TC-CVB-15a Bijlage 7

TC-15a Bijlage 7 Effect van het nieuwe NEv systeem 1 op de samenstelling van varkensvoeders 1. Inleiding Op verzoek van de CVB werkgroep Voeding en Voederwaardering Varkens en Pluimvee (VVVP) heeft CVB gekeken of het mogelijk was om de effecten van de overgang van het huidige NEv systeem naar het nieuwe NEv systeem op de samenstelling van varkensvoeders in beeld te brengen. Voor het verkrijgen van dat inzicht is het nodig dat er door middel van lineaire programmering voeders volgens het huidige en nieuwe systeem worden geoptimaliseerd. Het bleek dat dhr. M. van den Brink, werkzaam bij Twilmij te Stroe en lid van de werkgroep VVVP, bereid was de gevraagde optimalisaties uit te voeren. CVB is hem daarvoor zeer erkentelijk, zeker ook gezien de uitgebreidheid waarmee hij dit heeft gedaan. De resultaten van deze optimalisaties worden in deze notitie beschreven. Bij het uitvoeren van optimalisaties door middel van lineaire programmering worden een aantal randvoorwaarden gehanteerd. Zo worden voor een aantal voedermiddelen minimum- en maximumeisen aangehouden. De door Twilmij gehanteerd grondstofeisen zijn vermeld in Bijlage 1. Daarnaast worden een aantal nutriënteisen (hetzij aan te houden minimum dan wel maximumwaarden) aan het programma meegegeven. Deze zijn weergegeven in Bijlage 2. Opgemerkt wordt dat niet alle maar wel verreweg de meeste eisen zijn weergegeven, zeker waar het de energiedragende nutriënten betrof. Ook zijn de belangrijkste eisen met betrekking tot de mineralen en het elektrolytenverschil (dev) vermeld. Er zijn optimalisaties uitgevoerd voor de volgende varkensvoeders: Biggen: Biggenvoer (vanaf 12 kg tot 25 kg) Vleesvarkens: Startvoer (ca. 25 ca. 45 kg), Groeivoer (ca. 45 ca. 75 kg) en Afmestvoer (vanaf ca. 75 kg) Fokzeugen: Drachtvoer en Lactatievoer Vervolgens is voor ieder voer gewerkt met vier prijslijsten, die als volgt getypeerd kunnen worden: Hogere vet- en graanprijs; lagere eiwitprijs Lage eiwitprijs; hoge graan- en vetprijs Hoge NSP prijs Hoge eiwitprijs De prijslijsten waarmee in de optimalisaties is gerekend staan vermeld in Bijlage 3. 2. Gevolgde procedure en uitkomsten van de optimalisaties 2.1 Gevolgde procedure bij de optimalisaties In Tabel 1 wordt weergegeven hoe de effecten van de overgang van het huidige (NEv-) naar het nieuwe (NEv-29015) systeem (voor vleesvarkens) hebben plaatsgevonden. 1 Het betreft hier zowel de formule waarmee aan de hand van de verteerbare nutriëntgehalten de NEv wordt berekend alsook de actualisatie van de fecale verteerbaarheid van RE, RVETh en NSPh van voedermiddelen voor varkens 1

Tabel 1. Schema waarin wordt aangegeven hoe de optimalisaties zij uitgevoerd en welke berekeningen vervolgens zijn uitgevoerd. Zie voor een verklaring de tekst. EW- (input factor bij optimalisatie) 1.120 NEv -> 9.856 10.257 NEv -> 10.257 9.848 NEv-/NEv- 1.041 1.042 deelfactor EW- = EW- 9.158 Bij alle optimalisaties is eerst geoptimaliseerd volgens het huidige systeem. Bij de optimalisaties is naast de eerder weergegeven grondstof- en nutriënteisen ook een waarde meegegeven waaraan de EW, en daarmee aan de NEv waarde, van het te optimaliseren voer moet voldoen (zie Tabel 1 voor een biggenvoer - een EW = 1.120 en een bijbehorende NEv- van 9.856 MJ/kg). In deze eerste optimalisatiestap is tevens de NEv berekend volgens het systeem. Dit is het voorgestelde nieuwe systeem, waarin ten opzichte van het systeem enerzijds de NEv-formule is aangepast en anderzijds de waardering van de fecale verteerbaarheden van RE, RVETh en NSPh van de grondstoffen is geactualiseerd. Voor het betreffende biggenvoer werd in deze eerste optimalisatie een NEv- van 10.257 MJ/kg berekend. Vervolgens is een tweede optimalisatie uitgevoerd volgens het systeem, waarbij dezelfde grondstof- en nutriënteisen zijn aangehouden als in de eerste optimalisatie, maar waarin als eis werd meegegeven dat het te optimaliseren voer een NEv- dient te hebben die gelijk is aan de in de eerste optimalisatie berekende NEv- waarde (dus in het voorbeeld 10.257 MJ/kg). In deze tweede optimalisatiestap is ter vergelijking ook de NEv- berekend (in het voorbeeld was dit 9.848 M J/kg). We zien dus dat de NEv- bij de tweede optimalisatie iets lager uitkomt dan in de eerste optimalisatie (waar de NEv- een input factor was). Vervolgens is voor de eerste en de tweede optimalisatie de ratio NEv-/NEv- berekend. In het voorbeeld is er een marginaal verschil tussen de eerste en tweede optimalisatie (resp. 1.041 en 1.042). Daarna is door de NEv- te delen door de bij de eerste optimalisatie ingegeven EW waarde de (nieuwe) deelfactor berekend die zou moeten worden gehanteerd om ervoor te zorgen dat de EW- gelijk wordt aan de EW-. 2.2 Resultaten van de optimalisaties 2.2.1 Presentatie van de resultaten In Bijlage 4 worden de resultaten van de optimalisaties voor de verschillende varkensvoeders weergegeven. Per run (d.w.z. twee optimalisaties, zoals in paragraaf 2.1 beschreven, per prijslijst per varkensvoer) worden drie tabellen gepresenteerd: a. Een tabel die weergeeft hoe de NEv-waarde veranderde (zoals weergegeven in Tabel 1); b. Een tabel die weergeeft wat de grondstofsamenstelling bij de eerste en tweede optimalisatie was. 2

De groene en rode kleuren leggen een relatie naar de gehanteerde grondstofeisen. Als de cel groen gekleurd is, werd van de betreffende grondstof (verplicht) de minimum hoeveelheid opgenomen; als de cel rood gekleurd is, werd de maximum hoeveelheid opgenomen. Als in de kolom ( ) de cel geel gekleurd is, was het verschil tussen de eerste en tweede optimalisatie voor de betreffende grondstof meer dan 2% (absoluut). In de laatste regel van dit overzicht is ook de prijs van het voer op basis van de eerste en tweede optimalisatie weergegeven. c. Een tabel waarin de berekende nutriëntsamenstelling is weergegeven van de beide optimalisaties van elke run. Ook hier geldt dat indien een cel groen- dan wel roodgekleurde is de optimalisatie tegen de (verplichte) minimum- dan wel maximumeis aanliep. 2.2.2 Resultaten a. Verschuiving in NEv waarde Als de NEv waarde van het huidige systeem () van de eerste optimalisatie (waar deze via de ingestelde EW waarde een inputwaarde was) wordt vergeleken met de in de tweede optimalisatie (als output) meegerekende waarde NEv waarde wordt vergeleken, dan is bij de NEv in de tweede optimalisatie in verreweg de meeste gevallen (iets) lager dan de input NEv bij de eertse optimalisatie. In een beperkt aantal gevallen is er geen verschil, en slechts in één geval (bij het lactatievoer) is de NEv in de tweede optimalisatie hoger dan de NEv in de eerste optimalisatie. b. Verschuivingen in prijs binnen een run (d.w.z. bij dezelfde prijslijst en hetzelfde voer) In verreweg de meeste gevallen is de prijs van het voer, berekend in de tweede optimalisatie (dus op basis van ) iets lager dan die berekend in de eerste optimalisatie (). In bepaalde gevallen was de prijs identiek, maar dan was er ook geen / nauwelijks sprake van een verandering in grondstofsamenstelling c. len in grondstofsamenstelling Tussen de vier gehanteerde prijslijsten (dus tussen de vier runs binnen één soort varkensvoer) Het hanteren van verschillende prijslijsten, waarbij er (relatieve) verschillen aanwezig bestaan tussen de prijs van eiwit t.o.v. zetmeel, vet en NSP, heeft duidelijke gevolgen voor de grondstofsamenstelling, alhoewel er ongeacht de prijslijst ook bepaalde grondstoffen zijn waarvan in alle gevallen hetzij het verplichte minimumaandeel dan wel maximumaandeel wordt opgenomen. Ter illustratie: Bij biggenvoer wordt bij alle optimalisaties het maximumaandeel sojaschroot HP, broodmeel, triticale en mais, ontsloten opgenomen. Voor aardappeleiwit, kokos- /palmpitvet en zoete weipoeder wordt steeds het verplichte minimumaandeel opgenomen. Bij het startvoer wordt bij alle optimalisaties het maximumaandeel broodmeel opgenomen. Bij het dragend zeugenvoer wordt bij alle optimalisaties het maximumaandeel maisvoermeel, (ondanks de sterker afwaardering) palmpitschilfers opgenomen. Voor nietenpulp geldt dat bij 3 van de 4 prijslijsten het maximum toegestane aandeel wordt opgenomen (10%) en in één geval het verplichte minimumaandeel (nl. 5%). Binnen een run (d.w.z. bij dezelfde prijslijst en hetzelfde voer) In het algemeen zijn de verschillen in grondstofsamenstelling tussen de eerste en tweede optimalisatie binnen een run beperkter. Welke veranderingen optreden hangt nauw samen met de gehanteerde grondstof- en vooral ook nutriënteisen. d. len in nutriëntgehalten 3

