Colofon Bronnen: CBS (215) Stateline; Aandeel vrijwilligers per provincie. Auteurs: Els Hiemstra Sarah Ritzen Opmaak: Wiekie van der Geest Vrijwilligers Academie Fryslân Westersingel 4 8913 CK, Leeuwarden 58 3 3 134 info@vafryslan.nl vrijwilligersacademiefryslan.nl
Inhoud Inleiding 1 Leeswijzer 1 De respondenten 3 Top 1 trainingen 5 De thema s 6 Financiën 6 Natuurbeheer 7 Basisvaardigheden 8 PR en communicatie 9 Besturen en beleid maken 1 Werven en coördineren van vrijwilligers 11 Vrijwillige hulpverlening 12 Zorg 13 Evenementen en horeca 14 Andere culturen 15 Sport 16 Kunst en cultuur 17
Inleiding De Vrijwilligers Academie Fryslân (VA Fryslân) is een netwerkorganisatie die het scholingsaanbod van diverse organisaties bundelt en dit aanbod op overzichtelijke manier ontsluit voor vrijwilligers, mantelzorgers en professionals die met vrijwilligers werken. De VA Fryslân heeft in principe zelf geen trainingen in huis, maar functioneert als makelaar tussen vraag en aanbod. Het eerste jaar van haar bestaan stond in het teken van het verzamelen en bundelen van het scholingsaanbod dat beschikbaar is binnen het netwerk. Om het scholingsaanbod beter aan te laten sluiten bij de scholingswensen van vrijwilligers is door de VA Fryslân in het najaar van 216 een scholingswensen-onderzoek gehouden. De enquête is samengesteld met behulp van partnerorganisaties. Per thema hebben de logische aanbieders input gegeven ten aanzien van de antwoordmogelijkheden. De enquête is alleen verspreid onder Friese vrijwilligers. De scholingswensen van mantelzorgers en professionals die met vrijwilligers werken zijn hiermee dus niet in beeld gebracht. De enquête kon uitsluitend digitaal worden ingevuld. De uitnodiging aan vrijwilligers om de enquête in te vullen is verspreid via nieuwsbrieven van de VA Fryslân, sociale media en door rechtstreekse mailingen van partnerorganisaties naar hun eigen achterban. In dit document vindt u de uitkomsten van de enquête. De enquête is ingevuld door 5 respondenten en is daarmee niet representatief (58% van de Friezen doet vrijwilligerswerk; bron CBS 215). De resultaten geven wel inzicht in de scholingswensen van vrijwilligers. De uitkomsten worden per thema steeds vergeleken met het huidige aanbod binnen de VA Fryslân. Door opgedane ervaringen met trainingen en workshops gedurende het eerste jaar naast de resultaten uit dit onderzoek te leggen en het websitegebruik te analyseren, proberen we zo goed mogelijk inzicht te geven in de scholingswensen van vrijwilligers. Leeswijzer - Doordat niet iedere partnerorganisatie gekozen heeft voor een rechtstreekse mailing, is het aantal respondenten in de ene sector/regio hoger dan de andere. - Doordat men bij een aantal vragen meerdere antwoorden kon geven en de vragen niet verplicht beantwoord moesten worden, kan het zijn dat het totaal in een grafiek hoger of lager uitkomt dan het totaal aantal respondenten van de enquête. - In de rapportage wordt steeds onderscheid gemaakt in het open aanbod van de VA Fryslân en het aanbod op maat. Voor workshops en trainingen in het open aanbod kunnen vrijwilligers zich individueel inschrijven. De trainingen en workshops in het aanbod op maat kunnen in-company worden ingekocht door gemeenten en organisaties. - De grafieken worden steeds weergegeven in absolute aantallen. - Bij de grafieken is de optie geen interesse buiten beschouwing gelaten. - Doordat het aantal respondenten in meerdere gemeenten te laag was om de uitkomsten per gemeente te analyseren, is de analyse uitgevoerd op regioniveau. 1
De regio s zijn als volgt ingedeeld: Noordwest Fryslân (NWF): Leeuwarden (LWD): Noordoost Fryslân (NOF): Zuidwest Fryslân (ZWF): Zuidoost Fryslân (ZOF): Franekeradeel, Harlingen, Het Bildt, Leeuwarderadeel, Littenseradiel, Menameradiel Leeuwarden Achtkarspelen, Dantumadiel, Dongeradeel, Ferwerderadiel, Kollumerland, Tytsjerksteradiel De Fryske Marren, Súdwest Fryslân Heerenveen, Ooststellingwerf, Opsterland, Smallingerland, Weststellingwerf. Aangezien er slechts één vrijwilliger van de Waddeneilanden de enquête heeft ingevuld, is deze regio buiten beschouwing gelaten. De trainingen op de website van de VA Fryslân zijn onderverdeeld in