Ieder resultaat is goed De kwaliteit en keuze van therapie bij VITtherapeuten beoordeeld door cliënten in 2013
Colofon Auteur: drs. Anneke Dorrestein Zij is als senior onderzoeker en adviseur 21 jaar verbonden geweest aan het Provinciaal Onderzoeks- en ontwikkelingsinstituut in Noord-Brabant, het PON. Titel: Uitspraak van een cliënt uit het onderzoek van 2013 Illustratie: Katrien Holland, Tilburg 2014 Het auteursrecht van deze publicatie berust bij de Vereniging van Integraal Therapeuten. Gehele of gedeeltelijke overname van teksten is toegestaan, mits daarbij de bron wordt vermeld. Deze publicatie is te bestellen bij de Vereniging van Integraal Therapeuten. E-mailadres: secretariaat@vit-therapeuten.nl Internet: www.vit-therapeuten.nl
Inhoud 1 Inleiding 4 1.1 Opzet rapportage 4 2 Onderzoeksverantwoording 6 2.1 Doel 6 2.2 De vragenlijst en centrale thema s 6 2.3 Methode 7 2.3.1 Selectie cliënten 7 2.4 Tijd en organisatie 8 3 Beeld van respondenten 9 3.1 Respons 9 3.2 Achtergrondkenmerken 9 3.3 Keuze niet-reguliere hulp 11 4 Waardering therapeutische begeleiding 12 4.1 Goede keuze therapie 12 4.2 Gesignaleerde verandering 12 4.3 Aanmeldingsklachten 12 4.4 Doelen en resultaat 13 4.5 Beoordeling en beleving therapie 15 5 Houding therapeut en informatie 16 5.1 Respectvolle bejegening 16 5.2 Deskundigheid 16 5.3 Informatie van therapeut 16 5.4 Zichzelf voorbereiden 17 6 Waardering organisatie en praktijksfeer 18 6.1 Bereikbaarheid therapeut 18 6.2 Tijdsduur en tijdstip 18 6.3 Wachten 19 6.4 Bereikbaarheid praktijk 19 6.5 Waardering praktijkruimte 19 7 De keuze 20 7.1 Vergoeding van de hulp 20 7.2 Motivatie toegang hulpvorm 20 7.3 De weg ernaartoe 21 8 Conclusie 22 8.1 Kwaliteit hulp 22 8.2 Informatie 23 8.3 Praktijkvoering 23 8.4 Toegang hulpverleningsvorm 24 8.5 Conclusie en aanbeveling 24
1 Inleiding Al vanaf 2005 vraagt de Vereniging van Integraal Therapeuten, de VIT, cliënten naar hun mening over de therapie die zij bij een VIT-therapeut hebben gevolgd. Dit is het cliënttevredenheidsonderzoek, oftewel het CTO. Dit heeft zich ontwikkeld tot een continu online cliëntenonderzoek, waarvan elk jaar een rapportage verschijnt. De VIT is een beroepsvereniging van gekwalificeerde therapeuten die werkzaam zijn in de geestelijke gezondheidszorg. Zij hebben minimaal een hbo- vooropleiding en hebben voor het vak dat zij uitoefenen een door de VIT erkende beroepsopleiding met een diploma afgerond. Daarnaast wordt met kandidaatsleden een toelatingsgesprek gevoerd, waarin wordt nagegaan hoe de praktijk is georganiseerd, of de therapeut in staat is binnen zijn therapeutschap zijn kwaliteiten te benutten, zijn valkuilen te signaleren en hier actie op te ondernemen, en of de therapeut de openheid heeft collega s te raadplegen. Verder wordt nagegaan hoe de houding van de therapeut is tegenover de reguliere hulpverleners en of hij een netwerk heeft waarbinnen doorverwijzing mogelijk is. Het kwaliteitsbeleid van de VIT laat zich ook zien in het toetsen van de na- en bijscholing en het visiteren van de praktijk van de leden van de vereniging. De VIT realiseert zich dat deze aandacht geconcentreerd is op de leden. Zij stelde zich de vraag: wat merken cliënten hiervan? Zijn zij tevreden over de hulp of begeleiding die onze therapeuten bieden? Wat is hun oordeel over de praktijk en de organisatie van onze therapeuten? Wat vinden zij belangrijk? Om daar duidelijkheid over te krijgen heeft de VIT in 2005 een pilotstudie uitgevoerd, waarvan in 2006 de publicatie Alles naar wens verscheen. Op basis van de pilotstudie is besloten een continu online-tevredenheidonderzoek onder cliënten uit te voeren. De VIT heeft als leden, therapeuten die met kinderen werken, de kindertherapeuten, en therapeuten die met volwassen cliënten werken. Voor u ligt de rapportage van het tevredenheidonderzoek onder volwassen cliënten in 2013. De mening van ouders en kindcliënten over de therapie is in een afzonderlijke rapportage weergegeven. 1.1 Opzet rapportage We zetten in hoofdstuk twee de wijze uiteen waarop het onderzoek is uitgevoerd en geven in hoofdstuk drie een beeld van de respondenten. In hoofdstuk vier gaan we in op de vraag hoe cliënten de hulp of begeleiding ervaren. Was deze therapievorm een goede keuze? Wat ervaren zij als resultaat, hebben zij hun doelen bereikt? Hoe is hun waardering van de therapeutische begeleiding? Welk rapportcijfer krijgen de therapeuten? In hoofdstuk vijf geven we de waardering weer die cliënten hebben voor de houding en deskundigheid van de therapeut en voor de informatieverstrekking. We vervolgen in hoofdstuk zes met de waardering voor de praktijkruimte en de organisatie van de praktijkuitvoering. We vervolgen in hoofdstuk zes met de waardering voor de praktijkruimte en de organisatie van de praktijkuitvoering. VIT CTO Volwassen cliënten 2013 Rapportage: Ieder resultaat is goed. Pagina 4 van 24
In hoofdstuk zeven vertellen cliënten waarom zij voor deze hulpverleningsvorm hebben gekozen en wat hun mening is over de toegankelijkheid van deze hulpvorm binnen de geestelijke gezondheidszorg. Ook hoe zij deze hulpverlening of praktijk hebben gevonden, komt naar voren. Ten slotte geven we in hoofdstuk acht een overzicht van de resultaten en formuleren we enkele conclusies. De genoemde percentages in dit rapport zijn bij 0,5 en hoger naar boven afgerond en bij 0,4 of minder naar beneden. Daardoor kan het totale percentage soms net boven of net onder 100% uitkomen. Wanneer in een tabel meerkeuzevragen worden weergegeven zijn de afzonderlijke percentages niet tot een totaal op te tellen. VIT CTO Volwassen cliënten 2013 Rapportage: Ieder resultaat is goed. Pagina 5 van 24
