Publieksversie Beleids plan 2009-2012 KF_Beleidsplancorr.indd 1 05-09-2008 11:31:08
Stimuleren en ontwikkelen van actieve kunstbeoefening is ons streven KF_Beleidsplancorr.indd 2 05-09-2008 11:31:33
Missie Kunstfactor inspireert en promoot de amateurkunst en vertegenwoordigt deze op nationaal en internationaal niveau. Door te stimuleren dat veel mensen actief kunst beoefenen, leveren we een bijdrage aan een creatieve en harmonieuze samenleving. KF_Beleidsplancorr.indd 3 05-09-2008 11:31:47
Kunst verbindt mens en samenleving De actieve kunstbeoefening is inspiratiebron en uitgangspunt voor Kunstfactor. Amateurkunst is een bron van persoonlijke en artistieke ontwikkeling, waarvoor expressie en passie de basis vormen. Binnen de amateurkunst zijn traditie en vernieuwing belangrijke elementen. Kunst is van grote waarde voor de totale ontwikkeling van mensen, en essen tieel voor een creatieve, multiculturele samenleving. Kunst verbindt mensen met elkaar en met de samenleving als geheel. Kunstfactor is deskundig en onafhankelijk Kunstfactor is het sectorinstituut voor de amateurkunst. Kunstfactor is zowel onafhankelijk als deskundig, en beoogt een spilfunctie tussen kunstsector en overheden. Overleg en samenwerking zijn daarbij onmisbaar, dus ambieert Kunstfactor een belangwekkende plek midden in het veld van de amateurkunst. Stimuleren en ontwikkelen van actieve kunstbeoefe ning is ons streven. Onderzoek, deskundigheidsbevordering, inhoudelijk debat en nationale en inter nationale presentatie komen de amateurkunst in Nederland ten goede. Dus zijn dit instrumenten die Kunstfactor inzet. Ten dienste van de actieve kunstbeoefening. De verbinding tussen kunst en maatschappij maakt amateurkunst beter zichtbaar KF_Beleidsplancorr.indd 4 05-09-2008 11:31:56
De vier beleidslijnen van Kunstfactor Via vier sporen, hoofdlijnen van beleid genoemd, wil Kunstfactor komende jaren de amateurkunst verder helpen ontwikkelen. Waar Kunstfactor met deze beleidslijnen de kaders schept, zijn voor een succesvolle uitvoering alle partners in en uit het veld nodig. 1. Artistieke en inhoudelijke ontwikkeling Kwalitatief hoogstaande amateurkunst begint met kwalitatief hoogstaande kunstenaars: amateurs en professionals. De eerste beleidslijn die Kunstfactor volgt is de artistieke en inhoudelijke ontwikkeling van kunstbeoefening, door het kader (de professional) en de amateurkunstenaars zelf. Er is een scala aan activiteiten voorhanden om actieve kunstbeoefening in Nederland op een hoger plan te tillen. We noemen verbetering van de samenwerking tussen amateurkunst en professionele kunst, beter en gestructureerder aandacht geven aan jong talent en investeren in dirigenten, regisseurs en docenten voor de amateurkunst, inclusief verbetering van hun beroepsperspectief. 2. Kunst meer zichtbaar in de samenleving Amateurkunst mag gezien worden en herbergt ook vele mogelijkheden daartoe. Miljoenen Nederlanders beoefenen actief de kunst. Deze verbinding tussen kunst en maatschappij biedt de kans amateurkunst beter zichtbaar te maken. Kunstfactor streeft hiernaar en ziet mooie kansen om kunst, net als sport, te integreren in ons bestaan. Zo zal de waarde van kunstbeoefening voor individu en samenleving komende jaren gepromoot worden en zal culturele, sociale en economische informatie over de kunstsector beter beschikbaar zijn. Actieve kunstbeoefening vraagt ook om bredere aanwezigheid in de samenleving, oftewel een vruchtbare kruisbestuiving met andere sectoren en leefomgevingen. KF_Beleidsplancorr.indd 5 05-09-2008 11:31:56
KF_Beleidsplancorr.indd 6 05-09-2008 11:32:08