Als onderstaand de verschuivingen in nutriëntgehalten worden beschreven moet worden bedacht dat, als gezegd wordt dat het nutriëntgehalte binnen een run bij hoger dan wel lager lag dan bij, het verschil in een aantal gevallen (zeer) beperkt was. In andere gevallen was het groter. Er wordt hier echter geen opsplitsing gemaakt tussen een (heel) klein en een groter verschil. Het RE gehalte in de beide optimalisaties van één run blijft in veel gevallen gelijk. In de helft van het aantal gevallen wordt het verplichte minimumgehalte opgenomen, en in de andere helft van de gevallen het maximale toegestane gehalte. In de gevallen waarin het RE-gehalte tussen de optimalisaties op basis van en niet gelijk bleef, lag het RE-gehalte bij in ongeveer evenveel gevallen hoger en lager dan bij. Het gehalte aan dvaz ligt in elk geval voor dvlys en dvthr en (zij het in iets mindere mate) voor dv(m+c) en dvtrp) - in veel gevallen bij beide optimalisaties op het verplichte minimumgehalte. Voor dvval is dit in een aantal gevallen ook zo, voor de overige dvaz (dvile, dvhis, dvleu en dvarg) lag het gehalte hoger dan het minimum verplichte gehalte en was er vaak ook enig verschil tussen de beide optimalisaties. Als binnen een run de RVETh gehalten ( ) worden bekeken, daalt het RVETh gehalte in ca. 50% van de gevallen, blijft het in 25% van de gevallen gelijk en stijgt het in 25% van de gevallen. RC: In ongeveer de helft van de gevallen lag het RC-gehalte bij lager dan bij ; in 25% lag het hoger en in 25 % van de gevallen was het gelijk. Dit spoort goed met de verschuivingen in het FK (fermenteerbare koolhydraten) gehalte. Het ZET+SUI gehalte ligt bij in verreweg de meeste gevallen hoger dan in. 2.2.3 Verklaring / duiding van de resultaten De verschuiving in ZET+SUI (i.h.a. in hoger dan in ) enerzijds en die van FK anderzijds (i.h.a. lager dan ) is op zich logisch. ZET en SUI zijn fecaal volledig verteerbaar, in zowel als. De verschillen in NSP-verteerbaarheid tussen en zijn ook meestal beperkt. De geconstateerde verschuiving is daarom vooral een gevolg van de hogere NE coëfficiënt voor ZETe en SUIe in de nieuwe NEv formule (14.14 t.o.v. 13.7) ten opzichte van de oude formule, terwijl de NE- coëfficiënt van VNSPh slechts marginaal verandert (9.74 t.o.v. 9.6). In de nieuwe NEv formule is de coëfficiënt voor VRVETh lager dan in de huidige formule (35.74 t.o.v. 36.1). Deze afwaardering resulteert er niet in dat bij de optimalisaties op basis van het minder RVETh wordt opgenomen t.o.v.. Waarschijnlijk speelt hier de actualisatie van de vetverteerbaarheid van de voedermiddelen doorheen (hogere verteerbaarheid van aantal vetsoorten in ). In de nieuwe NEv formule stijgt de coëfficiënt voor VRE relatief het sterkst t.o.v. de huidige NEv formule (11.70 t.o.v. 10.8). Bij de uitgevoerde optimalisaties leidde dit niet bij de optimalisatie op basis van tot een sterke toename in het REgehalte t.o.v. de optimalisatie volgens. Zoals aangegeven bleef het REgehalte in veel gevallen gelijk, en dan kon dit zowel het verplichte minimale REgehalte als het toegestane maximum RE-gehalte zijn. De verklaring hiervoor moet worden gezocht in een lagere RE-verteerbaarheid voor met name veel eiwitrijke voedermiddelen (sojaschroot) in de geactualiseerde tabel fecale verteerbaarheid van voedermiddelen voor varkens ten opzichte van de huidige tabel. Wageningen, 11 juni Machiel Blok en Wouter Spek. 4

Bijlage 1 Overzicht van de bij de optimalisaties gehanteerde grondstofnormen In onderstaande tabel worden de minimum en maximumnormen beschreven die bij het optimaliseren van de verschillende varkensvoeders zijn gehanteerd. Tabel. Grondstofnormen zoals die zijn gehanteerd bij het optimaliseren van de verschillende varkensvoeders. Naam: Babybiggenvoeders (ca.12-25 kg.) Startvoeders (25- ca.45 kg.) Groeivoeders (ca.45-ca.75 kg.) Afmestvoeders (vanaf ca. 75 kg.) Drachtvoeders Lactatievoeders min max min max min max min max min max min max gerst 25 40 20 30 7.5 27.5 5 25 5 30 12.5 17.5 haver 7.5 5 7.5 15 15 10 tarwe 25 30 30 35 20 30 triticale 5 20 25 25 20 20 rogge 0 5 5 7.5 10 5 tarwe+triticale+rogge 25 35 35 45 30 25 40 broodmeel 5 mais, ontsloten 2.5 mais + 25 25 25 25 15 5 12.5 ontsloten granen (o.a. gerst 25 en/of haver) milocorn, hoog tanninen 0 2.5 2.5 5 7.5 5 mais(gluten)voermeel, - 7.5 10 12.5 15 7.5 kiemen maisglutenmeel 60 5 5 7.5 tarwegries/-kiemzemelen 5 7.5 10 15 22.5 7.5 17.5 tarweglutenvoermeel 7.5 10 15 tarwe-/mais DDGS 5 5 7.5 12.5 7.5 rijstevoermeel 3 5 5 brood-/koek- 7.5 7.5 10 10 7.5 10 /banketproducten erwten 5 7.5 10 10 6 bietenpulp (suikerarm) 1.5 3 1.5 4 + 4 + 4 5 10 2.5 5 citruspulp 0 3 3 lijnzaad 2 4 3 3 2 lijnzaadschilfers 5 10 7.5 4 + 4 5

Naam: Babybiggenvoeders (ca.12-25 kg.) Startvoeders (25- ca.45 kg.) Groeivoeders (ca.45-ca.75 kg.) Afmestvoeders (vanaf ca. 75 kg.) Drachtvoeders Lactatievoeders min max min max min max min max min max min max 10 10 10 15 10 10 sojabonen, geëxtrudeerd/geëxpandeerd sojaschroot HP 15 sojaschroot HP/LP 25 25 25 5 30 25 soycomil (00S0091/00S0089) 10 sojahullen 3 4 5 2 10 1.5 4 raapzaadschroot/-schilfers 7.5 12.5 12.5 7 6 zonnepitschroot/-schilfers 2 10 12.5 15 20 1 10 palmpitschroot/-schilfers 2.5 4 5 10 7.5 melasse, siroop + 4 + 5 + 5 aardappeleiwit 1 * 4 biergist 2 vismeel 3 weivetkern (kokos) zoete weipoeder kokos, palmpitvetzuren 3 3 3 dierlijk vet, palmolie 3 3 3 soja-, zonnebloemolie 1 3 + 3 + 3 3 kokos-/palmpitvet 0.5 ** lijnzaad-, visolie 3 3 3 0.3 0.3 vetzuurmengsels 2 2 2.5 krijt (totaal inclusief premixen) 1 Premixen 2.03 2.25 + + + + + Graanenzym + + + + Opmerking: Als de cel is grijs gemaakt, betekent dit dat de grondstof niet werd meegenomen in de optimalisatie voor het betreffende varkensvoeder. *: Minimumeis hoogwaardig eiwit. **: Minimumeis hoogwaardig vet. 6

