Investment Highlights week 11 Datum: 20 maart 2017 Fed verhoogt de beleidsrente In Nederland waren afgelopen week alle ogen gericht op de parlementsverkiezingen, maar op de financiële markten stond het beleid van de centrale banken in de schijnwerpers. De Amerikaanse centrale bank (Fed) verhoogde zoals verwacht de beleidsrente met 25 basispunten naar een bandbreedte van 0,75%-1,. De gunstige economische ontwikkelingen en de opgelopen inflatie waren de belangrijkste redenen voor deze rentestap. Op basis van de verwachtingen van de Fedleden volgen dit jaar nog twee rentestappen van 0,25%- punt. De Britse en Japanse centrale banken handhaafden het huidige monetaire beleid. Gezien de robuuste economische situatie in het Verenigd Koninkrijk wordt wel de dovish houding losgelaten. Het sentiment op de financiële markten was overwegend positief. Door de dovish geluiden van de Fed daalden de kapitaalmarktrente en de Amerikaanse dollar. Risicovolle beleggingen stegen in waarde. Vooral beleggingen uit opkomende landen waren in trek. Belangrijkste Economische data week 11 Fed verhoogt beleidsrente met 0,25%-punt (zie grafiek 1) Amerikaanse inflatie loopt op (zie grafiek 2) BoJ en BoE maken pas op de plaats < Lees verder op pagina 2> Overig Nieuws week 11 Deze maand wordt de procedure voor de Brexit in gang gezet Schotland wil nieuw onafhankelijkheidsreferendum VVD wint Nederlandse verkiezingen < Lees verder op pagina 3> Ontwikkelingen financiële markten week 11 Positief sentiment op de financiële markten Risicovolle beleggingen in de plus Vooral beleggingen uit opkomende landen waren in trek < Lees verder op pagina 4> Vooruitblik op week 12 Duurzame goederen orders en huizenmarktcijfers in de Verenigde Staten en Fed-toespraken Vertrouwenscijfers in de eurozone en Britse inflatiecijfers Grafiek 1 Amerikaanse beleidsrente (upper bound) 5% 3% 1% dec-07 dec-09 dec-11 dec-13 dec-15 Grafiek 2 Amerikaanse inflatie loopt op 6% - Federal Funds Target Rate - Up VS inflatie (CPI) - jan-97 jan-01 jan-05 jan-09 jan-13 jan-17 Tabel 1 Selectie economische cijfers week 11 Act. Exp. Prev. VS: CPI (j-o-j) 2,7% 2,7% 2,5% VS: Kern CPI (j-o-j) 2, 2, 2,3% VS: PPI (j-o-j) 2, 1,9% 1,6% VS: NFIB small business 105,3 105,6 105,9 VS: NAHB housing index 71 65 65 VS: Fed beleidsrente (up) 1% 1% 0,75% EZ: Industr. prod. (m-o-m) 0,9% 1,3% -1, DLD: ZEW-index exp. 12,8 13,0 10,4 CH: Industr. prod. (j-o-j) 6,3% 6, 6, Act. = Actual = meest recente cijfer, Exp. = Expectation = VS kerninflatie (CPI) marktverwachting, Prev. = Previous = cijfer vorige periode Achmea Investment Highlights
Focus op centrale banken The Committee expects that economic conditions will evolve in a manner that will warrant gradual increases in the federal funds rate; the federal funds rate is likely to remain, for some time, below levels that are expected to prevail in the longer run. Persbericht van Fed Fed verhoogt de beleidsrente met 0,25%-punt Gemiddeld genomen blijven de macro-economische cijfers sterk in de Verenigde Staten. De vertrouwensindicatoren ontwikkelen zich positief. De NFIB small business optimism index en het consumentenvertrouwen gemeten door de Universiteit van Michigan staan op hoge niveaus. Ook de huizenmarktcijfers blijven solide. De NAHB Housing Market index steeg harder dan verwacht (naar het hoogste niveau sinds juni 2005) en ook de housing starts verrasten positief. Wel vielen enkele lokale inkoopmanagerindices wat terug van hoge niveaus, maar de onderliggende subindices duiden op een gezonde