Ik vertrouw erop dat bij openbaarmaking van de bedoelde notitie, persoonsgegevens en veft rouwelij ke bed rijfsi nformatie worden afgeschermd.

Vergelijkbare documenten
De instrumentenkoffer. Mogelijkheden om natuurdoelen in te passen in uw bedrijfsvorming

De instrumentenkoffer. Mogelijkheden om natuurdoelen in te passen in uw bedrijfsvoering

1 Natuur in de Krimpenerwaard

VASTSTELLINGSOVEREENKOMST ZELFREALISATIE

NIEUWSBRIEF. Nieuwe aanpak Noordrand Krimpenerwaard: Ruimte voor ondernemen. Oktober Partijen in de Krimpenerwaard en de provincie

Uitvoeringsovereenkomst Krimpenerwaard

PROVINCIAAL BLAD. Hoofdstuk 2 Natuur- en landschapsbeheer binnen een natuurterrein

Onderwerp Zevende wijzigingsregeling Investeringsreglement Groen Ontwikkelfonds Brabant BV

Ad 1 Uitleg van (wettelijke) begrippen rondom pacht en het verschil tussen reguliere en geliberaliseerde pacht

GS brief aan Provinciale Staten

PAS en grondbezit. Welke gevolgen heeft de PAS voor u als grondeigenaar?

Het Handelingskader Pacht van Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland, voor de pachtjaren 2017 en 2018

Het Handelingskader Pacht van Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland, voor de pachtjaren 2019 tot en met 2022

Provinciaal blad van Noord-Brabant

Kwaliteitsimpuls voor natuur en landschap. Subsidie voor investering en functieverandering

Was - Wordt tabel Natuurbeheerplan Zuid-Holland 2018

Overeenkomst kwaliteitsverbetering landelijk gebied Limburg. Partijen:

Asbest. Agenda u Opening u Asbest u Pauze u Pacht u Vragen en discussie. 22.

provinciaal blad maken bekend dat door Provinciale Staten in hun vergadering van 6 oktober 2004, nr. B.2, is vastgesteld

Collegevoorstel. Onderwerp. Samenvatting. Voorstel. Reg. nr.: Afdeling: Ruimtelijke Ontwikkeling. Uitgifte landbouwgronden

BIJLAGE 3. Grondrouting Beheergrondbank Laag Holland

Voor Zuid-Holland zijn deze beleidsdoelen vastgelegd in de Beleidsvisie Groen.

Nr. 2012/ september 2012 ISSN: X HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH

Provinciaal blad 2012, 43

Bijlage 3: Algemene voorwaarden behorende bij het beheercontract. Algemeen

VOORDRACHT ALGEMEEN BESTUUR NATUUR- EN RECREATIESCHAP IJSSELMONDE

Gelet op de artikelen 11, derde lid, en 93 van de Wet inrichting landelijk gebied;

Bijlage I: Deelprogramma natuur

Gebiedsvoorstel Ecologische Hoofd Structuur Krimpenerwaard

Provinciaal blad van Noord-Brabant

2013, nr. 53. Gelet op artikel 158 van de Provinciewet en het bepaalde in afdeling van de Algemene Wet Bestuursrecht;

Spelderholt akkoord: naar een vernieuwd pachtrecht

Uitgiftebeleid eeuwigdurende erfpacht 2016

Woudhaven aankoop. Investering PM Mogelijke kosten koop Woudhaven Structurele lasten Incidentele lasten Structurele baten Incidentele baten

PROVINCIAAL BLAD BESLUIT VAN GEDEPUTEERDE STATEN TOT WIJZIGING VAN DE SUBSIDIEREGELING ASBEST ERAF ZONNEPANELEN EROP ZUID-HOLLAND

ERFPACHTDIALOOG GEMEENTE ROTTERDAM EN ONDERNEMERS SPAANSE POLDER 25 april 2018 ROBBERT VAN OPSTAL

Gelet op artikel 3 van de Algemene subsidieverordening Zuid-Holland 2013;

OPLEGGER. Datum Nummer Datum commissievergadering Datum raadvergadering. Registratienummer / Beschikbaar stellen krediet grondruilbank

1. Overzichtstekening 2. Bestuursbesluit Bestuursbesluit 2017

Gelet op artikel 2 van de Uitvoeringsregeling Kwaliteitsimpuls natuur en landschap Noord- Holland;

Samenwerkingsovereenkomst projectgebied Henschotermeer

Stichting Behoud Houtmanpad e.o. KvK p/a Merkmanstraat 23, 2013 EA Haarlem Triodos Bank:

Bestuursovereenkomst Michiel Adriaanszoon de Ruyterkazerne

Kerkrade. Nota van toelichting

Antwoord. van Gedeputeerde Staten op vragen van. A.H.K. van Viegen (PvdD) (d.d. 23 mei 2016) Nummer 3185

