Productkenmerken en voorwaarden Rabo ToekomstBeleggen

Vergelijkbare documenten
Productkenmerken en voorwaarden Rabo ToekomstBeleggen

Productkenmerken en voorwaarden Rabo ToekomstBeleggen

Toelichting bij Rabo LevensloopSparen/Beleggen

Algemene voorwaarden voor de Rabo OpbouwSpaarrekening en Rabo OpbouwEffectenrekening 2016

Algemene voorwaarden voor de Rabo OpbouwSpaarrekening en Rabo OpbouwEffectenrekening 2014

Algemene voorwaarden voor de Rabo OpbouwSpaarrekening 2016

Beleggen bij de Rabobank

Beleggen met persoonlijk advies

Algemene voorwaarden voor de effectendienstverlening van de Rabobank 2016

Rabo Beheerd Beleggen Actief en Actief Duurzaam

Beleggen bij de Rabobank

Beleggen bij de Rabobank

Productkenmerken en voorwaarden Rabo RegenboogRekening. Productkenmerken Rabo RegenboogRekening Algemene voorwaarden Rabo RegenboogRekening 2016

Beleggen bij de Rabobank

Algemene voorwaarden voor de effectendienstverlening van de Rabobank 2018

Tarieven Beleggen bij de Rabobank

Kenmerken en risico s OHRA Pensioenrekening

Productkenmerken en voorwaarden Rabo InternetSparen. Productkenmerken Rabo InternetSparen Algemene voorwaarden Rabo InternetSparen 2016

Kostenoverzicht Geldig per 1oktober 2018 SNS Doelbeleggen

Productkenmerken en voorwaarden Rabo SpaarRekening. Productkenmerken Rabo SpaarRekening Algemene voorwaarden Rabo SpaarRekening 2016

Dienstverlening Rabobank

Triodos Bank Private Banking. Meer over duurzaam beleggen met Triodos Fondsadvies.

Kostenoverzicht Beleggen Geldig per 1 oktober 2018 BLG Doelbeleggen

Voorwaarden Rabo ToekomstSparen/Beleggen

Triodos Bank Private Banking Meer over duurzaam beleggen met Triodos Advies op Maat

Direct Ingaand Pensioen

Depositosparen. Productvoorwaarden. Artikel 1 Definities. Artikel 2 Algemeen

Productkenmerken en voorwaarden Rabo PeriodeSparen. Productkenmerken Rabo PeriodeSparen Algemene voorwaarden Rabo PeriodeSparen 2016

BELEGGINGSPROFIELEN Toelichting op uw beleggingsprofiel

AEGON Direct uitkerende lijfrenterekening. Voorwaarden

Productvoorwaarden. Depositosparen. Artikel Datum 1 april 2018

Vermogen opbouwen voor later

Verstandig beleggen voor een goed pensioen

Triodos Bank Private Banking. Meer over duurzaam beleggen met Triodos Fondsbeheer.

Verstandig beleggen voor een goed pensioen

Voorwaarden Rabo ToekomstSparen/Beleggen

Productkenmerken en voorwaarden Rabo BedrijfsSpaarRekening

Voorwaarden SNS Lijfrentenieren

Productvoorwaarden Aanvullend Pensioen Sparen

Beleggen. Heel makkelijk zelf online beleggen

55119 (06-13) Begrippenlijst ASR VermogenBelegd

Direct Ingaand Pensioen

Centrale rekening: De bank- en/of effectenrekening op naam van de stichting bij een financiële instelling.

Productvoorwaarden BLG Aanvullend Pensioen Spaarrekening Geldig vanaf 1 januari 2016

Productkenmerken en voorwaarden Rabo InternetSparen. Productkenmerken Rabo InternetSparen Algemene voorwaarden Rabo InternetSparen 2016

Productkenmerken en voorwaarden Rabo DoelSparen. Productkenmerken Rabo DoelSparen Algemene voorwaarden Rabo DoelSparen 2013 Algemene Bankvoorwaarden

Algemene Voorwaarden Beleggen C

Voorwaarden SNS Lijfrente Sparen

Beleggen Advies. Zo werkt het

Voorwaarden SNS Lijfrente Sparen

Algemene voorwaarden Brand New Day Uitkerende Lijfrenterekening

Productkenmerken en voorwaarden Rabo BedrijfsBonusRekening

Groenbeleggen met de Rabobank

Beginnen met beleggen

Persoonlijk Pensioen Plan

Risicoprofielen voor Vermogensbeheer A la Carte

Productvoorwaarden BLG Aanvullend Inkomen Uitkeringsrekening Geldig vanaf 1 januari 2016

Productkenmerken en voorwaarden Rabo DoelReserveren. Productkenmerken Rabo DoelReserveren Algemene voorwaarden Rabo DoelReserveren juli 2016

Beleggen bij de Rabobank. Tarieven

Kenmerken en risico s

Compensatieregeling beleggingsverzekeringen. Achtergrondinformatie

Verstandig beleggen voor een goed pensioen

Laat uw geld groeien!

Expirerende Lijfrente

Triodos Bank. Dit zijn onze Voorwaarden Sparen

Voorwaarden Robeco Rekening

Voorwaarden Beleggingsdepot C

Productkenmerken en voorwaarden Rabo ToekomstSparen

Aanvullende voorwaarden belastingvriendelijk beleggen voor aanvullend pensioen

1. Wat is uw voornaamste beleggingsdoel? Punten

Voorwaarden EffectenPlusHypotheek Rekening C

Tarieven voor Vermogensmanagement van de Rabobank

Voorwaarden Pensioenaanvulling

Deelovereenkomst Vermogensbeheer ABN AMRO

Zelf Beleggen en Sparen

Algemene Voorwaarden Mijn VKB

Productoverzicht Rabo AEX Garant september-08

Gemaksbeleggen. Heel makkelijk zelf online beleggen

Voorwaarden Termijndeposito

Productvoorwaarden Aanvullend Pensioen Uitkeringsrekening

Rabo Vreemde. Valutarekening Particulieren Productkenmerken Rabo Vreemde. Bijzondere voorwaarden Rabo Vreemde

Voorwaarden Pensioenaanvulling

Productkenmerken en voorwaarden Rabo ToekomstSparen

Voorwaarden Rabo ToekomstSparen met vaste rente

Het is tijd voor de Rabobank.

55129 (09-13) Productinformatie ASR VermogenBelegd

Aanvullende PensioenUitkering. Banksparen voor een uitkering naast uw pensioen

Vermogen opbouwen voor later

Risicoprofielen Care IS vermogensbeheer

het gemak van het Pension Lifecycle Fund

Vragenlijst. - in te vullen door financieel adviseur -

Voorwaarden Robeco Rekening

over vermogen, levens- en inkomensverzekeringen Een aandeel in elkaar

Voorwaarden voor Strategisch Advies

Productvoorwaarden BLG Aanvullend Inkomen Uitkeringsrekening

Triodos Bank. Dit zijn onze Voorwaarden Sparen Zakelijk.

Rabo Groen Obligaties. Rabobank. Een bank met ideeën.

Productkenmerken en voorwaarden Van Lanschot Spaar & DepositoRekening

Voorwaarden voor de Evi Spaarrekening

Kenmerken en risico s OHRA Pensioen Spaarrekening

Transcriptie:

Productkenmerken en voorwaarden Rabo ToekomstBeleggen Productkenmerken en voorwaarden Rabo ToekomstBeleggen Bijzondere voorwaarden Rabo ToekomstBeleggen 2014 Algemene voorwaarden voor de effectendienstverlening van de Rabobank 2016 Algemene Bankvoorwaarden Een aandeel in elkaar

Productkenmerken en voorwaarden Rabo ToekomstBeleggen Hoofdstuk 1 Wat is Rabo ToekomstBeleggen? 4 Hoofdstuk 2 De kenmerken van Rabo ToekomstBeleggen 5 Hoofdstuk 3 Opbrengst en kosten Rabo ToekomstBeleggen 8 Hoofdstuk 4 Wijzigen tijdens de looptijd 10 Hoofdstuk 5 Risico s Rabo ToekomstBeleggen 10 Lees ook de actuele brochure Productkenmerken en voorwaarden Rabo ToekomstSparen. Deze informatie is voor zover mogelijk ook van toepassing op de effectenrekening Rabo ToekomstBeleggen.

