Vrijdag 25 mei 2012 Toespraak van JOKE SCHAUVLIEGE VLAAMS MINISTER VAN LEEFMILIEU, NATUUR EN CULTUUR Opening Operadagen Rotterdam (het gesproken woord telt) Directeur Guy Coolen, (burgemeester Ahmed Aboutaleb) Het is een grote eer om vandaag deze Operadagen in Rotterdam te mogen openen. Maria Callas zei ooit dat de opera al begint lang voor het doek opengaat en nog lang duurt nadat het doek al gevallen is. Denk aan de zangers & zangeressen die zich elke noot en stuk tekst eigen moeten maken. Denk aan de muzikanten die uren repeteren en voorbereiden. Denk aan iédereen die de productie helpt. De fantastische kostuums, de enscenering, de techniek,
En het geldt zeker voor deze Operadagen die al zeer lang voorbereid, uitgewerkt en gecoördineerd worden, nog voor ze vandaag van start gaan. De bezoekers zullen nog lang herinneringen koesteren van wat zich hier vandaag en de komende dagen zal afspelen. De woede van MacBeth, de tristesse van de cello, de stem van de stad (Orlando). Kunst en cultuur zijn levendige bezigheden. Hoe er gecreëerd wordt, wat voor kunst je presenteert, hoe een publiek ermee omgaat, wijzigt voortdurend. Dat is één van de krachten van kunst, haar drang om het anders te doen en het nieuwe op te zoeken. Deze Operadagen Rotterdam tonen dat heel overtuigend. En wel op twee vlakken die mij na aan het hart liggen. Enerzijds hoe opera geactualiseerd wordt en anderzijds de Vlaams-Nederlandse samenwerking. Opera blijft op gevarieerde wijze een centrale plaats opeisen in de podiumkunsten. Al is deze kunstvorm vooral verbonden met het repertoire van lang geleden, toch hebben
kunstenaars en hun partners de voorbije decennia zich meer en meer toegelegd om dit werk te vernieuwen en er hedendaagse invullingen aan te geven. Dat dat werkt, stel je zeker vast op zo n festival als de Operadagen Rotterdam. Dit festival zou niet mogelijk zijn, mochten de kunstenaars van vandaag de opera, en breder het muziektheater, niet artistiek omarmen. Het tweede is de Vlaams-Nederlandse samenwerking. Zoals bekend heeft Nederland een uitgesproken prominente plaats in de internationale samenwerking met Vlaanderen. Zo n samenwerking verandert ook constant. Ze zoekt nieuwe, actuelere manieren om de vinger aan elkaars pols te houden. Pakweg 20, 30 jaar geleden zocht Vlaanderen nieuwsgierig hoe in Nederland de artistieke creatie zich verscherpte en de culturele spreiding gold als voorbeeld en inspiratiebron. Nadien ging er een Vlaamse golf over Nederland. Daardoor evolueren Vlamingen en Nederlanders samen en vinden ze elkaar heel spontaan. Denk maar aan de literatuur (Tom Lanoye die
het Boekenweekgeschenk schreef), het theater (met de vele samenwerkingen tussen de grote theatergezelschappen), Ook voor grote evenementen werkt dat. Het Zeeland Nazomerfestival is daar al één goed voorbeeld van. Maar ook deze Operadagen Rotterdam mogen pronken. Er is hier een resem Vlaamse artiesten en gezelschappen te zien, al dan niet in directe samenwerking met Nederlandse zielsverwanten. Een aantal van de hier gepresenteerde programma s is ook te zien op festivals als OPERA XXI (Biënnale Hedendaags Muziektheater samenwerking tussen opera, Singel, Transparent & LOD) in Vlaanderen. Samenwerking is ook de leidraad van de synergie tussen de Kunstinstellingen van de Vlaamse Gemeenschap waarmee we in Vlaanderen volop bezig zijn. Omdat ik ervan overtuigd ben dat een krachtenbundeling, met respect voor ieders artistieke autonomie, uiteindelijk niet enkel het geheel maar ook de delen sterker maakt. Zo zijn we in Vlaanderen bezig met een synergie tussen de Vlaamse Opera en het Koninklijk Ballet van Vlaanderen. We hebben dat traject
in het najaar van 2010 ingezet en de optie genomen om drie gelijkwaardige zuilen te creëren: opera, ballet en een zakelijke/facilitaire pijler, met duidelijk omschreven bevoegdheden én verantwoordelijkheden voor elk directielid. De Nederlandse Opera en Het Nationaal Ballet zijn met een soortgelijke operatie bezig en gaan per 1 januari 2013 met een ééngemaakte organisatie van start. Voor de Vlaamse Opera en het Ballet moet het nieuwe organogram tegen begin september 2013 operationeel zijn: een ééngemaakte organisatie met twee sterke artistieke polen (Ballet en Opera), die bestuurd wordt door één raad van bestuur en geleid wordt door een driekoppige directie met duidelijke bevoegdheidsafbakening, die een sterke, eigentijdse en flexibele organisatie weet uit te bouwen. Ook deze Operadagen zijn een toonbeeld van samenwerking. 8 Rotterdamse kunstinstellingen* zorgen ervoor dat de Operadagen op geheel eigen wijze ingebed zijn in deze havenstad met haar meer
dan 170 verschillende nationaliteiten, haar openheid en sterke culturele uitstraling. En dankzij de Fantasia-programmering kunnen ook de kleinsten hiervan meegenieten, samen met hun gezin. Dat apprecieer ik heel erg en stimuleer ik ook in Vlaanderen, met o.a. een Kunstendag voor Kinderen in november en een structurele samenwerking met het departement Onderwijs. Wie de culturele microbe jong oppikt, geraakt die nooit meer kwijt. Geniet van deze Operadagen, geniet van droom en daad! (Dank voor uw aandacht) Joke Schauvliege Vlaams minister van Leefmilieu, Natuur & Cultuur * Opera Rotterdam; Rotterdamse Schouwburg, Rotterdams Philharmonisch Orkest, Concert- en congresgebouw de Doelen, O.T. Theater & Opera O.T., Luxor Theater Rotterdam, RO Theater en Rotterdam Festivals.