www.pwc.com/nl Belastingnieuws Binnenlands Bestuur In deze editie Jaargang 2 Editie 2011/7 Juni 2011 BTW 1. Ontwikkelingen Sport / symbolisch lage vergoeding 2. Overgangsregeling 6% btw-tarief renovatie- en herstelwerkzaamheden woningen 3. Rentevergoeding bij vertraagde uitbetaling van btw-teruggaven door de Belastingdienst 4. Don Bosco 5. Btw-netwerkbijeenkomsten
BTW 1. Ontwikkelingen Sport / symbolisch lage vergoeding In onze nieuwsflits van 17 mei 2011 besteedden wij aandacht aan de door de staatssecretaris van Financiën gegeven antwoorden op Kamervragen over de exploitatie van buitensportaccommodaties door gemeenten en sportstichtingen. In zijn antwoord op vraag 8 merkt de staatssecretaris op dat niet kan worden gerekend op toepassing van het verlaagde btw-tarief als een gemeente of andere exploitant van een sportaccommodatie symbolisch lage vergoedingen rekent voor de terbeschikkingstelling van een sportaccommodatie. Reeds geruime tijd bestaat onduidelijkheid over de vraag wat nu eigenlijk een symbolische vergoeding is. Wij begrijpen dat het Ministerie van Financiën en de Belastingdienst een percentage (van 2,5% velden-5% gebouwen) van de investeringslasten in gedachte hebben om te bepalen of een vergoeding een symbolisch karakter heeft. De kosten van grond hoeven niet te worden meegenomen ingeval de gronden niet in de btw-sfeer zijn verworven. Hoewel wij duidelijkheid toejuichen plaatsen wij vraagtekens bij deze insteek. Immers de investeringslasten kunnen afhankelijk van de situatie flink verschillen waardoor het ter beschikking stellen van een sportaccommodatie tegen eenzelfde prijs bij de ene gemeente een reële vergoeding betreft zodat het verlaagde btw-tarief van toepassing is en bij een andere gemeente vanwege een hogere investeringslast als symbolisch moet worden aangemerkt waardoor weliswaar geen btw is verschuldigd maar ook geen inkoop-btw kan worden verrekend. Dit kan niet de bedoeling zijn van beleid dat zou moeten uitgaan van het gelijkheidsbeginsel. Ook de Hoge Raad heeft een aantal belangrijke uitspraken gedaan over het begrip symbolische vergoeding. Wij wachten met vele gemeenten in spanning af op de exacte invulling van het nieuwe beleid. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met: Wladimir Rouwenhorst 088 792 30 08 wladimir.rouwenhorst@nl.pwc.com Joep Swinkels 088 792 47 08 joep.swinkels@nl.pwc.com 2. Overgangsregeling 6% btwtarief renovatie- en herstelwerkzaamheden woningen Bron: Nieuwsbericht website rijksoverheid, 1 juni 2011, Staatscourant 6 juni 2011 Sinds 1 oktober 2010 is het verlaagde btwtarief van 6% van toepassing op de arbeidscomponent bij renovatie- en herstelwerkzaamheden aan woningen. Het gaat hierbij om woningen die langer dan twee jaar in gebruik zijn. Deze crisisbestrijdingsmaatregel is destijds gepubliceerd in een besluit van 30 augustus 2010. In dat besluit is ook aangegeven dat deze maatregel tot 1 juli 2011 geldt. Vanaf die datum is voor de arbeidscomponent weer het normale btwtarief van 19% van toepassing. Gelet op het alom erkende succes van deze maatregel werd de vraag om voortzetting van de maatregel na 1 juli 2011 steeds luider. Aan deze vraag is door de staatssecretaris van Financiën nu gedeeltelijk tegemoet gekomen.