Productkenmerken en informatie Rabo ToekomstBeleggen 1. Wat is Rabo ToekomstBeleggen? Wat is Rabo ToekomstBeleggen? Wilt u gaan beleggen voor een extra inkomen voor later? Of een deel beleggen en een deel sparen? Dan kunt u een geblokkeerde effectenrekening Rabo ToekomstBeleggen openen. Aan de effectenrekening is altijd een spaarrekening Rabo ToekomstSparen met variabele rente gekoppeld. U belegt met de effectenrekening in één van de vijf BlackRock mixfondsen die wij hebben uitgekozen voor Rabo Toekomst Beleggen. Uw beleggingen bestaan dan uit deelnemingsrechten in de betreffende mixfondsen. Lees hierover meer bij In welke fondsen kunt u beleggen? In welk fonds u belegt en kunt beleggen, hangt onder andere af van de resterende tijd tot aan de einddatum en het risico dat u wilt en kunt lopen. U leest hier meer over bij Wat is uw doelrisicoprofiel? Voor wie is Rabo ToekomstBeleggen een geschikt product? Rabo ToekomstBeleggen is een product voor klanten die willen beleggen voor een inkomensaanvulling na hun pensioendatum. Inleg is alleen mogelijk als er fiscale aftrekruimte is, of door een al opgebouwd lijfrentekapitaal van elders in te leggen. Het tegoed op een rekening Rabo ToekomstBeleggen is geblokkeerd. Dat betekent dat u gedurende de looptijd niet zonder fiscale gevolgen over het tegoed kunt beschikken. Wilt u het tegoed tussentijds kunnen opnemen zonder fiscale gevolgen? Dan is Rabo ToekomstBeleggen geen geschikt product voor u. U kunt tussentijds wel stoppen met beleggen en verder gaan met sparen op uw rekening Rabo ToekomstSparen. U mag het tegoed alleen gebruiken voor inkomensaanvulling. Wilt u de mogelijkheid hebben het tegoed ook te gebruiken voor andere doeleinden? Dan is Rabo ToekomstBeleggen geen geschikt product voor u. Rabo ToekomstBeleggen biedt geen zekerheid over de hoogte van het tegoed gedurende de looptijd en op einddatum. De waarde van de mixfondsen is afhankelijk van ontwikkelingen op de financiële markten en kan fluctueren. Dit betekent dat de kans bestaat dat de beleggingen weinig of geen inkomsten opleveren. Daarnaast kan bij een ongunstig koersverloop uw inleg in de mixfondsen geheel of gedeeltelijk verloren gaan. Alleen als u dit risico wilt èn kunt accepteren, is Rabo ToekomstBeleggen voor u geschikt. 4/70

2. De kenmerken van Rabo ToekomstBeleggen Hoe geeft u een periodieke- en een eenmalige opdracht? Overboekingen van en naar uw effectenrekening via een andere rekening dan uw spaarrekening Rabo ToekomstSparen zijn niet toegestaan. Daarom komt het bedrag dat u inlegt altijd eerst op uw spaarrekening. Om deelnemingsrechten aan te kopen, moet u een aankoopopdracht geven aan uw adviseur. Als u een aankoopopdracht heeft gegeven, gebruiken we het tegoed op de spaarrekening voor de aankoop van deelnemingsrechten. Iedere aankoopopdracht moet minimaal 50, zijn. Wilt u periodiek een vast bedrag beleggen? Bijvoorbeeld maandelijks? Dan kunt u via uw adviseur een periodieke beleggingsopdracht geven. Wilt u beleggingen verkopen? Dan geeft u een verkoopopdracht aan uw adviseur. De verkoopopbrengst wordt dan bijgeschreven op de gekoppelde spaarrekening. Voor het doorgeven van een aan of verkoopopdracht aan de adviseur betaalt u ons geen vergoeding. In welke fondsen kunt u beleggen? U kunt binnen Rabo ToekomstBeleggen op dit moment alleen beleggen in één van de vijf door ons daarvoor uitgekozen beleggingsfondsen. Dit zijn mixfondsen van BlackRock. Ieder beleggingsfonds heeft een eigen verwacht rendement en risico. Welk mixfonds bij u past, hangt af van uw doelrisicoprofiel. In het onderstaande schema staan de vijf doelrisicoprofielen met de bijbehorende mixfondsen beschreven. Rendement per doelrisicoprofiel Rabo RendeMix BLACKROCK MIXFONDS 1 BLACKROCK MIXFONDS 1 ZEER DEFENSIEF 40 U wilt zich niet te veel zorgen maken over uw beleggingen. Daarom accepteert 20 u slechts een beperkt risico (ondergrens -3%). U kiest hierbij voor beleggingen met de nadruk op obligaties. In aandelen wilt u slechts in beperkte mate beleggen. 0 BELEGGINGSHORIZON MINIMAAL 0-2 JAAR * BANDBREEDTE + RENDEMENT RENDEMENT 60% + 60% BANDBREEDTE 20 40% 40 20 0 20 40% BLACKROCK MIXFONDS 2 BLACKROCK MIXFONDS 2 DEFENSIEF U neemt een afgewogen risico (ondergrens -10%), maar niet te veel. Daarom brengt 40 u een goede spreiding aan in uw portefeuille. U begrijpt dat u voor een hoger 20 rendement gedeeltelijk in aandelen moet beleggen. U bent zich ervan bewust dat 0 dit ook wel een jaar een wat minder rendement met zich mee kan brengen. 20 BELEGGINGSHORIZON MINIMAAL 2-5 JAAR * BANDBREEDTE + RENDEMENT RENDEMENT 60% + 60% BANDBREEDTE 40% 40 20 0 20 40% BLACKROCK MIXFONDS 3 BLACKROCK MIXFONDS 3 NEUTRAAL U kunt uw risico s goed inschatten (ondergrens -15%). U weet wat beleggen inhoudt 40 en belegt voor een goed rendement op de langere termijn. U heeft een afgewogen 20 portefeuille met een evenwichtige verdeling over obligaties en aandelen. 0 BELEGGINGSHORIZON MINIMAAL 5-10 JAAR * BANDBREEDTE + RENDEMENT RENDEMENT 60% + 60% BANDBREEDTE 20 40% 40 20 0 20 40% XFONDS 4 XFONDS 4 BANDBREEDTE + RENDEMENT RENDEMENT 60% + 60% BANDBREEDTE 40 40 5/70

BLACKR 20 40% 20 40% BLACKROCK MIXFONDS 4 BLACKROCK MIXFONDS 4 OFFENSIEF U belegt voor een groot gedeelte in aandelen waarbij u zich realiseert dat koersen 40 (ondergrens -25%) ook in waarde kunnen dalen. U streeft naar een bovengemiddeld 20 rendement op uw beleggingen en wilt hiervoor best risico lopen. 0 BELEGGINGSHORIZON MINIMAAL 10-15 JAAR * BANDBREEDTE + RENDEMENT RENDEMENT 60% + 60% BANDBREEDTE 20 40% 40 20 0 20 40% BLACKROCK MIXFONDS 5 BLACKROCK MIXFONDS 5 ZEER OFFENSIEF U bent bekend met de risico s van aandelen, die een groot deel van uw portefeuille 40 uitmaken. U ligt dan ook niet wakker van koersdalingen (ondergrens -35%), want u gaat 20 ervan uit dat de kans groot is dat dit op lange termijn wel weer goed komt. U streeft 0 naar een hoog rendement en om dit te bereiken accepteert u ook een hoog risico. 20 BELEGGINGSHORIZON MINIMAAL 15 JAAR * BANDBREEDTE + RENDEMENT RENDEMENT 60% + 60% BANDBREEDTE 40% 40 20 0 20 40% * De minimale beleggingshorizon hangt samen met het risico van de belegging. In een bepaald jaar zal het rendement dat u behaalt, met 97,5% betrouwbaarheid, niet lager zijn dan de genoemde ondergrens. Bij een kortere beleggingshorizon adviseren wij een lager risicoproel, omdat u bij een forse koersdaling geen tijd meer heeft om een eventueel herstel van de koersen af te wachten. Bij een kortere beleggingshorizon is het verstandig om minder risico te nemen. Bij een zeer korte beleggingshorizon kan een spaarproduct daarom wellicht passender zijn. BlackRock berekent regelmatig het actuele risico van de BlacKRock mixfondsen. De actuele risicometer kan daardoor licht afwijken van de risicometer die u hier ziet. Voor de meest actuele informatie wordt verwezen naar de Essentiele Beleggersinformatie op de site van de BlackRock: www.blackrock.nl/particulierebeleggers/nl-nl/documentatie. Let op! Rendementen kunnen ook fors tegenvallen. Dit overzicht toont bruto prognoses, geen garanties. Onvoorziene situaties kunnen, zelfs bij een laag risico, een grote invloed hebben op het risico en het rendement van uw beleggingen. Er kunnen grote negatieve uitschieters zijn in rendementen door bijzondere marktomstandigheden, bepaalde wetswijzigingen of terroristische aanslagen. Negatieve uitschieters kunnen zich zelfs meerdere jaren na elkaar voordoen. Wees u ervan bewust dat u in een extreem slecht scenario uw inleg zelfs volledig kunt verliezen. De rendementen binnen de bandbreedtes in deze publicatie zijn ná aftrek van alle door de bank in rekening gebrachte kosten. De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Bespreek uw risico met uw adviseur. De waarde van uw belegging kan fluctueren, opbrengsten kunnen tegenvallen en mogelijk niet volstaan voor uw pensioen. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. 6/70

