Wijkgezondheidsprofielen Jeugd Colmschate De Vijfhoek

Wijkgezondheidsprofielen Jeugd Colmschate De Vijfhoek

Toelichting Voor u ligt het Wijkgezondheidsprofiel Jeugd (0-23) van de wijk Colmschate De Vijfhoek in. Dit wijkgezondheidsprofiel is gemaakt in opdracht van de gemeente door het Kennis en Expertisecentrum van de GGD IJsselland als pilot voor de ontwikkeling van wijkgezondheidsprofielen, ofwel een integraal wijkbeeld. Startpunt voor het wijkgezondheidsprofiel jeugd waren de monitor Jeugd in Beeld van de gemeente en de Kinder- en Jongerenmonitor van de GGD IJsselland. Betreffende de gegevens uit de Kinder- en Jongerenmonitor van de GGD IJsselland zullen geen percentages worden gegeven. De reden hiervoor is dat de cijfers op wijkniveau berekend zijn op basis van de gemeentelijke resultaten, naar samenstelling van leeftijd en geslacht in de wijk. Dit betekent dat de gepresenteerde verschillen tussen en de wijk voor deze gegevens over bijvoorbeeld leefstijlfactoren ingegeven zijn door verschillen in bevolkingssamenstelling. De Vijfhoek is gekozen in deze pilot om een wijkgezondheidsprofiel te maken omdat het een bekende wijk is met veel jonge kinderen en omdat het aandachtsgebied binnen het Nationaal Actieplan Sport en Bewegen is. Het begrip gezondheid wordt in dit kader breed opgevat. Uitgangspunt zijn de verschillende leefgebieden van de jeugd, namelijk: woon- en leefsituatie, financiën, sociale relaties, onderwijs, vrije tijd, leefstijl, gezondheid en zorg en hulpverlening. Deze leefgebieden worden besproken na een algemene beschrijving van de wijk en een beschrijving van de demografische samenstelling., maart 2014 Yvonne Bakx Marja de Jong Sandra Borsboom Voor het wijkgezondheidsprofiel is gebruik gemaakt van gegevens van de gemeente (team Kennis en Verkenning), GGD IJsselland, Bureau Jeugdzorg Overijssel, Salland Zorgverzekeringen, Tactus Verslavingszorg en Sine Limite. Daarnaast hebben verschillende medewerkers van Jeugdgezondheidszorg GGD IJsselland, Raster en OBS De Wizard hun medewerking verleent aan interviews over de wijk. Daarom is bij elk onderwerp in het profiel een kader opgenomen met een kernachtige beschrijving van de informatie van de professionals.

Colmschate De Vijfhoek De wijk Colmschate De Vijfhoek ligt aan de noordkant van Colmschate. De wijk dankt zijn naam aan het herkenbare kruispunt van vijf wegen, waaronder de Gooikersdijk, Maatmansweg en de Vijfhoekweg. De Vijfhoek bestaat uit de buurten Op den Haar, Steinvoorde, Jeurlink, Graveland, t Fetlaer, Spikvoorde en Spijkvoorderenk. Kenmerkend is dat de buurten worden ontsloten via een ringweg: de Leonard Springerlaan. Voorzieningen & activiteiten De wijk heeft een eigen wijkwinkelcentrum en centraal in de wijk aan de Maatmanweg ligt het milieucentrum De Ulebelt. Verder heeft de wijk een eigen sportcomplex De Achterhoek met voetbal, cricket en hockey en een tenniscomplex voor winter- en zomertennis van TC Colmschate. Sportverenigingen in de Vijfhoek zijn de Hockey Vereniging, de Koninklijke Cricket en Football Club Utile Dulci, SV Colmschate en de Jeu de boules vereniging De Vijfhoek. Aan het Andriessenplein zijn ook 2 gymzalen te vinden. Aan de M.C. Escherweg staat een praktijk voor fysiotherapie. Het sport- en recreatiecentrum De Scheg ligt centraal in Colmschate. Bewoners van de Vijfhoek kunnen daar terecht voor binnensport, zwemmen en schaatsen. In de strook tussen de Holterweg en de spoorbaan treffen we ook health- en fitnessvoorzieningen aan. De Vijfhoek heeft verschillende locaties voor opvang van mensen met een licht verstandelijke beperking, waaronder Stichting de Parabool en InteractContour. Er vier locaties voor buitenschoolse opvang, twee locaties voor kinderdagopvang en één peuterspeelzaal van Sam&co in de Vijfhoek. Verder zijn er nog twee locaties voor kinderdagopvang: Kidsgear Het Baken en Kinderdagverblijf Bubbels. Er zijn vier basisscholen in de Vijfhoek: de openbare school De Wizard, de Christelijke Daltonschool De Rank, de Brede School De Vijf-er en de Montessorischool l Ambiente. Er zijn geen speeltuinen in de Vijfhoek. Wel zijn er 59 openbare speelgelegenheden, waarvan drie openbaar toegankelijk schoolpleinen. De Vijfhoek is aandachtsgebied binnen het Nationaal Actieplan Sport en Bewegen. Professionals en een bewoonster omschrijven de Vijfhoek als een nieuwbouwwijk. Er wordt ook verteld dat er op dit moment aan de laatste buurt wordt gebouwd, de Vijfde Hoek. In De Vijfhoek zijn zes huisartsen actief, die praktijk hebben aan de Dudokstraat en de M. C. Escherweg. Verder zijn er een aantal praktijken van kinderpsychologen in De Vijfhoek te vinden.