economische ontwikkeling de komende maanden. De groei van de industriële productie was vlak in februari en de Amerikaanse detailhandelsverkopen stegen licht. De cijfers van vorige maand werden naar boven bijgesteld. De inflatie loopt op in de Verenigde Staten. De consumentenprijsindex (CPI) steeg jaar-op-jaar met 2,7%. De kerninflatie kwam uit op 2, jaar-op-jaar. Ook de producentenprijsindex liep op. Deze steeg met 2, jaarop-jaar, terwijl de kerninflatie op 1,5% uitkwam. De verwachting is dat de prijsstijgingen de komende maanden afzwakken door het wegebben van het effect van de gestegen olieprijs. Dit neemt niet weg dat gezien de economische fase waarin de Verenigde Staten zich bevindt de inflatoire druk toeneemt. De Fed heeft de beleidsrente zoals verwacht met 0,25%- punt verhoogd naar 0,75%-1%. Dit is de derde renteverhoging na de twee eerdere verhogingen in december 2015 en 2016. Eén Fed-lid stemde tegen de renteverhoging. De positieve economische ontwikkelingen en de gestegen inflatie zijn de belangrijkste redenen voor deze verhoging. Naast het rentebesluit werden ook de nieuwe prognoses voor de economische groei en inflatie bekend gemaakt. Deze waren nagenoeg onveranderd ten opzichte van de verwachtingen uit december. Voor dit en volgend jaar wordt een economische groei van 2,1% verwacht en schommelt de inflatie naar verwachting rond de. De afgelopen maanden heeft dus geen heroverweging van de verwachtingen plaatsgevonden. Ook ten aanzien van het aantal verwachte renteverhogingen dit jaar veranderde er weinig. Uit de dotplot (puntenwolk met verwachtingen van de Fed-leden, zie grafiek 3) bleek dat er nog steeds 3 renteverhogingen verwacht worden dit jaar (inclusief deze verhoging). De financiële markten beschouwden dit als een dovish signaal. De Amerikaanse kapitaalmarktrente en dollar daalden na dit besluit, terwijl de aandelenmarkten in waarde stegen. Al met al ontwikkelt de Amerikaanse economie zich solide en normaliseert de Fed in een gematigd tempo het monetaire beleid. Houding BoE hawkisher De industriële productie in de eurozone steeg in januari met 0,9% maand-op-maand. Dit was lager dan verwacht, maar het cijfer van vorige maand werd naar boven bijgesteld. Vervelend was dat de industriële productie in Italië tegen viel. Maand-op-maand was sprake van een krimp van 2,3%. De ZEW-index voor de eurozone steeg naar 17,1 naar 25,6. Ook in Duitsland steeg de ZEW-index (zie grafiek 4). Deze kwam wel iets lager uit dan verwacht. De jaar-op-jaar stijging van de consumentenprijsindex (CPI) kwam uit op 2,. De kerninflatie bedroeg 0,9%. De Britse centrale bank (BoE) maakte een pas op de plaats. Wel was de toon hawkisher. Eén BoE-lid (Kristin Forbes) wilde de eerder doorgevoerde verruiming van het beleid terugdraaien en stemde voor een renteverhoging. BoJ verandert het monetaire beleid niet De Japanse producentenprijsindex (PPI) steeg met 1, jaar-op-jaar vooral als gevolg van de gestegen grondstofprijzen. Diverse andere macrocijfers waren wisselend. De industriële productie liet maand-op-maand een krimp zien in januari, terwijl jaar-op-jaar sprake was van groei van 3,7%. De Japanse centrale bank (BoJ) heeft haar beleid ongewijzigd gelaten. De depositorente blijft - 0,1%, het opkoopprogramma van 80 biljoen per jaar wordt gehandhaafd en de BoJ houdt de lange rente laag (yield curve control). De Chinese detailhandelsverkopen stegen met 9,5% jaar-op-jaar, maar dit was lager dan verwacht. De industriële productie steeg met 6,3% jaarop-jaar in februari. Grafiek 3 Dotplot renteverwachtingen Fed 3% 1% Dots Mediaan Federal fund futures 2016 2017 2018 2019 Lange 2020 termijn Achmea Investment Highlights 2/5
