Beheerverslag Spuimonding West. Beheerperiode 1 mei december Versie 2 December 2015 Beheerteam Haringvliet Krammer Volkerak

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Beheerverslag Spuimonding West. Beheerperiode 1 mei december Versie 2 December 2015 Beheerteam Haringvliet Krammer Volkerak"

Sonja de Veen
5 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Beheerverslag Spuimonding West Beheerperiode 1 mei december 2015 Versie 2 December 2015 Beheerteam Haringvliet Krammer Volkerak

2 Inleiding Natuurmonumenten voert vanaf 1 mei 2014 het tijdelijk beheer in Spuimonding West. In dit verslag wordt een overzicht gegeven van de ontwikkeling van het gebied, het gevoerde beheer en de ontwikkelingen in het gebied in relatie tot N2000 soorten. Deltanatuur Het Haringvliet is onderdeel van de Nederlandse delta. De bijbehorende natuur staat onder druk. Daarom is het van groot belang in de buitendijkse natuurgebieden die de Spuimonding rijk is, het estuariene karakter te stimuleren: meer dynamiek, overgangen van zoet naar zout in de gehele delta en het terugbrengen van de ecologische samenhang tussen alle deltawateren. De inrichting van Spuimonding- West herstelt (net als de overige Deltanatuurprojecten) milieus die sinds de afsluiting van het Haringvliet zijn verdwenen. Het gebied Spuimonding-West bestaat uit de voormalige polders Beningerwaard (ca 70 ha) en de buitengorzen Beningerwaard (ca 50 ha) en vormt samen met recent aangelegde natuurontwikkelingsgebieden als Tiengemeten en de Oeverlanden Hollandsch Diep een robuuste aaneenschakeling van dynamische gebieden in het Haringvliet/Hollandsch Diep systeem. Spuimonding-West is ontworpen als intergetijdenlandschap met op de lagere delen ondiep open water en slikvlaktes, doorsneden met kreken en geulen. De ontwikkeling van zoetwatergetijdenatuur en de daarbij behorende leefgemeenschappen krijgt hier de ruimte. Het gebied zal een belangrijke functie krijgen voor zoetwatergetijdenplanten als slijkgroen en rode waterereprijs en als rusten foerageergebied voor doortrekkende en overwinterende watervogels en steltlopers. Het gebied is ingericht om recreatief medegebruik volop mogelijk te maken. Informatiepaneel in Spuimonding West (foto: Astrid Withagen)

In samenwerking met de KNNV Voorne Putten heeft Natuurmonumenten in datzelfde jaar het begin van de natuurontwikkeling voor vogels vastgelegd.

3 Ontwikkeling Spuimonding West Sinds de dijkdoorsteek in november 2014, is goed zichtbaar dat er dynamiek in het waterpeil ontstaan is. Bij laag water komt een betrekkelijk groot oppervlakte droog te liggen of in zeer ondiep water. In samenwerking met de KNNV Voorne Putten heeft Natuurmonumenten in datzelfde jaar het begin van de natuurontwikkeling voor vogels vastgelegd. Hieruit blijkt dat meteen in het eerste jaar van natuurontwikkeling honderden slob-, krakeenden, wintertalingen en smienten en tientallen pijlstaarten, grutto s en kluten gebruik maken van Spuimond west om te rusten en foerageren. Het gebied telt nu al ongeveer 40 broedvogelsoorten waaronder blauwborst, kluut en steltkluut. Hoewel in 2015 geen systematische inventarisaties hebben plaatsgevonden lijkt het, gezien de grote aantallen watervogels van bovengenoemde soorten en losse waarnemingen van moerasvogels als snor en baardman, dat de waarde voor broed- en watervogels zonder meer ook dit jaar van toepassing was. Naast de vogelwaarnemingen zijn de waarnemingen (tot 10 exemplaren) van de zeldzame zanden moshommel op verschillende data erg bijzonder. Over de vegetatie/plantenontwikkeling kan nog niet al te veel gezegd worden omdat het gebied nog relatief jong is en er nog geen planten- en/of vegetatiekartering heeft plaatsgevonden. Wel is duidelijk dat het gebied de juiste hoogteligging heeft om maximale dynamiek te bereiken in waterstanden. Losse waarnemingen van heemst, klein vlooienkruid, grote kattenstaart en rode ogentroost wijzen op de potentie van het gebied. Beginnende bosvorming trad in 2015 weinig op. In ieder geval niet zodanig dat fraaie slikranden dreigen te verruigen met opslag. Ervaring met het beheer van andere natuurontwikkelingsgebieden leert dat verbossing wel een aandachtspunt is bij het volgen van de natuurkwaliteit van dergelijke gebieden. De ontwikkeling van rietruigte zal bepalend zijn voor de vestiging van de N2000- broedvogelsoorten rietzanger, blauwborst en bruine kiekendief, maar ook als leefgebied voor Noordse woelmuis. Vergelijkbare natuurontwikkelingsgebieden elders in het Haringvliet hebben laten zien dat reeds binnen een paar jaar na de herinrichting deze soorten zich gaan vestigen. Uit losse waarnemingen blijkt dat dit voor rietzanger en blauwborst reeds het geval is. Lepelaars in Spuimonding West (Foto: Roel van Deursen)

Recreatie Het gebied wordt goed bezocht door wandelaars en recreanten, zowel in het weekend als op weekdagen.

nl) als bewoners uit Zuidland die hier wekelijks komen.

