Fractie VVD Technische vragen Haagse Aanpak Perinatale Gezondheid Nr. Pagina Vraag Antwoord 1 Pag. 1 Wat zijn de perinatale sterftecijfers van de gemeenten Amsterdam, Rotterdam en Utrecht? Perinatale sterfte binnen en buiten de krachtwijken van de vier grote steden en Nederland totaal. Periode 2002-2006. Welke maatregelen zetten zij in die effectief bijdragen aan het verlagen van het sterftecijfer? Nederland totaal Krachtwijk ( ) Niet-Krachtwijk ( ) 9,3 13,5 Den Haag 17,5 10,7 Amsterdam 13,3 8,1 Rotterdam 12,3 10,7 Utrecht 14,4 11,0 Bron: De Graaf JP et al Ned. Tijdschrift Naar verwachting publiceert de Erasmus MC ( Healthy Pregnancy 4 All ) dit jaar de nieuwe landelijke en regionale perinatale sterftecijfers 2009-2014. Daarin worden ook de nieuwe cijfers van de G4 gepresenteerd. In Den Haag zijn de raad en geboorteveld in het voorjaar 2016 geïnformeerd over de nieuwe Haagse cijfers die een significante daling lieten zien t.o.v. de vorige periode. In Rotterdam wordt het programma Stevige start uitgevoerd. Doel is samenhang en afstemming tussen de verschillende beroepsgroepen. Ook zijn de landelijke HP4All-activiteiten en Moeders van Rotterdam hierin opgenomen. In Utrecht wordt het programma Zorg aan (a.s.) ouders en kind uitgevoerd (ZAOK). In Amsterdam zijn er veel verschillende vormen van samenwerking in en voor de geboortezorg. De 1000 dagen aanpak wat als doel heeft de eerste 1000 dagen van een pasgeborene zo gezond mogelijk te maken is onderdeel van het programma gezond gewicht. Het effect is niet bekend.
2 Pag. 2 Valt abortus na week 22 van de zwangerschap ook onder de gehanteerde definitie en cijfers? Zo ja, zijn hier specifieke cijfers van beschikbaar? 3 Pag. 2 In de tabel op p. 2 staat dat het Haagse perinatale sterftecijfer (2009-2014) 0,5 verschilt ten opzichte van het landelijk gemiddelde. In de tekst staat dat het Haagse perinatale sterftecijfer 0,9 verschilt ten opzichte van het landelijk gemiddelde. Hoe kan worden verklaard dat deze cijfers niet met elkaar overeen komen? 4 Pag. 2 Er wordt een onderscheid gemaakt tussen wijken met een hoge en lage sociaal economische status. Welke wijken zijn meegenomen en welke wijk is ingedeeld bij welke categorie? Ja. Deze tellen mee. Binnen de huidige perinatale registratie wordt geen onderscheid gemaakt tussen een zwangerschapsafbreking en een spontane vroeggeboorte. Er zijn dus geen specifieke cijfers van beschikbaar. Het verschil met het landelijk gemiddelde is 0,9 per duizend geboorten. In de tabel is een fout geslopen. Hoge SES-wijken: wijken uit Leidschenveen-Ypenburg, Loosduinen, Scheveningen, Haagse Hout (Benoordenhout), Centrum (Archipelbuurt) en Segbroek (Vruchtenbuurt, Bomen en bloemenbuurt, Vogelwijk). Overgangswijken: wijken uit Haagse Hout (Mariahoeve en Marlot), Bezuidenhout), Centrum (Centrum, Zeeheldenkwartier), Escamp (Leyenburg), Segbroek (Valkenboskwartier, Regentessekwartier) en Scheveningen (Duindorp). Lage SES-wijken: wijken uit Laak, Centrum (Groente- en Fruitmarkt, Stationsbuurt, Schildersbuurt, Transvaalkwartier), Escamp (Moerwijk) Morgenstond, Bouwlust/Vrederust). Voorts de vraag hoe de gepresenteerde cijfers zich verhouden tot het doel op pagina 9 voor 2017 2018: Inzicht krijgen in de verdeling van de perinatale sterfte over de Haagse wijken. Op basis waarvan zijn de in tabel 1 gepresenteerde cijfers gebaseerd? 5 Pag. 2 De sterftecijfers van Creoolse en Hindoestaanse vrouwen is het hoogst. 1 op 43 baby s van In de analyse is gekeken naar groepen wijken op basis van sociaaleconomische factoren. De meest ongunstige uitkomsten worden gezien in de lage SES-wijken. Uit de GGD onderzoeken komen een aantal (medische) risicofactoren naar voren. Bij de Creolen speelt vaker een verhoogde bloeddruk met een grotere kans op een