Demografie De Vijfhoek telde per 1 januari 2013 in totaal 12.596 inwoners en 4.127 huishoudens. Er waren in totaal 2.566 huishoudens met kinderen. Dit is een aandeel van 62,2%. In vergelijking met is dit aandeel groot, in was het aandeel van de huishoudens met kinderen 36,4%. In De Vijfhoek zijn in 2012 in totaal 204 kinderen geboren. Vergeleken met voorgaande jaren zijn er de afgelopen twee jaar minder kinderen geboren. Grafiek 1.1: Huishoudens met/zonder kind(eren), per 1-1-2013 100% 80% 60% 40% 20% 37,8% 62,2% Huishoudens 63,6% 36,4% Aantal huishouden zonder kind(eren) Aantal huishoudens met kind(eren) Grafiek 1.2: Geboorten afgelopen 4 jaar, per 1-1-2013 Geboorten 300 245 250 224 204 194 200 150 100 50 De Vijfhoek 0% De Vijfhoek 0 1-1-2010 1-1-2011 1-1-2012 1-1-2013 Bron: Gemeente Bron: Gemeente

Demografie Het aantal jongeren in de Vijfhoek in de leeftijd van 0 tot en met 23 was 4.801, ofwel 38,1% van de inwoners. Dit percentage is hoger dan het gemiddelde in, waar 28,5% van de inwoners tussen de 0 en 24 jaar oud was. Het percentage kinderen was het hoogst in de leeftijdsgroep van 4 tot en met 11 jaar, namelijk 16,4%. In was het aandeel van de leeftijdsgroep 4 tot en met 11 jaar 9,8%. Grafiek 1.3: Leeftijd inwoners, per 1-1-2013 Leeftijd waren er 1.023 meisjes en 1.045 jongens. Van de jongeren van 12 tot en met 23 jaar waren er 912 meisjes en 958 jongens. Van de 4801 jongeren in de Vijfhoek was 12,7% van niet-westerse allochtone afkomst. In vergelijking met het percentage van, 17%, is dit aandeel laag. Grafiek 1.4: Etniciteit inwoners 0-24, per 1-1-2013 Etniciteit 100,0% 80,0% 60,0% 40,0% 20,0% 0,0% 61,9% 71,5% 14,8% 14,1% 16,4% 9,8% 6,9% 4,7% De Vijfhoek 24 jr. > 12 t/m 23 jr. 4 t/m 11 jr. 0 t/m 3 jr. 100,0% 80,0% 60,0% 40,0% 20,0% 0,0% 4,9% 7,0% 12,7% 17,0% 82,4% 76,0% De Vijfhoek allochtoon Westers allochtoon niet- Westers autochtoon Bron: Gemeente De Vijfhoek telde in totaal 2.357 meisjes in de leeftijd van 0 tot en met 23 jaar en 2.444 jongens. In de leeftijd van 0 tot en met 3 jaar waren er 422 meisjes en 441 jongens. In de leeftijdscategorie 4 tot met 11 elf jaar Bron: Gemeente Professionals en een bewoonster vertellen dat er een aantal jaar geleden, toen de wijk net gebouwd werd, veel jonge gezinnen met pas geboren baby s zijn komen wonen. Ze constateren ook dat de grootste geboortegolf voorbij is.

