Lieve mensen, fijn dat u er bent Allereerst wens ik u natuurlijk een heel gelukkig Nieuwjaar. Het blijft altijd een bijzonder moment zo'n begin van het nieuwe jaar. Wat zal het ons brengen? In ieder geval voor nu: goed gezelschap en een goede ambiance. Met dit jaar muzikale bijdragen op de trap van onze eigen medewerker Wim Souhuwat en hier in de zaal het Kasper Rietkerk kwartet. Dames en heren, Op deze plek hadden we dit jaar bijzondere gasten. De Koning en Koningin gebruikten deze ruimte om de mensen te ontvangen die zich hadden ingespannen om Koningsdag tot een succes te maken. En het was een succes, dat weet u ongetwijfeld nog. Maar laat ik u ook even meenemen naar 26 april, de middag voor Koningsdag. Ik liep toen samen met burgemeester Meijer en onze medewerkers in de stromende regen door Zwolle. In de snijdende kou deden we mee aan de generale repetitie van de NOS. We hielden eerlijk gezegd ons hart vast voor de volgende dag. Want Koningsdag dreigde letterlijk in het water te vallen. Amper 12 uur later stond ik met de burgemeester op de Nieuwe Havenbrug te wachten op het Koninklijk gezelschap. Het was nog steeds koud, maar het was droog en er was zelfs een zonnetje. Het werd een stralende dag. Onze hoofdstad stond er op z'n mooist op, de recensies en commentaren waren lovend. Dit kwam zeker ook door Typhoon, die op het Broerenkerkplein letterlijk voor verbinding zorgde. Arm aan arm dansten we samen. Vorig jaar op deze nieuwjaarsreceptie presenteerde ik u, ook op deze plek, de marktplaats voor Nieuwe Noabers. De vluchtelingencrisis was op zijn hoogtepunt. Aan de provinciale regietafel had ik samen met burgemeester Meijer en van Veldhuizen en het Coa voortdurend overleg om voldoende opvangplekken te zoeken en te realiseren. Iets dat door de inzet van onze burgemeesters goed lukte. Nogmaals mijn complimenten. Nu een jaar later is onze provinciale regietafel in de waakstand gezet, is extra opvang niet meer nodig en lijkt het probleem opgelost. Lijkt zeg ik u erbij, want wat zijn de beelden uit Aleppo toch verschrikkelijk. Jaar van uitersten Wat ik met deze twee voorbeelden wil aangeven is dat het een jaar van uitersten was. Een jaar van grote tegenstellingen. En ik denk niet alleen voor mij.
Van grote vreugde met de viering van Koningsdag in Zwolle, het streekbezoek van Koning en Koningin aan Almelo en Noordoost Twente, de Olympische successen van Overijsselse sporters in Rio (ik kan het niet nalaten onze Anna van de Breggen en Sanne Wevers te noemen), de cultuurprijs van Overijssel met een oeuvreprijs en ereburgerschap voor Herman Finkers, tot de verschrikkingen van de aanslagen in Nice, Ankara en Brussel en vlak voor Kerst in Berlijn en net in het nieuwe jaar (1.15 uur) in Istanbul. Weliswaar ver buiten onze provinciegrenzen, maar toch ook weer zo dichtbij. Het zijn plaatsen, die we allemaal zoals we hier staan, wel eens hebben bezocht. Onze mensen, die in het Huis van de Nederlandse provincies in Brussel werken, waren getuige van de gevolgen van de aanslagen daar. Het raakte ze diep. In Overijssel zagen we ook het afgelopen jaar de gevolgen van de onrust elders in de wereld. De terreur van IS joeg honderduizenden mensen op de vlucht. Ook richting onze provincie. Deze crisis heeft wat mij betreft ook laten zien waar onze kracht ligt; samen zijn we sterk, samen maken we Overijssel. De wijze waarop de vluchtelingen een plek hebben gekregen geeft invulling aan het aloude Noaberschap. (Ik zag dat oa bij bezoeken aan