Brexit komt eraan In other words, government is a broker in pillage, and every election is a sort of advanced auction on stolen goods. Kritiek op de representatieve democratie van H.L. Menken We will trigger Article 50 by the end of this month as planned and deliver an outcome that works in the interests of the whole of the UK. David Davis, minister van Vertrek uit de Europese Unie, na de goedkeuring van het Britse parlement om de Brexit in werking te gaan zetten VVD wint Nederlandse verkiezingen De VVD van premier Rutte heeft de Nederlandse parlementsverkiezingen gewonnen (zie grafiek 5). De VVD verloor 8 zetels en komt uit op 33 zetels, maar blijft hiermee de grootste partij. De PVV van Wilders werd de tweede grootste partij met 20 zetels gevolgd door het CDA en D66 met beiden 19 zetels. De huidige regeringspartij PvdA verloor fors. Zij gaan van 38 naar 9 zetels; het laagste aantal zetels ooit. Gezien de versplintering van het politieke speelveld, zal de formatie van een nieuwe regering waarschijnlijk lang gaan duren. Een pro-europese coalitie van VVD, CDA, D66 en GroenLinks of ChristenUnie ligt het meest voor de hand, waardoor een Nexit van de baan is. Omdat de PvdA naar alle waarschijnlijkheid niet gaat meeregeren, lijken de dagen van Eurogroep-voorzitter Dijsselbloem geteld. Alhoewel, voorlopig blijft hij nog gewoon aan en om voorzitter te zijn van de Eurogroep, hoef je niet per sé minister van Financiën te zijn. Een langduriger verblijf in Brussel is dus niet uit te sluiten. Op dinsdag 21 maart wordt de definitieve uitslag bekend gemaakt. Mogelijk nieuw referendum Schotland De Schotse First Minister Nicola Sturgeon wil een nieuw referendum over de onafhankelijkheid van Schotland. Dit referendum zou dan eind 2018 of begin 2019 plaats moeten vinden. Dit nieuwe voorgenomen referendum is een signaal richting de Britse regering omdat de Schotten niet blij zijn met de voorgenomen Brexit. Tijdens het Brexit-referendum wilde een meerderheid van de Schotten binnen de EU blijven. Echter, het Britse parlement beslist uiteindelijk of er een nieuw onafhankelijkheidsreferendum komt en de Britse premier May heeft al aangegeven de Schotten geen toestemming te geven. Ze vindt de timing niet goed en is bang dat een referendum de onderhandelingen met de EU kan schaden. verwachting zal dit eind maart gaan plaatsvinden waarna de onderhandelingsperiode van twee jaar begint. De twee amendementen die door de House of Lords waren toegevoegd werden verworpen. Dit geeft premier May extra flexibiliteit tijdens de EU-onderhandelingen. Sommige centrale banken volgen de Fed De Chinese centrale bank (PBoC) heeft de beleidsrentes met 10 bassipunten verhoogd. Deze stap werd gezet een paar uur nadat de Fed de beleidsrente had verhoogd. Deze actie is bedoeld om de wisselkoers stabiel te houden en potentieel ongewenste kapitaaluitstroom tegen te gaan. De centrale bank van Hong Kong verhoogde de beleidsrente met 25 basispunten vanwege de koppeling met de Amerikaanse dollar. Grafiek 4 ZEW-index Duitsland solide 150 100 50 0-50 -100-150 dec-99 dec-02 dec-05 dec-08 dec-11 dec-14 Grafiek 5 Definitieve prognose verkiezingsuitslag Bron: NRC.nl Duitsland ZEW huidige situatie Duitsland ZEW verwachtingen Brits parlement maakt juridische weg vrij voor activatie Artikel 50 In het Britse parlement is wetgeving goedgekeurd waardoor de Brexit in werking gezet kan worden. Naar Achmea Investment Highlights 3/5