Woon- & leefsituatie In de Vijfhoek was er een verdeling van het aantal huur- en koopwoningen per 1 januari 2013 van 17,6% huurwoning tegenover 81,7% koopwoning. Er waren relatief veel koopwoningen in de Vijfhoek, vergeleken met de verhouding in. In was 41% van de woningen huurwoning en 57,4% koopwoning. Grafiek 2.1: Woningvoorraad, per 1-1-2013 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Bron: Gemeente In de Vijfhoek bestond van het totaal aantal huishoudens met kinderen 9% uit eenoudergezinnen. Dit is lager dan het percentage in de gemeente van 17,8%. 81,7% 17,6% De Vijfhoek Woningvoorraad 0,7% 1,6% 57,4% 41,0% onbekend koop huur In de Leefbaarheidsmonitor 2011 van de gemeente beoordeelden de inwoners, op een schaal van 0 t/m 10, de de mate van verloedering van de buurt met een 3,2. Het gemiddelde cijfer was een 3,8. De sociale cohesie werd beoordeeld met 5,7 tegenover het gemiddelde van 6,1. Het cijfer voor overlast was 1,8 en lager dan het gemiddelde cijfer 2,7. De veiligheid in de Veiligheidsmonitor 2011 van de gemeente kreeg een rapportcijfer van 7,3 en daarmee hoger dan het gemiddelde cijfer van 6,8. In de Leefbaarheidsmonitor gaf 88% van de inwoners aan tevreden te zijn met het basisonderwijsaanbod in de buurt. Gemiddeld gaf 74% van de inwoners in aan tevreden te zijn met aanbod. Grafiek 2.2: Buurtkwaliteit mate verloedering sociale cohesie overlast veiligheid Buurtkwaliteit 2,7 1,8 3,8 3,2 6,1 5,7 6,8 7,3 0 2 4 6 8 10 De Vijfhoek Bron: Leefbaarheidsmonitor 2011, Veiligheidsmonitor 2011 Gemeente

Woon- & leefsituatie Uit gegevens van de Politie IJsselland blijkt dat in 2012 er 306 misdrijven en 32 geweldsdelicten hebben plaatsgevonden en dat er 56 gevallen van vandalisme zijn waargenomen. De Vijfhoek zit in de midden categorie van buurten in betreffende het aantal delicten, vandalisme en misdrijven die plaatsvonden. Grafiek 2.3: Misdrijven 2012 2000 1800 1600 1400 1200 1000 800 600 400 200 0 Misdrijven Binnenstand De Hoven Zandweerd Voorstad Borgele en Platvoet Keizerslanden Rivierenwijk en Colmschate-Noord Colmschate-Vijfhoek Colmschate-Zuid Diepenveen Schalkhaar Okkenbroek Lettele Bathmen onbekend Bron: Gemeente, Politie IJsselland Misdrijven Grafiek 2.4: Geweldsdelicten & Vandalisme 2012 250 200 150 100 50 0 Geweldsdelicten & Vandalisme Binnenstand De Hoven Zandweerd Voorstad Borgele en Platvoet Keizerslanden Rivierenwijk en Colmschate-Noord Colmschate- Colmschate-Zuid Diepenveen Schalkhaar Okkenbroek Lettele Bathmen onbekend Bron: Gemeente, Politie IJsselland Geweldsdelicten Vandalisme

Woon- & leefsituatie Er wordt verteld door professionals dat ouders de Vijfhoek ervaren als een prettige wijk om te wonen. Een bewoonster bevestigt dit. Er wordt door professionals wel steeds meer overlast van hangjongeren en vernielingen geconstateerd, voornamelijk rond het Andriessenplein bij de winkels en de scholen. De rotondes langs de Leonard Springerlaan worden door professionals en een bewoonster onveilig genoemd, zeker voor kinderen om langs te fietsen naar school. Met de nieuwbouw wordt verwacht dat het verkeer langs deze weg almaar drukker zal worden. Het Andriessenplein

