Verslag: Workshop Wet Natuurbescherming (vraaggestuurd) Friese VTH Netwerkdag 28 september 2017 Praktijkvragen met antwoorden: 1 Wat zijn de wijzigingen ten aanzien van de voorheen geldende Boswet? De Boswet is opgenomen in Hoofdstuk 4 Wet nb. Voor een deel hetzelfde, voor een deel gewijzigd Provinciale verordening schrijft voor hoe melding en herplantplicht verloopt. 2 Is er nog wel sprake van een (eenduidig) broedseizoen? Er was geen sprake van een eenduidig broedseizoen en dat is onder de huidige wet niet anders. Per soort wordt gekeken of de te ontheffen of te vergunnen activiteit effect heeft op het leefgebied van de soort, de soort zelf, of de vaste verblijfplaats. Toetsen aan aanwijzingsbesluit voor leefgebied. Toetsen aan art 3.1 Wet nb i.c.m. de gronden genoemd in art 3.7 v.w.b. de ontheffingsgronden. 3 Handelen in het broedseizoen bij werkzaamheden? Kijk eerst of er sprake is van een N2000-gebied. Denk daarbij aan externe werking v.w.b. stikstof of als de werkzaamheden worden uitgevoerd in een plangebied direct daaraan grenzend. Dan is er mogelijk sprake van vergunningplicht o.g.v. art 2.7 Wet nb. Als vergunning aanwezig is, vraag die dan op en controleer of de werkzaamheden worden uitgevoerd binnen de vergunningsvoorwaarden. Is er alleen een mogelijk effect op (vogel)soorten? Vraag of er een ontheffing is verleend en controleer de ontheffingsvoorwaarden. Is er geen ontheffing en toch sprake van vermoedelijk opzettelijke verstoring, doden, vernielen en/of verontrusten van beschermde soorten? Vraag of gewerkt wordt volgens een goedgekeurde gedragscode. Zo ja, controleer of wordt voldaan aan de regels van de gedragscode. Zo nee, treedt handhavend op via BSBM of uitgebreid proces-verbaal. Zorg er daar bij voor dat je het vereiste bewijs verzameld en een goede verklaring opneemt. Denk aan eendaadse samenloop gebieds- en soortenbescherming.
Overtreding 2.7 Overtreding 3.1, 3.5, 3.10 Strafbaar gesteld in Wed artikel 1, 2 en 6 4 Bestuurlijke boete. Hoe werkt dat in de praktijk? Ervaringen? De Wet nb kent voor overtredingen uit de hoofdstukken 2 en 3 niet het middel van de bestuurlijke boete. Bestuurlijke boete wel mogelijk voor beperkt aantal artikelen uit Hoofdstuk 4 geïmporteerd hout. BSBM mogelijk voor de feiten.. In geval van bestuurlijke boete maakt de toezichthouder een bestuurlijke rapportage met bewijsvorming op. De Afdeling, maakt een boetebesluit op zorgt voor horen overtreder, schriftelijke besluitvorming en in werking zetten procedure tot inning. 5 Iemand steekt een rietorchis uit. Hoe te handelen? Waar wordt rietorchis uitgestoken? Natura 2000-gebied? Zie antwoord vraag 3 Soortenbescherming Ontheffing? Gedragscode? 6 Op de bebording staat nog Art. 20 NB Wet. Is handhaven mogelijk? Ja, (wel persoonlijke mening TvH) zie overgangsrecht art 9.3 lid 4 en 6 7 Is door de VTH de info uitwisseling beter geworden? Vraag terugleggen naar praktijk. In beide wetten worden verschillende onderwerpen behandeld, die wat betreft de uitvoering van werkzaamheden los van elkaar staan Wat zegt Wet VTH over info uitwisseling en organisatie Wet nb zegt iets over bescherming en uitvoering. - 2 / 12 -