Bijlage 2. Overzicht van de bij de optimalisaties gehanteerde nutriëntnormen In onderstaande Tabel worden de nutriënteisen vermeld waaraan de verschillende varkensvoeders dienden te voldoen. Tabel. Nutriënteisen die bij het optimaliseren van de verschillende varkensvoeders zijn aangehouden (uitgaande van 88% DS). Naam Babybiggenvoeders (ca.12-25 kg.) Startvoeders (25-ca.45 kg.) Groeivoeders (ca.45-ca.75 kg.) Afmestvoeders (vanaf ca. 75 kg.) Drachtvoeders Lactatievoeders min max min max min max min max min max max max EW (x100) 112 112 113 112 98 107 RE 165 175 165 180 160 175 155 170 125 145 160 180 RVET 45 65 40 60 40 60 40 60 40 75 40 65 RC 40 50 40 55 40 65 75 80 150 45 75 Zetm Ewers 390 380 370 360 225 350 Suiker 75 70 60 60 lactose 10 ZETam+SUIe 410 400 375 375 250 300 365 FK (= VNSP+SUIf) 140 142.5 150 200 300 150 160 AID SID AID SID AID SID AID SID AID SID AID SID dv lys/ew a 9.12 9.42 8.62 8.93 7.83 8.14 6.12 6.43 4.52 4.86 6.58 6.89 % van lys: met 32 32 33 33 33 33 33 33 34 34 32 32 m+c 61 62 60 61 61 62 61 62 65 66 60 61 thr 62 65 61 64 62 66 63 67 67 73 65 69 trp 19 20 18.5 19.5 18.5 19.5 18.5 19.5 20 21 20 21 ile b,c 48 49 53 55 51 53 52 54 66 68 57 59 his b 32 33 35 36 34 35 33 34 34 35 39 40 leu b 97 98 98 99 97 98 96 97 95 97 105 106 val 66 66 66 66 64 64 64 64 62 62 70 70 dv lys 10.30 10.65 9.65 10.00 8.85 9.20 6.85 7.20 4.70 5.06 7.30 7.65 dv met 3.30 3.41 3.18 3.30 2.92 3.04 2.26 2.38 1.60 1.72 2.36 wout 2.45 7

Naam Babybiggenvoeders (ca.12-25 kg.) Startvoeders (25-ca.45 kg.) Groeivoeders (ca.45-ca.75 kg.) Afmestvoeders (vanaf ca. 75 kg.) Drachtvoeders Lactatievoeders min max min max min max min max min max max max er dv m+c 6.28 6.60 5.79 6.10 5.40 5.70 4.18 4.46 3.06 3.34 4.38 4.67 dv thr 6.39 6.92 5.89 6.40 5.49 6.07 4.32 4.82 3.15 3.69 4.75 5.28 dv trp 1.96 2.13 1.79 1.95 1.64 1.79 1.27 1.40 0.94 1.06 1.46 1.61 dv ile 4.94 5.22 5.11 5.50 4.51 4.88 3.56 3.89 3.10 3.44 4.16 4.51 dv his 3.30 3.51 3.38 3.60 3.01 3.22 2.26 2.45 1.60 1.77 2.85 3.06 dv leu 9.99 10.44 9.46 9.90 8.58 9.02 6.58 6.98 4.47 4.90 7.67 8.11 dv val 6.80 7.03 6.37 6.60 5.66 5.89 4.38 4.61 2.91 3.13 5.11 5.35 dv arg 6.58 6.93 7.67 8.03 bca 6.7 7.2 7.1 8.1 6.1 7.1 5.4 6.4 6.4 7.1 9.6 10.2 vp 3.7 3.0 2.3 2.1 2.50 3.50 Mg 1.1 1.10 1.10 1.40 1.50 2.00 Na 2.4 3.2 1.50 2.50 1.45 1.80 1.40 2.50 1.60 2.25 2.25 3.25 Cl 3.2 6 1.50 3.50 1.50 3.50 1.50 3.50 1.50 2.70 6.00 dev (meq) 150 200 200 300 200 300 200 300 270 240 8

Bijlage 3. Prijslijsten De voeroptimalisaties zijn voor ieder varkensvoer met vier prijslijsten geoptimaliseerd. Deze zijn weergegeven in onderstaande Tabel. Het verschil tussen de prijslijsten is dat de prijzen van zetmeelrijke (granen), vetrijke, NSP-rijke en eiwitrijke grondstoffen ten opzichte van elkaar verschillen. Dit is ook zichtbaar in het rechter gedeelte van de tabel, waar de prijs van de grondstoffen relatief ten opzichte van tarwe is weergegeven. Tabel. Prijslijsten die zijn gebruikt bij het optimaliseren van varkensvoeders. Prijslijst 1 Prijslijst 2 Prijslijst 3 Prijslijst 4 Prijslijst 1 Prijslijst 2 Prijslijst 3 Prijslijst 4 hogere vet- en graanprijs; lage eiwitprijs; hoge hoge NSP hoge eiwit- lagere eiwitprijs graan- en vetprijs prijs prijs Relatief t.o.v. Tarwe Gerst 16 23 19 18 82 100 96 94 Sojaschroot Hipro NL 39 34 39 40 195 152 203 211 Tarwe 20 23 19 19 100 100 100 100 Broodmeel 23 27 23 22 118 118 118 118 Triticale 19 21 18 18 94 94 94 94 Bietenpulp <100 SUI 13 20 25 18 65 88 130 93 Sojabonen, verhit 49 48 46 43 245 213 236 225 Tarwegries 13 18 17 15 67 78 87 81 Mais, ontsloten 30 31 25 25 150 139 129 132 Mais 22 23 18 18 110 102 95 97 Sojaolie 99 111 70 71 501 487 361 371 Weipoeder, zoete RE > 13% 88 88 88 88 444 388 455 463 Aardappeleiwit 160 90 158 155 808 396 815 816 Kokos-/Palmpitvet 127 141 89 90 640 622 460 474 Zonnebl.zd.schr., 37% RE 26 21 24 28 130 92 124 147 L-lysine-HCl 78% (BULK) 140 235 132 146 707 1035 682 768 DL-Methionine (B7) 390 350 275 525 1970 1542 1421 2763 L-Threonine 98.5% (B7) 210 195 170 235 1061 859 879 1237 L-Tryptofaan 98% (zkg 10 kg) 1925 1000 1150 1395 9722 4405 5943 7342 L-Valine 96.5% (15 kg zkg) 1085 1085 1085 1085 5480 4780 5607 5711 Monocalciumfosfaat (BULK) 35 61 59 59 177 269 305 311 Zout 16 16 16 16 81 70 83 84 Krijt/Kalksteentjes 4 4 4 4 18 15 18 18 Premixen - - - - - - - - Graanenzym - - - - - - - - 9

Bijlage 4. Resultaten van de optimalisaties 4.1 Resultaten voor Biggenvoeders (12 25 kg) Prijslijst 1 Prijslijst 2 Prijslijst 3 Prijslijst 4 EW- 1.120 1.120 1.120 1.120 NEv -> 9.856 10.257 9.856 10.276 9.856 10.261 9.856 10.256 NEv -> 10.257 9.848 10.276 9.856 10.261 9.843 10.256 9.834 NEv-/NEv- 1.041 1.042 1.043 1.043 1.041 1.042 1.041 1.043 deelfactor EW- = EW- 9.158 9.175 9.162 9.157 Grondstof Prijslijst 1 Prijslijst 2 Prijslijst 3 Prijslijst 4 10 ) ) ) ) Gerst 40.00 40.00 25.00 25.00 29.43 25.00-4.43 40.00 26.39-13.61 Sojaschroot, HP 15.00 15.00 15.00 15.00 15.00 15.00 15.00 15.00 Tarwe 13.32 14.98 1.67 13.75 13.75 0.00 10.52 17.02 6.50 5.48 19.75 14.27 Broodmeel 5.00 5.00 5.00 5.00 5.00 5.00 5.00 5.00 Triticale 5.00 5.00 5.00 5.00 5.00 5.00 5.00 5.00 Bietenpulp (suikerarm) 3.00 1.50-1.50 1.65 1.65 0.00 1.50 1.50 1.50 1.50 Sojabonen, verhit 2.57 1.79-0.78 2.50 2.51 0.00 1.14 1.14 2.77 1.61-1.15 Tarwegries 2.50 1.68-0.82 4.13 4.12-0.01 5.00 5.00 1.50 4.34 2.84 Mais, ontsloten 2.50 2.50 2.50 2.50 2.50 2.50 2.50 2.50 Mais 2.00 2.00 15.00 15.00 15.00 12.00-3.00 10.81 8.12-2.69 Sojaolie 1.44 1.60 0.16 1.27 1.27 0.00 1.71 1.58-0.13 1.25 1.57 0.32 Weipoeder, zoete 1.39 1.39 1.39 1.39 1.39 1.39 1.39 1.39 Aardappeleiwit 1.00 1.00 1.00 1.00 1.00 1.00 1.00 1.00 Kokos-/palmpitvet 0.50 0.50 0.50 0.50 0.50 0.50 0.50 0.50 Zonnebl.zaadschr. RE 37% 0.50 1.74 1.24 2.00 2.00 2.00 2.00 2.00 2.00 L-lysine-HCl 78% 0.43 0.44 0.01 0.43 0.43 0.00 0.48 0.45-0.03 0.43 0.44 0.02 DL-Methionine 0.17 0.16-0.01 0.16 0.16 0.00 0.17 0.16-0.01 0.16 0.16-0.01 L-Threonine 98.5% 0.16 0.16 0.00 0.16 0.16 0.00 0.18 0.17-0.01 0.16 0.16 0.01 L-Tryptofaan 98% 0.03 0.03 0.00 0.03 0.03 0.00 0.04 0.03-0.01 0.03 0.03 0.00