Financiën Het gemiddeld besteedbaar inkomen van de huishoudens in de Vijfhoek per 1 januari 2013 was 41.000 euro per jaar. Dit is hoger dan het gemiddeld besteedbaar inkomen in van 32.300 euro per jaar. Het percentage huishoudens dat in de laagste categorie van de gemiddeld besteedbaar inkomens (een jaarinkomen lager dan 17.900 euro) viel was met 6,8% aanzienlijk lager dan het gemiddelde percentage in van 20,7%. In De Vijfhoek had 0,8% van de inwoners ouder dan 23 per 1 januari 2013 een uitkering, tegenover 3,3 % van alle inwoners vanaf 24 jaar in. Het percentage werkzoekenden van 18 tot en met 26 jaar in de Vijfhoek was per 1 januari 2013 met 3,9% lager dan in de gemeente van 9,9%. Grafiek 3.1: Financiën, per 1-1-2013 25,0% 20,0% 15,0% 10,0% 5,0% 0,0% 6,8% 20,7% huishoudens met een laag inkomen (<17.9) Bron: Gemeente Financiën 3,3% 0,8% uitkeringen 3,9% 9,9% werkzoekenden (18-26) De Vijfhoek Professionals stellen dat er veel gezinnen zijn waar beide ouders werken. Professionals constateren ook dat de wijk steeds meer een afspiegeling van verschillende sociale lagen begint te worden. Er wordt verteld dat er aan het begin veel hoger opgeleiden zijn komen wonen en de laatste jaren er mensen uit de herstructuringswijken (waaronder de Rivierenwijk) naar de Vijfhoek zijn verhuisd. Dit levert volgens professionals ook soms spanningen tussen verschillende culturen op.

Financiën

Kinderen 0-11 Sociale omgeving, relaties & opvoeding Het percentage 0-4 jarigen dat in 2012 naar een kindcentrum ging was 61,6%, aanzienlijk hoger dan het percentage in van 50,8%. Van de 0-4 jarigen werd 9,3% opgevangen bij een gastouder, tegenover 11,9% in heel. Grafiek 4.1: Kinderopvang 0-12, in 2012 70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 10,0% 0,0% 61,6% 50,8% Kinderopvang 9,3% 11,9% 34,1% 24,4% 4,5% 4,7% De Vijfhoek Van de ouders van kinderen van 0 tot en met 11 jaar in had volgens de GGD Kindermonitor 2009 in totaal 10% behoefte aan hulp bij de opvoeding. Daarnaast vond 30,4% van de ouders het acceptabel dat een kind onder de 16 jaar alcohol drinkt en vond 12,3% van de ouders het acceptabel dat een kind onder de 16 jaar rookt. In de Vijfhoek waren gezien de bevolkingssamenstelling deze percentages gelijk. Er wordt veel gebruik gemaakt van buitenschoolse opvang in de Vijfhoek. Een medewerker van de jeugdgezondheidszorg geeft aan dat ouders het soms moeilijk hebben met de drukke dagschema s: het brengen en halen van kinderen naar school en andere activiteiten en werk. Daarnaast zien professionals dat ouders soms hoge verwachtingen hebben van kinderen veel meer te maken krijgen met kinderen die gediagnosticeerd worden met gedrags- of leerproblemen. Bron: Gemeente, Centraal Bureau voor de Statistiek Het percentage 4-12 jarigen dat naar een kindcentrum ging was 34,1%, hoger dan het percentage in van 24,4%. Van de 4-12 jarigen wordt 4,5% opgevangen bij een gastouder, tegenover 4,7% in.

