RAPPORT VAN BEVINDINGEN Kwaliteitsonderzoek Primair Onderwijs bij de Golden Rock School Plaats : St. Eustatius BRIN-nummer : 30HL Onderzoeksnummer : 253362 Datum schoolbezoek : 13 september 2013 Rapport vastgesteld te Tilburg op 7 november 2013
Inhoud 1 Inleiding 5 2 Bevindingen 7 3 Conclusies en afspraken 11 Pagina 3 van 11
1 Inleiding De Inspectie van het Onderwijs heeft op 13 september 2013 een onderzoek uitgevoerd op de Golden Rock School, Sint Eustatius, naar aspecten van de kwaliteit van het onderwijs en de naleving van wet- en regelgeving. De conclusies van dit onderzoek kunnen worden beschouwd als een integrale beoordeling op basis waarvan de scholen en hun besturen kunnen werken aan het consolideren en borgen van bestaande kwaliteit, alsmede gerichte maatregelen kunnen treffen om geconstateerde tekortkomingen op te heffen. De inspectie beoordeelt over een periode van vijf jaar (2011-2016) jaarlijks op alle scholen aspecten van de kwaliteit van het onderwijs en volgt nauwgezet de verbeteractiviteiten. In 2016 zal de school aan alle aspecten van basiskwaliteit moeten voldoen. Toezichthistorie In mei 2011 heeft de inspectie een eerste kennismakingsbezoek gebracht aan de school. Daarna zijn er in november 2011 en november 2012 kwaliteitsonderzoeken uitgevoerd en tussendoor in mei 2012 en april 2013 voortgangsgesprekken gevoerd. In het huidige kwaliteitsonderzoek is de kwaliteit van de school opnieuw beoordeeld. Ze is vergeleken met de kwaliteit die in november 2012 is vastgesteld. Op deze wijze wordt in beeld gebracht in hoeverre de activiteiten van de school tot zichtbare resultaten leiden Toezichtkader De inspectie heeft zich bij haar onderzoek gebaseerd op het document De Basiskwaliteit van het Primair en Voortgezet Onderwijs in Caribisch Nederland (Inspectie van het Onderwijs, Utrecht, maart 2011). Dit document sluit aan op het Toezichtkader po/vo 2011. Beide documenten zijn te vinden op www.onderwijsinspectie.nl. Opbouw rapport In hoofdstuk 2 staan de bevindingen uit het onderzoek naar de onderwijskwaliteit en de wettelijke vereisten. Hoofdstuk 3 geeft de conclusies en afspraken met de school weer. Onderzoeksopzet Tijdens het onderzoek beoordeelde de inspectie de kwaliteit van de volgende kwaliteitsdomeinen: Leerstofaanbod, Onderwijstijd, Schoolklimaat, Pedagogischdidactisch handelen, Zorg en begeleiding, Leerprestaties en Kwaliteitszorg. 1 Het onderzoek bestond uit de volgende activiteiten: Een controle op de aanwezigheid van het schoolplan bij de inspectie. Een toets op de aanwezigheid van informatie over enkele wettelijk verplichte onderdelen in het schoolplan. Een controle op de onderwijstijd die de school heeft gepland. Onderzoek en analyse van documenten en gegevens over de school die bij de inspectie aanwezig zijn. 1 Kwaliteitsdomeinen zoals beschreven in De Basiskwaliteit van het Primair en Voortgezet Onderwijs in Caribisch Nederland, Inspectie van het Onderwijs, Utrecht, maart 2011 Pagina 5 van 11
Analyse van documenten die de school voorafgaand aan het schoolbezoek heeft toegestuurd, waaronder het jaarplan 2013-2014. Schoolbezoek, waarbij de onderwijspraktijk is geobserveerd door het bijwonen van lessen aan de groepen 2, 3, 4, 5, 6/7 en 8. Gesprekken met de directie en de intern begeleiders over de kwaliteit van verschillende aspecten waaronder kwaliteitszorg en leerlingenzorg. Een gesprek met leraren. Een gesprek met ouders. Een eindgesprek met de directie, en drie vertegenwoordigers van het bevoegd gezag, na afloop van het schoolbezoek. Pagina 6 van 11
