Werkgeversvereniging voor Energie, Kabel & Telecom, Afval & Milieu MEMO Ter informatie: Regeerakkoord 2017 Aan: Directeurenoverleg en Referentiegroep Van: WENB bureau Datum: 11 oktober 2017 Op 10 oktober is het regeerakkoord vertrouwen in de toekomst gepresenteerd. Onderstaand een overzicht van de belangrijkste plannen die van invloed zijn op de cao. De tijd zal het uitwijzen of deze plannen ook gerealiseerd gaan worden. De arbeidsmarkt knelt. Veel van de verantwoordelijkheden worden te eenzijdig bij de werkgever neergelegd. Wie fatsoenlijk met zijn mensen omgaat wordt benadeeld door bedrijven die handige constructies bedenken om de lonen te drukken en risico s af te wentelen. Vaste medewerkers, flexwerkers en ZZP-ers zijn concurrenten van elkaar geworden. Doel: een eerlijke arbeidsmarkt: vast werk minder vast en flexwerk minder flex. Het is de ambitie van dit kabinet dat meer mensen aan het werk kunnen gaan in contracten voor onbepaalde tijd. Zelfstandigen moeten de ruimte krijgen om te ondernemen. Schijnzelfstandigheid wordt aangepakt. De economie vraagt om een nieuw evenwicht tussen zekerheid en kansen. In samenwerking met sociale partners, die vanuit hun verantwoordelijkheid daar ook stappen in zetten. Werken moet lonen: - (herhaalde) Oproep aan werkgevers om daar waar mogelijk de lonen te laten stijgen - Afspraken over modernisering van cao s: ruimte voor maatwerk, keuzevrijheid in de verdeling van primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden en meer aandacht voor duurzame inzetbaarheid Aantrekkelijk werkgeverschap: - Balans terugbrengen - Bestendige arbeidsrelatie waarbij instituties en kosten niet bepalend zijn voor de vorm waarin arbeid wordt aangeboden maar de aard van het werk dat gedaan moet worden
Overzicht specifiek genoemde maatregelen Onderwerp Wat Toelichting Ontslag Introductie cumulatiegrond in het ontslagrecht Nu nog per ontslaggrond volwaardige toets. Straks ook mogelijk om meerdere gronden te combineren waarbij de rechter de afweging maakt. Daar staat tegenover dat een extra vergoeding kan worden toegekend van maximaal de helft van de transitievergoeding (bovenop de reeds bestaande transitievergoeding) Transitievergoeding Evenwicht in de Transitievergoeding wordt opgebouwd vanaf begin van de arbeidsovereenkomst (Nu opbouw na 24 maanden) verschillende contractvormen Transitievergoeding Opbouw Voor ieder dienstjaar wordt 1/3 maandsalaris transitievergoeding opgebouwd. Ook bij dienstverbanden langer dan 10 jaar. Nu is het 1/6 maandsalaris per half dienstjaar en ¼ maandsalaris per half dienstjaar voor een arbeidsovereenkomst langer dan 10 jaar. De overgangsregeling voor 50+ blijft gehandhaafd. Transitievergoeding Verruiming verrekenen Ook kosten voor scholing die op een later moment voor een functie bij de werkgever kunnen worden ingezet mag worden verrekend. Nu alleen opleiding voor functies buiten de organisatie van de werkgever. Transitievergoeding Voortzetten voorstellen Doorzetten voorstellen uit knelpunt op arbeidsmarkt. Compensatie transitievergoeding verruimd: bedrijfseconomische redenen (geen vergoeding als in de cao regeling is opgenomen), langdurige arbeidsongeschiktheid (compensatieregeling voor werkgevers) en de overbruggingsregeling (kleine werkgevers) wordt verruimd. Tijdelijke contracten Tussenpoos Sectorale afwijking mogelijk van de termijn van 6 maanden als tussenpoos bij opvolgende contracten (nu al geregeld voor seizoenswerk) voor werk dat ten hoogste gedurende 9 maanden kan worden verricht. Tijdelijke contracten Keten De periode waarna opvolgende tijdelijke contracten worden omgezet in onbepaalde tijd wordt verlengd van twee naar drie jaar. Proeftijd Proeftijd Voor arbeidsovereenkomsten voor onbepaalde tijd komt een proeftijd van vijf maanden. Bij bepaalde tijd langer dan twee jaar een proeftijd van drie maanden. Payroll Payroll Anders vormgeven payrolling zodat er geen concurrentie op arbeidsvoorwaarden plaatsvindt. Wetsvoorstel waarin soepeler regime van de uitzendovereenkomst niet van toepassing is op payrolling, de primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden gelijk moeten zijn als werknemers bij de inlener en de definitie van uitzendovereenkomst niet wijzigt. 