Ruimte om te groeien Pedagogisch werkplan Buitenschoolse Opvang BSO De Springplank 2016-2018 Pagina 1 van 8
OPVANG ONTWIKKE- LING ONTSPAN- NING OPVOEDING ONDERWIJS WOORD VOORAF Voor je ligt het werkplan van locatie: Buitenschoolse Opvang BSO De Springplank. Dit werkplan maakt deel uit van ons pedagogisch beleidsplan, het Wasko ABC en het Convenant Kinderopvang. In dit convenant staan de landelijke kwaliteitsregels voor de kinderopvang beschreven. In ons pedagogisch beleidsplan beschrijven wij onze algemene pedagogische visie en werkwijze. Het Wasko ABC geeft praktische algemene informatie, van Aanmelding tot Voeding. Deze drie documenten zijn te vinden op de website van Wasko (www.wasko.nl). In hoofdstuk 1 staat praktische informatie die specifiek voor de genoemde locatie geldt. In hoofdstuk 2 beschrijven wij hoe we met de kinderen omgaan. In hoofdstuk 3 wordt beschreven waar wij de komende periode op onze locatie extra aandacht aan besteden. Mocht je na het lezen vragen hebben dan zijn wij graag bereid deze te beantwoorden. Pagina 2 van 8
GROEPS- OPBOUW LEIDSTER - KIND RATIO ACTIVITEIT- EN VEILIGHEID SAMEN- WERKING AFSPRAKEN 1. DE BASISGROEP Ieder kind zit in een basisgroep, waar vaste pedagogisch medewerkers werken. Tijdens afwezigheid van de vaste pedagogisch medewerkers streven wij ernaar vaste flexkrachten op de groep in te zetten. Hierdoor zien de kinderen zoveel mogelijk vertrouwde gezichten. Op onze locatie zijn de volgende basisgroepen: Basisgroep 1 (wit) Leeftijd 6-12 jaar Maximum aantal kinderen 20 Basisgroep 2 (geel) Leeftijd 8-12 jaar Maximum aantal kinderen 15 Op dagen dat het kind aantal van basisgroep 2 boven de 10 is, hanteren we het kind ratio 1-15 met de aanwezigheid van een vrijwilliger. Op deze basisgroepen staan vaste medewerkers. Wanneer de groepsgrootte niet meer dan 20 kinderen totaal is, worden beide groepen samengevoegd. AANTAL PEDAGOGISCH MEDEWERKERS PER KIND Het aantal aanwezige pedagogisch medewerkers is afhankelijk van het aantal aanwezige kinderen en wordt berekend via de PKR-regeling. M.u.v. de vrijdag, zijn er twee of drie pedagogisch medewerkers aanwezig. Wanneer het aantal kinderen op onze locatie zodanig is dat er slechts één pedagogisch medewerker aanwezig is (conform de PKR regeling) dan hebben wij, als volgt de achterwacht geregeld: De medewerkers van het sportcentrum zijn de eerste achterwacht bij urgente situaties. De tweede achterwacht zijn de collega s van Frank en Vrij, Moerbeihof 3 in Papendrecht. Conform de halfuur regeling kan het na schooltijd voorkomen dat er minder pedagogisch medewerkers ingezet worden dan volgens de PKR regeling wordt vereist. Op onze locatie kan dat gebeuren tussen 17:30 uur en 18:00 uur. Indien buitenschoolse opvang de hele dag wordt aangeboden geldt de drie-uursregeling; ook dan kan het gebeuren dat er minder pedagogisch medewerkers ingezet worden dan de kind-leidster ratio vereist. Dit gebeurt dan op de volgende tijdstippen: Begin van de dag: 08:15 08.45 uur Eind van de dag: 17:30-18:00 uur Tijdens de middagpauze: 13:00-15:15 uur Samenvoegen van basisgroepen, anders dan aan het begin en einde van de dag. Tijdens studiedagen en vakantieperiodes kan het voorkomen dat deze groep samen wordt gevoegd met BSO Frank en Vrij (locatie Knotwilg of locatie Floris). Ouders worden hier voortijdig over geïnformeerd. Op woensdag is De Springplank gesloten en vindt de opvang plaats op BSO Frank en Vrij. Pagina 3 van 8
