In de Bereikbaarheidsstudie Grensstreek (2008) zijn zeven doelstellingen benoemd voor de bereikbaarheid van het studiegebied van de NOG. Dit zijn: 1. Terugdringen van de omgevingshinder door noord-zuidverkeer in Zuid-Kennemerland; 2. Slechten van de Ringvaart als barrière tussen Bollenstreek en Haarlemmermeer; 3. De bereikbaarheid van de Greenport en de leefbaarheid van woonkernen garanderen; 4. Voldoende capaciteit van de hoofdwegen in de Haarlemmermeer garanderen; 5. Herstructureren van de verouderde autoverdeelstructuur vanaf de A44; 6. Ontsluiten van de bouwontwikkelingen Westflank Haarlemmermeer; 7. Opwaarderen aanbod OV op groeimarkten. Verder benoemt de Bereikbaarheidsstudie vier Bouwstenen weginfrastructuur : - Variant Zuid ; versterking van de infrastructuur in het zuidelijk deel van de Bollenstreek. In een pakket van nieuwe infrastructuur en opwaardering van bestaande wegen wordt de aansluiting van de Bollenstreek op de A44 verbeterd. De modelberekeningen laten zien dat de zuidelijke variant niet leidt tot structurele vermindering van het verkeer op het bestaande wegennet. Alleen voor de direct nabij gelegen N443 biedt deze variant een oplossing. Het effect op de zuidelijker gelegen N444 is veel geringer. Voor Zuid-Kennemerland biedt deze variant geen oplossing. - Variant Midden ; verlenging van de N207 tussen de N208 en de N206. De verlengde N207 zorgt voor een betere aansluiting van de Bollenstreek op de A4. Het effect van de variant Midden blijkt in de modelberekeningen gering. De N443 en N444 ondervinden geen positieve effecten van een verlengde N207. Het verkeer op de direct nabij gelegen Delfweg en de N442 neemt af, op de overige wegen in en rond Lisse en Hillegom echter niet tot nauwelijks. - Variant Noord ; o Variant Noord-kort ; een verbinding tussen de N205 en de N208 met als doel zowel knelpunten in de noordelijke Bollenstreek als in Zuid-Kennemerland te ontlasten; o Variant Noord-lang ; verlenging van de korte variant tot aan de N206; met deze verlenging kan een sterker effect bereikt worden en kan de verbinding nadrukkelijker een functie vervullen voor de ontsluiting van de Bollenstreek naar de A4/Schiphol; o Variant Noord, om Hillegom ; in deze variant heeft de noordelijke verbinding een nadrukkelijker functie voor de ontsluiting van Hillegom en de nieuwe woningbouw in de Westflank van de Haarlemmermeer. De noordelijke varianten leiden tot een vermindering van de knelpunten in Zuid-Kennemerland. Voor de Bollenstreek zijn de directe effecten gering. De variant Noord-lang biedt wel een robuuste structuur voor de ontsluiting van de Bollenstreek naar de A4, Schiphol en het noorden en noordoosten van Nederland en als zuidelijke randweg voor de Haarlemse regio. Voor de variant Noord, om Hillegom treden voor Zuid-Kennemerland deze effecten in geringere mate op. Deze variant kan wel onderdeel zijn van een versterking van de wegenstructuur rond Hillegom in relatie tot de nieuwe bouwlocatie in de Westflank van de Haarlemmermeer en Hillegom-West. - Variant Gespreide maatregelen ; een pakket van afzonderlijke maatregelen in het gehele gebied om meer gericht op lokaal niveau knelpunten op te lossen. Uit de variant Gespreide maatregelen blijkt de nieuwe verbinding aan de noordzijde van Rijnsburg effect te sorteren voor Rijnsburg en in beperktere mate voor de N444. Deze verbinding kan, vergelijkbaar met de noordelijke varianten voor het noordelijk deel van de Grensstreek, wel bijdragen aan een robuustere verkeersstructuur voor de zuidelijke Bollenstreek en de veiling Flora Holland. De overige maatregelen hebben vooral lokale effecten. Het onderzoek laat zien dat geen van de afzonderlijke varianten een totale oplossing biedt voor de verkeersproblematiek in het gehele studiegebied. Maatregelen in de Bollenstreek bieden nauwelijks een oplossing voor de problematiek in Zuid-Kennemerland en omgekeerd bieden oplossingen voor Zuid-Kennemerland onvoldoende soulaas voor de problematiek in de Bollenstreek. Het onderzoek laat tevens zien dat ook in de meer directe omgeving van de nieuwe infrastructuur het effect minder groot is dan vooraf ingeschat. De verkeersstromen in het gebied zijn zo verspreid door de zeer verspreide ligging van zowel het wonen als de economische functies dat het aanbieden van alleen nieuwe infrastructuur onvoldoende blijkt te leiden tot structurele verschuiving en concentratie van verkeersstromen. Nieuwe infrastructuur leidt daardoor slechts in beperkte mate in de directe omgeving tot vermindering van verkeer op bestaande wegen.
Wij constateren naar aanleiding van het bovenstaande het volgende: 1. Het voorkeurstracé van de NOG voldoet niet aan de zeven gestelde doelstellingen voor de Grensstreek 2. Ons alternatief NOG Beter voldoet niet volledig, maar wel in meerdere mate aan de zeven gestelde doelstellingen voor de Grensstreek Onderstaand worden de zeven doelstellingen van de Bereikbaarheidsstudie Grensstreek (2008) in een eerste quick scan vergeleken voor de NOG en voor NOG Beter. 1. Terugdringen van de omgevingshinder door noord-zuidverkeer in Zuid-Kennemerland De NOG ontlast wel enigszins enkele wegen in Zuid-Kennemerland, maar leidt juist tot een verkeerstoename op de N208 tussen Hillegom, de NOG-aansluiting en Heemstede NOG Beter leidt tot een verkeersafname op de N208 tussen Hillegom en Heemstede 2. Slechten van de Ringvaart als barrière tussen Bollenstreek en Haarlemmermeer De NOG biedt één extra oeververbinding, en ontlast de bruggen in Lisserbroek nauwelijks, maar in Beinsdorp en Zwaanshoek in redelijke mate NOG Beter biedt twee extra oeververbindingen, en ontlast de bruggen in Lisserbroek en Beinsdorp in sterke mate en in Zwaanshoek enigszins 3. De bereikbaarheid van de Greenport en de leefbaarheid van woonkernen garanderen Het verkeersintensieve handelscentrum van de Greenport ligt (a) in Rijnsburg (b) in de zone N208-N443 (Hillegom, Lisse en Voorhout); rond Noordwijkerhout en De Zilk liggen vooral verkeersextensieve kwekerijen; behoud van eersteklas hyacintengrond (o.a. rond Vogelenzang) is van essentieel belang voor de Greenport (o.a. volgens het Pact van Teylingen); vanuit de handelscentra in de Bollenstreek is de A44 de snelste verbinding naar andere Greenports (Aalsmeer) en Schiphol o o De NOG biedt nauwelijks soelaas voor de handelscentra van de Greenport, omdat de NOG de N208 en de N443 nagenoeg niet ontlast; wel tast aanleg van de NOG het voor de bollenteelt essentiële eersteklas hyacintenareaal aan NOG Beter biedt soelaas voor de handelscentra rond de N208 en de