verschillende thema s. Dezelfde onderverdeling is gebruikt om de scholingswensen van vrijwilligers in beeld te brengen. Het thema vrijwillige hulpverlening is op de website te vinden onder de knop maatschappelijke ondersteuning. Trainingen ten aanzien van werven en coördineren van vrijwilligers is op de website ondergebracht onder de knop vrijwilligerswerk. Per thema konden de respondenten aangeven in welke trainingen men wel of niet geïnteresseerd is. De thema s waren: - Financiën, - Natuurbeheer, - Basisvaardigheden, - PR en communicatie, - Besturen en beleid maken, - Werven en coördineren van vrijwilligers, - Vrijwillige hulpverlening, - Zorg, - Evenementen en horeca, - Andere culturen, - Sport, - Kunst en cultuur. 2
- De respondenten LWD 38 NWF 37 ZWF 154 NOF 11 ZOF 72 Aantal respondenten per regio Het totaal aantal respondenten (5) per regio verschilt. Dit betekent niet dat er minder scholingswensen in die regio zijn, maar slechts dat minder mensen uit die regio de enquête hebben ingevuld. Houd hier rekening mee tijdens het interpreteren van de grafieken die hierop gebaseerd zijn. Leeftijd 21% 7% 34% 7% 8% 23% Wat voor vrijwilligerswerk doet u? 21-3 jaar 31- jaar 41-5 jaar 51- jaar 61-7 jaar Ouder dan 7 jaar Geslacht 61% 39% 3
In welke sectoren zijn de respondenten werkzaam? Resultaten van de optie overig. Overig 5 15 2 25 3 35 Wat opvalt, is dat de meeste respondenten werkzaam zijn als vrijwilliger in de sector Welzijnszorg & Maatschappelijke hulpverlening. Dit betekent niet dat hier ook daadwerkelijk het meeste vrijwilligerswerk wordt verricht, maar dat de meeste respondenten die de enquête hebben ingevuld werkzaam zijn in deze sector. 4
Top 1 trainingen Uit de analyse blijkt dat er weinig regionale verschillen te zien zijn in de top 1 trainingen. De grafiek is dan ook op provinciaal niveau weergegeven. Alleen de interesse voor de training van idee naar project scoort iets hoger in de regio Noordoost. Opvallend is dat de top 1 trainingen allemaal thema- en sector overstijgend zijn. De top 1 Vinden en binden van vrijwilligers Subsidies aanvragen Succesvol inzetten van social media Communicatievaardigheden PR maken doe je zo Inzicht in andere culturen Schrijven van een persbericht Van idee naar project Fondsenwerving Begeleiden van vrijwilligers 2 8 5
De thema s Financiën 1 8 Een projectbegroting maken Samenwerken met het bedrijfsleven Crowdfunding Basistraining penningmeesterschap Fondsenwerving Subsidies aanvragen Boekhouden 2 5 1 15 2 25 3 35 Er zijn verschillende onderwerpen aangegeven in de optie overig van dit thema. Het onderwerp dat het meest werd genoemd, was Schuldhulpverlening. Daarnaast gaf men aan interesse te hebben in Sociale wetgeving, Belasting, Budgetbeheer en Veiligheid omtrent financiën. 6 2 8
Natuurbeheer Aanleg en onderhoud moestuinen 1 8 Onderhoud eendenkooien Erfbeplanting Landschap en landschapsbeheer Stinzenflorabeheer Maaien met de zeis Snoeien van (fruit)bomen Aanleg en onderhoud siertuinen 2 5 1 15 2 25 Bij de optie overig van dit thema werd het onderwerp Natuurwet in de praktijk aangegeven. 7 2
Basisvaardigheden 1 8 2 Presenteren Sociale vaardigheden omgaan met mijn eigen administratie (beter) leren rekenen Digitale vaardigheden vervolg Digitale basis vaardigheden (beter) leren schrijven (beter) leren lezen (begrijpend lezen) Gastvrijheid/hospitality Communicatievaardigheden Samenwerken 1 2 3 Er zijn verschillende onderwerpen aangegeven in de optie overig van dit thema. Respondenten gaven aan de volgende onderwerpen interessant te vinden: Excel, Computercursus, Onderwijs in de breedste zin, Coachen en lesgeven en Mensen beter leren aanvoelen. 8 2 8
PR en communicatie 1 8 2 Bij de optie overig van dit thema werd het onderwerp Schrijven van wedstrijdverslagen aangegeven. 9 PR maken doe je zo Schrijven voor het web Succesvol inzetten van social media Schrijven van een persbericht 1 2 3 5 2 8
Besturen en beleid maken 1 8 2 Accommodatie en/of kantine Samenwerking en maatschappij Beleidsplan schrijven Besturen, hoe doe je dat? Teamvorming en samenwerken Van idee naar project Onderhandelen en beïnvloeden 1 2 3 Bij de optie overig van dit thema werd het onderwerp Energiebesparing, Algemene kostenbesparing en Hoe kom je het beste tot je recht in vergaderingen aangegeven. 2 8 1
