RABIËS VIRUSKENNER Onderzoeksverslag 29 MAART 2017 CHRISTELIJK LYCEUM DELFT HT3k, Groep 2 Stijn van der Kolk, Thomas Vlug, Nanne Kluivingh en Oscar Wishaupt
INHOUD INLEIDING... 2 OPDRACHT 1 ORIËNTATIE OP INFECTIEZIEKTEN... 3 WERKING VACCIN... 4 OPDRACHT 2 INVENTARISATIE PREVENTIEMIDDELEN EN METHODEN... 5 PREVENTIEMIDDELEN... 5 PREVENTIEMETHODES... 5 METHODE NIEUW PREVENTIEMIDDEL... 6 ONDERZOEKSRAPPORT... 7 WERKPLAN... 7 VELDONDERZOEK... 8 BRONNEN RABIËS... 9 Pagina 1
INLEIDING Wij zijn Nanne, Oscar, Stijn en Thomas. Wij hebben het virus Rabiës gekozen. We zijn begonnen met het opzoeken van informatie over het virus. We kwamen er achter dat het vooral voorkwam in Azië en India. Ook zijn we er achter gekomen dat het vooral voorkomt bij mensen door beten van dieren die besmet zijn geraakt. Nadat we de informatie hadden gevonden, zijn we begonnen met brainstormen. Daar zijn we op het idee gekomen om een website en een filmpje te maken. Toen de website af was moesten we een veldonderzoek afnemen om te kijken of we de onderzoeksvraag hebben beantwoord Pagina 2
OPDRACHT 1 ORIËNTATIE OP INFECTIEZIEKTEN Rabiës, ook wel hondsdolheid genoemd, is een virusinfectie die het zenuwweefstel aantast. Het virus wordt overgebracht door het speeksel van een besmette hond. Het kan ook door een ander dier worden overgebracht maar meestal wordt het overgebracht door een hond. De eerste reactie is dat het lichaamsdeel dat gebeten is erg gevoelig wordt. Daarna wordt de persoon of het dier steeds nerveuzer. De getroffene gaat anders praten en krijgt erge krampen. Als er niet snel wordt ingegrepen kan de infectie dodelijk zijn. Alle honden die je koopt hebben een vaccinatie gekregen. Je kan hondsdolheid alleen maar krijgen als je wordt gebeten door een wilde hond, of door wilde vleermuizen. Bij mensen duurt het 10 tot 90 dagen voordat er verschijnselen te zien zijn. De tijd tussen besmetting en eerste ziekteverschijnselen hangt af van een aantal factoren. Die factoren zijn: de plek waar je bent gebeten of de kras is, en de hoeveelheid virus dat het lichaam binnenkomt. De ziekte begint met niet-specifieke verschijnselen zoals rillingen, koorts, spugen en hoofdpijn. Later treden hyperactiviteit, nekstijfheid, spierkrampen en verlamming op. Uiteindelijk leiden complicaties zoals slik- en ademhalingsproblemen tot de dood. Het rabiësvirus komt voornamelijk voor bij honden, vleermuizen, vossen en katten. Het virus kan via het speeksel van een besmet dier in het lichaam komen door een beet, krab of lik. Na een beet kan preventieve behandeling voorkomen dat het virus in het zenuwstelsel terecht komt. Voorlopige behandeling is natuurlijk mogelijk voor het begin van de ziekteverschijnselen. Niet behandelde rabiësinfecties zijn altijd dodelijk. De vaccinatie kan verstrekt worden aan groepen die een risico hebben zoals mensen die vaak werken met vleermuizen of specifieke groepen reizigers naar gebieden waar rabiës veel voorkomt. De afgelopen 40 jaar zijn er in Nederland 5 dodelijke gevallen van rabiës geweest. Al deze mensen zijn besmet geraakt in het buitenland. In Nederland wordt een minder besmettelijke variant van het rabiësvirus vaak gedetecteerd in vleermuizen, hoewel dit nooit tot besmetting bij mensen heeft geleid. Het afweersysteem wordt ook wel het immuunsysteem genoemd, je lichaam stelt zich constant bloot aan schadelijke stoffen in je omgeving. Je lichaam weert die schadelijke stoffen af. Het immuunsysteem wordt gevormd door miljoenen cellen, zoals: - Bloedlichaampjes, lymfocyten, unieke eiwitten die antilichamen heten, chemische stoffen die de immuunreactie aansturen. - Speciale organen die het hele afweerproces weer opladen en integreren tot een deel. Al deze onderdelen werken samen en moeten heel snel reageren op ziekteverwekkende organisme en gifstoffen. Je lichaam houdt alle ontstekingsverwekkers buiten, bijvoorbeeld je huid is ondoordringbaar en je ogen gebruiken vocht. De luchtwegen maken gebruik van trilharen, slijmweefsel om de vreemde stoffen kwijt te raken. Pagina 3
Als je rabiës hebt zit dat vaak in je hersenen, en hoe verder het van je hersenen begint hoe langer het duurt dat je de symptomen hebt. WERKING VACCIN Je krijgt drie injecties, met één week tussen de eerste twee en twee tot drie weken tussen de tweede en de derde injectie. De meest voorkomende bijwerkingen van het rabiësvaccin zijn pijn en zwelling op de injectieplaats. Als je een serie van drie vaccins hebt gehad, hoef je levenslang geen antiserum meer tegen het rabiës virus. Na een verdachte beet moet je je wel weer laten inenten, je hebt als je je van te voren hebt laten inenten maar twee vaccinaties nodig in plaats van vijf. De rabiës vaccinatie bevat gedode virusdeeltjes van het rabiës virus. Na de injecties met het vaccin gaat uw lichaam antistoffen aanmaken tegen hondsdolheid. Als u na vaccinatie in aanraking komt met een levend rabiës virus, kan uw lichaam deze ziekteverwekkers effectief bestrijden. Let op: zelfs als u zich in Nederland tegen hondsdolheid heeft laten vaccineren, is het toch belangrijk om snel een arts op te zoeken als u gebeten bent door een verdacht dier. U dient in dit geval alsnog twee aanvullende vaccinaties te ontvangen. Bent u niet gevaccineerd, dan dient u antiserum (MARIG) en 5 vaccinaties te ontvangen. Pagina 4
