Betaalbaar wonen Duurzaam wonen Sociaal wonen Gelukkig wonen

2013

Betaalbaar wonen Duurzaam wonen Sociaal wonen Gelukkig wonen In 2013 investeerden we tijd en energie in de verdere professionalisering van de interne werking van DE ARK. Onze aandacht ging daarbij vooral naar het creëren van efficiënte procedures en een werkomgeving waarin we onze klanten nog beter van dienst kunnen zijn. Elke klant zo snel als mogelijk een adequaat antwoord geven op zijn vragen is en blijft daarbij ons streven. Deze oefening vereiste kritische introspectie op alle niveaus, loslaten van vastgeroeste ideeën en gewoonten alsook openstaan voor andere benaderingen, werkmethodes en rol- en taakverdelingen. Iedereen die met verandering wordt geconfronteerd, weet dat het verwerkingsproces daarrond niet altijd eenvoudig is. Tel daar nog het uitgebreide en complexe stelsel van regelgeving bij waarin wij ons moeten bewegen én een pre-verkiezingsjaar dat traditioneel allerlei belangrijke en zinvolle verbeteringen met zich meebrengt. Dit resulteerde in een werkjaar met onvoorziene externe veranderingen waardoor het geen sinecure werd voor onze mensen om hiermee om te gaan. 2 Wij zijn dan ook trots op onze medewerkers die in alle maatschappelijke doelstellingen van DE ARK zijn blijven geloven en die steeds opnieuw blijven gaan voor de klant en een betere dienstverlening. Samen met hen zijn we DE ARK met veel energie op koers blijven houden.

Hoe een kartonnen keuken helpt Een woning kopen is een belangrijke stap in een mensenleven. DE ARK wil kandidaat-kopers dan ook heel duidelijk informeren. In 2013 lanceerden we twee nieuwigheden: de verkoopbundel en kijkdagen op zaterdag. In onze verkoopbundel beschrijven we elk project in detail. Maar natuurlijk beslis je niet alleen op basis van papier. Om iedereen de kans te geven de woning te bezoeken, organiseren wij twee kijkdagen in het weekend. Op dat moment zijn er in elke woning of appartement een technisch en administratief medewerker aanwezig. Bezoekers kunnen met alle vragen bij hen terecht. De praktijk leert ons dat het moeilijk is om een ruimte juist in te schatten. Waar komt de keuken en hoeveel plaats neemt die in? Hoe richt je zo n lege ruimte in? Ook hiermee helpen we geïnteresseerde kijkers graag op weg. Tijdens de kijkdagen installeren we daarom een levensechte kartonnen keuken en kleden we de nieuwbouw aan met allerhande meubilair en decoratie. Dit alles geeft bezoekers meteen een realistisch beeld van wie weet wel hun toekomstige thuis! Issiaga Barry: Ik kwam voor een lening en keerde terug met een huis! Het gezin Barry was ruim tien jaar op zoek naar een betaalbare woning in de buurt van hun thuisbasis Meerhout. Voor hun budget betekende dit een oudere te renoveren woning. Maar lenen bij de bank bleek moeilijk, je moest al over een flinke spaarpot beschikken. Op zijn werk bij Nike in Laakdal hoorde Issiaga over sociale leningen via DE ARK. Waarom niet even horen? Hij maakte prompt een afspraak, verzamelde alle nodige documenten en fietste naar Turnhout Bij DE ARK deed ik mijn verhaal en jawel, we hadden recht op een goedkope lening. De vriendelijke dame stelde mij ook een nieuwbouwwoning in Mol-Wezel voor, weliswaar iets verder weg maar toch in de ruime buurt. Ze liet me foto s en plannen zien: een moderne én nieuwe woning binnen ons budget, dat kon niet waar zijn! Ik schreef me onmiddellijk in en kon de woning gaan bekijken. Met de sleutel in handen fietste ik terug naar huis, recht naar mijn vrouw en het Wezelhof. Lang nadenken hoefde niet: een nieuwbouw met tuin en veel omliggende speelruimte voor onze kinderen, daarvoor wilde ik met plezier enkele kilometers extra naar mijn werk fietsen. Amper een dag later hebben we getekend. We wonen hier nu sinds maart 2013 en zijn nog altijd even enthousiast. Rustig, groen, mooi, leuke buren, wij gaan hier niet meer weg! 5 Koper in de kijker

