Een knelverbinding in stalen precisiebuis (1)

Vergelijkbare documenten
Een knelverbinding in st. pr.buis

6-1. Opdracht. Wastafel 1: monteren kraan

Vraag aan je docent voordat je gaat afkorten, of je de buis goed hebt afgetekend.

15-1. Opdracht. Buis buigen

17-1. Opdracht. Leidingen koppelen - soldeerverbinding

Industriele keukenrek maken (ontwerp door Daan Kayser)

Duur van de les 95 min.

25-1. Opdracht. Vloerverwarming 1

Wat is het? 6 Buigen van buizen en leidingen Inhoud

Aftekenen van zink BEWERKEN ZINK

Modern koper krukje maken (ontwerp door Daan Kayser)

WERKSTUK. Houten letter

Lesplan Installatietechniek niveau 2 (1ste jaar): Monteur Werktuigkundige Installaties (94272)

BOUWBESCHRIJVING KNIKKERPOMP

Het Maken Van Een Kristalontvanger (Radio)

De basis van het branden

Het aanbrengen van knelfittingen en enkele 'water weetjes'.

S C I E N C E C E N T E R

Solderen en lassen. Nummer 31

Schoonwerken Hout gereedschap is scherp. Eigenlijk zijn het allemaal messen die houtvezels doorsnijden. Ook een boormachine draait heel snel rond.

Zo kunt u zelf uw leidingwerk installeren

Technologische opvoeding

Thema 0 Bouwstenen Naam Klas. Startdatum / lesnr. cijfer

korte beschrijving Een korte inleiding tot het aan elkaar solderen van messing, PE en dergelijke - pagina 1 van 12 -

Basismechanica SOLDEREN GRIZLI Tim Fack

Examen VMBO-BB versie blauw

Je kent natuurlijk Mondriaan wel. Teken eerst eens een mooie Mondriaan.

Tablethouder Praktijkopdracht

Naam: Klas: Mieke Gilté

Messing soldeerfittingen Technische documentatie

7-1. Opdracht. Wastafel 2: monteren sifon

Opdracht. Aansluiten closetpot en reservoir

TECHNIEK THEMA: METAAL

Howto: Solderen Auteur: Silenoz Datum: 22/02/2011

Docentenblad 16 Leidingen afkorten

Hallo ik ben TECH. Wij gaan samen in het technieklokaal een mobieltjeshouder maken. We moeten ons eerst goed voorbereiden op school.

1. Bestudeer de werktekeningen Bestudeer de werktekeningen met de titel Tablethouder en nummer

vaardigheden [ TO ] gereedschappen oefeningen klas 1 graa 3 werkstukken

Modelvliegtuigbouw. Leerlingenhandleiding. De Fantra VMBO II. Auteur; Wout Heijne. Lay out Jeroen van den Brand

Technologische opvoeding

Spijkermotor. Het maken van de stator

Appelhuis. materiaal. gereedschap

BOUWBESCHRIJVING KNIKKERPOMP

Sleutelkastje Nietverliezen & Altijdvinden

Wanneer jij het woord Halloween hoort. Waaraan denk jij zoal?

Opdracht. Buizen koppelen

Magische lamp. Semestertaak Techniek. Kennismaking met houtbewerking solderen electronica. 3 Balso - Techniek 5 Thomas More Hogeschool

Hoe kunnen we er voor zorgen dat de juf vlug de namen kent van de leerlingen in jouw klas?...

Voor welke materialen/voorwerpen gebruik je het. Naam gereedschap. Gereedschapkennis Klas 2. Wat doe je er mee (Vaak kun je meer dan 1 ding noemen)

2.5 Regelmatige veelhoeken

STERREN DANSEN OP DE MUUR WAT HEB JE NODIG? BOUWTEKENING

Metaal: FOTOBOS. fotokader. digitale sleutelhanger. fotokader. fotobos. digitaal. fotokader. Vak: Techniek Leraar: J. Gielen Naam:...

S C I E N C E C E N T E R

JB K maat E B F D A E H

Benodigd gereedschap: Stuklijst:

Messing soldeerfittingen

Neem [pr]=[ps] en beschrijf uit r en s twee cirkelbogen met dezelfde straal, die elkaar in c snijden. [cp] is de loodlijn op [ab].