N443, doordat de bottleneck Pallandtlaan (Sassenheim) ontlast wordt; NOG Beter tast het hyacintenareaal niet aan De grootste leefbaarheidsproblemen doen zich voor bij het Ringvaartkruisende verkeer in Bennebroek/Zwaanshoek, Hillegom/Beinsdorp, Lisse/Lisserbroek en in Sassenheim (Pallandtlaan); verder veroorzaakt het intensieve gebruik van de (grotendeels bewoonde) N208 door zowel noordzuid- als oostwestverkeer leefbaarheidsproblemen o o De NOG biedt wel soelaas voor het Ringvaartkruisende verkeer in Bennebroek/Zwaanshoek en Hillegom/Beinsdorp, maar niet voor Lisse/Lisserbroek en Sassenheim Pallandtlaan; de NOG leidt niet tot minder N208-verkeer rond Lisse, en leidt tot meer verkeer op de N208 tussen Hillegom, de NOG-aansluiting en Heemstede NOG Beter lost de knelpunten Hillegom/Beinsdorp, Lisse/Lisserbroek geheel, en van Sassenheim Pallandtlaan grotendeels op, leidt tot minder verkeer op de gehele N208 tussen Sassenheim en Heemstede, en biedt een beperkte bijdrage aan de Bennebroek-problematiek (verkeer vanuit Vogelenzang naar de Haarlemmermeer zal niet meer via Bennebroek/Zwaanshoek rijden, maar via de Pastoorslaan en de Weerlaan) 4. Voldoende capaciteit van de hoofdwegen in de Haarlemmermeer garanderen Voor de meeste hoofdwegen in de Haarlemmermeer (de N201, de N207 en de N205-noord) is het effect van zowel de NOG als van NOG Beter vrij beperkt De NOG maakt gebruik van de Bennebroekerweg, die veel gelijkvloerse aansluitingen met Hoofddorpse nieuwbouwwijken heeft; deze weg is, zonder grote investeringen, niet geschikt om doorgaand verkeer uit de Bollenstreek te verwerken
De Hillegomse aansluiting in NOG Beter sluit niet aan op de Bennebroekerweg, maar op de Noordelijke Randweg Nieuw-Vennep (NRNV); deze weg is veel rustiger, heeft minder gelijkvloerse aansluitingen dan de Bennebroekerweg, en kan daarom, zonder aanvullende investeringen, het Hillegomse verkeer snel en zonder overlast naar de A4 leiden, via de NRNV, de Spoorlaan en de nieuwe A4-aansluiting van de Bennebroekerweg Doordat NOG Beter voorziet in de aanleg van de N205-zuid (richting de A44) wordt de laatste ontbrekende schakel in het Haarlemmermeerse hoofdwegennet opgevuld en wordt de N207 tussen Nieuw-Vennep en de A4 enigszins ontlast 5. Herstructureren van de verouderde autoverdeelstructuur vanaf de A44 De NOG biedt hiervoor geen oplossing; de Bereikbaarheidsstudie constateert immers: voor de Bollenstreek zijn de directe effecten gering NOG Beter biedt hiervoor een beperkte oplossing, doordat verkeer uit Lisse-zuid richting de A44 geen gebruik meer hoeft te maken van de verouderde, overbelaste aansluitingen bij Sassenheim, maar gebruik kan maken van de huidige afslag Abbenes, die nog voldoende overcapaciteit heeft 6. Ontsluiten van de bouwontwikkelingen Westflank Haarlemmermeer Voor de aansluiting van de Bennebroekerweg op de A4 is de NOG niet noodzakelijk; ook zonder de NOG is deze aansluiting nuttig en gewenst NOG Beter biedt deze woningbouwontwikkeling niet alleen de noordelijke en oostelijke ontsluitingen, maar biedt daarnaast een zuidelijke ontsluiting, via de doorgetrokken N205 naar de A44 richting Leiden en Den Haag 7. Opwaarderen aanbod OV op groeimarkten De NOG biedt geen potenties voor kansrijke OV-verbindingen die van de oeververbinding ten zuiden van Bennebroek gebruik maken NOG Beter biedt veel potenties voor hoogwaardig OV in het studiegebied (zie rapport NOG Beter, waarin deze verbeteringen zijn opgenomen): o NOG Beter maakt een snelle busverbinding tussen de woonwijken in Hillegom en station Hoofddorp mogelijk (reistijd slechts 15 minuten), dit is een sterke verbetering ten opzichte van de voorgenomen OV-ontsluiting van Hillegom via de Zuidtangent o NOG Beter ontlast het knelpunt Sassenheim Pallandtlaan, dat in de planstudie OV corridor Bollenstreek en Schiphol als één van de belangrijkste knelpunten wordt benoemd; ook maakt de ontlasting van dit knelpunt een rechtstreekse snelbus mogelijk, die Noordwijk en Schiphol in 35 à 40 minuten met elkaar verbindt Opvallend is trouwens dat één doelstelling/criterium gemist wordt in deze zeven doelstellingen. Wij kunnen ons voorstellen dat, vanwege de volledigheid, een achtste doelstelling zou zijn: 8. Ontsluiten woningbouwlokaties in de Bollenstreek (Voorhout zuidwest, Hillegom west) De bijdrage van NOG resp. NOG Beter aan deze doelstelling zou naar onze mening zijn: De NOG biedt Voorhout een extra A4-verbinding via Vogelenzang, die qua reistijd pas aantrekkelijk wordt wanneer de vertraging op de N443/A44 meer dan 15 minuten bedraagt; de NOG ontsluit Hillegom-west slechts via de nu reeds drukke Weeresteinlaan (N208 Hillgom noord) NOG Beter biedt, door de ontlasting van knelpunt Sassenheim Pallandtlaan, enige ruimte voor de ontsluiting van nieuwbouw in Voorhout zuidwest; NOG Beter biedt eventueel nieuwbouw in Hillegom, via de (op te waarderen) Pastoorslaan en Weerlaan, een goede verbinding met de (doorgetrokken) N205, waardoor deze nieuwbouw zowel in noordelijke, oostelijke als zuidelijke richting goed wordt ontsloten Hierbij willen wij er met nadruk op wijzen dat NOG Beter niet hetzelfde is als de bovengenoemde bouwstenen Zuid, Midden of Gespreide Maatregelen. NOG Beter is een zelfstandig samengesteld pakket, dat oplossingen biedt voor de diverse knelpunten, die zich in het gehele gebied tussen Leiden en Haarlem voordoen, met name in de oostwestrelatie tussen de (noordelijk en zuidelijke) Bollenstreek en de Haarlemmermeer. NOG Beter be-
vat wel onderdelen die eveneens voorkomen in de diverse bouwstenen (bijvoorbeeld de noordelijke aansluiting Rijnsburg uit Gespreide Maatregelen, of Noord om Hillegom ), maar is nadrukkelijk méér dan een optelsom van losse onderdelen uit de diverse bouwstenen. NOG Beter is ontstaan uit de volgende vragen: Waar zijn in het studiegebied van de Grensstreek knelpunten qua leefbaarheid en verkeersdoorstroming Hoe kan dit verkeer met zo min mogelijk overlast geleid worden naar wegen waar nog wel voldoende capaciteit is (de N2025 en de A44) Daarom verzoeken wij u dringend om de voorgenomen planstudie niet slechts te beperken tot het zoekgebied tussen Hillegom en Bennebroek, maar te verbreden tot het gehele Ringvaartbarrieregebied tussen de Kaagbrug (A44) en de Cruquiusbrug (N201), en in deze planstudie ook het pakket NOG Beter als integrale variant mee te nemen. Redenen hiervoor zijn: 1. De zeven gestelde doelstellingen betreffen niet slechts het gebied tussen Hillegom en Bennebroek, maar het gehele gebied tussen Sassenheim en Heemstede 2. In de Bereikbaarheidsstudie Grensstreek