DE ARK, op koers met een missie DE ARK wil op een professionele manier het aanbod aan betaalbare huisvesting koppelen aan duurzaamheid, kwaliteit en leefbaarheid en daardoor kansen creëren voor de bewoners en hun kinderen. Dat is de missie die DE ARK zich al vele jaren stelt. In eerste instantie werd daarbij de voorbije jaren en tot vandaag strategisch vooral gefocust op het creëren of de instandhouding van het aanbod en op het uitbouwen van een stabiele organisatie met een gestroomlijnde werking. Er werd volop ingezet op het aantrekken van de juiste competenties in functie van een structuur die een maximale, laagdrempelige dienstverlening kan garanderen. Elke nieuwe collega diende daarbij over de goede kerncompetenties te beschikken om als teamspeler in de groep te passen. De juiste, energieleverende bedrijfscultuur werd met zorg nagestreefd om samen met een doordacht communicatiebeleid DE ARK te verzekeren van de uitstraling van professionele, succesvolle dienstverlener en te prefereren partner. Vandaag kunnen we ook tevreden vaststellen dat de productie van het nieuwe aanbod aan koop- en huurwoningen een stevig en gestaag groeiend ritme kent. De vele projecten in uitvoering voor doorgedreven renovaties moeten aan onze huurders ook meer kwaliteit en betaalbaarheid op langere termijn bieden. In dat opzicht hebben we dus zeker belangrijke winsten geboekt bij het nastreven van onze missie. 6

Toch mogen we niet uit het oog verliezen dat al die inspanningen zich richten op onze finale doelstelling: het creëren van betere kansen voor de bewoners en hun kinderen. Het werken aan het sociale draagvlak in en rond nieuwe en bestaande wijken blijft belangrijk, vanuit het geloof dat daardoor kansen ontstaan voor onze bewoners om sterker te worden. We moeten daarbij echter absoluut afzien van een eerder paternalistische, topdown-benadering. Een kritische reflectie op onze waardeketen heeft ons doen inzien dat we nog meer moeten vertrekken vanuit de klant, zijn inzichten, wensen, eigenheden, noden, twijfels, zekerheden De klant leren kennen, aanvaarden en respecteren, daar begint ons verhaal! 7

Strategie vertaald naar operationele doelstellingen: oppervlaktenormen VMSW, de Vlaamse Maatschappij voor Sociaal Wonen, stelt minimum- en maximumoppervlaktegrenzen voor elk sociaal huisvestingsproject. De minima beogen het ruimtecomfort te bewaken, de maxima een rem te zetten op te hoge woningprijzen. manier leggen wij de toekomstige woningtypes na renovatie vast en passen dit vandaag al toe voor kandidaat-huurders. Vanzelfsprekend vullen we de leemtes aan bepaalde types verder in met onze nieuwbouwprojecten. 8 DE ARK werkt actief aan de renovatie van haar patrimonium. Vele woningen Onze stammen huidige uit huurwoningen een per type periode waarin heel andere normen en eisen Onze huidige huurwoningen per type Aantal slaapkamers en rationele bezetting vandaag en morgen Aantal slaapkamers en rationele bezetting vandaag en morgen golden. Als we investeren in de renovatie van Onze huidige huurwoningen per type deze woningen, willen we de oppervlaktenormen Aantal slaapkamers en rationele bezetting vandaag en morgen zo strikt mogelijk naleven. 1259 Renoveren en bouwen volgens oppervlaktenormen Huidig aantal woningen Aantal woningen na renovatie volgens oppervlaktenormen 832 543 In praktijk betekent dit vaak dat onze oudere 355 376 woningen met drie of vier slaapkamers niet 321 236 192 145 157 154 langer voldoen aan de minimum oppervlaktenormen. Meestal lossen we dit op door de 1sl/2p 2sl/3p 2sl/4p 3sl/4p 3sl/5p 3sl/6p 4sl/5p 4sl/6p 4sl/7p 4sl/8p 5sl/7p 5sl/9p 543 52 6 12 8 25 32 15 1 kleinste slaapkamer op te offeren. 355 376 Ook blijken 321 1sl/2p: woning met 1 slaapkamer en rationele bezetting van 2 personen slaapkamers voor twee kinderen dikwijls maar 236 192 groot genoeg voor één kind. Bijgevolg zijn vele 145 157 154 woningen na renovatie geschikt voor een andere 52 6 12 8 25 32 Het merendeel van onze woningen vandaag de dag hebben gezinsgrootte. 1sl/2p 2sl/3p 2sl/4p 3 slaapkamers 3sl/4pen 3sl/5p zijn geschikt 3sl/6p voor 5 4sl/5p personen. Na 4sl/6p 4sl/7p 4sl/8 Op termijn zal ons woningaanbod dus zeker renovatie volgens de oppervlaktenormen geeft dit veranderen. Om dit in kaart te 1sl/2p: brengen, woning hebben een aanzienlijke verschuiving naar een kleiner type: 3 met 1 slaapkamer en rationele bezetting van 2 personen we ál onze woningen getoetst op oppervlakte. Als slaapkamers en 4 personen. een kamer of ruimte niet voldoet aan de norm, formuleren we mogelijke oplossingen. Op die 832 1259 Huidig aantal woningen Aantal woningen na renovatie volgens oppervlaktenormen