2 Bevindingen In dit hoofdstuk beschrijft de inspectie tot welke bevindingen het onderzoek heeft geleid. Per kwaliteitsdomein, met uitzondering van het domein Leerprestaties, wordt beschreven hoe de kwaliteit zich verhoudt tot de Nederlandse inspectienormen. Deze bevindingen worden vooralsnog niet weergegeven in de vorm van een score maar in een beschrijving van de aangetroffen kwaliteit. Voor de leerprestaties geldt een andere benadering. Hiervan geeft de inspectie aan of de school naar haar oordeel bij de meest recente opbrengstmeting door middel van landelijk genormeerde toetsen, voldoende vooruitgang heeft geboekt ten opzicht van de beginsituatie (zoals vastgesteld tijdens het eerste inspectieonderzoek in 2008) en ten opzichte van de vorige toetsafname. Een definitieve inspectienormering voor de leerprestaties in Caribisch Nederland wordt nog ontwikkeld. Algemeen beeld Onder bezielende en professionele aansturing van de directeur, heeft de Golden Rock School grote vooruitgang geboekt in het verbeteren van de kwaliteit van het onderwijs. Het pedagogisch didactisch handelen, het klassenmanagement, het schoolklimaat, de onderwijstijd en ook het leerstofaanbod voldoen aan de basisvoorwaarden voor goed onderwijs. Ook op het gebied van de zorg en begeleiding zijn stappen gezet in de vorm van meer gedifferentieerd werken. Ten aanzien van de specifieke zorg aan individuele leerlingen zijn echter nog belangrijke stappen te zetten. Dit geldt ook voor het kwaliteitsmanagement, dat om meer lange termijn beleid vraagt. De resultaten laten vooral in de onderbouw een gestage groei zijn, maar liggen nog niet op het gewenste niveau. Hieronder volgt een toelichting per kwaliteitsdomein. Toelichting Leerstofaanbod De school werkt met een Nederlandstalige methode voor rekenen/wiskunde, die voldoet aan de kerndoelen. Vanaf groep 5 wordt Rekenen/Wiskunde in het Nederlands aangeboden. Voor het aanleren van de Nederlandse taal, wacht de school, evenals andere scholen op Caribisch Nederland, nog steeds op een methodisch aanbod voor Nederlands als vreemde taal. De school heeft het aanbod echter wel in een doorgaande lijn uitgewerkt, gebruik makend van verschillende methodes voor Nederlandse taal en technisch lezen. Hierbij worden de concrete tussen- en einddoelen gebruikt vanuit deze methoden. De school hanteert hierbij een duidelijke visie, die onder andere uitgaat van spelend Nederlands leren in de kleutergroepen, technisch lezen op het niveau tot en met eind groep 8. Spelling/grammatica wordt ook tot en met groep 8 aangeboden, hierbij wordt gestreefd naar het behalen van een niveau dat vergelijkbaar is met eind groep 7. Daarom beoordeelt de inspectie het leerstofaanbod nu als voldoende. Pagina 7 van 11
Onderwijstijd Evenals vorig jaar wordt er door de school voldoende onderwijstijd ingepland, onder andere voor taal en rekenen/wiskunde. Het efficiënt gebruik van de onderwijstijd is ook in orde en de leraren volgen de geplande onderwijstijden nauwgezet. Schoolklimaat Alle betrokkenen constateren dat er de afgelopen jaren sprake is van een sterke verbetering in het schoolklimaat. Er heerst nu meer rust en orde in de groepen. Leraren hebben de omslag gemaakt van negatieve disciplinering, naar positieve bekrachtiging, waardoor de leerlingen meer zelfvertrouwen krijgen en zich ook mede verantwoordelijk gaan voelen voor een goede sfeer. Ook de leraren staan hierdoor meer zelfverzekerd en ontspannen in de groepen. De ouders, die de inspectie gesproken heeft, geven aan dat hun kinderen graag naar school gaan. Zij benadrukken daarnaast dat de geplande renovatie van het gebouw belangrijk is en verder zal bijdragen aan een positieve uitstraling van de school en daarmee het welbevinden van hun kinderen. De school werkt momenteel aan een integraal veiligheidsbeleid, waarin alle procedures voor het voorkomen en afhandelen van incidenten bijeengebracht en verder uitgewerkt worden. Pedagogisch-didactisch handelen Evenals vorig jaar beoordeelt de inspectie het pedagogisch didactisch handelen als voldoende. De organisatie van de lessen, het directe instructiemodel, de regels en afspraken in de groepen, worden overwegend op eenzelfde wijze uitgevoerd. Sommige leraren vinden het nog lastig om zich deze nieuwe wijze van werken eigen te maken. Voor de leerlingen is het echter van belang dat er een natuurlijke doorgaande lijn in het onderwijs zit. Dat biedt houvast en zorgt voor rust en orde. Onder aanvoering van de directeur zijn de leraren verder geschoold in het differentiëren van hun