is geconstateerd dat uitsluitend de Noordelijke bouwsteen nagenoeg geen oplossend effect heeft voor de knelpunten in het Middengebied 3. Gelet op de nu bekende NOG-varianten zal aanleg van de NOG in het beperkte zoekgebied tussen Hillegom en Bennebroek leiden tot grote landschappelijke schade en relatief hoge aanlegkosten; verbreding van het zoekgebied kan deze essentiële nadelen verkleinen 4. De ervaringen met de Rijnlandroute hebben aangetoond dat een vroegtijdige bestuurlijke focus op een te beperkt zoekgebied, later in het traject tot forse vertragingen en tot (achteraf vermijdbare) hoge proceskosten kan leiden 5. Ingrijpende ruimtelijke projecten leiden regelmatig tot juridische procedures; de praktijk leert dat de volledigheid van de onderzochte alternatieven dan voor de rechter een belangrijk criterium is Daarnaast is voor een planstudie/mer een meest milieuvriendelijk alternatief (MMA) verplicht. Wij kunnen ons voorstellen dat een aangepaste versie van NOG Beter één van de meest geschikte kandidaten voor het MMA zou zijn, bijvoorbeeld de volgende selectie: Aanleg van de Noordelijke Randweg Rijnsburg icnl. Aansluiting Flora op de A44 Doortrekken van de Ruishoornlaan vanuit Lisse-zuid tot aan de huidige afslag Abbenes op de A44 Aanleg van een wegverbinding tussen de Weerlaan (Hillegom noord) en de N205 (aansluiting Nieuw Vennep noord, ervan uitgaande dat de aansluiting Bennebroekerweg-A4 te zijner tijd gerealiseerd wordt) Aanbieden van de in NOG Beter benoemde hoogwaardige busverbindingen: o Hillegom station Hoofddorp via de Weerlaan, de NRNV en de Spoorlaan o Behoud lijn 61 (Lisse Schiphol) via de N207 en de A4 o Noordwijk Schiphol via de Gooweg, de N443, de A44 en de A4 o Daarnaast twee HOV-verbindingen voor de Westflank Haarlemmermeer: (a) station Hoofddorp Bennebroekerweg Westflank; (b) Hoofddorp Spaarneziekenhuis Westflank NRNV Station Nieuw Vennep Ondersteunen van het OV-gebruik op deze corridors door kleine doorstroom- en voorrangsmaatregelen voor deze buslijnen bij verkeersknelpunten Ondersteunen van het OV-gebruik op deze corridors door aantrekkelijke OV-tarieven, waardoor de bus op de corridors Bollenstreek / Westflank Hoofddorp / Schiphol / Amsterdam goed kan concurreren met de auto
NOG geen oplossing WEL een oplossing! Heeft de N205-N206 verbinding nut voor de regio Haarlem? Team NOG Beter maart 2012 1
De regio Haarlem en de NOG NOG geen oplossing wel een oplossing! De regio Haarlem (gemeenten Haarlem, Heemstede, Bloemendaal, Zandvoort en Velsen) heeft forse bereikbaarheidsproblemen. Deze komen vooral door: Het ontbreken van een adequate oost-west verbinding Een historische noord-zuid structuur die niet is berekend op intensief oost-west verkeer Ruimtegebrek om ringwegen aan te leggen Strandverkeer in de zomer Doorgaand verkeer door de Haarlemse regio is er sinds 2005 nauwelijks meer: sinds de aanleg van de N205 (Nieuw-Vennep A9) rijdt verkeer vanuit de Bollenstreek richting Noord-Holland (waaronder bollenvrachtwagens tussen de teeltgebieden en de Greenport) niet meer door Haarlem, maar over de A9. Het functioneren van de N205 kan nog verbeteren door vooral Hillegom, maar ook Noordwijk / Katwijk beter op de N205 aan te sluiten. Haarlem heeft een regionale centrumfunctie voor de andere gemeenten in de Haarlemse agglomeratie, maar ook voor de noordelijke Bollenstreek, voor delen van de Haarlemmermeer en voor Kennemerland. Tegelijkertijd is Haarlem ook sterk aangewezen op Amsterdam en Hoofddorp/Schiphol. De belangrijkste verkeersstromen van/naar Haarlem zijn: Verkeer van/naar Amsterdam Centrum o Deze traditionele verkeersstroom neemt al sinds jaar en dag de N200, de trein of buslijn 80 (over de N200) o De N200 eindigt in Haarlem-oost en biedt geen goede verbinding met veel Haarlemse wijken (hoewel de route door de Waarderpolder voor een deel een oplossing kan bieden) Verkeer van/naar Amsterdam Zuid/Amstelveen/Schiphol o Deze sterk toenemende verkeersstroom komt Haarlem binnen via de N205 (deels ook N200), of maakt gebruik van de buslijnen 175, 176 en 300 o De N205 eindigt in Haarlem-centrum en biedt geen goede verbinding met veel Haarlemse wijken Verkeer van/naar Hoofddorp o Deze toenemende verkeersstroom komt Haarlem/Heemstede binnen via de N201, of met buslijn 140 en 300 o De N201 geeft geen goede verbinding met Haarlem-noord en de Westflank van de Haarlemse agglomeratie Verkeer van/naar Beverwijk / Alkmaar o Dit verkeer komt via de N208 (Velsertunnel) Haarlem in, of met de trein, en heeft met de meeste delen van Haarlem een goede verbinding, maar niet met Heemstede / Zandvoort Verkeer van/naar de Bollenstreek o Deze verkeersstroom kwam vroeger via Bennebroek of Vogelenzang (N206 en N208) Haarlem binnen, maar neemt tegenwoordig steeds vaker de N205 o Het OV op deze corridor is zo ondermaats dat het nagenoeg geen rol speelt Verkeer van/naar de regio Leiden / Den Haag o Vroeger nam dit verkeer de N208, en de N206 (die gepland was van Den Haag tot aan Haarlem, maar nooit volledig is gerealiseerd) was hier oorspronkelijk voor bedoeld o Sinds de A5 open is, neemt dit verkeer de A4, A5, A9 en N200 of N205 om Haarlem in te komen o Daarnaast vervult de trein op deze corridor een belangrijke functie 2
Zomerverkeer van/naar Zandvoort o Een groot knelpunt is het strandverkeer van/naar Zandvoort. De infrastructuur (Heemstede of Overveen) kan deze verkeersstroom absoluut niet aan deze beperkte capaciteit vormt tevens een natuurlijke begrenzing op dit verkeer Onderstaande kaart geeft de bovengenoemde verkeersstromen weer. De belangrijkste verkeersstromen van/naar de Haarlemse regio veruit de belangrijkste verkeersstroom voor de regio Haarlem is Haarlem Amsterdam eveneens dikke stromen gaan van/naar de zuidkant van de Amsterdamse regio: Schiphol, de Zuidas, Amstelveen / Utrecht en Hoofddorp ook belangrijk zijn de noordelijke verkeersstromen van/naar IJmuiden / Velsen / Beverwijk en naar Noord-Holland boven het IJ via de Velsertunnel de zuidelijke verkeersstroom valt uiteen in drie stromen: o een vrij intensieve stroom naar Leiden / Den Haag e.v. via de A9, A5 en A4 3
o twee dunne regionale stromen naar de Duin- en Bollenstreek: richting Hillegom (N208) en Noordwijk (N206) Voor deze verkeersstromen vervult de A9 (in combinatei met de N205) een belangrijke verkeersverdelende rol als Oostelijke Ring Haarlem met versschillende toegangspoorten tot de Haarlemse regio (zie onderstaande kaart). De Oostelijke Ring Haarlem met de toegangswegen 4