Op woensdag 1 juni jl. is door de staatssecretaris van Financiën een overgangsregeling bekend gemaakt. Deze overgangsregeling houdt in dat het 6% btwtarief op de arbeidscomponent ook van toepassing is voor renovatie- en herstelwerkzaamheden die zijn afgerond vóór 1 oktober 2011, maar wel zijn gestart vóór 1 juli 2011. Voorwaarde hierbij is voorts dat uit de administratie van de aannemer blijkt dat de werkzaamheden zijn gestart vóór 1 juli 2011. Voorzover de afnemer de btw-verleggingsregeling toepast, is het van belang om het moment van de aanvang van de werkzaamheden goed te administreren. Het moment waarop de renovatie of het herstel wordt afgerond, is bepalend voor het antwoord op de vraag of het verlaagde btw-tarief van toepassing is. De werkzaamheden worden als afgerond beschouwd als de oplevering heeft plaatsgevonden en "de consument" (c.q. de opdrachtgever) het werk heeft aanvaard. De aanvaarding kan ook blijken uit het feit dat de consument c.q. de opdrachtgever heeft betaald. Het verlaagde tarief is dus van toepassing als de dienst is afgerond op of na 1 oktober 2010 en vóór 1 juli 2011, dan wel vóór 1 oktober 2011 (mits de werkzaamheden voor 1 juli 2011 zijn gestart). Indien deze "einddatum" van 1 juli 2011 respectievelijk 1 oktober 2011 niet kan worden gehaald kan het wellicht nog raadzaam zijn contracten te splitsen en deelopleveringen te laten plaatsvinden. Haast is hierbij wel geboden. de opdrachtgever hierbij als eigenbouwer kwalificeert en derhalve zelf de verschuldigde btw via de btw-aangifte heeft voldaan (verleggingsregeling), is het aan te bevelen te bezien of c.q. in hoeverre het verlaagde btw-tarief van 6% ook is toegepast op de ontvangen deelfacturen in de maanden voor 1 oktober 2010. Indien en voor zover het btw-tarief van 19% is gehanteerd kan een verzoek tot teruggaaf van de teveel betaalde 13% btw (19% - 6%) worden ingediend (v.z.v. de btw ziet op de arbeidscomponent). Anderzijds geldt dat indien reeds nu het 6% btw-tarief is toegepast, deze mogelijk moet worden gecorrigeerd naar het 19% btw-tarief indien de oplevering niet plaatsvindt voor 1 oktober 2011. Hoewel deze regelgeving niet direct op de reguliere activiteiten van een gemeente betrekking heeft kan deze regelgeving wel van belang zijn bij het bepalen van de omvang van de door de gemeente te verstrekken subsidies of bij verhuur van gemeentelijke woningen. Voor vragen kunt u contact opnemen met: Dieks Boswinkel 088 792 16 91 dieks.boswinkel@nl.pwc.com Wladimir Rouwenhorst 088 792 30 08 wladimir.rouwenhorst@nl.pwc.com Het is denkbaar dat renovatie- en herstelwerkzaamheden zijn afgenomen waarbij de uitvoering (ruim) voor 1 oktober 2010 is gestart maar pas daarna is voltooid. Indien
3. Rentevergoeding bij vertraagde uitbetaling van btw-teruggaven door de Belastingdienst Het kan gebeuren dat een btw-ondernemer in een btw-aangiftetijdvak een groter bedrag aan btw terug te vorderen heeft dan hij aan btw over zijn omzet verschuldigd is. Dit kan zich bijvoorbeeld voordoen bij een gemeente die facturen ontvangt voor de aanleg van een btw-belast te exploiteren sportpark of multifunctionele accommodatie. Hij verzoekt de Belastingdienst dan om teruggaaf van het overschot door het indienen van een negatieve btw-aangifte. In de regel betaalt de Belastingdienst dit overschot binnen vier tot zes weken na het indienen van de btw-aangifte uit. Het komt echter ook voor dat de Belastingdienst vragen heeft bij het teruggaafverzoek en de teruggaaf aanhoudt totdat de vragen naar genoegen zijn beantwoord. Op dat moment komt de vraag op of recht bestaat op vergoeding van rente en, zo ja, vanaf wanneer en hoeveel. In Nederland voorziet de Algemene wet inzake rijksbelastingen in de vergoeding van heffingsrente. Ingeval van een teruggaaf van btw ontstaat recht op vergoeding van heffingsrente