2 Onderzoeksverantwoording Wat is het doel van het onderzoek en waarover zijn vragen gesteld? Welke methode is gebruikt en hoe zijn respondenten geworven? 2.1 Doel Het onderzoek is opgezet om te achterhalen wat de mening van cliënten is over de hulp die zij van VIT-therapeuten hebben ontvangen. Met de uitkomsten stelt het bestuur van de VIT het kwaliteitsbeleid van de vereniging bij of scherpt het aan. Daarnaast krijgen de therapeuten de feedback van hun cliënten toegestuurd, indien respondenten de naam van de praktijk of therapeut hebben vermeld. Zij kunnen op grond hiervan zien wat goed verloopt en waaraan zij in hun werk (extra) aandacht moeten geven. We zien dat zorgverzekeraars invloed willen uitoefenen op de kwaliteitscriteria voor scholing van therapeuten in de zogenaamde nietreguliere hulp. Immers veel cliënten met een aanvullend pakket krijgen sessies van deze therapeuten (voor een deel) vergoed. Men wil er zeker van zijn dat er goede hulp wordt geboden en dat de therapeut met zijn scholing in staat is de grenzen van zijn eigen kunnen in het contact met cliënten aan te voelen, het zogenaamde pluis-/niet-pluisgevoel. Voor dit laatste zou de therapeut in het bezit moeten zijn van psychosociale en/of medische basiskennis. Met dit onderzoek willen we hen, maar ook andere buitenstaanders inzicht geven in de kwaliteit van ons werk en laten zien dat we openstaan voor feedback en dat de cliënt voor ons centraal staat. 2.2 De vragenlijst en centrale thema s In 2013 zijn de tot dan gebruikte vragenlijsten herzien. We wilden met de resultaatmeting van de therapie beter aansluiten bij onderzoeken van andere hulpverleningsvormen, zodat gelijke informatie verstrekt kan worden. Er is daarom opnieuw bronnenonderzoek gedaan naar vragenlijsten die door andere hulpverleningsinstellingen gebruikt worden. Zo is gekeken naar: Zinvol Rommen LSC; de GGZ-Thermometer voor waardering door cliënten; Vragenlijst Ervaringen met de kortdurende ambulante geestelijke gezondheidszorg of verslavingszorg, CQ-index Kortdurende ambulante GGZ Versie 4.1. Deze specifieke vragenlijst is gebaseerd op de CAHPS vragenlijst en ontwikkeld door het Trimbos instituut. Het basisontwerp van de CQI meetinstrumenten is ontwikkeld door het NIVEL in samenwerking met de afdeling Sociale Geneeskunde van het AMC. Verder is bezien: de Richtlijnen voor metingen met de CQI Kortdurende ambulante GGZ in het kader van de Jaarlijkse Maatschappelijke Verantwoording, Verslagjaar 2011; Kernset prestatie-indicatoren 2012 Geestelijke gezondheidszorg en verslavingszorg; Handboek Kwaliteitskader Verantwoorde Zorg, Verpleging Verzorging & Thuiszorg Het meten van Verantwoorde Zorg in de VV&T; en Health of the Nations Outcomes Scales Scoreformulier (HoNOS). Ook is de wijziging van de Wet cliëntenrechten zorg en andere wetten in verband met de taken en bevoegdheden op het gebied van de kwaliteit van zorg bezien. VIT CTO Volwassen cliënten 2013 Rapportage: Ieder resultaat is goed. Pagina 6 van 24
De relevante informatie die hieruit naar voren kwam is, naast de eigen criteria en vragen die de beroepsvereniging van belang vindt, gebruikt voor het opstellen van de vragenlijst voor 2013. De onderzoeksvragen zijn gecentreerd rond de thema s informatieverstrekking, organisatie van de praktijk, werkwijze van en bejegening door de therapeut en de waarde die de behandeling voor de cliënt heeft (gehad). We hebben in deze vragenlijst ook gevraagd naar de mening van cliënten over de plaats van niet-reguliere hulpverlening binnen het zorgstelsel en welke reden zij hebben om voor deze hulp te kiezen. 2.3 Methode De cliënten van de therapeuten zijn bevraagd aan de hand van een online half-gestructureerde vragenlijst. Half-gestructureerd betekent dat er naast gesloten vragen, dit zijn vragen waarop de antwoordmogelijkheden zijn aangegeven, er vaak de mogelijkheid is om een antwoord te formuleren dat op de eigen situatie betrekking heeft en niet terug te zien is in de antwoordmogelijkheden. Ook zijn in de vragenlijst een aantal open vragen opgenomen. Het voordeel van een digitale vragenlijst is dat de vragen die niet op de situatie van toepassing zijn automatisch worden overgeslagen, zodat respondenten niet belast worden met irrelevante vragen en de lijst makkelijk kunnen invullen. Een ander voordeel is dat het weinig extra werk van de respondent vraagt: eenmaal ingevuld hoeft men niets meer te doen. Voor de verwerking van de gegevens is deze vorm eveneens tijdbesparend, omdat de gegevens niet nog eens handmatig in het SPSS-programma ingevoerd hoeven te worden. De mensen zonder internetaansluiting of zonder computer kunnen de vragenlijst toegestuurd krijgen met een retour antwoordenveloppe. In 2013 is daar geen gebruik van gemaakt. De gegevens zijn verwerkt en geanalyseerd met het statistisch programmapakket SPSS. 2.3.1 Selectie cliënten Cliënten die in 2013 hun therapie hebben afgerond zijn per e-mail door de onderzoeker uitgenodigd de online-vragenlijst te beantwoorden. De e- mailadressen zijn zonder naam door de therapeuten aan de onderzoeker doorgegeven, mits de cliënt hiervoor toestemming heeft gegeven via het behandelingscontract. Therapeuten zijn verplicht in het behandelingscontract de cliënt hiervoor toestemming te vragen. Als voorbeeldvraag is gesteld: Vindt u het goed dat uw e-mailadres na afloop van de therapie voor het cliënttevredenheidonderzoek wordt doorgegeven aan de beroepsvereniging waarbij ik als therapeut ben aangesloten? Ja nee. U weet dat u dan na beëindiging van de therapie een e-mail krijgt met de vraag of u de onlinevragenlijst wilt invullen. VIT CTO Volwassen cliënten 2013 Rapportage: Ieder resultaat is goed. Pagina 7 van 24