Raadsvoorstel. Gemeente Mook en Middelaar M M Samenvatting. Voorstel om te besluiten

Datum 3 juni 2019 Betreft Beantwoording schriftelijke vragen over de rietteelt en rietsnijders in Nederland

Gelet op artikel 1.2 van de Uitvoeringsregeling Natuur- en Landschapsbeheer Noord- Holland;

PROVINCIAAL BLAD. Provincie Noord-Holland; wijziging van de Uitvoeringsregeling natuur- en landschapsbeheer Noord-Holland (SVNL )

gelet op de artikelen 11, derde lid, en 93 van de Wet inrichting landelijk gebied;

VVOR De pachter als derdebelanghebbende. 15 september 2015 Gert-Jan de Jager

LEDENOVEREENKOMST. Het Lid kennis heeft genomen van de statuten en reglementen van de Coöperatie en wenst lid te worden van de Coöperatie;

Was word tabel Natuurbeheerplan 2017 ontwerp Natuurbeheerplan tekstdeel

ERFPACHTOVEREENKOMST

AGENDAPUNT 7. Onderwerp: Aankoop percelen BBL Nummer: Voorstel

Oplegnotitie voor de Stuurgroep Krimpenerwaard inzake de Instrumentenkoffer

gelet op artikel 2, tweede lid van de Algemene Subsidieverordening Flevoland BESLUITEN:

PROVINCIAAL BLAD VAN LIMBURG 2010/72

1. Beleid bestemmings- en bebouwingswijziging. Onder embargo tot 12 mei 2017

Provinciaal blad 2009, 49

Hergebruik Vrijgekomen Agrarische Bedrijfsbebouwing Nieuwe Landgoederen & Landelijk wonen

Inhoud. ARTIKEL 3 - Bekendmaking algemene voorwaarden. ARTIKEL 4 - Afwijking van de algemene voorwaarden

BESTUURSOVEREENKOMST Uitvoeringsregeling POP-3 subsidies Zuid-Holland

PROVINCIAAL BLAD. Herdruk Openstellingsbesluit Subsidieverordening Natuur- en landschapsbeheer provincie Utrecht begrotingsjaar 2016

Aanvraagformulier subsidie

Collegevoorstel. Zaaknummer: Onderwerp AVG uitgifte geliberaliseerde pacht 2014

Gelet op artikel 105, eerste lid, juncto artikel 143, eerste lid, van de Provinciewet;

Grond voor boeren. Seminar Vereniging Agrarische Bedrijfsadviseurs, 20 juni Erik Somsen

Notitie Beheer en eigendom van natuur

PROVINCIAAL BLAD. Artikel 1 De Uitvoeringsregeling Natuur- en Landschapsbeheer Noord-Holland (SVNL) wordt als volgt gewijzigd: A

No Emmeloord, 24 juli Onderwerp Plan van aanpak zonneweides. Advies raadscommissie. Aan de raad. Status: ter besluitvorming

Statenvoorstel. Openstellingsbesluit SNL, onderdeel agrarisch natuurbeheer 2018

Niet commerciële organisaties (non-profitorganisaties) = hebben een ideëel doel à realiseren van het doel is hun belangrijkste bestaansgrond.

Onderwerp : Evaluatie notitie melkquotum, notitie inzake erfpacht en beleidsnota betreffende landbouwgronden vrij van (erf)pacht.

gelet op artikel 3 van de Algemene subsidieverordening Zuid-Holland 2013;

PROVINCIAAL BLAD VAN LIMBURG 2006/57

Ontwikkelingsbedrijf Gemeente Utrecht H.. ' '.. I .',, ...I ..'

PROVINCIAAL BLAD. Nr. 1137

lil PROVINCIE FLEVOLAND Provinciaal Blad Eerste wijziging Subsidieverordening Natuur- en Landschapsbeheer Flevoland 2016

BESTUURSCONVENANT PROVINCIE OVERIJSSEL GEMEENTE STEENWIJKERLAND TER UITVOERING VAN HET PROVINCIAAL MEERJARENPROGRAMMA LANDELIJK GEBIED OVERIJSSEL

ARTIKEL 1. BEGRIPSBEPALINGEN Bart Jansen Advies: Bart Jansen Advies, ingeschreven in het Handelsregister onder nummer

Rekenmodellen erfpacht

Algemene voorwaarden behorende bij beheercontract

de stichting haar ambitieniveau heeft vastgelegd in het BIZ Activiteitenplan voor Stichting BIZ Winkelhart Ridderkerk ;

Agrarische bedrijfsinventarisatie PARK21

PROVINCIAAL BLAD. Provincie Zeeland Wijziging Subsidieverordening Natuur- en Landschapsbeheer Zeeland 2016

10 september 2018 Documentnummer: , MoB Nummer 39/2018 Dossiernummer : K3875

Grond in of nabij Bergvennen & Brecklenkampse Veld. Wat betekent dit voor mij?