In toenemende mate is de oostkant van Haarlem belangrijk vanwege het toenemende verkeer van/naar de Amsterdamse regio. De A9 vervult steeds meer een verdeelrol: verkeer uit de Amsterdamse regio komt via de A9 in de buurt van Haarlem, en kiest, al naar gelang zijn bestemming, een Haarlemse inrit: de N200, de N205 of de N202 bij IJmuiden. Probleem is wel dat Haarlem-noord niet goed is aangetakt op de A9. Heemstede is dat tegenwoordig wel, zowel via de N201 als de N205. Verkeer vanuit Alkmaar/Beverwijk komt automatisch op de Westelijke Randweg (N208) en heeft met veel delen van Haarlem een goede verbinding. De belangrijkste verkeersknelpunten in de Haarlemse regio zijn: De westelijke ringstructuur (N208, de Westelijke Randweg) en de oostelijke ringstructuur (de A9- corridor met de Haarlemse aansluitingen) sluiten niet goed op elkaar aan De N200 en de N205 lopen vast in het centrum van Haarlem Doorgaand verkeer perst zich door woonstraten (bijv. de N201 en N208 in Heemstede, de N200 en N205 in Haarlem) die eigenlijk niet voor doorgaand verkeer geschikt zijn De oost-west infrastructuur is niet berekend op grote verkeersstromen van/naar Zandvoort in de zomer Onderstaande kaart geeft de belangrijkste knelpuntcorridors weer (de gestippelde lijn 5
Capaciteitsknelpunten in de Haarlemse regio Biedt de NOG een oplossing voor Haarlem? De provincies Noord-Holland en Zuid-Holland onderzoeken momenteel de aanleg van een wegverbinding tussen de N206 bij Vogelenzang en de N205 bij Zwaanshoek, onder de naam N205-N206 verbinding of de NOG (Noordelijke Ontsluiting Greenport). 6
Regelmatig wordt de gedachte geuit dat deze nieuwe verbinding een goede oplossing zou bieden voor de verkeersproblemen in de Haarlemse regio. De NOG zou dan de eerste fase van de oostelijke ring rond Haarlem zijn. In onderstaande kaart is aangegeven, wat de gevolgen van de NOG zouden zijn voor verkeersstromen in de Haarlemse regio. Effecten van de NOG op de Haarlemse regio (blauw is tracé NOG, groen is afname verkeer door de NOG, rood is toename verkeer door de NOG) 7
De NOG zou voor Haarlem en Heemstede slechts de volgende effecten hebben: De N208 in Heemstede wordt drukker, omdat deze weg dan gebruikt wordt voor doorgaand verkeer vanaf de NOG richting Haarlem / Heemstede (dit verkeer kan via de Wagenweg en/of de Leidsevaart verder de stad in gaan) De N206 door Vogelenzang wordt drukker doordat verkeer van Hoofddorp richting Zandvoort dan via de NOG en door Vogelenzang zou gaan rijden; tevens trekt deze betere bereikbaarheid van Zandvoort extra verkeer aan, zodat het s zomers tussen Aerdenhout en Zandvoort drukker wordt De N201 tussen Hoofddorp en Heemstede wordt rustiger doordat een deel van het verkeer voortaan via de NOG en de N206 of N208 rijdt Verkeer vanuit de Bollenstreek richting Noord-Holland rijdt al sinds 2005 niet meer door Heemstede of Vogelenzang, maar neemt sinds 2005 de N205 en de A9. Dus de NOG leidt niet tot minder, maar juist tot meer noord-zuid verkeer door Heemstede. Wat er op de Dreef minder zal rijden, rijdt dan extra op de Herenweg en de Leidsevaart. Voor Haarlem zelf biedt de NOG dus geen enkele oplossing. De N200 en de N205 in Haarlem-oost worden er niet rustiger door. De NOG had wellicht enigszins een oplossing kunnen betekenen voor Heemstede, indien er langs de Leidsevaart en de spoorlijn een doorgaande weg had kunnen worden aangelegd tussen de NOG bij Vogelenzang en de Westelijke Randweg in Haarlem. Recent is de zone tussen station Heemstede en de Westelijke Randweg bebouwd met een nieuwbouwwijk. Toen deze zone nog open was, was er de mogelijkheid om de Westelijke Randweg in Zuidelijke richting door te trekken, parallel aan de Leidsevaart, en deze nieuwe weg ter hoogte van Bennebroek af te laten buigen richting de Haarlemmermeer. Nu deze zone rond station Heemstede echter bebouwd is, is deze Leidsevaartweg technisch niet meer mogelijk. Kortom, door deze bebouwing rond station Heemstede is het niet meer mogelijk om de NOG te benutten ter ontlasting van Heemstede. Is de NOG de eerste fase van de Oostelijke Ring Haarlem? De Oostelijke Ring Haarlem (de A9 en de N205, die het verkeer van/naar de Haarlemse regio verdelen over de verschillende poorten, de N208-noord, de N200, de N205 en de N201) heeft als functie om de belangrijkste verkeersstromen naar de juiste plek in de Haarlemse regio te leiden. Zoals hierboven is aangegeven, komen de belangrijkste verkeersstromen via de N200, de A9 (zowel van/naar Alkmaar als van/naar Amstelveen) en de A5/N205/N201 (richting Schiphol, Haarlemmermeer, Leiden, Den Haag en zuidelijke Bollenstreek). Via de N206 (Noordwijk / Vogelenzang) en de N208 (Hillegom) komt slechts een beperkt verkeersvolume de Haarlemse regio binnen, en al zeker geen doorgaand verkeer (doorgaand verkeer Noordwijk / Lisse Noord-Holland rijdt immers sinds 2005 via de N205 of de A4-A5 naar de A9 en verder). Dus verkeerstechnisch loopt de Oostelijke Ring Haarlem (van noord naar zuid) vanaf de Velsertunnel via de A9 en de N205 tot aan Hoofddorp/Cruquius. Want ten westen van de N205 (dus de N206 en N208 bij Vogelenzang en Bennebroek) komt er (zeker sinds de aanleg van de N205 in de Haarlemmermeer) relatief weinig doorgaand verkeer de Haarlemse regio binnen. Kortom: NOG geen oplossing voor Haarlem! 8
Wat biedt dan wel een oplossing voor Haarlem? Een deel van de Haarlemse verkeersproblemen is (helaas) niet met infrastructuur op te lossen omdat de ruimte daarvoor ontbreekt. Wel kan het een oplossing bieden, om enkele knelpunten aan te pakken, waardoor enkele overbelaste trajecten ontlast worden. Zie hiervoor onderstaande kaart: De Oostelijke Ring Haarlem met de toegangswegen, en de oplossing voor enkele knelpunten 9
