Antistollingstherapie. Boezemfibrilleren. Charles Kirchhof Rijnland Ziekenhuis, Leiderdorp

Vergelijkbare documenten
Bloedingen onder antitrombotische medicatie

Atriumfibrilleren anno Drs LJ Gerhards Martinin Ziekenhuis Groningen

Boezemfibrilleren in de dagelijkse praktijk. Refik Kaplan Cardioloog SXB

Preventie van CVA: Zijn NOACS altijd superieur. Stand van zaken klinische trials met NOACS bij VKF

PRO. De afwachtende houding t.o.v. NOACs in Nederland schaadt patiënten

Atriumfibrilleren, je zou er hartkloppingen van krijgen!

NOAC s. Bossche Samenscholingsdagen 2014 N. Péquériaux Laboratoriumarts/Medisch leider trombosedienst M. Jacobs Cardioloog

Content. AF & Nierfalen: Epidemiologie. AF & Nierfalen: Epidemiologie. Disclosures: Epidemiologie: AF en Nierfalen. AF en Nierfalen: kip of ei?

Atriumfibrilleren in de 2e lijn

Acute behandeling van atriumfibrilleren en atriumflutter. Ad Oomen Cardioloog Amphia Ziekenhuis

Chronisch Atriumfibrilleren

Atriumfibrilleren en het ischemisch CVA. Hands on!!! Dr Robert G Tieleman Martini Ziekenhuis Groningen

Combinatietherapie van TARs en NOACs

Atriumfibrilleren. Programma. Atriumfibrilleren UFO 1 november 2012 Tom Schalekamp

Directe orale antistollingsmiddelen. Pieter Willem Kamphuisen Internist vasculair geneeskundige Hoogleraar vasculaire geneeskunde

Atriumfibrilleren & NOAC s. Dionne van Kessel

Voortgezette behandeling van longembolie in 2016 visie van de 1.5 lijn Menno Huisman. Afdeling Trombose en Hemostase LUMC Leiden

Behandeling van Voorkamerfibrillatie anno 2014 Dr Peter Geelen

Vernieuwingen in stroke preventie in atrium fibrilleren. Joep Hufman, Medical Scientific Liason

NOAC en coronairlijden. Drs. N. Bennaghmouch, arts-onderzoeker Cardiologie NICE Congres 7 oktober 2016

NOAC bij niet-valvulair AF. Visie cardiologie

Behandeling van atrium fibrilleren op de IC. Mirjam Wikkerink, ANIOS IC

Wat is nieuw in Antistollingswereld?

kwetsbaar en oud: wat doet de huisarts met AF? WDH Rijnstate 28 maart 2017 sander van doorn huisarts, phd student

Zorgpad Atriumfibrilleren (AF)

Antistolling bij de oudere patiënt met atriumfibrilleren. Dr Robert G Tieleman Martini Ziekenhuis UMCG

Richtlijnen voor de behandeling van voorkamerfibrillatie. Dr E Raymenants Cardiologie St Maarten

Boezemfibrilleren bij ouderen

NOAC s: Antistolling bij atriumfibrilleren

Boezemfibrilleren en antistolling: consequenties voor de kwetsbare bejaarde

Stolling en antistolling. Esther Kragten, arts trombose en trombofilie

NOACs in de dagelijkse praktijk. Menno Huisman Afdeling Trombose en Hemostase LUMC Leiden

Nieuwe anticoagulantia in de praktijk De evidence in vogelvlucht en interactieve casuïstiek

Atriumfibrilleren Polikliniek RACE 4. Petra Wijtvliet MSc Verpleegkundig Specialist/ Coördinator RACE 4 Cardiologie

Anti-artimica Marieke Aalbers Ziekenhuisapotheker Treant Zorggroep NVZA: SIG cardiologie

Atriumfibrilleren en antistolling- Aan het begin van een nieuw tijdperk?

NOAC s versus klassieke OAC s. Is het pleit beslecht?! Dr. Geert Valgaeren Cardiologie. NOAC s versus klassieke OAC s 1

De medicamenteuze behandeling van VKF. Do s & Don ts. Dr. Guy Lenders, MD Cardioloog Interventiecardioloog Afdelingshoofd cathlab AZ Monica

Antistolling: Oh FAQ!

casuistiek: bloedingscomplicaties bij het gebruik van de nieuwe generaties antistollingsmiddelen

Geneesmiddelen die de stolling beïnvloeden bij atrium fibrilleren

De nieuwe orale anticoagulantia

NOAC S E N D E H U I S A R T S.