2. LOCATIESPECIFIEKE INFORMATIE DAGRITME Dagritme 15.15 uur Kinderen van verschillende scholen komen zelfstandig, kinderen van Frank en Vrij onder begeleiding naar De Springplank. De laatste school is om 15.30 uur uit. Er staat fruit en drinken voor de kinderen klaar. Na het eten/drinken kunnen zij zelf kiezen wat zij willen doen: vrij spelen, een spelletje etc. 16:00-17:30 uur Sportactiviteiten in de sporthal, verschillende activiteiten op de groep of buitenspel. Na de sportactiviteit kunnen kinderen zelfstandig iets te eten/drinken pakken voor wie hier behoefte aan heeft. 17.00-18.00 uur Kinderen worden opgehaald of mogen zelfstandig naar huis In de vakanties zijn wij open van 07.30-18.00 uur, verlengde opvang vanaf 07.00 uur en tot 18.30 uur is mogelijk. We hebben een vakantieprogramma waarin staat wat we de hele vakantie gaan doen. Naast uitstapjes worden er verschillende sportactiviteiten opgenomen in dit programma waarbij andere BSOlocaties (externen) aan kunnen sluiten. Dit programma krijgen de ouders gemaild, zodat de kinderen weten wat er wordt gedaan op de BSO. Ook wordt het op de website kenbaar gemaakt. Tevens kan het voorkomen dat we in een vakantie de vakantiecombi inzetten. 8+ kinderen van BSO locaties in Papendrecht krijgen de mogelijkheid om op vaste dagen te ruilen van opvanglocatie. De gegevens worden overgedragen en kinderen zijn de gehele dag op de Springplank aanwezig. Ouders ontvangen tijdig het programma via de e-mail en kunnen hun zoon/dochter hiervoor opgeven. De betreffende locaties worden hierover geïnformeerd. Op de BSO worden de kinderen ontvangen in de basisgroepsruimte, op dagen dat het kind aantal boven de 30 is, maken wij met basisgroep 2 gebruik van ontvangst en eet- en drinkmoment in de balletzaal. Vervolgens kunnen zij deelnemen aan diverse activiteiten. We bespreken altijd met de kinderen welke activiteit er aangeboden wordt. Tevens hangt dit zichtbaar op in de groepsruimte. De kinderen hebben zelf de keuze om aan de activiteit deel te nemen. Toch zijn er situaties waar de inzet van alle kinderen verwacht wordt. Denk hierbij bijv. aan uitstapjes in een vakantieperiode. Dan gaan we er met de hele groep kinderen op uit. Tijdens alle activiteiten wordt de maximale groepsgrootte (leidster-kind ratio) niet overschreden, zodat wij de veiligheid en overzichtelijkheid kunnen waarborgen. Bij uitstapjes wordt er (indien nodig) een extra pedagogisch medewerker ingezet. Als de groepen gesplitst activiteiten aanbieden(binnen-buiten-gymzaal), wordt er altijd een 2 e mobiele telefoon meegenomen om in geval van nood snel contact op te kunnen nemen met de andere pedagogisch medewerker. Gaat een groep een uitstapje maken, wordt er vooraf een risicoformulier uitstapjes ingevuld. Hiermee wordt vooraf een risicoanalyse gemaakt en kunnen er voorzorgsmaatregelen worden getroffen om zo de kans op ongelukken te verkleinen. Naast de mobiele telefoon wordt ook de lijst met kind gegevens, telefoonnummers van ouders en een EHBO-kit meegenomen om in geval van nood adequaat en kindgericht te handelen (denk aan kinderen met allergieën en medicijngebruik). Op de BSO wordt gewerkt met een zelfstandigheidscontract. Pagina 4 van 8
