Terug Barchemseweg 41 Adviesnummer 110 Adres Barchemseweg 41 Woonplaats 7241 JB LOCHEM Monument type Woonhuis Naam monument - Huidige functie Woonhuis Oorspronkelijke functie Woonhuis Datum plaatsing 24-6-1991 monumentenlijst Beschrijving van het monument Historie en ligging: De grote villa is omstreeks 1912 ontworpen en gebouwd door de Lochemse architect B.J. Beeftink, die ook verantwoordelijk is voor enkele Art Nouveau-winkelpuien in de binnenstad van Lochem. Oorspronkelijk heette de villa "Ik kiek nog in 't gat", verwijzend naar het feit, dat het omringende gebied nog nauwelijks was bebouwd en er vanuit het huis een wijds uitzicht was over het glooiende landschap van de Lochemse berg. De villa, die Art Nouveau en Chaletstijl elementen bezit, heeft sinds de bouwtijd nauwelijks enige wijzigingen ondergaan. Ook van het oorspronkelijke rijk uitgevoerde interieur zijn vele onderdelen bewaard gebleven.
De villa is geheel vrij gelegen aan de oostzijde van de Barchemseweg. De hoofdingang bevindt zich in de linker zijgevel. Rondom is een tuin aanwezig. Rechts voor het huis staat een indrukwekkende oude boom. Plattegrond en opbouw: De villa bezit een onregelmatig gevormde plattegrond, bestaande uit een nagenoeg vierkant hoofdblok van twee bouwlagen met een tentdak, dat aan de voorzijde rechts een brede topgevelrisaliet bezit, eveneens een topgevelrisaliet rechts tegen de rechter zijgevel en tenslotte éé n tegen het linker deel van de linker zijgevel. Deze twee bouwlagen hoge risalieten bezitten afgesnoten topgevels en afgewolfde zadeldaken met de nokrichting haaks op de hogere hoofdkap. Tegen het linker deel van de rechter zijgevel bevindt zich een grote rechthoekige serre. Tegen het rechter deel van de achtergevel bevindt zich nog een lage keukenuitbouw. Het pand is opgetrokken in machinale baksteen in kruisverband. Met uitzondering van de achtergevel bezitten de gevels rondom een uitspringende plint in kalkzandsteen, die aan de bovenzijde afsluit met een laag steentjes, waarop blauwe driehoekige vlakken zijn aangebracht en een laag aan de bovenzijde afgeronde stenen. De plint van de achtergevel is gepleisterd. Ter hoogte van de wisseldorpels van de vensters in de eerste bouwlaag en ter hoogte van de onder- en bovendorpels van de vensters van de tweede bouwlaag bevinden zich in het muurwerk rollagen in kalkzandsteen. De rollagen van de achtergevel zijn gepleisterd. De gevels sluiten aan de bovenzijde af met een uitgemetselde laag bakstenen, een glad gepleisterd fries en het dakoverstek, bestaande uit licht geprofileerde houten goten op geprofileerde houten klossen. De voorgevel: De voorgevel is asymmetrisch van indeling en bestaat uit drie vensterassen. Rechts bevindt zich een twee traveeën brede risaliet met topgevel. De eerste bouwlaag bezit in iedere travee een venster met getoogde bovenzijde, hardstenen lekdorpel en een kozijn, dat is gedecoreerd met verticale en horizontale insnijdingen en blokmotiefjes. De vensters bezitten verder enkelruits schuiframen met glas-in-lood in de bovendelen en houten paneelluiken voor de onderramen. Aan de bovenzijde bezitten de vensters gepleisterde boogvelden en segmentbogen in kalkzandsteen, die langs de bovenlichten doorlopen tot de rollaag. De tweede bouwlaag bezit in iedere travee een venster met overeenkomstige lekdorpels en kozijnen, echter met enkelruits stolpramen met 10-ruits bovenlichten. De onderramen bezitten paneelluiken. Boven de vensters