Dutch Hall. Kansen voor een nieuwe standaard in duurzame hallenbouw



Vergelijkbare documenten
deelsessie Gelderse aanpak: stimulering bedrijven Door Roland Bus & Roy Ellenbroek (GEA) Krijn Ratsma (St. Energieke Regio)

Zonne-energie voor ondernemers. Een zonnige en zuinige toekomst?

Verkoopbaarheid en verhuurbaarheid van vastgoed verhogen door Duurzame Energieopwekking

Fiscale voordelen bij aanschaf van zonnepanelen in 2016

Financiering Duurzaamheid en Monumenten. Maarten Maresch (IBPM)

Duurzame dienstverlening Rekenen aan rendement

Op weg naar duurzaam bouwen met subsidie

Subsidieregeling Asbest eraf, zonnepanelen erop

Haalbaarheid van Zon-PV. 26 November 2012 Jan Willem Zwang Martin Marquering

Duurzame accommodaties. Jaap Veld

Energie-investeringsaftrek: Fiscale voordelen bij aanschaf van zonnepanelen in 2016

Renewable energy in the Reijerscop area Peter Dekker Luc Dijkstra Bo Burgmans Malte Schubert Paul Brouwer

Zonne-energie voor ondernemers

Fiscale zakelijke regelingen & subsidies

Alphen aan den Rijn, Boskoop, Rijnwoude Samen, lokaal en duurzaam! ENERGIEK ALPHEN AAN DEN RIJN

Alles over wetgeving, subsidies en beleid

Dutch Hall De duurzame hal die geld oplevert

Rapport energiecijfers kantoren

Inhoud. Aanleiding. 1. VSU Energie. 2. Klimaatscan. 3. Isolatiemaatregelen. 4. Zonnepanelen en SDE+ 5. LED-verlichting. 6. Financiering.

3 Energiegebruik huidige situatie

Gezamenlijk aan de slag met Zonne-energie

Zonne-energie; rendabel voor u? Zelhem, 7 februari 2013

Zonnige en zuinige toekomst? Roodeschool, 20 maart 2013

01 / AANLEIDING 02 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN 03 / PROJECTAANPAK 04 / VOORWAARDEN PRESENTATIE 05 / VERVOLGSTAPPEN. Zon op Bedrijfsdaken 06 / VRAGEN

Van Energie naar Klimaat Energietransitie in Nederland Timme Lucassen Rijksdienst voor Ondernemend Nederland

Verduurzaming van het energieverbruik in het MKB Marise Pronk, Evelien Damhuis

Hartelijk welkom! Uniek nieuw initiatief Transition Town Breda Energie coöperatie: Brabants Eigen Energie (BREE)

EEN ANDERE KIJK OP INVESTERINGSPROJECTEN

Van Duurzame Energie naar uro s Nieuwe tak voor Agrarische Sector!?

Asbestsanering en/of plaatsen van zonnepanelen

Coöperatie Zonne-EnergieCentrale Keltenwoud U.A.

Bouwlokaal Energielabel, een kans voor u Kies je rol. Theun Toering

Zonne-energie in de landbouw

Besparen door Duurzame Energie

Asbestsanering en meer. Jorick van der Pas Marcel van den Tillaart Subsidieadviseur Bedrijfsadviseur

Van asbestsanering tot zonnedak: een totaaloplossing zonder poespas

Warmwater collectorsystemen

Energiebesparende maatregelen in een huisartsenpraktijk

Zonne-energie. Zonnepanelen & zonnecollectoren

CO2 reductie? Jan van Hout OVVIA Van Hout Adviseurs en Installateurs

Winst en comfort uit duurzaamheid. Bouw op onze kennis

Vergisting anno 2010 Rendabele vergister onder SDE Hans van den Boom 22 april 2010 Sectormanager Duurzame Energie

van tot Z geregeld KINGSPAN FUTURE PROOF Het kostenneutrale totaalplan voor daken zonnepanelen asbestsanering

Voordelig investeren in duurzame daken Wegwijzer in subsidies voor dakbedekking

Verzilver uw dak met zonnepanelen. Bekijk gratis uw persoonlijke dakscan!