Creoolse vrouwen sterft rondom de geboorte en 1 op de 65 bij Hindoestaanse, terwijl dit landelijk gemiddeld 1 op de 100 is. Hoe kan dit worden verklaard? Voorts, welke maatregelen worden er voor deze specifieke groep vrouwen getroffen? 6 Pag. 5 Hoe vaak wordt prenataal huisbezoek afgelegd en hoe vaak wordt Stevig Ouderschap ingezet in de afgelopen 5 jaren, uitgesplitst naar kalenderjaar? baby met een te laag geboortegewicht. Bij de Hindoestanen is een verhoogd risico op (zwangerschap)diabetes en een baby met een te hoog geboortegewicht. http://www.ggdhaaglanden.nl/over/publicaties-en-onderzoeken.htm. Verloskundigen, kraamverzorgers en gynaecologen besteden extra aandacht aan deze groepen bijvoorbeeld door het vaker oproepen voor controles op bloeddruk en of bloedsuikerspiegel. Daarnaast wordt in de voorlichtingsactiviteiten door JGZ, GGD en voorlichters gezonde zwangerschap gewezen op het belang van vroegtijdig starten van de verloskundige zorg (rond de 10 weken), het vroegtijdig slikken van foliumzuur, het informeren over gezonde leefstijl en de ongunstige gevolgen van overgewicht in de zwangerschap. In de preconceptieconsulten( kinderwensspreekuren) van huisartsen en verloskundigen wordt informatie over erfelijke factoren en gezonde leefstijl verstrekt. 2011 105 aanstaande ouders kregen 182 prenatale huisbezoeken, 297 gezinnen starten met Stevig Ouderschap. 2012 60 aanstaande ouders kregen 65 prenatale huisbezoeken, 410 gezinnen kregen Stevig Ouderschap. 2013 101 aanstaande ouders kregen 103 prenatale huisbezoeken, 494 kinderen en hun ouders kregen Stevig Ouderschap. 2014 110 aanstaande ouders kregen 133 prenatale huisbezoeken, 630 gezinnen kregen Stevig Ouderschap. 2015 110 aanstaande ouders kregen 120 prenatale huisbezoeken, 724 gezinnen kregen Stevig Ouderschap.
7 Pag. 7 Om perinatale sterfte te voorkomen zijn een aantal preventieve maatregelen bedacht. Er is een innovatief pakket aan communicatiemiddelen en informatievoorzieningen gerealiseerd met onder andere: het Negen Maanden spel, een poster over seksuele voorlichting aan jongeren, online module gezond zwanger worden voor laaggeletterden, folder ter voorkoming van zwangerschap diabetes en voorlichtingen. Wat is het bereik van deze middelen? Hoeveel zwangere vrouwen heeft hier gebruik van gemaakt en uit welke wijk zijn deze afkomstig? 8 Pag. 7 Er wordt ingezet op de afname van roken en alcoholgebruik tijdens de zwangerschap. Welke concrete maatregelen worden er getroffen? 9 N.v.t. De vader wordt in het gehele document niet benoemd. Welke rol heeft de vader in het beleid rond een gezonde zwangerschap en het tegengaan van perinatale sterfte? Het directe bereik wordt niet geregistreerd. Het materiaal wordt verspreid onder professionals zodat zij het kunnen gebruiken in informatie en themabijeenkomsten die zij organiseren. De poster over seksuele voorlichting aan jongeren is naar alle VO scholen (50) en jongerenwerkers in Den Haag gestuurd. De voorlichters gezond zwanger gebruiken regelmatig het Negen Maandenspel. De GGD schat in dat dit in 40-50% van de voorlichtingen wordt ingezet. In 2016 zijn met 40 voorlichtingen 356 mensen bereikt. Via Oefenen.nl is de Online module gezond zwanger beschikbaar. De Kring Verloskundigen heeft 5000 folders ter voorkoming van zwangerschapsdiabetes besteld en gebruiken dit bij de begeleiding van hun zwangeren. In het kader van de ontwikkeling zorgpaden is een zorgpad Alcohol, kwetsbare zwangere vrouwen, en roken ontwikkeld. Een zorgpad is voor de beroepsbeoefenaren een richtlijn en sociale kaart met informatie hoe zij een zwangere met bepaalde problematiek kunnen ondersteunen. De voorlichters gezond zwanger informeren doelgroepen over de gevolgen van roken en alcohol op een ongeborene. De JGZ en de afdeling gezondheidsbevordering informeren jongeren over gezonde seksualiteit en zwanger worden op scholen. Verloskundigen wijzen zwangere vrouwen en hun partners op de gevolgen van roken en alcohol. We sluiten aan bij landelijk campagnes zoals rookvrije generatie. De vader verdient een meer prominente rol. In het ontwikkelde educatief materiaal wordt de rol van de vader belicht. De ervaring leert echter dat bij thema bijeenkomsten een enkele man aanwezig is. Dit pakken we verder op.