bevinden zich natuurstenen lateibalken met ingegraveerde motieven (art decostijl). De topgevel van de risaliet is uitgevoerd in vakwerk met gepleisterde velden. In de twee middelste vakken bevinden zich vensters met dubbele 8-ruits draairamen. Boven de vensters is de top van hout. De afgesnoten topgevel sluit aan de bovenzijde af met het dakoverstek, voorzien van licht geprofileerde houten windveren. De rechter zijgevel: De rechter zijgevel bezit rechts eveneens een risalerend geveldeel met afgesnoten topgevel. In de eerste bouwlaag bevindt zich hier een breed venster onder een kalkzandstenen segmentboog en een gepleisterd boogveld en met een hardstenen lekdorpel. Het kozijn heeft een gedecoreerde middenstijl en bevat twee enkelruits schuiframen met bovenlichten, waarin glas-in-lood is aangebracht. De tweede bouwlaag van de risaliet bezit een breed venster van
het zelfde type als in de tweede bouwlaag van de voorgevel, echter met kozijn met middenstijl en twee stolpramen met 10-ruits bovenlichten. De afgesnoten topgevel is overeenkomstig de topgevel aan de voorzijde uitgevoerd. Het deel links van de risaliet wordt beneden geheel ingenomen door een rijk uitgevoerde rechthoekige serre met houten stijlen, die met horizontale insnijdingen zijn versierd. Tussen de stijlen bevinden zich grote enkelruits ramen en bovenlichten met aan de bovenzijde getoogde glas-in-loodramen. In de voorzijde van de serre bevindt zich een brede dubbele tuindeur met bovenlichten. De gevels van de serre sluiten aan de bovenzijde af met een geprofileerde houten bakgoot op geprofileerde houten klossen. De serre heeft een gebogen afgeplat schilddak, voorzien van groene geglazuurde geschubde daktegels. Boven de serredeur is het dakvlak rondboogvormig opgelicht. Het zo gevormde fronton bezit een houten boogveld. Op het plat bevindt zich een balkon met houten balustrade met geprofileerde stijlen. Op het balkon bevindt zich een dubbele enkelruits balkondeur met veelruits bovenlicht en lateibalk. De linker zijgevel: De linker zijgevel bezit links een risalerend bouwdeel van twee bouwlagen met een schilddak. Hierin bevindt zich in de eerste bouwlaag een venster als in de eerste bouwlaag van de voorgevel, echter met kozijn met middenstijl en twee ramen. In de tweede bouwlaag bevindt zich een breed venster als in de tweede bouwlaag van de voorgevel (eveneens dubbel). Rechts naast de risaliet bevindt zich de ingangspartij, bestaande uit een ongeprofileerd kozijn, met hardstenen neuten en onderdorpel. De kozijnstijlen naast de deur zijn aan de voorzijde deels afgerond en voorzien van ingesneden decoraties. Het kozijn bevat een forse paneeldeur uit de bouwtijd met een 6-ruits en een enkelruits raam. Naast de deur bevinden zich nevenlichten met hardstenen lekdorpels en enkelruits ramen met glas-in-lood. Boven het deurkalf bevindt zich een enkelruits bovenlicht met glas-in-lood. De achtergevel: De achtergevel is soberder uitgevoerd dan de andere gevels. De eerste bouwlaag bezit links een venster met 1-steens segmentboog, hardstenen lekdorpel, ongeprofileerd kozijn met paneelluiken en een enkelruits schuifraam met glas-in-lood in het bovenlicht. Rechts hiervan bevindt zich een ingang met segmentboog en een vernieuwde (?) deur. Rechts bevindt zich een bakstenen aanbouw met plat dak. In de linker zijgevel hiervan bevindt zich een klein venster met hardstenen lekdorpel, rollaag en enkelruits raam. In de achtergevel van de aanbouw