Beheer Openbare Ruimte Opgesteld door: R.W. Uijterwaal Versie: concept Datum: oktober 2014 Gladheidbestrijding Uitvoeringsplan 2014-2015
Inhoud 1. Inleiding 3 2. Beleid 4 2.1. Inleiding 4 2.2. Beleidsdoelen 4 2.3. Relevant beleidsuitgangspunt 4 3. Methode Gladheidbestrijding 5 3.1. Preventief en Curatief 5 3.2. Natzout-mehtode 5 3.3. Strooiacties 5 3.4. Pilot 6 4. Proces gladheidbestrijding 7 4.1. Beoordelen situatie en opstarten proces 7 4.2. Opstarten van gladheidactie 7 4.3. Uitvoeren van de gladheidactie 7 4.4. Afmelden van de gladheidactie 7 5. Communicatie gladheidbestrijding 8 Strooikaart 2014-2015 9 2
1. Inleiding 1.1. Inleiding De gemeente Lelystad heeft in 2013, voor de periode 2013-2018, haar beleidsuitgangspunten met betrekking tot de gladheidbestrijding vastgelegd in het beleidsplan gladheidbestrijding Goed beslagen ten ijs. Het beleidsplan geeft op hoofdlijnen aan op welke wijze de gemeente invulling geeft aan haar verantwoordelijkheid, als wegbeheerder, met betrekking tot de gladheidbestrijding. Jaarlijks wordt er door de gemeente een uitvoeringsplan opgesteld met daarin beschreven de praktische vertaling van de werkwijze van de gemeente voor het komende winterseizoen. In het uitvoeringsplan komen de volgende onderwerpen aanbod: Beleidsdoelen; Toegepaste strooimethode in Lelystad; Organisatie; Communicatie. Voor u ligt het uitvoeringsplan voor het winterseizoen 2014-2015. 3
2. Beleid 2.1. Inleiding De gemeente heeft in 2013 besloten om te onderzoeken op welke wijze zij invulling kan geven aan haar zorgplicht op het gebied van de gladheidbestrijding op basis van een regierol. Hiervoor is een pilot opgestart voor het winterseizoen 2013-2014 en zal doorlopen in het seizoen 2014-0215. Deze pilot wordt daarnaast gebruikt om innovaties op het gebied van gladheidbestrijdingstechnieken, strooimanagement en communicatie te testen. De grondslag voor bovengenoemde zijn de in het beleidsplan Goed beslagen ten ijs vastgestelde beleidsdoelen. 2.2. Beleidsdoelen De volgende beleidsdoelen zijn geformuleerd: - Op structurele en duurzame wijze voldoen aan de wettelijke zorgplicht om onder winterse omstandigheden de verkeersveiligheid, doorstroming, leefbaarheid en bereikbaarheid binnen de gemeente op peil te houden. - Een brede en gedeelde verantwoordelijkheid in de samenleving voor gladheidbestrijding van de openbare ruimte. Daarbij wordt duidelijk gecommuniceerd wat de gemeente wel en niet doet. Bewoners, instellingen en ondernemers worden gestimuleerd om te participeren in gladheidbestrijding van openbare plekken waar de gemeente niet bestrijdt. 2.3. Relevante beleidsuitgangspunten Vanuit bovengenoemde beleidsdoelen zijn beleidsuitgangspunten geformuleerd, de voor het jaarplan meest relevante zijn: a. De gemeente voert haar wettelijke zorgplicht uit vanuit een regisseursrol; b. Gladheidpreventie gaat, waar noodzakelijk en indien mogelijk, boven curatieve gladheidbestrijding. c. Bij de bestrijdingsmethode wordt gekozen voor technieken en uitvoeringswijzen waardoor het milieu zo min mogelijk wordt belast. d. Binnen een straal van 350 meter van 90% van de woningen in Lelystad binnen de bebouwde kom is een strooiroute bereikbaar. Dit geldt niet voor woonbuurten met de status eigen weg. e. Er zijn plekken in Lelystad waar de gladheid NIET, door de gemeente, wordt bestreden. Zoals woonstraten en trottoirs. Hierbij wordt van inwoners, bedrijven en instellingen een bepaalde mate van zelfredzaamheid en maatschappelijke verantwoordelijkheid verwacht. f. De gemeente stelt geen middelen ter beschikking aan inwoners, bedrijven en instellingen om het onder punt e genoemde te verwezenlijken. g. De gemeente communiceert adequaat over de gladheidbestrijding. Zowel voorafgaand als gedurende het winterseizoen. 4