Op onze BSO bieden wij de volgende activiteiten aan: Sport en spel: Elke dag wordt er minimaal 1 sport- en spelactiviteit (sport en spelcircuit) aangeboden. Wanneer er meer dan 20 kinderen aanwezig zijn dan worden er minimaal 2 sportactiviteiten aangeboden. Deze sportactiviteiten worden in de gymzaal aangeboden. Bij mooi weer kan de sportactiviteit ook buiten op de nabijgelegen speelruimte of het schoolplein van locatie Moerbeihof worden aangeboden. Knutsel-, ontdek- en eigen activiteiten: Rekening houdend met de verschillende ontwikkelingsfases en interesse worden er verschillende activiteiten in een week aangeboden. Gezien zelfstandigheid en keuzevrijheid van kinderen, worden zij hierin betrokken en mogen zij eigen ideeën aangeven. Deze activiteiten vinden plaats in de groepsruimte. Buitenspel: het buitenspel gebeurt te allen tijde onder toezicht. Dit kan zijn op de speelweide, voetbalkooi of het speelplein van locatie Moerbeihof. Het meespelen en aanbieden van een activiteit staat centraal. De kinderen hebben zelf een vrije keuze in de activiteiten. VEILIGHEID Veiligheid is een belangrijk thema in onze organisatie. Het bieden van een veilig klimaat zit verweven in onze werkwijze. Naast het creëren van een open aanspreekcultuur, zijn er tal van afspraken en maatregelen die wij nemen om de veiligheid te waarborgen. Enkele voorbeelden hiervan zijn: Indien ouders hun kind niet zelf komen ophalen wordt het kind uitsluitend na toestemming van ouders met een andere volwassene meegegeven. Wanneer kinderen zelfstandig van/ naar de BSO/ school gaan, worden de afspraken hiervoor ook vastgelegd in het zelfstandigheidcontract. Dit contract wordt ondertekend door het kind zelf (zodat het kind weet aan welke afspraken hij/ zij moet voldoen), de ouder en de pedagogisch mentor van het kind. De kinderen die zelfstandig uit school komen, moeten binnen een afgesproken tijd (vast gelegd in het zelfstandigheidscontract) aanwezig zijn bij de BSO. Wanneer dit niet het geval is dan nemen wij direct contact op met de school/ ouder. Waar mogelijk zorgen we voor een transparante omgeving; glazen wanden, doorkijkjes etc. Bij het plaatsen van meubels en aanbrengen van versieringen houden we er rekening mee dat het zicht op de kinderen niet wordt belemmerd. Voor zowel ouders als medewerkers hebben we beschreven waar ze terecht kunnen met vragen, signalen en klachten. We stimuleren dat kinderen zelf hun eigen grenzen aangeven. Elk jaar wordt er een risico-inventarisatie gemaakt inzake (brand-)veiligheid, gezondheid en hygiëne. We stimuleren een open aanspreekcultuur. Collega s aanspreken op iets wat je niet goed vindt, is vaak lastig. Onze leidinggevenden zijn zich bewust van hun voorbeeldfunctie hierin. Het bespreekbaar maken van problemen, het geven van onderlinge feedback, en open communiceren over wat je doet, wordt bewust gestimuleerd. Minimaal 1 x per jaar wordt het onderwerp seksualiteit besproken. Door het onderwerp structureel bespreekbaar te maken, wordt het geen taboeonderwerp. Signalen worden hierdoor eerder opgepikt en aangekaart. Ook onderwerpen als kindermishandeling en kindermisbruik komen jaarlijks aan de orde. Binnen onze organisatie hebben we een aandachtfunctionaris kindermishandeling en huiselijk geweld. Leidinggevenden en medewerkers kunnen met vragen en twijfels op dit gebied bij haar terecht. Indien nodig wordt een hulpverleningstraject in gang gezet. Het inschakelen van Veilig thuis (voorheen Advies en Meldpunt Kindermishandeling) en het melden in het Zorg voor Jeugd Signaleringssysteem behoren daarbij tot de mogelijkheden. Pagina 5 van 8