onderwijs. Hoewel dit voor enkele leerkrachten nog een moeilijke omslag is, zet iedereen de schouders er onder en is in de groepen al duidelijk zichtbaar dat er gedifferentieerd wordt in instructie en verwerking. Hierdoor wordt er tegemoet gekomen aan de onderwijsbehoeften van de leerlingen. Komend schooljaar staat het gedifferentieerd lesgeven nog hoog op de agenda. Een aandachtspunt hierbij is het tegemoet komen aan de onderwijsbehoeften van leerlingen die op een hoger niveau presteren dan de basisgroep. Voor deze leerlingen is het niet alleen belangrijk dat ze sneller aan de slag gaan met het zelfstandig verwerken van de lesstof en dat ze met gerichte materialen en opdrachten uitgedaagd worden. Het is ook van belang dat deze leerlingen op hun niveau instructie krijgen. Pagina 8 van 11
Zorg en begeleiding Het differentiëren in niveaugroepen is al een belangrijke stap in het bieden van voldoende begeleiding aan de leerlingen. Een volgende stap is het formuleren van ambitieuze en concrete doelen voor zowel de niveaugroepen als individuele leerlingen. Hiervan is nog weinig sprake. Het gaat hierbij om het zorgvuldig analyseren van de resultaten van de leerlingen op de methodetoetsen en de Citotoetsen, het bepalen van de leerwinst en hieruit conclusies trekken voor de verwachte resultaten op de komende toetsen. Hierbij is het belangrijk om de verwachting in termen van te behalen toetsscores of niveau te formuleren en voldoende ambitieus te zijn. De school beschikt over een helder zorgplan en zorgprotocol. Hierin is aangegeven welke zorgniveaus onderscheiden worden en wie welke taken en verantwoordelijkheden heeft. Het in de praktijk brengen van dit zorgplan heeft de komende tijd de aandacht. Zo staat het werken met individuele handelingsplannen nog in de kinderschoenen. Er zijn in enkele groepen wel voorbeelden van handelingsplannen, maar die zijn nog onvoldoende concreet en worden nog niet consequent uitgevoerd en geëvalueerd. De leraren zijn nog niet geschoold in het opstellen van concrete individuele handelingsplannen. Dit geldt zowel voor de kortdurende plannen, voor leerlingen die tijdelijk extra hulp en ondersteuning nodig hebben om weer met de groep mee te kunnen (eerstelijns zorg), als voor de individuele handelingsplannen (IEP s) voor leerlingen die specialistische zorg nodig hebben (tweedelijns zorg). Ten aanzien van deze IEP s worden er vanaf dit jaar nieuwe afspraken gemaakt met het expertisecentrum onderwijszorg (EOZ). Komend schooljaar zullen de leraren de IEP s gaan opstellen onder begeleiding van het EOZ en worden er nadere afspraken gemaakt over de rollen en verantwoordelijkheden tijdens het gehele zorgtraject. Zo is het onder andere van belang om heldere afspraken te maken over wie de kwaliteit van de zorg (zowel de kwaliteit van de IEP s als de kwaliteit van de geboden zorg aan de leerling in de groep) bewaakt. Op dit moment werkt de school nog niet met ontwikkelingsperspectieven. Voor leerlingen met aanzienlijke onderwijsbeperkingen (leer- en ontwikkelingsproblemen) die naar verwachting de leerstof niet tot en met het niveau van groep 8 zullen kunnen leren beheersen, is het van belang om aan te geven op welk niveau de leerling zal uitstromen aan het einde van de basisschool. Afgeleid daarvan zouden dan (halfjaarlijkse) tussendoelen geformuleerd moeten worden die het uitgangspunt vormen voor de handelingsplannen. Dit schooljaar zullen de intern begeleiders en het EOZ gezamenlijk deze ontwikkelingsperspectieven verder gaan ontwikkelen en opstellen voor die leerlingen die een eigen leerlijn nodig hebben. Omdat de uitvoering van zowel de eerste- als tweedelijns zorg nog verder uitgewerkt kan worden, beoordeelt de inspectie dit aspect nog niet als voldoende. Leerprestaties De prestaties van de leerlingen op het gebied van rekenen/wiskunde zijn nog onvoldoende maar laten vooral in de onderbouw een duidelijke vooruitgang zien. Wanneer de onderbouwgroepen de huidige stijgende lijn vast weten te houden, kunnen deze groepen aan het einde van de basisschool op het Europees Nederlands niveau uitstromen. Pagina 9 van 11
