Hoe kunnen we de kracht van de samenleving benutten om uitdagingen op sociaal, economisch en fysiek domein het hoofd te bieden?

Transcriptie

1 Openingstoespraak CdK Ank Bijleveld-Schouten bij de jaarconferentie van het Kennisinstituut Stedelijke Samenleving op 24 november 2011 in het provinciehuis Overijssel. Dank u wel, meneer Kristen, voor uw aankondiging. Het is goed om u weer aan het werk te zien in deze vertrouwde omgeving: het provinciehuis waar u 10 jaar gedeputeerde was. Dames en heren, Hartelijk welkom in het provinciehuis Overijssel. Het doet me goed te zien dat u ons, wanneer het om de samenleving in de stad gaat, zo goed weet te vinden als middenbestuur. Dat is wel eens anders geweest. Ik ben blij te zien dat u met zoveel mensen bent gekomen! Fijn dat u er bent. Uw massale komst laat zien dat het thema van de conferentie, Empowerment als sleutel tot stedelijke ontwikkeling, raak is gekozen. 1

2 Dames en heren, Het is een thema wat me bijzonder boeit en waar ik dagelijks als commissaris van de Koningin over nadenk. Want de verhouding tussen burger en overheid verandert. De overheidsfinanciën staan onder grote druk. De rijksoverheid trekt zich op een aantal gebieden fors terug vanwege bezuinigingen. Dat werkt stevig door in de richting van de andere overheden en vooral de inwoners. Meer dan ooit moeten we ons beroepen op de veerkracht van onze samenleving. Tegelijktertijd kiezen mensen nieuwe platforms en kanalen om hun signalen en ideeën kenbaar te maken. De snelle opkomst van sociale media biedt ongekende kansen om in contact te komen met gelijkgestemden. Hoe kunnen we de kracht van de samenleving benutten om uitdagingen op sociaal, economisch en fysiek domein het hoofd te bieden? 2

3 Hoe kunnen we meer samen doen? Hoe zetten we de burgers in hun kracht? En hoe kunnen we bestuurders leren om zaken meer over te laten aan inwoners? Hoe kan de overheid meer deel uit gaan maken van de samenleving? En wat vergt dat van bestuurders en volksvertegenwoordigers? Moet er misschien een nieuw type bestuurder opstaan? Over dat laatste: ik denk van wel. Ik denk dat de rol van bestuurders de komende tijd sterk zal veranderen. De tijd van op afstand beslissingen nemen is voorbij Dat pikt de samenleving niet meer. Bestuurders zullen meer dan ooit de samenleving tegemoet moeten treden. We moeten aansluiten op bewegingen in de samenleving. We moeten mensen spreken. Horen wat mensen te zeggen hebben en zeggen wat we gehoord hebben. 3

4 Ik merk dat elke keer wanneer ik een ambtsbezoek breng aan één van de gemeenten in Overijssel. Laatst nog in Kampen, bijvoorbeeld. [burgemeester Koelewijn is aanwezig] Ik vraag de gemeente altijd om vertegenwoordigers van de samenleving uit te nodigen. Soms zijn dat bestuurders van verenigingen of ondernemers, maar heel vaak ook betrokken burgers met een plan. Ik verbaas me dan over de betrokkenheid van die actieve burgers. Ze steken úren en úren in het verbeteren van de gezamenlijke leefomgeving. In Kampen sprak ik met een man die een prachtig plan had gemaakt voor een natuurspeelplaats in de stad. Een prachtig uitgewerkt initiatief. Burgemeester Koelewijn en ik hebben er ademloos naar geluisterd. De man zocht steun voor zijn plan en was bereid om met iedereen persoonlijk te spreken om het gerealiseerd te krijgen. 4

5 Misschien komen we zo wel op de belangrijkste competentie van de nieuwe stadsbestuurder. Kunnen luisteren, luisteren, luisteren. En kunnen laten zien dat het je raakt. En dat je er wat mee doet. En dat brengt me op vandaag. Om u te inspireren zijn er boeiende inleidingen om naar te luisteren vanmiddag. U hoort mensen die zicht hebben op de Civil Society en het nieuwe leiderschap wat daarbij zou kunnen horen. Professor Robin Hambleton, verbonden aan de University of the West of England in Bristol, gaat in op het benodigde leiderschap in deze veranderende tijden. Professor Lucas Meijs van de Erasmus Universiteit in Rotterdam zal ingaan op het veranderende burgerschap. De kracht zit hem natuurlijk in de combinatie: Burgerschap en leiderschap. Maar gelukkig is het niet alleen maar luisteren. Vanmiddag zijn er een aantal parallelle sessies met 5

6 mooie voorbeelden van de interactie tussen actieve burgers en de overheid in Overijssel. Ik noem MijnBorne 2020, ingeleid door burgemeester Rob Welten en Bas Denters, wetenschappelijk directeur van het Kennisinstuut Stedelijke Samenleving. Over de succesvolle manier waarop het gemeentebestuur de inwoners van Borne heeft uitgedaagd om na te denken over de toekomst van Borne. Binnenkort bezoek ik die mooie gemeente. Ik hoop er dan meer over horen, burgemeester! Dames en heren, Ik wens u een inspirerende en nuttige conferentie. Helaas kan ik er niet bij blijven ik ben momenteel bezig met de voorselectie van kandidaat-burgemeesters voor een andere mooie gemeente in Overijssel, Ommen. En reken maar dat ik daarbij goed kijk naar de eigenschappen die bestuurders van de toekomst nodig hebben! 6

7 Ik dank u voor uw aandacht. [slot] 7