voor na Bergingen Slaapkamers Badkamer De oppervlaktenormen in praktijk: totaalrenovatie Taeymanslaan Turnhout Momenteel renoveren wij 24 woningen in de Taeymanslaan. Oorspronkelijk verhuurde DE ARK deze als type 4sl/8p, 4 slaapkamers voor een bezetting van 8 personen. Na renovatie volgens de oppervlaktenormen worden dit 10 woningen 5sl/8p en 14 woningen 4sl/7p. Voor de 10 woningen van 4sl/8p naar 5sl/8p betekent dit volgende renovatie. In de onbenutte zolder komen 2 extra slaapkamers en een badkamer. Op de eerste verdieping maakt een slaapkamer dan weer plaats voor een tweede badkamer. De leefruimte wordt uitgebreid met de oude badkamer en voldoet zo aan de minimum oppervlakte. Het resultaat zijn 10 grote gezinswoningen, een segment waarin sowieso een tekort is. 9

Onze werking beter afgestemd op klanten 10 Voor de interne organisatie van DE ARK was 2013 hét jaar van verandering. Niet alleen verhuisde een deel van ons team naar een andere verdieping, ook onze werking wijzigde ingrijpend. Dit alles met één doel: onze klanten zo goed mogelijk van dienst zijn. Werkmethodes en processen ontleed Hoe kunnen we onze klantgerichtheid verhogen en het dossierbeheer optimaliseren? Met deze vraag gingen we aan de slag. In een eerste stap brachten we de bestaande werkwijzen in kaart. Eén voor één stelden we de diverse processen kritisch in vraag. In een tweede stap hebben we deze processen geoptimaliseerd en pakten we de knelpunten aan. Finaal volgde het implementatieplan met een concrete actielijst, die een leidraad is voor de verdere stappen in ons veranderingstraject. Efficiënt werken via front-, mid- en backoffice Het bleef niet bij veranderingen in werkmethodes en processen alleen. We namen ook een extra verdieping in. Het architectuurconcept kadert volledig in het front-, mid- en backoffice principe. De krachtlijnen? Frontoffice is klantgeoriënteerd, backoffice is productgeoriënteerd, midoffice verbindt beide. Bezoekers en klanten van DE ARK komen voortaan binnen via de derde verdieping. Hier is onze onthaalbalie, de front. Aansluitend aan de balie zijn onze afgesloten loketten, de zogenaamde mid A. Hier krijgen onze klanten alle eerstelijnsinformatie en zoveel mogelijk directe antwoorden op hun vragen. De dossierbehandeling gebeurt in ons mid B -kantoor. Deze ruimte is volledig afgesloten van onthaal en loketten, hier komen geen klanten. De nadruk ligt op rust, evenwicht en tijd voor eigen dossierwerk. Deze stille werkruimte is trouwens één van de basisredenen waarom DE ARK overstapte naar een centraal telefonisch onthaal. Eerstelijnsinformatie aan de telefoon Ons centraal telefonisch onthaal bestaat uit een wisselend team van medewerkers vanuit heel onze organisatie. Om klantgericht te werken is het belangrijk dat iedereen binnenkomende telefoons professioneel beantwoordt en meteen correcte eerstelijnsinformatie verstrekt. Om dit te bereiken, zet DE ARK actief in op kennisbeheer. Naar het voorbeeld van Wikipedia installeerden we een eigen wiki: een verzameling beknopte webdocumenten die onderling gelinkt zijn. Een gebruiksvriendelijk en adequaat hulpmiddel om snel basiskennis te vergaren en door te geven. Meer complexe of dossiergebonden vragen komen uiteraard bij onze specialisten terecht. Opdat al onze klanten correct en professioneel geholpen worden.

