Van onderzoek bij Wageningen Food & Biobased Research naar onderwijs CBBE-docentendag 13 September 2016, Ben van den Broek
Wageningen University & Research Universiteit Onderzoekinstelling 2
Wageningen Food & Biobased Research Gezonde en smaakvolle voeding Duurzame voedselketens Biorafinage Biobased chemicaliën Biobased materialen 3
Wageningen Food & Biobased Research Biobased chemicaliën Chemicaliën die gebruikt kunnen worden als bouwstenen voor bulk of fijnchemicaliën. Deze chemicaliën worden gemaakt uit biomassa (koolhydraten, vetten, eiwitten, lignine etc.) Biobased materialen Onderzoek en ontwikkeling van materialen en producten zoals papier, bouwmaterialen en kunststoffen gebaseerd op hernieuwbare grondstoffen Bioraffinage & Bioenergie Chemische, thermische en enzymatische fractionering van biomassa voor de productie van biobased intermediairs Productie van biobrandstoffen en chemicaliën door middel van fermentatie 4
BOGO BOGO: beleidsondersteunend groen onderwijs Train de trainer Bioplastics Doelstelling om het groen-grijs onderwijs met elkaar te verbinden Opzetten van een train de trainer cursus Bioplastics om op deze manier de grootste groep studenten te bereiken http://www.groenegrondstoffen.nl/serie_gg.html 5
BOGO Van groene grondstoffen naar biobased materialen 6
BOGO Van stro naar melkzuur Van melkzuur naar polymeren Eigenschappen van polymelkzuur Van zetmeel naar plastic http://www.kennisnetbiobased.nl/nl/biobasedeconomy/o nderwijs/hbo.htm 7
Voortgezet onderwijs Rondleidingen Woudschoten Chemie conferentie Cursus Imagine Profielwerkstukken Microalgen http://www.wur.nl/nl/onderwijs-opleidingen/docenten-vwo/vakken/scheikunde/plasticzonder-olie-2.htm 8
MBO Cursus Biobased economy voor MBO-docenten Lezing voor Ontwikkelcentrum Ede Digitale leermodules voornamelijk voor MBO 9
HBO Lezingen, rondleidingen, opzetten onderwijsmodules Cursussen Chemische analyse in onderwijs en toegepast onderzoek Master Polymer Engineering Biobased materials 10
Keuzetool bioplastic Ontwikkelen praktische tools Vergroten kennis Vragen van ontwerpers 11
Keuzetool bioplastic Alles is mogelijk Bioplastic Combinatie van bioplastics Additives Proces condities Maar voor welke prijs? Onderzoek (time-to-market) Beschikbaarheid Veel is mogelijk maar niet alles... 12
Keuzetool bioplastic Doelstelling Welke toepassingen zijn belangrijk voor mijn product? Wat is belangrijk voor mijn product? Waar moet het aan voldoen? Wat is wenselijk? Selectiecriteria materialen Eigenschappenselectie Markteigenschappen 11 vragen 13
Keuzetool bioplastic Eisen materiaalkeuze 14
Keuzetool bioplastic deze keuzetool. Vragen, opmerkingen, feedback graag naar: m.a.de.jong2@hva.nl IN TE VULLEN EISENTABEL: Invoervelden: 1 % Biobased 100% 2 Bioafbreekbaarheid In grond 3 Temp. Vormvastheid < 60 ⁰C 4 Transparantie 0% 5 Oplosbaarheid H2O resistent 6 Barrière O2 7 Taaiheid Taai 8 Stijfheid Stijf 9 Sterkte Sterk 10 Levensfase Volwassen 11 Materiaalkosten < 2 /kg 1 100% biobased, daar gaan we voor 2 Moet natuurlijk wel in de grond afbreken 3 Temp vast heid niet erg van belang, bij opslag in zon niet vervormen 4 Natuurlijk niet transparant! 5 bij regen moet hij niet uit elkaar vallen 6 gasdicht lijkt me wel handig 7 Bij stoten moet hij niet breken 8 niet te elastisch, hij mag niet te veel buigen 9 sterk genoeg om 120 kg te deragen 10 Geen superluxe materialen in de grond stoppen 11 Niet te duur 15
EISEN 100% In grond < 60 ⁰C 0% H2O resistent O2 Taai Stijf Sterk Volwassen < 2 /kg SCORE EIGENSCHAP % Biobased Bioafbreekbaarheid Temp. Vormvastheid Transparantie Oplosbaarheid Barrière Taaiheid Stijfheid Sterkte Levensfase Materiaalkosten Keuzetool bioplastic TPS lijkt een verantwoorde keuze, eventueel in combinatie met PLA. PHA is nog te duur. PLA 1 0 1 0 1 0 0 1 1 1 1 7 PHA 1 1 1 1 1 0 0 1 0 1 0 7 TPS 1 1 1 1 0 1 1 0 0 1 1 8 CA 0 0 1 0 1 0 1 0 0 1 0 4 PA-11 1 0 1 0 1 0 1 0 1 1 0 6 Bio PE scoort als 2e, maar kan echt niet vanwege het niet afbreekbaar zijn PEF 1 0 1 0 1 1 0 1 1 0 0 6 biopet 0 0 1 0 1 1 0 1 1 0 0 5 biope 1 0 1 0 1 0 1 1 0 1 1 7 biopp 1 0 1 0 1 0 0 0 0 0 0 3 PBAT 0 1 1 0 1 0 1 0 0 1 0 5 16
Keuzetool bioplastic Verder ontwikkeling van de keuzetool met behulp van het CBBE en RAAK-SIA. B.v. lesmodule Doelgroep studenten met minimale kennis bioplastics Doel kennis laten maken met bioplastic Aannames en of limitaties: Orientatie en eerste keus maken Algemene kenmerken bioplastics Niet alle bioplastics zijn aanwezig Alleen standaard grades Geen blends 17
Onderzoek Toename in onderzoek naar hoogwaardige producten 18
Take home messages Veel vraag vanuit het onderwijs naar het werkveld Inbedding keuzetool bioplastics in curriculum Meer focus op componenten met hoogwaardige toepassingen 19
Bedankt voor je aanwezigheid Ben.vandenbroek@wur.nl 20