8 Ontwikkelingen rondom de PAS, is dit systeem houdbaar? Praktisch wat mij betreft discutabel, zeker als er geen verplichte deelname is. Dan wordt niet goed geregistreerd en wordt het fundament onder het systeem weggehaald. Juridisch schat ik in dat dit systeem in stand blijft om dat sterk politiek gedragen is. PAS-systeem houdbaar, persoonlijke mening Vragen liggen bij EHvJ Ook al blijft systeem in stand Hoe handhaven? 9 Hoe is de flora- en faunawet vertaald in deze wet? Hoofdstuk 3 in de Wet nb Vogelsoorten, habitatrichtlijn soorten overige soorten (nationale kop) 10 Hoe kun je snel benodigde informatie achterhalen? Schematisch werken, kijk in je notitieboekje en vraag/antwoord 3 11 Gemeenten doen veel aan groenbeheer en aan ontwikkeling: op welke wijze kunnen zij op praktische wijze invulling geven aan hun verplichtingen in het kader van de Wet natuurbescherming? (Volgen van/ ontwikkeling van gedragscodes?) Precies, dien een gedragscode in ter goedkeuring en verwerk daar jouw lokale wensen in Laat de door jou gewenste gedragscode onderdeel uitmaken van je contract. Controleer naleving van de bepalingen van de gedragscode. 12 Welke rol voor gemeenten tav beschermde soorten (bijv bij aanvraag verbouw oude woning of aanbrengen dakkapel). En hoe kun je aan deze rol goed invulling geven? Bij de aanvraag voor een omgevingsvergunning dient het aspect natuur te worden beoordeeld. Er zit een natuurrapport bij de aanvraag of daar kan om worden gevraagd. Vervolgens wordt aan de provincie om een vvgb gevraagd. Deze kan worden verleend onder voorwaarden - 3 / 12 -
13 Is er ook een nummer wat tijdens een evenement gebeld kan worden, indien er vermoedens zijn dat het niet goed gaat? Bij een evenement is beoordeeld of er sprake is van een natuuraspect bij de omgevingsvergunning. Afdeling Handhaving heeft haar eigen kanalen om bij vermoedelijke overtreding handhavend op te treden. In de ontheffing staat door wie (bevoegd gezag) die verleend is. 14 Hoe is het toezicht bij evenementen geregeld? Het bevoegd gezag voor de omgevingsvergunning is ook het bevoegd gezag voor het natuuraspect (art Wabo). Indien vergunning aanwezig had moeten zijn. 15 Beleid voor toezicht op PAS voor veehouderij en industrie Indien een Wet nb vergunning wordt aangevraagd t.b.v. een veehouderij is de provincie bevoegd gezag voor handhaving. Indien de natuurvergunning onderdeel uitmaakt van de Wabo-vbergunning is de gemeente bevoegd voor handhaving, eventueel uitbesteed aan Fumo. 16 Hoeveel % van de veehouderijen in Friesland heeft een PAS/NBW vergunning?? Weet ik niet 17 Hoe kunnen we elkaar (gemeente / FUMO) versterken bij de uitvoering van onze VTH taken, welke visie heeft de FUMO hierop naar de toekomst? Fumo ziet de handhavende taak graag bij haar ondergebracht.??? - 4 / 12 -
18 Hoe kunnen we samen de "media" gebruiken om onze taken en samenwerking te communiceren naar de buitenwereld? Interne aangelegenheid van FUMO, nieuwsbrieven, acties en aandachtspunten communiceren. 19 Graag de laatste ontwikkelingen op dit gebied.? In september wet nb aangepast. Lees invoering en toelichting daarop. 20 Graag de laatste ontwikkelingen op dit gebied. Geen 21 De veranderingen in de wet Natuurbescherming Zie algemene bijdrage 22 Vervalt de wet Natuurbescherming met de inwerkingtreding van de Omgevingswet? De Wet nb wordt in de verschillende AMvB s onder de Omgevingswet opgenomen. Wet nb zal vervallen. 23 Hoe lees je de natuurwet? Zie algemene bijdrage 24 Waar vindt je de wet toezicht en handhaving? (Binnen de natuurwet). Niet Wet VTH is een zelfstandige wet die niet is terug te vinden in de Wet nb. Handhaving van de Wet nb is opgedragen aan aangewezen toezichthouders, politie en BOA s in Domein II - 5 / 12 -