Grondstof Prijslijst 1 Prijslijst 2 Prijslijst 3 Prijslijst 4 ) ) ) ) L-Valine 96.5% 0.03 0.02 0.00 0.02 0.02 0.00 0.05 0.03-0.02 0.02 0.02 0.00 Monocalciumfosfaat 0.77 0.77 0.00 0.79 0.79 0.00 0.80 0.79-0.01 0.78 0.78 0.01 Zout 0.45 0.45 0.00 0.45 0.45 0.00 0.45 0.45 0.00 0.45 0.45 0.00 Krijt 0.21 0.23 0.02 0.22 0.22 0.00 0.23 0.23 0.00 0.23 0.23 0.00 Premixen 2.05 2.05 2.05 2.05 2.05 2.05 2.05 2.05 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Som zuivelproducten 1.4 1.4 0.0 1.4 1.4 0.0 1.4 1.4 0.0 1.4 1.4 0.0 Som tarwebijproducten 3.0 2.2-0.8 4.7 4.7 0.0 5.6 5.6 0.0 2.0 4.9 2.9 Som tarwe+triticale+rogge 18.5 20.2 1.7 18.9 18.9 0.0 15.7 22.2 6.6 10.6 25.0 14.4 Som maïsbijproducten 0.0 0.0 0.0 0.0 Som raapproducten 0.0 0.0 0.0 0.0 Som sojaproducten 17.7 17.0-0.8 17.7 17.7 0.0 15.2 16.3 1.1 17.9 16.8-1.2 Som zonnepitproducten 0.5 1.8 1.3 2.0 2.0 0.0 2.0 2.0 0.0 2.0 2.0 0.0 Som vetten+oliën 2.0 2.1 0.2 1.8 1.8 0.0 2.2 2.1-0.1 1.8 2.1 0.3 prijs ( /100 kg) 31.81 31.80 34.32 34.32 31.67 31.65 32.01 31.97 Nutriënt Prijslijst 1 Prijslijst 2 Prijslijst 3 Prijslijst 4 ) ) ) ) Ruw Eiwit 175.0 175.0 0.0 175.0 175.0 0.0 169.2 173.0 3.9 175.0 175.0 0.0 Ruw Vet 1) 45.0 45.0 0.0 45.0 45.0 0.0 45.0 45.0 0.0 45.1 45.0-0.1 Ruwe Celstof 37.5 37.5 0.0 37.5 37.5 0.0 37.9 37.5-0.4 38.2 37.5-0.7 Zetm Ewers 398.7 406.9 8.2 409.0 409.0 0.0 413.7 410.6-3.2 406.7 408.2 1.5 Suiker 51.0 49.8-1.1 49.5 49.5 0.0 48.2 49.4 1.2 49.1 50.0 0.9 ZETam+SUIe 419.5 426.3 6.8 426.0 426.0 0.0 431.3 427.7-3.6 423.5 425.5 2.0 Lactose 10.0 10.0 0.0 10.0 10.0 0.0 10.0 10.0 0.0 10.0 10.0 0.0 NSP 172.8 166.2-6.6 166.1 166.1 0.0 167.7 166.5-1.2 167.2 166.2-1.5 FK (= VNSP+SUIf) 124.6 116.2-8.4 116.5 116.5 0.0 114.8 115.4 0.6 116.3 116.1 0.0 11

Nutriënt Prijslijst 1 Prijslijst 2 Prijslijst 3 Prijslijst 4 ) ) ) ) Aminozuren (op AID basis) dv lys/ew 9.20 9.20 9.20 9.20 dvlys v 10.30 10.30 0.00 10.30 10.30 0.00 10.30 10.30 0.00 10.30 10.30 0.00 dvmet v 3.91 3.89-0.02 3.91 3.91 0.00 3.98 3.92-0.07 3.93 3.88-0.05 dvm+c v 6.28 6.28 0.00 6.28 6.28 0.00 6.28 6.28 0.00 6.28 6.28 0.00 dvthr v 6.39 6.39 0.00 6.39 6.39 0.00 6.39 6.39 0.00 6.39 6.39 0.00 dvtrp v 1.96 1.96 0.00 1.96 1.96 0.00 1.96 1.96 0.00 1.96 1.96 0.00 dvile v 5.75 5.76 0.01 5.78 5.78 0.00 5.50 5.67 0.17 5.78 5.76-0.02 dvhis v 3.57 3.56 0.00 3.66 3.66 0.00 3.50 3.60 0.10 3.60 3.63 0.02 dvleu v 10.52 10.53 0.01 10.98 10.98 0.00 10.55 10.73 0.17 10.84 10.73-0.11 dvval v 6.80 6.80 0.00 6.80 6.80 0.00 6.80 6.80 0.00 6.80 6.80 0.00 1) : Het betreft hier RVET zonder hydrolyse in zowel de optimalisatie als (behalve voor voedermiddelen waarvoor RVE met hydrolyse de voorgeschreven methode is). 4.2 Resultaten voor Startvoer (25 ca. 45 kg) Prijslijst 1 Prijslijst 2 Prijslijst 3 Prijslijst 4 EW- 1.100 1.100 1.100 1.100 NEv -> 9.680 10.018 9.680 10.029 9.680 10.076 9.680 10.016 NEv -> 10.018 9.614 10.029 9.651 10.076 9.669 10.016 9.610 NEv-/NEv- 1.035 1.042 1.036 1.039 1.041 1.042 1.035 1.042 deelfactor EW- = EW- 9.107 9.117 9.160 9.105 Grondstof Prijslijst 1 Prijslijst 2 Prijslijst 3 Prijslijst 4 12 ) ) ) ) Gerst 30.00 30.00 20.00 20.00 20.00 20.00 20.00 20.00 Raapzaadschroot, RE<380 1.28 7.39 6.11 3.64 7.39 3.75 7.39 7.39 7.39 7.39 Mais 11.54 17.93 6.39 17.15 18.96 1.80 12.57 2.92-9.65 Maisvoermeel 7.50 7.50 7.50 7.50 7.50 7.50 7.50 7.50