KLUSOPDRACHT. Borrelblad. Klusopdracht Borrelblad. Alle uitleg voor deze klusopdracht, met de bijbehorende werktekeningen.

Handleiding. Bouw je eigen zeilboot

WARMTE TERUGWINNING UIT DOUCHEWATER (WTWD/200/300/ZB) Zie ook: Energiebesparing door terugwinning van warmte uit douchewater.

werkstukmap Houtopdracht

BARBECUETAFEL. moeilijkheidsgraad. Klustijd:10 uur

ijzerdraadbouwsels en ander gaaf spul*

behangen Behang afsteken Gereedschap het plamuurmes het steekmes de stoffer en blik de bezem de spons

Bouw zelf een windmolen

PSO HOUTBEWERKING. I - Phone houder. Mathieu Peters Daan Kivit Richard Vosters

Zirrus Inhoud: Delen: Gereedschap:

Plexiglas - Chronograaf

Binnenschip met elektrische aandrijving

Savonius windvoertuig

In deze opdracht gaan we een houten vogelhuisje maken.

Theoretische toets - WerkPortfolio Pro-Tech

BUITENDOUCHE. moeilijkheidsgraad. Klustijd:8 uur

S C I E N C E C E N T E R

Het maken van een kleine messing hamer

1 Het midden van een lijnstuk

Handleiding PVC-trapleuningprofielen. Installatie instructies Afwerking

Bolvaasje in balk. Nico Oosthoek

Voordat je aan de slag gaat met het maken van een meubel wil ik je nog wat tips en instructies mee geven.

Aan- en afvoerleidingen

Lesmateriaal bovenbouw

Minibieb groot formaat

Hoe een LED mooi inbouwen Auteur: Geert Juchtmans (Reddevil) [ ]

Howto : Minibikeframe op basis 911

Pratende robot R4D4. Groep / klas:

Het bouwen van een bak

Artikelnr

Papierbehang - Werkwijze Advies 3. Vliesbehang - Werkwijze Advies 4. Algemene Behangtips 5

Metal-Box. materialen

Minibordes Bijkeuken. Inhoud. Klantenverhaal. Docentenhandleiding

STAP 2 Controleer samen de inhoud van de kist met de materiaallijst. Als er iets niet klopt...meteen komen zeggen.

Nooit dorst. Zuigers met aandrijfmotor N Groep / klas:

Hoe kan je het beste behangen?

Hoe plaats ik een dievenklauw?

Het reviseren gebeurt geheel op eigen risico. Lees de brochure eerst geheel door.

WORKSHOP 1. Dit is de werkbundel van:... Workshop 1 1

Hemelwaterafvoer. In 3 stappen monteert u uw afvoerbuis

Geluksbrenger. Sleutelhouder N

Belangrijke normen en richtlijnen:

Transcriptie:

Een knelverbinding in stalen precisiebuis (1) verbindingen Vandaag gaan we een knelverbinding maken. Fijn, en hoe gaan we die maken, die knelverbinding? We gebruiken 4 messing knie-koppelingen. En een V buis met een diameter van 15 mm en een lengte van 1100 mm. Waarvoor die vier kniekoppelingen als je maar één buislengte hebt? at is een slimme vraag. Kijk, we gaan een vierkant maken. verb1.1

Een knelverbinding in stalen precisiebuis (2) verbindingen Pak even vier van die opvulplaatjes. Waar heb je die voor nodig? Om de kniekoppelingen recht te leggen. Oh, om precies te kunnen meten zeker? Ja, we leggen ze precies op een afstand van 250 mm. Wat ga je nu doen? Ik meet nu de inschuiflengte. Hoe bereken je dat dan verder? e inschuifmaat vermenigvuldig ik met twee. En deze maat tel ik bij de gemeten maat. En dat teken ik af en kort de buis af. En dan heb je de juiste afstand van 250 mm gevonden. Juist! verb1.2