Is uw onderneming klaar voor de toekomst? Zeven tips om te besparen op energie

Subsidiemogelijkheden voor bouwprojecten 2014

Groen gas. Duurzame energieopwekking. Totaalgebruik 2010: 245 Petajoule (PJ) Welke keuzes en wat levert het op?

De zon als energiebron

Energieakkoord, gevolgen voor lokale energie. Inspiratiebijeenkomst Netwerk Duurzame Dorpen

TEO/WKO WARMTE BESTAANDE WOONWIJK HEEG

DE RENDABILITEIT VAN HERNIEUWBARE ENERGIE (HE 03)

Zonnepanelen: vergeet CO 2, het gaat om koopkracht!

Grootschalige PV, stimulansen voor, en vanuit het bedrijfsleven. Marc Kok, directeur Energie Service Noord West

Eindexamen m&o vwo I

1.1/2.1 De zonne-energieinstallaties dragen bij aan het halen van de doelstellingen uit de Klimaatvisie Kempengemeenten.

Deel 3: de Productie(-installatie) MONITOR

Informatiebijeenkomst, 9 februari Even voorstellen 2. Tim van Twuijver Adviseur duurzame energie Grontmij (Part of SWECO)

Workshop informatieplicht energiebesparing. Stem op Rolia als plattelandspionier bij VPRO Tegenlicht

DUURZAAM WEERSELO WAAROM EN HOE

OPTIMALISATIE VAN SUBSIDIES MONUMENTENZORG & DUURZAAM BOUWEN

Speerpunt asbestdaken

De zon als energiebron voor bedrijven

Voorbeeldberekening EIA 2016 'Alleen het beste is goed genoeg'

BREEAM-NL en subsidies. Planning workshop. Introductie Hezelburcht

Noord Friesland, een zonnige en zuinige toekomst

nieuwe begroting Offerte EcoGroei Steeds Beter Slim Klassiek Comfort Sprong

Zonnestroom in de agrarische sector

Duurzame opwekking met zonnepanelen Workshop Metaalunie

Netgekoppelde fotovoltaïsche zonnepanelen op daken van gebouwen in eigendom van ANB

SUBSIDIEREGELING ASBEST ERAF, ZONNEPANELEN EROP

Energieke Zorgbouw. 5 oktober Wijnanda Willemse (Agentschap NL) Stefan van Heumen (TNO)

Welkom VvE s uit Gemeente Emmen EEN INITIATIEF VAN

Naar een klimaatneutrale sportvereniging

Zonnestroom Achter de Hoven. 15 oktober, Achter de Hoven Jadranka Cace, aanjager zonnestroom

Verduurzaming van het energieverbruik in het MKB. Marise Pronk, Dorien Boer April 2018

Raymond Roeffel Directeur Trineco. Regelgeving, Organisatie en beheermodellen rondom Zonne

Financieel. Menu-item: Fiscale regelingen

ZONNEWIJDE-BREDA LDE BRABANT D.D. 30 MEI Breda DuurSaam: - Edwin Waelput

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Zonne-energie financieel

*Z075167D42B* Gemeenteraad van Goeree-Overflakkee Postbus AA MIDDELHARNIS. Geachte raad,

CPB doorrekening verkiezingsprogrammaʼs: Duurzaamheid"

Keuze zonnepanelen op VvE of corporatieflat

Grootverbruiker, aansluiting > 3 X 80A 'Alleen het beste is goed genoeg' Market Pro BV - Officiële dealer van Nord Solar GmbH

Decentrale duurzame energie opwekking

Uw brief Datum Ons kenmerk *BRD * Onderwerp Informatie Bijlagen Ondersteuning subsidie-aanvraag voor zonnepanelen op uw bedrijfspand

RVO.NL-regelingen voor zon-pv en zonthermisch:

19.45 uur Welkom, dhr. F. Witjes, wethouder Milieuzorg gemeente Overbetuwe

Experiment toepassen zonne-energie Castellum in Oudheusden

Bedrijf X. Besparingsanalyse. Datum: 13 november Van A tot LED Alpherbrink MH Waddinxveen. info@vanatotled.