Risicogrenzen doelrisicoprofiel Het doelrisicoprofiel bestaat onder andere uit een verwacht rendement en een opwaartse en neerwaartse risicogrens. Het daadwerkelijke rendement zal in een bepaald jaar met grote kans ( een betrouwbaarheid van 95% ) tussen deze grenzen uitkomen. Met andere woorden, we verwachten dat er een kans van 5% is dat het rendement op jaarbasis buiten deze grenzen valt. De ondergrens mag nadrukkelijk niet worden uitgelegd als een gegarandeerd of minimum rendement. Het verwachte rendement hangt daarmee ook samen met de geadviseerde minimale looptijd die past bij uw doelrisicoprofiel. Uw werkelijke rendement kan afwijken van deze verwachting. De gegevens op basis waarvan deze berekeningen zijn gemaakt, kunnen in de toekomst wijzigen. De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde rendementen bieden geen garantie voor de toekomst. De genoemde bandbreedtes zijn ná aftrek van alle kosten. Vaststellen van uw doelrisicoprofiel Voordat u een effectenrekening Rabo ToekomstBeleggen opent, stelt u samen met uw adviseur uw doelrisicoprofiel vast. Hierbij kijken we naar het risico dat u voor uw beleggingen acceptabel vindt, de einddatum, uw financiële positie, de ervaring die u heeft met beleggen en de kennis die u heeft van beleggen. Zoals u in het schema bij In welke fondsen kunt u beleggen? kunt zien, zijn er vijf doelrisicoprofielen van Zeer defensief tot en met Zeer offensief. Met BlackRock Mixfonds 1 loopt u relatief het minste risico. En met BlackRock Mixfonds 5 loopt u het meeste risico. Zo is er voor ieder doelrisicoprofiel een bijpassend beleggingsfonds. Verplichte risicoafbouw Rabo ToekomstBeleggen kent een verplichte risicoafbouw. Door u minder risicovol te laten beleggen naarmate de einddatum nadert, willen we voorkomen dat u in uw laatste beleggingsjaren een zodanig verlies oploopt, dat uw opgebouwde beleggingstegoed van eerdere jaren voor een groot deel verloren gaat. Als de einddatum van uw rekening dichterbij komt, worden uw beleggingen in een mixfonds op vaste momenten verkocht. De verkoopopbrengst wordt gebruikt om beleggingen aan te kopen in een mixfonds dat past bij de kortere resterende tijd tot aan de einddatum. De verplichte risicoafbouw houdt in dat wij de beleggingen op vooraf vastgestelde momenten verkopen. Bij het verkopen van de beleggingen houden wij dan geen rekening met de koers of de marktomstandigheden op dat moment. Naast het verkopen van de al aangehouden beleggingen, heeft de verplichte risicoafbouw ook gevolgen voor nieuwe aankoopopdrachten. Als het doelrisicoprofiel wijzigt, dan worden de nieuwe aankoopopdrachten gedaan in het fonds dat past bij uw nieuwe doelrisicoprofiel. Is uw vastgesteld doelrisicoprofiel lager dan het maximaal doelrisicoprofiel? Dan gaat het afbouwschema pas in vanaf het moment dat het maximaal toegestane doelrisicoprofiel gelijk is aan het bij u vastgestelde doelrisicoprofiel. Het bedrag van uw periodieke aankopen en de frequentie ervan wijzigen niet. Wij hanteren het onderstaande afbouwschema van de doelrisicoprofielen. In de rechterkolom staat het maximale doelrisicoprofiel, rekening houdend met de resterende tijd tot aan de einddatum. 7/70

Resterende tijd tot aan de einddatum Meer dan 15 jaar voor de einddatum Vanaf de dag gelegen 15 jaar voor de einddatum Vanaf de dag gelegen 10 jaar voor de einddatum Vanaf de dag gelegen 5 jaar voor de einddatum Vanaf de dag gelegen 2 jaar voor de einddatum (Maximaal) doelrisicoprofiel Zeer Offensief Offensief Neutraal Defensief Zeer defensief Het is mogelijk dat er tijdens de looptijd van het product, aanleiding is om het afbouwschema te wijzigen. Wij informeren u daarover. Voorbeeld 1 Stel u heeft Rabo ToekomstBeleggen en de resterende tijd tot de einddatum is 13 jaar. In dat geval is Offensief het maximaal door ons toegestane doelrisicoprofiel. Is bij u het lagere doelrisicoprofiel Neutraal vastgesteld? Dan is een fonds met een hoger doelrisicoprofiel niet mogelijk. U belegt dan in het beleggingsfonds dat hoort bij uw doelrisicoprofiel Neutraal, BlackRock Mixfonds 3. Voorbeeld 2 Stel de resterende tijd tot de einddatum is 4 jaar. In dat geval is Defensief het maximaal door ons toegestane doelrisicoprofiel. Is bij u het hogere doelrisicoprofiel Offensief vastgesteld? Dan is een fonds met een hoger doelrisicoprofiel niet mogelijk. U belegt dan in het beleggingsfonds dat hoort bij het gelet op de resterende tijd tot de einddatum - maximaal toegestane doelrisicoprofiel Defensief, BlackRock Mixfonds 2. De afspraken die wij nu met u maken over de wijze van afbouw hebben gevolgen in de (verre) toekomst. Op nu al vastgestelde momenten in de toekomst worden deelnemingsrechten verkocht en nieuwe deelnemingsrechten aangekocht. Daarbij wordt geen rekening gehouden met de dan geldende koers van de deelnemingsrechten of de marktomstandigheden. 3. Opbrengsten en kosten Rabo ToekomstBeleggen Wat is uw opbrengst? Uw belegging kan ieder jaar groeien met het bedrag van de eventueel gerealiseerde koerswinst, maar ook met de omvang van het eventuele dividend. Dividenden worden binnen dit product bruto uitgekeerd (dus zonder voorinhouding van dividendbelasting) en worden automatisch herbelegd in het beleggingsfonds waarin u op dat moment belegt. Uiteraard kan het ook zo zijn, dat het resultaat negatief is. Welke (beleggings)kosten zijn er? Per jaar betaalt u service en beheerkosten over waarde van uw beleggingen: dit zijn de servicekosten van de fondsbeheerder. Deze kosten worden niet apart in rekening gebracht, maar worden verwerkt in de koers van het fonds. Deze kosten verschillen per mixfonds en staan vermeld in de essentiële beleggingsinformatie die voor ieder Mixfonds beschikbaar is. Daarnaast betaalt u aan uw Rabobank 20,00 per kwartaal onderhouds en beheerkosten. Deze kosten worden apart in rekening gebracht. 8/70