Een knelverbinding in stalen precisiebuis (3) verbindingen Is je vierkantje al klaar? Bijna, ik heb het meeste al gedaan. Zoals? Meten, aftekenen, snijden en insteeklengte berekenen. En nu nog alleen...? Het monteren van mijn vierkantje. Geweldig en waarmee ga je monteren? Met de bahco. Met de bahco draai ik de wartelmoer aan. Goed gedaan, joh, je vierkant ligt goed vlak. En als ik nameet, klopt het ook nog. verb1.3

Een fitverbinding in dikwandige stalen buis(1) verbindingen We gaan een fitverbinding maken in een stalen buis. En waarbij gebruiken we een fitverbinding? Bij V installaties en bij gasinstallaties. En ook bij sprinkler- en persluchtinstallaties. Zo, zo, bij vrij veel installaties dus. Ja, en bij een fitverbinding wordt de fitting op de stalen buis geschroefd. e buizen hebben toch verschillende diktes? Juist, dat kun je aflezen op dit schema. Oh, dat is wel makkelijk, dan hoef ik niet alles te onthouden. Zo is dat. Kom, we gaan verder. verb2.1

Een fitverbinding in dikwandige stalenbuis (2) verbindingen Meet eerst de maat van de sok. Heb ik gedaan. En deel deze maat door twee. Hoe lang moet het werkstuk worden? Niet langer dan 360 mm. En de sok komt in het midden, toch? Juist, de sok komt in het midden. an teken ik eerst de maat van de buis af. Ja, twee keer. an klem ik de buis in de pionier. Heel fijn, en snij dan met de pijpensnijder. eze is toch voor dikwandige buizen? Ja, ga zo verder. verb2.2

Een fitverbinding in dikwandige stalen buis(3) verbindingen e lengte van de buis mag toch niet langer zijn dan 380 mm? Klopt, weet jij nog hoeveel duims de buis is? Nee, ik ga zo meten. Rare maat, die duimsmaat. Ja, niet helemaal van deze tijd. Als jij even de soklengte meet, dan kijk ik op de tabel. Een fijn plan, waarvoor dan? Voor de inschroeflengte van de buis. Oké, de sok is 1/2 duims en de buis ook. verb2.3

Een fitverbinding in dikwandige stalen buis(4) verbindingen Ik heb de buizen afgesneden. Weet jij het nog verder? Ja, nu moet je de bramen verwijderen. Oh ja, en dan weer vastklemmen. Heb jij dat wel eens gedaan? Wat gedaan? Een schroefdraad gemaakt. Ja, één keertje. Eerst moet je de draadsnijolie aanbrengen. Oké. En dan de buis in de snijkop? Je bent een natuurtalent. Nu het schroefdraad aanbrengen met de snijkop van het snijgereedschap. verb2.4

Een fitverbinding in dikwandige stalen buis (5) verbindingen Oké, twee maal schroefdraad is klaar. at ziet er goed uit. Nu de pijpen schoonmaken, toch? Ja, en dan teflontape erom. Om allebei de schroefdraden? Ja, om allebei de schroefdraden. Ho, stop! raai de teflontape met de draairichting mee. Ga ik doen. Zo, en nu de sok erop. raai de sok maar met de Zweedse tang vast. verb2.5

Verschillende fitverbindingen in stalen buis (1) verbindingen Kijk even mee naar de bouwtekening? eze constructie gaan we vandaag maken. ie getallen, zijn dat centimeters? Nee, dat zijn millimeters. Vertel me eens in het kort de juiste werkvolgorde. Goed, eerst meten en aftekenen. Ga door. Oké, daarna afkorten en uitbramen. an draadsnijden. Hierna verpakken en monteren. Heel goed, nog één ding. ontroleren. Niets meer aan toe te voegen. verb3.1

Verschillende fitverbindingen in stalen buis (2) verbindingen Zullen wij deze opdracht samen maken? Een fijn plan, ik pak het gereedschap wel. Oké, ik doe de materialen. Zullen we het werk verdelen? Ik meet de buisdelen af. an kort ik ze af. Als jij de buisjes wil uitbramen? Prima, dan kan jij beginnen met het schroefdraad. Goed, en... actie! verb3.2