: Engineer & Build Nieuwbouw MBO-Westland. Project. : Model Intentieovereenkomst. Onderwerp

GS brief aan Provinciale Staten

Öl J. Franssen 5EK0MEN 2 6 M. ÏWB. provincie H o L L A N D ZUID. Gedeputeerde Staten. Aan de leden van de statencommissie Ruimte en Wonen

Huurrecht en gebiedsontwikkeling. 5 oktober 2017 Daniëlle de Vos Job Velthuizen

Aan de leden van Provinciale Staten van Noord-Holland. Haarlem, 14 april Vragen nr. 27

AANVULLENDE REGELING ERFPACHT WADDEN

Herziening pachtprijs van percelen land te Overijssel, tezamen groot ha.

GEDEPUTEERDE STATEN VAN PROVINCIE FLEVOLAND hierna te noemen: Gedeputeerde Staten;

Provinciaal blad van Noord-Brabant

Programma Nieuwe Natuur Flevoland. Projectvoorstel Noordwest Schokland - NFL04

Provinciaal blad van Noord-Brabant

GWM SEP Datum vergadering Gedeputeerde Staten Verzenddatum 2 3, SEP.? Geheim 29 september 2009 Nee

Transcriptie:

Van: Aa : Cc: Onderwerp: Datunr! I I WË WOFvenoek maandag 19 december 2016 21:32:12 Geachte heer, mevrouw, Op 5 september 2016 hebben gedeputeerden H. Weber en A. Bom-Lemstra een besluit jenomen op basis van een notitie waar n de tekst van het onderdeel Gevraagd besluitals volgt luidt: het aangaan van een natuur en cranbermeelt. D. In de bruikleenovereenkomst(en) en de eépachtovereenkomst wordt bepaald dat de gebruiker respectievelijk erfpachter de beplanting en de aanpa-ssang of beéindiging van de cranhrryteelt voor e gen rekening en risico uitoefent. Met een beroep op de Wet openbaarheid Bestuur, venoek ik u mij een aêchrift te sturen van de volledige notitie. Dit is de tweede keer dat ik op basis van de WOB om een aßchrift vraag van bedoelde notitie. Mijn eerste verzoek (28 november) heb ik op 11 december ingetrokken. Ik vertrouw erop dat bij openbaarmaking van de bedoelde notitie, persoonsgegevens en veft rouwelij ke bed rijfsi nformatie worden afgeschermd. Met dank voor uw medewerking en vriendelijke groet,

fiff:,rn:*r Natuur en cranberries in Polder Middelblok (Krimpenerwaard) - uitgiftevorm provi nciale grond Contact: Aan Adri Bom-Lemstra Han Weber Datum 2 september 2016 Bij lage: Beoordeling ondernemingsplanf Gevraagd besluit A. Kiezen voor een maatwerkoplossing, in afwijking van de Instrumentenkoffer Uitvoering Nationaal Natuur Netwerk, voor de experimentele combinatie van natuur (negen hectare) en cranberryteelt (negen hectare) in het NNN-gebied Polder Middelblok in de Krimpenerwaard, waarbij de benodigde provinciale grond aan een na marktconsultatie geselecteerde ondernemer in erfpacht wordt uitgegeven, met aanvaarding van de daarmee verbonden financiële, planologische en bestuurlijke risico's zoals hieronder in deze notitie benoemd. B. Instemmen met het aangaan van één of meer bruikleenovereenkomsten betreffende genoemde grond metf voor de periode tot 1 februari 2017. C. Instemmen met het zo spoedig mogelijk uitvoeren van de marktconsultatie en het aangaan van een erfpachtovereenkomst met de geselecteerde ondernemer met voorwaarden voor de uitgifte respectievelijk het gebruik van de grond die recht doen aan het bijzondere en experimentele karakter van de combinatie van natuur en cranberryteelt, D. In de bruikleenovereenkomst(en) en de erfpachtovereenkomst wordt bepaald dat de gebruiker respectievelijk erfpachter de beplanting en de aanpassing of beëindiging van de cranberryteelt voor eigen rekening en risico uitoefent. Korte voorgesch ieden is Een ondernemer,, heeft in 2015 het initiatief genomen voor cranberryteelt in de Krimpenerwaard, uit te voeren door zijn onderneming I Dit initiatief is van meet af aan begeleid en waar mogelijk ondersteund door de Stuurgroep Veenweiden Krimpenerwaard en de provincie. De initiatiefnemer heeft in goed overleg met hen gekozen voor een locatie in het NNN-gebied Polder Middelblok vanwege het natuurpeil en de beschikbaarheid van provinciale grond, nadat andere locaties in de Krimpenerwaard, ook buiten NNN-gebieden, om verschillende redenen waren afgevallen, De stuurgroep heeft op 30 juni 2016 onder voorwaarden, met als belangrijkste het bereiken van de natuurdoelen, ingestemd met een combinatie van natuur en cranberryteelt in het NNN-gebied Polder Middelblok, met de bedoeling dit initiatief verder te doen uitwerken in samenspraak met de provincie. Het ondernemingsplan van de initiatiefnemer is beoordeeld door zowel het Nationaal Groenfonds als een extern bedrijfsadviseur (bijlage) en toereikend bevonden, Tevens is dit plan beoordeeld als investeringsplan volgens de maatstaven van de Subsidieregeling Kwaliteitsimpuls Natuur en Landschap (SKNL) en eveneens toereikend bevonden. Verder is een monitoringsplan opgesteld, waarover met de initiatiefnemer overeenstemming is bereikt. I

