Een impuls voor recreatieve beleving Noordrand Goeree Overflakkee Met de gebiedsontwikkeling Noordrand GO wordt door gemeente, provincie, WNF en Natuurmonumenten mede een impuls gegeven aan de recreatiemogelijkheden. Daarnaast zijn er ontwikkelingen op dit vlak vanuit het Droomfondsproject Haringvliet. Beide sluiten op elkaar aan en combineren investeringen in natuurontwikkeling en het robuuster maken van bestaande natuur met meer mogelijkheden voor beleving. Gebiedsontwikkeling Noordrand GO Rondom de Plaat van Scheelhoek kan de bezoeker via een struinpad de nieuwe natuur ervaren. Je struint langs of over een kreek, je ervaart kleine hoogteverschillen, ziet dichtbij in de graslanden een bonte verzameling van planten en dieren, vooral vogels die hier voedsel zoeken. Het struinpad sluit aan op een pontje over het Zuiderdiep. Na het pontje en het oplopen van de dijk langs het Haringvliet heb je een panoramisch, 360 graden uitzicht over het Haringvliet, de vogeleilandjes, het uitgestrekte rietmoeras van Scheelhoek, het Zuiderdiep en de achterliggende polders en dijken. Vervolgens wandel of fiets je over de dijk richting de West- en Menheerseplaat en Middelharnis.
idee struinpad langs een kreek uitzicht over rietmoeras
r uitzicht op Haringvliet en vogeleilandjes vanaf dijk nabij pontje uitzicht op Haringvliet en vogeleilandjes
Langs de Zuiderdiepweg is een uitkijkpunt met informatie over het omliggende gebied. Je ziet de graslanden, het water en het rietmoeras. Een roepende kiekendief zweeft boven de rietvelden, watervogels dobberen in soortgroepen bij elkaar en dichtbij fladderen vlinders van bloem naar bloem. Vanuit het havenkanaal van Stellendam kun je met kleine bootjes (elektrisch, kano) het Zuiderdiep op. Op waterniveau ervaar je het gebied compleet anders. Je vaart echt tussen de vogels, het rietmoeras beperkt het uitzicht, maar je kunt nu wel de kleine vogels in het riet horen en zien. Het felblauwe van de blauwborst, het riedeltje van de karekiet en de roze bloemenpracht van wilgeroosje. Ook als het niet waait ruist het riet achtergrondgeluiden weg. varen over Zuiderdiep of wandelroute door stuk rietmoeras Een kortere verbinding met een pontje vanaf het Scheelhoekbos naar de oude haven van Stellendam is mogelijk. Samenwerking met een ondernemer is hierbij nodig. Aan de noordzijde van het Zuiderdiep lopen gemarkeerde wandelroutes door het Scheelhoekbos, een stuk natuur waar je in de luwte kunt genieten van bosvogels als spechten en uilen en heel soms het kenmerkende gejodel van de wielewaal kunt horen. In het voorjaar lopen de verschillende loofbomen weer in het blad, in de herfst kleuren ze fraai geel en bruin. Vooral de esdoorn valt hierin op. Aan de oostkant heb je vanaf de uitkijkheuvel weer een prachtig, altijd anders uitzicht op het Zuiderdiep en het grote rietmoeras. Met geluk zie je zelfs de bootjes op het Haringvliet varen. Vanaf het uitkijkpunt loopt een wandelroute een stuk langs en door het rietmoeras. Een slecht toegankelijk gebied en daardoor een belangrijke plek voor veel planten en dieren. Het doordringende gehoemp van de roerdomp is een geluid dat echt bij de winter hoort. Na het rietmoeras komt de wandelroute uit op een hoger gelegen uitkijkpunt met zicht over het rietmoeras en het achterliggende gebied. De bes dragende struiken op de dijk zijn kleurrijk en vooral in het najaar/winter een welkome
voedselbron voor de vele trekvogels als kramsvogel en koperwiek. De route gaat terug naar het Scheelhoekbos. Vanuit dit bos is de kijkhut bij het Kiekgat bereikbaar en kan ook de doorsteek naar de buitenhaven worden gemaakt (beleving vishaven, Kwade Hoek, voordelta, Haringvlietdam en Expo). Het middengedeelte van de Plaat van Scheelhoek blijft voor regulier bezoek afgesloten. Wel komt er een ruim aanbod aan begeleide excursies (ook voor mindervaliden) het gebied in die zorgen voor een unieke belevenis, met een boswachter zie je de mooiste dingen en wordt verstoring voorkomen. Het gebied is slecht toegankelijk door water, kreken en moerasdelen en opgaand riet. Het gebied is een van de grotere aaneengesloten rietvelden in zuidwest Nederland. Door de omvang en rust is het een belangrijk broed- en rustgebied voor veel soorten die afhankelijk zijn van rietvegetaties. De ontsluiting, ook voor het beheer, gaat over de dijk tussen het Haringvliet en de Plaat van Scheelhoek. Deze