Liesbeth Goetschalckx Ontwerp ARCHILES i.s.m. INSIDE-OUT 2013, jaar van verandering voor en door onze medewerkers Om onze klantgerichtheid verder te optimaliseren, hebben we met al onze medewerkers gewerkt aan allerlei kleine en grote verbeterpunten in onze werking. Oefeningen die in 2012 waren opgestart met verschillende herscheppingsteams werden in 2013 geconcretiseerd en in praktijk gebracht. In dit jaarverslag komt u hierover meer te weten. Onze medewerkers actief betrekken Vele organisaties pakken gelijkaardige oefeningen enkel aan op managementniveau. DE ARK kiest evenwel bewust om deze oefeningen zoveel mogelijk met álle medewerkers te maken. Crossfunctionele teams en werkgroepen gingen samen aan de slag. Elke schakel uit onze organisatie heeft immers een andere, waardevolle kijk op de aanwezige uitdagingen of problematieken. Het samenbrengen en ruimte geven om naar elkaar te luisteren biedt een rijk overlegforum waaruit creatieve en gedragen oplossingen komen. En zoals wij dat telkens weer ervaren en vernemen uit de feedback van onze mensen, werkt dit erg stimulerend. Iedereen op de juiste plek Naast de juiste competenties, gaat verdere professionalisering hand in hand met de juiste ambities, persoonlijke houding en vaardigheden. DE ARK bracht deze zorgvuldig in kaart bij zowel nieuwe als ervaren medewerkers, met een professionele sollicitatieprocedure en goed onderbouwde ontwikkelingstrajecten. Waar het echt nodig was, durfden we het aan om moeilijke beslissingen te nemen. Naast afscheid nemen van enkele collega s, verwelkomden we in 2013 ook vele nieuwe collega s bij DE ARK! De verdere aangroei van personeel komt hiermee wel aan zijn huidige streefl imiet. Daarom zetten we voor 2014 in op stabilisatie. Het voordeel? Al bij de start hebben we draagvlak voor nieuwe ideeën en initiatieven. Dit creëert eigenaarschap voor de vele veranderingstrajecten binnen onze organisatie. Betrekken betekent ook delen van verantwoordelijkheid over resultaten en het neerzetten van succesvolle initiatieven. In 2013 werden er door alle DE ARK-teams sterke prestaties neergezet. We zijn dan ook erg trots op al onze medewerkers, die steeds opnieuw hun beste beentje hebben bij gezet! 11

1 2 3 4 Referentieprojecten nieuwbouw koop 5 6 12

7 8 9 10 11 12 Referentieprojecten nieuwbouw koop 13

Kerncijfers Gezinsinkomen huurders in 2013 Gezinsinkomen huurders in 2013 0-8 000 / 6% 8 000-11 000 / 9% 11 000-14 000 / 24% 14 000-17 000 / 20% 17 000-20 000 / 9% 20 000-23 000 / 6% 23 000-26 000 / 6% > 26 000 / 20% Reële Reële huurprijs in 2013 0-150 / 5% 150-200 / 24% 200-250 / 25% 250-300 / 11% 300-350 / 13% 400-450 / 6% > 450 / 16% 14

Inschrijvingen kandidaat-huurders per maand Inschrijvingen kandidaat-huurders per maand 65 50 54 55 52 37 62 58 74 55 88 76 67 80 48 77 93 55 59 45 32 59 45 39 2013 2012 2011 77 78 71 70 73 66 65 54 52 46 38 29 nte voor 2013 januari februari maart april mei juni juli augustus september oktober november december 24 5 4 Aantal toewijzingen per gemeente voor 2013 aantal toewijzingen per gemeente voor 2013 95 21 3 4 6 1 24 5 20 huurwoningen koopwoningen en kavels 4 95 21 7 712 1 huurwoningen koopwoningen en kavels ten Lille 3 1 Mol Poppel Retie 4 3 6 Turnhout 20 Kasterlee MInderhout Oud-Turnhout Rijkevorsel Vosselaar 4 5 7 12 Beerse Hoogstraten Lille Mol Poppel Retie Turnhout Baarle-Hertog Dessel Kasterlee MInderhout Oud-Turnhout Rijkevorsel Vosselaar 15

Kerncijfers Leningen 2013 verleden aktes Leningen 2013 - verleden aktes Aankoop en renovatie 15 295 420 / 69,7% Leningen 2013 verleden aktes Koopwoning 5 003 180 / 22,8% Nieuwbouw 1 233 980 / 6,0% Overname onverdeelde helft 36 000 / 0,2% Aankoop en renovatie 15 295 420 / 69,7% Renovatie eigen woning / Wederopname 366 870 / 1,7%) Koopwoning 5 003 180 / 22,8% Nieuwbouw 1 233 980 / 6,0% Overname onverdeelde helft 36 000 / 0,2% Renovatie eigen woning / Wederopname 366 870 / 1,7%) 16