Enkele knelpunten zouden kunnen worden opgelost door: Een goede verbinding vanaf de A9 (vanuit Amstelveen) naar Haarlem-noord, ter hoogte van Velserbroek (aangegeven met drie indicatieve stippellijnen ter hoogte van Spaarndam en Velserbroek) o Hierdoor kan verkeer vanuit Amsterdam, via de A9, makkelijker richting Haarlem-noord, Santpoort en Velserbroek rijden o Dit ontlast de N200 en de Waarderpolder o Aanleg van de Spaarndammer routevariant is aantrekkelijk voor Haarlem noord (heeft dus het grootste effect op de N200) maar leidt wel tot doorsnijding van het groengebied rond Spaarnwoude o Aanleg van een noordelijker variant vergt minder nieuwe infrastructuur en is waarschijnlijk goedkoper Een (al dan niet deels ondergrondse) verbeterde N205 tussen de Schipholweg en de Spanjaardslaan (niet op bovenstaande kaart aangegeven) o Dit is ongeveer het tracé van de gewenste Mariatunnel, die qua aanleg erg duur is o Eventueel kan dit gepaard gaan met verkeersremmende maatregelen op de Wilhelminalaan, om te stimuleren dat doorgaand verkeer inderdaad de doorgaande route neemt, en zich niet meer door de binnenstad perst Een nieuwe, hoge brug bij Cruquius (of eventueel een aquaduct), die door de meeste schepen kan worden gepasseerd zonder brugopening o De combinatie van een opengaande brug en verkeerslichten leidt tot een verkeersopstropende werking op de N201, en na de brugopening is de verkeersgolf over de N201 te groot voor de infrastructuur in Heemstede o Met een hoge brug of een aquaduct wordt niet alleen vertraging a.g.v. brugopening voorkómen, maar komt ook het ingaande verkeer gelijkmatig verspreid Heemstede binnen Een verbinding tussen de N208 en het Ramplaankwartier, ten zuiden van de Zijlweg, om verkeer van/naar Zandvoort te faciliteren o Hierdoor worden de N201 door Heemstede en de N200 door Overveen ontlast o Dit kost wel open ruimte tussen de N208 en het Ramplaankwartier Deze deeloplossingen (verbinding Haarlem-noord A9, verbeterde N205 in Haarlem, verlegde Zijlweg bij Ramplaankwartier en hoge brug Cruquius) verlichten de Haarlemse verkeersproblematiek op onderdelen, maar lossen deze niet geheel op. Daarvoor is, naast beperkte wegaanleg, nog een tweede deeloplossing nodig. Beter OV draagt bij aan de bereikbaarheid van Haarlem Een verdere ontlasting van de Haarlemse verkeersdruk kan slechts door meer en beter OV, zowel van/naar Amsterdam als binnen de Haarlemse agglomeratie (bijv. IJmuiden Haarlem). Het treinverkeer rond Haarlem bedient de volgende assen: Heemstede / Zandvoort Haarlem CS Amsterdam CS (deze verbinding is erg goed) Haarlem Beverwijk / Alkmaar (deze verbinding is redelijk) Haarlem / Heemstede Leiden / Den Haag (deze verbinding is goed) Doordat de trein slechts delen van Haarlem en Amsterdam ontsluit, heeft de bus een zeer belangrijke rol tussen Haarlem en de Amsterdamse regio. Dit betreft vooral de verbinding met Hoofddorp / Schiphol / Zuidas / Amstelveen. Het OV tussen Haarlem en Amsterdam is al redelijk van kwaliteit, alleen zijn de lijnen over de N200, de N205 en de A9 (de buslijnen 80, 175, 176 en 277) in de spits nogal gevoelig voor vertragingen. 10
Het OV vanuit de Bollenstreek is slecht van kwaliteit. De trein stopt slechts in Voorhout en enkele km's buiten Hillegom. De bus biedt vanuit de belangrijkste Lissese en Hillegomse wijken slechts een halfuursdienst (avond slechts uurdienst) en is daarmee voor veel verkeer geen aantrekkelijk alternatief. Het OV binnen de Haarlemse agglomeratie is matig van kwaliteit. Enkele assen (de Amsterdamse lijnen en de corridor IJmuiden Haarlem Schalkwijk) bieden een aantrekkelijke frequentie, maar buiten deze assen is zowel het OV-aanbod als het OV-gebruik bedroevend laag. Het meeste autoverkeer bevindt zich echter op de oost-westverbindingen, dus dat pleit ervoor om juist de kwaliteit van de Amsterdamse buslijnen te verbeteren. Dit betreft de volgende aspecten: De snelheid van de bussen, en dan vooral de filegevoeligheid in de spits De frequentie van de bussen Het aanbieden van meer rechtstreekse verbindingen, bijvoorbeeld rechtstreeks vanuit Haarlemnoord of Schalkwijk rechtstreeks naar veel gevraagde bestemmingen in Amsterdam Dit kan bijvoorbeeld als volgt worden aangepakt: De bussen van/naar de Amsterdamse regio over de N200 en de A9 moeten sneller, betrouwbaarder en frequenter rijden De Zuidtangent kan worden doorgetrokken naar IJmuiden Een nieuwe rechtstreekse buslijn Hoofddorp Zandvoort Een nieuwe, rechtstreekse buslijn Haarlem A9 Amsterdam Osdorp Rechtstreekse A9-spitslijnen van IJmuiden / Velserbroek richting Schiphol / Amstelveen Een nieuwe spitslijn Heemstede Glip Schalkwijk A9 Amsterdam station Zuid Tariefsacties om niet-ov-gebruikers te verleiden om kennis te maken met de bus, zowel voor forensen, winkelend publiek als strandgangers Het ideaal zou het Purmerendse model zijn: iedere Purmerendse wijk heeft zo n goede busverbinding met Amsterdam, dat er meer Purmerenders met de bus dan met de auto naar Amsterdam reizen. Samengevat: met de NOG geen oplossing, maar met een samenhangend pakket voor weg- en busverkeer WEL een oplossing voor de Haarlemse verkeersproblematiek. 11
NOG Beter! Een BETER alternatief voor de NOG (Noordelijke Ontsluiting Greenport) Uitgegeven door Werkgroep NOG Beter Opgesteld door drs. E.R. Nieuwenhuis December 2011 1
Inhoudsopgave 1. Waarom NOG Beter? 2. Analyse economische oriëntatie Bollenstreek en Westflank Haarlemmermeer 3. Verkeersknelpunten in Bollenstreek en Westflank Haarlemmermeer 4. Is de NOG hiervoor de oplossing? 5. Alternatieven voor de NOG 6. Pakket NOG Beter autoverkeer 7. Pakket NOG Beter Openbaar Vervoer 8. Financiën en Vervolgtraject 2
1. Waarom NOG Beter? De provincies Zuid- en Noord-Holland en de regiogemeenten in de Bollenstreek, Zuid-Kennemerland en de Haarlemmermeer willen de NOG (Noordelijke Ontsluiting Greenport) aanleggen tussen het huidige eindpunt van de N206 en de N205 bij Zwaanshoek. De NOG is volgens de verschillende door hen geproduceerde documenten bedoeld als oplossing voor: Verkeers- en leefbaarheidsproblemen in de Bollenstreek en Zuid-Kennemerland; Ontsluiting van de Greenport Bollenstreek; Het verbinden van (nieuwe) woon- en werkgebieden in de Bollenstreek en de Haarlemmermeer Het feit dat de N206 achter De Zilk eindigt; Het bieden van een robuuste, alternatieve verbinding bij stremmingen op het bestaande wegennet De geplande NOG loopt van De Zilk, achter Vogelenzang langs, richting de Haarlemmermeer en doorsnijdt diverse waardevolle natuurgebieden en open cultuurlandschappen, waaronder: De binnenduinrand achter De Zilk en Vogelenzang Een van de meest open en waardevolle kwalitatief hoogwaardige hyacintengronden tussen de Leidsevaart en de binnenduinrand Het bos bij De Geestgronden De open Oosteindepolders tussen Hillegom en Bennebroek De N206 was decennia geleden bedoeld als nieuwe verbindingsweg Den Haag Katwijk Haarlem door de binnenduinrand, mede om de huidige N208 te ontlasten. Omdat gedurende de planningsfase van deze Duinweg de visie op het duingebied als natuurgebied veranderde, is van deze geplande snelweg alleen het gedeelte Wassenaar De Zilk aangelegd (tot de provinciegrens tussen Zuid- en Noord-Holland). In 2003-2004 is, in het kader van de MER voor de Nota Ruimte, de N205-N206 verbinding reeds op effecten onderzocht. De conclusie luidde toen dat aanleg van deze weg niet zinvol was, omdat aanleg van deze weg tot meer nieuwe verkeersproblemen zou leiden, dan dat