Kieming en. Jilt Sietsma. groei in metalen

Vergelijkbare documenten
Asfalt en bitumendag 2010

Metaalstructuren en toestandsdiagram. Metaalstructuren en toestandsdiagram. Metaalstructuren en toestandsdiagram. Metaalstructuren en toestandsdiagram

R&D. Metallurgische (las)eigenschappen van slijtvaste witte gietijzers. Annemiek van Kalken Ludwik Kowalski

Oefeningen materiaalleer

Samenvatting -Dutch Summary-

Metaalkunde in de. Lastechniek. H.Schrijen 1. Lasgroep Zuid Limburg. Metaalkunde en Lastechniek. Lasgroep Zuid Limburg. Root Cause of Disasters

Lasgroep Zuid Limburg

Tentamen WB6101 Materiaalkunde I voor WB over de leerstof van studiejaar januari 2011

Eddy Brinkman. Materiaalkunde in een notendop. Materials Veldhoven - 31 mei 2017

Plasticiteit. B. Verlinden Inleiding tot de materiaalkunde. Structuur van de lessen 1-4

Laslegeringen voor kwalitatieve onderhoudswerke

Vraag 1.3 A point source emits sound waves with a power output of 100 watts. What is the sound level (in db) at a distance

RIJDAM Trading. Rijdam Stelliet

Citation for published version (APA): Soer, W. A. (2006). Interactions between Dislocations and Grain Boundaries s.n.

a s s o r t i m e n t l o g i s t i e k

Type-, partij- of serienummer, dan wel een ander identificatiemiddel voor het bouwproduct, zoals voorgeschreven in artikel 11,lid 4: Zie bijlage 1

Falen bij hoge temperatuur

Unificatie. Zwakke Kracht. electro-zwakke kracht. Electriciteit. Maxwell theorie. Magnetisme. Optica. Sterke Kracht. Speciale Relativiteitstheorie

Nota: Vele andere kwaliteiten op aanvraag. Deze kwaliteiten zijn veelal op korte termijn leverbaar. Vraag ons technisch handboek over

nitreren (NH 3 /H 2 = 1/3) bij temperaturen T 300 ºC van een FeNiTi legering, en bij T 400 ºC van een FeNiCr legering, dunne (Ti/Cr)N precipitaten

Tentamen MATERIAALKUNDE 2

Materialenkennis. voor de laspraktijk 8

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation

State of the art: Joining of Aluminium

Pingpongballen als wetenschappelijk instrument

lezing door Dolf Hali voor de Probusclub Santpoort op 1 mei 2013 (de uitgesproken tekst volgt na dia 5)

Citation for published version (APA): Haas, M-J. D. (2001). Grain boundary phenomena and failure of aluminium alloys Groningen: s.n.

8 Aanvulling Hoofdstuk 8 Metalen

Product naam: MM01930

Structuur en eigenschappen van metalen 4C330

Thermische Centrales voor Elektriciteit College TB142Ea, 12 mei 2014

Cor-Ten staalplaten Productoverzicht. ThyssenKrupp Christon

Natuurkunde I. Hoofdstuk 1

gelijk aan het aantal protonen in de kern. hebben allemaal hetzelfde aantal protonen in de kern.

id SUPERNATURE LUXURY VINYL TILES - NL COLLECTION Uniek LVT design dankzij Digital Print Technology

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation

Compleet in Duplex TECHNISCHE INFORMATIE ASSORTIMENT LOGISTIEK

Product naam: MM01930

VII.Metalen. kern(en) + elektronen. atomen. verbindingen. verklaren én voorspellen eigenschappen. model

Technische Gegevens. Kunststof Plaatmateriaal. Dikte 2 mm

Bijeenkomst bij IHC / Kinderdijk 6 september 2009

Citation for published version (APA): Wouters, O. (2006). Plasticity in Aluminum Alloys at Various Length Scales s.n.

Metaal 2e college metaal Utrecht

PRESTATIEVERKLARING. DoP: 0054 voor fischer TERMOZ 8 U, TERMOZ 8 UZ en WS 8L (Kunststof verbindingen voor gebruik in beton en metselwerk ) NL

Metaal. 2e college metaal Utrecht. Materialen

Duurzaam herstellen en produceren van hoogwaardige producten met lasertechnologie

PRESTATIEVERKLARING. Nr NL. bijlages B 1 tot en met B 4

Deel 2. Basiskennis chemie



Oplossing oefeningen. Deel 1: Elektriciteit

Mechanically Actuated Valves

GELD SPAREN DOOR HERSTELLASSEN

Toestandsgrootheden en energieconversie

Wat is Hardmetaal?