Verschillende fitverbindingen in stalen buis (3) verbindingen Weet je wat ik lastig vind? Nee, maar vertel maar. e bouwtekening lezen. Zullen we samen even kijken? Graag, ik snap de lengtebepaling niet. e lengte wordt van hart op hart gemeten. Kijk, de hartlijn is de middenlijn op de buis en loopt door in de fitting. Oh, en dat betekent dat de buislengte daarin valt? Ja. En daarvoor gebruik je dat schema? Juist, het zijn standaard maten, die je dus altijd kunt gebruiken. verb3.3

Verschillende fitverbindingen in stalen buis (4) verbindingen Hoe leg je die fittingen zo recht? Met opvulplaatjes, die hier liggen. Ik heb zeker even iets gemist. at kan heel goed. Zeg, eigenlijk kan je toch ook alle buisstukken vooraf afkorten? En dan in elkaar zetten? Ja, ik denk het wel. Ik vraag het zo wel aan de docent. Eerst maar die opvulplaatjes onder de fittingen. Ja, het kan heel goed, eerst alles afkorten. verb3.4

Verschillende fitverbindingen in stalen buis (5) verbindingen Hoe ver ben jij met de opdracht? Het gaat goed, en jij dan? Bij mij ook, ik denk dat ik win. We zullen zien. Zeg, heb jij die film gisteravond nog gezien? Hé, hou eens op! Je leidt me af. Ik vergeet de teflontape. Oh, wat vervelend voor je, ik ga nu vast winnen. Zo, alleen nog het dopje erop, en klaar is mijn opdracht. Hoever ben jij? verb3.5

Lijmverbinding in PV (1) verbindingen Waarvoor wordt deze PV buis gebruikt? Voor het afvoeren van het afvalwater. Interessant, wat gaan we ermee doen? We gaan een lijmverbinding maken. Een lijmverbinding in de PV afvoerbuis. Welke gereedschappen zal ik pakken? Een duimstok en een potlood. Een ijzerzaag en een vijl. En een mes is ook wel handig. Komt voor elkaar. Je bent nog niet klaar. Ja, dat is waar. e materialen nog. at bedoel je toch? verb4.1

Lijmverbinding in PV (2&3) verbindingen Wil het lukken met de PV buis? Wat heb je tot nu toe gedaan? Ik heb gemeten en afgetekend. Ik heb de buis afgekort. Afgekort met behulp van de ijzerzaag. Ik heb de bramen verwijderd, ze verwijderd met behulp van een mes. Lukt prima, zo te zien. Kort de andere lengte ook af. Zal ik daarna de sok en buiseinden reinigen? Ja, met een doekje, een doekje met wat PV reiniger. verb4.2

Lijmverbinding in PV (4&5) verbindingen Heb je de goede lijm? Ja, de hard PV lijm. Heb je de sok en de buiseinden gereinigd? Ja, met de PV reiniger. Ik ga nu de sok insmeren met de lijm. Ik smeer ook lijm op de buis. Op de buis gebruik ik een dunnere laag lijm. Schuif de sok en de buis nu voorzichtig in elkaar. Ja, en daarna de lijmresten nog verwijderen. Lijm zo ook de tweede buis in de sok. En daarna het werkstuk controleren, controleren op de juiste maatvoering. verb4.3

Lijmverbinding in PV (6) verbindingen Laten we je werkstuk bekijken en beoordelen. Wat vind je van de maatvoering? Lijkt mij wel goed. Is de verbinding goed gelukt? Ja, alles paste goed in elkaar. Ik zie dat niet alle lijmresten verwijderd zijn. it ga ik zo nog wel doen. Ik zie dat je ook nog niet alle gereedschappen hebt opgeruimd. U heeft gelijk. at ga ik ook nog doen. verb4.4

Verschillende lijmverbindingen in PV buis (1) verbindingen Let goed op, we gaan meten en aftekenen. Meten en aftekenen van de PV afvoerbuis. Pak jij even de PV afvoerbuis? Let op, je moet een T-stuk pakken. Ja, laat mij het maar doen. Ik zet hier een potloodstreepje. Hier op de hartlijn. Een streepje op de hartlijn van de aftakking. Een streepje op de hartlijn van de doorgaande lijn. Ja, en dan nu meten. verb5.1