deze zou oplossen. Op grond van deze MER hebben de beide provincies in 2004 besloten, de planvorming voor de NOG stop te zetten. Om voor ons onverklaarbare redenen blijken zij de in 2004 beargumenteerd afgewezen planvorming in 2011 alsnog weer te hebben opgepakt. De enige belangrijke verandering die sinds 2004 daadwerkelijk is opgetreden, is de opening van de N205 tussen Nieuw Vennep en de A9 bij Rottepolderplein. Door de opening van de N205 is het noord-zuidverkeer door vooral Vogelenzang (N206) en in mindere mate door Hillegom en Bennebroek (N208) afgenomen. Onder andere bollenvrachtverkeer tussen Noord-Holland en de handelscentra in de Bollenstreek (deze bevinden zich vooral in Hillegom, Lisse en Voorhout) blijkt voortaan via de N205 te rijden. Nadeel van de N205 is wel, dat deze slechts op één punt bereikbaar is vanuit de Bollenstreek, nl. bij de Steenfabriek (tussen Lisse en Hillegom). Om de Leidsevaart, de spoorlijn, de N208 en de Ringvaart te kruisen, zijn dure ongelijkvloerse kunstwerken voorzien. Hierdoor zou de geplande NOG, ondanks de beperkte lengte, maar liefst ruim 200 mln belastinggeld kosten. In deze notitie wordt de verkeersproblematiek in de Bollenstreek en de omliggende gebieden verkend, en worden verschillende oplossingen onderzocht. Aan de hand van die oplossingen wordt de vraag gesteld, of de NOG het beste antwoord is op de problematiek. Dit leidt tot de formulering van een alternatief maatregelenpakket, dat een betere oplossing biedt dan de geplande NOG. Vandaar het voorstel: NOG Beter: Een betere oplossing voor de verkeersknelpunten Een oplossing die geen nieuwe knelpunten veroorzaakt Veel minder aantasting van natuur en landschap Minder dure kunstwerken 3
2. Analyse economische oriëntatie Bollenstreek en Westflank Haarlemmermeer De Bollenstreek bestaat uit een druk deel en een rustig deel. Het drukke deel is de zone Katwijk Noordwijk Voorhout Sassenheim Lisse Hillegom Heemstede (de N208-zone), het rustige deel is het duingebied en het bollenteeltgebied tussen Noordwijk en Zandvoort (zeg maar de N206-zone ten noorden van Noordwijk). Het wegennet in de Bollenstreek en de Haarlemmermeer is vanouds in de noord-zuid richting ingericht, bijv. de A4-A44, de N208 en de N206. Doorgaande oost-west verbindingen waren er alleen maar tussen Heemstede Aalsmeer (N201) en pas sinds de jaren 90 tussen Hillegom en Alphen (de N207). In de jaren 70 waren de economie en de verkeersstromen in de Bollenstreek vooral noord-zuid gericht: op Leiden / Den Haag en Haarlem / Amsterdam (centrum). De Westflank van de Haarlemmermeer was agrarisch van aard en Nieuw Vennep en Hoofddorp waren relatief kleine kernen. Zie hiervoor de onderstaande kaart: Figuur 2.1 Economische structuur in de jaren 70 Amsterdam Haarlem Schiphol Hoofddorp Bollen 3. Verkeersknelpunten in Bollenstreek en Westflank Haarlemmermeer streek 4. Is de NOG hiervoor de oplossing? 5. Oplossing NOG Beter autoverkeer 6. Oplossing NOG Beter Openbaar Vervoer 7. Vervolgtraject Leidse Regio De oost-west verbindingen die er (naast de A44 en de N201) waren, verliepen via lokaal, smal wegennet met slingerroutes door Lisserbroek, Beinsdorp en Zwaanshoek. De lage, opengaande ringvaartbruggen zorgden voor veel opstoppingen. Kenmerkend was dat er in het hele gebied tussen de bruggen van Cruquius (N201) en De Kaag (A44), een zone van ong. 20 km., geen enkele oost-west verbinding voor doorgaand verkeer was. Bijkomend knelpunt van de bestaande verbindingen (incl. de N201 bij Cruquius) is de combinatie van een lage Ringvaartbrug (die voor bijna iedere boot open moet) met een kruispunt met stoplichten op de smalle Ringvaartdijk. Deze combinatie zorgt voor veel dagelijkse opstoppingen en vertragingen, zowel ten oosten (Lisserbroek, Beinsdorp, Zwaanshoek, Cruquius) als ten westen van de bruggen (Lisse, Hillegom, Bennebroek, Heemstede). Doordat de Kaagbrug (A44) hoger is en geen stoplichten in de buurt heeft, leidt deze tot veel minder opstoppingen dan de andere bruggen. 4
Pas in de jaren 90 is hier de N207 bijgekomen die sindsdien een veelgebruikte verbinding vormt tussen de A4 en de Steenfabriek (tussen Lisse en Hillegom). Deze brug is iets hoger dan de andere bruggen en het kruispunt bij de Steenfabriek is redelijk ruim opgezet (maar niet ruim genoeg om een brugopening in de spits of in de Keukenhoftijd te kunnen verwerken ). De afgelopen decennia is de economische oriëntatie sterk veranderd: De noord-zuid oriëntatie is globaal genomen hetzelfde gebleven, maar de oost-west oriëntatie is sterk toegenomen, mede door de sterke groei van wonen en werken in de Haarlemmermeer (Schiphol, Hoofddorp, Nieuw Vennep) en Amsterdam Zuidas. Hierdoor is de oost-west oriëntatie sterk toegenomen. Zie de volgende kaart: Figuur 2.2 Economische structuur in 2011 Amsterdam Haarlem Schiphol Hoofddorp Bollen streek 3. Verkeersknelpunten in Bollenstreek en Westflank Haarlemmermeer 4. Is de NOG hiervoor de oplossing? Leidse Regio De infrastructuur in de Bollenstreek en de Haarlemmermeer is op de in de jaren 90 geopende N207 na echter nog in sterke mate noord-zuid gerelateerd. Behalve de N207 en de N205 is het wegennet in de Bollenstreek sinds de jaren 70 nagenoeg ongewijzigd gebleven, hoewel de woonbebouwing en de bedrijvigheid in zowel de Bollenstreek als de omliggende regio s sterk zijn toegenomen. Doordat oost-west verkeer noodgedwongen (wegens ontbreken van adequate oost-west verbindingen) gebruik moet maken van de noord-zuid structuur om in de Haarlemmermeer te komen, hetgeen verstoppingen en leefbaarheidsproblemen veroorzaakt op de N208 (Steenfabriek, Sassenheim Pallandtlaan) en in Heemstede (binnendoorroutes naar de N201). Ook het OV in de streek is noord-zuid georiënteerd. De spoorlijnen bedienen de assen Leiden Haarlem Amsterdam CS en Leiden Schiphol Amsterdam Zuid, maar niet de as Bollenstreek Hoofddorp / Schiphol e.v.. De enige hoogwaardige oost-west verbinding is de reeds lang bestaande bus 140 (Haarlem Heemstede Hoofdorp Uithoorn) en de sinds 2008 (!) bestaande bus 61 Lisse N207 A4 Schiphol. Een busverbinding via station Nieuw Vennep is voor Bollenstrekers nooit aantrekkelijk geweest vanwege de lage frequentie en de vertragingen (brug open = trein gemist = half uur wachten). 5