Levenscyclusbenadering in de bouw. Winket voor de bouw Tim de Jonge - nov./dec. 2008

Voor onafhankelijke informatie en advies over:

Fiscale faciliteiten op milieugebied,

Samen verdien je meer in de SRE regio

Zonnepanelen in opmars bij agrariërs?

Energie besparing en woning verbetering voor VvE s. sparen in grote stappen of in 1 x naar Nul op de meter

COMFORTVERBETERING ENERGIEBESPARING MEER DAN 15% EFFECTIEVE CO2-REDUCTIE TERUGVERDIENTIJD MINDER DAN 5 JAAR

Rapportage PV Project Gemeentehuis Voerendaal Het installeren van een PV-installatie op de daken van het gemeentehuis te Voerendaal

Financieren & verzekeren van zonnepanelen. Pieter Verschuuren en Leon Respen

Transcriptie:

Dutch Hall Kansen voor een nieuwe standaard in duurzame hallenbouw

Waarde Prijs Kostprijs-plus denken Winst/risico Aannemer Lifecycle-denken Restwaarde Exploitatiekosten Bouwkosten Initiële investering Grondprijs Netto contante Waarde 2

Meerwaarde = besparen op exploitatiekosten F 18% G 19% A++ <0,05 A+ <0,7 A <1,05 B <1,15 C <1,30 D <1,45 E <1,6 F <1,75 G 1,75> E 14% Bron: Anke van Hal, FD, 30 juni 2008 A 4% D 22% B 9% Doelstelling 2020: 100% 7 miljoen woningen waarvan slechts: 42% vloerisolatie C 14% 56% gevelisolatie In de Nederlandse utiliteitsbouwsector vindt 16% van het Nederlandse energieverbruik plaats, waarop naar schatting 80% valt te besparen Senter Novem Energieverbruik verschillende soorten hallen (in kwh/m 2 /jaar) Verwarming Anders Totaal Procesenergie Papierfabriek 298 88 386 2636 Algemene productie 328 81 409 495 Textiel 303 38 341 479 Laboratorium 669 538 1207 346 Distributie 164 44 208 Vriesopslag 1029 Supermarkt 1155 3

Meerwaarde = genereren exploitatieopbrengsten 2025 2020 2015 Bron: De Volkskrant- rvdm 2010 Zonnestraling In kwh/m 2 per jaar 600 1.800 Noordelijke grens van het gebied waar zonne-energie kostendekkend is Opwekken van zonneenergie steeds interessanter Relatief grote dakvlakken bedrijfshallen bieden veel potentie Subsidieregeling (SDE) zorgt inmiddels ook in Nederland voor een kortere terugverdientijd 4

Meerwaarde = maximaliseren van restwaarde 8 waardestuwers voor groene gebouwen: Beter arbeidsklimaat Kleine kans op leegstand Toenemende vraag Lagere energiekosten Kleinere installaties Toekomstvast (regelgeving) Aantrekkelijke financiering Langere levensduur Bron: JonesLangLasalle 5

Voorbeeld-calculatie: initiële investering In een substantieel hogere initiële investering Investeringsbegroting WACC energieverbruik (KWh/m 2 /jr) afschrijvingstermijn (jaren) Maatregelen ter verduurzaming (Dutch Hall) energieverbruik (KWh/m2/jr) afschrijvingstermijn (jaren) + Dichte schil / isolatie + Monitoring-systeem + Verlichtingssystemen + PV-units (1250 m 2, 100kWp) Subtotaal Totaal investering waarvan extra 5,5% 100 20 30 25 Bruto Traditionele bedrijfshal 1.000.000 m 2 2.500 60.000 10.000 10.000 350.000 430.000 1.430.000 430.000 wordt door de overheid tegemoet gekomen Fiscale stimulering MIA 40.000 2.400 400 400 EIA 33.000 Netto 960.000 57.600 9.600 9.600 317.000 393.800 1.353.800 353.800 6