Materiaal Schaarste: Productie en prijzen van metalen HISTORISCH BESEF. Primaire productie ijzererts. Primaire productie aluminium

I T +31 (0) E info@gns-nederland.nl INHOUDSOPGAVE

Technische informatie Roestvast staaltypen

4900 snelheid = = 50 m/s Grootheden en eenheden. Havo 4 Hoofdstuk 1 Uitwerkingen

NATIONALE NATUURKUNDE OLYMPIADE. Eindronde practicumtoets A. 10 juni beschikbare tijd: 2x2 uur

STRESS CORROSION CRACKING OF WELDED JOINTS OF Al-Mg ALLOYS

Persoonlijk. Ontdek de persoonlijke designmogelijkheden, ontdek 'Miele Signature My personal handle'.

PRESTATIEVERKLARING. DoP: 0058 voor termoz SV II ecotwist (Kunststof verbindingen voor gebruik in beton en metselwerk ) NL

Zonnestroom en windstroom Samen meer

Tentamen MATERIAALKUNDE II, code


Torres et al. Supplementary Figure 1

Samenvatting voor de leek

Inleiding tot materiaalkunde

ARCAL GASWIJZER. Welk materiaal wenst u te lassen? Laaggelegeerde staalsoorten. Roestvaststaal. Aluminium legeringen

PRESTATIEVERKLARING. Nr NL. 5. Het systeem of de systemen voor de beoordeling en verificatie van de prestatiebestendigheid: 2+

Hardmetaal Staven, Strippen & Ringen

Tentamen MATERIAALKUNDE Ia

Opgave 2. Voor vloeibaar water bij K en 1 atm zijn de volgende gegevens beschikbaar:

Met de quantummechanica het lab in

RDM Centre of Expertise. Innovatie motor voor Stad en Haven

Structuur en eigenschappen van metalen 4C334

Hardmetaal RXE- kwaliteit

DUURZAAMHEID in Proces en Product

PRESTATIEVERKLARING. Nr NL. 5. Het systeem of de systemen voor de beoordeling en verificatie van de prestatiebestendigheid: 1

Tentamen MATERIAALKUNDE II, code

Visionair Scenario PV

Metallurgie! CVO$Kisp$Lerarenopleiding$ Sander$Malfliet$ 2015$

Methoden voor de bepaling van elementen

Recente ontwikkelingen in productie van hardmetaal tonen enerzijds het verder verbeteren van mechanische eigenschappen qua hardheid en taaiheid,

hav 2018 I Scheepsradar

Prijzen excl. BTW, geldig van tot MEER VERMOGEN DAN U ZOU VERWACHTEN. HOLEX ProSteel de nieuwe generatie VHM-ruwfrezen HPC.

PRESTATIEVERKLARING. Nr NL. Bevestiging achteraf in gescheurd of ongescheurd beton, zie bijlage, in het bijzonder bijlages B 1 tot en met B 4

De club van Rome had toch gelijk!

Quantum Mechanica. Peter van der Straten Universiteit Utrecht. Peter van der Straten (Atom Optics) Quantum Mechanica November 20, / 14

Algemene en Technische Scheikunde

Aperam Benelux. architectuurdag roestvast staal. 15april 2016

De potentie van diepe geothermie voor de transitie naar duurzame energie. Technologische kansen voor de Nederlandse industrie

Telescoop: optica die licht vergaart in een focus. Detector: registreert, meet de flux. Zeer verschillende technieken voor verschillende golflengtes

PRESTATIEVERKLARING. Nr NL. Bevestiging achteraf in gescheurd of ongescheurd beton, zie bijlage, in het bijzonder bijlages B 1 tot en met B 6

CUSTOMIZE YOUR APPLE AND PRESENT A UNIQUE COMPANY GIFT

Remote sensor series

Transcriptie:

Kieming en Jilt Sietsma groei in metalen 1

Metalen 2

METALEN STRUCTUUR microstructuur 0,5 nm 26 mei 2010 atomaire structuur Delft University of Technology 3 Challenge the future

Metaal maken processing structuur eigenschappen 4

Moderne metalen: nanotechnologie 5

0D, puntdefecten interstitieel substitutioneel 6 Microstructuur = defecten vacature perfect kristal