25 Wat is het verschil met de vorige wetgeving? Wet nb gevormd door samenvoeging 3 wetten (Nb-wet 1998, Ff-wet en Boswet. Aangepast aan HR en VR. Veel nationale koppen (extra s bovenop de HR/VR zijn vervallen). Art 3.10 kent nog een extra bescherming van eigen soorten en er is de bevoegdheid voor de provincie (en gemeente?) om soorten aan te wijzen waarvoor (geen) bescherming geldt. Schade en overlastbestrijding. Zie ook algemenen bijdrage. 26 Is de natuur beter af met de nieuwe wet Natuurbescherming? Is uiteraard een discussievraag. De wet geeft veel en (afhankelijk hoe je in de natuurbescherming zit) beschermt goed. Cruciaal is hoe de wet wordt nageleefd en gehandhaafd. 27 Wat wordt bedoeld met opzet? De Wet nb kent de normale uitleg van opzet+ het gaat om het wilsbesluit, de bedoeling het oogmerk van de overtreder-verdachte. De Wed kent als opzetvoorwaarde± kleurloos opzet. Maar. opzet komt als bestanddeel voor in het desbetreffende artikel en later bij de beoordeling in artikel 2 Wed nogmaals. Dus een soort van dubbele opzet met verschillende voorwaarden. et in de artikelen is oogmerk, willens en wetens, voorwaardelijke opzet. 28 Wat is de grootste verandering t.a.v. Ff-wet? Lijst en beschermde soorten aangepast (eraf erbij) De Wet nb kent een onderverdeling van het beschermingsregime Vogelsoorten art 3.1 t/m 3.4 Andere soorten art 3.5 t/m 3.9 Nationale soorten art 3.10, 3.11 en Bijlage A Gedragscode in de Wet nb opgenomen 29 Blijven vuurwerk(evenementen) in buitengebied mogelijk in de toekomst? (Vuurwerk)evenementen in buitengebied blijven net zo makkelijk of moeilijk mogelijk als onder vorige wetgeving. Daarin is het wettelijk systeem niet veranderd. Wabo- of omgevingsvergunning met vvgb of afzonderlijke vergunningen/ontheffingen. - 6 / 12 -
30 Festival 3 dagen Groene ster Leeuwarden: mag met 100 dba, vuurwerk onder toezicht van ecoloog i.v.m. verstoring vogels? Toetsing vuurwerkaanvraag gemeente Toetsing natuuraspecten provincie Ontheffing van verbodsbepalingen met voorwaarden 31 Wat betekent de nieuwe Wet Natuurbescherming voor mijn werk als toezichthouder? Dat ligt er aan waar u toezichthouder bent. NVWA of Provincie of Gemeente of Omgevingsdienst 32 Op welke manier kan ik de kennis over natuurwetgeving uitbreiden. Zie algemene bijdrage voor uitleg systeem van de Wet nb Uitbreiding natuurwetgeving is 1, maar een tweede is dat je je best eens een dag aan de hand van de verschillende praktijksituaties kunt laten bijpraten en uiteraard zelf doen door de nieuwe wetgeving op je eigen situaties toe te passen 33 Wat kan een andere netwerkpartner voor mij als handhaver bij de politie voor mij betekenen? Politie met haar omgevings-, opsporings- en wetskennis. afspraken maken over bijstand en faciliteren. Handhaver heeft zelf Gebiedskennis Kennis van WvSr, WvSv, Wed en Wet nb-systeem (gebieds- en/of soortenbescherming, jacht) Kent mensen/ verdachten De andere netwerkpartner kan de ecologische gebiedskennis hebben. Heeft ook gebiedskennis, samen misschien 90 tot 100% Kent ook mensen in het veld, samen misschien 80% Heeft zelfde bevoegdheden en je kunt samen optreden Heeft eigen (toezichthoudende) bevoegdheden Kan ook capaciteit organiseren voor gericht en spontane acties Waar zit vaak spanning op in de samenwerking Uitwisseling informatie, verlenen bijstand op de juiste momenten Vervoer, geweldsmiddelen, verbindingen - 7 / 12 -