0-uren Zekerheid Vastleggen dat in de situaties dat de werknemer niet, of binnen een bepaalde termijn niet, gehouden is gehoor te geven aan een oproep, of dat bij afzegging recht op loon ontstaat. WW Differentiatie Onderzoek of WW op basis van soort arbeidsovereenkomst waarbij onbepaalde tijd lager premiepercentage als bepaalde tijdovereenkomsten. Dit in plaats van de sectorbenadering. Vast contract moet aantrekkelijker worden. WW Sociaal overleg Samenwerking om de WW activerender te maken Ziekte Periode loondoorbetaling Voor kleine werkgevers (tot 25 medewerkers) wordt de loondoorbetalingsperiode verkort van twee naar een jaar. De collectieve kosten voor het tweede jaar wordt gedekt via uniforme lastendekkende premie te betalen door kleine werkgevers. Uitvoering verplichtingen tweede ziektejaar worden overgedragen aan UWV WGA Premiedifferentiatie Periode premiedifferentiatie wordt teruggebracht van 10 naar 5 jaar. Na deze periode een collectieve uniforme premie. 2 /5
Ziekte Loonsanctie Eerdere voorstellen worden voortgezet die onzekerheid loonsanctie weg moeten nemen: tweede spoor en tussentijds oordeel re-integratie inspanningen mogelijk maken WGA Evaluatie Evaluatie bovenstaande maatregelen. Daarnaast oproep sociale partners voor alternatieven die zelfde resultaat bereiken. WIA Werkhervatting Aantrekkelijk om te gaan werken. In de eerste vijf jaar na aanvaarden van een baan, zal niet worden getoetst of het verdienvermogen is gewijzigd. Het aanvaarden van werk (tijdelijk of deeltijd) leidt niet tot onzekerheid over mogelijkheid verlies uitkering. WIA Instroom Scherper gekeken naar geschikt werk bij vaststelling mate arbeidsongeschiktheid (schattingsbesluit). Nu eis drie functies die persoon kan vervullen en dat elk van de drie functie met ten minste drie is vertegenwoordigd (9). In de toekomst nog steeds negen arbeidsplaatsen, maar ongeacht de verdeling over aantallen functies. Hierdoor worden minder mensen volledig arbeidsongeschikt verklaard. ZW Samenloop WW Het recht op arbeidskorting en IACK wordt afgeschaft voor nieuwe ZW-ers zonder werkgever. WGA 80-100 werkhervatting Regime van 35-80 gaat ook gelden voor 80-100 om werkhervatting aantrekkelijk te maken. De eis om 50% van de restverdiencapaciteit te benutten voor het recht op loonaanvullingsuitkering gaat ook gelden voor WGA 80-100. Zelfstandigen Wet DBA Komt te vervallen. Een nieuwe wet moet zekerheid voor echte zelfstandigen verbeteren en schijnzelfstandigheid tegengaan. ZZP Arbeidsovereenkomst Voor ZZP ers wordt bepaald dat er altijd sprake is van een arbeidsovereenkomst bij een laag tarief in combinatie met een langere duur van de overeenkomst of een laag tarief in combinatie met het verrichten van reguliere bedrijfsactiviteiten. Laag tarief: loonkosten tot 125% van het wettelijk minimumloon of met de laagste loonschalen in de cao s. Er wordt één tarief gekozen om de gehele markt aan de onderkant af te bakenen. (schatting 15-18 euro per uur) Langere duur: langer dan drie maanden. ZZP Opt out Er komt een opt out voor ZZP ers aan de bovenkant van de markt voor loonbelasting en werknemersverzekeringen indien er sprake is van hoog tarief in combinatie met kortere duur van de overeenkomst of een hoog tarief in combinatie met het niet verrichten van reguliere bedrijfsactiviteiten. Hoog tarief: boven de 75 euro per uur Kortere duur: korter dan een jaar ZZP Opdrachtgeversverklaring Invoering opdrachtgeversverklaring voor zelfstandigen boven het lage tarief. Dit levert vooraf vrijwaring aan opdrachtgever voor loonbelasting en premies werknemersverzekeringen. ZZP Ondernemersovereenkomst Verkenning met sociale partners en veldpartijen of en hoe zelfstandig ondernemerschap kan worden opgenomen in het burgerlijk wetboek. ZZP Verzekeringen Kabinet gaat bekijken hoe verzekeringsgraad onder zelfstandigen kan worden vergroot. Participatiewet Budget Budget voor activering van en dienstverlening aan mensen in een kwetsbare positie wordt verhoogd waarmee voor 20.000 extra personen de mogelijkheid voor beschut werk ontstaat. Gemeenten krijgen meer mogelijkheden om beschut werk te organiseren, maatwerk te bieden of werkgevers te ontzorgen. Participatiewet Loondispensatie Loonkostensubsidie wordt vervangen door loondispensatie. Werkgevers kunnen onder WML betalen afhankelijk van de verdiencapaciteit van de persoon in kwestie. De gemeente vult inkomen aan. 3 /5