Cliënten bepalen dus zelf of zij mee willen doen aan het onderzoek. Als ze ja hebben aangegeven, krijgen ze per mail een verzoek de online-vragenlijst in te vullen. Maar ook op dat moment kunnen ze zelf besluiten of ze aan dit verzoek gehoor geven. Elk kwartaal stuurt de onderzoeker alle VIT-therapeuten een reminder om e- mailadressen door te geven van cliënten die de therapie hebben afgerond en hiervoor toestemming hebben gegeven. VIT-therapeuten zijn verplicht aan het onderzoek mee te werken. 2.4 Tijd en organisatie Het cliënttevredenheidonderzoek is een continu onderzoek. De vragenlijst staat voor cliënten online. De gegevens in deze rapportage betreffen cliënten die in de periode 1 januari 2013 tot en met 7 januari 2014 de vragenlijst hebben ingevuld. VIT CTO Volwassen cliënten 2013 Rapportage: Ieder resultaat is goed. Pagina 8 van 24
3 Beeld van respondenten In dit hoofdstuk geven we een beschrijving van de cliënten die aan het onderzoek hebben meegedaan. 3.1 Respons In totaal hebben 289 mensen per e-mail een uitnodiging gekregen aan het onderzoek mee te doen, omdat ze de therapeut hiervoor toestemming hadden gegeven. Daar hebben 165 mensen gehoor aan gegeven en zij hebben de online-vragenlijst (gedeeltelijk) ingevuld. Dat is 57%. Veel respondenten hebben integratieve psychotherapie gevolgd (58%). Voor ruim een tiende is dit hypno-(psycho)therapie (11%). Tien respondenten volgden een psycho-energetische therapie (6%) en één respondent zocht psycho-oncologische hulp. Ruim een vijfde van de mensen heeft hun therapie benoemd als een therapeutisch coachingstraject (22%). Een aantal mensen gaf te kennen dat zij relatietherapie hebben gevolgd. De meeste respondenten hebben tussen de 1 tot en met 15 sessies gehad, 86%. 3.2 Achtergrondkenmerken Het aantal vrouwen dat hulp zoekt, is hoger dan het aantal mannen dat naar een therapeut gaat. Niet voor niets is daarom het aantal vrouwen dat de vragenlijst heeft ingevuld hoger dan het aantal mannen. De verdeling is: 31% man en 69% vrouw. De grootste groep onder deze respondenten heeft een leeftijd die tussen de 30 en 50 jaar ligt (53%). De groep cliënten tussen de 50 en 60 jaar is 19%. Bijna even groot is de groep 20 tot en met 30 jaar, namelijk 16%. Ook de ouderen zijn vertegenwoordigd met 9% vallend in de leeftijdscategorie van 60 tot en met 70 jaar. Een klein aantal respondenten is jonger dan 20 (3%). Kijken we naar de burgerlijke status dan is de grootste groep onder de respondenten gehuwd of samenwonend, namelijk 59%. Een kwart van de respondenten is alleenstaand, 25%. Een tiende is gescheiden, 10%. En een kleine groep is weduwe of weduwnaar, 3%. Een aantal mensen heeft iets anders ingevuld, 4%. Dit kan zijn: gescheiden en nu weer samenwonend, in scheiding liggen, een LAT-relatie hebben, of bij ouders wonen. De meeste respondenten hebben een opleiding op hbo-niveau als hoogst genoten opleiding, 39%. Dit wordt met 23% gevolgd voor een mbo-opleiding en met 21% voor een universitaire studie. 8% van de mensen heeft een opleiding op havo-/vwo-niveau. Voor eveneens 8% van de respondenten is het niveau van de hoogst genoten opleiding het vmbo en 3% heeft alleen de basisschool gehad. Ruim de helft van de respondenten heeft een netto maandinkomen van 2.000 of meer (53%). Voor bijna een tiende van de respondenten is het netto maandinkomen minder dan 1.000, (8%). En 23% van de respondenten heeft een inkomen dat tussen de 1.000 en 2.000 per maand ligt. VIT CTO Volwassen cliënten 2013 Rapportage: Ieder resultaat is goed. Pagina 9 van 24
In tabel 1 zijn de achtergrondkenmerken van respondenten weergegeven. De percentages zijn afgerond en kunnen daardoor opgeteld soms net boven de of net onder de 100% liggen. Tabel 1: Achtergrondkenmerken van respondenten Achtergrondkenmerken Geslacht Volwassen cliënten (N=157) Man 31% Vrouw 69% Leeftijd Jonger dan 20 jaar 3% 20-30 jaar 16% 30-40 jaar 27% 40-50 jaar 26% 50-60 jaar 19% 60-70 jaar 9% Burgerlijke status Gehuwd/samenwonend/ geregistreerd partnerschap 59% Alleenstaand 25% Gescheiden 10% Weduwe / weduwnaar 3% Anders 4% Hoogst genoten opleiding Basisonderwijs 3% VMBO (Mavo, Mulo, Ulo, Leerlingwezen) Mbo1, Avo onderbouw 8% MBO (Meao, MTS, Politieschool, verpleegopleiding) 23% Havo/VWO (MMS, HBS, Atheneum, Gymnasium) 8% HBO Bachelor (HTS, Heao, Sociale Academie) 39% WO (Universiteit) 21% Netto maandinkomen Minder dan 1.000 8% Tussen 1.000 en 2.000 23% > 2.000 53% Geen antwoord 16% VIT CTO Volwassen cliënten 2013 Rapportage: Ieder resultaat is goed. Pagina 10 van 24
3.3 Keuze niet-reguliere hulp Was het voor mensen een bewuste keuze om te kiezen voor hulp die buiten de structuur van de reguliere hulpverlening staat? Meer dan twee derde van de respondenten heeft inderdaad bewust gekozen voor deze vorm van hulp (69%). Dan is er 31% van de mensen die hier geen bewuste keuze voor heeft gemaakt. Hoe zijn zij bij deze hulpverlening gekomen? Het zijn vooral de positieve geluiden die mensen over de therapeut of praktijk horen, waardoor zij voor deze hulpverleningsvorm kozen (35%). Ook de verwijzing speelt voor ruim een kwart van de respondenten mee in hun keuze voor deze hulp. Veel mensen lichten hun reden bij anders toe. Daaruit blijkt dat veel respondenten via de website hebben gezocht om te achterhalen welke hulpvorm bij hen aansluit, maar ook of het in de buurt is. Enkele citaten van mensen die dit laten zien: Goede indruk website. Gewoon op internet gevonden. Haar specialiteiten kwamen het meeste overeen met mijn wensen. Dit sprak mij persoonlijk het meeste aan. Zelf gekozen, de integrale behandelwijze sprak mij enorm aan. Ze was in de buurt, snel beschikbaar, oogde deskundig en het was betaalbaar. Via website en positieve reacties op deze website. Praktisch: dichtbij huis en via website leek ons dit bovendien een goede keus. Persoonlijke overtuiging. Op internet opgezocht. Tabel 2: Reden niet-reguliere hulp (meerdere antwoorden mogelijk) Redenen niet-reguliere hulpverlening Volwassen cliënten (N=49) Positieve verhalen over praktijk/therapeut 35% Verwezen door anderen 27% Positieve verhalen over deze therapie 14% Wachttijd in reguliere zorg 4% Hulp binnen reguliere zorg had geen effect 4% Anders 45% VIT CTO Volwassen cliënten 2013 Rapportage: Ieder resultaat is goed. Pagina 11 van 24