Grondstof Prijslijst 1 Prijslijst 2 Prijslijst 3 Prijslijst 4 ) ) ) ) Melasse, riet, SUI>475 0.50 0.50 0.50 0.50 0.50 0.50 0.50 0.50 Palmpitschilfers, RC<22% 2.50-2.50 2.50 2.50 2.50-2.50 Sojaolie 0.50 0.50 0.50 0.50 0.50 0.78 0.28 0.50 0.50 Sojaschroot, HP 15.57 12.43-3.13 16.86 13.35-3.51 13.92 14.03 0.11 13.65 12.99-0.67 Tarwe 4.21 14.25 10.04 14.48 14.48 Tarwegries 2.77 0.68-2.08 Zonnebl.z.schroot, RE 27-29% 0.89 0.93 0.03 0.68 0.68 Erwten, RE<22% 5.00 5.00 5.00 5.00 Triticale 20.00 10.13-9.87 20.00 13.39-6.61 20.00 18.16-1.84 20.00 20.00 Broodmeel 7.50 7.50 7.50 7.50 7.50 7.50 7.50 7.50 Bietenpulp, SUI 150-200 2.11 1.50-0.61 1.50 1.50 1.50 1.50 1.50 1.50 Palmolie 0.53 0.58 0.05 0.35 0.24-0.11 0.38-0.38 0.90 0.59-0.31 L-lysine-HCl 78% 0.36 0.37 0.01 0.30 0.36 0.06 0.39 0.39 0.00 0.39 0.40 0.01 DL-Methionine 0.12 0.10-0.02 0.10 0.10 0.01 0.09 0.09 0.00 0.09 0.09-0.01 L-Threonine 98.5% 0.14 0.13-0.01 0.10 0.12 0.02 0.13 0.13 0.00 0.13 0.13 0.00 L-Tryptofaan 98% 0.02 0.02 0.00 0.02 0.03 0.01 0.03 0.03 0.00 0.03 0.02-0.01 Krijt 0.45 0.40-0.05 0.43 0.39-0.04 0.38 0.38 0.00 0.38 0.39 0.00 Monocalciumfosfaat 0.43 0.40-0.03 0.41 0.41 0.00 0.44 0.44 0.00 0.41 0.43 0.02 Na-bicarbonaat 0.24 0.29 0.06 0.15 0.26 0.11 0.30 0.30 0.00 0.26 0.32 0.06 Zout 0.04 0.00-0.04 0.11 0.03-0.08 0.00 0.00 0.00 0.03-0.03 Premixen 1.01 1.01 1.01 1.01 1.01 1.01 1.01 1.01 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Som tarwebijproducten 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 2.81 0.70-2.11 Som tarwe+triticale+rogge 24.58 24.75 0.17 20.31 13.59-6.71 20.31 18.44-1.87 20.31 35.00 14.70 Som maïsbijproducten 7.61 7.61 0.00 7.61 7.61 0.00 7.61 7.61 0.00 7.61 7.61 0.00 Som raapproducten 1.30 7.50 6.20 3.70 7.50 3.81 7.50 7.50 0.00 7.50 7.50 0.00 Som sojaproducten 15.80 12.62-3.18 17.12 13.56-3.56 14.13 14.24 0.11 13.86 13.18-0.68 Som zonnepitproducten 0.00 0.00 0.91 0.94 0.03 0.69 0.69 Som vetten+oliën 1.05 1.10 0.05 0.86 0.75-0.11 0.90 0.79-0.11 1.42 1.10-0.32 prijs 24.84 24.74-0.10 27.48 27.40-0.08 24.79 24.77-0.02 25.31 25.20-0.11 13

Nutriënt Prijslijst 1 Prijslijst 2 Prijslijst 3 Prijslijst 4 ) ) ) ) Ruw Eiwit 173.6 175.5 1.9 180.0 174.9-5.1 172.9 172.8-0.1 174.2 174.3 0.1 Ruw Vet 40.0 40.0 0.0 40.2 40.9 0.7 40.6 40.0-0.6 47.0 40.0-7.0 Ruwe Celstof 40.0 40.6 0.6 40.0 42.7 2.7 40.0 40.0 0.0 43.6 40.0-3.6 Zetm Ewers 397.9 402.7 4.8 395.1 398.8 3.7 412.7 413.5 0.8 389.0 409.3 20.4 Suiker 49.6 49.3-0.3 49.5 47.7-1.8 48.6 48.2-0.4 49.5 50.2 0.7 ZETam+SUIe 413.1 417.8 4.7 408.3 411.6 3.3 423.0 423.9 0.9 400.7 420.5 19.8 NSP 191.4 182.9-8.6 189.5 191.3 1.8 181.2 181.0-0.3 197.4 181.9-15.5 FK (= VNSP+SUIf) 140.0 128.5-11.5 139.4 136.1-3.3 128.4 127.9-0.5 138.7 129.9-8.8 Aminozuren (op AID basis) dv lys/ew 8.77 8.77 8.77 8.77 dvlys v 9.65 9.65 0.00 9.65 9.65 0.00 9.65 9.65 0.00 9.65 9.65 0.00 dvmet v 3.39 3.25-0.14 3.29 3.33 0.05 3.27 3.28 0.01 3.27 3.19-0.08 dvm+c v 5.79 5.79 0.00 5.79 5.79 0.00 5.79 5.79 0.00 5.79 5.79 0.00 dvthr v 5.89 5.89 0.00 5.89 5.89 0.00 5.89 5.89 0.00 5.89 5.89 0.00 dvtrp v 1.79 1.79 0.00 1.79 1.79 0.00 1.79 1.79 0.00 1.79 1.79 0.00 dvile v 5.51 5.45-0.06 5.81 5.43-0.38 5.41 5.42 0.00 5.37 5.42 0.04 dvhis v 3.55 3.63 0.08 3.82 3.68-0.13 3.68 3.69 0.01 3.65 3.64-0.01 dvleu v 9.96 9.97 0.00 10.86 10.54-0.32 10.48 10.54 0.07 10.28 10.01-0.27 dvval v 6.37 6.37 0.00 6.69 6.37-0.32 6.37 6.37 0.00 6.37 6.37 0.00 4.3 Resultaten voor Groeivoer (ca. 45 ca. 75 kg) Prijslijst 1 Prijslijst 2 Prijslijst 3 Prijslijst 4 EW- 1.110 1.110 1.110 1.110 NEv -> 9.768 10.044 9.768 10.133 9.768 10.155 9.768 10.067 NEv -> 10.044 9.662 10.133 9.703 10.155 9.692 10.067 9.600 NEv-/NEv- 1.028 1.040 1.037 1.044 1.040 1.048 1.031 1.049 deelfactor EW- = EW- 9.049 9.129 9.149 9.069 14

Grondstof Prijslijst 1 Prijslijst 2 Prijslijst 3 Prijslijst 4 15 ) ) ) ) Gerst 27.50 27.50 7.50 7.50 8.23 19.47 11.25 10.90 19.40 8.49 Raapzaadschroot RE<380 g/kg 1.96 1.96 0.71 0.71 12.31 9.85-2.47 7.01 9.70 2.69 Mais 8.86 8.86 0.00 Maisvoermeel 9.85 9.85 9.85 9.85 9.85 9.85 9.85 9.85 Melasse, riet SUI>475 g/kg 0.50 0.50 0.50 0.50 0.50 0.50 0.50 0.50 Palmpitschilfers RC<21% 4.00 0.02-3.99 Sojaolie 1.43 1.08-0.35 0.74 0.74 Sojaschroot, HP 15.75 15.20-0.55 17.84 15.26-2.58 9.13 11.92 2.79 12.72 11.84-0.88 Tarwe 6.16 20.25 14.09 21.29 30.00 8.71 30.00 30.00 9.48 30.00 20.53 Tarwegries 10.00 3.74-6.26 1.81-1.81 9.76-9.76 9.23 0.48-8.75 Zonnebkl.z.schroot 27-29 %RE 0.89 5.21 4.33 Erwten, < 22% RE 7.50 6.56-0.94 3.58 3.58 Triticale 7.55-7.55 13.18 4.48-8.71 4.48 4.48 25.00 4.48-20.53 Broodmeel 10.00 10.00 10.00 10.00 10.00 9.57-0.43 10.00 9.74-0.27 Bietenpulp, SUI< 100 g/kg 1.74 2.02 0.28 1.76 1.50-0.26 1.50 1.50 1.50 1.50 Palmolie 1.80 0.74-1.06 0.75 0.74-0.01 1.14-1.14 2.16-2.16 L-lysine-HCl 78% 0.22 0.23 0.02 0.27 0.27 0.01 0.33 0.30-0.03 0.29 0.30 0.02 DL-Methionine 0.08 0.07-0.01 0.06 0.06 0.00 0.05 0.05 0.00 0.06 0.05 0.00 L-Threonine 98.5% 0.08 0.08 0.00 0.08 0.08 0.00 0.09 0.08-0.01 0.09 0.08-0.01 Krijt 0.57 0.53-0.04 0.53 0.51-0.01 0.41 0.43 0.03 0.47 0.44-0.04 Monocalciumfosfaat 0.03 0.05 0.02 0.10 0.11 0.02 0.02 0.05 0.03 0.04 0.05 0.01 Na-bicarbonaat 0.05 0.19 0.14 0.24 0.26 0.02 0.27 0.36 0.10 0.17 0.36 0.19 Zout 0.13 0.03-0.10 0.04-0.04 Premixen 0.51 0.51 0.51 0.51 0.51 0.51 0.51 0.51 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Som tarwebijproducten 10.15 3.80-6.36 1.84 0.00-1.84 9.91 0.00-9.91 9.37 0.48-8.88 Som tarwe+triticale+rogge 13.92 20.56 6.64 35.00 35.00 0.00 35.00 35.00 0.00 35.00 35.00 0.00 Som maïsbijproducten 10.00 10.00 0.00 10.00 10.00 0.00 10.00 10.00 0.00 10.00 10.00 0.00 Som raapproducten 1.99 1.99 0.73 0.73 12.50 10.00-2.51 7.12 9.85 2.73 Som sojaproducten 15.99 15.43-0.56 18.11 15.49-2.62 9.27 12.10 2.83 12.92 12.02-0.90