Verschillende lijmverbindingen in PV buis (2&3) verbindingen Ik ga nu verder met het meten van de PV buis. Ik begin met het meten van de lengte. Vanaf de korte zijde tot de hartlijn van de doorgaande lijn. En dan de insteeklengte meten. Ik zal de buis wel afkorten en de bramen verwijderen. an ga ik vast de lengte van de andere PV buis bepalen. En dan de maatvoering controleren. Teamwerk, hè! verb5.2

Verschillende lijmverbindingen in PV buis (4&5) verbindingen Heb je de maatvoering gecontroleerd? Ja, dat heb ik heel nauwkeurig gedaan. Heb je de buizen en het T-stuk gereinigd? Ja, dat heb ik ook al gedaan. Nou, dan kunnen we nu gaan lijmen. We lijmen alles buis voor buis in het T-stuk. Ziet er goed uit. Keurig hè, zonder lijmresten! Ik zal de eindcontrole nog uitvoeren. verb5.3

Een bocht van 90 (1) buigen Heb je alle gereedschappen? Ik noem ze even op: de duimstok, het potlood, de buigtang de pijpensnijder en de blokhaak. Goed, ik heb hier de buisjes, één van koper.. En één van leer? Nee joh, gekkie, en één van staal, een precisiebuis. an gaan we nu lekker meten. Meten is weten! Ja, zo weet ik er nog één, met meten wordt de meeste tijd versleten. buig1.1

Een bocht van 90 (2) buigen Is je buisje op maat? Ja, 15 mm doorsnee en 260 mm lang. Teken het midden af en dan weer het midden. Nu in de buigtang? Ja, en met precisie het buisje controleren. En dan gelijkleggen met het streepje in de buigtang. Maar dan mag ik nu toch wel buigen? Ga maar lekker buigen. Klaar is mijn bochtje. Wat dacht je van de hoek? Nog even nameten of de hoek 90 is. Oh ja! Zo te zien, moet het nog een stukje verder. buig1.2

Een bocht van 90 (3) buigen Ja, leg het buisje maar in de buigtang. Is het zo goed? Ik zie alleen de afgetekende maat niet. an draai ik het buisje wel een beetje zodat u hem kunt zien. Zo ligt ie goed, buigen maar. Auw, dat ding glijdt weg. Als je begint, steun dan op de tafel. Zo dan? Ja, zo. En buigen maar. En kijk, het bochtje is klaar. buig1.3

Een verzet (1) buigen Weet je wat ik ga doen? Geen idee, je zal het me wel vertellen. Ik ga een verzet buigen. Hè, hè, ik ook. Weet je wat handig is? Geen idee, je zal het me wel vertellen. Als ik nu eens in het koperen buisje het verzet buig. Ik begrijp het, dan doe ik het precisiebuisje. Weet je wat we doen? Geen idee, je zal het me wel vertellen. Kijken wie het eerste klaar is met verzet buigen. Oké, ik heb wel zin in een verzetje! buig2.1

Een verzet (2) buigen Ik teken 400 mm af en kort de buis af. Fijn, en nu 80 mm aftekenen. oe ik. En in de buigtang, lekker buigen. Leg je de bocht even op de werktekening? Ja, dat is toch om te controleren? Kijk, klopt als een bus. Juist, en nu de volgende bocht. ie moet toch ook 30 zijn? Lijkt me heel handig. buig2.2

Een verzet (3) buigen Hoeveel mm moet ik nu aftekenen? Even kijken, 85 mm. Nu moet ik op de bocht van 30 een hartlijn aangeven. Klopt, en de lengte van de buighoek opmeten en in tweeën delen. En nu vanaf de spronghoogte terugmeten en aftekenen. Wat een klus, hè? Ja, valt tegen zo'n eerste keer. En nu ga ik weer buigen. Ga maar lekker buigen weer. buig2.3

Een verzet (4) buigen Geef mij even de pijpensnijder aan. En wat is de pijpensnijder? Met de pijpensnijder snij je pijpen. Ja, dat begrijp ik ook nog wel, maar hoe ziet ie eruit? Oh, grijs met een draaiknop. Kijk even in de la, ja daar. Hier is je pijpensnijder. Ga maar lekker snijden. buig2.4