Antitrombotisch beleid. Karina Meijer ochtendrapport Interne Geneeskunde

Boezemfibrilleren in de praktijk

P2Y12-remmer + salicylaat antitrombotisch OF P2Y12-remmer + cumarine/doac OF P2Y12-remmer + salicylaat antitrombotisch + cumarine/doac

Voorkamerfibrillatie: ontstolling anno Frank Provenier

Anticoagulatie in veneuze thromboembolie: Dr Mathias Leys Pneumologie AZ Groeninge - Kortrijk

Boezemfibrilleren Medicamenteuze behandeling

Perioperative management of NOACs

Trombosezorg in het DOACtijdperk. nationale antistollingsdag 4 oktober 2017 sander van doorn

Voorkamerfibrillatie: heeft edoxaban een meerwaarde boven warfarine?

Atriumfibrilleren. Ineke Baas-Arends Verpleegkundig Specialist Cardiologie Poli Atriumfibrilleren en Hartfalen Martini Ziekenhuis

ESC richtlijn boezemfibrilleren 2016

Indicatie antistolling. NOAC/DOAC Is de praktijk net zo verwarrend als de naam.? Indicaties VKA in NL Wat gebruikten we. Het stollingsmechanisme

HF & AF: Antistolling

Protocol: NOACs bij boezemfibrilleren en hartfalen

Atriumfibrilleren: Altijd naar de cardioloog?

NOAC s: New Oral Anticoagulants

Praktische handvaten voor het gebruik van Antistolling in de eerste lijn

Prof. Dr. Hein Heidbuchel. Bouwen aan een gestructureerd netwerk voor VKF-patiënten

Antistolling: stand van zaken. R.F.J. Schop, internist-hematoloog P.P.P.H. van den Homberg, huisarts, GC Krimpen

Antitrombotica. Nederlands Vasculair Forum Melvin Lafeber. AIOS Interne (Vasculaire/Klinische Farmacologie)

NOACs: de dagelijkse praktijk binnen de cardiologie

Antistolling rondom chirurgische interventies bij patiënten met verhoogd tromboembolierisico

Disclosure. (potentiële) belangenverstrengeling. Voor bijeenkomsten mogelijke relevante relaties met bedrijven

Pradaxa Dr. W.H. Roemer

Antitrombotica tijdens de peri-operatieve fase. Dr. Dirk Verleyen Cardioloog AZ St-Lucas Brugge

Stolling en antistolling. Prof.dr. Karina Meijer Afdeling Hematologie UMCG Transmuraal Trombose Expertisecentrum Groningen

Aanpak van CVA. Robin Lemmens

DE NIEUWE ANTISTOLLINGSMIDDELEN IN DE CARDIOLOGISCHE PRAKTIJK CONFLICT OF INTEREST STATEMENT BIJDRAGE PRESENTATIE VRAAG VRAAG VRAAG

QTc, Wat moet je ermee? J.A. Janson fellow IC, AIOS cardiologie

Wat doet u? Thuisbehandeling longembolie is nu al veilig. Start behandeling in het ziekenhuis. Na 1 dag naar huis. Na 2 dagen naar huis

Cardiale oorzaken CVA

Atriumfibrilleren, thrombose en nieuwe antistollingsmiddelen

Boezemfibrillerenbijeenkomst in het Martini Ziekenhuis. Vragen en antwoorden

Vragen/ Antwoorden n.a.v. Boezemfibrilleren-bijeenkomst in het Martini Ziekenhuis te Groningen

DR SELLESLAGH ST JOZEF KLINIEK BORNEM 29/09/2016

Diabetes in ACS. Dr. M.A. Brouwer, UMC Nijmegen. No disclosures

CVRM addendum (kwetsbare) ouderen

Praktische handvatten voor het gebruik van Antistolling in de eerste lijn

Antistolling: Kunt u het bijhouden?

