de De gemeenteraden van de Drechtstedengemeenten (uitgezonderd 's-gravendeel) T - a - v ' de9riffier AFDELING AFHANDELING 2 1 NOV 2005 ACTIE Vft DIV TEAM 1 PARAAF Alblasserdam Dordrecht 's-gravendeel datum 23 november 2006 behandeld door Hendrik-ldo-Ambacht C.J. Uijl Papendrecht Sliedrecht Zwijndrecht ons kenmerk 06/04078a doorkiesnummer 078-6396149 e-mail CJ.Uijl@dordrecht.nl onderwerp Wijzigen huisvestingsverordening bijlage(n) Brief aan colleges Geachte gemeenteraad, Hierbij zenden wij u ter kennisgeving de brief aan de colleges van de Drechtsteden met betrekking tot het voorstel inzake wijzigen huisvestingsverordening (2 wijziging), waarmee het Drechtstedenbestuur op 9 november 2006 heeft ingestemd. Hoogachtend, het Drechtstedenbestuur, J.G. Bandell voorzitter Bureau Drechtsteden Noordendijk 250 Postbus 365 3300 AJ Dordrecht Telefoon (078) 6480600 Fax(078)6480640 info@drechtsteden.nl www.drechtsteden.nl Cc. Leden Themagroep WSV (per email) Emma Forsten (Projectleider) Esmeralda van de Merwe (PM WSV) Mies Weller (PM ABZ) Archief BDS Bankrekeningnummer Bestuursdienst Zuid-Holland Zuid ABN-AMRO 40.05.72.729
de & Drechtsteden De colleges van Burgemeester en Wethouders van de Drechtstedengemeenten (uitgezonderd 's-gravendeel) Geacht college, Alblasserdam datum Dordrecht 23 november 2006 's-gravendeel Hendrik-ldo-Ambacht Papendrecht behandeld door C.J. Uijl ons kentnerk Sliedrecht 06/04078 Zwijndrecht In de vergadering van het Drechtstedenbestuur d.d. 9 november 2006 is het voorstel inzake wijzigen huisvestingsverordening (2 e wijziging) vastgesteld. Het Drechtstedenbestuur vraagt de zes gemeenteraden van de Drechtsteden, die samenwerken op het gebied van Wonen en Stedelijke Vernieuwing, om v66r 1 januari 2007 de gewijzigde huisvestingsverordening vast te stellen. Een conceptraadsvoorstel, ontwerpraadsbesluit en de notitie "Onderzoek naar de afschaffing van huisvestingsvergunningen, nut en noodzaak' gaan hierbij. Wij verzoeken u dit voorstel ter vaststelling voor te leggen aan de raad van uw gemeente en ons (schriftelijk) op de hoogte te brengen van het genomen besluit. Een kopie van deze brief en de bijlagen hebben wij ter kennisname gezonden aan de griffier van de raad van uw gemeente. Hoogachtend, het Drechtstedenbestuur, doorkiesnummer 078-6396149 e-mail CJ.Uijl@dordrecht.nl onderwerp Wijzigen huisvestingsverordening bijlage(n) 3?.J.G. Bandell voorzitter Bureau Drechtsteden Noordendijk 250 Postbus 365 3300 AJ Dordrecht Telefoon (078) 6480600 Fax (078) 6480640 info@drechtsteden.nl www.drechtsteden.nl Cc. Griffiers van de gemeenteraden van de Drechtstedengemeenten Leden Themagroep WSV (per email) Cees Uijl (Projectleider) Esmeralda van de Merwe (PM WSV) Mies Welter (PMABZ) ArchiefBDS Bankrekeningnummer Bestuursdienst Zuid-Holland Zuid ABN-AMRO 40.05.72.729
Ontwerpraadsvoorstel Bailaqe 1 Onderwerp Wiizigen huisvestingsverordening (2 e wiiziging) Historisch kader Zie toelichting. Gevraagde beslissing De geldende huisvestingsverordening met ingang van 1 januari 2007 te wijzigen in overeenstemming met het ontwerpraadsbesluit. Bijlagen - Ontwerpbesluit gemeenteraad. Besiuitvormingsprocedure - Op 28 September 2006 behandeld in het PFO WSV. - Op 9 november 2006 vastgesteld door Drechtstedenbestuur. - Uiterlijk 1 januari 2007 besluitvorming door raden zes Drechtstedengemeenten. Communicatie Wettelijk voorgeschreven bekendmaking. Brief aan betrokken verhuurders. Informeren woningzoekenden door verhuurders. Financie'le consequenties Vervallen leges huisvestingsvergunningen. De ftnancie'le consequenties hiervan hangen af van het aantal huisvestingsvergunningen dat in een desbetreffende gemeente wordt afgegeven. De hoogte van de leges verschilt per gemeente. Leges mogen alleen worden geheven voor werkelijk geleverde diensten en tegen kostprijs. Er mag geen winst op leges worden gemaakt. Relatie met andere beieidsterreinen Niet van