4 Waardering therapeutische begeleiding In dit hoofdstuk laten we zien hoe cliënten terugblikken op de hulp die ze hebben gehad. Was de gevolgde therapie wel een goede keuze? En wat heeft het hen opgeleverd? En, nu terugkijkend, welk rapportcijfer geef je de therapie? 4.1 Goede keuze therapie Een overgrote meerderheid van de respondenten, 93%, vindt dat de gevolgde therapie een goede manier was om hun problemen aan te pakken. Een aantal respondenten geeft aan dit niet te weten, 6%. En er zijn drie cliënten die achteraf vinden dat het een verkeerde keuze was (2%). 4.2 Gesignaleerde verandering We hebben cliënten gevraagd nu ze terugkijken op de therapie of ze door de therapie meer greep op hun problemen hebben (gekregen) en of zij nu beter in staat zijn hun leven te leiden zoals zij dat willen. Ook is gevraagd of zij door de therapie beter kunnen omgaan met mensen met wie zij eerder problemen hadden en met situaties waar zij eerder problemen mee hadden. Deze vragen zijn afkomstig uit de GGZ-thermometer voor waardering door cliënten. Tabel 3: Gesignaleerde verandering door therapie* Gesignaleerde verandering door therapie ja Niet van toepassing Weet ik niet Nee Meer greep op problemen (gekregen) Beter in staat leven te leiden naar eigen wens Beter omgaan met mensen met wie eerder problemen Beter omgaan met situaties waarmee eerder problemen 91% 1% 6% 1% 84% 3% 11% 2% 61% 21% 11% 8% 84% 1% 12% 3% * Door afronding van percentages is het totaal soms net onder of net boven 100% 4.3 Aanmeldingsklachten Om gerichter te vragen naar het effect van de therapie is het belangrijk te weten met welke klachten of problemen cliënten bij een therapeut kwamen en welke doelen zij zich met de therapie stelden. We hebben in de vragenlijst een aantal klachten of problemen aangegeven. Ook konden cliënten een eigen antwoord formuleren. VIT CTO Volwassen cliënten 2013 Rapportage: Ieder resultaat is goed. Pagina 12 van 24
De klachten onzeker voelen/faalangst en een negatief zelfbeeld zijn de meest aangegeven klachten, respectievelijk 39% en 30%. Daarna volgt relatieproblemen met 28%, gevolgd door depressieve klachten en het verwerken van een heftige gebeurtenis, beide 26% en chronische vermoeidheid met 23%. Tabel 4: Aanmeldingsklachten of problemen waarvoor mensen hulp zochten (men kon meerdere klachten aangeven) Aanmeldingsklachten of problemen Volwassen cliënten (N=165) Onzeker voelen, faalangst 39% Negatief zelfbeeld 30% Relatieproblemen 28% Depressieve klachten 26% Verwerking heftige gebeurtenis 26% (Chronische) vermoeidheid 23% Perfectionistisch gedrag 16% Ondersteuning in werksituatie 16% Lichamelijke problemen (o.a. pds) 15% Geen keuzen kunnen maken 12% Angst, fobie 10% Rouwverwerking, verwerking ziekte 8% Eetproblematiek 6% Verslaving 4% Ondersteuning in ouderschap 2% Anders 9% Bij anders hebben 15 mensen iets ingevuld dat ze niet in de aangegeven categorieën konden plaatsen, of hun klacht gespecificeerd. Bijvoorbeeld afbouw medicatie, of het terugbrengen van balans in ratio en gevoel en autonomie verkrijgen. Ook is genoemd overmatig bezorgd zijn, paniekaanvallen, of moeite hebben zichzelf uit te drukken. En tot slot omgaan met emoties, bijvoorbeeld boosheid. 4.4 Doelen en resultaat Om gerichter te vragen naar het resultaat van de therapie hebben we cliënten gevraagd welke doelen zij zich met de therapie stelden. Mensen willen vooral weer kunnen omgaan met hun situatie en zich goed in hun vel voelen. Dat uit zich veelal in het zich zelfverzekerd en positief over zichzelf voelen, in het zich kunnen ontspannen en plezier hebben in het leven. Daarnaast wil men goed functioneren in het dagelijks leven en zeggenschap hebben over het leven dat ze leiden. Niet voor niets wilde een groot deel van de respondenten inzicht in de oorzaak van hun probleem. VIT CTO Volwassen cliënten 2013 Rapportage: Ieder resultaat is goed. Pagina 13 van 24
En hebben ze bereikt wat ze wilden bereiken? Vrijwel alle cliënten kunnen hierop bevestigend antwoorden. Voor het overgrote deel van hen was dit voor honderd procent en voor een kleinere groep was dit gedeeltelijk. Er zijn een paar cliënten die hun doelen niet hebben bereikt. Cliënten kunnen meerdere doelen hebben. Nadere analyse wijst uit dat het niet realiseren van hun doelen voor drie cliënten geldt. Hun ervaren resultaat is ook terug te zien in het rapportcijfer dat zij gaven, een vier, een vijf en een zes. Tabel 5: Doelen en positief effect van de therapie (men kon meerdere doelen aangeven) Doelen therapie (N=162) Positief effect therapie in aantal ja gedeeltelijk nee weet niet Omgaan met eigen situatie 45% n=73 52 20 1 -- Zelfverzekerd voelen 44% n=69 45 22 1 1 Inzicht krijgen in oorzaak klacht 38% n=59 51 8 -- -- Positief over jezelf voelen 38% n=59 35 22 -- 2 Kunnen ontspannen 34% n=53 23 29 -- 1 Plezier in het leven hebben 33% n=52 30 21 -- 1 Opkomen voor jezelf 31% n=48 25 22 -- 1 Keuzen maken, beslissingen nemen 28% n=45 30 13 2 -- Grenzen kunnen stellen 27% n=42 22 17 1 2 Eigen leven leiden 26% n=41 30 9 1 1 Greep op het leven krijgen 25% n=40 22 18 -- -- Van problemen af zijn 20% n=31 8 22 1 -- Kunnen voelen 15% n=23 16 7 -- -- Het werk (beter) aankunnen 10% n=16 7 8 -- 1 Een respondent licht haar antwoord op de vraag naar het effect van de therapie toe. Ze schrijft: Er is een vraag over het effect van de therapie, ik heb daar weet niet ingevuld. Dit komt omdat ik pas een paar dagen geleden de therapie heb afgerond. Daardoor weet ik het effect nog niet. Maar ik verwacht dat dit zeer positief zal zijn. Een ander schrijft: Vanwege de reisafstand ben ik door de therapeute na een aantal sessies verwezen naar haar collega in Boxtel. Dat ik mijn doelen slechts gedeeltelijk heb bereikt onder haar begeleiding, hangt hier dus mee samen. Ook de mensen die een eigen formulering voor hun doel hebben gegeven, hebben deze helemaal (n=6) of gedeeltelijk bereikt (n=4). Zo zijn de doelen gewoon met een deskundige praten; mijzelf uiten en laten zien aan anderen; mijzelf zijn; omgaan met verlies; als partners weer verder kunnen, door deze cliënten gerealiseerd. Voor anderen is het gedeeltelijk bereikt zoals: de relatie verbeteren; minder vermoeid zijn; me fitter voelen; oplossen van prikkelbare darmsyndroom. VIT CTO Volwassen cliënten 2013 Rapportage: Ieder resultaat is goed. Pagina 14 van 24