34 Op welke wijze is de uitvoering belegd? Toezicht Politie vanuit algemene taak BOA s in Domein II Aangewezen toezichthouders Provincie Rijk Gemeenten 35 Zijn er duidelijke toetsingscriteria voor gemeenten voor het onderdeel natuur? Ja art 27 Wabo i.v.m. Besluit Omgevingswet Artikel 2.27 1 In bij wet of algemene maatregel van bestuur aangewezen categorieën gevallen wordt een omgevingsvergunning niet verleend dan nadat een daarbij aangewezen bestuursorgaan heeft verklaard dat het daartegen geen bedenkingen heeft. Bij een maatregel als bedoeld in de eerste volzin worden slechts categorieën gevallen aangewezen waarin voor het verrichten van de betrokken activiteit een afzonderlijke toestemming van het aangewezen bestuursorgaan wenselijk is gezien de bijzondere deskundigheid die dat orgaan ten aanzien van die activiteit bezit of de verantwoordelijkheid die dat orgaan draagt voor het beleid dat betrekking heeft op de betrokken categorie activiteiten. Bij die maatregel kan worden bepaald dat het aangewezen bestuursorgaan categorieën gevallen kan aanwijzen waarin de verklaring niet is vereist. Ja, net zo duidelijk als voor rijks- of provincieambtenaren Praktische uitvoering is stuk weerbarstiger en heeft met lokaal politiek/bestuurlijk klimaat te maken. Aandachtspunt kan zijn de mate van scholing van de betrokken medewerkers Er zijn veel aspecten die rol kunnen spelen De wil of de wens om deze aspecten bij het werk betrekken 36 Welke basiskennis is minimaal nodig bij gemeenten om te kunnen bepalen of natuur aan de orde is bij vergunningen? Gebiedskennis, wel of geen N 2000-gebied of daar in de buurt Welke soorten kunnen er voorkomen denk aan stikstof Drempel bij vergunning m.b.t. gebiedsbescherming ligt heel laag Al als significante effecten kunnen ontstaan - 8 / 12 -
Drempel bij ontheffing wat hoger en er kan gebruik gemaakt worden van gedragscode 37 Binnen welke termijn moet de provincie advies geven over (formele) adviesaanvragen m.b.t. Wet Natuurbescherming? 13 weken met mogelijkheid tot verlenging tot 20 weken (+7) art 5.1, lid 1 38 Hoe reëel het is om te veronderstellen dat een aannemer een gelijkwaardige partner is van een grote professionele opdrachtgever en dat de opdrachtgever de aannemer zal ontslaan van aansprakelijkheid als er ondanks diverse waarschuwingen wordt doorgegaan met een project De aannemer is een gelijkwaardige partner. De aannemer let bij het contract wat hij aangaat op of de natuuraspecten beoordeeld zijn. Is er een vergunning/ontheffing verleend. Heeft de opdrachtgever aantoonbaar een natuurtoets laten maken en beoordelen door het bevoegd gezag. Dit koste nog geen geld. Hij moet gaan opletten als dit niet is gebeurd. Dan kan het zijn dat voordat met de werkzaamheden wordt gestart, dit alsnog moet gebeuren en er een PB moet worden opgemaakt. DE natuurtoets zou een vast onderdeel van het contract moeten zijn. Denk aan gebruik gedragscode (vloeien overigens ook verplichting uit). Denk aan algemene zorgplicht waaruit stilleggingen bestuursrechtelijke maatregelen kunnen volgen. 39 Op 23 juni 2016 ben ik bij de presentaties van de Wet Natuurbescherming geweest, graag wil ik bijgepraat worden wat er in de tussentijd gebeurd is. Wat is er gebeurd tussen 23 juni 2016 en nu? Per 01-01-2017 in werking nieuwe wet,. Zie algemene bijdrage 40 Gezien mijn functie als politie ambtenaar op het gebied van milieu, is alle informatie die ik extra kan ontvangen, welkom. Klopt, vandaag is zo n dag. Verder allerlei vaardigheden worden verplicht onderhouden Kennis van het gebied groene wetgeving zou er daar ook één van moeten zijn. Met elkaar de buiten gevonden casuïstiek samen doorakkeren op welke wetgeving is van toepassing en wat is nodig voor bewijs. Verzamel vragen uit praktijk, maak bespreekbaar tijdens overleggen en besteed na verloop van tijd een keer een TO aan om bij gepraat te worden. Maak er (een dag(deel) programma van. - 9 / 12 -
