Schooluniformen in Nederland. Het betreden van een nieuwe markt. Executive summary Naam auteur: Els Sluis Studentennummer: 500533437 E-mailadres: sluisels@hotmail.com Soort rapport: Executive Summary Opleiding: AMFI, Fashion Management Begeleiders: Ligia Hera en Jan de Vries Zaandam, 30 mei 2012.
Onderzocht kernvraagstuk: schooluniformen in Nederland In het onderzoeksverslag wordt het onderwerp schooluniformen op basisscholen in Nederland besproken. De aanleiding voor dit onderwerp is ontstaan uit een brainstormsessie. Na mijn afstuderen wil ik graag in de bedrijfskledingindustrie werken, deze branche heeft mij altijd al aangesproken. Door mijn passie voor bedrijfskleding wilde ik me graag bezighouden met een onderwerp, welke gerelateerd is aan bedrijfskleding. Na heel veel onderwerpen op papier te hebben gezet kwam ik uit op schooluniformen. Ik vind dit een fascinerend onderwerp. In veel landen is het de gewoonste zaak van de wereld dat er schooluniformen worden gedragen, maar in Nederland totaal niet. Maar waarom eigenlijk niet? Van het begin af aan is dit een interessant onderwerp. Niet alleen vanwege de bestaande onderzoeken en artikelen, maar ook de reacties van mensen op dit onderwerp die tot discussies leiden. Mijn onderzoeksverslag heeft als hoofdvraag: in hoeverre is er behoefte aan het invoeren van schooluniformen op basisscholen in Nederland? De hoofdvraag is beantwoord door het gebruik van verschillende bronnen. Ook is dit onderwerp vanuit verschillende perspectieven bekeken, zodat er een duidelijk totaalbeeld ontstaat. Zo is dit onderwerp vanuit het perspectief van de ouders, vanuit verschillende scholen en vanuit de bestaande literatuur over schooluniformen bekeken. Het perspectief van de ouders is bekeken door middel van een enquête. De deelnemende ouders hebben verschillende vragen ingevuld met betrekking tot schooluniformen. Misschien wel de belangrijkste vraag hierbij was: zijn zij voor- of tegenstander en waarom? Ook werd er gevraagd of de ouders dachten dat het dragen van schooluniformen van invloed zou zijn op kinderen. Bij scholen is er gekeken naar hun mening over schooluniformen. Hiervoor zijn basisscholen vanuit dorpen/steden en gelovige achtergrond/geen gelovige achtergrond benaderd. Door verschillende scholen om hun mening te vragen, ontstaat er een totaalbeeld van de meningen van basisscholen over schooluniformen. Ook zijn er verschillende interviews gehouden om meer over schooluniformen te weten te komen. Zo is er een telefonisch interview gehouden met de directrice van een basisschool waar al een ruim half jaar schooluniformen worden gedragen. Hier is gevraagd naar hun ervaringen hiermee en hoe de ouders en de kinderen dit beleven. Ook is er een telefonisch interview geweest met een medewerker van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Hier zijn vooral de mogelijkheden van het eventueel steunen van schooluniformen vanuit het ministerie besproken. Uit het onderzoeksverslag is naar voren gekomen dat er wel degelijk een meerderheid van de ouders voor schooluniformen is. Niet alleen bleek dit uit de enquête, maar ook de uitslag van verschillende polls op internet wijzen uit dat een meerderheid voor schooluniformen is. Dit betekent dat er vanuit de maatschappij een behoefte is ontstaan aan het invoeren van schooluniformen op basisscholen in Nederland. Dit is een kans voor bedrijven die in de bedrijfskledingindustrie werkzaam zijn om in deze behoefte te voorzien. Voor deze bedrijven kan het leveren van 2