Positief sentiment Het sentiment op de financiële markten was positief afgelopen week. Ondanks dat de Fed de beleidsrente verhoogde, werd de toelichting als dovish gezien. De Amerikaanse kapitaalmarktrente en dollar daalden en risicovollere beleggingen stegen in waarde. De zwakkere Amerikaanse dollar was vooral positief voor beleggingen uit de opkomende markten. De verkiezingsuitslag in Nederland werd door de media als pro-europa geïnterpreteerd, maar het effect hiervan was niet terug te zien op de financiële markten. Aandelen omhoog De wereldwijde aandelenindex sloot de week met een plus van 0,7% af (0,6% in euro s). Aandelen uit de opkomende markten deden het een stuk beter dan die uit de ontwikkelde markten, mede door de dovish Fedgeluiden. De MSCI aandelen EM index steeg met bijna 3% in lokale afgelopen week (3,5% in euro s). De plus voor de ontwikkelde markten was bescheidener. Het rendement op Europese aandelen bedroeg ruim 1%. Daling van de kapitaalmarktrentes Ondanks de rentestap van de Fed daalden de meeste lange rentes. De Duitse 10-jaarsrente daalde afgelopen week van 0,49% naar 0,4. Ook de Nederlandse lange rente daalde met circa 5 basispunten. De risico-opslag ten opzichte van Duitsland blijf circa 25 basispunten (zie grafiek 6). De uitslag van de Nederlandse verkiezingen is dus niet terug te zien op de kapitaalmarkt. De Italiaanse 10-jaarsrente daalde 1 basispunt naar 2,3. Al met al een plus voor eurostaatsobligaties afgelopen week. De Amerikaanse 10-jaarsrente daalde van 2,57% naar 2,5. Na de Fed-vergadering daalde de 10-jaarsrente onder de 2,5%. De verwachting dat de Fed nog maar twee keer een rentestap zet dit jaar, drukte de kapitaalmarktrente. Opkomendemarktenvaluta s zetten EMD LC hoger Kredietobligaties lieten over de hele linie een plus noteren. Investment grade obligaties uit de eurozone stegen 0,3% in waarde. High yield en schuldpapier uit opkomende landen in harde valuta (EMD HC) noteerden een winst van respectievelijk 0,3% en 0,8%. Vooral schuldpapier uit opkomende landen in lokale valuta (EMD LC) kende een goede week. In euro s gemeten nam deze beleggingscategorie ruim 1,8% in waarde toe. Zowel dalende renteniveaus, maar vooral stijgende EM-valuta s ten opzichte van de euro zorgden voor deze plus. De Turkse lira steeg meer dan ten opzichte van de euro. Basis- en edelmetalen in de lift De brede grondstoffenindex (S&P GSCI) steeg met 0,7%. Vooral basis- en edelmetalen zaten in de lift. Er was sprake van een stijging van respectievelijk 3, en 2,. De goudprijs ligt boven de $1200 per troy ounce (zie grafiek 7). De olieprijs steeg licht. De prijs van een vat Brent olie bedraagt bijna $52. Zwakkere Amerikaanse dollar De dovish Fed-geluiden zetten de Amerikaanse dollar lager. Ten opzichte van de euro daalt de greenback met 0,7%. De wisselkoers bedraagt nu 1,075. De Japanse yen steeg meer dan 1% ten opzichte van de euro. Opvallend was de stijging van het Britse pond. Ondanks dat de Brexit eraan komt, steeg de Britse munt meer dan 1% ten opzichte van de euro. Ondanks alle Brexit-doomverhalen beweegt het pond al maanden zijwaarts ten opzichte van de euro (zie grafiek 8). Grafiek 6 Risico-opslag Nederland ten opzichte van Duitsland (10-jaarsrentes) 0, 0,3% 0, 0,1% 0, dec-16 jan-17 feb-17 Grafiek 7 Ontwikkeling goudprijs 1800 1600 1400 1200 1000 Nederland 800 jan-13 jan-14 jan-15 jan-16 jan-17 Grafiek 8 Brits pond ten opzichte van de euro 0,95 0,9 0,85 0,8 0,75 0,7 Goudprijs ($ per troy ounce) EUR/GBP 0,65 dec-15 mrt-16 jun-16 sep-16 dec-16 Achmea Investment Highlights 4/5