Kinderen 0-11 Onderwijs In de Vijfhoek hebben in de periode van 1-1-2012 tot en met 31-6-2013 in totaal 19 kinderen van 1 tot 4 jaar een VVE-indicatie gekregen. Per 1 november 2013 gingen 1.779 kinderen van 5 tot met 12 jaar uit de Vijfhoek naar het regulier basisonderwijs in. Naar het speciaal onderwijs gingen 2.102 van de 5 tot en met 12-jarigen uit de Vijfhoek, ofwel 3,1% van de kinderen. Het percentage kinderen dat naar het speciaal onderwijs ging is lager dan het percentage in, waar 4,7% van de kinderen naar het speciaal onderwijs ging. Verder waren er 2 gevallen waar sprake was van vrijstelling van onderwijs en zijn er 5 gevallen bekend van absoluut verzuim van school. Het percentage kinderen dat in het schooljaar 2011-2012 doorstroomde naar het vmbo na het basisonderwijs was 60,4%, bijna gelijk aan het percentage in van 59,9%. Vrije Tijd Het percentage kinderen in de leeftijd van 2 tot 12 jaar dat volgens de GGD Kindermonitor 2009 in niet of weinig buiten speelde was 16,2%. Het aantal kinderen van 2 tot 12 jaar dat niet veilig buiten kon spelen was 47,9%. Het percentage kinderen dat veel televisie keek en computerde was 24,1%. In de Vijfhoek was gezien de bevolkingssamenstelling het percentage kinderen dat niet of weinig buiten speelde en veel televisie keek en computerde iets lager. Figuur 4.1: Vrijetijdsbesteding 2-11 veel TV kijken en computeren (2-12) Vrijetijdsbesteding 2-11 24,1% Er zijn veel kinderen in de basisschoolleeftijd in de Vijfhoek. Professionals constateren dat de jongste klassen van de basisscholen al minder groot zijn. De school De Vijf-er heeft net een nieuwe locatie gekregen. De Rank en De Wizard zijn ook aan het verbouwen en gaan gebruik maken van de oude locatie van De Wizard. Een professional stelt ook dat het aantal kinderen met een taal- en ontwikkelingsachterstand op de basisschool iets is toegenomen. Meerdere basisscholen hebben aandacht voor het sociaal klimaat en met name het pesten. Er wordt bijvoorbeeld gewerkt met een Kanjertraining op de scholen, waar ook ouders bij betrokken worden. veilig kunnen buiten spelen (2-12) niet of weinig buiten spelen (2-12 ) 16,2% Bron: Kindermonitor 2009 GGD IJsselland 47,9% De Vijfhoek

Kinderen 0-11 In de Leefbaarheidsmonitor 2011 gaf 71% van de inwoners van de Vijfhoek aan dat er goede speelplekken waren voor kinderen. Het gemiddelde percentage in hierbij was 59%. Figuur 4.2: Leefstijl 0-11 Leefstijl 0-11 Er zijn geen echte speeltuinen of een speeltuinvereniging in de Vijfhoek voor kinderen. Een bewoonster vertelt dat er veel kinderen in de buurt bij de plantsoenveldjes spelen. Een medewerker van de jeugdgezondheidszorg en een bewoonster vertellen ook dat veel kinderen wel op één of meer sporten zitten. ontbijt <5 d/week dagelijks fruit 25,0% 83,0% De Vijfhoek Leefstijl Het percentage kinderen dat volgens de GGD Kindermonitor 2009 minimaal vijf dagen in de week s ochtends ontbeet in was 83% en het percentage kinderen dat dagelijks fruit at was 25%. Het percentage kinderen met overgewicht volgens de GGD Kindermonitor 2009 was 10,5%. In de Vijfhoek was gezien de bevolkingssamenstelling het percentage kinderen dat dagelijks fruit at iets lager dan in. Het percentage kinderen van 5 en 6 jaar in de Vijfhoek waar volgens de digitale dossiers van de JGZ in de periode van 1-1-2012 tot en met 31-6- 2013 sprake was van overgewicht was lager dan het percentage in van 20%, namelijk 13%. overgewicht (2 t/m 11 monitor) overgewicht 5/6 jaar (JGZ) 10,5% 20,0% 13,0% Bron: Kindermonitor 2009 GGD IJsselland; Digitaal Dossier JGZ GGD IJsselland 2012-1-9-2013 Een medewerker van de jeugdgezondheidszorg stelt dat er bij de leeftijdsgroep van 4 tot en met 19 jaar ook wel sprake is van overgewicht, maar niet zozeer obesitas (ernstig overgewicht).

