uteurs: Jans, ast, Nijland isbn: 978-90-01-79718-8 5 Het magazijnproces en het voorraadsysteem 5.1 5.1 Meufab V in Leeuwarden produceert houten kleinmeubelen als kapstokken, paraplubakken, cd-rekjes, tv-kastjes. e onderneming volgt het systeem van de permanence met vierwekelijkse resultatenberekening. ls voorraadbestanddelen maakt Meufab V onderscheid in grondstoffen goederen in bewerking gereed product. Elke periode wordt het fabricageresultaat bepaald door het totaalverbruik te vergelijken met de waarde van de productie tegen standaardprijzen. Hierbij moet natuurlijk rekening worden gehouden met het feit dat er aan het einde van elke periode goederen in bewerking aanwezig zijn. Naast de bepaling van het fabricageresultaat is er ook sprake van voorraadresultaatbepaling. eredeneer of hier sprake is van een open of een gesloten magazijn. Welke werkzaamheden moeten worden verricht om het fabricageresultaat vast te stellen? In het magazijn is tevens een hoekje ingericht voor de opslag van kantoorartikelen, zoals kopieerpapier, elastiekjes, pennen, enzovoort, voor intern gebruik in het bedrijf. Is de artikeluitgiftelijst (figuur 5.1) hierbij bruikbaar? Motiveer het 5.2* 5.1 t/m 5.3 FoxyFox V in eurne is een industriële onderneming die zich toelegt op de vervaardiging van houten tuinhuisjes. Het assortiment bestaat uit tien verschillende modellen. e verschillen worden niet alleen veroorzaakt door de afmetingen, maar ook door de materiaalkeuze (ongekantrechte planken of rabatdelen). Op basis van het productieplan worden door het bedrijfsbureau productieopdrachten in het ERP-systeem aangemaakt. eze productieopdrachten worden door het systeem vertaald in afgifteopdrachten voor materialen. Het magazijn geeft de materialen volgens deze opdrachten af aan de medewerkers van de productieafdeling. Het komt natuurlijk voor dat er materiaal wordt verspild. In een dergelijk geval moet de productiechef een materiaalaanvraag-x aanmaken in het ERP-systeem. Hierbij moet hij de reden van de aanvraag vermelden. Ook Opgaven Grondslagen O eel Hoofdstuk 5 1
uteurs: Jans, ast, Nijland isbn: 978-90-01-79718-8 het materiaal van deze materiaalaanvraag-x wordt door het magazijn afgeleverd. e productiechef moet overigens in het invoerscherm Productiebijzonderheden ook een opgave doen over de tijdigheid van de afleveringen door het magazijn en de kwaliteit van de afgeleverde materialen. Is hier sprake van een open of een gesloten magazijn? Motiveer het Welke twee functies zijn verbonden aan het opstellen van een materiaalaanvraag-x? Wat kun je opmerken over controletechnische functiescheiding in relatie tot de materiaalaanvraag-x? In verband met welke informatiebehoeften (ten behoeve van de planningen/of controlfunctie) zijn de gegevens in de laatste alinea van het vraagstuk vereist? 5.3* 5.3 PGF V in rnhem produceert verlichtingscomponenten in vele uitvoeringen. e bestellingen worden door de inkoopafdeling in het geautomatiseerde systeem ingevoerd. oor het systeem worden deze gegevens onder meer doorgesluisd naar: de portier de magazijnchef. Is de inhoud van de gegevens die bij de ontvangende functionarissen op het beeldscherm verschijnen, hetzelfde? Geef aan wat de informatiebehoeften voor ieder van de twee functionarissen op dit terrein zijn. Is de registratie van inkomende zendingen door de portier voornamelijk bedoeld als een controle op juistheid, volledigheid, tijdigheid of autorisatie? Motiveer het Welke rol hebben de gegevens over de geplaatste bestellingen voor de magazijnchef? Kies uit dezelfde vier begrippen als bij (). Het magazijnpersoneel pakt de zending uit en stelt zelfstandig de ontvangen hoeveelheden van ieder artikel vast. Hiervoor zijn speciale formuliertjes ontwikkeld. e magazijnchef gaat in het bestelordermenu na of de opgave van zijn medewerker overeenkomt met de geplaatste bestelling. Opgaven Grondslagen O eel Hoofdstuk 5 2