Grondstof Prijslijst 1 Prijslijst 2 Prijslijst 3 Prijslijst 4 ) ) ) ) Som zonnepitproducten 0.00 0.90 5.29 4.39 0.00 0.00 Som vetten+oliën 1.83 0.75-1.08 0.76 0.75-0.01 2.62 1.10-1.52 2.19 0.75-1.44 prijs 23.49 23.23-0.16 26.15 26.12-0.03 23.65 23.56-0.09 23.92 23.74-0.18 Nutriënt Prijslijst 1 Prijslijst 2 Prijslijst 3 Prijslijst 4 ) ) ) ) Ruw Eiwit 175.00 175.00 0.00 175.00 175.00 0.00 175.00 175.00 0.00 175.00 175.00 0.00 Ruw Vet 51.85 40.56-11.29 42.86 40.00-2.86 60.00 43.66-16.34 54.87 40.39-14.48 Ruwe Celstof 42.75 40.00-2.75 40.00 44.29 4.29 47.40 40.54-6.86 43.86 40.77-3.09 ZETam+SUIe 373.44 397.66 24.22 401.51 413.70 12.19 370.71 406.82 36.11 379.02 408.27 29.25 Suiker 49.76 47.80-1.96 47.11 45.71-1.40 51.57 48.55-3.02 53.18 48.73-4.45 ZET+SUI 391.07 414.21 23.14 410.81 423.51 12.70 382.91 418.34 35.43 389.83 419.86 30.03 NSP 203.90 191.08-12.82 195.17 182.94-12.23 204.13 184.18-19.95 203.24 185.36-17.88 FK (= VNSP+SUIf) 142.50 134.69-7.81 142.50 123.99-18.51 136.58 128.26-8.32 142.50 128.80-13.70 Aminozuren (op AID basis) dv lys/ew 7.97 7.97 7.97 7.97 dvlys v 8.85 8.85 0.00 8.85 8.85 0.00 8.85 8.85 0.00 8.85 8.85 0.00 dvmet v 2.99 2.94-0.04 2.92 2.92 0.00 2.92 2.92 0.00 2.92 2.92 0.00 dvm+c v 5.40 5.40 0.00 5.40 5.40 0.00 5.62 5.59-0.04 5.57 5.59 0.02 dvthr v 5.49 5.49 0.00 5.49 5.49 0.00 5.49 5.49 0.00 5.49 5.49 0.00 dvtrp v 1.64 1.64 0.00 1.64 1.64 0.00 1.64 1.64 0.00 1.64 1.64 0.00 dvile v 5.63 5.64 0.01 5.74 5.75 0.01 5.24 5.45 0.21 5.43 5.45 0.02 dvhis v 3.73 3.7-0.01 3.76 3.78 0.02 3.73 3.71-0.02 3.74 3.71-0.03 dvleu v 10.20 10.25 0.05 10.66 10.59-0.07 9.78 10.07 0.29 9.98 10.06 0.08 dvval v 6.53 6.49-0.04 6.57 6.53-0.03 6.32 6.41 0.09 6.48 6.41-0.07 16

4.4 Resultaten voor Afmestvoer (vanaf ca. 75 kg) Prijslijst 1 Prijslijst 2 Prijslijst 3 Prijslijst 4 EW- 1.080 1.080 1.080 1.080 NEv -> 9.504 9.757 9.504 9.854 9.504 9.857 9.504 9.775 NEv -> 9.757 9.351 9.854 9.501 9.857 9.424 9.775 9.409 NEv-/NEv- 1.027 1.043 1.037 1.037 1.037 1.046 1.029 1.039 deelfactor EW- = EW- 9.034 9.124 9.127 9.051 Grondstof Prijslijst 1 Prijslijst 2 Prijslijst 3 Prijslijst 4 ) ) ) ) Gerst 25.00 25.00 5.00 5.00 5.00 5.00 5.00 25.00 20.00 Raapzaadschroot, RE 33-35% 12.50 12.50 12.50 12.50 12.50 12.50 12.50 12.50 Mais 12.37 14.65 2.27 14.63 13.19-1.44 12.44-12.44 Maisvoermeel 12.31 12.31 0.00 12.31 12.31 12.31 12.31 10.00 10.00 Melasse, riet SUI>47,5% 0.50 0.50 0.50 0.50 0.50 0.50 0.50 0.50 Palmpitschilfers RC< 22% 5.00-5.00 5.00 5.00 5.00 0.97-4.04 5.00 4.35-0.65 Sojaolie 0.74 0.74 0.74 0.74 Bietenpulp, SUI150-200 g/kg 1.50 1.50 1.50 1.50 1.50 1.50 1.50 1.50 Sojaschroot, HP Inl. 8.81 1.43-7.38 1.90 2.05 0.16 2.08 3.04 0.96 3.51 3.32-0.19 Tarwe 18.45 18.45 12.59 12.59 2.91 2.91 Tarwegries 8.41 5.97-2.45 0.33 0.33 11.13-11.13 Krijt 0.43 0.28-0.15 0.25 0.25 0.01 0.25 0.28 0.03 0.26 0.26 0.01 Zonnebl.z.schr. RE 27-29% 1.57 1.23-0.34 1.17 0.76-0.41 Erwten < 22% RE 10.00 10.00 10.00 10.00 10.00 10.00 2.46 2.46 Triticale 15.95-15.95 25.00 25.00 25.00 25.00 25.00 25.00 Broodmeel 10.00 10.00 10.00 7.91-2.09 7.96-7.96 10.00 10.00 Palmolie 0.98 0.74-0.24 0.74 0.74 0.74-0.74 1.86-1.86 L-lysine-HCl 78% 0.21 0.26 0.05 0.26 0.27 0.00 0.26 0.24-0.03 0.31 0.30-0.01 DL-Methionine 0.05 0.04-0.01 0.03 0.03 0.00 0.03 0.03 0.00 0.03 0.03 0.01 17

Grondstof Prijslijst 1 Prijslijst 2 Prijslijst 3 Prijslijst 4 ) ) ) ) L-Threonine 98.5% 0.08 0.08 0.00 0.08 0.09 0.00 0.09 0.08 0.00 0.09 0.09 0.00 L-Tryptofaan 98% 0.01 0.01 0.00 0.02 0.02 0.00 0.02 0.02-0.01 0.01 0.01 0.00 Na-bicarbonaat 0.25 0.42 0.17 0.46 0.45-0.01 0.45 0.36-0.09 0.37 0.53 0.16 Zout 0.05 0.05 Premixen 0.507 0.507 0.507 0.507 0.507 0.507 0.507 0.507 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Som tarwebijproducten 8.54 6.06-2.49 0.00 0.00 0.00 0.00 0.33 0.33 11.30 0.00-11.30 Som tarwe+triticale+rogge 16.19 18.73 2.54 25.38 25.38 0.00 25.38 38.17 12.78 25.38 28.34 2.96 Som maïsbijproducten 12.50 12.50 0.00 12.50 12.50 0.00 12.50 12.50 0.00 10.15 10.15 0.00 Som raapproducten 12.69 12.69 12.69 12.69 0.00 12.69 12.69 0.00 12.69 12.69 0.00 Som sojaproducten 8.95 1.45-7.49 1.92 2.08 0.16 2.11 3.09 0.98 3.56 3.37-0.19 Som zonnepitproducten 0.00 1.60 1.25-0.35 1.19 0.78-0.41 0.00 Som vetten+oliën 0.99 0.75-0.24 0.75 0.75 0.00 0.75 0.75 0.00 1.88 0.75-1.13 prijs 21.39 21.16-0.23 23.97 23.97-0.00 21.32 21.24-0.08 21.88 21.79-0.09 Nutriënt Prijslijst 1 Prijslijst 2 Prijslijst 3 Prijslijst 4 18 ) ) ) ) Ruw Eiwit 155.00 155.00 0.00 156.04 155.00-1.04 155.00 155.00 0.00 155.00 155.00 0.00 Ruw Vet 48.45 44.40-4.05 46.89 46.36-0.53 46.38 40.00-6.38 57.82 43.17-14.65 Ruwe Celstof 48.63 49.66 1.04 54.65 53.88-0.77 53.73 47.39-6.33 55.07 50.65-4.42 Zetm Ewers 385.96 402.72 16.76 400.03 403.90 3.88 404.04 430.14 26.09 377.21 407.19 29.98 Suiker 47.83 48.40 0.58 48.43 47.19-1.24 47.22 44.90-2.32 50.93 49.28-1.65 ZETam+SUIe 401.37 418.79 17.42 409.41 412.05 2.64 412.23 434.15 21.92 395.9 424.0 28.1 NSP 222.01 204.35-17.65 215.87 214.69-1.18 214.50 194.82-19.68 229.73 211.47-18.26 FK (= VNSP+SUIf) 152.14 130.66-21.49 144.87 144.93 0.06 144.91 133.40-11.52 153.0 141.8-11.2 Aminozuren (op AID basis) dv lys/ew 6.90 6.90 6.90 6.90