toepassing. Toelichting In de Prestatieafspraken Drechtsteden 2006 is onder andere afgesproken om de mogelijkheid te onderzoeken om voor woningen die door de woningcorporaties worden verhuurd geen huisvestingsvergunning meer te eisen. In de bij dit advies gevoegde notitie 'Onderzoek naar de afschaffing van huisvestingsvergunningen, nut en noodzaak' worden de voor en tegens van een tweetal opties'tegen elkaarafgewogen. Voorstel is om de huisvestingsverordeningen in de Drechtsteden met ingang \fan 1 januari 2007 te wijzigen in de zin dat geen huisvestingsvergunning (meer) nodig is voor het in gebruik nemen of geven van een woning van een eigenaar met wie het college van Burgemeester en Wethouders een overeenkomst op het gebied van de woonruimteverdeling heeft gesloten. Het onderzoek is bewust beperkt gebleven tot het nagaan van de mogelijkheden om de huisvestingsvergunningen voor corporatiewoningen af te schaffen. Dat was de opdracht vanuit de Prestatieafspraken Drechtsteden 2006. Het zou op dit moment om een aantal redenen te vervoeren om het gehele vergunningstelsel ter discussie te stellen. Om de consequenties daarvan te overzien is een diepgaander onderzoek vereist dan nu heeft plaatsgevonden. Juridisch Het advies is op 15 augustus 2006 met positief resultaat juridisch getoetst door de Juridische Adviesgroep Regelgeving van de gemeente Dordrecht. Het PFO WSV heeft op 28 September jl. positief geadviseerd op voorgestelde wijziging.
Ontwerpraadsbesluit Biilage 2 De RAAD van de gemeente (iilliri);» gezien het voorstel van het college van Burgemeester en Wethouders van (inv& * gelezen het advies van het Drechtstedenbestuur d.d. kenmerk gelet op artikel 2 van de Huisvestingswet en artikel 149 van de Gemeentewet; overwegende dat er vanuit het oogpunt van de rechtvaardige en evenwichtige verdeling van woonruimte geen noodzaak is om een huisvestingsvergunning te eisen voor het in gebrulk nemen of geven van een woning van een eigenaar met wie het college van Burgemeester en Wethouders een overeenkomst op het gebied van de woonruimteverdeling heeft gesloten; bes I u i t : Vast te stellen de Verordening tot wijziging van de Huisvestingsverordening gemeente (invufleft) 2005 (2 e wijziging) Artike!! Vereiste huisvestingsvergunning Aan artikel 2.2.1 wordt een derde lid toegevoegd, dat als volgt luidt: De in het eerste en het tweede lid bedoelde verboden zijn niet van toepassing voor woonruimte van een eigenaar met wie het college van Burgemeester en Wethouders een overeenkomst als bedoeld in artikel 2.4.1, lid 1 heeft gesloten. Citeertitel ' ;: ArtikeS II Deze verordeningwordt aangehaald als Verordening tot wijziging van de Huisvestingsverordening gemeente 2005 (2 e wijziging)'. Inwerkingtreding ArtikeS Il Deze Verordening treedt in werking op 1 januari 2007. Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van (iipia De griffier De voorzitter
Ondenoek naar de afsehaffing van hulsvestlngsvergynrsingen Bigiage 3 Nut en noodzaak In de Prestatieafspraken Drechtsteden 2006 is onder andere afgesproken om de mogelijkheid te onderzoeken om voor woningen die door de woningcorporaties worden verhuurd geen huisvestingsvergunning meer te eisen. 1. De aanieiding Op grond van de huisvestingsverordening die door alle gemeenten in de Drechtsteden wordt gehanteerd, is het verboden om zonder huisvestingsvergunning een woonruimte met een huurprijs beneden de huurprijsgrens voor bewoning in gebruik te nemen of te geven. In de woonruimteverdelingovereenkomsten die met hen zijn gesloten, hebben de corporaties in de regio Drechtsteden mandaat verkregen om namens de gemeente huisvestingsvergunningen af te geven bij de verhuur van hun woningen. Het regionale verdeelsysteem biedt de corporaties niet de mogelijkheid om automatisch een huisvestingsvergunning uit te draaien bij de toewijzing van een woning. Daarom zijn de corporaties ieder voor zich genoodzaakt om de afgifte