10 N.v.t. Grootouders worden in het gehele document niet benoemd. Welke rol hebben de grootouders in het beleid rond een gezonde zwangerschap en het tegengaan van perinatale sterfte? 11 N.v.t. Welke zorgpartner is of welke zorgpartners zijn betrokken bij specifiek de preconceptiezorg? 12 N.v.t. Hoe worden moeders bereikt die de Nederlandse taal niet machtig zijn? Het is bekend dat vrouwen veel steun ervaren van hun netwerk, ook van grootouders. Bij voorlichtingen wordt de ondersteuning die het netwerk kan bieden benadrukt. Het actief betrekken van grootouders bij bijeenkomsten over gezond zwanger is tot nu toe geen specifiek aandachtspunt. De JGZ bespreekt tijdens hun contacten met ouders de eventuele kinderwens en wijst zo nodig op de mogelijkheid van een preconceptie/ kinderwens consult bij verloskundige of huisarts. Indien nodig is een preconceptieconsult bij de gynaecoloog mogelijk. Als er sprake is van drugs gebruik is hier ook vaak een psychiater bij betrokken. De JGZ verbindt ervaren moeders met moeders die onzeker zijn over hun moederschap. ( Moeders informeren moeders MIM ). Een aantal MIM moeders zijn opgeleid om doelgroepen in de eigen taal voor te lichten. Als voorbeeld noemen we de MIM moeder die op dit moment 12 vrouwen uit Eritrea ondersteunt. Ze gaat mee naar instanties, tolkt voor hen en organiseert bijeenkomsten waarin ze samen met een professional maandelijks voorlichting geeft over gezonde zwangerschap, opgroeien en opvoeden. Fractie PVDA Technische vragen Haagse Aanpak Perinatale Gezondheid Pag. nr. Vraag Antwoord 1 N.v.t. U constateert dat de prenatale sterfte in Den Haag afneemt en dat de verschillen met de landelijke cijfers afnemen. In welke mate heeft deze daling zich voorgedaan in de periode waarin de Haagse Aanpak Perinatale Gezondheid liep? De beroepsgroepen, GGD en Jeugdbeleid zijn sinds 2010 met elkaar in gesprek wat in 2012 resulteerde in de start van de gezamenlijke Haagse Aanpak Perinatale Gezondheid. De daling van de perinatale sterfte is geconstateerd in de periode 2009-2014. Dit overlapt elkaar met twee jaar. De daling is echter niet eenduidig toe te rekenen aan de Haagse Aanpak Perinatale Gezondheid.