Kinderen 0-11 Gezondheid en zorg Het aantal kinderen van 0 tot en met 4 jaar die volgens de JGZ extra aandacht behoefde en geregistreerd stond als volgkinderen in de periode van 1-1-2012 tot en met 31-6-213 was 60. 1 Van januari 2013 tot en met juni 2013 waren er 1.408 huisartsconsulten van kinderen van 0 tot en met 3 jaar in de Vijfhoek. Van kinderen in de leeftijdsgroep van 4 tot en met 11 jaar waren er 420 consulten bij de huisarts. Daarnaast was er 11 keer sprake van overige behandelingen door de huisarts bij kinderen van 0 tot met 11 jaar, waaronder chirurgie, audiometrie en longfunctiemeting. 2 Tabel 1: Huisartsconsulten en overige behandelingen in de Vijfhoek, van 1-1-2012 t/m 31-6-2013 0 t/m 3 4 t/m 11 12 t/m 23 Consulten 1408 420 521 Overig 10 1 4 1 Dit betreft kinderen uit gezinnen die extra aandacht behoeven op basis van risicokenmerken van het gezin als alleenstaande en jonge moeders, laaggeschoolde ouders, lage sociaal economische status van het gezin (schuldhulpverlening). 2 Dit betreft het aantal declaraties van behandeling bij Salland Zorgverzekeringen, dat een marktaandeel van 37,7% in Colmschate De Vijfhoek heeft. Het aantal consulten betreft ook telefonische consulten en bezoek aan de huisartsenpost. Eén inwoner kan meerdere consulten gehad hebben. De inwoners van de wijken gaan naar verschillende huisartspraktijken, niet per definitie naar de huisartsen genoemd in de algemene beschrijving. Bron: Salland Zorgverzekeringen Hulpverlening In de periode van januari 2012 tot september 2013 is het school ZAT 14 keer bij elkaar gekomen, waar 74 leerlingen zijn besproken van alle scholen in de Vijfhoek. Volgens gegevens van Bureau Jeugdzorg Overijssel zijn er in Colmschate- Noord in de periode van 1-1-2012 tot 31-8-2013 in de leeftijdsgroep van 0-3 jaar geen OTS- of voogdijmaatregelen opgelegd. 3 In dezelfde periode waren er 12 onderzoeken van het AMK en waren er 30 nieuwe aanmeldingen bij Toegang van de jeugdzorg. In de leeftijdsgroep van 4-11 jaar zijn er 4 OTS-maatregelen opgelegd. In dezelfde periode waren er 21 onderzoeken van het AMK en waren er 62 nieuwe aanmeldingen bij Toegang van de jeugdzorg. Tabel 2: Gegevens Bureau Jeugdzorg Overijssel Colmschate- Noord, van 1-1-2012 t/m 31-8-2013 OTS Voogdij Reclassering AMK Toegang 0-3 0 0 0 12 30 4-11 4 0 0 21 62 Bron: Bureau Jeugdzorg Overijssel 3 Bureau Jeugdzorg Overijssel heeft gegevens beschikbaar op basis van de CBSwijkindeling. De wijken van de Vijfhoek vallen in dit geval onder Colmschate- Noord. De kinderen en jongeren kunnen meerdere keren geteld worden in de registraties.

Kinderen 0-11

Jongeren 12-23 Sociale omgeving, relaties & opvoeding Het percentage jongeren in van 12 tot 24 jaar dat volgens de GGD Jongerenmonitor 2011 aangaf wel eens gepest te worden was 32,9%. Het percentage jongeren dat te maken had met geestelijke mishandeling in was 8%. Deze percentages waren gezien de bevolkingssamenstelling ongeveer gelijk in de Vijfhoek. Onderwijs In de Vijfhoek waren per 1 november 2013 in totaal 1.109 jongeren in de leeftijd van 12 tot en met 19 jaar bekend die naar het voortgezet onderwijs in gingen. In totaal gingen er 258 jongeren tussen de 12 en 19 jaar uit de Vijfhoek naar het vmbo, ofwel 23,3% van de jongeren dat naar het voortgezet onderwijs ging. Dit aandeel is iets lager dan in, waar 26,9% van de jongeren naar het vmbo ging. Er volgden 138 jongeren leerweg ondersteunend onderwijs (lwoo), een aandeel van 12,4%. Er volgden relatief minder jongeren lwoo ten opzichte van, waar 16.3% van de jongeren lwoo volgde. Van de schoolgaande jongeren gingen 391 jongeren naar de havo. Het aandeel van 35,3% was daarmee hoger dan het aandeel in van 30,4%. Ook het aantal jongeren dat naar het vwo ging, in totaal 260 (23,4%), is groter ten opzichte van, waar 20,8% van de jongeren naar het vwo ging. Hiernaast gingen 62 jongeren naar het voortgezet speciaal onderwijs (vso). Dit is een aandeel van 5,6%, tegenover 5,4% in. Van de jongeren in de leeftijd van 16 tot en met 22 jaar gingen 237 jongeren naar het mbo. Grafiek 5.1: Onderwijs 12-19, per 1-11-2013 VWO HAVO VMBO LWOO VSO 5,4% 5,6% Bron: Gemeente Onderwijs 12-19 16,3% 12,4% 20,8% 23,4% 26,9% 23,3% 30,4% 35,3% 0,0% 10,0% 20,0% 30,0% 40,0% De Vijfhoek Van de jongeren in de leeftijd van 16 tot en 22 jaar hadden 584 jongeren geen startkwalificatie. Van deze jongeren volgden 518 jongeren (88,7%) onderwijs. In de periode van 1-1-2013 tot 31-7-2013 waren er van de jongeren in de leeftijd van 18 tot en met 22 jaar 8 voortijdig schoolverlaters. Daarnaast waren er 7 tijdelijk voortijdig schoolverlaters, die zich in dezelfde periode bij een nieuwe opleiding inschreven.