4.5 Beoordeling en beleving therapie Als deze cliënten, terugblikkend, een rapportcijfer voor de gevolgde therapie geven dan is het voor vijf respondenten een onvoldoende. Vier van hen geven een vijf en één een vier. Voor vijf respondenten is het met een zes voldoende. En 11% geeft met een zeven een ruim voldoende. Echter, het overgrote deel van de cliënten beoordeelt de therapie met goed, zeer goed tot uitstekend. Zo geeft 41% een acht, 35% een negen en 8% een tien. Kortom, 93% van de respondenten is blij met de keuze van de gevolgde therapie en 83% 1 geeft de therapie een acht of zelfs hoger. Aan het einde van de vragenlijst kregen mensen de mogelijkheid opmerkingen te maken die ze bij voorgaande vragen niet kwijt konden. Jammer genoeg maken de paar respondenten die de therapie achteraf geen goede keuze vinden, hier geen gebruik van. Vrijwel alle opmerkingen die zijn geplaatst, laten zien hoe tevreden mensen zijn over de therapie die zij hebben gevolgd. Veelal heeft dit te maken met de attitude van de therapeut en de deskundigheid. We geven hier een aantal citaten weer. Wanneer in het citaat de naam van de therapeut werd genoemd, iets dat frequent gebeurde, hebben we deze weggelaten of indien dit niet kon, vervangen door therapeut. Dit is echt een superpraktijk! Een tien plus voor de therapeut. Ik ben zeer tevreden! Ik zou deze praktijk zeker aanbevelen bij anderen. Ben erg tevreden. We zijn echt heel tevreden over onze therapeut: Integer, betrouwbaar, ieder in zijn waarde latend en kundig. Ze doen hun werk met passie en hart voor de cliënt. Zeer deskundig, empathisch en erg plezierig in de omgang, schenkt direct vertrouwen! Dan is er ook een teleurgestelde cliënt, die een aantal doelen met de therapie had, waarvan ze er een heeft bereikt en de andere gedeeltelijk. Terwijl ze aangeeft dat de therapie een goede keuze voor haar was en ze deze een 8 geeft, moest ze noodgedwongen stoppen. Ze schrijft: ik wist niet dat het niet vergoed werd, daarom ook eerder gestopt. Was voor mij te duur. 1 Door de afronding van de afzonderlijke cijfers zou de optelling ervan 84% zijn. Uitgaande van de percentages met tiende is het totaal echter 83%. Het gaat om: 40,9% + 34,6% + 7,5% = 83%. VIT CTO Volwassen cliënten 2013 Rapportage: Ieder resultaat is goed. Pagina 15 van 24
5 Houding therapeut en informatie In dit hoofdstuk laten we zien hoe cliënten de houding en kundigheid van hun therapeut hebben ervaren. Ook komt de informatieverstrekking aan de orde. 5.1 Respectvolle bejegening We stelden cliënten de vraag of zij hun therapeut konden vertrouwen. Met uitzondering van één respondent vinden alle respondenten (99%) dat zij hun therapeut konden vertrouwen. Deze ene respondent geeft te kennen dit niet te weten. Ook nu zegt 99% van de respondenten dat hun therapeut respectvol met hen omging. Eén respondent antwoordt dat dit niet altijd het geval was. Tot slot vroegen we ons af of de cliënt de gelegenheid krijgt om eigen inbreng in de therapie te hebben. Daarop zegt 96% van de respondenten dat hun therapeut hier ruimte voor bood. Vier cliënten geven aan dit niet te weten (3%). En twee cliënten zeggen dat dit niet altijd zo was (1%). 5.2 Deskundigheid We hebben cliënten gevraagd hoe zij de deskundigheid van hun therapeut hebben ervaren. Het overgrote deel van de respondenten, 96%, vindt dat hun therapeut deskundig is. Zes cliënten zeggen dat dit niet altijd het geval was en één cliënt kan zich hier geen mening over vormen. 5.3 Informatie van therapeut Volgens de Wet cliëntenrechten zorg en de Wet geneeskundige behandelingsovereenkomst moet de cliënt geïnformeerd worden over de werkwijze van de therapeut en over de voor- en nadelen van een behandeling. Een aantal vragen die we hierover hebben gesteld, komt uit de GGZthermometer voor waardering door cliënten en uit de Vragenlijst Ervaringen met de kortdurende ambulante geestelijke gezondheidszorg of verslavingszorg. Bestemd voor personen van 18 jaar en ouder die zijn/worden behandeld in de geestelijke gezondheidszorg. Ze zijn door ons enigszins aangepast. Als eerste de vraag aan cliënten of zij voldoende informatie kregen over de werkwijze van de therapeut. Hoewel ook nu het overgrote deel van de respondenten te kennen geeft dat zij door de therapeut voldoende zijn geïnformeerd, 86%, geeft 8% aan dit niet te weten. Ook vinden vier respondenten dat de vraag op hun situatie niet van toepassing is. Er zijn slechts twee respondenten die vinden dat ze onvoldoende zijn geïnformeerd over de werkwijze. Eén van hen legt uit niet geïnformeerd te zijn over de regels omtrent annulering van de sessie. En vinden cliënten dat zij voldoende zijn geïnformeerd over het te verwachten resultaat? Het percentage ja-zeggers wordt lager, doordat bijna een tiende van de respondenten dit niet van toepassing vindt voor deze therapiesetting. VIT CTO Volwassen cliënten 2013 Rapportage: Ieder resultaat is goed. Pagina 16 van 24