3. Verkeersknelpunten in Bollenstreek en Westflank Haarlemmermeer In de vorige paragraaf is aangegeven dat: De oost-west orientatie en het oost-westverkeer de afgelopen decennia sterk zijn toegenomen Er in die periode (op de N207 en de N205 na) nagenoeg geen infrastructuur is bijgekomen In deze paragraaf wordt aangegeven, welke route het oost-west verkeer zou nemen, als er geen knelpunten zouden zijn, en wat de belangrijkste verkeersknelpunten in de Bollenstreek en de Westflank zijn. Figuur 3.1: De snelste route naar Schiphol / Amsterdam vanuit de verschillende kernen en wijken, indien er geen opstoppingen zijn (ofwel: welke route zou je s avonds om 11 uur nemen?) 6
Doordat veel verkeer van de bovenstaande verbindingen gebruik wil maken, maar de capaciteit op sommige plekken onvoldoende is, blijken er de volgende knelpunten in de regio te bestaan: Figuur 3.2: De belangrijkste verkeersknelpunten in de Bollenstreek en de Westflank (veronderstelling voor deze kaart is dat twee knelpunten binnenkort worden opgelost door uitvoering van de voorgenomen verbreding N207 (Nieuw Vennep A4) en de voorgenomen verbreding N206 (Katwijk A44). Ook wordt verwacht dat er na opening van de verbrede A4 Leiderdorp (2014) geen opstoppingen op de A44 meer zijn. 7
De elf geïdentificeerde verkeersknelpunten, die in bovenstaande kaart als rode sterren zijn aangegeven, zijn van noord naar zuid: N201 Ringvaartbrug Cruquius de combinatie van een lage, vaak opengaande brug met een kruispunt met stoplichten zorgt voor verkeersopstoppingen na brugopening. Kruispunt N208 Bennebroek het smalle kruispunt zorgt voor problemen qua doorstroming, leefbaarheid en veiligheid. Ringvaartkruising (lage brug met stoplichten) Bennebroek-Zwaanshoek, Hillegom-Beinsdorp en Lisse-Lisserbroek de combinaties van smalle straten, lage vaak opengaande Ringvaartburgen en krappe kruispunten met stoplichten zorgen voor problemen qua doorstroming, veiligheid en leefbaarheid in alle zes de genoemde kernen. N208 door Hillegom De drukke N208 binnen de Hillegomse woonbebouwing (Endelaan, Leidsestraat, Weeresteinstraat) zorgt voor leefbaarheidsproblemen (in mindere mate speelt dit ook in het verlengde van de N208 binnen de kernen Bennebroek en Heemstede). Kruispunt Steenfabriek N207-N208: doorstroomproblemen in de spits, bij brugopeningen en door Keukenhofverkeer door de combinatie van noord-zuidverkeer op de N208 en verkeer Lisse / Hillegom A4 dat (via de N208) bij de Steenfabriek de N207 van/naar de Haarlemmermeer neemt. Sassenheim Van Pallandtlaan (verbinding N208-A44 en N443-A4) verkeer vanuit Lisse, Sassenheim, Noordwijk en Noordwijkerhout richting de A44 (zowel richting Leiden als Amsterdam) komt samen in de smalle Pallandtlaan in Sassenheim en veroorzaakt daar doorstroom- en leefbaarheidsproblemen. Aansluiting Voorhout Oosthoutlaan op de A44 door de sterke groei van Voorhout is de capaciteit tussen de Oosthoutlaan en de Warmonderdam (afslag motel Sassenheim) in de spits onvoldoende. N444 Noordwijk Voorhout A44: ernstige capaciteitsproblemen, zowel bij het kruispunt Voorhout Nagelbrug als bij de aansluiting op de A44 (in de volksmond De Sikkens genoemd). De N449 in Rijnsburg deze is overbelast qua capaciteit en leefbaarheid, en kan niet het verkeer uit Noordwijk en uit de Greenport Rijnsburg aan. Het Keukenhofverkeer in april-mei zorgt ervoor, dat de problemen rond de Steenfabriek vergroot worden. Overigens vallen de belangrijkste Keukenhofdagen meestal in het weekend en op feestdagen, wanneer er weinig zakelijk verkeer is. Probleem is dan, dat inwoners van Lisse en Hillegom slechts kunnen omrijden door Lisserbroek en Beinsdorp (en Lissenaren ook via de Sassenheimse Pallandtlaan), en dat zijn ook zonder deze omrijders reeds capaciteitsknelpunten. De Greenport kent twee handelscentra die veel vrachtverkeer aantrekken: Het Bollenhandelsgebied Hillegom Lisse Voorhout, dat in de prakrijk vooral rond de N208 en de N443 is geconcentreerd Het kassengebied en de veiling Flora in Rijnsburg (Flora ligt aan de A44 maar heeft geen eigen afslag) Opvallend is dat alle knelpunten zich op de noordzuidlijn A44 / N208 / Ringvaart bevinden, en niet ten westen van de N208. Voor Noordwijk en Noordwijkerhout is de oost-west verbinding ( hoe kom ik op de A4 / A44 ) veel belangrijker dan de noord-zuid verbinding. Sinds de opening van de N205 blijken er ook op het smalste stuk van de N206 (door Vogelenzang) nagenoeg geen verkeersproblemen meer te zijn. Op de N208 doen de problemen zich vooral voor, daar waar de N208 een aansluiting kent op de Haarlemmermeer: de Steenfabriek en Sassenheim Pallandtlaan. Anders gezegd: de N208 heeft voldoende capaciteit om alleen het noord-zuidverkeer af te wikkelen, maar heeft niet voldoende capaciteit om daarnaast ook het oost-westverkeer te faciliteren. De N205 heeft wel voldoende capaciteit, maar heeft één nadeel: je kunt er vanuit de Bollenstreek alleen komen via de Steenfabriek, en dus via de overbelaste N208 bij de Steenfabriek. In de N206-zone (Katwijk De Zilk) bevinden zich geen significante verkeersknelpunten, de inwoners en bedrijven in dit gebied hebben vooral last wanneer zij oostwaarts rijden om de A4 / A44 op te komen. De verkeersproblemen (capaciteit, doorstroming, leefbaarheid en veiligheid) in de Bollenstreek kunnen dus als volgt worden samengevat: De capaciteit van de verbindingen van Noordwijk, Voorhout en Noordwijkerhout richting de A44 (de N443 en de N444) schiet fors tekort en veroorzaakt capaciteitsknelpunten bij de Sikkens en in Sassenhein noord (Pallandtlaan); Doordat verkeer uit Lisse en Hillegom niet rechtstreeks de N205 op kan, moet het gebruikmaken van ofwel de N208, ofwel de smalle Ringvaartbruggen in Beinsdorp en Lisserbroek, en veroorzaakt daar doorstroom- en leefbaarheidsknelpunten; De lage, vaak opengaande Ringvaartbruggen bij Lisserbroek, Beinsdorp, Zwaanshoek en Cruquius zorgen voor forse doorstroom- en leefbaarheidsknelpunten. 8