,frdiï:,ffiîíår De initiatiefnemer heeft op 24 en 25 augustus 2016 per e-mail en telefonisch aan gedeputeerde Weber de dringende wens overgebracht de grond per 1 september 2016 in gebruik te kunnen nemen. Volgens de initiatiefnemer kunnen anders de cranberryplanten pas over een jaar worden geplant en kan zijn onderneming dit uitstel niet lijden, Vervolgens hebben de gedeputeerden Bom-Lemstra en Weber ingestemd met de volgende gefaseerde aanpak, vooruitlopend op de keuze voor de uitgiftevorm die onderwerp van deze notitie is: 1. Het aangaan van een overeenkomst voor tijdelijk gebruik met de initiatiefnemer, 2. Het uitvoeren van een marktconsultatie (bij een keuze voor erfpacht). 3. Het aangaan van een (erf)pachtovereenkomst met de geselecteerde ondernemer. Onderwerp n kort bestek Natuur in combinatie met cranberryteelt Natuur in combinatie met cranberryteelt is wat de provincíe en de stuurgroep betreft een experiment, dat als doel heeft: A. Het ontwikkelen van een alternatieve teelt als innovatie van landbouw en natuurbeheer. B, Het ontwikkelen van een natte teelt die bijdraagt aan het tegengaan van bodemdaling. C. Het ontwikkelen van een nieuw verdien- en beheermodel voor natuurexploitatie. Over het samengaan van natuur en cranberryteelt hebben deskundigen van de Radboud Universiteit en de Universiteit Wageningen een positief advies uitgebracht aan de Stuurgroep Veenweiden Krimpenerwaard. Financiering van het initiatief Deaanvangsinvesteringvandeinitiatiefnemerbedraaotf.Eendeeldaarvan,een bedrag van 200.000,-, financiert het Nationaal Groenfonds. Deze lening heeft een looptijd van dertien jaar en is gedurende de eerste drie jaar aflossingsvrij. Er zijn namelijk pas opbrengsten vanaf het vierde jaar. De terugverdientijd van de gehele aanvangsinvestering is eveneens dertien jaar. Verder rekent de initiatiefnemer op subsidie voor inrichting en beheer van de natuur op grond van de Subsidieregeling Kwaliteitsimpuls Natuur en Landschap (SKNL) respectievelijk de Subsidieregeling Natuur- en Landschapsbeheer (SNL), Stand van zaken van het initiatief Momenteel wordt er gewerkt aan het opstellen van een bruikleenovereenkomst met de initiatiefnemer. Met het voorleggen van de tekst hiervan in de week van 5 september aanstaande start de provincie de onderhandelingen met de initiatiefnemer. Zijn planning is dat in september en oktober 2016 acht hectare grond voor de cranberryteelt en twee hectare voor natuurtype vochtig hooiland worden afgeplagd, de (vierhonderdduizend) cranberryplanten worden geplant en een groot deel van de overige natuurinrichting wordt gerealiseerd (waterhuishouding, rietkragen, natuurvriendelijke oevers, veenput). De inrichting van het weidevogelgrasland (ca. 4,5 hectare) volgt in 2077. Eén van de twee zittende pachters, die tot 1 januari 2017 driekwart van alle achttien hectare pacht, heeft inmiddels ingestemd met eerdere ingebruikneming van percelen voor cranberryteelt. Uitgiftevorm en vergoedingen De verschillende partijen die bij het experiment zijn betrokken, hebben verschillende inzichten over de uitgiftevorm van de provinciale grond en eventuele vergoedingen. 2

