Hulpverleningszones: tijd voor een zonaal verhaal 21 november 2016

Transcriptie

1 Hulpverleningszones: tijd voor een zonaal verhaal 21 november 2016 #vvsgbwcongres

2 Welk beleid inzake welzijn op het werk? Koen Scheppers #vvsgbwcongres

3 Het welzijnsbeleid en de rol van de hiërarchische lijn Koen Scheppers FOD WASO TWW Antwerpen

4 Overzicht Welzijnsbeleid Werkgever Hiërarchische lijn Werknemers Preventieadviseur Aankoopprocedure Ongevallen Vragen

6 Werkgever / werknemer? Vrijwillige brandweer? Vrijwilligers niet onderworpen, tenzij gezagsverhouding Het gaat enkel om een vrijwillig engagement Tussenkomsten en activiteiten zijn altijd onder gezag

7 Welzijnsbeleid De cirkel van Deming

8 De betrokken partijen

9 De plichten en opdrachten van de werkgever Structurele, planmatige aanpak! De hiërarchie van preventiemaatregelen toepassen: 1. Primaire preventie: bestrijden bij de bron 2. Secundaire preventie: collectieve bescherming persoonlijke bescherming 3. Tertiaire preventie: o.a. noodmaatregelen en eerste hulp

10 De plichten en opdrachten van de werkgever Meer uitgewerkt wordt dit: 1. risico s voorkomen 2. de evaluatie van de risico s die niet kunnen voorkomen worden 3. risico s bestrijden bij de bron 4. vervangen wat gevaarlijk is door dat wat niet of minder gevaarlijk is 5. voorrang aan collectieve beschermingsmaatregelen boven persoonlijke beschermingsmaatregelen 6. de aanpassing van het werk aan de mens 7. risico s zo veel mogelijk beperken, rekening houdend met de stand van de techniek 8. materiële maatregelen hebben voorrang op iedere andere maatregel 9. voorlichting, informatie, opleiding, 10. signalisatie

11 De plichten en opdrachten van de Verdere taken: werkgever rekening houden met de stand van de techniek: normen en codes van goede praktijk volgen een vormingsprogramma opmaken een planmatige aanpak => een ruim, maar belangrijk takenpakket.

12 De plichten en opdrachten van de leden van de hiërarchische lijn 1. voorstellen en adviezen formuleren aan de werkgever in het kader van het dynamisch risicobeheersingsysteem. => actief voorstellen doen i.v.m. planmatige aanpak. 2. ongevallen en incidenten die zich op de arbeidsplaats hebben voorgedaan onderzoeken en maatregelen voorstellen om dergelijke ongevallen en incidenten te voorkomen.

13 De plichten en opdrachten van de leden van de hiërarchische lijn 3. opsporen van de problemen van psychosociale aard verbonden aan het werk en waken over de tijdige behandeling ervan; 4. een effectieve controle uitoefenen op de arbeidsmiddelen, de collectieve en persoonlijke beschermingsmiddelen, teneinde onregelmatigheden vast te stellen en maatregelen te nemen om hieraan een einde te maken 5. tijdig het advies inwinnen van de Diensten voor Preventie en Bescherming op het werk, dit is zowel de interne als de externe preventiedienst.

14 De plichten en opdrachten van de leden van de hiërarchische lijn 6. controleren of de verdeling van de taken op een zodanige wijze gebeurt dat de verschillende taken worden uitgevoerd door de werknemers die de daartoe vereiste bekwaamheid hebben en de vereiste opleiding en instructies hebben ontvangen. 7. waken over de naleving van de instructies die in toepassing van de wetgeving inzake het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk moeten worden verstrekt.

15 De plichten en opdrachten van de leden van de hiërarchische lijn 8. zich ervan vergewissen dat de werknemers de inlichtingen die zij gekregen hebben in toepassing van de wetgeving inzake het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk goed begrijpen en in praktijk brengen. 9. het onthaal van elke beginnende werknemer organiseren en een ervaren werknemer (peter of meter) aanduiden die ermee belast is deze te begeleiden.

16 De opleiding van de hiërarchische lijn Strategie dynamisch risicobeheer communicatie-toolbox-overleg ongevallenonderzoek incidentenonderzoek risico-observatie risico-evaluatie taakanalyses opstellen van instructies onthaal van nieuwe werknemers psychosociale aspecten van het werk

17 De plichten en opdrachten van de werknemers 1. op de juiste wijze gebruik maken van machines, toestellen, gereedschappen, gevaarlijke stoffen, vervoermiddelen en andere middelen 2. op de juiste wijze gebruik maken van de persoonlijke beschermingsmiddelen die hun ter beschikking zijn gesteld en die na gebruik weer opbergen

