Ketenanalyse Asbestsanering mutatiewoning en eindcontrole Search Consultancy November 2012
Inhoudsopgave 1. Inleiding... 3 1.1. Doelstelling van het onderzoek... 3 1.2. Projectafbakening... 3 2. Uitgangspunten... 4 3. Beschrijving keten... 5 3.1. Partners in de keten... 5 3.2. Uitwerking van de keten... 6 4. Kwantificering van de emissie... 7 4.1. CO 2 -emissie per energie-aspect... 7 4.2. Totale CO 2 -emissie... 9 5. Conclusies en aanbevelingen... 11 5.1. Conclusie... 11 5.2. Reductieacties... 11
1. Inleiding 1.1. Doelstelling van het onderzoek Dit document is opgesteld als onderdeel van de certificering van de Search bedrijven voor niveau 4 van de CO 2 -prestatieladder. De ketenanalyse heeft betrekking op een asbestsanering van een woning en een eindcontrole klasse 2: containment. Het doel van dit document is om op een gestructureerde wijze inzicht te geven in de CO 2 emissies die veroorzaakt worden in deze waardeketen. Deze rapportage is bestemd voor Search om inzicht te krijgen in de keten van eindcontrole. De rapportage is tevens bestemd voor de ketenpartners en andere partijen die betrokken zijn bij asbestsaneringen. 1.2. Projectafbakening Deze ketenanalyse heeft betrekking op de asbestsanering en eindcontrole van een mutatiewoning in één dag. De saneringswerkzaamheden eindigen met het afvoeren van het asbest en de eindcontrole eindigt met het opleveren van het eindrapport met de uitslagen van het onderzoek. Pagina 3 van 12
2. Uitgangspunten Het project dat is doorgerekend betreft een sanering van een mutatiewoning waar in één dag 10m² asbesthoudend materiaal wordt gesaneerd. Als uitgangspunt is gehanteerd dat de projectlocatie is gelegen op een afstand van 40 kilometer van de bedrijfslocatie van de asbestverwijderaar. De saneerder neemt de benodigde mobiele deco-unit als aanhanger mee naar de projectlocatie. Deze deco unit wordt gebruikt voor het omkleden en douchen door de saneerders. Ter plekke wordt de woning afgeschermd (containment) door het aanbrengen van PE-folie en Duct tape en wordt met behulp van een onderdrukmachine een lagere luchtdruk gecreëerd. Het aanwezige asbest wordt handmatig verwijderd zonder inzet van elektrische apparatuur, behoudens twee bouwlampen voor voldoende verlichting en twee asbeststofzuigers voor het opzuigen van kleiner materiaal. Het verwijderde asbest (aanname 10m²) wordt dubbel verpakt in plastic zakken alvorens te worden afgevoerd naar een stortplaats op een afstand van 50 kilometer. Verder komt één laborant voor de eindcontrole van een afstand van 50 kilometer naar de projectlocatie. De laborant voert met behulp van twee luchtpompen de metingen uit. Het cellulosefilter wordt onderzocht onder een microscoop en de laborant werkt op een laptop de rapportage uit. Niet meegenomen in de berekening van de CO 2 -emissie zijn de verbruiksmaterialen tijdens de eindcontrole. Reden hiervoor is dat Search nagenoeg geen invloed heeft op het verlagen van de CO 2 -uitstoot van deze materialen. Daarnaast kunnen veelal geen andere type materialen worden gebruikt omdat de materialen zijn voorgeschreven vanuit wet- en regelgeving omtrent het werken met asbest. Pagina 4 van 12
3. Beschrijving keten 3.1. Partners in de keten Bij een traject van asbestsanering en eindcontrole zijn meerdere partijen betrokken. De uitvoerende partijen veroorzaken door de werkzaamheden die zij verrichten CO 2 -uitstoot. Daarnaast zijn er partijen die niet direct CO 2 -uitstoot veroorzaken, maar door de partijen die zij selecteren en contracteren wel een indirecte invloed hebben op de CO 2 -uitstoot van het gehele project. De partners in de keten betreffen: 1. Vastgoedeigenaar 2. Asbestverwijderingsbedrijf 3. Aannemersbedrijf 4. Laboranten van Search Ad 1. Vastgoedeigenaar De vastgoedeigenaar kan bijvoorbeeld een woningbouwcorporatie, een institutioneel beleggingsfonds, een vastgoedbeleggers of een particuliere eigenaar zijn. Voor deze ketenanalyse is een sanering bestudeerd die onderdeel is van een renovatieproject van woningen in een flatgebouw. Op de sanering en eindcontrole heeft de vastgoedeigenaar in het kader van CO 2 -emissies geen directe invloed. Ad 2. Asbestverwijderingsbedrijf In Nederland mag