2 N.v.t. Kunt u op basis van cijfers over de periode 2009 2014 een correlatie maken tussen de Haagse inzet (tussen 2012 en 2015) en de daling van de perinatale sterfte in Den Haag? Zo ja, welke maatregelen zijn hierbij het meest succesvol gebleken? 3 N.v.t. Kunt u aangeven hoe de perinatale morbiditeit in Den Haag zich ontwikkeld heeft ten opzichte van de landelijke cijfers? Kunt u dit ook uitsplitsen naar SES-categorie? 4 N.v.t. Bij welk deel van de zorg voor zwangere vrouwen is sprake van een eigen bijdrage/eigen risico? Is dat een belemmering? 5 N.v.t. Onder welke specifieke doelgroepen is de perinatale sterfte en/of de perinatale morbiditeit naast de Creoolse en Hindoestaanse doelgroep bovengemiddeld? Welke oorzaken liggen ten grondslag aan deze hoge scores? Nee, de relatie tussen de inzet en de daling van perinatale sterfte is niet onderzocht. De daling is significant. Aan te nemen is dat het programma succesvol is vanwege het draagvlak en inzet van de betrokken beroepsgroepen. Nee, dit wordt op dit moment nog geanalyseerd door de GGD. Naar verwachting wordt dit gepubliceerd in het september nummer van het epidemiologisch bulletin van de GGD Haaglanden. Gebaseerd op de zorgverzekeringswet betalen alle zwangere vrouwen een eigen bijdrage voor de poliklinische bevalling en voor de kraamperiode. De eigen bijdrage kan verzekerd worden door een aanvullende verzekering. In het geval dat de vrouw een medische indicatie voor de bevalling heeft, hoeft er geen eigen bijdrage betaald te worden. De eigen bijdrage geldt nog wel voor de kraamzorg. Voor inwoners van Den Haag met een laag inkomen bestaat de collectieve zorgverzekering voor Haagse minima. Het eigen risico is meeverzekerd en de eigen bijdrage voor de kosten van de bevalling en kraamzorg worden grotendeels vergoed. De beroepsgroep geeft aan dat het geen belemmering is. In bijzondere situaties kan de verloskundige of gynaecoloog een medisch kraambed aanvragen (hier gelden sociale indicaties voor). Dan is geen eigen bijdrage nodig. De GGD onderzoeken maken onderscheid tussen Westerse vrouwen, Mediterrane, Hindostaanse, Creoolse en Aziatische vrouwen. Ook is gekeken naar groepen met een lage SES. De groep met een lage SES kent een bovengemiddelde perinatale sterfte. De perinatale sterfte en morbiditeit voor de Mediterrane vrouwen ligt wat hoger, maar als het cijfer gecorrigeerd wordt in relatie tot de achterstand score van een woonwijk ligt het in dezelfde orde van grootte als die voor westerse vrouwen. Ook de perinatale sterfte in de Aziatische bevolking ligt in dezelfde orde van grootte als in de westerse bevolking. http://www.ggdhaaglanden.nl/over/publicaties-en-onderzoeken.htm. 6 N.v.t. Wat ziet u als de belangrijkste voorwaarden om de Eén van de belangrijkste voorwaarde is meer inzet op de sociaal- economische
ambitie te kunnen realiseren om de sterftecijfers tussen wijken met een lage SES en de wijken met een hoge SES te reduceren met de helft? 7 N.v.t. In welke talen is de informatie over hulp tijdens zwangerschap beschikbaar? 8 N.v.t. In hoeverre kunnen verloskundigen gebruik maken van een tolk? 9 N.v.t. Is er specifieke informatie beschikbaar voor laaggeletterden? 10 N.v.t. Er komt extra aandacht voor vrouwen met een Hindoestaanse en Creoolse achtergrond en vrouwen met een lagere sociaaleconomische achtergrond. Er worden veel maatregelen en overlegvormen in de aanpak genoemd. Om een beeld te hebben hoe de aanpak er concreet uit zal zien, de volgende vraag. Stel, een vrouw is zwanger. Hoeveel concrete contactmomenten zijn er gewoonlijk met een verloskundige, gynaecoloog, CJG etc.? Hoeveel extra is dit met een vrouw uit een van de bovengenoemde doelgroepen? gezondheidsverschillen. Het vraagt meer doelgerichte en samenhangende activiteiten geïnitieerd door wijkbewoners, partners in de wijk en beroepsgroepen. De ehealth tool voor vrouwen met een kinderwens geeft informatie en screent de gezondheid en leefstijl van deze vrouwen in 5 talen (Nederlands, Engels, Turks, Arabisch en Chinees Mandarijn). (www.zwangerwijzer.nl.).de