Behandeling DVT/PE hoort NIET thuis in de eerste lijn

ACUUT CORONAIR SYNDROOM. 12 februari 2015 Esther de Haan Verpleegkundig specialist cardiolgie St Antonius Ziekenhuis

Nascholing Antistolling

CARDIOVASCULAIR RISICO MANAGEMENT BIJ DEMENTIE

Linker hartoor sluiting: WATCHMAN

Perioperatief beleid t.a.v anticoagulantia de nieuwste inzichten. Felix van der Meer Afdeling Trombose en Hemostase Trombosedienst Leiden

Nimodipine. Luuk van den Bersselaar, ANIOS IC April 2019

Praktische aspecten van de nieuwe bloedverdunners. Cardio december 2012

The year in review Traumatologie en hematologie. Astrid Hoedemaekers

Antistollingstherapie wacht grote doorbraak. door Marc de Leeuw

Gender differences in heart disease. Dr Danny Schoors

DOACs in 15 dia s Transmuraal Trombose Expertise Centrum Groningen

Antistolling Oh FAQ. Ze prikken mij lek. Pt, een man van 58 komt bij huisarts, VG PAF sinds 2009, 3 x cardioversie RR, TIA, normaal echo cor

Perioperatief beleid. van patiënten behandeld met bloedverdunners

Preventie en behandeling trombo-embolische aandoeningen. FTO Paul van Buuren

Factor Xa remmers en directe trombine remmers. (nieuwe orale anticoagulantia, NOAC) bij kwetsbare

Time is brain J.M.P. Rovers, Clinic Allemaal Transmuraal,

Uw brief van Uw kenmerk Datum 14 februari 2013 Farma februari 2013

Transcriptie:

Antistollingstherapie Boezemfibrilleren Charles Kirchhof Rijnland Ziekenhuis, Leiderdorp

ESC Guidelines 2010

ESC Guidelines 2010 Do: 1.Preventie van AF gerelateerde complicaties 2.Optimale veiligheid van behandeling 3.Behandeling van klachten Don t: 1.Kiezen tussen Rate OR Rhythm control 2.Agressieve conversie strategie ter behoud SR 3.ASCAL profylaxe

CHADS 2 versus CHA 2 DS 2 -VASc Guideline ACC/AHA/ESC 2006: VKA INR 2-3 Eerste evidence based risk score voor Stroke in nonvalvular AF

CHADS 2 : Onduidelijkheid over intermediate risk Problemen in de praktijk: 1.Naleving CHADS 2 (55%) 2.Wat te doen in intermediate group 3.Wat te doen bij verhoogd bloedingsrisico CHADS 2 2 AF 1 Vit-K antagonist ASA? ASA? 65 75 90 40 Leeftijd 60 80 100

CHA 2 DS 2 -VASc

CHA 2 DS 2 -VASc Preferred: OAC rather than ASA Preferred: No antitrombotic therapy rather than ASA

Stroke Risk in AF patients VKA INR 2-3 CHADS 2 VKA INR 2-3

Vitamine-K antagonisten Vit-K antagonisten (marcoumar, sintrom, warfarine): Goedkoop, adequate infrastructuur voor controle Makkelijk te couperen Belastend voor patiënt Suboptimaal tgv nauwe therapeutische breedte invloed van voeding Invloed van R/ 4.0 3.0 2.0 1.0 INR Bloeding CVA INR Oplossing?: Factor Xa-antagonisten of directe Trombine-antagonisten?

Dabigatran, Rivaroxaban, Apixaban, Endoxaban voor trombo-embolische preventie bij AF

RE-LY: Cumulative Hazard Rates for the Primary Outcome of Stroke or Systemic Embolism Connolly SJ et al. N Engl J Med 2009;361:1139-1151

RE-LY: Safety outcomes Connolly SJ et al. N Engl J Med 2009;361:1139-1151

ARISTOTLE: Apixaban versus Warfarine Granger CB. NEJM 2011; 365: 981-992

ARISTOTLE: Apixaban versus Warfarine Granger CB. NEJM 2011; 365: 981-992

Appropriate AF management? 1. Prevention, Symptoms + V-Rate 2. Rhythm 3. Improving CV Outcome Camm AJ, Reiffel JA. Eur Heart J Suppl 2008;10:H55-78.

Rate-related complicaties (RACE II) < 80/min Primary Outcome: Composite endpoint: < 110/min CV death, Hosp heart failure, Stroke, Embolism, Bleeding, Arrhythmic event Van Gelder IC et al. NEJM 2010; 362: 1363-1373

Appropriate AF management? 1. Prevention, Symptoms + V-Rate 2. Rhythm 3. Improving CV Outcome Camm AJ, Reiffel JA. Eur Heart J Suppl 2008;10:H55-78.