3. Methode gladheidbestrijding 3.1. Preventief en curatief Binnen de gladheidbestrijding hanteert de gemeente twee werkwijzen, namelijk de preventieve en de curatieve aanpak. De preventieve aanpak behelst het voorkomen van de gladheid. Hiervoor zal de gemeente zodra de voorspelling is dat er gladheid wordt overgaan tot strooien. De curatieve aanpak behelst het bestrijden van de gladheid op het moment dat de gladheid als is opgetreden. Deze aanpak wordt vooral ingezet bij sneeuwval en snel opkomende neerslag (ijzel). De gemeente streeft erna om zoveel mogelijk de gladheid op een preventieve wijze te bestrijden. 3.2. Natzout-methode De gemeente Lelystad hanteert de zogenaamde natzout-methode. Hierbij wordt tijdens het strooien pekelwater aan het strooizout toegevoegd, hierdoor hecht het strooizout sneller aan het wegdek. Deze methode biedt, ten opzicht van andere methodes, vooral voordelen op het gebied van: 1. verkeersveiligheid 2. belasting van het milieu; 3. planning van strooiacties; 4. kostenbesparing. 3.3. Strooiacties Zoals in het beleidsplan is vastgelegd, worden de volgende type acties onderscheiden: 1. Beperkte strooiactie op ZOAB, op- en afritten van viaducten(preventief); 2. Basis strooiactie (preventief); 3. Aanvullende strooiactie(preventief); 4. Curatieve strooiactie; 5. Extra inzet (curatief). Hieronder staan de bovengenoemde acties kort toegelicht. In bijlage 1 zijn bijbehorende routes in kaart gebracht. 3.3.1. Beperkte strooiactie op ZOAB en op- en afritten van viaducten Het komt voor dat de gladheid zich beperkt tot wegdekken op de stadhoofdwegen met een openstructuur (ZOAB) en op- en afritten van viaducten omdat deze gevoeliger zijn voor komende gladheid dan de overige wegen in de gemeente. Met deze actie heeft de gemeente de mogelijkheid om zich specifiek te richten op het preventief bestrijden van de gladheid van deze ZOAB-wegdekken en de op- en afritten van viaducten. 3.3.2. Basis strooiactie Indien de verwachting is dat de gladheid zich zal uitstrekken over een groot deel van Lelystad dan zal de gemeente overgaan tot de Basis strooiactie. Deze strooiactie richt zich op de belangrijkste doorgaande wegen, busroutes, wijkontsluitingswegen, fietspaden, het busstation, de toegangswegen van de parkeergarages en de grote gemeentelijke parkeerterreinen. Onder deze actie vallen ook het (handmatig) strooien van de bushaltes en kleine (fiets)bruggen. 5
3.3.3. Aanvullende Strooiactie Deze strooiactie wordt ingezet bij aanhoudende gladheid en uitbreiding van het strooigebied noodzakelijk is. Deze actie richt zich op het waarborgen van de toegankelijkheid van: a. delen van het winkelgebied in het centrum; b. industriegebieden; c. wijkcentra; d. enkele toegangstraten in woongebieden. 3.3.4. Curatieve strooi- en sneeuwruimactie Bij aanhoudende sneeuwval is alleen strooien niet meer afdoende en wordt overgegaan tot het sneeuwruimen in combinatie met strooien. Omdat deze actie arbeidsintensiever is en het effect van het strooien sterk afhankelijk is van het aantal verkeerbewegingen kan er op de dreven gekozen worden om alleen de rechterrijstrook te bestrijden. 