Haagse verloskunde praktijken vertalen zelf de folders die in de HAPG zijn ontwikkeld. De GGD bevordert vertalingen van de vragenlijsten voor het preconceptieconsult, wat ook online afgenomen kan worden. Verloskundigen kunnen zelf een tolk inschakelen. De kosten zijn voor de verloskundige of de cliënt zelf. Voor kwetsbare groepen in de samenleving: slachtoffers van mensenhandel, asielzoekers in opvangcentra en vrouwen in de maatschappelijke opvang is een landelijke regeling van toepassing. Ja, al het Haagse en landelijk ontwikkelde materiaal is gemaakt voor laaggeletterden. In de richtlijn Basis Prenatale Zorg van de Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie is een minimaal aantal controles van 6 a 7 vastgesteld. Gebaseerd op hun professionele inschatting kan er van de richtlijn afgeweken worden en zorg op maat worden geboden. Gemiddeld bieden verloskundigen in Nederland 13 consulten aan (bron KNOV- standaard 2008). Een zwangere kan gebruik maken van de zwangerschap cursussen van het CJG. Als een verloskundige of gynaecoloog daar aanleiding voor ziet wordt een prenataal huisbezoek afgelegd door een jeugdverpleegkundige van het CJG. In het huisbezoek wordt samen met de aanstaande moeder gekeken en zo nodig hulp georganiseerd wat er nodig is voor een goede start.
11 Pag. 1 Kunt u nader aangeven wat wordt beoogd met het continu ontwikkelen van zorgpaden? Wat zijn hiervan de concrete resultaten? 12 Pag. 2 In de tabel staat dat verschil met landelijk 0,5 is en in de tekst alinea 3 staat dat het verschil met landelijk 0,9 is. Wat is juist? 13 Pag. 3 Sociale verloskunde door o.a. aandacht voor de sociaal economische verschillen in een wijk: wat wordt verstaan onder sociale verloskunde? 14 Pag. 3 Extra aandacht voor risicogroepen als Hindoestaanse vrouwen: wat houdt dit in? welke specifieke problemen bestaan er binnen deze doelgroep? 15 Pag. 4 Er worden verschillende gremia onderscheiden waarbinnen de afstemming plaatsvindt tussen de verschillende partijen in en rond de geboortezorg. Hierover een aantal vragen. Welke doelstellingen en resultaten heeft de stuurgroep Perinatale Gezondheid zich gesteld en op welke wijze wordt de raad geïnformeerd over de resultaten? 16 Pag. 4 Zit de gemeente zelf ook aan tafel bij dit overleg dat twee a drie keer per jaar plaatsvindt? Een zorgpad is voor de beroepsbeoefenaren een richtlijn en sociale kaart met informatie hoe zij een zwangere met bepaalde problematiek kunnen ondersteunen. Zorgpaden worden jaarlijks geëvalueerd, gereviseerd en geactualiseerd, rekening houdend met de maatschappelijk ontwikkelingen. Ze zijn online geborgd en vindbaar voor alle betrokken zorgprofessionals. Recent zijn er nog twee zorgpaden bij de al zeven bestaande bijgekomen, gaande over alcohol en kwetsbare zwangeren, en ook is het zorgpad vluchtelingen ontwikkeld en in gebruik genomen. (http://www.kringdenhaag.nl/). Er is een werkgroep Borging Zorgpaden die onder het District Verloskundig Platform valt, die hierop toeziet. Het verschil met het landelijk gemiddelde is 0,9 per duizend geboorten. In de tabel is een fout geslopen. Binnen de sociale verloskunde worden zowel de medische, niet-medische als sociale risicostatus in kaart gebracht en werken geboortezorg, gemeenten, preventieve gezondheidszorg en sociaal domein samen. Bij de Hindoestanen is er een verhoogd risico op (zwangerschap)diabetes en daardoor een baby met een te hoog geboortegewicht. De beroepsgroepen informeren de zwangeren over hun kwetsbare constitutie, en waar ze zelf op kunnen letten. Tevens zijn ze extra alert en kunnen meer controles aanbieden. De doelstelling is de ambitie een goede geboorte en gezonde start te verwezenlijken voor alle 6.500 kinderen die jaarlijks in Den Haag geboren worden. Deze staan beschreven in het plan van aanpak HAPG. Naast de jaarlijkse rapportage jeugd wordt de raad vierjaarlijks via de gezondheidsmonitor geïnformeerd. Ja, de voorzitter van het platform is de directeur GGD Haaglanden en naast medewerkers van GGD en CJG is ook jeugdbeleid betrokken.