We leggen u hieronder kort deze kosten uit: Servicekosten: Deze gelden worden door de fondsbeheerder gebruikt voor de dekking van administratieve kosten. Hierbij kunt u denken aan de kosten van jaarverslagen en jaarvergaderingen. Beheerkosten: Dit zijn de kosten die u betaalt voor het aanhouden van de rekening, het ontvangen van afschriften en het raadplegen van de rekening middels internetbankieren en het fiscale jaaroverzicht. Onderhoudskosten: Dit is een vergoeding die u aan de Rabobank betaalt voor onderhoud van het product. Dit zijn kosten die specifiek betrekking hebben op de advisering over dit product gedurende de looptijd. Dienstverlening Rabobank en de kosten van Rabo ToekomstBeleggen De Rabobank maakt kosten voor de advisering en verkoop van Rabo ToekomstBeleggen. Vanaf 1 januari 2013 brengen we de kosten voor advies en verkoop in rekening als u een nieuwe overeenkomst Rabo ToekomstSparen en/of een overeenkomst Rabo ToekomstBeleggen ondertekent. U krijgt naast de overeenkomst van de rekeningen ook een dienstverleningsovereenkomst. In deze dienstverleningsovereenkomst staan de kosten voor de advisering en verkoop. U kunt de hoogte van deze kosten ook raadplegen in ons dienstverlenings document. Het dienstverleningsdocument kunt u vinden op www.rabobank.nl/toekomstbeleggen. De kosten voor een vervolgadvies met betrekking tot de gesloten overeenkomst voor de rekening Rabo ToekomstBeleggen tijdens de looptijd van het product zijn verwerkt in de beheer en onderhoudskosten die u betaalt. Deze zijn 20, per kwartaal. In de dienstverleningsovereenkomst die wij met u sluiten maken wij afspraken met u over deze beheer en onderhoudskosten. Bijvoorbeeld dat wij deze mogen wijzigen. En over de wijze van betaling van deze onderhoudskosten. Op- en afslag van de koers U kunt ook te maken krijgen met zogenoemde spreadkosten. U heeft bij aankoop en verkoop vaak te maken met een beperkte opslag of afslag op de koers van het fonds. Als er per saldo meer gekocht wordt van het mixfonds, moet de fondsmanager extra beleggingen aankopen. De kosten die hiermee gepaard gaan, komen voor rekening van de aankopende beleggers door een opslag op de koers van het fonds. Deze kosten worden de spread genoemd. Als er per saldo meer verkocht wordt van het mixfonds geldt precies het omgekeerde en is er sprake van een afslag op de koers van het fonds. Omdat er gekeken wordt naar het totaal van alle aankopen en verkopen, en of dit totaal een plus of een min heeft, is het niet zo dat u per definitie bij een aankoop een opslag betaalt. Indien er per saldo meer wordt verkocht, dan geldt het omgekeerde. Diegenen die dan deelnemingsrechten kopen, krijgen een afslag. De fondsbeheerder bepaalt de hoogte van de op en afslag. Hoe kunt u zien wat de actuele en verwachte waarde van uw deelnemingsrechten zijn? Als u belegt, ontvangt u na iedere beleggingstransactie een effectennota. De waarde van de beleggingen (het effectensaldo) wordt ook vermeld op het rekeningafschrift van de gekoppelde spaarrekening Rabo ToekomstSparen. Als u internetbankieren heeft, kunt u de effectenrekening Rabo ToekomstBeleggen raadplegen in Rabo Internetbankieren. Jaarlijks informeren wij u met een afzonderlijk overzicht over de verwachte toekomstige waardeontwikkeling. Uw adviseur kan u inzicht geven in de verwachte eindwaarde van uw beleggingen. Ook kan hij u laten zien hoe groot de kans is dat u uw beoogde eindkapitaal van beleggen gaat halen. 9/70

4. Wijzigen tijdens de looptijd Wijzigt uw persoonlijke situatie? Verandert uw situatie of wijzigen uw wensen? Laat ons dat dan weten. Dan bekijken we graag samen met u uw situatie opnieuw. Wilt u stoppen met beleggen? Wilt u niet meer beleggen, maar sparen? Dan kunt u de deelnemingsrechten op uw effectenrekening verkopen. De verkoopopbrengst wordt bijgeschreven op uw spaarrekening Rabo ToekomstSparen en de effectenrekening heffen wij op. Welke afspraken kunnen wij wijzigen? In de bijzondere voorwaarden van Rabo ToekomstBeleggen is voor ons de mogelijkheid opgenomen de voorwaarden te wijzigen. Omdat in de toekomst bijvoorbeeld fiscale of andere wettelijke wijzigingen plaatsvinden het nodig maken de voorwaarden aan te passen. De Rabobank zal u vooraf informeren over een wijziging van de voorwaarden. 5. Risico s Rabo ToekomstBeleggen Wat zijn de risico s bij beleggen via Rabo ToekomstBeleggen? Als u gaat beleggen, loopt u meerdere risico s. Bespreek deze risico s met uw adviseur. Specifiek voor Rabo ToekomstBeleggen gelden de volgende risico s: Risico s van verplichte risicoafbouw Bij het openen van de effectenrekening maken we afspraken met u over het automatisch afbouwen van het risico van uw belegging. We hanteren een afbouwschema. Op een vooraf bepaald moment verkopen we de deelnemingsrechten in het beleggingsfonds waarin u belegt. Waarna we deelnemingsrechten in het beleggingsfonds met het afgesproken lagere risicoprofiel aankopen. Het beleggingsfonds is één van de genoemde Blackrock Mixfondsen of een ander fonds dat op dat moment over een vergelijkbaar risicoprofiel beschikt en waarin kan worden belegd in het kader van Rabo ToekomstBeleggen. Is de dag waarop de verkoop en aankoopopdracht gegeven wordt geen handelsdag? Dan worden de verkoop en de aankoop uitgevoerd op de eerste handelsdag daarna. Is de dag waarop de verkoop en aankoopopdracht gegeven worden geen handelsdag? Dan worden de verkoop en de aankoop uitgevoerd op de tweede handelsdag daarna. Een handelsdag is een dag waarop deelnemingsrechten en effecten aangekocht en verkocht kunnen worden. Op zondag kunnen er bijvoorbeeld geen deelnemingsrechten en effecten aangekocht en verkocht wordt. De zondag is daardoor geen handelsdag. Bij het uitvoeren van de aan en verkoopopdrachten houden we geen rekening met de dan geldende koers en marktomstandigheden. Dat kan betekenen dat deelnemingsrechten worden gekocht of verkocht op een achteraf gezien ongunstig moment. 10/70

Risico s van vermogensopbouw bij beleggen via Rabo ToekomstBeleggen De in dit document genoemde rendementspercentages voor de vijf doelrisicoprofielen en de bijbehorende mixfondsen zijn een verwacht rendement op de lange termijn. Ze vormen de uitkomst van kansberekeningen, die zijn gebaseerd op rendementen uit het verleden. Hierbij zijn de verwachte rendementen afgerond op hele cijfers, m.u.v. dat van zeer defensief. Uw werkelijke rendement kan afwijken van deze verwachting. De verwachte rendementen kunnen in de toekomst door ons worden aangepast omdat wij nieuwe inzichten of verwachtingen hebben. De waarde van beleggingen kan fluctueren. In het verleden behaalde rendementen bieden geen garantie voor de toekomst. De waarde van de deelnemingsrechten in een mixfonds zijn afhankelijk van ontwikkelingen op de financiële markten. Het is dus mogelijk dat Rabo ToekomstBeleggen weinig of geen inkomsten zal opleveren. Bij een ongunstig koersverloop kan uw inleg geheel of ten dele verloren gaan. Deze gevolgen worden versterkt in het geval u meer inlegt in de beginfase en minder in de eindfase, omdat het risico van de beleggingen wordt afgebouwd naarmate de einddatum nadert. Bij negatieve marktontwikkelingen zult u waarschijnlijk uw inleg moeten verhogen om een gewenst doelvermogen te behalen. Of u accepteert dat u uw gewenste doelvermogen waarschijnlijk niet zult behalen. Naast tegenvallend rendement hebben verlagen van de (periodieke) inleg, te laat inleggen, het stopzetten van de inleg en het onttrekken van vermogen aan het opgebouwde vermogen, negatieve gevolgen voor de hoogte van het (op te bouwen) vermogen. Verandering in fiscale wetgeving Het product Rabo ToekomstSparen voldoet aan de fiscale wetgeving. Echter, als de fiscale wetgeving in de toekomst verandert, kan Rabo ToekomstSparen een ander resultaat opleveren dan beoogd. Rabobank is hiervoor niet aansprakelijk. Overige risico s Wijzigt er tijdens de looptijd iets aan uw persoonlijke situatie, zoals echtscheiding, emigratie of overlijden? Dan kan dat tot gevolg hebben dat op een ongunstig moment deelnemingsrechten in een beleggingsfonds moet worden verkocht. Dat kan negatieve gevolgen hebben voor het gerealiseerde rendement. Financiële bijsluiter, essentiële beleggersinformatie en prospectus Voor Rabo ToekomstBeleggen is een financiële bijsluiter en essentiële beleggersinformatie per beleggingsfonds opgesteld met informatie over onder andere het product, de kosten en de risico s. Vraag er om en lees hem voordat u het product koopt. De financiële bijsluiter/essentiële beleggersinformatie is kosteloos verkrijgbaar bij uw lokale bank of via www.rabobank.nl/ toekomstbeleggen. Voor actuele informatie over de Blackrock Mixfondsen en de daaraan verbonden kosten verwijzen wij u naar het prospectus van het fonds waarin u gaat beleggen en de essentiële beleggersinformatie van de betreffende fondsen. Deze zijn kosteloos verkrijgbaar bij uw lokale bank. U kunt deze ook via de website www.blackrock.nl raadplegen.. Overweegt u om te kiezen voor Rabo ToekomstBeleggen en dus te gaan beleggen in één van de mixfondsen? Dan moet u uw beslissing mede baseren op het prospectus van de fondsen en de daarvan deeluitmakende beschrijving van risicofactoren, voorwaarden en kosten, en de essentiële beleggersinformatie. Wijkt de informatie over het fonds in het prospectus af van deze productkenmerken? Dan is de informatie in het prospectus leidend. De in deze publicatie opgenomen informatie is geen expliciete of impliciete beleggingsaanbeveling en kan op ieder moment zonder verdere aankondiging worden gewijzigd. 11/70