41 Wet Natuurbescherming, hoe is dat bij de gemeenten qua uitvoering geregeld ook kijkend naar de wet VTH? Dat zal wisselend zijn van goed tot slecht. Kijk in je administratieve organisatie hoe de toetsing van de Wet nb is opgenomen. Eén zin? Wordt achterdochtig Bevraag de behandelend ambtenaar/wethouder Breng je risico op procedures in beeld (procedures kosten indirect erg veel geld. Zie ook antwoord op vraag 36 42 Wat zijn de verschillen tussen de Nieuwe wet Natuurbescherming en zijn voorganger de FF wet? Zie eerdere vragen en algemene presentatie. 43 Graag actuele thema s en/of recent gewijzigde wet- en regelgeving. Zie eerdere vragen en algemene presentatie. 44 Hoe verloopt het toezicht op de wet Natuurbescherming en dan met name gericht op de PAS. Ik denk moeizaam, want wat moet je controleren en wat kun je controleren. Worden herstelmaatregelen uitgevoerd Wordt goed gemonitord Controle op stalsystemen en aantallen stuks vee 45 Zijn er al uitspraken van rechters voor de bewijsvoering tav de opzet in de Wet Natuurbescherming Ik ken ze nog niet. 46 Ganzen problematiek in Friesland; bestaat er ook een schema over verboden e.d. bepaalde perioden? Zie provinciale verordening - 10 / 12 -
47 Mag een kassencomplex qua oppervlakte deel uitmaken van een jachtveld? Blijf ik schuldig 48 Wat vinden jullie van de opzet m.b.t. het bewijzen van verstoring? Het probleem met verstoring is niet de opzettelijkheid, maar de kans dat daarmee de gunstige staat van in stand houding in gevaar komt. Dat is niet te bewijzen omdat er in Nederland niet een lijst met vogelsoorten is waarvoor dat het geval is. De rechter heeft in verschillende uitspraken gewezen op de VR en daar bij aangesloten. Zie brochure RVO 49 Werkt deze wet beter dan de Flora- en Fauna wetgeving? Er is ongetwijfeld een gewenningsperiode nodig voor een aantal procedurele zaken en voor wat betreft inhoud is het denk ik neutraal. 50 Welke accenten heeft de Provincie aangelegd nu zij beleid in verordening Natuurbescherming moet vastleggen? Vraag voorleggen aan de aanwezige beleidsmedewerker van de provincie. Eventueel door FUMO zelf aanvullen. 51 Wat moet ik als Wabo-coordinator/bouwplantoetser weten van de Wet Natuurbescherming? Belangrijke taak. Onderzoek of een natuurtoets verplicht onderdeel zou moeten uitmaken van de aanvraag. Dan bij provincie om een vvgb vragen. Zie ook antwoorde op de vragen 12 en 35 52 Wat zijn de voorwaarden om gebruik te mogen maken van vrijstelling voor soortbescherming in geval van uitvoering van een instandhoudingsmaatregel of een passende maatregel? Art 3.2 en 3.6 Wet nb 53-11 / 12 -
Wanneer moet ik in het kader van een concrete aanvraag om omgevingsvergunning gaan afstemmen met de Provincie? Op het moment dat er natuuraspecten een rol kunnen spelen. Zie ook antwoord op vraag 12, 35 en 51 54 Wat is de rol van de FUMO bij Wet Natuurbescherming? FUMO toezicht FUMO opsporing Boa aangesteld in Domein II en daarmee bevoegd voor wetgeving in het kader van de Wed, waaronder Wet nb. Wabo art 5.1 en art 10.8 Wet nb Succes met de handhavende werkzaamheden Groet Teus van Hattum - 12 / 12 -