7 Voorbeeld-calculatie: exploitatie Substantiële energiebesparing wordt aangevuld door nieuwe opbrengsten 197,863 NCW 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 Energiebesparing Kosten/KWh Energieverbruik KWh, nieuw Energieverbruik KWh, oud Jaar Energiebesparing Exploitatiebegroting 294,080 NCW Subsidie Subsidie /KWh Opgewekte energie Energieopbrengst Exploitatiebegroting

Voorbeeld-calculatie: restwaarde Ook langdurig eigendom is niet voor eeuwig en maakt de restwaarde uiterst relevant Restwaarde Waardeontwikkeling Energiebesparing Jaar Traditionele hal Dutch Hall Verschil Initiële investering Exploitatiekosten 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 950000 900000 0 800000 0 700000 650000 600000 550000 500000 1372800 1315600 1258400 1201200 1144000 1086800 1029600 972400 915200 858000 NCW 422800 415600 408400 401200 394000 386800 379600 372400 365200 358000 209584 8

Voorbeeld-calculatie: bancaire instrumenten Voordeel van een groene financiering en/of een lagere initiële investering Exploitatiebegroting Rentebesparing Groen rentevoordeel Gemiddelde kredietsom 1001000 979550 958100 936650 915200 893750 872300 850850 829400 807950 NCW Rentebesparing 10010 9796 9581 9367 9152 8938 8723 8509 8294 8080 68887 Groenbank Milieu lease Investeringsbegroting Bruto Klassieke bedrijfshal 1.000.000 m 2 2.500 WACC 5,5% energieverbruik (KWh/m 2 /jr) 100 Verduurzaming energieverbruik (KWh/m 2 /jr) 30 afschrijvingstermijn (jaren) 25 + Dichte schil / isolatie 60.000 + Monitoring-systeem 50.000 + Verlichtingssystemen 10.000 + Zonneboiler + Micro-WKK + PV-units 500.000 Subtotaal 620.000 Totaal investering 1.620.000 waarvan extra 620.000 9

Voorbeeld: een sluitende calculatie! >>>>? Initiële investering Exploitatiekosten Restwaarde Netto contante waardeverduurzaming Initiële meerinvestering, bruto - Investeringssubsidies Initiële meerinvestering, netto - Energiebesparing - Energieopbrengsten - Rentebeparing - Hogere restwaarde Netto contact waarde -430,000 76,200-353,800 197,863 294,080 68,887 209,584 416,614 Is een groen hart nodig om 416.000 euro extra winst te maken? Nee, maar het komt niet vanzelf! 10

Start van een succesverhaal? >>>>! Een gezamenlijk effort in het Dutch Hall initiatief Maak het rekensommetje kloppend Verruimen groenregeling Inzetten op SDE Gerichte productontwikkeling Vernieuwing taxatiepraktijk.en lever geborgde kwaliteit Klant is geen specialist duurzaam bouwen > dit is ook niet nodig Een actieve, goed ondersteunde hallenbouwer kan overtuigen op argumenten Dutch Hall - stempel objectiveert De sleutel is vertrouwen 11

Innovatie zorgt voor onderscheidend vermogen Zet de nieuwe standaard! 12

Het initiatief tot duurzaam bouwen is aan de toeleveranciers 13

In de bouwkolom gaat de prijsconcurrentie plaats maken voor concurrentie om de beste techniek 14

De hallenbouwers moeten veel actiever de duurzame hal aan de man brengen 15

Duurzamer bouwen in Nederland is gebaat bij 1 certificaat: BREAAM-NL 16

Bijkomende voordeel Een project dat een BREEAM-NL Good score behaalt mag gebruik maken van de investeringsaftrek regelingen MIA / Vamil. 17