18 De plichten en opdrachten van de werknemers 3. de specifieke veiligheidsvoorzieningen van met name machines, toestellen, gereedschappen, installaties en gebouwen niet willekeurig uitschakelen, veranderen of verplaatsen en deze voorzieningen op de juiste manier gebruiken 4. de werkgever en de interne dienst voor preventie en bescherming op het werk onmiddellijk op de hoogte brengen van iedere werksituatie waarvan zij redelijkerwijs kunnen vermoeden dat deze een ernstig en onmiddellijk gevaar voor de veiligheid en de gezondheid met zich brengt, alsmede van elk vastgesteld gebrek in de beschermingssystemen

19 De plichten en opdrachten van de werknemers 5. bijstand verlenen aan de werkgever en de interne dienst voor preventie en bescherming op het werk, zolang dat nodig is om hen in staat te stellen alle taken uit te voeren of aan alle verplichtingen te voldoen die met het oog op het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk zijn opgelegd 6. bijstand verlenen aan de werkgever en de interne dienst voor preventie en bescherming op het werk, zolang dat nodig is, opdat de werkgever ervoor kan zorgen dat het arbeidsmilieu en de arbeidsomstandigheden veilig zijn en geen risico s opleveren voor de veiligheid en de gezondheid binnen hun werkterrein

20 De plichten en opdrachten van de werknemers 7. op positieve wijze bijdragen tot het preventiebeleid dat wordt tot stand gebracht in het kader van de bescherming van de werknemers tegen geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk, zich onthouden van iedere daad van geweld, pesterijen of ongewenst seksueel gedrag op het werk en zich onthouden van elk wederrechtelijk gebruik van de klachtenprocedure

21 De plichten en opdrachten van de werknemers Dit is de samenvatting van iedere onthaalbrochure! Voldoende begeleidingsmaatregelen voorzien. Werkgever moet (kunnen) optreden indien zwaarwichtige overtredingen.

22 Opdrachten Taken en opdrachten van de preventieadviseur Bijstand verlenen Realiseren Adviseren Taken Periodiek Permanent Occasioneel

23 Taken en opdrachten van de Bijstand verlenen preventieadviseur meewerken aan identificatie van gevaren deelnemen aan studie van arbeidsongevallen deelname analyse beroepsziekten deelname analyse oorzaken psychosociale risico's bijdragen onderzoeken mbt ergonomie & stress voorstellen ivm onthaal, informatie, vorming uitwerken van propagandamiddelen

24 Taken en opdrachten van de preventieadviseur Realiseren deelname aan de coördinatie van derden meewerken aan de noodprocedures meewerken aan de organisatie van de EHBO secretariaat CPBW

25 Taken en opdrachten van de Adviseren preventieadviseur advies ivm resultaten risicoanalyse voorstellen formuleren voor globaal preventieplan & jaaractieplan advies organisatie arbeidsplaats, werkpost, omgeving, agentia, arbeidsmiddelen, uitrusting, 5A's advies hygiëne, sanitaire installaties advies opmaak instructiekaarten procedures brand & nood advies vorming van werknemers advies ivm welzijn aan werkgever & CPBW beantwoorden van vragen ivm wetgeving.

26 Taken en opdrachten van de preventieadviseur Periodiek jaarlijks grondig werkplaatsbezoek opstellen maandverslag (bijlage II) opmaak jaarverslag (bijlage III) secretariaat CPBW

27 Taken en opdrachten van de Permanent preventieadviseur veelvuldige werkplaatsbezoeken onderzoekingen voor verbetering welzijn kennis nemen van technieken & procédés documentatie bijhouden (bijlage I) De regelgeving die van toepassing is. Akten en documenten opgelegd door deze regelgeving Alle andere documenten ter verbetering van welzijn Drie lijsten (te keuren en controleren / gevaarlijke producten / emissiepunten) kennis nemen van de 5A's bijhouden kennisgevingen

28 Taken en opdrachten van de preventieadviseur Occasioneel werkpostonderzoek bij verhoging risico onderzoekingen nav arbeidsongevallen onderzoek ongeval met > 4 dagen arbeidsongeschiktheid maken AO-steekkaart zo 4 dagen arbeidsongeschiktheid (bijlage IV) analyses & controles (doen) uitvoeren maatregelen treffen in noodsituaties omstandig verslag ernstig arbeidsongeval documenten opstellen bij aankoop viseren bestelbon & veiligheidsinstructiekaart / opmaken verslag voor indienststelling bijhouden documenten onthaal & instructies

30 Geschiedenis Voorkomingsbeleid ARAB KB van 20 juni 1975 Stap naar nieuwe aanpak Niet langer technische detailwetgeving Resultaatsverbintenis werkgever Maatregelen ifv de risico s Aanpassing arbeid aan de mens