3 key-issues bij acuut AF 1. Onderliggende oorzaak AF Behandelbaar? 2. Trombo-embolic Risk CHA 2 DS 2 -VASc, INR, TEE? 3. Cardiale functie en hemodynamische status Rate- or Rhythm control? Risico s van gekozen strategie Recidief kans Chemische of Elektrische conversie naar SR

ESC guidelines 2010 Acute conversie: farmacologisch of elektrisch? Succes: slechts 2 P-toppen lang = Cardiac RESET

ESC guidelines 2010 Conversion technique > 75% NL

Toch Chemische Conversie? Welk antiaritmicum? Flecaïnide: AF < 24 h; 67-92% SR in 6H Propafenon: AF < 24 h; 41-91% SR in 6H Beiden NIET bij verminderde LV / ischemie /structurele hartziekten / geleidingsstoornis

Welk antiaritmicum? Flecaïnide: AF < 24 h; 67-92% SR in 6H Propafenon: AF < 24 h; 41-91% SR in 6H Beiden NIET bij verminderde LV / ischemie /structurele hartziekten / geleidingsstoornis Amiodarone: AF < 48 h; 80-90% SR in 24H Ibutilide: AF < 48 h; 50% SR, veel NSVT s door QT prolongatie (10%), langdurige nabewaking Vernakalant: AF < 48 h; 52% SR in 90 minuten; Geen proaritmische bijwerkingen

Action Potential in the Atria and the Ventricles: Some K + Ion Currents Are Present Only in the Atria 1 I to1 Atrial AP I Kur I I Kur I K-Ach to I Kr I Ks I K1 I K(ATP) I Kr I Ks I K1 I KATP I K-Ach Atrium I to1 Ventricular AP I Kr I Ks I to I Kr I Ks I K1 I K(ATP) I K1 IKATP Ventricle AP = action potential; I to = transient outward current; I Kur = ultrarapid delayed-rectifier potassium current; I Kr = rapid delayed-rectifier potassium current; I Ks = slow delayed-rectifier potassium current; I K1 = inward rectifier potassium current; I K-Ach = acetylcholineregulated potassium current; I K(ATP) = ATP-sensitive potassium current. 1. Ravens U et al. Europace. 2008;10:1133 1137. Adapted with permission from Ravens U et al. Europace. 2008.

Vernakalant Voornamelijk atrium specifiek door blokkade van I Kur & I KAch, maar ook enige I to & I Na blokkade Hierdoor actie potentiaal duur verlenging Geen proaritmische bijwerkingen Geen QT-verlenging of andere SAE Hierdoor veilig en bruikbaar bij patiënten met contra-ïndicaties voor klasse Ic antiaritmica

Percentage of Patients With Conversion of AF AVRO trial: Rapid Conversion of AF With Vernakalant for Infusion vs Amiodarone 0.6 Vernakalant (N=116) 51.7% 0.4 P<0.0001 0.2 0 Amiodarone (N=116) 5.2% Camm AJ et al. JACC 2011, 57: 313-321. 0 5 10 15 20 25 35 50 70 90 Time, minutes In patients with short-duration AF (3 hours to 2 days).

Appropriate AF management? 1. Prevention, Symptoms + V-Rate 2. Rhythm 3. Improving CV Outcome Camm AJ, Reiffel JA. Eur Heart J Suppl 2008;10:H55-78.

Take Home messages 1. Antistolling met Vit-K antagonisten of nieuwe F Xa / Trombine antagonisten op basis van CHA 2 DS 2 -VASc ASA alleen bij laag risico patient of hoog bloedingsrisico 2. Nieuwe F Xa- of Trombine-antagonisten lijken superieur aan vitamine K antagonisten t.a.v. effectiviteit en veiligheid 3. Bij recent ontstaan AF is chemische conversie de therapie van eerste keuze, en dan bij voorkeur met behulp van een veilig en snel werkend antiaritmicum (Flecaïnide, Vernakalant)

Behandeling AF door decennia heen 70-80: mechanisme atrium fibrilleren 80-90: farmacologische behandeling AF 90-00: electrical remodeling, agressief behandelen, behoud van sinus ritme 00-05: rate versus rhythm control 05-10: geïndividualiseerde behandeling, preventie complicaties

Conclusion In patients with atrial fibrillation, dabigatran given at a dose of 110 mg was associated with rates of stroke and systemic embolism that were similar to those associated with warfarin, as well as lower rates of major hemorrhage Dabigatran administered at a dose of 150 mg, as compared with warfarin, was associated with lower rates of stroke and systemic embolism but similar rates of major hemorrhage