De gemiddelde oorspronkelijke rentevoet 1,71% bedroeg. De gemiddelde verkoopprijs van een woning (incl. BTW) op 158.594 lag. Er 205 meer kandidaat-kopers zich inschreven dan in 2012. De laagste rentevoet 1,05% bedroeg. Er het meest geleend werd voor de aankoop en renovatie van een woning. Er 17 gerechtelijke dossiers zijn opgestart waarvan 9 resulteerden in een vonnis huurverbreking. In 4 dossiers ging het om een onbeheerde nalatenschap. Bedrijven voor 40% digitaal inschreven op onze aanbestedingen, terwijl dit in 2012 slechts voor 16% was. Er 180 nieuwe huurcontracten gestart zijn. Ruim de helft van de huurders 250 of minder huur per maand betaalde. Wist U dat in 2013 Er 782 kandidaat-kopers ingeschreven stonden op 31 december. Er gemiddeld 60 nieuwe kandidaat-huurders per maand op de wachtlijst stonden. Er 6 kavels zijn verkocht. 417 nieuwe kandidaat-kopers zich inschreven. Er voor een recordbedrag van 21.206.940 geleend werd. Bijna de helft van de huurders over een gezinsinkomen van minder dan 15.000 beschikte. Er 36 nieuwbouwwoningen zijn verkocht. Er 41 woningen toegevoegd zijn aan het huurpatrimonium. DE ARK 60% van de opgevraagde aanbestedingsdossiers digitaal verstuurde, terwijl dit in 2012 slechts 14% was. De gemiddelde verkoopprijs van een kavel (incl. BTW) 54.359 bedroeg. 17

13 14 15 16 Referentieprojecten nieuwbouw huur 17 18 18

19 20 23 21 22 Referentieprojecten nieuwbouw huur 19

Afdeling in de kijker Sociale dienst focust op leefbaarheid DE ARK doet meer dan alleen huizen bouwen. Naast inzetten op kwalitatief en betaalbaar wonen, gaan we ook voor goed samenleven. Samen werken aan leefbaarheid Alle sociale aspecten die je ervaart in en rondom je omgeving en die ervoor zorgen dat je je al of niet goed voelt op de plek waar je leeft, aldus een definitie van leefbaarheid. Ruwweg kan je dit onderverdelen in: kwaliteit van de woning kwaliteit van de woonomgeving, met inbegrip van het aanbod van dienstverlening en faciliteiten in de ruimere woonomgeving kwaliteit van de sociale omgeving en relatie tussen de bewoners veiligheid in de buurt. Individuele begeleiding Onze woonbegeleiders plannen standaard een individueel bezoek in bij elke nieuwe huurder. Op die manier leren we onze huurders beter kennen. We kunnen dan zien hoe zij wonen en of zij graag in deze woning en buurt vertoeven. Naargelang de vragen en problemen, plannen we volgende bezoeken in. Ook onze aanpak van huurachterstallen is altijd individueel. Dit hebben we doelbewust ondergebracht bij de sociale dienst. Want als de achterstallen binnen de perken blijven, werken we mee aan de woonzekerheid van onze huurders. DE ARK kijkt dus verder dan enkel haar huisvestingsopdracht. Zo werken we nauw samen met andere actoren in het veld: OCMW s, gemeentebesturen, buurtwerkingen, wijkagenten Naast een continue uitwisseling van informatie en ervaringen proberen we samen laagdrempelig en efficiënt tegemoet te komen aan de vragen vanuit onze bewoners en buurten. 20

Onze huurders wonen in diverse buurten. Met in elke buurt de vertrouwde wijkagent. De wijkagenten beheren niet enkel administratieve dossiers, maar komen tussen in burenruzies en werken mee aan de levenskwaliteit van de buurt. Logisch dat er vele raakvlakken zijn met ons werk. Overleg wijkagenten Aan de slag in de hele buurt In 2013 breidde het sociaal team verder uit, waardoor er ook meer aandacht kwam voor buurt- en bewonersbegeleiding. Hiervoor leggen we contacten en werken we samen met zoveel mogelijk actoren in de buurt: we organiseren bewonersvergaderingen en werken buurtinitiatieven uit Bewonersbevraging Wat vinden onze bewoners zélf van hun woning, buurt en ruimere omgeving? In 2014 staat een uitgebreide bewonersbevraging op de planning. Dit wordt een belangrijke meting, waarop we verder kunnen bouwen. Want als we alle verwachtingen van onze bewoners kennen, kunnen we daar beter op focussen. Nu en in de toekomst. Om onze samenwerking te optimaliseren, nodigden we in december 2013 alle betrokken wijkagenten uit bij DE ARK. We startten met een presentatie van onze werkdomeinen, missie, valkuilen, vragen en rondden af met een informele babbel. Dit jaarlijks overleg is een must. Van onze kant zullen wij DE ARK geregeld uitnodigen op ons eigen overleg. Want problemen oplossen begint bij goed geïnformeerd zijn. Leuk dat we nu gezichten kunnen plakken op telefoonstemmen, dat communiceert veel vlotter! Wij willen DE ARK graag ondersteunen. Bijvoorbeeld een gezamenlijk huisbezoek bij problematische of mogelijk gevaarlijke situaties. Aldus enkele reacties van de wijkagenten 21