Solderen met zacht soldeer (1) solderen Leuk, soldeerverbindingen maken, soldeerverbindingen in koperen buizen. Ik kijk met je mee. Vertel maar wat je doet. Ik leg het opvulplaatje onder de fittings. Zo kan ik recht meten met de duimstok. e fittings moeten netjes horizontaal liggen. Je moet de lengte toch meten? Van hart tot hart? at doe ik ook. e gevonden lengte teken ik af op de buis. En dan afsnijden met de pijpensnijder. sold1.1

Solderen met zacht soldeer (2 ) solderen Ik ga de volgende buis inmeten. Hier een messing T-stuk en een messing knie. Eerst meten van hart op hart. Nu de insteeklengte meten. Buis weer afsnijden met de pijpensnijder. En weer heel goed controleren, controleren of de maatvoering juist is. sold1.2

Solderen met zacht soldeer (3 t/m 4) solderen Het werkstuk in onderdelen is klaar. at ziet er goed uit. Het buigen van de buis is goed gegaan. Ik ga nu alle onderdelen blank schuren. Waar schuur je dan? Nou, bij de buiseinden en in de fittings. Ja, prima hoor. sold1.3

Solderen met zacht soldeer (5 t/m 8) solderen Hang de gasfles maar aan de werkbank. Lekker handig. Handig aan de bankschroef. e buiseinden goed insmeren. e fittings goed insmeren met vloeimiddel, met vloeimiddel of soldeerpasta. Een mooi ingesmeerd werkstuk, zo. Nu het werkstuk weer in elkaar zetten. sold1.4

Solderen met zacht soldeer (9 t/m 10) solderen Zal ik de lucifers pakken om de brander mee aan te steken? Nee joh, dat doen we met de pitaansteker. Hier, het zachtsoldeer. Het zachtsoldeer of soldeertin. ank je. an ga ik nu de onderdelen verhitten. Ik tip het dan aan met het soldeertin. Ja, kijk, het tin smelt. Het tin wordt tussen de fitting en de buis ingezogen. sold1.5

Solderen met zacht soldeer (11 t/m 12) solderen Pas op, het werkstuk is loeiheet!! Weet ik, joh. Ik wacht tot het gestold is. Ik pak het werkstuk wel. Ik pak het met de waterpomptang. Hier onder de kraan kan het verder afkoelen. Zo, nu schoonmaken met een doekje. Ja, gemeen spul, die soldeerpasta. En nu nogmaals de maten controleren. Het moet perfect zijn! sold1.6

Solderen met hard soldeer (1 t/m 2) solderen Nu solderen met hard soldeer. Pak jij de vijl en waterpomptang? an pak ik de hamer en staalborstel. Ik zal ook nog de lasbril pakken. Nou, wat we willen zijn twee lasbrillen. Je hebt helemaal gelijk. Veiligheid voor alles. Ja, zeker. sold2.1

Solderen met hard soldeer (2 t/m 4) solderen Ja, zet de afzuiginstallatie maar aan. Werkdruk ingesteld? Ja, van de acetyleen en van de zuurstof. raai de zuurstofafsluiter maar open, de zuurstofafsluiter van de brander. raai de acetyleenafsluiter maar open. e acetyleenafsluiter van de brander. Altijd deze volgorde, anders ontploft de boel. Ja, uitkijken hoor! Steek de vlam maar aan, met de pitaansteker. Schrik niet van de knal. Goed dat je me hebt gewaarschuwd. sold2.2

Solderen met hard soldeer (5 t/m 6) solderen Je houdt de vlam te ver weg. Zo goed? Ja, zo'n twee centimeter afstand is goed. Kijk, beide delen worden al kersensrood. Ga nog maar even door. Voeg nog een klein beetje messing hardsoldeer toe. Ik zal het werkstuk draaien en hetzelfde rondom doen. Oeps, de soldeernaad is een beetje dik geworden. Nu de acetyleenafsluiter eerst dichtdraaien. aarna de zuurstofafsluiter. Ja, de juiste volgorde is belangrijk! sold2.3

