Zorglijn Emotieregulatiestoornissen van specialistische spoedeisende hulp tot duurzame behandeling voor psychiatrisch kwetsbare jongeren en jongvolwassenen in samenwerking met
2
Stichting Ottho Gerhard Heldring en Ambulatorium Wageningsestraat 104, 6671 DH Zetten (Gelderland) Postbus 1, 6670 AA Zetten 0488 47 11 11 info@ogheldring.nl www.ogheldring.nl/emotieregulatie Er kunnen geen rechten worden ontleend aan de inhoud van deze brochure. 3
Inhoudsopgave Inleiding 5 Emotieregulatiestoornissen 6 Inhoudelijke urgentie 6 Kerndoel 7 Meerwaarde 8 Een zorglijn voor spoed en drang 9 Belangrijke adressen 11 4
Inleiding Gevoelens van stress, depressie, angst en paniek hebben een enorm effect, zeker op jongeren die hiermee geconfronteerd worden. Soms leidt dit tot onbegrijpelijk of risicovol gedrag, zoals weglopen, ingrijpende zelfbeschadiging of suïcidaal gedrag. Of jongeren komen terecht in gevaarlijke situaties zoals prostitutie of gewelddadige afhankelijkheidsrelaties. Ook hun ouders en andere direct betrokkenen worden voor moeilijke opgaven gesteld en kunnen soms geen veilige omgeving bieden. Maar wat als een kind of jongere de benodigde hulp niet accepteert? Of als ouders niet mee willen werken? En thuisinterventie volstaat niet? Dan is spoedeisende hulp en crisiszorg in een veilige omgeving noodzakelijk en een laatste redmiddel. In dit geval biedt de Heldringstichting een zorglijn voor emotieregulatiestoornissen: een route die weer naar een veilige situatie leidt. Veelal vanuit de jeugd-ggz via de Jeugdzorg plus naar behandeling binnen een vrijwillig kader, die ook na het 18 e levensjaar gecontinueerd kan worden. 5
Emotieregulatiestoornissen De doelgroep is zeer gevoelig voor emotionele prikkels en heeft problemen met het reguleren ofwel onder controle krijgen van emoties. Hierbij kan het gaan om: o heftige woedeaanvallen, paniek, verdriet, gevoelens van leegte of somberheid; o krampachtige pogingen om niet in de steek gelaten te worden; o instabiele maar intense relaties waarin de ander afwisselend geïdealiseerd en gekleineerd wordt; o ongewenste conflicten met anderen; o een instabiel doorgaans negatief zelfbeeld; o schadelijk impulsief gedrag zoals misbruik van middelen, wisselende seksuele contacten, automutilatie en suïcidedreiging. Meer over deze gedragsproblemen en schadelijke uitkomsten lezen? www.ogheldring.nl/emotieregulatie/doelgroep Inhoudelijke urgentie Emotieregulatiestoornissen bestaan vaak uit gecombineerde (comorbide) problematiek waarbij psychiatrische problemen van de jongere, maar ook een onveilige omgeving bij ouders en het omringende netwerk tot ernstige ontwikkelingsrisico s kunnen leiden. Bovendien kennen de gedragsproblemen, alsmede de automutilatie en suïcidepogingen, een piek tijdens adolescentie en jongvolwassenheid. 6
Psychiatrische stoornissen ontstaan vaak vóór de volwassenheid, worden complexer en werken structureel door in de verdere levensloop, soms met een desastreus gevolg. Het sociaal en maatschappelijk functioneren van deze doelgroep is op latere leeftijd vaak nog ernstig beperkt, hetgeen gepaard gaat met grote maatschappelijke zorgen, bemoeienis en kosten. Tijdig én met de juiste kennis ingrijpen is dus van levensbelang. Één multidisciplinaire zorglijn, die start vóór het 18 e jaar en doorloopt in de volwassenheid, zonder hiaten of schotten, is nodig om schade- en trauma-beperkend op te treden. Juist in de kritieke ontwikkelingsfasen van een jongere of jongvolwassene. De acute hulp als onderdeel van de zorglijn is gericht op het pareren van de crisissituatie en het inzetten van déescalerende zorg, om erger te voorkomen. De kerndoelen zijn: Kerndoel herstel-ondersteunende zorg om psychiatrische symptomen te stabiliseren (Jeugd-GGZ); veiligheidsherstel om dreiging van een onveilige context te stabiliseren (Jeugdzorg Plus ); 7
stabiele zorgcontinuering voor 18 +, om risicovolle zorguitval voor deze kwetsbare doelgroep te voorkomen (Jeugdzorg/GGZ); toewerken naar zelfmanagement zodat zij met hun eigen kwetsbaarheid om leren gaan. Terugdringen van: Meerwaarde o het lijden van jongeren en hun gezinnen - die gebukt gaan onder deze problemen; o het risico op (ernstige) zelfbeschadiging en suïcide; o het aantal overplaatsingen of klinische heropnames. Het inverdieneffect op latere maatschappelijke schadelast is hierdoor groter dan nu het geval is, want: o naarmate tijdige detectie en interventie (volgens richtlijn) in de bredere populatie uitblijven, neemt de latere druk op het (premie)verzekerde zorgstelsel meer toe; o wordt de intramurale behandelduur bij acute symptomen langer; o en de schade aan het welbevinden van betrokkenen groter (met meer risico op uitval uit de samenleving of zelfs suïcide). 8
Een zorglijn voor spoed en drang De zorglijn kent zijn start binnen High Intensive Care van Karakter Kinder- en Jeugdpsychiatrie. Daarnaast kan de zorglijn waar noodzakelijk vervolgd of gestart worden met acute opnameplaatsen voor stabilisatie, observatie en behandeling binnen de Jeugdzorg Plus van de Heldringstichting. Één gebouw binnen de Heldringstichting is hiertoe ingericht met: 2 units voor stabilisatie en observatie; 1 unit voor behandeling in gesloten kader; 1 leefruimte voor open doorbehandeling (18 + ). De eerste 3 units kunnen voor stabilisatie en veiligheidsherstel een beroep doen op: 2 intensive care kamers; 1 extra beschermende kamer. 9
Integratie binnen de gehele zorglijn vindt plaats: inhoudelijk door een multidisciplinaire inzet van een psychiater, een klinisch psycholoog én gedragswetenschappers, therapeuten, behandelteams en medische dienst; bouwkundig door in de hele lijn te voldoen aan de uitgangspunten van een Healing Environment in hetzelfde gebouw. Interventie zo kort, maar veilig mogelijk De Heldringstichting biedt voor jongeren onder de 18 jaar jeugdzorg plus binnen deze zorglijn, waarbij op- en afgeschaald kan worden in de mate van drang & dwang. Jongvolwassenen boven de 18 jaar hebben binnen de Heldringstichting vervolgens de mogelijkheid tot vrijwillige behandeling in een open kader. Meer over route en toeleiding van de zorglijn? www.ogheldring.nl/emotieregulatie 10
Belangrijke adressen De Heldringstichting Wageningsestraat 104, 6671 DH, Zetten (Gelderland) 0488 47 11 11 www.ogheldring.nl Karakter Reinier Postlaan 12, 6525 GC, Nijmegen 024-351 22 22 www.karakter.com Jeugdbescherming Gelderland Velperweg 75, 6824 HH, Arnhem 088-712 12 12 www.jbgld.nl Download de folder van Stg. Jeugdbescherming via: www.jbgld.nl/kinderen-en-jongeren/je-wilt-hulp/er-is-crisis 11
ogheldring.nl 12