Turnhout Stoktse Plein: buurt denkt mee DE ARK plant 25 nieuwe en betaalbare huurwoningen en 7 te renoveren woningen rond het binnengebied van het Stoktse Plein, de Blaas in de volksmond. De huidige woningen een mix van huur- en koopwoningen sluiten zich volledig rondom de Blaas. Hierdoor is het binnenplein moeilijk toegankelijk en is er nauwelijks interactie met de buurt buiten het bouwblok. Een dubbele rij garageboxen, een kaartershuis en jeugdlokalen is de enige bebouwing op het plein. De woningen van DE ARK dateren uit de jaren 50 en voldoen niet langer aan de hedendaagse normen. Vervangingsbouw of renovatie zal de buurt een nieuw elan geven. DE ARK wil vanaf het prille begin de buurtbewoners mee betrekken in dit grote project. Wat zijn hun bezorgdheden? Hoe zien zij het toekomstige Stokt? Daarom organiseerden we samen met Stad Turnhout een uitgebreide brainstorm. Omgeving Brainstorm met de buurt Alle bewoners uit de buurt van het Stoktse Plein huurders én particuliere eigenaars kregen een uitnodiging voor de brainstorm. Na een korte inleiding over de situering van het projectgebied, de knelpunten en potenties verdeelden we de deelnemers in vijf groepen. Geen opper-vlakkige discussie, maar elke groep kreeg een praktische concrete opdracht. Vier groepen kregen een collage met respectievelijk architectuurstijlen, groen en spelen, referenties ontwerpers en randafwerking en controle. Met rode en groene stickers konden ze hun voorkeur aanduiden. Voor de vijfde groep stond er een maquette van het volledige projectgebied met een reeks thematische vlaggetjes om hierin te prikken. Op die manier markeerden zij hun geprefereerde zones voor wonen, spelen, rusten 22

Elk kwartier schoven de groepen door naar een andere tafel, zodat iedereen zijn zeg deed over elk thema. Ook de architecten waren aanwezig. Met al deze inside ideeën en informatie gingen ze vervolgens aan de slag met het ontwerp. Omgeving Groene binnenplein opengetrokken De resultaten van de brainstorm? Grofweg kunnen we de bekommernissen van de buurt samenvatten als: behoud groene binnenplein en parking, geen gemotoriseerd verkeer in de Blaas, verhoogde sociale controle, liefst geen hoogbouw. De architecten vertaalden dit als volgt. De aandacht voor fi etser en wandelaar staat centraal. Auto s hebben niet langer toegang en de garageboxen verdwijnen om plaats te maken voor meer groen. In de Hertoginstraat komen twee uitnodigende toegangswegen: één voor fi etsers, een andere met trappen. De trappen geven toegang tot een verhoogd platform, waaronder een innovatief parkeerdek komt. Het kaartershuis paalt aan dit platform en heeft een eigen terras, dat uitkijkt over de Blaas. Via een schuine helling is het bereikbaar voor rolstoelgebruikers. De architectuur verzoent strakke nieuwbouw met iets klassiekere hernieuwbouw en herdefi nieert de straatwand. De enige appartementen zijn slechts beperkt in hoogte. Alle woningen rondom het plein hebben via hun private tuin rechtstreeks toegang tot het groene binnenplein. Programma: DE ARK: 25 nieuwe huurwoningen met 2 of 3 slaapkamers en 7 te renoveren woningen met 4 slaapkamers Participatieproject Met buurtbewoners en Stad Turnhout Sonja Hens en Lieve Dierckx over de brainstorm Lieve huurt van DE ARK en is actief in het buurtcomité, Sonja heeft destijds een woning aan de Blaas gekocht en gerenoveerd. Beide dames wonen al ruim 20 jaar graag in de buurt en appreciëren hun inbreng over de toekomstige buurtontwikkeling. Sonja: De brainstorm zat goed in elkaar, de projectleider legde alles duidelijk uit en aan de verschillende tafels werden we uitgedaagd om actief mee te denken en vrijuit onze mening te zeggen. Zeker de vlaggetjes -oefening vond ik geslaagd. Een alerte buurtbewoner merkte op dat de grote bomen rond de Blaas niet op het plan stonden. Met onmiddellijk feedback aan de architecten om deze zeker te behouden. Het resultaat met de wirwar aan vlaggetjes was verbluffend, een hele klus voor de architecten! Natuurlijk begrijp ik dat ze nooit 100% met onze wensen kunnen rekening houden. Als voorzitster van het buurtcomité hoor ik vele reacties en bezorgdheden, aldus Lieve. Sommigen zijn bang dat hun huis gesloopt wordt, anderen zijn dan weer bezorgd dat hun geliefde plein verdwijnt. Het duurt allemaal wat lang voordat we meer nieuws krijgen. Persoonlijk sta ik wel open voor stadsvernieuwing, maar niet ten koste van de lokale trefpunten, ons kaarters- en buurthuis of de jeugdwerking bijvoorbeeld. 23 Buurtbewoners in de kijker