bevinden zich een ingang en vensters onder een rollaag. De deur heeft hardstenen neuten, de vensters hardstenen lekdorpels en vernieuwde ramen. In de rechter zijgevel van de aanbouw bevindt zich een venster met rollaag, ongeprofileerd kozijn en een enkelruits stolpraam. De tweede bouwlaag van de achtergevel bezit links een venster met hardstenen lekdorpel, gepleisterde latei met een rollaag. Boven het enkelruits stolpraam bevindt zich een 10-ruits bovenlicht. Het plat op de aanbouw is toegankelijk via een ingang met segmentboog en een enkelruits vernieuwde balkondeur met 8-ruits bovenlicht. Links naast de deur bevindt zich nog een venster met segmentboog, hardstenen lekdorpel, enkelruits raam onder met 9-ruits bovenlicht. Het dak: Het dak bezit groen geglazuurde tuile du Nordpannen en pirons op de uiteinden van de nok. Op
het achterschild bevinden zich twee originele bakstenen schoorstenen met gepleisterde delen en een bakstenen tandlijstje aan de bovenzijde. Op het rechter dakschild bevindt zich een originele houten dakkapel met een geprofileerde, aan de voorzijde getoogde houten gootlijst en een venster met getoogde bovenzijde en twee 6-ruits draairamen. Het dak op de risaliet van de linker zijgevel bezit bij het nokuiteinde een uilebordachtig venster. Het interieur: Het interieur bevat verschillende onderdelen uit de bouwtijd van het huis. In de hal bleven delen van de oorspronkelijke Jugendstil-wandschilderingen behouden. De deurkozijnen -met de originele deuren- bezitten brede rijk geprofileerde houten omlijstingen. Enkele vertrekken zijn in het bezit van de originele stucplafonds. MOTIVATIE VOOR PLAATSING OP DE GEMEENTELIJKE MONUMENTENLIJST Basisnormen: Het pand voldoet aan de basisnormen. Architectuurhistorische waarde en esthetische waardering 3. Het object valt op door bijzonder gave verhoudingen en/of materiaalgebruik. (het pand valt op door de toepassing van bijzondere materialen: kalkzandsteen, hardsteen, groene (!) tuile du Nordpannen, leitegels. Voorts de in vakwerk uitgevoerde topgevels.) 4. Het object heeft bijzondere en (reeds) zeldzame vormen, opvallende bouwonderdelen of details. (de hoofdvorm, vensteromlijstingen in kalkzandsteen, de topgevels met vakwerk, rijk uitgevoerde serre met opvallende dak. Ook het interieur bevat opvallende elementen: beschilderingen, deuromlijstingen). 5. Het object vertegenwoordigt een (uitzonderlijk) gaaf voorbeeld van een bepaalde stijl of bouwwijze. (uitzonderlijk gaaf voorbeeld van een grote villa uit het eerste kwart van de twintigste eeuw met alle stijlkenmerken uit deze periode. De villa bezit Jugendstilelementen, als ook vroege art decomotieven. Het dak en de topgevels met vakwerk herinneren aan de chaletstijl van het laatste kwart van de 19de eeuw. Ook het interieur is redelijk gaaf bewaard gebleven. Situeringswaarde 9. Het object maakt onderdeel uit van een bijzondere stedebouwkundige situatie. (Grote, zeer in het oog springende villa temidden van jongere en bescheidener bebouwing. De villa vormt met de aan de overzijde van de Barchemseweg gelegen villa Hoogland, dat uit dezelfde bouwtijd dateert, een karakteristiek ensemble, dat wordt verfraaid door het oude geboomte in de tuinen. opgesteld door: MONUMENTEN ADVIES BUREAU Drs. F.A.C. Haans Drs. C.J.B.P. Frank 04-02-1991 Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de afdeling Ruimtelijke
ontwikkeling, via het centrale telefoonnummer van de gemeente Lochem: (0573) 28 92 22.