Niet voor niets kan 15% van de respondenten zich hierover geen mening vormen. Zo schrijft een respondent: Therapie is geen taal leren, maar leren leven. Dat is een ongoing proces, dus is er van tevoren ook geen resultaat afgesproken. Kan in mijn ogen ook niet. De citaten van de volgende twee respondenten onderstrepen deze mening. Zo zegt één: Dat was moeilijk te voorspellen voor haar, maar ook voor ons. En een ander schrijft: Het resultaat is moeilijk te voorspellen. En de therapie-instelling van de volgende respondent sluit eveneens aan op de zienswijze die uit het eerste citaat spreekt, namelijk: Ieder resultaat is goed. 5.4 Zichzelf voorbereiden Wij waren benieuwd naar hoe cliënten zich informeren over de werkwijze en deskundigheid van de therapeut. Wij vroegen hen hiernaar. Het grootste deel van de respondenten bezoekt de website van de therapeut (70%), maar daarnaast is vaak sprake van verwijzing door een behandelaar of heeft iemand uit het netwerk verteld over de praktijk (29%). Ook een gesprek met de therapeut zelf is een mogelijkheid, 42%. De brochure of folders zijn uit. Nog maar 6% van de respondenten zegt dit als informatiemateriaal te hebben gebruikt. Een behandelingsovereenkomst wordt door weinig mensen gezien als een manier om informatie over de werkwijze te krijgen (4%). Eén persoon zegt de website waar zorgverleners worden beoordeeld te hebben geraadpleegd. Sommige respondenten hebben hun antwoord nader uitgelegd. Zo zegt iemand verwezen te zijn door een vriend die ervaring heeft met integrale therapie. Maar ook komt voor dat men andere cliënten heeft gesproken. Gesprek met andere cliënt. Of: Ervaringen van ex-cliënten. Of men heeft uit twee bronnen informatie gekregen: Huisarts heeft mij doorverwezen en ik had goede resultaten vernomen van andere patiënten. In een enkel geval heeft men literatuur over de therapievorm gelezen. VIT CTO Volwassen cliënten 2013 Rapportage: Ieder resultaat is goed. Pagina 17 van 24
6 Waardering organisatie en praktijksfeer Mensen hebben gekozen voor niet-reguliere hulp en voor een praktijk waarover men goede geluiden heeft gehoord of waarover men een goed gevoel had na het lezen van de website. Sommigen zijn hiernaar verwezen. Hoe zijn nu hun ervaringen met de organisatie en de sfeer van de praktijk? Is de praktijk bereikbaar? Moesten zij lang wachten voordat ze terecht konden? Zijn de tijdstippen waarop ze er terecht kunnen naar tevredenheid? En hoe beoordelen cliënten de praktijkruimte? 6.1 Bereikbaarheid therapeut De meeste mensen kunnen hun therapeut per telefoon (vast, mobiel), 95%, of per mail, 90%, bereiken. Een sms of whatsapp gebruikt een kwart van de respondenten (25%) en 22% gebruikt de mailfunctie via de website van de therapeut. Mensen konden meerdere mogelijkheden aankruisen en het blijkt ook dat mensen meerdere communicatiekanalen gebruiken. De praktijken van de VIT-therapeuten zijn in de regel eenmanspraktijken. Er is geen secretaresse of receptioniste om de telefoon aan te nemen wanneer de therapeut een sessie met een cliënt heeft. Hoe hebben mensen de bereikbaarheid van hun therapeut ervaren? Zeker 96% van de mensen vindt de bereikbaarheid goed. Dan zijn er ook mensen die hier geen mening over hebben, omdat ze hier nauwelijks ervaring mee hebben, 3%. Drie respondenten vonden dat de bereikbaarheid soms te wensen overliet, 2%. 6.2 Tijdsduur en tijdstip Eenmaal de stap gezet iemand te benaderen voor hulp, willen mensen in de regel ook het liefst zo snel mogelijk aan de slag. Hoe beoordelen cliënten de tijd tussen aanmelding en het intakegesprek? Vrijwel iedereen kon snel terecht (90%). Dertien mensen moesten even wachten, maar hadden daar geen last van (8%). Twee mensen moesten even wachten en vonden dat vervelend. Tabel 6: Mening tijdsduur tussen aanmelding en intake Hoe wordt tijdsduur tussen aanmelding en intake ervaren? Volwassen cliënten (N=158) Kon vrij snel terecht 90% Duurde eventjes, had daar geen last van 8% Duurde eventjes en vond het vervelend 1% Geen mening / weet ik niet meer 1% Anders -- Over het tijdstip van de sessies zijn alle respondenten tevreden. De therapeut komt in overleg met de cliënt tot een goed tijdstip. VIT CTO Volwassen cliënten 2013 Rapportage: Ieder resultaat is goed. Pagina 18 van 24
6.3 Wachten Cliënten laten wachten omdat de voorgaande sessie uitloopt, blijkt onder de VIT-therapeuten zelden of nooit voor te komen. Op de vraag: Heeft u wel eens moeten wachten, omdat de voorgaande sessie uitliep, antwoordt 98% van de cliënten dat dit nooit of zelden voorkwam. Bij drie cliënten is dit soms voorgekomen. Maar ze vonden dat geen enkel probleem. Tabel 7: Wachten ondanks afspraak Moest u wel eens wachten, terwijl u een afspraak had? Volwassen cliënten (N=158) Nooit of zelden 98% Soms 2% Vaak -- 6.4 Bereikbaarheid praktijk In de regel zijn mensen tevreden over de bereikbaarheid van de praktijk, 96%. Maar voor sommige mensen was het moeilijk een parkeerplaats te vinden (4%), of moeilijk om er met het openbaar vervoer te komen (1%). 6.5 Waardering praktijkruimte De meeste cliënten spreken van een sfeervolle praktijkruimte (74%). Vier respondenten vinden de praktijkruimte van de therapeut rommelig. Veel respondenten hebben een eigen beschrijving gegeven van de ruimte. Veelal wordt gezegd dat de ruimte neutraal, prima of rustgevend was, of professioneel oogde. Bijvoorbeeld: Rustgevend; Professioneel; Vertrouwd en sober; Rustig en netjes; Rustgevend zonder beïnvloed te worden door prikkels van de omgeving. Prima! En enkele wat meer kritische opmerking: Prima, maar stonk erg naar de hond; De ruimte was niet erg privé. Tabel 8: Mening over de praktijkruimte (meerdere antwoorden mogelijk) Hoe ervaart u de praktijkruimte? Volwassen cliënten (N=158) Is sfeervol 74% Oogt schoon 46% Is vies -- Oogt rommelig 3% Anders 10% VIT CTO Volwassen cliënten 2013 Rapportage: Ieder resultaat is goed. Pagina 19 van 24