Turnhout - De Bosschen: sociale integratie troef DE ARK bouwt 52 gezinswoningen in het binnengebied De Bosschen, tussen de Jef Buykxstraat en de Steenweg op Tielen. Aan de overzijde van de Steenweg ligt de groene Parkwijk. Ook Den Leeuweric stapt mee in dit woonuitbreidingsproject. De Turnhoutse vzw plant hier een gloednieuwe stek voor inwoning van volwassenen met een mentale handicap. Leefbaar, groen en licht Een mix van koop- en huurwoningen met verschillende groottes is het uitgangspunt. Leefbaarheid, groen en licht zijn de kernwoorden. De woningen aan de Jef Buyckxstraat zijn vormgegeven als compacte woongebouwen. Op deze manier is de maat en schaal afgestemd op de bestaande kleinere woningen. De groene insteekjes tussen de woningen geven uit op de publieke buurttuin. Hier is ruimte voor spelen, recreatie en ontmoeten in de buurt. Spelende kinderen zijn hier de baas, de auto is te gast. Ook de andere woningen op het domein profiteren mee van de gemeenschappelijke tuin. Hun leefruimte kijkt uit over de buurttuin zodat toezicht en sociale controle geborgd zijn. Een private tuin per woning maakt het plaatje compleet. Alle woningen zijn grondgebonden en hebben een dubbele oriëntatie, zodat de bewoners maximaal profiteren van zonlicht in de woning. 2DVW architecten 24

Integratie met Parkwijk en stadspark 2DVW architecten De Bosschen grenst aan de bestaande ontwikkeling aan de Jef Buyckxstraat: een ruime woonwijk waar de nadruk ligt op de private kavel en openbare ruimte louter functioneel is. De bereikbaarheid is goed, maar de auto bepaalt het beeld. Aan de overkant van de Steenweg ligt de Parkwijk uit de jaren zestig: compacte woonblokken middenin véél openbaar groen en vlakbij het stadspark. De auto is minder prominent aanwezig en er is een winkel- en buurtcentrum. Twee verschillende buurten met weinig interactie. De ontwikkeling van De Bosschen kan de relatie tussen beide buurten versterken, ook voor voetgangers en fietsers. Programma: Den Leeuweric: woonunit met plaats voor verschillende leefgroepen voor 16 personen in totaal en 4 aparte studio s DE ARK: 36 koopwoningen (3, 4 of 5 slaapkamers) en 16 compacte en rolstoeltoegankelijke huurwoningen (2 of 3 slaapkamers), als aanvulling op de grotere gezinswoningen in de Parkwijk aan de overkant. Samenwerking Co-bouwheerschap tussen DE ARK en Den Leeuweric, met DE ARK als trekker van het dossier. Woonunit op maat voor Den Leeuweric Den Leeuweric, dat is zorg voor meer dan 150 volwassenen met een mentale handicap. In het Turnhoutse bouwen ze verschillende begeleidingsvormen uit, waaronder woonopvang, dagbesteding en begeleiding aan huis. Den Leeuweric is al lang op zoek naar een nieuwe locatie. Hun huidige woningen liggen pal in het centrum van Turnhout, maar zijn helaas totaal onaangepast. Geschikte grond vinden en zelf bouwen? Niet hun wereld Roel Megens, directeur Den Leeuweric: In De Bosschen zagen wij onmiddellijk potentieel. De kavel ligt vlakbij Amival, de beschutte werkplaats waar veel van onze bewoners werken. Ook winkels en andere voorzieningen liggen op wandelen fietsafstand. Daarbij streven we naar een volwaardige integratie in de buurt en dat kan prima middenin deze nieuwe stadsontwikkeling. We zijn dan ook enthousiast dat DE ARK akkoord is om één van hun woonunits in De Bosschen om te vormen tot een modern leefcentrum volledig op maat van onze bewoners. In ruil verwerft DE ARK onze oude panden en krijgt zo voet aan wal in dit stadsdeel. En als laatste maar zeker niet minder belangrijk voor ons: DE ARK bezit wél de nodige expertise op het vlak van projectontwikkeling en opvolging! 25 Samenwerking in de kijker