Disclaimer Het bovenstaande heeft een informatief karakter en hieraan kunnen geen rechten worden ontleend. Deze informatie is onder voorbehoud van wijzigingen door ons verstrekt. Fiscale wet en regelgeving en de uitleg daarvan kunnen wijzigen en van invloed zijn op de fiscale behandeling van het product. Ook uw persoonlijke omstandigheden en het gebruik van het product kunnen van invloed zijn op de fiscale behandeling van het product. Wij aanvaarden geen aansprakelijkheid voor deze fiscale behandeling. 12/70

Bijzondere voorwaarden Rabo ToekomstBeleggen 2014 1. Uitleg gebruikte woorden Wij gebruiken bepaalde woorden in de overeenkomst en in deze voorwaarden. Hieronder leest u wat wij met een aantal van deze woorden bedoelen. Algemene voorwaarden: alle algemene voorwaarden die op de overeenkomst van toepassing zijn. Bijzondere voorwaarden: deze Bijzondere voorwaarden Rabo ToekomstBeleggen. Deelnemingsrechten: de aandelen in de beleggingsfondsen waarin u kunt beleggen in het kader van Rabo ToekomstBeleggen. Effecten: de effecten waarin u kunt beleggen in het kader van Rabo ToekomstBeleggen. Effectenrekening: de rekening Rabo ToekomstBeleggen die wij voor u aanhouden. Einddatum: de einddatum die we met u afgesproken hebben voor de spaarrekening. Elektronische dienst: een elektronische dienst die u van ons mag gebruiken voor de effectenrekening. Bijvoorbeeld Rabo Internetbankieren. Gebruiken van de effectenrekening: de zaken die met de effectenrekening gedaan mogen worden. Handelsdag: een dag waarop deelnemingsrechten en andere effecten die u moet verkopen of aankopen aangekocht en verkocht kunnen worden. Overeenkomst: de overeenkomst die tussen u en ons geldt en waarop deze voorwaarden van toepassing zijn. Spaarrekening: uw rekening Rabo ToekomstSparen. U: de rekeninghouder. Wij: de Rabobank die de spaar en effectenrekening voor u aanhoudt. Bepalingen voor de effectenrekening 2. Doel van de effectenrekening 1. De effectenrekening is een geblokkeerde rekening zoals bedoeld in artikel 3.126a van de Wet Inkomstenbelasting 2001 (hierna: Wet IB 2001 ). 2. De effectenrekening is gekoppeld aan de spaarrekening. 3. Op de effectenrekening kunnen alleen deelnemingsrechten en andere effecten geadministreerd worden waarvan wij hebben bepaald dat daarin belegd kan worden in het kader van Rabo ToekomstBeleggen. 3. Gebruiken van de effectenrekening De effectenrekening is een geblokkeerde rekening. U mag de effectenrekening daarom niet gebruiken, behalve voor het (laten) administreren van deelnemingsrechten en andere effecten waarin u kunt beleggen in het kader van Rabo ToekomstBeleggen. 4. Dienstverleningsovereenkomst U moet met ons een dienstverleningsovereenkomst sluiten voor het onderhoud van de effectenrekening Rabo ToekomstBeleggen. Komt u de verplichtingen uit de dienstverleningsovereenkomst niet na? Betaalt u bijvoorbeeld de kosten niet? Dan kunnen wij ook de overeenkomst Rabo ToekomstBeleggen opzeggen. 13/70

5. Aan- en verkopen van deelnemingsrechten en/of andere effecten 1. U kunt deelnemingsrechten en/of andere effecten aankopen door ons daartoe een aankoopopdracht te geven. Wij bepalen aan welke eisen zo n aankoopdracht moet voldoen. Deze deelnemingsrechten en/of ander effecten moeten worden aangekocht ten laste van het tegoed op de spaarrekening. 2. U kunt deelnemingsrechten en/of andere effecten verkopen door ons daartoe een verkoopopdracht te geven. Wij bepalen aan welke eisen zo n verkoopopdracht moet voldoen. De verkoopopbrengst wordt bijgeschreven op de spaarrekening. 3. Een aankoop of verkoopopdracht moet minimaal 50, bedragen. Wij kunnen dit minimumbedrag altijd wijzigen. 4. Wij kunnen kosten in rekening brengen voor het aan en verkopen van deelnemingsrechten en/of effecten. 6. Herbeleggen dividenden en uitoefenen claims en andere rechten Worden er dividenden in contanten uitgekeerd op uw effectenrekening? Dan mogen wij deze (na bijschrijving op de spaarrekening) opnieuw beleggen in deelnemingsrechten in dit beleggingsfonds en/of in andere effecten. Ook mogen wij claims of andere rechten tot het verwerven van meer deelnemingsrechten en/of andere effecten namens u uitoefenen. 7. Verkoop deelnemingsrechten en andere effecten op de einddatum 1. Op de einddatum moeten de deelnemingsrechten en andere effecten verkocht worden. De verkoopopbrengst moet worden bijgeschreven op de spaarrekening. Het tegoed op de spaarrekening moet vervolgens gebruikt worden voor vaste en gelijkmatige uitkeringen zoals bedoeld in artikel 3.125 lid 1 sub a dan wel c en artikel 3.126a lid 4 onderdeel a van de Wet IB 2001. 2. Als alle deelnemingsrechten en andere effecten zijn verkocht, wordt de effectenrekening opgeheven. Voor zover nodig blijven de overeenkomst en de algemene voorwaarden gelden totdat de overeenkomst is afgewikkeld. 8. Overlijden Overlijdt u voor de einddatum? Dan moeten alle deelnemingsrechten en andere effecten die op dat moment op de effectenrekening geadministreerd worden, worden verkocht. De verkoopopbrengst moet worden bijgeschreven op de spaarrekening. Deze verkoopopbrengst moet vervolgens gebruikt worden voor vaste en gelijkmatige uitkeringen zoals bedoeld in artikel 3.125 lid 1 sub b en artikel 3.126a lid 4 onderdeel b van de Wet IB 2001. 14/70