Solderen met hard soldeer (7 t/m 10) solderen Kun je vertellen wat je allemaal doet? Ja, hoor. Geef mij maar eerst even de waterpomptang. ank je. Ik doe het werkstuk in de bak water. Zo, die is afgekoeld. Wat doe je met die staalborstel? Met de staalborstel maak ik het werkstuk schoon. Zo, nu zet ik het werkstuk vast, vast in de bankschroef. Je gaat het werkstuk zeker controleren? Ja, ik ga de hechting controleren. Met de hamer sla ik de pen van de plaat af. Kijk de verbinding tussen die twee is wit. Mooi, het solderen is dus goed gegaan. sold2.4

Optrompen en zacht solderen (1) solderen Ga je beginnen met het optrompen? Het optrompen en zacht solderen? Vertel maar wat je doet. Ik pak de duimstok en een potlood. Ik teken op de koperen buis een pijpeind af. Een pijpeind van 50 mm. Nu kort ik het buiseind af. Totaal vijf keer, hè. Ja, ik zorg dat ik vijf pijpeinden heb. it gaat allemaal prima, zo. sold3.1

Optrompen en zacht solderen (2&3) solderen Let op het onsteken van de vlam! it moet op een veilige manier. Je weet de volgorde van het acetyleen en de zuurstof? Ja zéker, nu even m'n lasbril nog op. aar gaat ie dan. Ik verwarm de pijpeinden. Ja, tot ze kersenrood zijn. Prachtig, toch. e brander weer afgesloten, de brander van de lasinstallatie. Op een veilige manier, natuurlijk. e stukjes buis zijn afgekoeld. àn kunnen ze het water in om af te koelen. sold3.2

Optrompen en zacht solderen (4) solderen Ik pak het schuurpapier vast. Het schuurpapier om de pijpeinden blank te schuren. Ja, prima. Ik ben bezig het hulpstuk op de optromptang te plaatsen. Hè, dit is het verkeerde hulpstuk. it hulpstuk hoort niet bij de diameter van de pijpeinden. Kun jij me misschien even helpen? Ik kom zo bij je. Even het laatste pijpeinde afschuren. sold3.3

Optrompen en zacht solderen (5) solderen Eindelijk het goede hulpstuk. eze hoort bij de diameter van de pijpeinden. Ik kijk wel mee. Ik heb nooit eerder pijpeinden opgetrompt. Eerst het hulpstuk erop plaatsen. Plaats een pijpeinde op de optromptang. Tromp het pijpeinde op. Wel regelmatig een beetje draaien, het pijpeinde draaien. Mag ik het eens proberen? Natuurlijk. Je mag àlle vier de pijpeinden optrompen. sold3.4

Optrompen en zacht solderen (6 t/m 8) solderen Zijn alle pijpeinden geschuurd en ontbraamd? Alle pijpeinden zijn geschuurd en ontbraamd. Mooi, breng dan maar het vloeimiddel aan op de trompeinden en de spie-einden. Zal ik alles op elkaar monteren? Ja, en plaats het werkstuk dan op een trompeinde in de werkbank. Met het spie-einde naar boven, toch? Nee, met het spie-einde naar beneden. at vergeet ik niet meer. sold3.5

Optrompen en zacht solderen (9 t/m 11) solderen Ik ga nu beginnen met het zacht solderen, het zacht solderen van de buis- en spie-einden in elkaar. at doe je goed. Nu ga ik je een moeilijk woord leren. apillaire werking. api-wat? apillaire werking. oor de capillaire werking wordt het soldeersel tussen de twee einden erin gezogen. Ga maar weer rustig verder. Ik ga het werkstuk schoonspoelen. Ja, vasthouden met de waterpomptang. En daarna controleren op kwaliteit. sold3.6

Optrompen en omgekeerd solderen (1&2) solderen We gaan nu omgekeerd solderen. Heb je vijf omgekeerde pijpeinden? Ja, geschuurd en ontbraamd. Breng het vloeimiddel maar aan. En monteren maar. Let op, plaats het werkstuk nu omgekeerd in de bankschroef. Met het spie-einde naar boven, toch? Ja, en ga maar solderen. Zie je hoe de soldeer tussen de naden trekt? Ja, door de capillaire werking. Moeilijk woord, capillaire werking. sold4