Jongeren 12-23 Vrije Tijd Het percentage jongeren in de leeftijd van 12 tot en met 23 jaar dat volgens de GGD Jongerenmonitor 2011 in lid was van een sportvereniging was 56%. Gezien de bevolkingssamenstelling was dit percentage hoger in de Vijfhoek. Figuur 5.1: Leefstijl 12-23 Leefstijl 12-23 49% beweegnorm actief In de Leefbaarheidsmonitor 2011 gaf 24% van de inwoners van de Vijfhoek aan dat er goede voorzieningen waren voor jongeren. Het gemiddelde percentage in hierbij was 20%. Professionals en een bewoonster stellen dat er zeer weinig voorzieningen voor jongeren zijn in De Vijfhoek, er is geen ontmoetingsplek voor jongeren. Wel staat er soms een mobiele ontmoetingsplek van de jongerenwerkers op het Andriessenplein. overgewicht (12 t/m 23 monitor) rookt geslachtsgemeenschap gehad ooit wiet gebruikt drinkt wel eens 13% 18% 20% 45% 61% De Vijfhoek Leefstijl Het percentage jongeren in de leeftijd van 12 tot en met 23 jaar in dat volgens de GGD Jongerenmonitor 2011 voldeed aan de beweegnorm was 49%. Het percentage jongeren met overgewicht in was 13%. Het percentage jongeren dat aangaf wel eens alcohol gedronken te hebben in was 61%. Het percentage dat aangaf ooit wiet (drugs) te hebben gebruikt was 20% en 18% van de jongeren rookte. Ook gaf 45% van de jongeren aan geslachtsgemeenschap te hebben gehad. Gezien de bevolkingssamenstelling was het percentage jongeren dat voldeed aan de beweegnorm hoger en het aantal jongeren dat alcohol dronk, wiet gebruikte en geslachtsgemeenschap had gehad lager in de Vijfhoek. Bron: Jongerenmonitor 2011 GGD IJsselland