17 Pag. 4 De verloskundigen overleggen zijn gekoppeld aan de beide grote ziekenhuizen in Den Haag. Vindt er ook onderlinge afstemming plaats? 18 Pag. 4 Kunt u inzicht geven in de resultaten van de perinatale audits de afgelopen jaren? Hoe ontwikkelt de kwaliteit van de geboortezorg zich? Wat zijn de uitdagingen? Ja, de afstemming en tevens samenwerking tussen deze twee VSV s (verloskundige overleggen) vindt plaats in de verloskundige kring, in het Districts Verloskundig platform en het platform Haagse Aanpak perinatale gezondheid. De Inspectie voor de Gezondheidszorg heeft in de periode 2011-2015 onderzoek gedaan naar de kwaliteit van de perinatale zorg. De inspectie signaleerde verbeteringen maar daarnaast onvoldoende aandacht voor preventie van risico s, voortijdige signalering en evaluatie van de verleende zorg. Belangrijkste uitdaging is het aanpakken van roken en de ontwikkeling van een digitaal patiënten dossier. Er ontstaat in de geboortezorg steeds meer aandacht voor de schadelijke gevolgen van roken. In Den Haag komen uit de audits volgende aandachtspunten naar voren: - Roken tijdens de zwangerschap is een lastig punt om aan te pakken bij zwangeren. - Zwangeren nemen geen contact op bij het minder voelen van leven - Late zorgstart. 19 Pag. 4 Welke doelstellingen hebben de gezamenlijke ketenpartners in de eerstelijns kindzorg om de perinatale sterfte en morbiditeit te laten dalen? 20 Pag. 5 Kunt u toelichten welke acties zijn ingezet om recht te doen aan de doelstelling: Sociale zorgpaden zijn ontwikkeld om de beroepsgroepen geboortezorg te ondersteunen bij de toeleiding van kwetsbare zwangere vrouwen naar passende hulp? 21 Pag. 5 De ambitie is om kwetsbare doelgroepen beter in beeld te brengen. Welke concrete acties worden hier toe ondernomen? Hoe wordt het bereik gemeten? Alle partijen in de geboortezorg, ook die van de eerstelijnskindzorg hebben zich geschaard achter de doelstellingen van het plan van aanpak HAPG. Zie antwoord bij vraag 11. De volgende acties zijn/worden ondernomen: -In 2016 zijn samenwerkingsafspraken ondertekend om risico/ kwetsbare zwangeren zo nodig warm over te dragen naar het CJG/ JGZ. Hiervoor is een overdrachtsformulierontwikkeld(ingevuld door Kraamzorg en Verloskundige) -De mate waarin de ontwikkelde risico screeningsinstrumenten en zorgpaden worden gebruikt wordt geëvalueerd. - De inzet en bereik van voorlichters gezond zwanger wordt gemonitord.