7 De keuze De VIT-therapeuten zijn werkzaam in de niet-reguliere geestelijke gezondheidszorg en uitgesloten van BIG-registratie, tenzij zij gekwalificeerd zijn voor een (para-)medisch beroep in de reguliere zorg. Hun werk komt daarom niet in aanmerking voor vergoeding uit het basispakket van de zorgverzekeraar. Zorgverzekeraars die klantgericht willen werken, hebben sommige vormen van niet-reguliere zorg in een aanvullend pakket opgenomen, waarvoor hun klanten kunnen kiezen. Kregen cliënten met een aanvullend pakket de hulp van hun VIT-therapeut vergoed? En wat spreekt hen in deze hulpverleningsvorm vooral aan, waardoor het naar hun mening toegankelijk zou moeten zijn? 7.1 Vergoeding van de hulp Een ruime helft van de respondenten kwam voor vergoeding in aanmerking, namelijk 60%. Dit betrof voor 52% van de cliënten een gedeeltelijke vergoeding. De anderen, 8%, kregen alles vergoed. Bij meer dan een kwart van de mensen werden de sessies niet vergoed (28%). Een tiende van de mensen weet nog niet of ze de sessies (voor een deel) vergoed krijgen (11%). Eén persoon kreeg de sessies van de werkgever vergoed. De respondenten zijn bij diverse zorgverzekeraars aangesloten. CZ scoort in dit onderzoek met 30 cliënten het hoogst, gevolgd door Zilveren Kruis Achmea met 22 cliënten, Menzis met 16 cliënten. Dit wordt gevolgd door Ohra, 9 cliënten en IZA met 7 cliënten. Dan volgen met 6 cliënten, Agis, United Consumers VGZ, Zorg en Zekerheid. En Stad Holland (met DSW) heeft 5 cliënten. De andere zorgverzekeraars bij wie in dit onderzoek cliënten zijn aangesloten zijn: Amersfoortse, VGZ, FBTO Achmea, ONVZ (met PNO) en Univé. Allen 4 cliënten. Dan volgen Anderzorg, Avéro Achmea, De Friesland, Delta Lloyd, OZF Achmea, Pro Life, Salland en Umc. 7.2 Motivatie toegang hulpvorm De toegang tot zorgverlening is vooral een kwestie van geld. Om hulp voor iedereen mogelijk te maken is er de basis zorgverzekering die afgesloten kan worden, zodat we allen, ongeacht inkomen, een beroep kunnen doen op noodzakelijke hulp. Vanwege de hoge uitgaven heeft de overheid de invulling van noodzakelijke hulp sterk aan banden gelegd. Alles wat daarbuiten valt, soms ook aanbod van reguliere zorg, moeten mensen met hun aanvullend pakket opvangen. Wat vinden respondenten van de hulpverlening geboden door VIT-therapeuten? Moet deze, ook al wordt het gezien als niet-reguliere hulp, voor vergoeding in aanmerking blijven komen? Op één respondent na vinden alle mensen dat deze hulpverleningsvorm (voor een deel) vergoed dient te worden door de zorgverzekeraar. VIT CTO Volwassen cliënten 2013 Rapportage: Ieder resultaat is goed. Pagina 20 van 24
Wat zij hoog hebben staan, is het hebben van een eigen keuze. Zij willen zelf een hulpvorm en een therapeut kunnen kiezen die bij hen past. Ook stellen ze het op prijs dat bij deze hulpverleningsvorm geen sprake is van protocollenwerk. Tabel 9: Reden vergoeding deze hulp (meerdere antwoorden mogelijk) Redenen vergoeding Volwassen cliënten (N=148) Ik kan hulpvorm kiezen die bij mij past 72% Iedereen moet er gebruik van kunnen maken 50% Afstemming op cliënt, geen protocollenwerk 48% Ik kan mijn eigen therapeut kiezen 47% Ik heb in traject één persoon 29% (intake en behandeling in één hand) Sommige mensen hebben nog een opmerking toegevoegd om hun motivatie uit te leggen: Omdat de Westerse geneeskunde met mij geen raad weet en vice versa; Je kunt de hulp buiten medische dossier houden; Anders wordt geen psychotherapie vergoed (behalve geestelijke gezondheidszorg therapie); Als de medische wetenschap je opgeeft, is er nog meer tussen hemel en aarde. Ik wil ook aandacht voor de spirituele laag; Als alle mensen voor deze soort hulp en zorg kunnen kiezen doordat het vergoed wordt en het aanbevolen wordt door het reguliere systeem, dan zou de hulpverlening vlugger op gang komen en zal het toegespitst zijn op de persoon zelf, waardoor je uiteindelijk eerder geneest, en verandert in de positieve zin van het woord. 7.3 De weg ernaartoe Omdat de niet-reguliere hulp buiten de geëigende gezondheidszorgkaders valt, zijn we benieuwd hoe mensen deze hulpverleningsvorm vinden. Zeker de helft van de respondenten vond de praktijk via het internet 51%. Ook het netwerk zoals vrienden, familie, en kennissen, is een belangrijke informatiebron, 37%. Soms zijn mensen door hun verwijzer op de praktijk geattendeerd, zoals de huisarts of een specialist, 8%. Verwijzing door andere hulpverleners uit de reguliere zorg komt soms voor, 2%. Ook een boekje, folder of advertentie is voor sommige mensen nog steeds een ingang, 6%. Een paar mensen kenden de therapeut via een organisatie waar de therapeut werkzaam is (4%), of zijn door de werkgever op de praktijk geattendeerd, 3%, of door de Sociale Dienst/UWV, 1%. VIT CTO Volwassen cliënten 2013 Rapportage: Ieder resultaat is goed. Pagina 21 van 24
8 Conclusie Sinds 2006 verricht de VIT een uitgebreid en continu onderzoek onder cliënten van de bij haar aangesloten leden om na te gaan wat hun mening is over de hulp die zij hebben gekregen. Aan de hand van de uitkomsten wil de vereniging graag, waar dat nodig is, de kwaliteit van de hulpverlening verbeteren. De uitkomsten van deze rapportage betreffen het jaar 2013. VIT-therapeuten zijn elk kwartaal per e-mail door de onderzoeker uitgenodigd de e-mailadressen van cliënten die de therapie hebben afgerond door te geven. Dit betreft cliënten die hiervoor toestemming hebben gegeven via het behandelingscontract. Therapeuten zijn verplicht in het behandelingscontract de cliënt toestemming te vragen het e-mailadres voor onderzoek door te mogen geven. Vervolgens hebben de cliënten per e-mail een verzoek gekregen de online-vragenlijst in te vullen. In totaal hebben in het onderzoeksjaar 2013 165 mensen de lijst (gedeeltelijk) ingevuld. Ook al zijn vrouwen met 69% ruim vertegenwoordigd, het percentage mannen is toegenomen vergeleken bij het vorige jaar. De leeftijdscategorieën 30-40 jaar en 40-50 jaar zijn met 27% en 26% vrijwel gelijk vertegenwoordigd. Ook dit jaar zijn de meeste respondenten gehuwd, 59%. Het lijkt erop dat cliënten in de regel hoog opgeleid zijn. Onder de respondenten is 39% op hbo-niveau geschoold en 21% heeft wo. Toch zijn er meer respondenten die een mbo-opleiding (23%) hebben gehad, dan vorig jaar het geval was. Iets meer dan de helft van de respondenten heeft een netto maandinkomen van meer dan 2000,-- per maand. 