OPDRACHT 2 INVENTARISATIE PREVENTIEMIDDELEN EN METHODEN PREVENTIEMIDDELEN 1. Als je naar een gebied gaat waar hondsdolheid voorkomt voor meer dan drie maanden, moet je je laten inenten. 2. Voorkom contact met mogelijke dragers, dat kunnen ook honden zijn. 3. Nooit loslopende honden aaien. 4. Geen vleermuizen hanteren zonder handschoenen. 5. Niet vossen aaien die tam lijken. 6. Als je naar een gebied gaat waar hondsdolheid voorkomt voor meer dan drie maanden, moet je je laten inenten. 7. Een hoge piep om honden weg te houden. 8. Voorkom contact met mogelijke dragers, dat kunnen ook honden zijn. PREVENTIEMETHODES 1. Niet vossen aaien die tam lijken. 2. Nooit loslopende honden aaien. 3. Geen vleermuizen hanteren zonder handschoenen. Pagina 5
METHODE NIEUW PREVENTIEMIDDEL Ons preventiemiddel is een website met informatie en een filmpje. In dat filmpje staat wat informatie over het virus rabiës. Er is ook een kopje waar informatie staat over het virus zelf. Ook hebben we een pagina met informatie voor als je op reis gaat. Op onze website hebben we een enquête gehad. De enquête bevat een pre-test en een test. Wij willen ons filmpje in reclames laten zien en bij de mensen die een inenting hebben gekregen. Hierdoor weten de mensen meer over het virus voor als ze naar een land gaan waar rabiës voorkomt. Pagina 6
ONDERZOEKSRAPPORT Onderzoeksvraag: Helpt onze website en ons filmpje om de kennis over Rabiës bij reizigers te vergroten? Deelvraag: Hoe kun je het best mensen voorbereiden op Rabiës? Hypothese: Wij denken dat ons filmpje met onze website gaan helpen om de kennis te vergroten van de mensen. Wij denken dat we mensen het best kunnen bereiken via een video met informatie en afbeeldingen over Rabiës. In onze video staat de website naam die wij hebben gemaakt. Op deze website staat hoe je het kan voorkomen, wat je moet doen als je bent gebeten door een wilde hond met Rabiës. Ook staat er een voorbereiding voor als je op vakantie gaat naar een land waar Rabiës voorkomt. Wij willen onze ouders en familieleden de test laten invullen, ook willen wij flyers rond brengen zodat er ook mensen van buitenaf de enquête laten kunnen invullen. WERKPLAN Dit gaan wij testen met een korte enquête. We gaan een aantal mensen een 0- meting laten doen, daarna onze website laten zien en dan nog een enquête laten doen. Hierdoor willen wij een goed resultaat krijgen. 1. De mensen thuis en de mensen die nog op vakantie gaan bereiken. 2. Een pre test laten invullen 3. Het filmpje laten zien in het Engels of in het Nederlands. 4. Ze doorsturen naar de rest van de website. 5. De website laten zien. 6. Onze korte tweede enquête laten invullen. Pagina 7
VELDONDERZOEK Figuur 1.PRE-TEST Figuur 2.TEST Analyse: Wij hebben aan onze ouders gevraagd of ze de enquête in konden vullen. Ook hebben we flyers rond gedeeld zodat we ook resultaten van buiten onze families kregen. Conclusie: In deze resultaten ziet u dat de eerste test bij de meeste mensen niet zo goed gemaakt is. Na onze site te hebben bekeken is dezelfde test een stuk beter gemaakt. Hierdoor kunnen wij zien dat onze site en ons filmpje werkt. Discussie: We hadden beter de volgende keer langer de enquête open kunnen laten staan, zodat meer mensen de enquête konden invullen. We hadden een optie in de enquête moeten zetten, dat mensen anoniem kunnen blijven. Dit hebben wij dit project niet gedaan en daardoor zijn er gekke namen ingevuld omdat mensen hun naam niet volledig wilde geven. Pagina 8
BRONNEN RABIËS https://en.wikipedia.org/wiki/rabies http://www.rivm.nl/onderwerpen/r/rabies https://nl.wikipedia.org/wiki/hondsdolheid http://www.travelclinic.com/52/rabies-hondsdolheid.htm http://www.licg.nl/2xx/praktisch/gezondheid-mens-en-dier/zoonosen/hondsdolheidrabies.html http://www.ggdreisvaccinaties.nl/vaccinaties/rabies https://www.dokterdokter.nl/aandoening/hondsdolheid http://www.diergeneeskundigcentrum.nl/hond/ziekten/392-rabies-hondsdolheid https://www.gezondheidsnet.nl/griep-en-verkoudheid/zo-werkt-het-immuunsysteem https://nl.wikipedia.org/wiki/immuunsysteem https://nl.wikipedia.org/wiki/weefsel_(biologie) Pagina 9