van huisvestingsvergunningen via een afzonderlijk proces te laten verlopen. De corporaties hebben gevraagd om een efficie"ntere oplossing. Het idee was aanvankelijk om hieraan tegemoet te komen door een clausule in het huurcontract op te nemen dat de huurder met het sluiten van de huurovereenkomst tevens vergunning krijgt om de woning te betrekken. Op 28 februari 2005 adviseerde het Drechtstedenbestuur de colleges van Burgemeester en Wethouders in de Drechtsteden om de afgifte van huisvestingsvergunningen via het huurcontract te laten verlopen. Bij de bestuurlijke behandeling in Dordrecht rees er echter twijfel over de vraag of het juridisch gezien juist is om in een privaatrechtelijke overeenkomst een publiekrechtelijke zaak te regelen. 2. Huurcontract geen aangewezen weg Bij de voorbereiding van het advies leek er juridisch geen beletsel te zijn om de afgifte van huisvestingsvergunningen via het huurcontract te laten verlopen. De Juridische Afdeling van de gemeente Dordrecht concludeerde echter op basis van jurisprudentie dat het huurcontract (een privaatrechtelijke overeenkomst) niet de aangewezen plaats is om een huisvestingsvergunning (een publiekrechtelijke beschikking) te verlenen. Wei zou de vergunning als bijlage bij het huurcontract kunnen gaan. Dat laatste is niet de oplossing omdat daarmee het probleem van de corporaties niet wordt weggenomen. Die willen graag een minder rompslomp kostende manier om huisvestingsvergunningen af te kunnen geven. Reden om naar andere mogelijkheden om te zien. 3. Kaier voor de ^onruimteverdeling De basis,voor de woonruimteverdeling in de Drechtsteden is de huisvestingsverordening. Deze is geent op de Huisvestingswet. De bevoegdheid om verordeningen vast te stellen berust bij de gemeenteraad. Indien de gemeenteraad het nodig vindt om maatregelen te treffen ter bevordering van de rechtvaardige en evenwichtige verdeling van woonruimte kan hij daarvoor een huisvestingsverordening vaststellen. De spil waar het in de huisvestingsverordening om draait is de huisvestingsvergunning. Dit instrument geeft de gemeente een middel in handen om er voor te zorgen dat betaalbare huurwoningen bij voorrang worden toegewezen aan mensen die tot de zogenaamde doelgroep van het volkshuisvestingsbeleid behoren. Dat zijn in de praktijk degenen die huurtoeslag nodig hebben om de huur te kunnen betalen. De gemeente kan er ook voor kiezen om de woonruimteverdeling niet via een huisvestingsverordening te regelen, maar door middel van overeenkomsten met verhuurders. In de Drechtsteden is gekozen voor een mengvorm: een combinatie van huisvestingsverordening en overeenkomsten. De huisvestingsverordening is in die opzet vormgegeven als een kaderregeling, waarin is vastgelegd voor welke categorie woningen een huisvestingsvergunning wordt gee'ist en hoe en onder welke voorwaarden men daarvoor in aanmerking kan komen. Ook is de verordening de basis voor de voorrangsregeling. De uitvoering van de woonruimteverdeling en de verantwoordelijkheden over en weer zijn vastgelegd in overeenkomsten die gemeenten en woningcorporaties in de Regio
Drechtsteden met elkaar hebben gesloten. In Dordrecht zijn er daarnaast ook overeenkomsten gesloten met een aantal verhuurders van zelfstandige ouderenwoningen. 4. De corporaties en huisvestingsvergunningen Het stelsel van de huisvestingsvergunningen heeft zoals gezegd tot doel om de gemeente - als zij dat nodig vindt - grip te geven op een rechtvaardige en evenwichtige verdeling van woonruimte. In algemene zin is het niet gewenst om hieraan te tornen. Verhuurders van woningen in de Drechtsteden die onder de huisvestingsverordening vallen, dienen die woningen alleen te verhuren aan mensen die over een huisvestingsvergunning beschikken. Maar het is wel de vraag of er voor de woningcorporaties reden is om aan hieraan vast te houden, aangezien met hen bij overeenkomst afspraken over de woonruimteverdeling zijn gemaakt. Er zijn 2 opties denkbaar: 1. In de woonruimteverdelingovereenkomsten wordt opgenomen dat de corporatie bij de verhuur van een woning op basis van de overeenkomst geacht wordt de nieuwe huurder namens het college van Burgemeester en Wethouders een huisvestingsvergunning te hebben verleend. of 2. In de huisvestingsverordening wordt vastgelegd dat geen huisvestingsvergunning nodig is voor het in gebruik nemen of geven van een woning van een eigenaar met wie de gemeente een overeenkomst op het gebied van de woonruimteverdeling heeft gesloten. 