31 Situering Niet alleen voor arbeidsmiddelen! Ook voor chemische agentia PBM CBM Concrete invulling van de verplichtingen voor de werkgever Risico s voorkomen Aanpassen van het werk aan de mens Risico s beperken door rekening te houden met de stand van de techniek

32 Arbeidsmiddelen KB van 12 augustus 1993 betreffende het gebruik van arbeidsmiddelen Wat zijn ze? alle op de arbeidsplaats gebruikte machines, apparaten, gereedschappen en installaties Gebruik elke activiteit met betrekking tot een arbeidsmiddel, zoals ingebruikneming of buitengebruikstelling, aanwending, vervoer, reparatie, ombouwing, onderhoud, verzorging, waaronder met name ook reiniging

33 De 3 groene lichten Waarom? De werkgever neemt de nodige maatregelen om ervoor te zorgen dat de arbeidsmiddelen die in de onderneming of in de inrichting ter beschikking van de werknemers worden gesteld, geschikt zijn voor het uit te voeren werk of daartoe behoorlijk zijn aangepast

34

35 De drie groene lichten Van toepassing op installaties, machines en gemechaniseerde werktuigen Dus niet voor apparaten en gereedschappen

36 1 ste groen licht Voorstudie en bestelbon Vigerende wetten en reglementen inzake veiligheid en hygiëne Aanvullende voorwaarden in het kader van het dynamisch risicobeheerssingssysteem Visum preventieadviseur belast met de leiding van de IDPB of de afdeling van de IDPB Medewerking van Preventieadviseurs intern/extern volgens de toepasselijke vaardigheden Andere bevoegde personen

37 Minimumeisen Let op: er worden ook minimumeisen bepaald in afzonderlijke KB s voor Beeldschermen Mobiele arbeidsmiddelen Arbeidsmiddelen voor hijsen en heffen Arbeidsmiddelen voor tijdelijke werkzaamheden op hoogte

38 2 de groen licht Bij de levering geeft de leverancier aan de klant een document waarin de naleving van de bij de bestelling geformuleerde vereisten inzake veiligheid en hygiëne verantwoord wordt.

39 3 de groen licht Vóór elke indienststelling is de werkgever in het bezit van een verslag dat de naleving vaststelt van: Vigerende wetten en reglementen inzake veiligheid en hygiëne Aanvullende voorwaarden in het kader van het dynamisch risicobeheerssingssysteem

40 3 de groen licht Opgesteld door preventieadviseurs belast met de leiding van de IDPB of de afdeling van de IDPB Medewerking van Preventieadviseurs intern/extern volgens de toepasselijke vaardigheden Andere bevoegde personen

41 Uitzonderingen Voorschriften bij levering of indienststelling zijn niet van toepassing indien: ze reeds voorzien van een merk van keuring, goedkeuring of overeenkomst (bvb CE-markering). Voor zover gedekt door die keuring of overeenkomst Aanpassingen, samenbouw of wijzigingen vallen hier niet onder machines, installaties en onderdelen gecontroleerd worden door een erkend organisme (Ext. Dienst voor Technische Controles (EDTC)) Aankoop van nieuw exemplaar gelijkvormig aan één waarvoor de procedure reeds volledig werd gevolgd Deze voorschriften zijn wel van toepassing indien het om geëiste aanvullende voorwaarden gaat of om niet door de keuring gedekte aspecten.

42 Na de 3 groene lichten Indien specifiek gevaar: Gebruik blijft voorbehouden aan bepaalde werknemers Betrokken werknemers hebben een specifieke bekwaamheid en kregen een adequate specifieke opleiding Veiligheidsinstructies begrijpbaar voor de werknemers Omstandigheden gebruik, inspectie en onderhoud Voorzienbare abnormale situaties Conclusies uit de opgedane ervaringen Adequaat onderhoud Periodieke controles indien het veiligheidsniveau kan verslechteren

43 Andere verkregen arbeidsmiddelen Verhuur, leasing, ter beschikking gesteld en ontlening Algemene verplichting: ter beschikking gestelde arbeidsmiddelen moeten geschikt zijn Gebruiker is verplicht om opleiding en informatie te voorzien voor de werknemers Goede afspraken zijn voor de andere verplichtingen noodzakelijk

45 Vallen door een dak Ongevallen

46 Ongevallen Aanrijdingen op de openbare weg Verkeersongevallen Tussenkomst bij ongevallen op de weg Verkeer van voertuigen op een afgesloten zone Daalpalen / glijpalen

47 Ongevallen Instorten van (deel van) gebouw. Dakgoot / dakkapel / gevel Eenheid van bevel / communicatie Blindlopen Voedingsslang die op druk komt Glasscherven / breken gelaagd glas Vallen van brandweerwagen Doorknippen elektrische kabel bij opruimwerkzaamheden Brandwonden in nek Vellen van een boom / omvallen van een boom

49 Nog vragen?

50