22 Pag. 5 Het realiseren van een doorgaande zorglijn die out-reachend en sluitend van karakter is zodat in elk geval eind 2018 het merendeel van de kwetsbare zwangeren in beeld zijn, bereikt worden, zo nodig verwezen dan wel bereikt : wat is de invulling van out-reachend? Welke acties worden in algemeen genomen om alle vrouwen vroeg in de zwangerschap bij verloskundige te laten komen? 23 Pag. 5 Bij de toeleiding naar hulpverlening wordt uitgegaan van de eigen kracht van de vrouw en haar netwerk. Wat wordt ondernomen als dit netwerk niet sterk genoeg is of risicofactoren in zich draagt voor de kans op een gezonde toekomst van het kind (in aantocht)? 24 Pag. 5 Wat gaat er tot op heden niet goed in de doorverwijzing en overdracht tussen partners van kwetsbare zwangere vrouwen en gezinnen? Waar komt de nadruk op te liggen de komende jaren bij het verbeteren van de samenwerking? Er zijn verschillende outreachende activiteiten: -De GGD en CJG geven op scholen jongeren voorlichting over gezonde seksualiteit maar ook gezond zwanger worden. -De voorlichters gezond zwanger geven voorlichting tijdens door hen georganiseerde themabijeenkomsten -Op verzoek van verloskundigen biedt de JGZ prenatale huisbezoeken aan. -In 2016 is er op 4 CJG s een project geweest over interconceptie spreekuren bij huisartsen en verloskundige praktijken. Daarmee is actief informatie gegeven aan aanstaande ouders tijdens het 4 en 6 maanden consult over een goede voorbereiding op een volgende zwangerschap en werden ze gewezen op deze spreekuren. -In het algemeen informeren huisartsen zwangere vrouwen om vroegtijdig naar een verloskundige te gaan. De verloskundige zal op basis van een risicoanalyse met de zwangere een zorgpad opstarten. Bijvoorbeeld voor een tienermoeder zonder netwerk wordt het zorgpad tienermoeder opgestart. Landelijk mist de geboorteketen een Elektronisch patiëntendossier waarmee de geboorteketen een slag kan maken in de kwaliteit en continuïteit van de zorg voor een zwangere. In Den Haag zijn veel kleine kraamzorgbureaus die niet zijn aangesloten bij de Kraamschakel. Daarnaast zijn er veel wisselingen waardoor samenwerkingsafspraken niet bij iedereen goed geborgd is. Ook maakt niet iedereen gebruik van het risicoscreeningsformulier of van de zorgpaden. De nadruk komt dan ook te liggen bij het verbeteren gebruik van het risicoscreeningsformulier en zorgpaden.
25 Pag. 6 Kunt u de nogal algemeen geformuleerde prioriteiten over het versterken van de geboortezorg nader uitwerken? 26 Pag. 6 Wat is nu het bereik van Centering Pregnancy? In hoeverre worden kwetsbare doelgroepen hierbij nu bereikt? Wat is de ambitie de komende jaren? 27 Pag. 6 De zorg bij risicodoelgroepen wordt versterkt door Stedelijke werkafspraken en sociale zorgpaden te actualiseren en te borgen in de verloskundige werkprotocollen. Wat moet hiervan het effect zijn? 28 Pag. 6 Wat wordt verwacht van het uitdiepen en analyseren van de gegevens van perinatale gezondheid (perined)? Wordt de raad hierover bijvoorbeeld via de gezondheidsmonitor geïnformeerd? 29 Pag. 7 Bent u tevreden over de huidige betrokkenheid van de zorgverzekeraars bij de geboortezorg? Welke concrete bijdrage leveren zij? Geeft deze aanleiding om in toekomstige convenanten hier een schepje boven op te doen? 30 Pag. 7 Wordt bij de preventieve activiteiten ook nadrukkelijk gebruik gemaakt van Binnen het Districts Verloskundig Platform en HAPG worden werkafspraken gemaakt. Prioriteit zal liggen bij de Preconceptie zorg/ kinderwensspreekuren en de ontwikkeling van sociale zorgpaden. Daarnaast heeft het vergroten van de bekendheid van Centering Pregnancy ( CP) prioriteit, vooral ten behoeve van de lage SES doelgroep. Het bereik en effect van Centering Pregnancy is momenteel nog minimaal. Deze groepsgerichte zorg door verloskundigen, waarbij de zwangere vrouwen ook zelf invulling geven aan het programma wordt zeer gewaardeerd door de zwangere vrouwen in de hoge SES wijken. Terwijl de groep die er het meest bij gebaat is ( nog) geen belangstelling voor deze vorm van verloskundige zorg heeft. De komende jaren willen we bereiken dat ook de lage SES groepen er meer gebruik van gaan maken. Het effect moet zijn dat er een betere doorverwijzing naar lokale ondersteuning en zorg in de stad is. Het gaat om protocollen en werkafspraken die op elkaar aansluiten zodat zorgverleners elkaar beter vinden. De analyses van Perined gegevens geven vooral zorginhoudelijke informatie over bijvoorbeeld hoeveel % van de vrouwen rookte, aantal vroeggeboortes in relatie tot woonplaats, late zorgstart en welke etnische groepen meer risico s hebben. De raad wordt geïnformeerd via de (vierjaarlijks) gezondheidsmonitor. Vanwege de beschikbaarheid van data en omdat het om kleine aantallen gaat zal het volgende onderzoek naar de perinatale sterfte de periode 2015-2020 omvatten wat betekent dat in 2021 nieuwe cijfers gepresenteerd kunnen worden. De zorgverzekeraars hebben op dit moment geen rol in de Haagse aanpak. In de toekomst zien we graag een bijdrage vanuit de zorgverzekeraars om de kinderwensspreekuren en Centering Pregnancy te stimuleren. Ja, de voorlichters gezond zwanger maken gebruik van hun eigen netwerk om hierover voorlichting te geven aan doelgroepen.