Nutriënt Prijslijst 1 Prijslijst 2 Prijslijst 3 Prijslijst 4 ) ) ) ) dvlys v 7.45 7.45 0.00 7.45 7.45 0.00 7.45 7.45 0.00 7.45 7.45 0.00 dvmet v 2.46 2.46 0.00 2.46 2.46 0.00 2.46 2.46 0.00 2.46 2.46 0.00 dvm+c v 4.60 4.81 0.22 4.80 4.78-0.02 4.78 4.84 0.06 4.87 4.88 0.01 dvthr v 4.69 4.69 0.00 4.69 4.69 0.00 4.69 4.69 0.00 4.69 4.69 0.00 dvtrp v 1.38 1.38 0.00 1.38 1.38 0.00 1.38 1.38 0.00 1.38 1.38 0.00 dvile v 4.61 4.28-0.33 4.33 4.29-0.04 4.29 4.38 0.09 4.23 4.31 0.08 dvhis v 3.11 3.13 0.02 3.14 3.12-0.01 3.12 3.19 0.07 3.17 3.04-0.12 dvleu v 8.58 8.25-0.33 8.66 8.69 0.02 8.69 8.80 0.11 8.57 8.25-0.32 dvval v 5.59 5.38-0.21 5.44 5.40-0.04 5.40 5.44 0.04 5.45 5.45 0.00 4.5 Fokzeugen, dracht Prijslijst 1 Prijslijst 2 Prijslijst 3 Prijslijst 4 EW- 0.970 0.970 0.970 0.970 NEv -> 8.536 8.692 8.536 8.714 8.536 8.710 8.536 8.676 NEv -> 8.692 8.536 8.714 8.530 8.710 8.525 8.676 8.510 NEv-/NEv- 1.018 1.018 1.021 1.022 1.020 1.022 1.016 1.020 deelfactor EW- = EW- 8.961 8.984 8.979 8.944 Grondstof Prijslijst 1 Prijslijst 2 Prijslijst 3 Prijslijst 4 ) ) ) ) Gerst 19.60 19.60 0.00 5.00 5.00 0.00 5.00 5.00 0.00 5.00 5.00 0.00 Raapzaadschroot, RE<380 g/kg 0.99 0.99 0.00 0.99 1.23 0.24 6.90 6.90 0.00 0.99 3.71 2.73 Mais 2.13 2.21 0.08 15.00 15.00 0.00 4.78 6.01 1.23 Maisvoermeel 15.00 15.00 0.00 15.00 15.00 0.00 15.00 15.00 0.00 15.00 15.00 0.00 Melasse, riet, SUI>275 g/kg 0.50 0.50 0.00 0.50 0.50 0.00 0.50 0.50 0.00 0.50 0.50 0.00 Palmpitschilfers, RC<21% 10.00 10.00 0.00 10.00 10.00 0.00 10.00 10.00 0.00 10.00 10.00 0.00 19

Grondstof Prijslijst 1 Prijslijst 2 Prijslijst 3 Prijslijst 4 ) ) ) ) Zalmolie 0.40 0.40 0.00 0.40 0.40 0.00 0.40 0.40 0.00 0.40 0.40 0.00 Sojaschroot, HP 0.00 0.36-0.36 0.00 0.48-0.48 Tarwegries 19.79 19.79 0.00 9.85 9.85 0.00 22.16 22.16 0.00 22.16 22.06-0.10 Zonnebl.z.schroot, RE 27-29% 1.97 1.97 0.00 9.41 9.07-0.34 2.76 1.97-0.79 3.93 1.97-1.96 Erwten, RE<22% 10.00 10.00 0.00 10.00 10.00 0.00 Triticale 4.93 4.93 0.00 20.00 20.00 0.00 9.59 9.61 0.02 20.00 16.80-3.20 Broodmeel 1.67 1.67 Bietenpulp, SUI 150-200 g/kg 10.00 10.00 0.00 10.00 10.00 0.00 5.00 5.00 0.00 10.00 10.00 0.00 Sojabonenschillen, RC 320-360 4.93 4.93 0.00 4.56 4.93 0.36 4.93 5.79 0.86 4.45 4.93 0.48 Palmolie 0.14 0.14 0.00 0.09 0.09 0.00 0.57 0.55-0.03 0.38 0.09-0.28 L-lysine-HCl 78% 0.06 0.06 0.00 0.03 0.04 0.01 0.10 0.10 0.00 0.15 0.13-0.01 L-Threonine 98.5% 0.03 0.03 0.00 0.01 0.01 0.01 0.02 0.00 0.05 0.04-0.01 Krijt 0.57 0.57 0.00 0.51 0.50-0.01 0.76 0.75-0.01 0.55 0.51-0.03 Monocalciumfosfaat 0.17 0.17 0.00 0.20 0.21 0.00 0.17 0.17 0.01 0.22 0.20-0.02 Na-bicarbonaat 0.39 0.39 0.00 0.40 0.41 0.01 0.54 0.54 0.00 0.46 0.47 0.01 Zout 0.04 0.04 0.00 0.05 0.05 0.00 0.11 0.05-0.07 0.02-0.02 Premixen 0.51 0.51 0.00 0.51 0.51 0.51 0.51 0.51 0.51 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Som tarwebijproducten 20.09 20.09 0.00 10.00 10.00 0.00 22.50 22.50 0.00 22.50 22.40-0.10 Som tarwe+triticale+rogge 5.00 5.00 0.00 20.31 20.31 0.00 9.74 9.76 0.02 20.31 17.05-3.25 Som maïsbijproducten 15.23 15.23 0.00 15.23 15.23 0.00 15.23 15.23 0.00 15.23 15.23 0.00 Som raapproducten 1.00 1.00 0.00 1.00 1.25 0.25 7.00 7.00 0.00 1.00 3.77 2.77 Som sojaproducten 5.00 5.00 0.00 5.00 5.00 0.00 5.00 5.88 0.88 5.00 5.00 0.00 Som zonnepitproducten 2.00 2.00 0.00 9.55 9.20-0.35 2.80 2.00-0.80 3.99 2.00-1.99 Som vetten+oliën 0.55 0.55 0.00 0.50 0.50 0.00 0.99 0.96-0.03 0.79 0.50-0.29 prijs ( /100 kg) 17.65 17.65 0.00 20.90 20.90 0.00 20.12 20.11-0.01 19.14 19.11-0.03 20

Nutriënt Prijslijst 1 Prijslijst 2 Prijslijst 3 Prijslijst 4 ) ) ) ) Ruw Eiwit 132.6 132.6 0.0 141.5 140.3-1.2 135.7 134.5-1.2 129.4 130.9 1.5 Ruw Vet 46.9 46.9 0.0 43.6 43.7 0.0 54.9 54.6-0.2 49.5 48.2-1.3 Ruwe Celstof 95.9 95.9 0.0 105.1 105.5 0.5 94.0 94.8 0.8 96.1 95.0-1.1 Zetm Ewers 275.4 275.4 0.0 280.2 280.9 0.7 290.2 290.6 0.4 282.3 281.0-1.4 Suiker 54.4 54.4 0.0 54.7 54.5-0.2 47.5 47.3-0.2 55.7 56.9 1.2 ZETam+SUIe 300.0 300.0 0.0 299.6 300.0 0.4 300.0 300.0 0.0 302.2 301.6-0.6 NSP 341.0 341.0 0.0 337.2 338.1 0.9 326.5 328.6 2.1 341.9 341.8-0.1 FK (= VNSP+SUIf) 230.3 230.3 0.0 223.4 224.5 1.1 213.0 216.3 3.2 226.8 227.3 0.5 Aminozuren (op AID basis) dv lys/ew 4.70 4.70 0.00 4.70 4.70 0.00 4.70 4.70 0.00 4.70 4.70 0.00 dvlys v 1.62 1.62 0.00 1.90 1.88-0.02 1.93 1.90-0.03 1.75 1.77 0.02 dvmet v 3.31 3.31 0.00 3.73 3.69-0.04 3.88 3.82-0.05 3.52 3.59 0.07 dvm+c v 3.15 3.15 0.00 3.15 3.15 0.00 3.15 3.15 0.00 3.15 3.15 0.00 dvthr v 0.98 0.98 0.00 1.03 1.02-0.02 1.05 1.04-0.02 0.99 1.00 0.00 dvtrp v 3.23 3.23 0.00 3.70 3.64-0.07 3.32 3.27-0.05 3.10 3.10 0.00 dvile v 2.41 2.41 0.00 2.62 2.58-0.04 2.65 2.62-0.03 2.40 2.45 0.05 dvhis v 6.31 6.31 0.00 6.95 6.85-0.10 7.11 7.04-0.07 6.25 6.37 0.12 dvleu v 4.32 4.32 0.00 4.75 4.68-0.07 4.57 4.51-0.06 4.27 4.30 0.03 dvval V 7.45 7.45 0.00 8.31 8.18-0.13 7.31 7.19-0.12 6.90 6.80-0.10 dvarg v 4.70 4.70 0.00 4.70 4.70 0.00 4.70 4.70 0.00 4.70 4.70 0.00 4.6 Fokzeugen, lactatie Prijslijst 1 Prijslijst 2 Prijslijst 3 Prijslijst 4 EW- 1.070 1.070 1.070 1.070 NEv -> 9.416 9.726 9.416 9.714 9.416 9.761 9.416 9.728 NEv -> 9.726 9.323 9.714 9.634 9.761 9.408 9.728 9.368 NEv-/NEv- 1.033 1.043 1.032 1.008 1.037 1.038 1.033 1.038 deelfactor EW- = EW- 9.090 9.079 9.122 9.092 21