met ingang van drie maanden na afloop van het boek- of kalenderjaar waarop de teruggaaf betrekking heeft (dus vanaf 1 april in het opvolgende jaar). Het recht op vergoeding van heffingsrente eindigt op de dag van dagtekening van de teruggaafbeschikking. De berekening van heffingsrente geschiedt enkelvoudig en het rentepercentage bedroeg de afgelopen kwartalen 2,5% tot 3% per jaar. In gevallen dat geen recht bestaat op vergoeding van heffingsrente, vergoedt de Belastingdienst in uitzonderlijke gevallen coulancerente. De vergoeding van coulancerente is niet wettelijk geregeld, maar door de staatssecretaris van Financiën is wel een summiere richtlijn gegeven in een Besluit van 12 december 1990, nr. AFZ90/8697. Het komt erop neer dat coulancerente wordt vergoed als de Belastingdienst zelf meent nalatig te zijn geweest. De procedure voor vergoeding van coulancerente is nader uitgewerkt in de Instructie Invordering en Belastingdeurwaarders. De vraag is of Nederland met de hiervoor beschreven regeling voor de vergoeding van heffingsrente voldoet aan zijn verplichtingen die voortvloeien uit de Europese btwrichtlijn. Uit rechtspraak van het Europese Hof van Justitie volgt dat het lidstaten is toegestaan om binnen zekere grenzen en met in achtneming van het evenredigheidsbeginsel teruggaafverzoeken ingeval van een belastingcontrole aan te houden. Uit dezelfde rechtspraak kan men afleiden dat dan wel rente moet worden vergoed aan de ondernemer om het (financierings)nadeel dat hij lijdt doordat hij niet over de betreffende gelden kan beschikken te compenseren. Recentelijk heeft het Hof van Justitie geoordeeld dat een rentevergoeding die 45 dagen na afloop van het aangiftetijdvak ingaat nog door de Europeesrechtelijke beugel kan. In Nederland is het echter mogelijk dat het wettelijke recht op vergoeding van rente pas ontstaat na verloop van veertien maanden. Tevens zou de vraag gesteld kunnen worden of enkelvoudige berekening van rente tegen (momenteel) 2,75% voldoende compensatie is.
Thans is een procedure bij het Hof van Justitie aanhangig die een vraag van deze strekking als voorwerp heeft. Voor de praktijk is het van groot belang op welke wijze het kabinet rekening houdt met de hiervoor bedoelde ontwikkelingen in de Europese rechtspraak op het gebied van btw in de voor het Belastingplan 2012 aangekondigde nieuwe regeling voor heffingsrente (en overigens ook invorderingsrente). Het kabinet wil op de huidige renteregeling bezuinigen. Daarbij moet zij zich in elk geval voor wat betreft de btw naar onze mening rekenschap geven van ontwikkelingen op het gebied van Europees recht. Voor Nederlandse provincies, gemeenten, waterschappen en andere publiekrechtelijke lichamen die menen dat zij in het licht van het Europese recht (meer) rente vergoed moeten krijgen, kan het nu lastig zijn om hun recht te halen. Als er echter substantiële rentebedragen in het spel zijn, kan het zeker de moeite lonen om onderzoek te doen naar geschikte rechtsmiddelen, ook als het reeds afgeronde geschillen betreft. Wij kunnen ons voorstellen dat in ieder geval vaker verzoeken om coulancerente zullen worden ingediend. Voor vragen kunt u contact opnemen met Wouter Blokland 088 792 47 26 wouter.blokland@nl.pwc.com 4. Don Bosco Zoals wij hebben begrepen doet de Hoge Raad aanstaande vrijdag uitspraak in de Don Bosco-zaak. Wij zullen u daarover separaat informeren. De uitspraak kan grote gevolgen hebben voor het door uw gemeente te hanteren fiscale regime (wel of geen btw) ter zake van de levering van voor (nieuw)bouw bestemde onroerende zaken. 5. Btw-netwerkbijeenkomsten In het najaar van 2011 organiseert PwC Belastingadviseurs een aantal btw/bcfnetwerkbijeenkomsten voor gemeenten. Op de bijeenkomst wordt informatie gegeven over nieuwe regelgeving, jurisprudentie, contacten met de Belastingdienst en belangrijke ontwikkelingen op btw/bcfgebied. Ook bestaat voor de deelnemers de mogelijkheid om met PwC Belastingadviseurs van gedachten te wisselen over de oplossing van de gemeentelijke btw/bcf issues. Aan deelname aan de btw-netwerkbijeenkomsten zijn voor medewerkers van gemeenten geen kosten verbonden. Heeft u interesse dan vernemen wij dat graag via een email aan: ps.btw-nieuwsbrief@nl.pwc.com