$;m;ffr Standpunten initiatiefnemer en Natuurcoöoeratie Krimpenerwaard De initiatiefnemer wil, als zekerheid voor de financiering en vanwege zijn eigen investeringsrisico's, dat zijn onderneming deze grond in erfpacht (voor een periode van dertig jaar) met recht van eerste koop of in eigendom krijgt. Ook wil hij dat de Natuurcoöperatie Krimpenerwaard de natuur inricht en beheert. De coöperatie wil eveneens dat de onderneming de grond in erfpacht of eigendom verkrijgt, omwille van de continuïteit, en ook dat de coöperatie de natuur inricht en beheert. Naar verwachting neemt zij tevens het beheer van de cranberrypercelen op zich, vanwege de nauwe verwevenheid van natuur en cranberryteelt en vanwege de eenheid van beheer op deze grond en in het gehele gebied. Standount Nationaal Groenfonds Het Nationaal Groenfonds geeft de voorkeur aan uitgifte van de grond in eigendom of erfpacht aan de initiatiefnemer, maar is bereid pacht voor twee term jnen van elk zes iaarl te aanvaarden, mits de provincie de verplichting op zich neemt om na afloop van de pachtperiode alle pachtersinvesteringen te vergoeden aan de initiatiefnemer als er geen vervolg voor hem komt in de vorm van erfpacht of eigendom. Onder'pachtersinvesteringen'verstaat het Nationaal Groenfonds de aanvangsinvestering uunl plus de investeringen gedaan in de jaren daarna. Uit een juridische analyse2 door de provincie is evenwel gebleken dat de provincie genoemde verplichting niet op zich kan nemen. Dit betekent voor de initiatiefnemer dat deze alleen een lening kan krijgen van het Nationaal Groenfonds als hij de grond in erfpacht of eigendom verwerft. Standpunt Stuuroroeo Veenweiden Krimpenerwaard van 30 juni 2016 De Stuurgroep Veenweiden Krimpenerwaard geeft er de voorkeur aan dat de grond voor twee termijnen van elk zes jaar in pacht wordt uitgegeven aan de Natuurcoöperatie Krimpenerwaard, met de initiatiefnemer als onderpachter. De stuurgroep meent dat er met pacht voldoende grip op de grond blijft voor de natuuropgave. Omdat zij wil dat provinciale grond in de noordelijke NNN-gebieden (Noordrand) van de Krimpenerwaard alleen wordt verpacht aan zittende agrariërs, wil zij aan de initiatiefnemer, die in dat gebied geen grond in eigendom heeft, alleen onderpacht toestaan. Verder wil zij dat de initiatiefnemer, of een mogelijke andere ondernemer, voor aanpassing of beëindiging van de cranberryteelt geen enkele vergoeding of schadeloosstelling ontvangt van de stuurgroep, de gemeente Krimpenerwaard of het Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard, Standpunt provincie De basis voor de beoordeling van het verzoek van de initiatiefnemer voor de uitgiftevorm vormen: - Uitvoeringsovereenkomst Krimpenerwaard (2015). Hierin is afgesproken dat de Stuurgroep Veenweiden Krimpenerwaard in opdracht van de provincie de uitvoering van het Nationaal Natuur Netwerk in de Krimpenerwaard verzorgt. 1D t is n afwijking van provinciaal beleid. Zíe hieronder: Standpunt provincie. 2 Een vrijwillige, met de initiatiefnemer overeengekomen vergoeding door de provincie is aan te merken als staatssteun. Voor staatssteun gelden bepaalde vrijstellingen. In het geval van natuur en cranberries in Polder Middelblok zijn deze n et van toepassing, aangezien een vergoeding voor het grootste deel gemaakte loonkosten zou betreffen, en geen materiële (gebouwen, machines) of immateriële (auteursrechten) activa. Een provinciale garantstelling voor de lening is in dit geval geen alternatief, omdat hiervoor hetzelfde opgaat als voor een vrijwillige provinciale vergoeding. 3