vertrouwenspersonen in gemeenschappen waar het gesprek over anticonceptie, een gezonde zwangerschap, etc. om wat voor reden dan ook moeilijker is? 31 Pag. 7 Hoe vaak wordt er tot nu toe gebruik gemaakt van de kinderwensspreekuren? Zijn deze alleen kosteloos toegankelijk voor mensen die gebruik maken van de Haagse collectieve zorgverzekering? Zo ja, heeft u het idee dat u hiermee de genoemde doelgroepen voldoende toegang heeft tot deze spreekuren (aangezien niet alle Hagenaars met een laag inkomen verzekerd zijn via de collectieve zorgverzekering, zeker de jongere doelgroep die verder nog geen of weinig gezondheidsproblemen ondervindt)? 32 Pag. 8 Aansluiten bij (zelf)organisaties voor doelgroepgerichte voorlichting waaronder laaggeletterden: waarom wordt hier de Creoolse doelgroep niet genoemd? Welke aanpak geldt er specifiek voor vluchtelingen? 33 Pag. 8 Wat gaat u concreet doen om de doelstelling: Toename preconceptie- en interconceptie zorg voor alle zwangere vrouwen en hun partners in Den Haag waarbij aandacht voor erfelijkheid, leefstijl, foliumzuur gebruik, netwerk opbouwen en vroegsignalering te behalen? 34 Pag. 8 Bent u bereid om de ambitie te komen tot meer beweging en gezond eten tijdens de zwangerschap verder te verhogen dan in dit plan aangekondigd (gezonde kooklessen en bewegen in buurthuizen)? Er wordt nog beperkt gebruik van gemaakt. Het is gratis voor vrouwen die gebruik maken van de collectieve zorgverzekering voor Haagse minima. Daarnaast vergoeden sommige zorgverzekeraars preconceptieconsulten/ kinderwens spreekuren vanuit de aanvullende verzekering. Er zijn geen signalen dat mensen daarom geen gebruik maken van een kinderwensspreekuur doordat het niet vergoed wordt. Hoewel niet genoemd is de Creoolse doelgroep uiteraard ook onderdeel hiervan. Voor vluchtelingen is recent een zorgpad ontwikkeld, zodat de betrokken beroepsgroepen weten hoe de zorg rond statushouders geregeld is en waar ze met vragen terecht kunnen Zie de beantwoording vraag 22 Het geringe gebruik van preconceptiezorg is een landelijk fenomeen. HAPG sluit aan bij landelijke initiatieven die in 2017 vanuit het College Perinatale Zorg ( CPZ) van start gaan. Vanuit het Haagse platform is een deelnemer verbonden aan Commissie Preventie van het CPZ. De ambitie van het college gaat verder dan gezonde kooklessen en bewegen in buurthuizen. Het gaat ook om gerichte en vraaggericht inzet van het bestaand preventief aanbod en innovatie. Zo werken we samen met één van de partners aan een innovatief onderzoeksvoorstel naar de relatie tijdige en consequente zorg, goede voeding, vaginale infecties en gezonde geboorte.
35 Pag. 9 Wanneer worden de resultaten verwacht van de verdiepende analyse van de Perined gegevens? We verwachten in september een presentatie van de resultaten. De gegevens over de late zorgstart volgen later. De GGD is nu in gesprek met een verloskundig die dit onderwerp op landelijk niveau onderzoekt. Onderzocht wordt of een analyse op Haagse gegevens mogelijk is.