Hengelo) vertrouwen terugwinnen Verzet was er natuurlijk ook. We zagen dat bijvoorbeeld in Enschede. Mensen die niet zaten te wachten op buitenlanders in hun buurt, bang zijn voor de gevolgen. Angst die je niet mag bagataliseren. Mensen die niet meer een onvoorwaardelijk vertrouwen hebben in ons, politici en bestuurders. Emotie, gevoel speelde een dominante rol. Bij de Brexit, het Oekraïne referendum en de Amerikaanse verkiezingen zagen we hetzelfde mechanisme. Ik realiseer me natuurlijk dat hier meer over te zeggen is, maar mensen stemden nee tegen de gevestigde orde. Het is aan ons, bestuurders en politiek om het vertrouwen terug te winnen. gesprek zoeken Maar is meeschreeuwen, herrie, lawaai, impulsief reageren het antwoord? Hoeveel tegenstemmers van het Oekraïne referendum wisten waar het referendum over ging? We zochten het gesprek niet en ongenoegen was snel gemobiliseerd. Of dichter bij huis. Het gaat demonstranten tegen een AZC niet altijd om hun gelijk, ze willen vooral dat we naar ze luisteren. Mensen willen zich gehoord voelen. Lawaai is niet het antwoord.
Onze nieuwe ereburger Herman Finkers zei het zo en het trof me: "Terugschreeuwen helpt niet, schoonheid wel. Ik blijf geloven in de kracht van schoonheid, zachtheid en kwetsbaarheid" Ik zou zeggen laten we in 2017 het gesprek zoeken. We zijn en blijven publieke dienstverleners, dat mogen we niet vergeten. Dit is wat mij betreft de boodschap voor de toekomst. Zeker ook met het oog op de komende verkiezingen in maart, maar ook de gemeenteraadsverkiezingen volgend jaar en de provinciale Statenverkiezingen over 2 jaar. eigentijds bestuur We zijn daarom in Overijssel al druk bezig hoe we het anders kunnen doen. Hoe kunnen we meer samen optrekken met u, met onze inwoners? Hoe kunnen we ervoor zorgen dat er wel weer ruimte komt voor eigen initiatief? En hoe kunnen we als overheden dat versterken en daarbij aansluiten? Deze stap richting eigentijds bestuur is een van de vele voorstellen die we afgelopen jaar in de Staten besproken hebben en we de komende jaren handen en voeten geven, samen met u! Hebben we met zijn allen niet veel om dankbaar voor te zijn? Ik las vlak voor Kerst een lezersonderzoek van Tubantia over welbevinden in Twente. In Twente vinden mensen dat het met hen persoonlijk wel goed gaat, maar men vindt dat de Nederlandse samenleving in het slop zit. En de Twentse samenleving vormt daar een uitzondering op. Waarom? Wat is de oorzaak van het verschil in perceptie tussen de Twentse en Nederlandse samenleving? Uit antwoorden blijkt dat inwoners blij zijn met meer zorg, meer gemeenschapszin en meer respect voor elkaar. Bestuur moet kleinschalig blijven (dichtbij) en sociale contacten zijn nog ruim aanwezig (we kennen elkaar). Ik denk eigenlijk dat dit voor heel Overijssel geldt. Wat zegt dit voor ons bestuurders, politici? Dichtbij, elkaar kennen, gesprek aangaan dat is de basis voor vertrouwen. We moeten niet alles dicht willen regelen, mensen willen graag eigen verantwoordelijkheid nemen. Laten we eigen initiatieven op prijs stellen. Het klinkt allemaal niet opzienbarend, maar is daardoor niet minder waar. Ik geloof er dus in dat we wat aan het vertrouwen kunnen doen. Door het gesprek aan te gaan, door inwoners te betrekken en verder door gewoon ons werk te doen. Een eigentijds bestuur. Het is zaak te laten zien dat we voor een goed bestuur staan, een bestuur dat keuzes durft te maken. U hoeft het niet altijd met ons eens te zijn, maar u moet er wel op kunnen