Algemene bepalingen 9. Hoe u de effectenrekening kunt gebruiken 1. U kunt de effectenrekening gebruiken. Wij bepalen hoe en met welke middelen. U moet hierbij de middelen gebruiken die wij u hebben gegeven. Middelen zijn onder andere formulieren, passen, codes, hulpmiddelen, programmatuur en/of andere stukken. U bent hiervoor en voor het gebruik hiervan verantwoordelijk. 2. Mag u de effectenrekening niet meer (alleen) gebruiken? Dan moet u alle middelen meteen aan ons teruggeven. 3. Wij kunnen weigeren om u de effectenrekening te laten gebruiken als wij dat nodig vinden. 4. Wij kunnen aanwijzingen en voorschriften geven. Bijvoorbeeld voor het gebruik van de effectenrekening. U moet deze naleven. 5. Voor (het gebruik van) een elektronische dienst gelden de aanwijzingen en voorschriften die zijn opgenomen in de algemene voorwaarden die op die elektronische dienst van toepassing zijn. 10. Geen volmacht U kunt geen volmacht geven aan een ander om de effectenrekening namens u te gebruiken. Dit is alleen anders als wij dat met u hebben afgesproken. 11. Mededelingen en berichten 1. Als u ons iets meedeelt, moet u dat schriftelijk doen, tenzij wij met u daarover andere afspraken hebben gemaakt. 2. Als wij u iets willen meedelen of berichten, kunnen wij dit ook alleen via een elektronische dienst doen. Bijvoorbeeld via Rabo Internetbankieren. We hoeven dit dan niet meer op een andere manier te doen. 12. Wat als er iets verdachts of ongebruikelijks gebeurt? Merkt u dat er iets verdachts of ongebruikelijks gebeurt? Bijvoorbeeld met uw effectenrekening of de middelen die wij aan u hebben gegeven? Of dat er iets verdachts of ongebruikelijks gebeurt bij het gebruik van de effectenrekening? Of u denkt dat dit gaat gebeuren? Dan moet u dit meteen aan ons melden. Ook moet u dan doen wat wij u vragen. 13. Informatie over de effectenrekening 1. Wij geven u informatie over (het verloop van) de effectenrekening. Wij bepalen wanneer en op welke manier. Dit betekent dat wij ook via een elektronische dienst informatie beschikbaar kunnen stellen als u een elektronische dienst kunt gebruiken voor de effectenrekening. 2. U moet informatie meteen na ontvangst controleren. 3. Kunt u voor de effectenrekening een elektronische dienst gebruiken? Dan moet u regelmatig, maar ten minste één keer per twee weken, controleren of er elektronische informatie is. Ziet u dat er elektronische informatie is? Dan moet u deze meteen controleren. Heeft u een aan of verkoopopdracht aan ons gegeven? Dan moet u dagelijks controleren of er informatie is over deze aan of verkoopopdracht. Ook deze informatie moet u meteen na ontvangst controleren. 4. Is er iets niet juist in de informatie? Denkt u dat er informatie ontbreekt? Dan moet u ons dat meteen laten weten. 15/70

5. Heeft u niet binnen dertien maanden nadat de informatie aan u ter beschikking is gesteld op deze informatie gereageerd? Dan hoeven wij in ieder geval niet meer tot correctie over te gaan. Na die termijn hoeven wij de effectenrekening bijvoorbeeld niet meer te corrigeren als er ten onrechte een afschrijving plaatsgevonden heeft. Na die termijn geldt de inhoud van die informatie als door u goedgekeurd. 6. Fouten mogen wij altijd herstellen. Slotbepalingen 14. Fusie, splitsing, contractsoverneming of overdracht 1. Fusie en splitsing van de Rabobank Wij kunnen samengaan met een andere rechtspersoon. Dat heet fuseren. Wij kunnen ook in onderdelen worden opgesplitst. Dat heet splitsen. Fuseren of splitsen wij? Dan kunnen onze rechtsopvolgers zelfstandig en ieder voor het geheel: alle rechten en bevoegdheden tegenover u uitoefenen; al onze verplichtingen tegenover u nakomen. 2. Contractsoverneming Wij kunnen de rechtsverhouding met u en de rechten, plichten en nevenrechten die daarbij horen overdragen aan een ander. Dat kan helemaal of voor een deel. Dat heet contractsoverneming. U geeft ons daarvoor nu al toestemming door het sluiten van de overeenkomst. 3. Overdracht Wij kunnen de vorderingen op u, de rechten uit de overeenkomst en de nevenrechten die daarbij horen, aan een ander overdragen, verpanden of hiervoor een zogenaamde financiëlezekerheidsovereenkomst sluiten. Dit kan geheel of gedeeltelijk. 15. Aansprakelijkheid bank voor belastingen 1. Als wij op grond van artikel 44a van de Invorderingswet aangesproken kunnen worden voor inkomstenbelasting, revisierente of een andere belasting die u moet betalen, hoeven wij u de effectenrekening niet te laten gebruiken. Dit geldt zolang wij hiervoor kunnen worden aangesproken. Wij beoordelen of wij hiervoor aangesproken kunnen worden. 2. Moeten wij inkomstenbelasting, revisierente of een andere belasting betalen in verband met de effectenrekening? Dan mogen wij deelnemingsrechten of andere effecten verkopen om dit bedrag te kunnen betalen. Kunnen wij geen deelnemingsrechten of andere effecten verkopen om dit bedrag te betalen? Dan moet u dit bedrag aan ons betalen zodra wij daar om vragen. Wij mogen dit bedrag bovendien vermeerderen met de wettelijke rente. Bent u overleden? Dan kunnen wij uw erfgenamen ieder apart vragen dit gehele bedrag aan ons te betalen. Uw erfgenamen hoeven ons samen niet meer te betalen dan u zou hebben moeten betalen. 16. Aansprakelijkheid 1. Zijn wij aansprakelijk tegenover u? Dan is onze aansprakelijkheid beperkt. Wij zijn dan alleen verplicht om aan u renteverlies te vergoeden tot maximaal 225, per geval. Met renteverlies bedoelen wij de rente die u misloopt als gevolg van de gebeurtenis waarvoor wij aansprakelijk zijn. Wij zijn niet aansprakelijk voor andere directe of indirecte schade. 2. Wij zijn niet aansprakelijk als er sprake is van overmacht. Wij zijn ook niet aansprakelijk bij een storing in een elektronische dienst, in het elektriciteitsnet, in communicatieverbindingen of in apparatuur of programmatuur van de bank of van derden. 16/70

17. Wetgeving Wordt in deze bijzondere voorwaarden of in de overeenkomst een wetsartikel genoemd? Dan bedoelen wij daarmee ook wet en/of regelgeving die in de plaats komt van dat wetsartikel. 18. Niet overdragen of verpanden De rechten uit de overeenkomst kunnen niet worden afgekocht, aan een ander worden overgedragen of als zekerheid dienen. Ook kunt u niet vrijwillig afzien van uw rechten uit de overeenkomst. Wij doen hierbij afstand van enig pandrecht dat wij mochten hebben of krijgen. 19. Verhouding met andere voorwaarden Voor zover in deze bijzondere voorwaarden afgeweken wordt van andere (algemene) voorwaarden die van toepassing zijn op de effectenrekening, gaan deze bijzondere voorwaarden voor. 20. Wijziging van de overeenkomst en de bijzondere voorwaarden 1. Wij kunnen de overeenkomst en deze bijzondere voorwaarden altijd wijzigen, aanvullen of vervangen. Wij informeren u hierover als dat gebeurt. 2. Minimaal 30 dagen voordat de wijziging, aanvulling of vervanging in gaat, krijgt u hiervan een mededeling van ons. De tekst van deze Bijzondere voorwaarden Rabo ToekomstBeleggen 2014 is op 16 januari 2014 gedeponeerd ter griffie van de rechtbank Midden Nederland te Utrecht, onder nummer 18/2014. 17/70

Algemene voorwaarden voor de effectendienstverlening van de Rabobank 2016 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 Uitleg gebruikte woorden Hoofdstuk 2 Algemene bepalingen Hoofdstuk 3 Bepalingen die gelden voor de effectenrekening Hoofdstuk 4 Bepalingen die gelden voor de effectendienstverlening Hoofdstuk 5 Bepalingen die gelden voor bepaalde vormen van beleggingsdienstverlening Bijlagen 1. Beknopte beschrijving van ons beleid bij belangenconflicten 2. Bescherming van uw effecten en gelden bij de Rabobank 3. Algemene beschrijving van de aard en risico s van effecten 4. Het orderuitvoeringsbeleid van de Rabobank Deze bijlagen zijn een onderdeel van deze algemene voorwaarden. 18/70