Achmea IM - Investment Strategy Postadres Postbus 866 3700 AW Zeist Bezoekadres Handelsweg 2 3707 NH Zeist www.achmeainvestmentmanagement.nl Chief Strategist - Wim Barentsen willem.barentsen@achmea.nl Auteurs: Alex van den Berg - Senior Strategist alex.van.den.berg@achmea.nl Maurice Geraets - Senior Strategist maurice.geraets@achmea.nl Coen van de Laar - Senior Strategist coen.van.de.laar@achmea.nl Frank van Weegberg - Senior Strategist Disclaimer Achmea Investment Management B.V. ( Achmea IM ) heeft de informatie in dit document met zorg samengesteld. De informatie is alleen bestemd voor gekwalificeerde beleggers en/of professionele beleggers zoals bedoeld in de Wet op het financieel toezicht (Wft). Dit document is of bevat (i) geen aanbod of uitnodiging om financiële instrumenten te kopen, te verkopen of te verhandelen, (ii) geen beleggingsaanbeveling of beleggingsadvies, (iii) geen juridisch, fiscaal of ander advies. Achmea IM raadt u af een (beleggings)beslissing uitsluitend te baseren op de informatie in dit document. Raadpleeg in voorkomende gevallen een juridisch, fiscaal of andere adviseur. Achmea IM is niet aansprakelijk voor schade die het gevolg is van zo n (beleggings)beslissing. De informatie in dit document is (mede) gebaseerd op informatie die Achmea IM van betrouwbaar geachte informatiebronnen heeft verkregen. Achmea IM garandeert niet de betrouwbaarheid van die bronnen en de juistheid en volledigheid van de van die bronnen verkregen informatie. De informatie in dit document is puur informatief en u kunt daaraan geen rechten ontlenen. Alle informatie is een momentopname, tenzij uitdrukkelijk anders is aangegeven. Het verstrekken van dit document na de oorspronkelijke publicatiedatum is geen garantie dat de hierin opgenomen informatie op die latere datum nog juist en volledig is. Achmea IM heeft het recht om deze informatie zonder aankondiging te wijzigen. Het noemen van rendementen op beleggingen in dit document dient uitsluitend als uitleg en toelichting. Achmea IM spreekt daarmee geen verwachting uit over het rendement of koersverloop van die beleggingen. De waarde van uw belegging kan fluctueren en in het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. U mag de informatie in dit document alleen voor eigen persoonlijk gebruik kopiëren. U mag de informatie niet overnemen, vermenigvuldigen, distribueren of openbaren zonder schriftelijke toestemming van Achmea IM. Alle informatie (teksten, foto s, illustraties, grafisch materiaal, handelsnamen, logo s, woord- en beeldmerken) blijft eigendom van of in licentie bij Achmea IM en wordt beschermd door auteursrecht, merkenrecht en/of intellectueel eigendomsrecht. Er worden geen rechten of licenties overgedragen bij gebruik van of toegang tot deze informatie. frank.van.weegberg@achmea.nl De auteurs van de Achmea Investment Highlights rouleren wekelijks over de afdeling Investment Strategy. De auteur van deze week: Maurice Geraets Uitgegeven door: Achmea Investment Management B.V., statutair gevestigd te Zeist en kantoorhoudende te Zeist (Handelsregister nr. 18059537). Achmea IM is geregistreerd bij de Autoriteit Financiële Markten ("AFM") in Amsterdam als een beheerder van beleggingsinstellingen als bedoeld in artikel 2:65a Wft en is onder deze vergunning bevoegd tot het verlenen van de beleggingsdiensten als opgenomen in het door de AFM gehouden register. Achmea Investment Highlights 5/5