De resultaten van technisch lezen laten echter nog een aanzienlijke achterstand zien ten opzichte van het Europees Nederlandse niveau, wat ook te verwachten is, aangezien Nederlands als vreemde taal wordt aangeboden. Ook hier laten de onderbouw groepen een gestage en grote leerwinst zijn, waardoor de verwachting gerechtvaardigd is dat deze leerlingen met een hoger niveau Nederlands de school zullen verlaten, dan de huidige leerlingen. Vermoedelijk worden de gemiddelde leerresultaten negatief beïnvloed door de scores van een enkele leerlingen met een lage intelligentie, daarom heeft de inspectie de school gevraagd dit gegeven te verwerken in de eerstvolgende aanlevering van toetsresultaten. Kwaliteitsmanagement De school laat ook vooruitgang zien op het gebied van kwaliteitsmanagement. Het jaarplan van 2012-2013 is geëvalueerd en er zijn conclusies getrokken voor dit schooljaar. In het school jaarplan zijn heldere ambities aangegeven en evalueert de school de resultaten van de leerlingen. Hiermee voldoet de school aan belangrijke aspecten van kwaliteitsmanagement. Omdat enkele belangrijke onderdelen nog ontbreken, beoordeelt de inspectie het kwaliteitsmanagement echter nog niet als voldoende. Zo ontbreekt het op dit moment nog aan een meerjarig cyclisch systeem om de kwaliteit van alle belangrijke onderwijsprocessen te evalueren. In het verbeterplan 2011 wordt wel over meerdere jaren aangegeven welke onderdelen en activiteiten aan bod komen. Er zijn echter geen evaluaties van de verschillende onderwijsleerprocessen beschikbaar, op basis waarvan het beleid van de school is aangepast en ingevuld. Ook is het van belang dat over meerdere jaren is aangegeven op welke wijze de school de verworven kwaliteit gaat borgen. Dit kan in de vorm van gerichte klassenconsultaties om na te gaan of iedereen zich nog aan de gemaakte afspraken houdt. Dat neemt niet weg dat de directeur regelmatig klassenconsultaties uitvoert. Deze zijn nu vooral gericht op de verbeteractiviteiten en nog niet in het kader van een structurele borging van de kwaliteit van het onderwijs. Daarnaast is het vastleggen van alle afspraken, procedures en regels die in de loop van de jaren zijn gemaakt, een belangrijk onderdeel van het borgen van de onderwijskwaliteit. De school heeft aangegeven dat deze onderdelen van kwaliteitsmanagement het komend jaar aan bod komen. Pagina 10 van 11
3 Conclusies en afspraken Onderwijskwaliteit De kwaliteit van het onderwijs op de Golden Rock School is ten opzichte van vorig jaar op veel onderdelen wederom verbeterd. Vooral het primaire proces in de groepen laat vooruitgang zien. Leerlingen die speciale onderwijsbehoeften hebben, kunnen nog meer planmatig ondersteund worden en ook op het gebied van het kwaliteitsmanagement zijn nog enkele onderdelen verder uit te werken. De resultaten van de leerlingen op zowel technisch lezen als rekenen/wiskunde blijven stijgen en laten in de onderbouw een stabiele groei zien. Voor rekenen/wiskunde is het bereiken van het Europees Nederlands niveau daarmee in zicht. Naleving De inspectie concludeert dat er geen tekortkomingen zijn in de naleving van de wettelijke voorschriften die zijn gecontroleerd. Afspraken Na de eerstvolgende afname van landelijk genormeerde toetsen voor technisch lezen (Nederlands) en rekenen-wiskunde zal de school per leerjaar per vak gedifferentieerde groepsoverzichten met resultaten aanleveren aan de inspectie: - een overzicht per leerjaar per vak van de gemiddelde vaardigheidsscores van de gehele groep leerlingen; - een overzicht per leerjaar per vak van de gemiddelde vaardigheidsscores van de groep leerlingen minus leerlingen met een intelligentie lager dan een IQ van 75; - een overzicht per leerjaar per vak van de gemiddelde vaardigheidsscores van de groep leerlingen minus leerlingen met een intelligentie lager dan een IQ van 75 en minus leerlingen van wie wordt vermoed dat zij een intelligentie hebben die lager is dan een IQ van 75. Pagina 11 van 11