Hoofdstuk 1 Uitleg gebruikte woorden We gebruiken bepaalde woorden in de overeenkomst en in deze algemene voorwaarden. Hieronder leest u wat wij met een aantal van deze woorden bedoelen. Rekeninghouder: de natuurlijke persoon of personen, en/of de rechtspersoon of rechtspersonen, en/of de beherende vennoot of beherende vennoten van een commanditaire vennootschap, en/of de vennoot of vennoten van een vennootschap onder firma, en/of vergelijkbare entiteiten naar buitenlands of internationaal recht, voor wie wij een effectenrekening aanhouden, zowel samen als ieder apart. U: de rekeninghouder, en/of alle rekeninghouders samen, en/of iedere rekeninghouder apart. Wij, Rabobank: Coöperatieve Rabobank U.A. Rabobank Groep: de economische eenheid waarin wij samen met andere rechtspersonen en vennootschappen organisatorisch zijn verbonden. Effecten: 1 een aandeel of een ander daarmee gelijk te stellen verhandelbaar waardebewijs of recht een obligatie of een ander verhandelbaar schuldinstrument elk ander verhandelbaar waardebewijs waarmee aandelen, obligaties of een ander verhandelbaar schuldinstrument door uitoefening van de daaraan verbonden rechten of door conversie kan worden verworven of dat in geld wordt afgewikkeld 2 een geldmarktinstrument (zoals depositocertificaten en commercial paper) 3 een recht van deelneming in een beleggingsinstelling (zowel actief beheerde beleggingsfondsen als indextrackers) 4 een optie een future een swap een (rente)termijncontract, of een ander derivatencontract dat betrekking heeft op effecten, valuta, rentevoeten, rendementen of andere afgeleide instrumenten, indexen, grondstoffen of een andere economische waarde en dat kan worden afgewikkeld door middel van materiële levering of in contanten 5 alle op een effectenrekening geadministreerde vorderingen die u ter zake van de hiervoor onder 1 tot en met 4 vermelde effecten van een bepaalde soort op ons en/of derden heeft of zal verkrijgen 6 al hetgeen wij van tijd tot tijd als effect zullen aanmerken en wij op een effectenrekening administreren. Effectenrekening: de rekening die wij voor u aanhouden en waarop effecten worden geadministreerd. En/of effectenrekening: een effectenrekening met meer rekeninghouders. Elke rekeninghouder mag de effectenrekening zelfstandig gebruiken, dus zonder medewerking van de andere rekeninghouder(s). 19/70

En effectenrekening: een effectenrekening met meer rekeninghouders. De rekeninghouders mogen de effectenrekening alleen samen gebruiken. Geldrekening: Gebruiken van de effectenrekening: Overeenkomst: Beurs: de beleggersrekening of andere bankrekening die hoort bij de effectenrekening. In de overeenkomst staat welke rekening dit is. Bedragen die u in het kader van de beleggingsdienstverlening dient te betalen of ontvangen kunnen wij van deze rekening af dan wel bijboeken. alle bankzaken die u met de effectenrekening mag doen. Bijvoorbeeld ons een order tot koop of verkoop van effecten geven of een overboekingsopdracht geven. de tussen u en ons gesloten overeenkomst waarin is vastgelegd dat wij voor u een effectenrekening aanhouden, daaronder mede begrepen de vermogensbeheerovereenkomst. een gereglementeerde markt of multilaterale handelsfaciliteit. 20/70

Hoofdstuk 2 Algemene bepalingen 1. Geldrekening Zolang u een effectenrekening bij ons heeft, bent u verplicht ook een beleggersrekening als geldrekening bij ons aan te houden met dezelfde tenaamstelling als de effectenrekening. Of een andere geldrekening als wij dat met u hebben afgesproken. 2. Uw contactgegevens en wijzigingen daarvan 1. Uw woonadres is een contactgegeven. Er zijn echter meer manieren waarop wij contact met u kunnen opnemen. Als wij van u een e mailadres of mobiel telefoonnummer hebben gekregen, kunnen we dat gebruiken om contact met u op te nemen. Bijvoorbeeld over de uitvoering van een opdracht die u ons heeft gegeven. 2. Wijzigt er iets in uw contactgegevens? Geef dit dan zo spoedig mogelijk aan ons door zodat wij onze dienstverlening daarop kunnen afstemmen. 3. Meedelen 1. Als u ons iets meedeelt, kan dat schriftelijk of via email. Tenzij vooraf duidelijk is dat u het ook op een andere manier kan laten weten. Dit artikel geldt niet voor het geven van opdrachten. Hoe u opdrachten kunt geven leest u verderop in deze algemene voorwaarden. 2. Als wij u iets willen meedelen of laten weten, kijken wij zelf op welke manier wij dit doen. Wij kunnen dit ook alleen via een online dienst doen. Bijvoorbeeld via Rabo Internetbankieren. Wij hoeven dit dan niet meer op een andere manier te doen. Gaat het om informatie die niet persoonlijk aan u is gericht? Dan kunnen wij volstaan met het beschikbaar stellen van de informatie op onze website. 4. Persoonsgegevens Wij verwerken uw persoonsgegevens. Het Privacy Statement (zie www.rabobank.nl) beschrijft de manier waarop wij en andere groepsonderdelen van Rabobank omgaan met uw persoonsgegevens. 5. Vastleggen communicatie Wij kunnen telefoongesprekken en andere vormen van communicatie tussen u en ons vastleggen. Deze vastlegging mogen wij onder meer gebruiken voor reconstructie en bewijs, de afhandeling en de vastlegging in de administratie van orders en opdrachten, interne controledoeleinden, fraudebestrijding alsmede voor beoordelingsdoeleinden, trainings en coachingsdoeleinden. Na verloop van tijd vernietigen we deze vastgelegde communicatie. 6. Verstrekken van informatie over u 1. Bij de uitvoering van beleggingstransacties worden ook andere partijen ingeschakeld, ook in andere landen binnen of buiten de Europese Unie. Daarbij kunnen uw persoonsgegevens worden doorgegeven. Dit kan betekenen dat uw persoonsgegevens worden doorgegeven aan derden in landen die niet hetzelfde beschermingsniveau van persoonsgegevens kennen als in de Europese Unie. 2. Het kan zijn dat wij derden (al dan niet buiten de Europese Unie), informatie moeten geven over u, uw opdrachten en/ of uw effecten. Het kan daarbij bijvoorbeeld gaan om een toezichthouder of een andere bevoegde autoriteit die wij op basis van een overeenkomst of de wet informatie moeten geven. Of om een toezichthouder die uw persoonsgegevens opvraagt in het kader van een onderzoek, tijdens of na 21/70

het verwerken van deze gegevens. Wij kunnen verplicht zijn aan deze onderzoeken onze medewerking te verlenen. Wij hoeven het u niet te vertellen als wij een derde informatie geven en het kan zelfs zijn dat we tot geheimhouding verplicht zijn. 3. Ook kunnen de partijen die wij hebben ingeschakeld of partijen die effecten hebben uitgegeven (al dan niet buiten de Europese Unie) ons vragen om aanvullende gegevens van u, bijvoorbeeld om aan hun wetgeving te kunnen voldoen. Hierdoor kunnen bevoegde lokale toezichthouders een onderzoek instellen naar uw gegevens zowel tijdens als na de verwerking van uw order. Deze partijen kunnen zich bevinden in landen die niet hetzelfde of een lager beschermingsniveau van persoonsgegevens kennen dan Nederland. Wij kunnen u om toestemming vragen om gegevens over u te verstrekken. 4. Geven wij de informatie als hiervoor in lid 2 en 3 bedoeld niet? Bijvoorbeeld omdat u dat niet wilt of omdat wij dat niet mogen? Dan kan dat gevolgen hebben voor de dienstverlening aan u. Het kan dan bijvoorbeeld zo zijn dat u de effecten (tijdelijk) niet kan verhandelen en dat u de rechten die zijn verbonden aan de effecten (tijdelijk) niet kunt uitoefenen (bijvoorbeeld het recht op dividend), dat wij bepaalde effecten moeten verkopen of dat wij de overeenkomst met u moeten beëindigen. 5. Wij mogen aan zekerheidsgevers en anderen die direct of indirect bij de overeenkomst en/of de effectenrekening betrokken zijn of worden, informatie geven over u en over de overeenkomst. 7. Verplichtingen tegenover een belastingautoriteit 1. Naast andere verplichtingen die gelden om ons informatie te geven, dient u ons ook wanneer wij u dat vragen, alle gegevens, correct ingevulde en ondertekende formulieren, kopieën van documenten en andere informatie te geven die wij nodig hebben om ervoor te zorgen dat wij onze verplichtingen uit een overeenkomst met of andere verplichtingen tegenover een belastingautoriteit van Nederland of een ander land kunnen nakomen. Ook dient u verder alles te doen wat nodig is om ervoor te zorgen dat wij die verplichtingen kunnen nakomen. Als er wijzigingen zijn in de informatie die u ons gegeven hebt, dient u die zo spoedig mogelijk aan ons mee te delen. Vragen wij u om een ingevuld formulier of andere informatie in verband met Amerikaanse effecten waarin u rechtstreeks belegtdanwelindirectdoorbijvoorbeeldeenbeleggingsfondsdatin Amerikaanseeffectenkanbeleggen? Endoetudatniet? Dan zijn wij bevoegd de Amerikaanse effecten op uw effectenrekening namens u en voor uw rekening en risico te verkopen of, als dat niet mogelijk is, om de overeenkomst met u op te zeggen. Wij kijken daarbij niet naar de hoogte van de verkoopopbrengst. 2. Wij mogen uw gegevens ook verwerken voor zover die verwerking nodig is om onze verplichtingen uit een overeenkomst met of andere verplichtingen tegenover een belastingautoriteit van Nederland of een ander land na te komen. Onder de verwerkingen die wij mogen doen, vallen onder meer het gebruik van gegevens die wij al van u hebben, het verzamelen en opslaan van gegevens over u en het doorgeven van gegevens over u aan een belastingautoriteit van Nederland of van een ander land. 3. Wat als wij op grond van een overeenkomst of om een andere reden van een belastingautoriteit van Nederland of een ander land bronbelasting moeten inhouden op betalingen aan u en deze moeten afdragen aan die belastingautoriteit? Dan komt deze bronbelasting voor uw rekening. Wij mogen het bedrag van de bronbelasting aftrekken van betalingen aan u of afboeken van uw rekening. Ook mogen wij u deze bronbelasting op een andere wijze in rekening brengen. 4. Wij zijn niet verplicht u behulpzaam te zijn bij het terugvorderen van bronbelasting ( tax reclaim service ). 22/70