Voorafgaand aan een uitstapje wordt er extra aandacht besteedt aan het voorkomen van risico s en het verkleinen van een ongeval. Dit gebeurt m.b.v. een lijst waarop de risico s worden geïnventariseerd en het opstellen van risicobeheersmaatregelen. De afspraak is dat pedagogisch medewerkers nooit de kinderen mee mogen nemen naar hun eigen huis. Wij kiezen er voor om op een zeer transparante manier om te gaan met klachten en incidenten. Deze worden centraal vastgelegd en zijn voor alle leidinggevenden inzichtelijk. Eventuele bijzonderheden komen zo snel aan het licht. Alle kinderen hebben een eigen mentor. Vanzelfsprekend letten alle pedagogische medewerkers op, maar een mentor houdt de ontwikkeling en welbevinden van haar mentorkinderen extra goed in de gaten en zal eventuele zorg bespreekbaar maken bij de ouders en directe collega s. Aan iedere locatie is een preventiemedewerker verbonden. Op het gebied van veiligheid stelt zij de risico s vast en coördineert de verbetermaatregelen. Minimaal een keer per jaar houden wij een ontruimingsoefening. Elke dag is er een medewerker aanwezig in het sportcentrum die de opleiding BHV (= Bedrijfshulpverlening) afgerond heeft en jaarlijks een dag herhalingscursus volgt. Wij hebben belangrijke gegevens over de kinderen in een overzicht opgenomen (bijzonderhedenlijst) en bijv. in geval van allergieën bij kinderen, wijzen wij invalkrachten daar altijd op. Binnen het sportcentrum zijn alle ruimtes toegankelijk. Met de kinderen en ouders wordt besproken welke ruimtes er gebruikt worden. Bij het verlaten van de groepsruimte wordt deze deur afgesloten. Met de kinderen worden de looproutes en afspraken besproken. Deze zijn opgenomen in de huisregels. Invalkrachten wijzen wij op deze afspraken. Op het intakeformulier kunnen ouders aangeven of zij toestemming geven dat er opnames/foto s gemaakt worden van hun kind. Wij houden hier altijd rekening mee. SAMENWERKING MET HET ONDERWIJS De samenwerking met het onderwijs stimuleren wij door: Dagelijks komen de pedagogisch medewerkers op openbare basisschool De Knotwilg (locatie Boeieraak, Lindezoom, Wilgenhoeck en Moerbeihof) en CBS Prins Floris (locatie Moerbeihof) en zo er is contact met de leerkrachten van de school. De pedagogisch medewerkers dragen zorg voor een eventuele overdracht van de leerkracht naar de ouder(s). Indien wij ons zorgen maken om een kind bespreken wij, na dat we het met de ouder hebben besproken, deze zorgen met school. Wanneer ouders hier niet akkoord mee gaan, kunnen ze dit kenbaar maken. BSO De Springplank informeert scholen en BSO locaties over de (vakantie)programma s en grote activiteiten en hier meer in samen te werken waarbij kinderen van verschillende scholen de mogelijkheid krijgen om deel te nemen aan een (of meerdere) sportactiviteiten. AFSPRAKEN OVER HET GEBRUIK VAN MOBIELE TELEFOONS, IPADS, SPELCOMPUTERS, ETC. Over het gebruik van mobiele telefoons, IPads, spelcomputers en dergelijke hebben wij de volgende afspraken: Mobiele telefoons: Als kinderen een mobiele telefoon meenemen, is dat op eigen risico van het kind. Wordt een toestel meegenomen naar de BSO, dan wordt deze in de kast van de groepsleiding gelegd en na overleg met pedagogisch medewerker, mag het kind het mobieltje gebruiken. Pagina 6 van 8
