Arbeidsveiligheid en aansprakelijkheid vijf jaar rechtspraak Sofie HEYNDRICKX Ezelstraat 25 B-8000 Brugge T +32[0]50 33 82 91 F +32[0]50 47 16 59 advocaten@crivits-persyn.be
Overzicht 1. intro 2. strafrechtelijke verantwoordelijkheid legaliteitsbeginsel personaliteitsbeginsel toerekening van schuld sancties 3. burgerlijke aansprakelijkheid basisregel uitzonderingen 4. evaluatie
1. Intro afbakenen onderwerp geen arbeidsongevallenrecht bronnen wetgeving: relatieve stabiliteit Wet 29 februari 2016 wetgeving: Sociaal Strafwetboek, inw. 1 juli 2011 rechtspraak: 2009-2016 een arbeidsongeval
Intro statistiek arbeidsongevallen Fedris 2015: 137.219 particuliere sector Fedris 2015: 14.184 met bao, particuliere sector Fedris 2015: 111 dodelijke ongevallen, particuliere sector + publieke sector + militairen + NMBS
Zaken Hof van Beroep Gent 5 juni 2014 onderhoud van een klimwissel heftruck begon te slingeren Hof van Beroep Gent 16 december 2010 werken op een werf met verschillende aannemers slachtoffer viel door trapgat Hof van Beroep Brussel 20 september 2016 Onderhoud installatie asfaltmengcentrale Slachtoffer raakte gekneld
Zaak 1 legaliteitsbeginsel of wettigheidsbeginsel zaak 1: artikel 13 K.B. 27 maart 1998 artikel 418 Sw.
Zaak 1 Artikel 13 van het K.B. van 27 maart 1998: voorstellen en adviezen in het kader van het dynamisch risicobeersingsysteem onderzoek ongevallen en maatregelen voorstellen effectieve controle op arbeidsmiddelen, CBM, PBM, gebruikte stoffen en preparaten opsporen problemen van psychosociale aard tijdig advies inwinnnen van EPBW controle op verdeling van de taken en de bekwaamheid van de medewerkers waken over naleving van de instructies die in toepassing van de welzijnsreglementering moeten worden verstrekt zich ervan vergewissen dat de werknemers de instructies die gegeven werden goed begrepen en uitgevoerd worden onthaal beginnende werknemer organiseren en ervaren werknemer aanduiden die belast is met het begeleiden van de beginnende werknemer
Zaak 1 artikel 418 Sw. fout: onzorgvuldig handelen schade causaal verband
Zaak 1 personaliteitsbeginsel en toerekening artikel 13 K.B. 27 maart 1998: werkgever zijn lasthebber zijn aangestelde artikel 418 Sw.: eenieder
Zaak 1 uitspraak rechtstreeks leidinggevende: 1.100 euro boete directeur-generaal: vrijspraak plaatselijke directeur: 1.100 euro boete onderneming: 5.500 euro
Zaak 2 legaliteitsbeginsel procedure werken met derden art. 13 K.B. 27 maart 1998 art. 418 Sw.
Zaak 2 procedure werken met derden: artikelen 8 e.v. Welzijnswet overeenkomst informatie uitwisseling
Zaak 2 personaliteit en toerekening procedure werken met derden werkgever zijn lasthebber zijn aangestelde art. 13 K.B. 27 maart 1998 werkgever zijn lasthebber zijn aangestelde art. 418 Sw. eenieder
Zaak 2 Uitspraak zaakvoerder onderaannemer: vrijspraak werknemer onderaannemer: vrijspraak werknemer hoofdaannemer: vrijspraak onderaannemer: 2.750 euro boete hoofdaannemer: 2.750 euro boete
Zaak 3 legaliteitsbeginsel artikel 13 K.B. externe diensten: overeenkomst artikel 18 K.B. externe diensten: jaarlijkse rondgang artikel 418 Sw.
Zaak 3 personaliteit en toerekening artikelen K.B. externe dienst: voor 1 juli 2011 werkgever zijn lasthebber zijn aangestelde externe diensten na 1 juli 2011 geen externe diensten na 1 mei 2016 ook externe consultant
Zaak 3 Nieuwe regels: persoon geen deel personeel werkgever aan wie opdrachten in toepassing van de welzijnswet werden toevertrouwd die de opdrachten in strijd uitoefent of niet uitoefent van toepassing vanaf 1 mei 2016
Zaak 3 personaliteit en toerekening Artikel 418 Sw. eenieder, dus ook externe dienst
Zaak 3 uitspraak externe dienst: vrijspraak
Evaluatie strafrechtelijke verantwoordelijkheid realiteit, zeker bij ernstig arbeidsongeval legaliteitsbeginsel geen beletsel voor vervolging rechtspersoon, maar ook fysieke personen verzwaring sancties burgerlijke aansprakelijkheid complexiteit neemt nog toe verzekerbaar, maar niet steeds verzekerd
Meer informatie? C. Persyn en A. Van Regenmortel, Het risico op aansprakelijkheid bij inbreuken op de welzijnsreglementering geanalyseerd, De Preventieadviseur van morgen, Reeks Gevormd Welzijn, Antwerpen, Intersentia, 2009, 23-78. F. Lagasse et M. Palumbo, Bien-être au travail et responsabilité pénale, Louvain-la-Neuve, Anthémis, 2006, 219p.