ry fn',ru:*r Instrumentenkoffer Uitvoering Nationaal Natuur Netwerk (hierna: de instrumentenkoffer). Deze hebben Gedeputeerde Staten op 5 juli 2016 vastgesteld en aangeboden aan Provinciale Staten. De agendering in de Statencommissie Duurzame Ontwikkeling is voorzien op 28 september aanstaande. De instrumentenkoffer bevat een onderdeel grond (factsheet 3) met aanvullingen op de Nota Grondbeleid uit 2013. De instrumentenkoffer ondersteunt het beleid van de provincie om de ondernemer meer te betrekken bij de realisatie en het beheer van NNN-gebieden, de zogenaamde "zelfrealisatie" Basis voor de invulling van zelfrealisatie is een plan dat een gebiedspartij, in dit geval de Stuurgroep Veenweiden Krimpenerwaard, heeft opgesteld. In de voordracht aan Provinciale Staten over de instrumentenkoffer is het volgende opgenomen "In afwijking van de Nota Grondbeleid stellen Gedeputeerde Staten aan Provinciale Staten voor om de komende tijd terughoudend te zijn met verkoop van grond. Grond zal bij voorkeur in geliberaliseerde pacht worden uitgegeven". In de instrumentenkoffer wordt op het onderdeel grond (terughoudend) uitgegaan van verkoop, Bij verkoop gelden kaders en spelregels als een ondernemer zich meldt, zoals marktconformiteit, gelijkberechtiging, de ondernemer is eigenaar van grond in het gebied, de ondernemer is gecertificeerd voor beheer. Indien een ondernemer buiten het gebied zich meldt, dan kan deze alleen meedoen bij openbare verkoop. Naast verkoop biedt de instrumentenkoffer de mogelijkheid voor uitgeven van grond in erfpacht. De provincie heeft de intentie en voorkeur dat erfpacht wordt uitgegeven aan één of enkele samenwerkingsverbanden met rechtspersoonlijkheid, zoals een natuurcoöperatie, Ook hierbij geeft de provincie kaders en spelregels mee: - Grond wordt in erfpacht aangeboden aan een samenwerkingsverband van grondeigenaren in het gebíed binnen de begrenzing van het NNN. - Voor een periode van twaalf jaar, met mogelijkheid van verlenging na een formele evaluatie. - Erfpachters (of individuele deelnemers in het samenwerkingsverband) wordt de mogelijkheid geboden om na twaalf jaar gronden van de provincie in eigendom te verwerven, - Erfpacht vindt plaats tegen een marktconforme erfpachtcanon. - Het samenwerkingsverband vraagt de subsidie aan voor inrichting en beheer van de natuur op grond van de SKNL respectievelijk de SNL. - Het samenwerkingsverband geeft de in erfpacht verworven grond uit aan de deelnemers in pacht voor een periode van zes jaar met mogelijkheid tot verlenging met nogmaals zes jaar als er sprake is van een voldoende inspanning op het doelbereik van de natuurdoelen. Omdat er nog geen samenwerkingsverbanden bestaan zoals hierboven bedoeld, is er voor belangstellenden in de Krimpenerwaard in de overgangsperiode een overgangspacht mogelijk. Het gaat om geliberaliseerde pacht voor een periode van één jaar, met mogelijkheid tot verlenging met één jaar tegelijk, tot het moment dat het samenwerkingsverband is opgericht en deze gronden in erfpacht verwerft. Het samenwerkingsverband biedt vervolgens de pachters een pachtcontract aan voor een periode van zes jaar met een mogelijkheid tot verlenging van nogmaals zes jaar. Op basis van bovenstaand beleid wordt de volgende conclusie getrokken: De initiatiefnemer is geen zittende agrariër in het gebied en voldoet daarmee niet aan het criterium van directe verkoop of deelname aan erfpacht via een samenwerkingsverband. 4

fr5:,1p";ff1 Gezien het belang voor de provincie en de stuurgroep dat het experiment doorgang vindt, is vervolgens nagegaan welke keuzes het grondbeleid en de instrumentenkoffer nog bieden. Gekozen kan worden voor een marktconsultatie op basis van een combinatie van natuur en landbouw/cranberryteelt in het desbetreffende gebied, om na te gaan of er ook andere ondernemers belangstelling hebben. In deze marktconsultatie/uitvraag wordt aangegeven op welke wijze de provincie afspraken maakt over verkoop en erfpacht conform de instrumentenkoffer. Hier is ook in eerste instantie aan de orde deelname aan een samenwerkingsverband (erfpacht) in combinatie met pacht voor de leden ervan. De initiatiefnemer kan of wil, vanwege de zekerheid voor zijn lening en vanwege zijn eigen investeringsrisico's, geen pacht aanvaarden (zie hierboven), dus ook geen overgangspacht tot de oprichting van een samenwerkingsverband. De initiatiefnemer wenst direct een één-op-éénerfpachtovereenkomst met de provincie. Deze keuze past niet direct in de instrumentenkoffer. Wel wil de initiatiefnemer, zoals gezegd, dat de Natuurcoöperatie Krimpenerwaard de natuur op zijn percelen inricht en beheert. Verder heeft de provincie nog betrekkelijk weinig ervaring opgedaan met uitgifte van gronden voor groene doelen. Uit de literatuur (o.a. een recent artikel "Erfpacht ondergewaardeerd?" in de Landpachter) blijkt dat er verscheidene voordelen met erfpacht zijn verbonden die deze keuze interessant maken om te overwegen. Het is wel van belang dat deze keuze als een maatwerkoplossing te presenteren. Geadviseerd wordt, mede gelet op de behoefte snel te beslissen, de keuze van individuele erfpacht in combinatie met marktconsultatie uit te werken. De provincie wil specifieke deskundigheid inhuren om de juridische houdbaarheid en het opstellen van een dergelijke erfpachtovereenkomst te ondersteunen. Afwijking van provinciale beleidslijn en standpunt van stuurgroep van 3O juni 2O16 Naast de mogelijkheid om ervaring op te doen met een erfpachtovereenkomst met één ondernemer, zijn er de volgende argumenten om in het geval van natuur en cranberryteelt in Polder Middelblok af te wijken van de provinciale beleidslijn en het standpunt van de Stuurgroep Veenweiden Krimpenerwaard van 30 juni 2016, en te kiezen voor uitgifte van de grond in erfpacht aan de initiatiefnemer, of een mogelijke andere ondernemer. Uitgangspunt daarbij blijft dat binnen het NNN-gebied de natuurdoelen worden bereikt: A. Er is sprake van een experiment, waarvan de uitkomsten kunnen bijdragen aan innovatie in landbouw en natuurbeheer, het tegengaan van bodemdaling en een nieuw verdien- en beheermodel voor natuurexploitatie, B. Er zijn in het gebied geen zittende agrariërs bekend die het experiment willen uitvoeren. C. De Stuurgroep Veenweiden Krimpenerwaard heeft de gebiedspartijen over het experiment geraadpleegd en geen van deze partijen heeft bezwaren geuit tegen uitvoering van het experiment door de initiatiefnemer. D. De beginselen van gelijk speelveld en marktconformiteit blijven geëerbiedigd. Bij uitgifte van de grond in erfpacht wordt een marktconsultatie3 uitgevoerd, waardoor eventuele andere gegadigden hun belangstelling kenbaar kunnen maken. E. De mogelijkheid als erfpachter subsidie te verkrijgen voor de inrichting en het beheer van natuur op grond van de SKNL respectievelijk de SNL. Daar staat tegenover de mogelijkheid 3 Bij pacht hoeft geen marktconsultatie te worden uitgevoerd en kan de grond meteen in pacht worden uitgegeven aan de Natuurcoöperatie Kr mpenerwaard (als collectief van z ttende agrariërs in het gebied). Dit is slechts een tijdelijk organisatorisch voordeel van pacht dat verder niet van belang is voor de principiële keuze tussen pacht en erfpacht. 5