uteurs: Jans, ast, Nijland isbn: 978-90-01-79718-8 E F Waarom zou hier gebruik worden gemaakt van formulieren in plaats van het meteen door de magazijnmedewerker te laten vergelijken met de gegevens in het bestelordermenu? Waarom mag de magazijnmedewerker niet volstaan met het inleveren van de pakbon die bij de zending is gevoegd? Wat valt op te merken over de toegangscontrole op het geautomatiseerde bestellingensysteem? 5.4 5.3 Stenwol V is een uitgeversmaatschappij in het oosten van het land. e opslag van haar boeken geschiedt in een eigen magazijn, dat in twee gedeelten is onderverdeeld. e boeken komen op pallets, ingepakt in folie, van de binder. Ze worden geplaatst in het zogenoemde bulkmagazijn. Het tweede magazijn wordt aangeduid als transitorium; hier wordt de werkvoorraad ondergebracht. Wanneer van een bepaalde titel de werkvoorraad op is, wordt een volle pallet uit het bulkmagazijn naar het transitorium gebracht. Het transport in het bulkmagazijn gebeurt met behulp van een speciale vorkheftruck die kan worden uitgeschoven tot 10 meter hoogte. eze truck rijdt op zogenoemde inductielijnen om geen brokken te maken; hierdoor is het bulkmagazijn slechts voor enkele magazijnmedewerkers/heftruckchauffeurs toegankelijk. In het transitorium staan rekken waaruit handmatig boeken worden verzameld. e drukste uitleverperiode ligt in de maanden juli tot en met december; de meeste boeken komen in de maanden april tot en met juli van de binderijen. e uitgeverij heeft ongeveer 15 000 titels in haar fonds. lle boeken zijn bestemd voor studerenden aan beroepsonderwijs en universiteiten. e gemiddelde fabrieksverkoopprijs van een boek bedraagt 40. estellingen door boekhandels omvatten gemiddeld 40 boeken in één zending; in een zending komen meestal meerdere titels voor. Er komen ook bestellingen voor van meer dan 500 boeken. In het hoogseizoen worden per dag ongeveer 600 verkooporders uitgeleverd. Waarom heeft de uitgeverij gekozen voor twee aparte magazijnen? e afleveringsmomenten van binderijen worden vooraf door de afdeling Planning van Stenwol V in het geautomatiseerde systeem gebracht. e verkooporders (leveringen aan boekhandels) worden door de afdeling Verkoop-binnendienst ook in het systeem gebracht. Op welke manier kan er in het magazijn en/of in het geautomatiseerde systeem worden omgegaan met locatiecodes? etrek in het antwoord ook de twee verschillende magazijnen. Opgaven Grondslagen O eel Hoofdstuk 5 3
uteurs: Jans, ast, Nijland isbn: 978-90-01-79718-8 Welke afgiftemethode verdient volgens jou de voorkeur? Motiveer het Zou een GV-systeem voor Stenwol V toepasbaar zijn? Zo ja, hoe? 5.5 5.3 Meat V in oetinchem verwerkt stukken vlees (zogenoemde palen) tot vacuümverpakte vleeswaren. e palen worden bij ontvangst gekeurd en voorzien van een houdbaarheidsindicatie. Op basis van klantenorders worden de palen gesneden en verpakt. Ook die verpakkingen worden voorzien van een houdbaarheidsindicatie. Hoewel de onderneming alleen op bestelling palen snijdt en vleeswaren verpakt, ontstaat er toch een kleine voorraad verpakte vleeswaren wanneer de afnemer een kleinere hoeveelheid van een bepaalde soort bestelt dan van één paal kan worden gesneden. e paal wordt dan namelijk helemaal opgesneden en de vleeswaren worden verpakt in het magazijn opgeslagen. ij een volgende order voor dat product wordt eerst de reeds in het magazijn aanwezige voorraad uitgeleverd. Het komt incidenteel voor dat gedeelten van de voorraad verpakte vleeswaren langer bewaard worden dan toegestaan is (men rekent met een periode van drie weken voorafgaand aan de uiterste datum die op het product staat). Wanneer dit wordt geconstateerd, wordt onmiddellijk overgegaan tot vernietiging. Welke procedure moet worden gevolgd bij deze vernietiging? eschrijf ook de vastleggingen die hiervan moeten worden gemaakt. Kan er