3. Goede en dynamische infrastructuur Amateurkunst wordt overal beoefend, georganiseerd of niet, verstrooid over allerhande plekken en locaties. De ontwikkeling van amateurkunst is gediend met een goede en dynamische infrastructuur voor die ontelbare uitingen van amateurkunst. Kunstfactor zet in op een solide uitbouw van infrastructuur waarbinnen amateurkunstenaars actief zijn. Daarbij krijgen naast de meer traditionele organisatievormen ook nieuwe vormen de aandacht, zoals platforms, netwerken en digitale middelen. Activiteiten voor deze infrastructuuruitbouw zijn onder meer innovatie en ondersteuning van (netwerk)structuren binnen de amateurkunst. Ook focust Kunstfactor op het opzetten van bijvoorbeeld kennis- en informatieknooppunten en (digitale) ontmoetingsplekken voor amateurkunstenaars. Kunst is van grote waarde voor de totale ontwikke ling van mensen 4. Actieve kunstbeoefening in het onderwijs Actieve kunstbeoefening in het onderwijs verdient een volwaardige plaats en meer aandacht. De vierde en laatste beleidslijn die Kunstfactor inzet is deze positie voor actieve kunstbeoefening in het onderwijs te creëren. Dit vraagt afstemming met overheden en vertegenwoordigers, binnen en buiten het onderwijs. De ontwikkelingen die Kunstfactor beoogt om actieve kunstbeoefening beter in te bedden in het onderwijs zijn divers. De huidige kerndoelen vragen om aanscherping en de kunstbeoefening op zowel basis- als middelbare scholen vraagt om kwaliteit. Het concept van de Brede School biedt in dit verband mooie kansen. Dat binnen- en buitenschoolse actieve kunstbeoefening duidelijker verbonden zijn is belangrijk, binnen de Brede School is dit goed mogelijk. Ook verbeterd toezicht op het kunstonderwijs binnen de scholen door de Onderwijsinspectie acht Kunstfactor noodzakelijk. KF_Beleidsplancorr.indd 7 05-09-2008 11:32:12
De vijf besteltaken van Kunstfactor De beleidslijnen krijgen concreter vorm in de besteltaken van Kunstfactor, vijf in totaal. Deze schetsen hoe Kunstfactor komende jaren de voorgenomen activiteiten gaat uitvoeren. In samenwerking en overleg met de sector. 1. Nationale en internationale promotie Amateurkunst zichtbaarder maken (of promoten) vraagt onder meer om onderzoek. Omdat dit de culturele, sociale en economische waarde van actieve kunst beoefening aantoont. Kunstfactor initieert dan ook dit wetenschappelijk onderzoek. Zichtbaar maakt Kunstfactor amateurkunst eveneens via publicaties, expertmeetings, conferenties en symposia, met debat en discussie als belangrijke spin-off. Het eenvoudigweg zichtbaar zíjn van amateurkunst is de beste promotiecampagne voor de kunst. Amateurkunstenaars hun kunst zien beoefenen enthousiasmeert anderen. Daarom stimuleert Kunstfactor het creëren van nieuwe podia voor kunstbeoefening, lokaal, provinciaal en landelijk. Kunstfactor organiseert een jaarlijks festival voor amateurkunst waar ontmoeting, nieuwe ontwikkelingen en inhoudelijk debat centraal staan. Want professionele manifestaties verhogen de waarde en daarmee de zichtbaarheid van amateurkunst. In het stimuleren en ontwikkelen van amateurkunst is Kunstfactor blijvend op zoek naar samenwerkingspartners, wat de reikwijdte van actieve kunstbeoefening vergroot. Kunstfactor werkt in beleid en activiteiten bijvoorbeeld samen met de ministeries van VWS en Sociale Zaken, het Nederlands Instituut voor Sport en Bewegen (NISB) en op termijn de zorg verzekeringsmaatschappijen. Bij het ontwikkelen van beleidsinstrumenten voor overheden, organisaties en fondsen geeft Kunstfactor gevraagd en ongevraagd advies. Amateurkunstbeoefening brengt Kunstfactor onder de aandacht van buitenlandse delegaties die Nederland bezoeken, en wel als belangrijk onderdeel van ons culturele leven. Neder landse ambassades informeert Kunstfactor over ontwikkelingen en mogelijkheden van amateurkunst in internationale context. 2. Educatie, informatie en reflectie Expertise over actieve kunstbeoefening deelt Kunstfactor onder andere via publicaties, expertmeetings en een eigen website. Vanaf 2009 brengt Kunstfactor een sectorblad uit over amateurkunst met daarin nieuws, interviews en achtergronden uit de sector. Bestemd KF_Beleidsplancorr.indd 8 05-09-2008 11:32:13