Microstructuur = defecten Dislocations 1D, lijndefecten Ongedeformeerd: 10 10 m 2, of 10 km per cm 3 1 per (50000 atoms) 2 Gedeformeerd: 10 15 m 2, or 10 6 km per cm 3 1 per (200 atoms) 2 0.1 µm 7

segregatie van koolstof langs dislocaties 8

Nb(CN)-precipitaten in ferriet 50 nm 9

Microstructuur = defecten 2D, vlakdefecten 30 µm 2 nm 10

Kiemvorming op korrelgrenzen titanium 15 µm 5 µm 11

Microstructuur = defecten 3D, precipitaten 2 µm 12

Eigenschappen worden bepaald door de microstructuur Aluminiumlegeringen yield strength [MPa] dislocations pure Al electrical resistivity [µωcm] 13

Ni-based superalloys in straalmotoren Nikkel kruip 10 2 10 s 1 Ni-based superalloy kruip 10 8 10 7 s 1 14

Ni-Base Superalloys: Ni + Mo, W, Ta, Cr, Ti Ordered, finelydispersed NiAlprecipitates in Nimatrix 15

Single-crystal Turbine Blades made by casting Polycrystalline turbine blade Columnar grain structure produced by a directional solidification technique Creep resistance is further enhanced with single-crystal blades. 16

Groei in metaaleigenschappen = groei in toepassing 17

Kiemvorming: diffractie-experimenten, ESRF-synchrotron Grenoble Furnace Sample 2θ Bent Si-Laue crystal slits ω x y z Focal point Beam-line ID11 at European Synchrotron Radiation Facility Beam stop 2D detector 18

Afkoelen van koolstofstaal Iedere stip is een korrel volledig austenitisch ferrietreflecties op de rode cirkels 19

Kiemsnelheid als functie van dalende temperatuur pill-box model (Enomoto, Aaronson) Ψ = 2 x 10 6 J 3 /m 6 = Δ (dn/dt)/(dn/dt) max 1.0 Measurement 0.8 0.6 0.4 0.2 Model 0.0 600 700 800 900 T ( o C) synchrotron metingen (Offerman) Ψ = 5 x 10 8 J 3 /m 6 20

Diffusionele fasetransformatie: groei v v = M G Grensvlaksnelheid is evenredig met de drijvende kracht Atomen aan het grensvlak v 0.1 1µm 21

Gibbs vrije energie G = H TS H (enthalpie) ORDE S (entropie) WANORDE 26 mei 2010 temperatuur 1 2 Delft University of Technology 22 Challenge the future

G = H TS 26 mei 2010 Evenwicht in materialen = minimum Gibbs vrije energie G Josiah Willard Gibbs, 1839 1903 1878: On the equilibrium of heterogeneous substances Delft University of Technology 23 Challenge the future

G = H TS G ijs 26 mei 2010 water H 2 O 0ºC 273 K T Delft University of Technology 24 Challenge the future

KINETIEK: het bereiken van evenwicht kost tijd 26 mei 2010 http://jaar2009.middendelfland.net/middendelfland/winter.htm Delft University of Technology 25 Challenge the future

Atomen moeten hun positie veranderen om 26 mei de 2010 structuur te veranderen ijs water Delft University of Technology 26 Challenge the future

Fe G 26 mei 2010 ferriet austeniet 912ºC 1185 K T Delft University of Technology 27 Challenge the future

26 mei 2010 Delft University of Technology 28 Challenge the future

Limieten aan groei 26 mei 2010 Schaarser wordende metalen Ministry of Economy, Trade and Industry, Japan, 2008 Delft University of Technology 29 Challenge the future

Productie van zeldzame-aardmetalen 26 mei 2010 Delft University of Technology 30 Challenge the future

Permanente magneten bevatten zeldzame-aardmetalen 26 mei 2010 Delft University of Technology 31 Challenge the future

Toepassingen van permanente magneten op basis van zeldzameaardmetalen 26 mei 2010 Delft University of Technology 32 Challenge the future

300 kg Nd per windmolen van 2 MW = 150 ton per windcentrale van 1 GW Huidige totale Nd-productie: 15000 ton per jaar; goed voor 100 GW per jaar 120 GW per jaar 90 GW per jaar 30 GW per jaar 33

Materiaalgebruik optimaliseren Benutten legeringselementen Ontwerpen op materiaalgebruik 26 mei 2010 Use less Verlengen levensduur Recycling Delft University of Technology Challenge the future A.M. Diederen, 34 2009

35

Urban mining 36

Er zit meer goud in een kubieke meter mobiele telefoons dan in een kubieke meter gouderts 26 mei 2010 Delft University of Technology 37 Challenge the future

Recycling van vliegtuigen Davis-Monthan Air Force Base, Tucson, Arizona 38

39