8.1 Kwaliteit hulp Bijna 100% van de respondenten vond de therapievorm een goede keuze om hun problematiek aan te pakken. Het overgrote deel van de respondenten geeft de therapie een 8 of hoger. Bijna een tiende geeft zelfs een 10. Vrijwel alle cliënten hebben hun doelen met hulp van de VIT-therapeut bereikt en daarmee hun klachten opgelost. Voor het overgrote deel van hen was dit voor honderd procent en voor een kleinere groep was dit gedeeltelijk. Men kon verschillende doelen hebben. We hebben niet bezien of hun doelen realistisch waren. Mogelijk bepaalt dit ook het antwoord gedeeltelijk. Drie cliënten hebben hun doelen niet kunnen realiseren. Dat is terug te zien in het rapportcijfer dat zij de therapie gaven, een 4, een 5 en een 6. De aanvullende opmerkingen die zijn geplaatst, laten zien hoe tevreden mensen zijn over de therapie die zij hebben gevolgd. Veelal heeft dit te maken met de attitude van de therapeut en de deskundigheid. Niet voor niets zeggen alle respondenten dat hun therapeut respectvol met hen omging en dat zij hun therapeut konden vertrouwen. Er is slechts één respondent die aangeeft niet te weten of hij de therapeut kon vertrouwen en één respondent die zegt dat de therapeut niet altijd respectvol met hem omging. VIT CTO Volwassen cliënten 2013 Rapportage: Ieder resultaat is goed. Pagina 22 van 24
De uitkomsten sluiten aan bij één van de kwaliteitscriteria van de VIT waarop gelet wordt bij de erkende opleidingen, bij het toelatingsgesprek en bij de naen bijscholing van leden. Namelijk het persoonlijk professioneel ontwikkelingsproces van therapeuten. Ook zeggen vrijwel alle respondenten dat hun therapeut ruimte bood voor een eigen inbreng. Maar nu zijn er vier die antwoorden dit niet te weten. Mogelijk begrijpen ze niet wat bedoeld wordt met eigen inbreng. Twee respondenten zeggen dat hier niet altijd ruimte voor geboden werd. Jammer is dat deze respondenten geen gebruik hebben gemaakt van de mogelijkheid hun antwoord toe te lichten. 8.2 Informatie Uit het onderzoek blijkt dat VIT-therapeuten hun cliënten voldoende informatie geven. Toch zien we dat de vragen hierover niet voor iedereen eenvoudig te beantwoorden zijn. Bijna een tiende zegt dat niet te weten. Ook vinden vier respondenten dat de vraag niet op hun situatie van toepassing is. Als het gaat om voldoende informatie over het te verwachten resultaat is het percentage ja-zeggers nog lager, doordat bijna een tiende van de respondenten dit niet van toepassing vindt voor deze therapiesetting. En 15% van de respondenten kan zich hierover geen mening vormen. Uit de toegevoegde antwoorden van respondenten blijkt dat zij het een vreemde vraag vinden, omdat de vraag suggereert dat het resultaat te voorspellen is. Zij gaan daar niet vanuit, omdat ze de therapie beleefden als een proces en niet als we doen A en daar komt B uit. Gelet op de attitude en werkwijze van een VIT-therapeut klopt dit ook. Het resultaat is niet alleen afhankelijk van de inzet en deskundigheid van de therapeut, maar ook van de inzet van de cliënt zelf. De therapeut schept met zijn tools, deskundigheid en attitude de mogelijkheid dat de cliënt kan werken aan zijn verandering. Mogelijk zal de vraag anders gesteld moeten worden, meer in de sfeer van het voorkómen van valse verwachtingen. 8.3 Praktijkvoering De organisatie van de praktijken van de VIT-therapeuten, zoals snel terecht kunnen en op tijd beginnen, wordt door de mensen positief gewaardeerd. Ook voelen de meeste cliënten zich prettig in de praktijkruimte. Zo n 74% spreekt van een sfeervolle praktijkruimte. Ook zijn vrijwel alle respondenten tevreden over de bereikbaarheid van de praktijk met de auto of met het openbaar vervoer. Een enkeling vond het moeilijk een parkeerplaats te vinden, of gaf aan dat de praktijk moeilijk met het openbaar vervoer was te bereiken. VIT CTO Volwassen cliënten 2013 Rapportage: Ieder resultaat is goed. Pagina 23 van 24
8.4 Toegang hulpverleningsvorm Wat cliënten hoog in het vaandel hebben, zo blijkt uit ons onderzoek, is de eigen keuze. Zij willen een hulpvorm kiezen die bij hen past, die op hen wordt afgestemd en niet andersom. Protocollenwerk willen ze niet. De keuze voor een eigen therapeut is daarbij van groot belang. Niet voor niets vinden ze dat de hulp van VIT-therapeuten toegankelijk moet zijn en blijven door opname in het aanvullend pakket. 8.5 Conclusie en aanbeveling Het overgrote deel van de mensen die aan het cliëntonderzoek hebben meegedaan, is zeer tevreden over de therapie en de praktijk van hun VITtherapeut en over het resultaat dat zij hiermee hebben bereikt. Opmerkelijk is dat alle respondenten, ook de mensen die niet per se op zoek waren naar hulp geboden door VIT-therapeuten, of door therapeuten in de complementaire sector, vinden dat deze hulpverleningsvorm toegankelijk moet zijn. Ze willen kunnen kiezen voor een hulpverleningsvorm en vervolgens voor een therapeut die bij hen past. De VIT zou dit aspect duidelijk in haar gesprekken met zorgverzekeraars naar voren kunnen brengen. Gelet op het feit dat de geboden hulp van VITtherapeuten zeer positief wordt beoordeeld, is valse bescheidenheid hierin niet op zijn plaats. We hebben voor 2013 de vragenlijst voor het cliëntenonderzoek aangepast op basis van screening van gangbare vragenlijsten om nog beter aan te sluiten bij de Wet cliëntenrechten zorg en andere wetten in verband met de taken en bevoegdheden op het gebied van de kwaliteit van zorg. Toch blijkt uit ons onderzoek dat een aantal vragen niet aansluit bij de beleving van cliënten. We zullen daarom zoeken naar een nieuwe formulering aansluitend op cliënten en de hulpverleningsvorm. VIT CTO Volwassen cliënten 2013 Rapportage: Ieder resultaat is goed. Pagina 24 van 24