kleding aan scholen leiden tot een nieuwe bron van inkomsten. Uit het onderzoeksverslag kwamen nog meer belangrijke punten naar voren. Zo vinden de meeste mensen dat de belangrijkste reden tot het invoeren van schooluniformen is het voorkomen van pesten en het laten ontstaan van een betere eenheid in een groep kinderen. Tegenstanders vinden vooral dat bij het invoeren van schooluniformen de identiteit van het kind wordt ontnomen. Nu duidelijk is dat er draagvlak is voor het invoeren van schooluniformen, kan er verder gekeken worden naar wat dit kan betekenen voor bedrijven. Het is natuurlijk goed om te weten dat er draagvlak is, maar waar moet je beginnen als bedrijf? En naar welke doelgroep ben je op zoek? Al deze vragen zijn in het onderzoeksverslag verkend en zijn in het adviesrapport verwerkt om een duidelijk beeld voor de bedrijfskledingindustrie neer te zetten. Eindproduct: adviesrapport voor de bedrijfskledingindustrie Een omschrijving van de voorstanders van schooluniformen is terug te vinden in het adviesrapport. Zonder een profielschets van de voorstanders van schooluniformen is het zoeken naar een naald in een hooiberg. Ook is het belangrijk te weten waarom mensen denken dat het schooluniform goed voor hun kinderen is. Een bedrijf moet deze punten vervolgens duidelijk naar hun doelgroep overbrengen. De kans dat ouders de beweegredenen van het bedrijf dan zullen begrijpen is groter. De ouders zijn niet alleen gevoelig voor het belang van hun kinderen, maar ook voor hun portemonnee. Gelukkig zijn de kosten voor schooluniformen niet hoog. Er wordt zelfs geld bespaard vergeleken met normale uitgaven aan kleding voor kinderen. In deze tijd van economische crisis is ook dit een goed punt om schooluniformen te kunnen promoten. In het adviesrapport worden bedrijven geholpen bij het vinden van de juiste doelgroep en bij de vraag welke informatie zij het best aan deze groep mensen kunnen verstrekken. Hiernaast is het belangrijk dat bedrijven begrijpen dat zij het eerste Nederlandse bedrijf kunnen zijn dat schooluniformen gaat leveren aan één of meerdere Nederlandse basisscholen. Het bedrijf dat als eerste deze sprong waagt, is daarmee uniek en heeft een grote voorsprong op komende concurrenten als het gaat om onderzoek en contacten. Het is voor bedrijven belangrijk te beseffen dat het betreden van deze nieuwe markt uiteindelijk veel voordelen met zich mee brengt. Verder staan in het adviesrapport enkele doelstellingen. Dit zijn de uiteindelijke doelen die de bedrijven moeten behalen om goed te functioneren op deze nieuwe markt. In het adviesrapport zijn er ook een aantal doelen opgesteld waaraan de bedrijven zich moeten houden. Naast doelen wordt er in het kort beschreven wat de huidige situatie is op basisscholen in Nederland. Dan wordt het stappenplan in het kort omschreven. Als ondersteuning van het stappenplan wordt er uitgelegd waarom 3
hiervoor is gekozen. Verderop in het adviesrapport wordt er verder ingegaan op de stappen, zoals productie, profiel voorstanders, koude acquisitie, informatie verspreiden, voordelen Nederlandse bedrijven, ontwerp, kosten, resultaten en uiteindelijke positie in de markt. Het adviesrapport is het eindproduct van het afstudeerproject. Hiervoor is gekozen omdat er aan de hand van het onderzoeksverslag een duidelijk advies kan worden opgesteld over hoe bedrijven de nieuwe markt van basisscholen kunnen betreden. Het adviesrapport is gemakkelijk te lezen doordat er in een soort stappenplan duidelijk wordt aangegeven hoe bedrijven dit aan kunnen pakken. Het adviesrapport is opgesteld aan de hand van een doelmodel. Hiervoor is gekozen omdat er bij dit model vanuit wordt gegaan dat de personen die het lezen nog geen kennis van dit onderwerp hebben. Zowel het onderzoeksverslag als het adviesrapport zijn relevant voor de industrie. Er wordt onderzocht of er voor de bedrijfskledingindustrie een nieuwe markt kan aangeboord worden. Dit betekent mogelijk nieuwe inkomsten voor deze bedrijven. De bedrijfskledingindustrie is een erg grote branche. Er zijn naast grote bedrijven in deze branche ook veel kleine bedrijven die ook hun bestaansrecht hebben. Veel bedrijven kleden verschillende branches zoals beveiliging, receptie, bouwvakkers, apotheken etc. De meerderheid van de bedrijven bedient meerdere branches in plaats van slechts één markt. Aangezien veel bedrijven meerdere markten bedienen hebben zij nu de uitdaging om ook de markt van schoolkleding te betreden. Niet alleen de bedrijven zijn hier verder mee geholpen, maar ook de maatschappij haalt hier voordeel