voor kunstinstellingen, overheden, opleidingen en kader. Educatie van zowel amateurkunstenaars als het opleidingskader is essentieel. Het zet en houdt ontwik keling en vernieuwing in gang. In samenwerking met het kunstvakonderwijs en provinciale instellingen leidt Kunstfactor nieuw kader op en biedt bestaand kader bijscholing aan. Inhoudelijke vernieuwing en kwaliteitsverbetering van kunsteducatie stimuleert Kunstfactor door het ontwikkelen van formats en certificering. Het streven is kunsteducatie beter aan te laten sluiten op actieve kunstbeoefening. Kunstfactor zet daarbij onder meer in op het opleiden en bijscholen van goed, professioneel kader via de mbo- en hbo-kunstopleidingen en initieert kaderopleidingen en -trainingen. Kunstfactor spiegelt de huidige opleidingsaanpak aan internationale werkwijzen, ook die waarmee we te maken krijgen door de variëteit aan culturen in Nederland. Buiten de grenzen kijken, ook door bijvoorbeeld uitwisseling in Euregionaal/Europees verband, geeft inzicht in de verworvenheden van andere landen. Omdat verbeteren van de samenwerking tussen professionals en amateurs inspirerend werkt en vakmanschap vergroot, focust Kunstfactor ook hierop. Talentontwikkeling voor álle kunstbeoefenaars krijgt royaal de aandacht. Kunst is essentieel voor een creatieve, multi cul turele samen leving KF_Beleidsplancorr.indd 9 05-09-2008 11:32:21
3. Ontsluiten en waarderen erfgoed Amateurkunst is van alle eeuwen en heeft dus historische waarde. Kunstfactor vindt het van belang deze breed onder de aandacht te brengen en toegankelijk te maken. Illustratie hiervan is de jaarlijkse Open Monumentendag, die zich bij uitstek leent te tonen dat het maken van kunst historische wortels heeft. Kunstfactor stimuleert het aangaan van verbindingen tussen kunstbeoefening en erfgoed: materieel erfgoed in Nederland en immaterieel erfgoed van alle Nederlanders. Kunst leert jongeren over het eigen cultureel erfgoed en dat van anderen. Kunstfactor stimuleert in dit verband lokale projecten, onder meer de landelijke aanpak om van veertig probleemwijken 40 prachtwijken te maken. 4. Documentatie en archivering Kunstfactor wil een informatieknooppunt zijn voor de actieve kunstbeoefening. Dit behelst onderzoek plus vergaren en verspreiden van informatie. Een belangrijk project is het inrichten en actueel houden van een infotheek, waar voor beleidsmakers, opinieleiders en mensen die actief zijn in de amateurkunst een schat aan informatie te vinden is en die doorverwijst naar andere informatiebronnen. Cijfers over actieve kunstbeoefening zijn bij Kunstfactor voorhanden. Komende jaren breidt Kunstfactor benchmarking-activiteiten uit. Goed onderbouwd cijfermateriaal over amateurkunst is schaars, maar voldoet zeker aan een behoefte. Het onderzoek van Kunstfactor waaruit bleek dat ruim 5,5 miljoen Nederlanders aan actieve kunstbeoefening doen ( AK OK!, juli 2007) toonde dit al aan. 5. Afstemming en coördinatie Als spil tussen overheid en kunstsector zorgt Kunstfactor dat beleidsontwikkelingen en activiteiten alle partners bereiken. Kunstfactor zorgt voor (betere) afstemming en coördinatie via contacten, maar ook via expertmeetings, symposia, seminars en congressen. Kunstfactor ontwikkelt en implementeert beleidsinstrumenten voor provinciale en gemeen telijke overheden. Dit doet zij alleen of in samenwerking met andere partners. De juiste afstemming met overheden, fondsen, onderwijs en andere relevante organisaties is ook hierbij een belangrijk issue. Kunstfactor ondersteunt bestaande netwerken binnen de amateurkunst en zet nieuwe op. Ook participeert Kunstfactor zelf in nationale en internationale netwerken, binnen en buiten de kunst. Debat en kennisuitwisseling zijn belangrijke elementen. KF_Beleidsplancorr.indd 10 05-09-2008 11:32:30
KF_Beleidsplancorr.indd 11 05-09-2008 11:32:35
Kijk voor het volledige beleidsplan op www.kunstfactor.nl onder publicaties. Kunstfactor Sectorinstituut Amateurkunst www.kunstfactor.nl Colofon Tekst Zin en zo Vormgeving Atelier van GOG Drukwerk Drukkerij Leijten KF_Beleidsplancorr.indd 12 05-09-2008 11:32:35