Grondstof Prijslijst 1 Prijslijst 2 Prijslijst 3 Prijslijst 4 ) ) ) 22 ) Gerst 16.14 14.81-1.33 12.50 12.50 12.50 12.50 12.50 12.50 Raapzaadschroot, RE<380 g/kg 0.99 5.91 4.93 0.99 5.81 4.83 5.91 5.91 5.91 5.91 Lijnzaad 2.00 2.00 2.00 2.00 2.00 2.00 2.00 2.00 Mais 5.00 5.00 5.00 5.00 5.00 5.00 5.00 5.00 Maisvoermeel 4.21 5.51 1.30 7.50 7.50 7.50 7.50 Melasse, riet, SUI>475 g/kg 0.50 0.50 0.50 0.50 0.50 0.50 0.50 0.50 Palmpitschilfers, RC<22% 7.50 5.35-2.15 7.50 3.63-3.87 2.99 2.98-0.01 5.60 3.13-2.47 Sojaolie 0.50 0.50 0.50 0.50 0.50 0.84 0.34 0.50 0.69 0.19 Zalmolie 0.30 0.30 0.30 0.30 0.30 0.30 0.30 0.30 Sojabonen, verhit 0.10 0.10 Sojaschroot, HP 9.91 6.86-3.05 10.03 7.35-2.68 8.11 8.08-0.03 8.62 8.83 0.21 Tarwe 4.63 24.63 20.00 4.63 4.63 4.63 4.63 4.91 7.45 2.55 Tarwegries 7.39 7.39 0.00 7.39 7.39 7.39 7.39 7.39 7.39 Zonnebl.z.schroot, RE 27-29% 0.99 0.99 0.00 0.99 0.99 0.00 0.99 0.99 0.00 0.99 0.99 0.00 Erwten, RE<22% 6.00 6.00 6.00 6.00 3.62 3.69 0.07 Triticale 20.00-20.00 20.00 20.00 20.00 20.00 20.00 20.00 Broodmeel 10.00 10.00 9.34 10.00 0.66 10.00 10.00 10.00 10.00 Bietenpulp, SUI 150-200 2.50 4.36 1.86 2.50 2.50 2.50 2.50 2.50 2.50 Sojabonenschillen, RC 320-360 1.50 1.50 1.50 1.50 1.50 1.50 1.50 1.50 Palmolie 0.36 0.19-0.18 0.34 0.19-0.16 0.37-0.37 0.58-0.58 L-lysine-HCl 78% 0.21 0.24 0.03 0.20 0.21 0.01 0.21 0.21 0.00 0.23 0.22-0.01 DL-Methionine 0.01 0.01 0.00 0.01 0.01-0.01 0.00 0.00 0.00 L-Threonine 98.5% 0.08 0.08 0.00 0.08 0.07 0.00 0.07 0.07 0.00 0.07 0.07 0.00 L-Tryptofaan 98% 0.01 0.01 0.00 0.01 0.01 0.00 0.01 0.01 0.00 0.01 0.00 0.00 Krijt 0.95 0.86-0.09 0.94 0.89-0.05 0.88 0.88 0.00 0.87 0.88 0.01 Monocalciumfosfaat 0.70 0.70-0.01 0.70 0.69-0.01 0.69 0.69 0.00 0.70 0.70 0.01 Zout 0.34 0.33-0.01 0.35 0.34-0.01 0.34 0.34 0.00 0.34 0.34 0.00 Premixen 1.51 1.51 1.51 1.51 1.51 1.51 1.51 1.51 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 Som tarwebijproducten 7.50 7.50 0.00 7.50 7.50 0.00 7.50 7.50 0.00 7.50 7.50 0.00 Som tarwe+triticale+rogge 25.00 25.00 0.00 25.00 25.00 0.00 25.00 25.00 0.00 25.29 27.87 2.59 Som maïsbijproducten 0.00 4.28 5.59 1.32 7.61 7.61 0.00 7.61 7.61 0.00 Som raapproducten 1.00 6.00 5.00 1.00 5.9 4.90 6.00 6.00 0.00 6.00 6.00 0.00 Som sojaproducten 11.59 8.49-3.10 11.70 8.99-2.72 9.75 9.73-0.02 10.27 10.59 0.32

Grondstof Prijslijst 1 Prijslijst 2 Prijslijst 3 Prijslijst 4 ) ) ) ) Som zonnepitproducten 1.00 1.00 0.00 1.00 1.00 0.00 1.00 1.00 0.00 1.00 1.00 0.00 Som vetten+oliën 1.179 1.00-0.18 1.157 1.00-0.16 1.19 1.155-0.03 1.40 1.00-0.40 prijs 24.82 24.69-0.13 27.45 27.39-0.06 25.20 25.19-0.01 25.00 24.95-0.05 Nutriënt Prijslijst 1 Prijslijst 2 Prijslijst 3 Prijslijst 4 ) ) ) ) Ruw Eiwit 160.0 160.0 0.0 160.0 160.0 0.0 160.0 160.0 0.0 160.0 160.0 0.0 Ruw Vet 44.8 42.5-2.3 48.9 47.3-1.6 51.2 50.8-0.3 55.0 49.7-5.2 Ruwe Celstof 56.1 58.2 2.1 56.8 55.5-1.2 54.6 54.6 0.0 57.6 53.8-3.7 Zetm Ewers 370.8 368.1-2.7 360.4 369.3 8.9 365.6 365.9 0.3 353.1 368.3 15.3 Suiker 48.7 50.5 1.9 48.7 50.7 2.0 50.9 50.9 0.0 50.4 50.9 0.5 ZETam+SUIe 384.6 386.8 2.2 373.5 382.7 9.3 378.6 378.8 0.3 372.2 387.3 15.1 NSP 223.5 221.6-1.9 229.2 219.4-9.8 219.1 219.1 0.0 230.6 218.8-11.8 FK (= VNSP+SUIf) 155.6 150.0-5.6 160.0 150.0-10.0 150.0 150.0 0.0 153.3 146.7-6.6 Aminozuren (op AID basis) dv lys/ew 6.82 6.82 6.82 6.82 dvlys v 7.30 7.30 0.00 7.30 7.30 0.00 7.30 7.30 0.00 7.30 7.30 0.00 dvmet v 2.34 2.34 0.00 2.34 2.34 0.00 2.34 2.34 0.00 2.36 2.36 0.00 dvm+c v 4.54 4.58 0.05 4.54 4.65 0.11 4.68 4.68 0.00 4.71 4.74 0.03 dvthr v 4.75 4.75 0.00 4.75 4.75 0.00 4.75 4.75 0.00 4.75 4.75 0.00 dvtrp v 1.46 1.46 0.00 1.46 1.46 0.00 1.46 1.46 0.00 1.46 1.46 0.00 dvile v 4.82 4.66-0.16 4.82 4.72-0.10 4.75 4.75 0.00 4.71 4.77 0.06 dvhis v 3.15 3.16 0.01 3.18 3.23 0.05 3.27 3.27 0.00 3.24 3.28 0.05 dvleu v 8.88 8.71-0.17 8.92 8.84-0.08 8.91 8.92 0.00 8.87 8.96 0.09 dvval v 5.72 5.56-0.16 5.74 5.71-0.02 5.76 5.76 0.00 5.75 5.79 0.04 dvarg v 8.86 8.42-0.45 8.98 8.58-0.40 8.53 8.53 0.00 8.48 8.38-0.10 23