dijk gaat ook langs de eilandjes die zijn ingericht en worden beheerd specifiek voor kustbroedvogels als sterns en visdiefjes. Deze soortgroep staat in Nederland en mondiaal sterk onder druk omdat steeds meer gebieden niet langer geschikt zijn door verstoring en verruiging. Een enkele verstoring in een kwetsbare periode kan funest zijn voor het broedsucces. Als dit enkele keren per jaar gebeurt, kan een populatie in omvang snel reduceren en soorten uiteindelijk verdwijnen. Dit gegeven wordt benadrukt in het beheerplan Natura 2000 en de eisen vanuit het provinciaal natuurbeleid. Beide plannen vergen van de beheerder een grote inspanning om de doelen (instandhouding en uitbreiding) te kunnen realiseren. Het spanningsveld tussen beleefbaarheid en verstoring is klein en omzichtigheid is geboden. Met de bedachte voorzieningen en routes is beleving van alle terreintypes mogelijk, krijgen bezoekers veel indrukken en zijn vooral de uitzichten op natuur, polder en water bijna on-nederlands mooi. Droomfondsproject Haringvliet Zes natuurorganisaties zijn met steun van de Nationale Postcodeloterij ook bezig de recreatieve beleving van het Haringvliet een impuls te geven. Bijvoorbeeld in de Menheerse Plaat bij Middelharnis waar het gebied met een boardwalk wordt opengesteld. Ook wordt er onderzocht of deze locatie geschikt is voor een natuurspeelplaats. Dit alles sluit mooi aan op de Nieuwe Marke ontwikkeling vanuit de gebiedsontwikkeling.
Ook wordt er gezocht naar een locatie voor een spiekkoepel. Een uniek vogelkijk concept waarmee je heel dichtbij erg schuwe grondbroeders zoals sterns en plevieren kunt komen. Hoe dat precies vorm te geven is nog onderwerp van studie. Er zijn enkele mogelijke locaties op het oog, alle drie langs de noordrand van GO en aansluitend op te ontwikkelen routestructuren. Ook de Slijkplaat willen we op enigerlei wijze beleefbaar maken. Er wordt gedacht aan een uitkijktoren of een varende kijkhut!
Dit kan mooi aansluiten op het te ontwikkelen vaarnetwerk. Er is samen met Waterbus een opdracht verleend aan een bureau om businesscases vaarverbindingen uit te werken. De gesprekken hierover worden nu gevoerd met alle belanghebbenden en we hopen voorjaar 2016 al een pilot dienstregelingen te hebben. Dat kan een verbinding vanuit Rotterdam zijn of vanuit Dordrecht/Willemsstad met aansluitend een ringverbinding langs de oevers van het Haringvliet. Recreanten en bewoners kunnen dan lopend of met de fiets op de pont en tussen Stellendam- Middelharnis-Hellevoetsluis en Tiengemeten reizen.
Met alle basisscholen rondom het Haringvliet willen we de komende jaren het veld in voor een natuur-educatieve veldles. Dit lesprogramma wordt nu ontwikkeld en er zijn al eerst testen gedaan. Daarnaast zijn er nog tal van andere projecten en ideeën waaraan we werken of meewerken. Zoals de ontwikkeling van het Noordereiland, het in de vaart helpen van oude vissersboten als attractie en excursiemogelijkheid en bijvoorbeeld excursies de voordelta op om bruinvissen en zeehonden te zien. De mogelijkheden zijn legio. Belangrijke factor is ook de bijdrage die de droomfondscoalitie kan leveren bij het op de kaart zetten van het Haringvliet als bestemming. De communicatiemogelijkheden naar onze achterban zijn daartoe groot genoeg en ook het provincie initiatief met landschapstafels helpt daar enorm bij.
Samenvattend Met de aanwezige en te ontwikkelen voorzieningen ontstaat een structuur waarmee de bezoeker van alle onderdelen van het eiland kan genieten. Met een goede zonering (kwetsbare plekken ontzien, voorzieningen in minder kwetsbare delen) wordt de natuur beleeft en hebben plant- en diersoorten een kans om zich te ontwikkelen. Dat is relevant want de aanwezigheid van deze soorten voegen iets toe aan de beleving tijdens een wandel-, fiets- of vaartocht. Als je niets ziet of hoort mis je veel en is het op de kaart zetten van het Haringvliet als interessante bestemming een stuk moeilijker. Met de belofte van een ontmoeting met zeearend, steur, zeehond of grote zwerm vogels is dat een stuk makkelijker. Investeren in natuur loont, voor leefbaarheid, beleefbaarheid en om een impuls aan de recreatiesector te geven. Rust, ruimte en robuuste natuur worden steeds schaarser en dit beleven is in het drukke Nederland echt een ervaring om niet snel te vergeten en op Goeree-Overflakkee en in het Haringvliet te halen!