Jongeren 12-23 Gezondheid & zorg Volgens de digitale dossiers van de JGZ had 5,3% van de jongeren in de tweede klas van het middelbaar onderwijs psychosociale problemen, tegenover 6,1% van de jongeren in in de periode van 1-1-2012 tot en met 31-6-2013. Bron: Jongerenmonitor 2011 GGD IJsselland; Digitaal Dossier JGZ GGD IJsselland 1-1-2012-1-9-2013 Van januari 2013 tot en met juni 2013 waren er 521 huisartsconsulten van jongeren van 12 tot en met 23 jaar in de Vijfhoek. Daarnaast was er 4 keer sprake van overige behandelingen door de huisarts, waaronder chirurgie, audiometrie en longfunctiemeting (zie Tabel 1). Volgens de GGD Jongerenmonitor 2011 had 10% van de jongeren van 12 tot en met 23 jaar in psychosociale problemen. Het aantal jongeren in dat aangaf de afgelopen 12 maanden suïcide gedachten te hebben gehad was 12%. Het percentage jongeren dat geen goede of minder goede ervaren gezondheid had was 22%. Gezien de bevolkingssamenstelling zijn deze percentages in de Vijfhoek ongeveer gelijk. Figuur 5.2: Gezondheid 12-23 ervaren gezondheid als niet of minder goed Gezondheid 12-23 22,0% Hulpverlening In totaal zijn van 2012 tot september 2013 19 cliënten uit de Vijfhoek bij Tactus Verslavingszorg in behandeling geweest, voornamelijk voor cannabisverslaving. Volgens gegevens van Bureau Jeugdzorg Overijssel zijn er in Colmschate- Noord in de periode van 1-1-2012 tot 31-8-2013 in de leeftijdsgroep van 12-17 jaar 3 OTS-maatregelen en 1 voogdijmaatregel opgelegd. Daarbij zijn er 6 nieuwe jongeren in het reclasseringstraject ingestroomd. In dezelfde periode waren er 11 onderzoeken van het AMK en waren er 43 nieuwe aanmeldingen bij Toegang van de jeugdzorg. In de leeftijdsgroep van 18-23 jaar was er 1 onderzoek van het AMK en waren er 4 nieuwe aanmeldingen bij Toegang van de jeugdzorg. suicide gedachten afgelopen 12 mnd psychosociale problemen (12 t/m 23 monitor) psychosociale problemen (JGZ) 6,1% 5,3% 12,0% 10,0% De Vijfhoek Tabel 3: Gegevens Bureau Jeugdzorg Overijssel Colmschate- Noord, van 1-1-2012 t/m 31-8-2013 OTS Voogdij Reclassering AMK Toegang 12-17 3 1 6 11 43 18-23 0 0 1 1 4 Bron: Bureau Jeugdzorg Overijssel

Jongeren 12-23

Conclusie Uit de analyse van de Vijfhoek komt een aantal opvallende resultaten naar voren. In de Vijfhoek woont een groot aantal gezinnen met kinderen, voornamelijk in de basisschoolleeftijd. De gezinnen in de Vijfhoek kenmerken zich weinig door de bekende risicokenmerken: lage sociaal economische status, eenoudergezin en niet-westerse allochtone afkomst. Er zijn dan ook relatief weinig kinderen bij de jeugdgezondheidszorg geregistreerd als volgkinderen en kinderen met een VVE-indicatie. Ook blijkt dat er relatief veel gebruik gemaakt wordt van kinderopvang in de Vijfhoek. Uit de aanvullende interviews blijkt daarbij dat er veel gezinnen met tweeverdieners zijn. Over het algemeen kan gesteld worden dat het goed gaat met de kinderen en jongeren in de Vijfhoek. Het percentage kinderen met overgewicht volgens de jeugdgezondheidszorg is lager ten opzichte van. Een verklaring hiervoor is de hogere sociaal economische status van de gezinnen. Uit aanvullende interviews blijkt daarbij dat veel kinderen wel één of meer sporten beoefenen en buitenspelen. Men is ook tevreden met speelplekken voor kinderen in de wijk. Gezien de bevolkingssamenstelling op basis van leeftijd en geslacht zijn er minder jongeren in de Vijfhoek die alcohol nuttigen of drugs gebruiken. De cijfers betreffende onderwijs laten zien dat er ten opzichte van iets meer jongeren een hoger opleidingsniveau volgen. Bekend is dat vooral jongeren met lage opleidingsniveaus meer risicogedrag vertonen. Een relatief groot deel van jongeren die geen startkwalificatie hebben volgt nog onderwijs. Een belangrijk risico dat wordt gesignaleerd betreffende de Vijfhoek is dat de jongeren eraan komen. Gezien het grote aantal kinderen in de basisschoolleeftijd op dit moment, zullen er de komende jaren steeds meer jongeren van 12+ in de wijk wonen en daar is de wijk niet op berekend. In de interviews werd genoemd dat er weinig voorzieningen zijn voor jongeren in de Vijfhoek. Naar verwachting van professionals zal overlast en problematiek rond bijvoorbeeld hangjongeren kunnen toenemen als er weinig voorzieningen zijn voor jongeren en het aantal jongeren groeit. Rond het Andriessenplein is al meer sprake van overlast van hangjongeren en vandalisme. Daarnaast geven professionals aan dat er de afgelopen jaren meer gezinnen met een relatief lagere sociaal economische status naar de Vijfhoek zijn verhuisd uit de herstructureringswijken van, met verschillende gevolgen.