Werven en coördineren van vrijwilligers 1 Vrijwilligers en personeel Begeleiden van vrijwilligers Vinden en binden van vrijwilligers 8 Werven van nieuwe doelgroepen 2 Ontwikkelen van vrijwilligersbeleid 2 Er zijn geen onderwerpen genoemd bij de optie overig. 2 8 11
Vrijwillige hulpverlening 1 Schuldhulpverlening Leren signaleren 8 Werken vanuit zelfregie Omgaan met privacy en persoonsgegevens 2 Contacten leggen en onderhouden 5 1 15 2 Bij de optie overig van dit thema werd het onderwerp Omgaan met slecht verstaanbare mensen, Hoe ga je om met problemen die je tegenkomt en Basistraining Wmo aangegeven. 2 8 12
Zorg 1 Succesvol samenwerken met (zorg)professionals Eigen grenzen bewaken 8 Kennis van en omgaan met ziektebeelden 2 1 2 3 Bij de optie overig van dit thema werd het onderwerp Omgaan met moderne rolstoelen, Levensverhalen schrijven voor dementerenden, BHV, VCA en EHBO aangegeven. Huidig aanbod De training Succesvol samenwerken met (zorg)professionals is alleen in het open aanbod aangeboden, en bedoeld voor professionals. In het aanbod op maat zijn verschillende trainingen beschikbaar over dit thema. De workshop Omgaan met dementie door middel van theater en muziek is tweemaal afgenomen door derden. 13 2
Evenementen en horeca 1 8 Coördinatie en aansturing van vrijwilligers Vergunningverlening en samenstellen draaiboeken Verkeersregelaar Instructie Verantwoord Alcohol schenken (IVA) Sociale hygiëne 2 2 4 6 8 1 12 14 16 18 Bij de optie overig van dit thema werd het onderwerp Hygiëneregels aangegeven. 2 14
Andere culturen 1 Interculturele communicatie 8 Omgaan met trauma's Inzicht in andere culturen 2 5 1 15 2 25 3 35 Er zijn geen onderwerpen genoemd bij de optie overig. 2 8 15
Sport 1 8 2 Ledenwerving en behoud Sportiviteit en respect Sporters met auditieve/visuele beperking Sporters met een verstandelijke Sportongevallen en blessures Weerbaarheid voor trainers en coaches Herkennen van seksuele intimidatie Sporters met gedragsproblematiek Jongeren met autisme trainen en coachen Jeugd met (risico op) overgewicht Trainen en coachen van pubers Coachen op sociaal gedrag 5 1 15 Er zijn geen onderwerpen genoemd bij de optie overig. 2 16
Kunst en cultuur 1 8 Wordt de beste productieleider die je kunt zijn De organisatie van een cultureel project ZZP Salon voor ondernemers in de Kunsten Artistiek naar een hoger plan Schrijven (Friestalig) toneel 2 Regieopleiding amateurtheater 2 4 6 8 1 12 14 Er zijn geen onderwerpen genoemd bij de optie overig. 1 2 3 17
Wat mag de maximale eigen bijdrage zijn van één dagdeel training? 8 2 Wanneer willen vrijwilligers trainingen volgen? 18 1 8 2 Ochtend Middag Avond Kosten versus sector Wanneer er gekeken wordt naar de verdeling van bovenstaande grafiek over de verschillende sectoren, komen een tweetal interessante feiten naar voren. Ten eerste: Op de sectoren levensbeschouwelijke organisatie en natuur & milieu na, werd de optie geen eigen bijdrage het vaakst gekozen bij iedere sector. Ten tweede lijkt 25,- het maximum te zijn dat men zelf wil bijdragen aan één dagdeel training of workshop. Alleen bij de sector levensbeschouwelijke organisatie is de optie de werkelijke kosten het vaakst aangegeven. Een eigen bijdrage per persoon wordt alleen in het open aanbod gevraagd. De eigen bijdrage ligt hier tussen de 35,- en 5,-. 18 Tijdstip versus sector Ook bij deze vraag is er gekeken naar de verdeling van de voorkeuren over de sectoren. Bij de meeste sectoren is de voorkeur vrij duidelijk. Alleen bij de sector levensbeschouwelijke organisatie zijn de opties 'ochtend en avond even populair. Vrijwilligers uit de sectoren verpleging & verzorging, welzijnszorg & maatschappelijke hulpverlening, sociaal cultureel werk, ideële organisatie en natuur & milieu geven de voorkeur aan de ochtend. De vrijwilligers uit de sectoren kunst, cultuur & media en burgerinitiatief willen het liefst s middags getraind worden en de vrijwilligers uit de sectoren dorpshuis/multifunctioneel centrum, onderwijs & kinderopvang, belangenbehartigende organisatie en sport- & recreatievereniging geven de voorkeur aan de avond.