4. Is de NOG hiervoor de oplossing? De NOG is gepland tussen de N206 bij De Zilk en de N205 ter hoogte van Hoofddorp (kruispunt Nieuwe Bennebroekerweg (NBW). De NBW is een ontsluitingsweg voor de nieuwbouwwijken in Hoofddorp zuid met diverse gelijkvloerse aansluitingen (rotonde en/of stoplichten) bij Floriande, de Hoofdvaart en de Spoorlaan. Een lokale ontsluitingsweg dus, die niet ontworpen is voor doorgaand verkeer. Slechts tegen hoge kosten (ongelijkvloers maken van de huidige kruispunten) kan de NBW geschikt gemaakt worden voor intensief gebruik door doorgaand verkeer. Het is de bedoeling dat de NBW binnen enkele jaren een aansluiting krijgt op de A4 ter hoogte van Rijsenhout. In figuur 4.1 (op de volgende pagina) is aangegeven, in hoeverre de NOG de bestaande verkeersknelpunten zal ontlasten. De blauwe lijn is de NOG. De rode lijnen zijn wegen die door de komst van de NOG drukker zullen worden. De groene lijnen zijn wegen die door de NOG worden ontlast. De NOG ontlast de volgende wegen: N201 Cruquius en Zwaanshoek (Bennebroekers nemen voortaan de NOG en rijden niet meer door De Glip of door Zwaanshoek naar de N201) De wegen De Zilk Hillegom / Lisse Steenfabriek N207 (doordat verkeer van/naar De Zilk en Delfweg voortaan de NOG nemen) Beinsdorp (doordat Hillegommers de NOG nemen) De NOG lost echter geen knelpunten in de Zuidelijke Bollenstreek op, doordat de NOG te ver omrijden is (want Noordwijk(erhout) Schiphol via de NOG en de NBW is 10 à 15 min. langzamer dan de huidige route via de N444/N443 en de A44). Door de NOG wordt het echter drukker op de N206 (Noordwijkerhout Vogelenzang; dit is geen probleem, want hier is voldoende capaciteit), maar ook op de N208 tussen Hillegom en Heemstede. Dit komt doordat: Hillegommers via de N208 naar de NOG rijden; Verkeer uit Bennebroek en Heemstede via de N208 naar de NOG rijdt; Verkeer uit Zandvoort / Aerdenhout de verkeersdrukte op de N201 (Zandvoortselaan) in Heemstede gaat ontwijken door via Vogelenzang en Bennebroek naar de NOG te rijden; Tijdens zomerdagen Hoofddorpers de NOG zullen nemen naar Zandvoort. De NOG zal dus leiden tot een forse verkeerstoename op de N208 in Hillegom noord, in Bennebroek en in Heemstede, alsmede op de binnendoorroute in Bennebroek. De in 2004 gemaakte conclusie, dat de NOG méér knelpunten veroorzaakt dan oplost, is dus nog steeds van toepassing. De NOG zal dus vooral gebruikt worden tussen de N208 en de N2025. Ten westen van de N208 zal de NOG relatief weinig gebruikt worden omdat: Er in het achterland van de NOG (Vogelenzang, De Zilk) relatief weinig inwoners en bedrijven zijn De NOG voor verkeer uit de N206-zone (Noordwijk en Noordwijkerhout) een te grote omweg zal betekenen om aantrekkelijk te zijn. Kortom, de NOG is zeker geen ideale oplossing voor de verkeersproblemen in de regio. Alle reden dus om te kijken of er betere alternatieven zijn! 9
Figuur 4.1: De NOG (blauw) ontlast (groen) de volgende wegen, maar zorgen voor meer verkeer op de volgende wegen (rood). De rode sterren zijn knelpunten die door de NOG niet, of niet goed genoeg, opgelost worden, de groene worden door de NOG wel aanzienlijk ontlast. 10
5 Alternatieven voor de NOG In de vorige paragraaf is bevestigd dat de NOG, evenals in 2004, nog steeds meer problemen veroorzaakt dan dat deze oplost. Daarom zijn, in het kader van NOG Beter, een aantal andere oplossingen onderzocht. Figuur 5.1: Alternatieve oplossingen voor de NOG (genummerd 1 t/m 8) 1 1 3 1 2 1 4 1 6 1 5 1 7 1 8 11
In figuur 5.1 zijn de volgende mogelijke wegen aangegeven: 1. De NOG cf. de wens van het Breed Bestuurlijk Overleg 2. De Weerlaan-noord tussen Hillegom-noord en de N205 hiermee krijgt Hillegom een extra aansluiting op de N205 en worden de knelpunten Beinsdorp en Steenfabriek ontlast 3. Het Pastoorslaantracé: verlenging van de Weerlaan naar het huidige eindpunt van de N206 dit is een verlenging van de Weerlaan-ontsluiting, als alternatieve N205-N206 verbinding voor de NOG 4. Doortrekken van de N207 (Steenfabriek) naar de N206 ter hoogte van de Delfweg een zuidelijker alternatief voor de NOG 5. Verlenging van de N205 van Nieuw Vennep naar de A44 bij Abbenes in combinatie met de extra aansluitingen van Hillegom-noord en Lisse-zuid biedt deze weg een reistijdverkorting en een alternatief voor delen van de N207 en de N208 6. Een aansluiting van Lisse-zuid op de A44 bij Abbenes hiermee krijgt Lisse-zuid een extra aansluiting op de A44 en worden de knelpunten Lisserbroek, Pallandtlaan en Steenfabriek ontlast 7. Omlegging van de N444 bij Voorhout en een nieuwe, ruime aansluiting op de A44 bij de Sikkens 8. Aanleg randweg Rijnsburg Noord in combinatie met een nieuwe afslag van de A44 bij veiling Flora De bovengenoemde oplossingsrichtingen zijn tot stand gekomen door te zoeken naar zo kort (en dus zo goedkoop) mogelijke alternatieven voor de elf eerder genoemde knelpunten. In onderstaande tabel worden deze acht varianten afgewogen op de volgende criteria: Oplossen van de elf knelpunten qua capaciteit en leefbaarheid Bieden van reistijdverkorting Zo min mogelijk aantasten van waardevol landschap (natuur, open landschap, bollengebied) De Greenport beter bereikbaar maken Geen nieuwe knelpunten veroorzaken Alternatief bieden voor opstoppingen (bijv. Keukenhofdrukte of stremming A4) Een aantrekkelijke OV-verbinding mogelijk maken (zie ook par. 7) Zo min mogelijk extra km s asfalt (zowel vanwege landschap als vanwege kosten) Zo min mogelijk dure kunstwerken nodig Oplossen knelpunt kortere rijtijd landschap behouden Greenport bereikbaar Geen knelpunten alternatief bieden OV kans weinig asfalt Geen duur kunstwerk Totaal score NOG 0 0 -- 0 -- 0 - - - --- Weerlaan + + + 0 + + + + 0 ++ Pastoorslaan - - - 0 0 0 - - - --- N207 N206-0 - 0 - + - - - -- N205 A44 + + + 0 + ++ - - 0 ++ Lisse Abbenes + + + - + + 0 0 0 ++ N444 Voorhout ++ + - - + + 0-0 + Rijnsburg Noord 0 0 + + 0 + 0 + 0 ++ Toelichting op de criteria: Oplossen knelpunten: de omgelegde N444 lost het grootste knelpunt op (en voorkomt daarmee ook omrijden door Rijnsburg of Sassenheim), de Pastoorslaan en de N207-west tussen De Zilk en Hillegom / Lisse lossen daarentegen geen enkel knelpunt op Kortere rijtijd: de doorgetrokken N205 en de aansluitingen van Hillegom noord en Lisse zuid erop zorgen voor kortere rijtijden Landschap behoud: de NOG doorsnijdt veel waardevolle landschappen, de N205 Nieuw Vennep Abbenes veel minder; ook zijn de polders bij Hillegom Weerlaan en Lisse Poelpolder verrommeld (manege, volkstuin, enz.), maar op het NOG-tracé is het echt open gebied Greenport bereikbaar: de betere ontsluiting van de veiling in Rijnsburg is goed voor de Greenport Geen knelpunten: de NOG veroorzaakt veel extra knelpunten, de N207-west belast de Steenfabriek extra, de N449 Rijnsburg Noord veroorzaakt mogelijk capaciteitstekort tussen Noordwijk en Rijnsburg Alternatief bieden: de N205-noord biedt voor veel verkeer een alternatief, zeker i.c.m. aansluiting op Lisse-zuid en Hillegom-noord biedt deze ook een alternatief tegen Keukenhofdrukte OV-potentie: slechts enkele verbindingen bieden echte OV-potentie om kansrijke nieuwe verbindingen tussen de Bollenstreek en Hoofddorp/Schiphol te realiseren, met name de Weerlaan biedt de kans voor een snelle OV-verbinding Hillegom Hoofddorp e.v. Weinig asfalt: de kortere tracés zijn goedkoper dan de lange Geen kunstwerken: de oplossingen ten westen van de N208 zijn relatief duur door het kruisen van de spoorlijn en de Leidsevaart 12