3.3.5. Extra inzet Deze actie wordt ingezet om o.a. tijdens sneeuwruimacties het opgehoopte sneeuw extra te verwijderen ten gunste van de verkeersdoorstroming op kruispunten en rotondes. 3.4. Pilot Tijdens de pilot zal op het gebied van strooimethodes gekeken worden of en op welke routes de methode 'sproeien' een goede aanvulling is op de huidige natzout-methode. Bij sproeien wordt er pekelwater direct op het wegdek gespoten. Naast de viaducten in de stad kent de gemeente ook een aantal bruggen. Deze zijn tot op heden opgenomen in actie 2 (Basis strooiactie). In de pilot wordt bekeken om de op- en afritten van deze bruggen incl. het brugdek onder te brengen in actie 1. 6
4. Proces gladheidbestrijding De gemeente heeft gekozen om de gehele uitvoering onder te brengen bij een marktpartij. Aebi Schmidt uit Holten (ASH) verzorgt net als vorig jaar de uitvoering van de gladheidbestrijding. ASH is daarmee ook verantwoordelijk voor de levering en onderhoud van de voertuigen en machines, gekwalificeerd personeel en de benodigde strooimiddelen. Het proces tot het uitvoeren van een bestrijdingsactie bestaat uit de volgende hoofdstappen - Beoordeling situatie en opstarten proces; - Opstarten van strooiactie; - Uitvoeren van strooiactie of sneeuwruimactie -Afmelding van gladheidbestrijding. 4.1 Beoordeling situatie en opstarten proces De gladheidcoördinator van de gemeente bepaald op basis van gegevens van de meteodienst en eigen waarnemingen of en welke gladheidactie ingezet wordt. Indien de gladheidcoördinator overgaat tot bestrijding geeft hij via een geautomatiseerd systeem opdracht aan de uitvoeringcoördinator ASH. 4.2 Opstarten van gladheidactie De uitvoeringcoördinator roept zijn personeel op en zorgt dat de voertuigen beladen en gereed gemaakt worden. Daarnaast brieft hij zijn personeel over de type actie die uitgevoerd moet worden. 4.3 Uitvoering van de gladheidactie Zodra de voertuigen wegrijden van de opslag begint de strooiactie. Het eerste deel, van opslag naar begin strooiroute is de niet-effectieve strooitijd. Zodra de voertuigen op de strooiroutes zijn begint de daadwerkelijke actie. Gedurende de uitvoering ligt de regie in handen van de uitvoeringcoördinator. Deze stemt tussentijds af met de gladheidcoördinator of bijstelling van de opgestarte actie noodzakelijk is. 4.4 Afmelding van de gladheidactie Zodra de gladheidbestrijdingactie gereed is meldt de uitvoeringcoördinator dit bij de gladheidcoördinator. De uitvoeringcoördinator stelt een rapportage op en stelt deze ter beschikking aan de gladheidcoördinator. 7
5. Communicatie gladheidbestrijding Communicatie Zoals in het beleidsplan is aangegeven hecht de gemeente Lelystad zeer aan burgerparticipatie en het zorgvuldig managen van verwachtingen. Het communicatie doel is om duidelijk aan te geven wat de verschillende partijen kunnen verwachten van de gemeente en ze te stimuleren om daar waar mogelijk zelf bij te dragen aan de gladheidbestrijding. De middelen die de gemeente en ASH inzetten zijn: persberichten; gemeentelijke website; multimedia zoals Twitter en Facebook Naast de communicatie met de inwoners/bedrijven zijn er ook communicatielijnen met de hulpdiensten en de wegbeheerders in de regio. 8
Strooikaart 2014-2015 9