Participatiewet Verbeteren Kabinet neemt aantal initiatieven om inzetten aantrekkelijker te maken. Reshoring verder te ondersteunen en aan te jagen. Acties naar aanleiding van onderzoek werking Participatiewet. Op termijn zal gelden dat mensen die meer zijn gaan verdienen dan WML toch mee blijven tellen voor de doelgroep banenafspraak. Bijstand Gemeenten Kabinet gaat in gesprek met gemeenten over de wijze waarop zij uitvoering geven. Beheersing van de Nederlandse taal is belangrijk speerpunt. Daarover wordt een niet-vrijblijvende afspraak gemaakt met gemeenten. Daarnaast moet werken lonen. Afspraken maken over lokaal beleid om armoedeval te verkleinen en ruimte voor experimenten in de Participatiewet. WAZ Partnerverlof Verlenging van (niet-overdraagbare) kraamverlof. Per 1 januari 2019 vijf dagen (nu twee dagen) waarbij werkgevers het volledige loon doorbetalen. WAZ Aanvullend kraamverlof Per 1 juli 2020 krijgen partners aanvullend kraamverlof van vijf weken. dit dient in het eerste half jaar na de geboorte te worden opgenomen. Tijdens het verlof ontvangt de werknemer een uitkering van het UWV (tegen maximaal 70% dagloon). WAZ Adoptieverlof Adoptieverlof wordt uitgebreid van 2 naar 6 weken. Dit geldt ook voor pleegouders. Kindregelingen Kinderopvangtoeslag 250 miljoen extra voor kinderopvangtoeslag Kindregelingen Kinderbijslag Kinderbijslag en kindgebonden budget wordt verhoogd Kindregelingen Financiering Voorstel onderzocht om financieringsstroom door het Rijk in plaats via ouders. Wordt nader uitgewerkt. Levenlang leren Individuele leerrekening Komt in de plaats voor fiscale aftrekpost scholingskosten. Voor mensen met startkwalificatie. Uitwerking met sociale partners en onderwijsinstellingen. Positie O&O fondsen wordt hierin betrokken. Daarbij worden mogelijkheden voor verrekening met transitievergoeding door werkgevers verruimd. Levenlang leren Cultuuromslag Kabinet verwacht dat sociale partners niet-vrijblijvende afspraken maken over scholing, intersectorale mobiliteit, zicht op minder belastend werk en nu en noodzaak van specifieke voorzieningen voor ouderen in cao s. Komen sociale partners er niet uit, dan zal het kabinet niet aarzelen hier consequenties aan te verbinden. Het kabinet zal zelf ook kritisch kijken naar eventuele belemmeringen voor de goede invulling aan deze tripartiete verantwoordelijkheid. Levenlang leren Vangnet Wet inkomensvoorziening oudere werklozen (IOW) wordt verlengd met vier jaar, zodat deze werknemers na afloop van WW of WGA uitkering nog een vangnet hebben. In verband met de betaalbaarheid van deze regeling zal de regeling vanaf 2020 meestijgen met de AOW-leeftijd. Discriminatie Handhaving Op diverse terreinen voortzetten activiteiten tegengaan discriminatie. Internationaal Gelijke beloning Inzet voorkomen concurrentie op arbeidsvoorwaarden tussen werknemers uit verschillende EU-landen. Pensioen Nieuw stelsel Doorsneesystematiek wordt afgeschaft. Voor alle contracten wordt een leeftijdsonafhankelijke premie verplicht en krijgen de deelnemers een opbouw die past bij de ingelegde premie. Streven in om in 2018 op hoofdlijnen overeenstemming te hebben over nadere invulling. Overig: 4 /5
Overheidspersoneel: - Doorstroom publiek-privaat: wet normalisering rechtspositie ambtenaren wordt doorgezet - Expertise in huis: beloningsniveau bij overheid zodanig dat ook hoogwaardige en schaarse specialisten (ICT, financiën en inkoop) in dienst kunnen worde genomen Onderwijs: - Invoeren maatschappelijke diensttijd (maximaal 6 maanden) tegen een bescheiden vergoeding. samenwerking tussen maatschappelijke organisaties, gemeenten en provincies. Opbrengst is diplomasupplement. Bij indiensttreding bij overheid is dit een pre. Bedrijven wordt gevraagd hetzelfde te doen. - Doorgaan beleid om laaggeletterdheid terug te dringen: budget verhoogd. Beroepsonderwijs: - Budget versterking techniekonderwijs VMBO - Succes beroepsopgeleide jongeren vergroten door afspraken te maken doorstroom vmbo-mbo-hbo en om de mogelijkheid te scheppe om niveau 1 of 2 binnen het VMBO af te ronden - Praktijkonderwijs is volwaardige schoolsoort. Samenwerking met mbo wordt gestimuleerd om te bevorderen dat meer leerlingen uit het praktijkonderwijs doorstromen naar mbo en arbeidsmarkt. - Eisen mbo aan regionaal arbeidsmarktperspectief worden verder aangescherpt. Meegenomen wordt of opleiding voldoende aansluit op het beroepenveld. - HBO bekostigingssystematiek hoger onderwijs herzien, met specifieke aandacht voor technische opleidingen. 5 /5