Colofon De nieuwsbrief Belastingnieuws Binnenlands Bestuur is een uitgave van PwC. Redactie drs. D.J. (Dieks) Boswinkel, M.M. (Myrthe) Hinskens LL.M, mr. dr. J.J.P. (Joep) Swinkels, W.A. (Wladimir) Rouwenhorst FB Abonnementen Een gratis abonnement voor u of uw collega verkrijgt u na aanmelding. Aanmelden kan door het sturen van een e-mail met vermelding van de nieuwsbrief waarop u zich wil abonneren, uw naam, adresgegevens van uw organisatie en e-mailadres naar: ps.btw-nieuwsbrief@nl.pwc.com. Mocht u deze nieuwsbrief niet langer willen ontvangen, dan kunt u op hetzelfde e-mailadres terecht. Reacties Als u op deze nieuwsbrief wil reageren kunt u een e-mail sturen aan ps.btw-nieuwsbrief@nl.pwc.com of contact opnemen met de redactie: drs. D.J. (Dieks) Boswinkel M.M. (Myrthe) Hinskens LL.M 088 792 16 91 088 792 56 85 dieks.boswinkel@nl.pwc.com myrthe.hinskens@nl.pwc.com mr. dr. J.J.P. (Joep) Swinkels W.A. (Wladimir) Rouwenhorst FB 088 792 47 08 088 792 30 08 joep.swinkels@nl.pwc.com wladimir.rouwenhorst@nl.pwc.com Voor algemene vragen en opmerkingen over deze nieuwsbrief kunt u ook terecht bij: drs. M.A. (Manon) Ultee 088 792 14 19 manon.ultee@nl.pwc.com Deze publicatie is uitsluitend opgesteld als algemene leidraad voor relevante kwesties en dient niet te worden geïnterpreteerd als professioneel advies. U dient niet te handelen op basis van de in deze publicatie vervatte informatie zonder nader professioneel advies te hebben ingewonnen. Er wordt geen enkele expliciete of impliciete verklaring verstrekt of garantie geboden ten aanzien van de juistheid of volledigheid van de in deze publicatie vervatte informatie, en voor zover toegestaan krachtens de wet, aanvaarden de bij deze publicatie betrokken PwC firms, medewerkers en vertegenwoordigers geen enkele aansprakelijkheid, voor de gevolgen van enige handeling dan wel omissie door hetzij uzelf hetzij enige andere persoon op basis van de in deze publicatie vervatte informatie of voor enig besluit waaraan die informatie ten grondslag ligt. Bij PwC in Nederland werken ruim 4.500 mensen met elkaar samen vanuit 12 vestigingen en drie verschillende invalshoeken: Assurance, Tax & HRS en Advisory. We leveren sectorspecifieke diensten en zoeken verrassende oplossingen, niet alleen voor nationale en internationale ondernemingen, maar ook voor overheden en maatschappelijke organisaties. PwC firms leveren sectorspecifieke diensten op de gebieden Assurance, Tax & HRS en Advisory om waarde toe te voegen voor klanten. Meer dan 161.000 mensen in 154 landen in firms binnen het PwC-netwerk delen hun gedachten, ervaringen en oplossingen om nieuwe perspectieven en praktische oplossingen te ontwikkelen. 'PwC' is het merk waaronder member firms van PricewaterhouseCoopers International Limited (PwCIL) handelen en diensten verlenen. Samen vormen deze firms het wereldwijde PwC-netwerk. Elke firm in het netwerk is een afzonderlijke juridische entiteit en handelt voor eigen rekening en verantwoording en niet als vertegenwoordiger van PwCIL of enige andere member firm. PwCIL verricht zelf geen diensten voor klanten. PwCIL is niet verantwoordelijk of aansprakelijk voor het handelen of nalaten van welke van haar member firms dan ook, kan geen zeggenschap uitoefenen over hun professioneel oordeel en kan hen op geen enkele manier binden. 2011 PricewaterhouseCoopers Belastingadviseurs N.V. (KvK 34180284). Alle rechten voorbehouden