Vierkante pijp pijpen maken Ik ga de plaat op maat knippen. Heb je een stukje plaat onder de rei gelegd? Zodat hij niet verschuift. Ja. Oké, kom maar op, dan gaan we de plaat zetten in de zetmachine. En nog een keer, en nog een keer. Mooi zo. En nu op maat brengen. En vastzetten met de griptang. Even centeren. Waar is de centerpons? Hierzo. Leef je uit. an zal ik afbramen. pijp 1

Ronde pijp pijpen maken En hoe maken we nu een ronde pijp? Ook in de zetbank? Nee, de zetbank kan niet rondbuigen. at doen we in de wals. Oké. Met twee duimen de plaat een beetje voorronden. Ik zie het. En dan rondwalsen. Voor het instellen gebruik je deze instelschroeven. Mooi rond geworden. En nu? Aftekenen, centeren en boren. En dan schroeven? Nee, we popnagelen deze pijp. pijp 2

Lijn meetkundige constructies Kijk, hier is een lijnstuk AB, dat gaan we middendoor delen. En hoe doen we dat? at was mijn vraag aan jullie. Gewoon meten en dan de helft nemen. at is helemaal waar. Maar nu zonder liniaal. Hoe dan? Met behulp van de passer. Zet de passerpunt maar op punt A, het potloodje over het midden. mc 1

Loodlijn (1) meetkundige constructies e volgende opdracht. We gaan uit een punt P een loodlijn oprichten. Met de passer? Juist. Zet de passerpunt op lijn 1 bij het streepje en voorbij punt P. En diezelfde passermaat vanaf het andere streepje? Heel goed, en dan trek je beide cirkelbogen. En die snijden elkaar in punt. En dan heb je de loodlijn op punt P opgericht. Heel fijn, ga maar beginnen. mc 2

Loodlijn (2) meetkundige constructies Ik snap er niets van wat hier omschreven wordt. Zullen we samen kijken? Ja graag, ik zal het voorlezen. Vanuit een gegeven punt P, buiten lijn a, een loodlijn op lijn a neerlaten. Oké, eigenlijk maak je een cirkelboog. Zet je passerpunt maar op P. Oh, dus die snijdt lijn a, in A en B. Ja, daarna cirkelbogen, met gelijke straal, uit A en B. En die snijden weer in punt, en dan kan ik de lijn P maken. mc 3

Loodlijn (3) meetkundige constructies at ziet er goed uit. Vertel even hoe je het gedaan hebt. Vanuit punt B heb ik een booglijn getrokken. Zo heb ik punt gevonden. Ga door. B = = B = E. En nu in gewone taal graag? Goed, vanuit punt naar B. aar snijden de bogen en is punt. En hoe heb je punt E gevonden? Vanuit punt, met dezelfde passerafstand als B. En de loodlijn is gemaakt, goed zo! mc 4

Loodlijn (4) meetkundige constructies Lukt het bij jou, de cirkel? Ja, ik heb net lijnstuk A gemaakt, en jij? Ben je pas daar? Ik heb al de cirkel getrokken. Wat fijn voor je, maar volgens mij maak je een foutje. Wat doe ik dan fout, volgens jou? Ik zal het je zo zeggen. Even deze lijn nog trekken. Wat doe ik dan fout? Niets, maar nu ben ik lekker eerder klaar. mc 5

Hoek (1) meetkundige constructies We gaan deze hoek middendoor delen, met de passer. Help me even op weg. Je moet op beide benen van de hoek, gelijke stukken meten. Hoe noem je die lijnen? Bogen? Bijna goed, cirkelbogen. Noem de nieuwe punten maar en B. En de punt van de hoek A. us, wat weten we nu? AB = A Goed zo, en hoe komen we nu tot de middenlijn? Vanuit B en met dezelfde straal cirkelbogen elkaar laten snijden. Juist, en dan kun je lijn A trekken. mc 6

Hoek (2) meetkundige constructies Goed. Ik wil hier een hoek van 60. Hoe pak je dat aan? it is lijn A1. En vanuit punt A maak je een cirkelboog. an heb je snijpunt. En vanuit snijpunt en A construeer je snijpunt. Met een gelijke straal natuurlijk. En zo wordt de hoek van 60 geboren. En nu wil ik alleen nog twee hoeken van 30. mc 7