gj[,";',1,w*l als pachter indirect een bijdrage in de kosten van inrichting en beheer te ontvangen in de vorm van een verlaagde pacht. F. Erfpacht biedt langjarige zekerheid over het grondgebruik en daarmee voor de investeringen van de na de marktconsultatie geselecteerde ondernemer, G. Bij cranberryteelt gaat het om akkerbouw, die arbeidsintensiever is dan veehouderij en met hogere exploitatiekosten, waardoor de ondernemer grotere financiële risico's loopt. H. Het nit atief kan niet wachten totdat een samenwerkingsverband van grondeigenaren is opgericht, waaraan grond in erfpacht kan worden uitgegeven. Geliberaliseerde overgangspacht voor een periode van één jaar, met mogelijkheid tot verlenging met één jaar tegelijk, biedt onvoldoende zekerheid. Juridische afweging tussen pacht en erfpacht bij natuur en cranberryteelt4 In de afweging tussen de beide uitgiftevormen pacht en erfpacht is het van belang vanwege het experimentele karakter van de combinatie van natuur en cranberryteelt twee juridische aspecten nader te bekijken, namelijk duur van de overeenkomst en (tussentijds) einde van de overeenkomst. Het experiment moet 1) een bepaalde duur hebben en 2) kunnen worden beëindigd als de natuurdoelen niet worden bereikt. Met betrekking tot de duur van de overeenkomst zijn de volgende regels van belang: - Een (reguliere) pachtovereenkomst voor los land wordt voor 6 jaar afgesloten, maar wordt vanwege het dwingende pachtrecht telkens verlengd en kent een indeplaatsstelling, Daarmee is deze vorm van pacht ongeschikt. - Een geliberaliseerde pachtovereenkomst kan worden aangegaan voor maximaal 6 jaar (zonder pachtprijsbeheersing) of voor langer dan 6 jaar (met pachtprijsbeheersing). Toezeggingen vooraf over verlenging van een pachtovereenkomst na de overeengekomen termijn (bijvoorbeeld een tweede periode van zes jaar na een eerste periode van zes jaar), brengen het risico mee dat de geliberaliseerde pacht als reguliere pacht wordt gekwalificeerd en kan de pachter zich beroepen op de pachtersbescherming. - Een erfpachtrecht dat betrekking heeft op landbouwgrond moet op basis van het dwingend pachtrecht voor de duur van minimaal 26 jaar worden aangegaan, anders is sprake van pacht. Met betrekking tot het (tussentijds) einde van de overeenkomst geldt het volgende: - Pacht en erfpacht voor bepaalde tijd (zonder de mogelijkheid van verlenging) eindigen'van rechtswege'(automatisch) op de afgesproken einddatum, Bij pacht volgens de Instrumentenkoffer is dat na zes respectievelijk twaalf jaar, bij erfpacht is dat na de overeengekomen termijn (minimaal zesentwintig jaar). - Bij geliberaliseerde pacht (de voorkeursvorm van de provincie) kan de verpachter de pachtovereenkomst tussentijds ontbinden wanneer de pachter tekort schiet in het nakomen van zijn verplichtingen (bijvoorbeeld bij niet naleven beheerverplichtingen ter behoud van natuurwaarden). - In geval van erfpacht kan de erfuerpachter de overeenkomst opzeggen vanwege ernstige wanprestatie van de erfpachter. In de erfpachtovereenkomst kan worden bepaald wanneer er sprake is van een wanprestat e (wanneer niet wordt voldaan aan de erfpachtvoorwaarden over inricht ng, beheer, monitoring en teeltcontrole) en heeft de erfpachter een recht op vergoeding van de waarde van het erfpachtrecht. ti I, erfpachtdeskundige, heeft over de inhoud van deze paragraaf geadviseerd 6