8. Kosten 1. Wij mogen u kosten in rekening brengen. U bent ons deze kosten verschuldigd. Wij mogen deze kosten van de geldrekening afboeken. Zorgt u voor voldoende saldo of kredietruimte op de geldrekening. Wij bedoelen - mede afhankelijk van de aard van de dienstverlening - bijvoorbeeld: a kosten voor het aanhouden van de effectenrekening b kosten voor het gebruik van de effectenrekening, bijvoorbeeld voor het geven van een opdracht tot koop of verkoop van effecten c kosten voor de beleggingsdienstverlening die u afneemt d kosten voor het ontvangen van rekeninginformatie op papier e kosten van derden die wij hebben ingeschakeld f belastingen. 2. Het kan zijn dat u nog andere kosten dient te betalen, die u niet aan of via ons dient te betalen. Bijvoorbeeld belastingen. 3. Belegt u in een beleggingsfonds? Dan kan het zijn dat een beleggingsfonds ons kosten in rekening brengt voor de koop of verkoop van effecten in het beleggingsfonds. Is dat het geval? Dan brengen wij deze kosten bij u in rekening. 9. Andere kosten Wij maken soms andere kosten die verband houden met de effectenrekening. U dient ook deze kosten te betalen. Voorbeelden van deze kosten zijn: a kosten van onderzoek in onze administratie b incassokosten c kosten van een rechtszaak d kosten van een procedure buiten de rechter om. De incassokosten en de kosten van een procedure buiten de rechter om zijn minimaal 10% van het bedrag dat u ons dient te betalen, tenzij de wet iets anders zegt. Als wij meer kosten maken, dient u die ook te betalen. 10. Wij kunnen kosten wijzigen 1. Hiervoor in artikel 8 en 9 worden onze kosten beschreven. Wij kunnen deze kosten wijzigen. Ook kunnen wij nieuwe kosten toevoegen of verwijderen. Wij laten het u weten als dat gebeurt. Minimaal 30 dagen voordat de wijziging in gaat, hoort u dat van ons. 2. Wij kunnen de kosten onder meer wijzigen in de volgende gevallen: onze dienstverlening wijzigt wij passen ons assortiment aan, bijvoorbeeld omdat wij een product uit ons assortiment halen of juist toevoegen wij stoppen met een deel van onze dienstverlening wij samenwerken met een andere partij om een bepaalde dienst te kunnen verlenen, en die andere partij verhoogt of verlaagt de kosten wij gaan samenwerken met een andere partij om een bepaalde dienst te kunnen verlenen wij onze tarievenstructuur wijzigen. Bijvoorbeeld als wij zaken apart tariferen die voorheen in de basisdienstverlening waren opgenomen. Of andersom als wij meer kosten maken als wij de verhouding tussen kosten en opbrengsten willen wijzigen er komt nieuwe regelgeving of bestaande regelgeving wijzigt, en die regelgeving heeft invloed op onze dienstverlening aan u, en daarmee op de kosten die wij in rekening brengen. Of door nieuwe 23/70

of gewijzigde regelgeving moeten of willen wij een bedrag bij u in rekening brengen. Bijvoorbeeld omdat de wetgever ons een bepaalde controleverplichting oplegt waarvoor wij kosten maken door inflatie of prijsindexatie bij ontwikkelingen in de maatschappij of in de markt. 11. Belangenconflicten Tussen u en ons, tussen u en een medewerker van ons of tussen u en andere klanten kunnen belangenconflicten ontstaan. In bijlage 1 bij deze algemene voorwaarden kunt u lezen wat ons beleid is over belangenconflicten. Wilt u meer informatie hierover? Dan kunt u ons daar om vragen. 12. Opzegging overeenkomst 1. U kunt de overeenkomst beëindigen door deze op te zeggen. U dient de opzegging aan ons mee te delen. Heeft u een en/of effectenrekening? Dan mag ieder van u zonder medewerking van de andere rekeninghouder de overeenkomst opzeggen. Heeft u een en effectenrekening? Dan kunt u alleen samen de overeenkomst opzeggen. Er geldt een opzegtermijn van één maand, te rekenen vanaf het moment waarop wij uw mededeling hebben ontvangen. 2. Ook wij kunnen de overeenkomst beëindigen door deze op te zeggen. Doen wij dit, dan geldt een opzegtermijn van één maand. Deze opzegtermijn geldt niet als wij de overeenkomst opzeggen omdat wij vinden dat de bankrelatie met u een gevaar is voor de integriteit van ons of van de financiële sector. Bijvoorbeeld bij een vermoeden van fraude of als de goede naam van ons of van andere banken wordt aangetast. 3. Heeft u een effectenrekening waarop al meer dan één jaar geen tegoed staat? Dan mogen wij deze opheffen. Wij informeren u hierover dan vooraf. Geeft u dan niet binnen één maand aan dat u het niet eens bent met de opheffing? Dan heffen we de rekening op. 4. Na opzegging of ontbinding van de overeenkomst mogen wij het gebruik van de rekening opschorten. Wij mogen dit ook doen als u een verplichting tegenover ons niet nakomt. 5. Opschorting, beëindiging of ontbinding van de overeenkomst ontslaat u niet van uw verplichtingen tegenover ons. De van toepassing verklaarde voorwaarden blijven gelden totdat u aan al uw verplichtingen heeft voldaan en er geen nieuwe verplichtingen meer kunnen ontstaan. 6. Staan er nog effecten op de effectenrekening als deze wordt beëindigd? Dan zijn wij bevoegd om op een door ons te bepalen tijdstip de effecten namens u en voor uw rekening en risico te verkopen. Wij kijken daarbij niet naar de hoogte van de verkoopopbrengst. 13. Fusie, splitsing, contractsoverneming en overdracht 1. Fusie en splitsing van Rabobank Wij kunnen samengaan met een andere rechtspersoon. Dat heet fuseren. Wij kunnen ook in onderdelen worden opgesplitst. Dat heet splitsen. Fuseren of splitsen wij? Dan kunnen onze rechtsopvolgers zelfstandig en ieder voor het geheel: alle rechten en bevoegdheden tegenover u uitoefenen al onze verplichtingen tegenover u nakomen. 2. Contractsoverneming Wij kunnen de rechtsverhouding met u en de rechten, plichten en nevenrechten die daarbij horen overdragen aan een ander. Dat kan helemaal of voor een deel. Dat heet contractsoverneming. U geeft ons daarvoor nu al toestemming door het sluiten van de overeenkomst. 24/70