5. Voor en nadelen Ootie 1. de overeenkomst aanpassen, heeft als voordeel dat geen afzonderlijke huisvestingsvergunning meer hoeft te worden afgegeven. Nadeel is dat er formeel sprake blijft van het afgeven van een huisvestingsvergunning. Dit betekent dat er leges moeten worden geheven en afgerekend. Er blijft in deze opzet dus werk aan de winkel voor de gemeenten en de corporaties. Bovendien - maar dat is niet nader onderzocht - kleeft aan deze oplossing wellicht hetzelfde bezwaar als aan de constructie met de huurcontracten die eerder werd voorgesteld. Ootie 2, de huisvestingsverordening aanpassen, heeft als voordeel dat voor de corporaties en nog een aantai andere verhuurders de afgifte van huisvestingsvergunningen helemaal niet meer aan de orde is. Dat is geen gemis omdat het vergunningstelsel voor deze verhuurders geen inhoudelijk of beleidsmatig doel dient. Alles ligt in afspraken vast, of wordt in afspraken vastgelegd. Zodra een partij zou besluiten de overeenkomst op te zeggen, is de huisvestingsverordening automatisch weer van toepassing. De huurders van een sociale huurwoning - die vaak toch al niet het meest draagkrachtig zijn - biedt deze optie een financieel voordeeltje. Bij nun toch al niet goedkope verhuizing komen ook niet nog eens kosten voor een vergunning waarvan de afgifte een automatisme is. En last but least hoeven ook de gemeenten geen energie meer te steken in de administratieve afwikkeling van huisvestingsvergunningen voor de sociale huursector. Nadeel is dat er een instrument uit handen wordt gegeven, waarmee bijvoorbeeld kan worden ingegr^epen als een^woning wordt bewoond door (veel) meer mensen dan de huisvestingsvergunning aangeeft. Dit nadeel is echter beperkt, omdat het instrument in de praktijk nauwelijks als zodanig wordt gebruikf Daar komt bij dat vaak nog op andere rniddelen zoals de Bouwverordening kan worden teruggegrepen. Bovendien blijft de huisvestingsvergunning als instrument tegen ongewenste ontwikkelingen gewoon in stand voor verhuurders die geen overeenkomst met de gemeente hebben. Een ander nadeel is dat de gemeenten inkomsten mislopen door het vervallen van leges voor huisvestingsvergunningen. Maar daar staat tegenover dat de gemeenten ook geen activiteiten meer hoeven te ontplooien en dus ook geen kosten meer hoeven te maken. Het heffen van leges is namelijk alleen toegestaan ter dekking van werkelijk gemaakte kosten voor verleende diensten. Er mag geen winst op leges worden gemaakt. 6. De keuze Alles tegen elkaar afwegend, is de keuze niet moeilijk. Het aanpassen van de huisvestingsverordening is de oplossing, waar het gaat om gemeenten en corporaties te verlossen van de rompslomp rond de afgifte van huisvestingsvergunningen die inhoudelijk en beleidsmatig nauwelijks nog een doel dienen. Een extra, niet onbelangrijk argument, dat ook voor deze oplossing pleit, is dat een en ander past binnen het streven naar deregulering: het achterwege laten van overbodige, niet functionele regels.
7. Advies Het advies is om in de huisvestingsverordeningen in de regio Drechtsteden een bepaling op te nemen dat geen huisvestingsvergunning (meer) nodig is voor het in gebruik nemen of geven van een woning van een eigenaar met wie het college van Burgemeester en Wethouders een overeenkomst op het gebied van de woonruimteverdeling heeft gesloten.