Ondanks dit toezicht, zijn er helaas verschillende gevallen van vandalisme geweest (graffiti op uitkijktoren en

4 Recreatie Het gebied wordt goed bezocht door wandelaars en recreanten, zowel in het weekend als op weekdagen. Een voorzichtige schatting op basis van jaarrond waarnemingen op verschillende dagen, wijst op een bezoekersaantal van rond de mensen per jaar. Dit zijn zowel dagjesmensen (vogelaars uit oa Den Haag, afkomend op bijzondere waarnemingen op waarneming.nl) als bewoners uit Zuidland die hier wekelijks komen. De aanvankelijke overlast door loslopende honden is geminimaliseerd door optreden van een toezichthouder/boa. Ondanks dit toezicht, zijn er helaas verschillende gevallen van vandalisme geweest (graffiti op uitkijktoren en vernieling aan informatiepaneel). Dit is wel minder dan in de eerste maanden. Overigens wordt standaard van elk geval van vernieling/vandalisme aangifte gedaan bij de politie. Bezoekers in Spuimonding West (foto: Roel van Deursen) Graffiti op uitkijktoren (Foto: Teun Kweekel) Vernieling informatiepaneel (foto: Anton Giljam)

Gevoerde beheer Graslandbeheer Het gebied wordt in de periode mei-oktober integraal met de aangrenzende Beningerslikken begraasd met runderen met een begrazingsdruk van ca. 0,3 GVE/ha.

Omdat de gemeente Nissewaard bestrijding van akkerdistel, berenklauw en jacobskruiskruid verplicht stelt, kost dit de nodige inspanning. Dit dient te gebeuren voordat er sprake is van zaadzetting.

5 Gevoerde beheer Graslandbeheer Het gebied wordt in de periode mei-oktober integraal met de aangrenzende Beningerslikken begraasd met runderen met een begrazingsdruk van ca. 0,3 GVE/ha. Periodiek is controle en reparaties van rasters nodig. Als gevolg van de herinrichtingswerkzaamheden zijn akkerdistels plaatselijk talrijk. Omdat de gemeente Nissewaard bestrijding van akkerdistel, berenklauw en jacobskruiskruid verplicht stelt, kost dit de nodige inspanning. Dit dient te gebeuren voordat er sprake is van zaadzetting. Beheer recreatieve voorzieningen Het wandelpad wordt 2 à 3 maal per jaar gemaaid. Omdat de schelpenpaden in het begraasde deel liggen, is regulier onderhoud nodig vanwege vertrapping door het vee. Dit houdt in dat het pad geëgaliseerd wordt en aangevuld wordt met schelpen. Overig beheer Vrijwilligers van de KNNV Voorne hebben eind maart afval uit het terrein gehaald, dat met het hoge water is aangespoeld. Dit afval is afgevoerd naar en verwerkt door de milieustraat. Aandachtspunten in het beheer Aandachtspunt in het beheer is de sterke erosie van de zuidelijke kade grenzend aan de Beningerslikken. Doordat hier regelmatig sprake is van stagnant water, is hier sprake van erosie zowel aan de noord- en zuidkant van de kade. Maatregelen om de erosieschade te herstellen en om verdergaande erosie te stoppen zijn onder verantwoordelijkheid van Deltanatuur. De kade en dijk hebben een functie als wandelpad. Erosie langs de zuidkade (foto s: Johan Gouweloos)

6 Verder dreigen de wanden van de trekpont achterloops te raken. Dit houdt in dat er erosie achter de zetsteen wanden plaatsvindt. Om dit op te lossen zouden de wanden met flauwer profiel moeten worden aangelegd, en/of de oeverversterking zou over een grotere afstand moeten worden aangekegd. Erosie oevers bij trekpont (foto: Astrid Withagen)

Vergelijkbare documenten

natuurpunt WAL Wase Linkerscheldeoever Schor Ouden Doel

natuurpunt WAL Wase Linkerscheldeoever Schor Ouden Doel Het Schor Ouden Doel Het Schor Ouden Doel is een natuurgebied op de linkerscheldeoever tegen de scheldedijk. Aan de grens met Nederland sluit het