24 Nelissen 25 Referentieprojecten renovatie huur 26 27 26 dearchitectennv

28 Architects Unplugged 30 29 31 32 Referentieprojecten renovatie huur 27

Foto-index 1 Vosselaar - Heilanders 13 Turnhout - Oude Dijk 25 2 Turnhout - Zevendonkplein 14 Turnhout - Pastinaakplein 26 3 Turnhout - Hellegat 15 Hoogstraten - Venhoef (Minderhout) 27 4 5 Turnhout - Hellegat Rijkevorsel - Koekhoven 16 17 Retie - Boekweitbaan Turnhout - Etaf 28 29 Hoogstraten - Venhoef 6 Vosselaar - Heilanders 18 (Minderhout) 30 Turnhout - Parkring Turnhout - Parkring Turnhout - Klaproosstraat Beerse - Kerkenhoek Turnhout - Lokerenstraat Turnhout - Taxandriastraat 7 Rijkevorsel - Koekhoven 19 8 Rijkevorsel - Koekhoven 20 9 Turnhout - Zevendonkplein 21 10 Vosselaar - Heilanders 22 Turnhout - Pastinaakplein Turnhout - Pastinaakplein Oud -Turnhout - Albert Sohiestraat Oud -Turnhout - Albert Sohiestraat 31 32 Oud-Turnhout Goudbloemstraat Turnhout - Parkring 11 Turnhout - Hellegat 23 Turnhout - Oude Dijk 12 Turnhout - Zevendonkplein 24 Turnhout - Pottenbakkersstraat Met dank voor de foto s en beelden aan Fik s Studio, Architects Unplugged, dearchitectennv, Nelissen, Fotografie Liesbeth Goetschalckx, Omgeving, 2DVW architecten en medewerkers van DE ARK: Steff De Witte, Liesbeth Gebruers, Mieke Machielsen, Sanne Teunkens, Johan Van den Broek, Peter Van den Heuvel, Thijs Van Dooren, Alice Verachtert, Katrien Verheyen en Werner Wils Datum van uitgifte: mei 2014 Verantwoordelijke uitgever: Peter Van Ommeslaeghe Gedrukt op Cyclus 100% gerecycleerd papier 28

Met de ambitie om een excellente organisatie te zijn heeft DE ARK afgelopen jaar verder ingezet op verandering en verbetering van haar organisatie. Procedures en processen werden verder afgerond en concreet geïmplementeerd naar onze werkomgeving met het oog op een betere dienstverlening naar al onze klanten. Het management-team formuleerde daarbij ambitieuze strategische doelstellingen afgestemd op onze eindopdracht en dit zowel voor heden en toekomst. Op een doordachte manier zijn we daarbij steeds al onze medewerkers blijven betrekken en bouwden we zo verder aan de professionalisering van onze organisatie. We blijven daarbij de komende jaren bewust verder investeren in de persoonlijke ontplooiing en het sterker maken van al onze mensen. Daarbij hoort uiteraard ook een sterke bedrijfscultuur en een grote verbondenheid met DE ARK, onze klanten en onze missie. De grootste uitdaging voor 2014 blijft evenwel om de focus op onze missie niet te verliezen, nl.: Op een professionele manier het aanbod aan betaalbare huisvesting te koppelen aan duurzaamheid, kwaliteit en leefbaarheid en daardoor kansen te creëren voor alle bewoners en hun kinderen. Klanten en medewerkers daarbij op een mensgerichte, respectvolle manier blijven helpen, betrekken, aanvaarden, respecteren en waarderen maakt integraal deel uit van de visie die ons pad verlicht. En daar gaan we voor! Een vooruitblik Contacteer DE ARK Campus Blairon 599 2300 Turnhout Tel. +32 14 40 11 00 Fax +32 14 40 11 01 e-mail: info@arkwonen.be website: www.arkwonen.be OPENINGSUREN MA, WOE en VRIJ: 10:00-12:00 Maandagnamiddag: 15:00-18:00 TELEFONISCH BEREIKBAAR MA - VRIJ: 09:00-12:00, MA, DI en DOND: 13:30-15:30 27