asbest uitsluitend worden verwijderd door bedrijven die zijn gecertificeerd volgens SC 530. Hiermee is geborgd dat de verwijdering onder geconditioneerde omstandigheden wordt uitgevoerd en geen gevaar oplevert voor de omgeving van de saneringslocatie. De werkzaamheden en het aanbrengen van een containmentsituatie zijn voorgeschreven. Deze partner heeft echter wel invloed op de CO 2 -emissie van het project door het transport naar de projectlocatie en door de inzet van energiezuinige auto s en apparatuur. Ad 3. Aannemersbedrijf De aannemer is qua werkzaamheden en daarmee CO 2 -emissie niet direct betrokken bij de asbestsanering en eindcontrole, maar heeft als opdrachtgever voor de sanering wel invloed op de keuze van het asbestverwijderingsbedrijf en laboratorium dat wordt ingeschakeld voor de eindcontrole. Ad 4. Laboranten van Search Pagina 5 van 12
De laboranten van Search voeren de werkzaamheden van de eindcontrole uit en leveren door hun vervoersbewegingen en inzet van apparatuur een bijdrage aan de CO 2 -uitstoot 3.2. Uitwerking van de keten Onderstaand figuur geeft de fasen weer die worden doorlopen bij een asbestsanering en een eindcontrole. Start sanering 1. Saneerder rijdt naar projectlocatie 2. Asbestsanering 3. Asbest afvoeren 4. Eindcontrole op locatie 5. Uitwerken en rapporteren Energie aspecten Brandstofverbruik Invloed op energie Afstand naar projectlocatie Type auto Rijstijl Energie aspecten Elektraverbruik onderdrukpompen, bouwlampen en asbeststofzuiger Propaanverbruik voor douchewater deco-unit Invloed op energie Apparatuur asbestsaneerder Materialen Energie aspecten Brandstofverbruik van projectlocatie naar stortplaats Invloed op energie Afstand projectlocatie naar stortplaats Type auto Rijstijl Energie aspecten Brandstofverbruik van laborant Elektraverbruik; luchtpompen, laptop Invloed op energie Type auto Rijstijl Apparatuur inspectie Energie aspecten Elektraverbruik; microscoop, acetonverdamper Invloed op energie Apparatuur laboratorium Pagina 6 van 12
4. Kwantificering van de emissie In dit hoofdstuk wordt een overzicht gegeven van de relevante CO 2 -emissies die worden uitgestoten tijdens het saneren van één woning met 10m² asbesthoudend materiaal en een eindcontrole. Om inzicht te krijgen in de emissies per energie-aspect is dit apart berekend en onderstaand weergegeven. Tevens is aangegeven door welke partner de emissie wordt veroorzaakt. 4.1. CO 2 -emissie per energie-aspect Brandstofverbruik Voor het transport naar de projectlocatie moet gebruik worden gemaakt van bestelwagens die daarmee een uitstoot veroorzaken. Brandstofverbruik Type Aantal Gemiddeld verbruik (# km/lt) Afstand enkele reis (in km) Waarde kg CO 2 /lt Factor (1,5 of 2)* Totaal kg CO 2 Bron: Verbruiken asbestverwijderaar Saneerder Bus+deco-unit 1,00 6,00 40,00 3,14 2,00 41,80 Search, SKAO Afvoer asbest Bestelauto 1,00 6,00 50,00 0,63 1,50 7,88 Search, SKAO Verbruiken Search Laborant Caddy 1,00 14,81 50,00 3,14 2,00 21,17 Search, SKAO 70,84 kg CO 2 * voor transport dat ongeladen teruggaat wordt factor 1,5 gehanteerd, voor transport dat met dezelfde belading teruggaat wordt de factor 2 aangehouden Pagina 7 van 12
Elektriciteitsverbruik Uit onderstaande berekeningen blijkt dat de CO 2 -emissie door elektraverbruik hoofdzakelijk wordt veroorzaakt door de onderdrukmachine ter plaatse, die zorgt voor de onderdruk in het containment. Elektriciteitsverbruik Gebruikstijd (in uren) Vermogen (in kw) Verbruik (in kwh) Emissiefactor (kg CO 2 ) Aantal Totaal kg CO 2 Bron: Verbruiken asbestverwijderaar Onderdrukmachine 8,00 3,00 24,00 0,46 1,00 10,92 Search, SKAO Bouwlampen 8,00 0,50 4,00 0,46 1,00 1,82 Search, SKAO Asbeststofzuiger 2,00 1,20 2,40 0,46 2,00 2,18 Search, SKAO Verbruiken Search Luchtpompen 2,00 0,50 1,00 0,46 2,00 0,91 Search, SKAO Microscoop 0,30 0,03 0,01 0,46 1,00 0,00 Search, SKAO Laptop 1,00 0,08 0,08 0,46 1,00 0,03 Search, SKAO 15,87 kg CO 2 Propaanverbruik Voor het verwarmen van het douchewater in de deco unit wordt gebruik gemaakt van een warm tapwatertoestel op propaangas. Door de relatief korte douchebeurten na het verlaten van het containment is de CO 2 -emissie hiervan beperkt. Propaanverbruik Gebruikstijd (in min) Hoeveelheid warm water (in lt) Verbruik (in m³ aardgas) Verbruik (in lt propaan) Emissiefactor (kg CO 2 ) Aantal Totaal kg CO 2 Bron: Verbruiken asbestverwijderaar Voor douchewater 5,00 50,00 0,32 0,43 1,53 6,00 3,94 Milieucentraal, SKAO 3,94 kg CO 2 Pagina 8 van 12