IPads/spelcomputer: Wij geven er de voorkeur aan dat deze niet meegenomen worden naar de BSO. In overleg met de pedagogisch medewerker is het toegestaan om in vakantieperiodes een IPad/spelcomputer mee te nemen en te gebruiken. Hier worden wel duidelijke afspraken overgemaakt tussen kind-ouder en pedagogisch medewerker. Computer/ TV kijken: De BSO kan gebruik maken van de beamer en smartbord in de groepsruimte en hier films op kijken of online spelletjes doen. Er wordt te allen tijde gekeken of deze aansluit bij de leeftijd en ontwikkeling van de kinderen. De kijkwijzer is daarbij leidend. VOEDING Wanneer de kinderen uit school komen hebben de kinderen keuze uit minimaal twee verschillende fruitsoorten. Wanneer een kind geen fruit lust bieden wij een eierkoek of ontbijtkoek aan. Na het sporten om 17:00 krijgen de kinderen de gelegenheid om iets te drinken en bieden wij vaak een cracker met kaas, kipfilet of smeerkaas aan. Dit kan ook variëren naar een ontbijtkoek, eierkoek of groente zoals paprika, tomaat of bleekselderij. Met betrekking tot de traktaties van kinderen beroepen wij ons op de eigen verantwoordelijkheid van de ouders. Wel is het een feestelijke gebeurtenis, wat gevierd mag worden met het zingen van liedje en het uitdelen van een complimentenkaart. Na de traktatie bieden wij als sport BSO rond 17:00 nog een fruitmoment aan. Pagina 7 van 8
ONDERSTEU- NING AUTONOMIE STRUCTUUR COMMUNI- CATIE DING BEGELEI- STIMU- LEREN 3. PEDAGOGISCHE DOELEN Ieder jaar spreken wij drie pedagogische doelen af waar we op onze locatie extra aandacht aan besteden. Deze doelen komen tot stand in samenspraak met de oudercommissie. In de 2017 en 2018 staan de volgende doelen centraal. 1. PLANMATIGER WERKEN AAN DE ZORG VOOR KINDEREN MET EEN EXTRA ZORGBEHOEFTE Ons doel is om plannen te maken voor kinderen die een verrijkend aanbod aankunnen en/of voor kinderen die extra zorg nodig hebben. In die plannen beschrijven we wat het aandachtspunt is waarop de extra zorg is gebaseerd, wanneer en hoe deze wordt aangeboden, wat het resultaat moet zijn en wanneer het plan geëvalueerd wordt. Op deze manier zorgen we er nog beter voor dat ieder kind zijn talenten kan ontwikkelen. 2. HET BEVORDEREN VAN DE AUTONOMIE EN KINDERPARTICIPATIE Ons doel is om ieder kind de kans te geven om nieuwe dingen uit te proberen en zelf oplossingen te bedenken voor problemen waar het tegenaan loopt. We betrekken kinderen bij de inrichting van de ruimte, de aanschaf van speelgoed, het activiteiten programma maar bijvoorbeeld ook bij het oplossen van kleine problemen tussen de kinderen onderling. We nodigen kinderen bewust uit om mee te praten en mee te beslissen. Spelenderwijs leren we de kinderen belangrijke democratische waarden zoals: samen leven, luisteren naar elkaar, een eigen mening vormen en deze (leren) uiten. Hierdoor ontstaat trots, zelfvertrouwen, een positief zelfbeeld en wordt een kind sociaal en zelfredzaam. Tevens draagt hij bij aan het spelplezier en plezier op de opvang. 3. HET STIMULEREN VAN DE SAMENWERKING MET DE OUDERS. Ouderbetrokkenheid bij de opvang heeft een positieve invloed op de ontwikkeling van de kinderen. Ons doel is om de thuissituatie en de situatie op de opvang op elkaar af te stemmen, waardoor het kind zich veilig voelt en zich goed kan ontplooien. Op verschillende manieren informeren wij ouders over de ontwikkeling en belevenissen van hun kind op de opvang. Wij bieden ouders de mogelijkheid om ook thuis ontwikkeling stimulerende activiteiten met hun kind te doen. Dit doen wij bijvoorbeeld door hen op de hoogte te stellen van de thema s waar wij mee werken, teksten van liedjes mee te geven, organiseren van een ouderavond e.d. Het pedagogische werkplan wordt 1 x per twee jaar geëvalueerd en op basis daarvan bijgesteld. Pagina 8 van 8