een relatie bestaan tussen voorraadverschillen en vernietiging? Motiveer het 5.6 5.4 e Pepermolen V in Lelystad koopt via haar inkopers ongeveer 40 soorten specerijen in op contract bij exporteurs in de oogstlanden. e kwaliteit van de in te kopen specerijen kan sterk verschillen, terwijl ook de marktprijzen fluctueren. e ingekochte specerijen worden per ontvangen inkooporder opgeslagen. e specerijen worden na te zijn gemalen en gemengd als standaardproducten verpakt in busjes en zakjes met verschillende gewichtsinhouden. eze producten worden onder eigen merk verkocht aan levensmiddelengrossiers en grootwinkelbedrijven. Met een aantal grossiers en grootwinkelbedrijven worden jaarcontracten afgesloten. Welke informatie zal de voorraadadministratie van e Pepermolen V moeten verschaffen? Welk prijssysteem is aan te bevelen? Motiveer het Is hier sprake van homogene of heterogene partijen? Motiveer het Opgaven Grondslagen O eel Hoofdstuk 5 4
uteurs: Jans, ast, Nijland isbn: 978-90-01-79718-8 Welke registratiemethode(n) is/zijn noodzakelijk? 5.7 5.4 I Kunsthandel rt&eco in Eindhoven koopt en verkoopt beeldendekunstwerken. Sommige schilderijen en plastieken vertegenwoordigen een waarde die kan oplopen tot zo n 50.000. II asissuper, een landelijke supermarktketen, heeft een geautomatiseerd afreken- en voorraadsysteem in gebruik. III Van Kasteren drijft handel in zand en grind. Uit een afgravingsgebied wordt modder gezogen die voornamelijk zand vermengd met grind bevat. Er worden drie verschillende soorten zand en zes verschillende soorten grind verhandeld. IV Kantoro, een handel in kantoorbenodigdheden, heeft een magazijn met een balie van waaruit aan particulieren en bedrijven wordt verkocht. e verkopen worden verantwoord op een kassa, die voorzien is van zes telwerken: papierwaren, schrijfbenodigdheden, opbergmiddelen, computersupplies, nietmachines enzovoort, overig. eantwoord voor elke onderneming de volgende vragen: Welke voorraadregistratiemethode is aan te bevelen? Op basis van welke documenten zullen (welke?) mutaties in de voorraadadministratie moeten worden aangebracht? 5.8 5.5 en 5.6 Wijnkoper Vin u Table Ronde in Vlissingen koopt in allerlei landen grote partijen wijn in om ze in het binnenland af te zetten. Hierbij maakt men gebruik van zogenoemde wijnproeverijen, die regionaal worden georganiseerd. Kopers kunnen hier zelf de wijnen keuren voordat ze tot aankoop overgaan. Recentelijk is Wijnkoper Vin u Table Ronde overgegaan tot een nieuwe vorm van dienstverlening: het op deskundige wijze opslaan van wijnen van klanten. Het spreekt voor zich dat het hierbij uitsluitend gaat om wijnen die bij Wijnkoper Vin u Table Ronde zijn gekocht. e klant kan tegen betaling de gekochte wijn in de kelders van Wijnkoper Vin u Table Ronde opslaan en naar behoefte ophalen. e wijnkoper geeft daarbij adviezen ten aanzien van de kwaliteitsverbetering of -verslechtering als gevolg van het opleggen. Het is namelijk zo dat bepaalde wijnen in kwaliteit (en dus waarde) toenemen, terwijl andere beter meteen gedronken kunnen worden. Het opleggen wordt in de praktijk vrijwel alleen gedaan met dure wijnen. Op welke manier is de voorraadadministratie hier ingericht? Welke inventarisatiemethode is hier noodzakelijk? Opgaven Grondslagen O eel Hoofdstuk 5 5
uteurs: Jans, ast, Nijland isbn: 978-90-01-79718-8 Welke specifieke situatie doet zich bij Wijnkoper Vin u Table Ronde ten aanzien van de voorraadinventarisatie voor? edenk een oplossing voor dit probleem. Wat zou het doel zijn van het bijhouden van een verschillenstatistiek voor voorraadverschillen? ij de uitlevering van wijnen aan de klanten blijkt regelmatig dat wijnen niet op voorraad zijn. E Op welke wijze kunnen maatregelen worden genomen om het risico dat het artikelenbestand niet up-to-date is af te dekken of te verkleinen? Opgaven Grondslagen O eel Hoofdstuk 5 6