Materiaal gebruik Niet meegenomen in de berekening zijn de kleine materialen die worden gebruikt bij een eindcontrole zoals tyfec overall, ondergoedset, cellulosefilter, duct tape, alcoholdoekje, objectglaasje, dekglaasje, lenspapier, triacetine en aceton. Materiaalgebruik Gewicht (in kg/st.) Emissiefactor (kg CO 2 ) Aantal Totaal kg CO 2 Bron: Verbruiken asbestverwijderaar Plastic zakken (50l) (tbv verpakken asbesthoudend materiaal) 0,06 1,75 40,00 3,92 Search, BAM Infra PE folie (tbv containment situatie) 0,19 3,00 10,00 5,58 Search, BAM Infra Duct tape (tbv containment situatie) 0,07 3,00 5,00 1,00 Search, BAM Infra Verbruiken Search Papier tbv rapportage 0,08 1,46 30,00 3,50 Stimular 14,00 kg CO 2 4.2. Totale CO 2 -emissie De totale CO 2 -emissie voor de sanering van een woning met 10 m² asbesthoudend materiaal en het uitvoeren van een eindcontrole om de ruimte vrij te geven voor betreding zonder persoonlijke beschermingsmiddelen bedraagt 104,65 kg. In onderstaande tabel en grafiek is de onderverdeling per energie-aspect weergegeven. Brandstofverbruik 70,84 Elektriciteitsverbruik 15,87 Propaanverbruik 3,94 Materiaalgebruik 14,00 Totaal CO 2 -uitstoot bij asbestsanering woningmutatie op één dag 104,65 kg CO 2 Pagina 9 van 12
Propaanverbruik 4% CO 2 -uitstoot asbestsanering Materiaalgebruik 13% Elektriciteitsverbruik 15% Brandstofverbruik 68% Pagina 10 van 12
5. Conclusies en aanbevelingen 5.1. Conclusie Uit de kwantificering van de CO 2 -uitstoot, blijkt dat bijna 70% het gevolg is van brandstofverbruik voor het transport van en naar de projectlocatie en stortplaats. Het reduceren van dit verbruik heeft dan ook relatief gezien de grootste impact op de CO 2 -uitstoot. Het elektraverbruik is met 15% een energie-aspect waarvoor reductie mogelijk is door de inzet van energie-efficiënte apparatuur. De emissies veroorzaakt door de materialen die worden gebruikt zijn lastiger om te reduceren. Reden hiervoor is dat deze materialen zijn voorgeschreven om te gebruiken en er ook geen mogelijkheid is voor hergebruik van deze materialen. 5.2. Reductieacties Bij onderstaande acties wordt gekeken naar de mogelijkheden om de CO 2 -emissie van een asbestsanering en eindcontrole van een mutatiewoning te verlagen. Deze acties leveren een bijdrage aan de ambitie om de positieve footprint te verdubbelen en de negatieve footprint te halveren. Partners in de keten nader informeren over CO 2 emissie bij een saneringstraject. Door actieve kennisdeling worden de partners bewust gemaakt van de CO 2 -uitstoot en de mogelijkheden tot reductie hiervan. Zeker doordat steeds meer vastgoedeigenaren zoals woningcorporaties en institutionele beleggers beleidsplannen opstellen gericht om duurzaam ondernemen is er kans op draagvlak voor een CO 2 bewustere asbestsanering in Nederland. Betere logistieke planning van eindcontroles. Door Search Laboratorium is planningssoftware geïnstalleerd voor het inplannen van eindcontroles. Daarnaast zijn eind 2012 de auto s voorvan GPS systemen en TomTom navigatie met ecoplus. Door deze systemen aan elkaar te koppelen kunnen efficiënte ritplanningen worden gemaakt voor de laboranten,waardoor wordt bespaard op brandstof. Daarnaast moet worden nagegaan welke afspraken kunnen worden gemaakt met klanten in relatie tot het efficiënt plannen van autoritten voor eindcontroles. Energiezuinige bedrijfsauto s. Het wagenpark van Search is reeds voorzien van moderne en zuinige dieselmotoren. In samenspraak met de leasemaatschappij wordt bekeken op welke wijze de CO 2 -uitstoot kan worden gereduceerd door de inzet van alternatieve brandstoffen. Pagina 11 van 12
Search heeft twee eigen mobiele deco-units uitgerust met een zonnepaneel en zonneboiler. Deze duurzame uitrusting van de deco-units zal worden gepromoot bij asbestverwijderingsbedrijven om op die manier het elektraverbruik en propaanverbruik te verlagen van deco-units. Pagina 12 van 12