tþ",?:,ffiîff1 Er is een (onvermijdelijke) spanning tussen het streven van de initiatiefnemer, of een mogelijke andere ondernemer, naar zekerheid en ondernemingsvrijheid en het streven van de betrokken overheden het experiment in de hand te houden en de natuuropgave te vervullen, Erfpacht wordt derhalve in dit geval de geschikte "middenweg" tussen pacht en eigendom geacht, hoewel er risico's aan kleven voor beide partijen. Hieronder worden de financiële, planologische en bestuurlijke risico's van het aangaan van een individuele erfpachtovereenkomst voor de provincie en de stuurgroep benoemd. Financiële risico's Na afloop van de erfpacht heeft de provincie als eigenaar de wettelijke plicht de waarde te vergoeden van nog aanwezige gebouwens, werken en beplantingen die de erfpachter voor eigen rekening heeft aangebracht. In het geval van natuur en cranberries in Polder Middelblok gaat het om de waarde van de cranberryplanten en van kleine dammen en stuwen. Dat is geen hoog bedrag, onder meer omdat de hoogte van de vergoeding met de jaren daalt. Verder dient te worden bedacht dat - de provincie tot het einde van de erfpachtovereenkomst een jaarlijkse canon heeft ontvangen; - bij uitgifte van grond in erfpacht aan een samenwerkingsverband dezelfde wettelijke vergoedingsplicht bestaat; - de kosten van dammen en stuwen ook zouden zijn gemaakt voor natuurontwikkeling op deze grond zo nd er cran berryteelt. Planologische risico's Het huidige bestemmingsplan laat cranberryteelt op de locatie in Polder Middelblok toe. Er is een nieuwe bestemmingsplan voor de NNN-gebieden in de Krimpenerwaard in voorbereiding. Het is de intentie aan de locatie van natuur en cranberryteelt een bestemming natuur te geven met een omschrijving die tevens cranberryteelt mogelijk maakt. Of dit juridisch houdbaar is, zal bij een eventuele rechterlijke toetsing moeten blijken. Dit is geen specifiek risico bij een individuele erfpachtovereenkomst, maar een risico bij alle overeenkomsten aangaande de combinatie van natuur en cranberryteelt. Bestuurlijke risico's 1. De provincie of de stuurgroep kan het verwijt krijgen dat de initiatiefnemer, of een mogelijke andere ondernemer, wordt "voorgetrokken", doordat deze als enige in de Krimpenerwaard provinciale grond in individuele erfpacht krijgt, Daartegen kan zij inbrengen dat dit een maatwerkoplossing is, die past bij het bijzondere en experimentele karakter van de combinatie van natuur en cranberries, 2. De provincie of de stuurgroep kan het verzoek krijgen andere grond in hetzelfde NNN-gebied, of grond in een ander NNN-gebied, ter beschikking te stellen voor experimenten, Daarop kan zij antwoorden dat zij eerst de uitkomsten wil evalueren van het experiment van natuur en cranberryteelt in Polder Middelblok alvorens zij eventueel andere experimenten wil toestaan. Afstemming Deze notitie is afgestemd met de provinciale afdelingen Ontwikkeling en Grondzaken en Water en Groen. s In het geval van natuur en cranberries in Polder Middelblok zijn gebouwen n et aan de orde. De (nieuwe) bestemming natuur laat niet toe dat zij worden geplaatst en de initiatiefnemer is evenmin van plan ze te plaatsen. 7

fiff:,r;.;*r Consequenties van het gevraagd besluit - I gaat één of meer bruikleenovereenkomsten met de provincie aan. - De provincie voeft een marktconsultatie aan, selecteert een ondernemer en gaat een erfpachtovereenkomst met de geselecteerde ondernemer aan. Met deze erfpachtovereenkomst worden geregeld (geen uitputtende opsomming) : - aanduiding en oppervlakte verpachte grond; - duur; - erfpachtcanon; - mogelijkheid tot herziening van de canon; - lasten; - binding aan het inrichtingsplan; - (verdere) eisen aan inrichting, gebruik, beheer en teelt (biologisch); - monitoring; - eventueel eerste recht van koop door erfpachter vanaf jaar x; - de mogelijkheid SKNL- en SNL-subsidies aan te vragen; - opzeggingsmogelijkheden bij tussentijdse beëindiging vanwege niet voldoen aan voorwaarden, waaronder bereiken natuurdoelstellingen; - boeteclausule vanwege niet bereiken natuurdoelstellingen c.q. handelen of nalaten in strijd met de natuurdoelstellingen. I