uit. Tijden veranderen gelijk met behoeften van mensen. Zoals uit het onderzoek is gebleken, is er nu behoefte aan het invoeren van schooluniformen. Deze behoefte was er vorig jaar of het jaar daarvoor misschien niet. Naast de behoefte vanuit de maatschappij is het ook een veel besproken onderwerp op televisie, radio, magazines en vakbladen. Zelfs de politiek bemoeit zich zo nu en dan met dit onderwerp. Het is daarom belangrijk om de ontwikkeling van deze behoefte in de gaten te blijven houden en om hierin te kunnen voorzien. Procesbeleving afstudeerproject Ik heb met veel plezier aan deze eindopdracht gewerkt. Wat ik erg leuk vond, is dat het bij iedereen met wie ik over mijn onderzoek sprak leidde tot een discussie over schooluniformen. Ook hielp dit mij weer verder met het onderzoek. Zo brengen mensen je weer op nieuwe ideeën omdat zij schooluniformen op een andere manier bekijken dan dat ik dat doe. Naast de boeiende discussies zijn er ook veel interessante onderzoeken te vinden op het gebied van schooluniformen. Het was erg leuk om alle verschillende onderzoeken door te nemen. Door het lezen van al deze onderzoeken ben ik ook met andere ogen naar schooluniformen gaan kijken. Net zoals veel ouders, die bij het invullen van de enquête nog nooit echt hadden 4
nagedacht over het invoeren van schooluniformen in Nederland. Ook is het interessant dat onderzoekers een relatie proberen te vinden tussen schooluniformen en het gedrag van kinderen hierdoor. Ik heb voordat ik aan het onderzoeksverslag begon ook nog niet gedacht aan de eventuele invloed die een schooluniform zou kunnen hebben op kinderen. Door aan het onderzoeksrapport te werken, heb ik veel geleerd over het schooluniform en hoe ouders en basisscholen hier tegenover staan. Ik vond het erg leuk om het onderwerp vanuit verschillende perspectieven te bekijken en te ervaren wat scholen, ouders en onderzoekers vinden van dit onderwerp. De uitdaging was echter het adviesrapport te schrijven, aan de hand van mijn onderzoekverslag. Hierbij moest ik alle belangrijke informatie die ik tot nog toe had verzameld tot een goed adviesrapport samenbrengen. Het was even puzzelen hoe ik dit het beste kon doen. Uiteindelijk heb ik het doelmodel voor het schrijven van een adviesrapport gevonden, wat mij heeft geholpen een goede opbouw voor mijn rapport neer te zetten. Ook was het belangrijk de juiste informatie te gebruiken. Wat is belangrijk om als bedrijf uit de bedrijfskledingindustrie te weten om deze nieuwe markt te betreden en wat moeten zij doen met deze informatie? Uiteindelijk heb ik alle informatie verzameld die nodig is voor bedrijven om te weten. Hierna heb ik gekeken hoe deze informatie in de praktijk behandeld moet worden. Naast de informatie die je het bedrijf verstrekt, vind ik ook dat het bedrijf op de hoogte moet zijn van de kans die zij hebben deze nieuwe markt te betreden. Het adviesrapport begint dan ook met de vraag waarom schooluniformen? Hierin wordt uitgelegd dat er voor een bedrijf uit de bedrijfskledingindustrie een kans kan ontstaan in deze nieuwe markt. Het gebeurt niet dagelijks dat zich zulke kansen voordoen. Er moet vanuit het bedrijf zeker nog investeringen worden gedaan om hier uiteindelijk winst uit te genereren. Het moeilijke van deze markt is dat er wel een behoefte is, maar dat veel mensen zich hier nog niet echt bewust van zijn. Ook hebben mensen het idee dat het invoeren van schooluniformen toch niet van toepassing is in Nederland. Als bedrijf is er dus veel werk aan de winkel als het gaat om het voorzien in de bewustwording van deze behoefte. Uiteindelijk zal het leveren van schooluniformen voor deze bedrijven een nieuwe bron van inkomsten kunnen betekenen. Het fijne van deze markt is dat het zekerheid geeft op jaarlijkse vaste inkomsten. Ieder jaar komen er weer nieuwe leerlingen op school en groeiende kinderen hebben met enige regelmaat weer een nieuw schooluniform nodig. Dit alles betekent dan ook dat al de moeite en investeringen het uiteindelijk dubbel en dwars waard zullen zijn. 5