vertrouwen dat we het goed doen. En dat gebeurt hier iedere dag met veel inzet en met de blik op de toekomst. En dat lukt behoorlijk kan ik u zeggen. kracht van de provincies We hebben afgelopen jaar, samen met Gelderland een groot onderzoek laten doen naar de Kracht van Oost Nederland. (Kent u vast) Daaruit bleek onder meer dat we het economisch gezien de afgelopen 15 jaar beter hebben gedaan dan gemiddeld in Nederland. Dat succes kunnen en willen we als provincie niet claimen, velen van u hier hebben daar aan bijgedragen. Maar het is wel ons streven onze regionale economie verder te ontwikkelen. Voor ons is dat een van de prioriteiten. Dat doen we op tal van terreinen en manieren. Bijvoorbeeld door midden en klein bedrijf te ondersteunen maar ook door innovaties te stimuleren. Met name op het terrein van energietransitie zien we kansen. Nederland heeft een forse uitdaging als het gaat om energietransitie. Ik ben er (ook als Ipo -voorzitter ) trots op dat alle provincies bereid zijn regionale regie te voeren binnen een nationaal programma energietransitie. We steunen en voelen de nationale ambitie om in 2050 voor onze eigen energiebehoefte te zorgen en energieneutraal te zijn. We willen keihard meewerken met al onze mogelijkheden. Ik zie drie van onze kerntaken in het bijzonder van belang voor de energietransitie. Een sterke regionale economie is een belangrijke basis voor onze welvaart en werkgelegenheid. Vanuit onze verantwoordelijkheid voor de regionale economie, bieden we volop kansen aan de ontwikkeling van het bedrijfsleven. Juist de innovatiekracht van de markt is noodzakelijk om de energietransitie economisch tot een succes te maken. In Overijssel hebben we prachtig landschap en mooie natuur. De energietransitie vraagt ruimte en wordt steeds zichtbaarder om ons heen. Vanuit onze verantwoordelijkheid voor de Ruimtelijke ordening staan we aan de lat om dit zo goed mogelijk in de woon- en leefomgeving van onze inwoners in te passen. En tenslotte is een goede bereikbaarheid een belangrijke factor voor een goed vestigingsklimaat. Mobiliteit vormt tegelijkertijd een belangrijk onderdeel in de energietransitie. Wij staan als provincie voor regionale bereikbaarheid en openbaar vervoervraagstukken en kunnen daarin een bijdrage leveren aan duurzame mobiliteit.
eigen inbreng En dan komt natuurlijk de vraag: wat draagt u zelf bij aan dit enorme vraagstuk? Hebt u al zonnepanelen? Waar kan een windmolen staan? Wat doet u met uw wagenpark? We kijken ook zelf als provincie wat we kunnen doen natuurlijk. Zo bent u net bij de ingang langs een van de 5 nieuwe geheel elektrische bedrijfsauto's gelopen. Daarnaast hebben we 6 hybride exemplaren aangeschaft ter vervanging van onze huidige poolauto's Alles helpt en ik hoop dat u er ook zo naar kijkt. Ik hoop vooral ook dat u op het terrein van de energietransitie het gesprek zoekt en kansen pakt Dames en heren, Ik kom tot een afronding. 2016 heb ik geschetst als een jaar van uitersten en tegenstellingen. Een jaar trouwens weergegeven in mijn jaarverslag Cdk 2016, dat sinds vandaag online staat. 2017 is net begonnen, een landelijk verkiezingsjaar, maar ook een verkiezingsjaar in Duitsland voor ons een belangrijke partner. Natuurlijk wordt dat spannend ook voor ons als provincie. Voor alle provincies en gemeenten. Wie gaat er regeren? Welke kant gaat het op? Onze provincie zoekt het gesprek, Het echte gesprek is immers de basis voor alle vertrouwen. Daar wil ik met u graag een toost op uitbrengen!