Topsector Logistiek NWO-bijdrage 2016-2017 Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek
Inhoudsopgave Inleiding 1 Kennis- en Innovatieagenda 1 Aanpak en totstandkoming NWO-bijdrage 2 Voorgestelde activiteiten 2016-2017 3 Publiek-private samenwerking PPS 2 en 3 Topsector specifieke programma s Uitvoering meerjarenplan Logistiek (PPS) 3 Toekomstige en robuuste infrastructuur (PPS) 3 Praktijkgericht Onderzoek 4 Publiek-private samenwerking PPS 2 en 3 Programma s relevant voor meerdere topsectoren Interdisciplinaire Samenwerking voor Duurzame Logistiek Logistiek/ICT 4 Maatschappelijk Verantwoord Innoveren alle TS 5 Naar gesloten kringlopen voor water en herwinbare grondstoffen- in transitie naar een circulaire economie 5 Agri & Food/Logistiek/Tuinbouw & Uitgangsmaterialen/Water Big Data: real time ICT for logistics (PPS) ICT/Logistiek 6 Publiek-private samenwerking PPS 2 en 3 Internationale programma s ERA- net Transport Sustainable Logistics and Supply Chains (PPS) 6 Publiek-private samenwerking PPS 2 en 3 Bijdrage vanuit de NWO-instituten CWI: e-commerce (PPS) 7 Publiek-private samenwerking PPS 1 Open Technologieprogramma alle TS 7 Privaat-publieke programmering PPP Topsector Specifieke programma s Platform Praktijkgericht Onderzoek 8 Privaat-publieke programmering PPP Topsector Internationale programma s Urban Access: Stedelijke distributie (PPS)-Logistiek/SIA 8 Vrij onderzoek gericht op de topsectoren 8 Topsector Logistiek: concrete acties voor 2016-2017 9 Contactpersoon / meer informatie
Inleiding Vanuit de maatschappelijke uitdagingen is het duidelijk dat de Nederlandse logistieke sector een belangrijke faciliterende rol heeft in een groot deel van die uitdagingen, of een rol kan spelen als field lab voor innovatieve ontwikkelingen, zoals Big Data. Daarnaast is de logistieke sector ook in economische waarde een belangrijk onderdeel van de Nederlandse economie. Dit is benadrukt in de publicaties van de Commissie van Laarhoven (2007), en het basisdocument voor de topsector Logistiek, de Partituur naar de Top (2011). Belangrijke prioriteiten voor de topsector zijn: Nederland ontwikkelen als een samenhangend logistiek systeem, Regie op ketens en netwerken, Versterken van het innovatie- en vestigingsklimaat voor logistieke activiteiten. Ook hier kan weer de faciliterende rol van het logistieke systeem centraal gesteld worden, met het oog op de maatschappelijke uitdagingen die in dit hoofdstuk zijn benoemd. Een samenhangend logistiek systeem zal, bijvoorbeeld, een noodzakelijke voorwaarde zijn voor de ontwikkeling naar een circulaire economie. De regie op ketens en netwerken is nodig voor een duurzame voedselvoorziening. Het versterken van het innovatieklimaat voor logistiek zal helpen bij het ontwikkelen van een inclusieve, innovatieve en reflectieve Nederlandse en Europese maatschappij. Onderstaande programmalijnen betreffen voorstellen voor programmering van onderzoek voor de Topsector Logistiek. Middelen voor de programma s zullen deels afkomstig zijn van NWO, maar ook uit andere publieke bronnen (ministeries van EZ en IenM) en zullen deels gematcht worden door het bedrijfsleven. Dit kan zowel plaatsvinden op programmaniveau, als op projectniveau. De bedoeling van deze inventarisatie van specifieke logistieke onderzoeksprogramma s en programma s van NWO waarin ruimte gemaakt kan worden voor logistiek onderzoek heeft als doel de fundamentele onderzoeksportefeuille voor de Topsector Logistiek te verbreden naar onderzoek dat onderwerpen als governance, samenwerking, en technologie-adoptie adresseert (zie hiervoor ook de recente Vitale Logistiek call van NWO en het TKI), en tegelijkertijd aansluiting te zoeken met de onderzoeksgroepen, in aanvulling op de logistieke onderzoeksgroepen, die op deze onderwerpen onderzoek aan het doen zijn. Dit is ook de reden voor de expliciete eis in bepaalde programma s om multidisciplinair onderzoek te doen. Kennis- en Innovatieagenda Dinalog, TNO en NWO zijn gezamenlijk als Topconsortium Kennis en Innovatie (TKI) een samenwerkingsverband aangegaan om de innovatie in de topsector Logistiek aan te jagen. Hiervoor is de Stichting TKI Dinalog opgericht. De doelstelling van het TKI Dinalog is het op structurele wijze bewerkstelligen van de privaat-publieke samenwerking op het vlak van onderzoek in de Topsector Logistiek. Dit betreft zowel innovatie door middel van fundamenteel als toegepast onderzoek als ook de valorisatie en disseminatie van de kennis, ervaringen en resultaten. Het onderzoek dat NWO financiert zal ingebed worden in de Topsector Logistiek. Valorisatie en disseminatie van resultaten wordt met name opgepakt door het TKI Dinalog Het TKI Dinalog ontwikkelde de Kennis- en Innovatieagenda onder leiding van de wetenschappelijk directeur (prof. dr. Albert Veenstra) die ondersteunend is aan het realiseren van onderzoek. De Kennis- en Innovatieagenda is vastgelegd in het Meerjarenprogramma 2016-2020 van het Topteam Logistiek. Het Meerjarenprogramma beschrijft alle acties die de Topsector Logistiek wil ondernemen om haar doelstellingen te realiseren, waaronder acties op het gebied van implementatie en realisatie, Human Capital en Buitenlandpromotie. Er is door het Topteam Logistiek dus gekozen voor een brede implementatie van de Kennis- en Innovatieagenda 2016-2019. Topsector Logistiek 1
Aanpak en totstandkoming NWO-bijdrage De bijdrage aan deze topsector is tot stand gekomen in overleg met topteam en TKI Logistiek. De ambitie van NWO voor het innovatiecontract 2016-2019 is in lijn met de vorige propositie, gericht op het verder ontwikkelen en versterken van de kennisbasis voor de Logistieke sector en het uitbouwen van de mogelijkheden voor de logistiek om tot samenwerking te komen met de andere topsectoren. Daarom wordt ingezet op onderzoeksprogramma s die sectorale kennisverbinding mogelijk maken en interdisciplinair onderzoek ondersteunen. De inzet van NWO is ook gericht op bredere maatschappelijke uitdagingen. 2 NWO-bijdrage 2016-2017
Voorgestelde activiteiten 2016-2017 Onderstaand is een overzicht van de activiteiten die in de gesprekken met topteam/tki en de in de topsector Logistiek participerende NWO-onderdelen ter sprake zijn geweest als waarschijnlijke of mogelijke onderdelen van de propositie 2016-2017. Publiek-private samenwerking PPS 2 en 3 Topsector specifieke programma s Uitvoering meerjarenplan Logistiek (PPS) De Topsector Logistiek heeft de ambitie neergelegd om er voor te zorgen dat Nederland in 2020 een internationale toppositie heeft (1) in de afwikkeling van goederenstromen, (2) als ketenregisseur van (inter)nationale logistieke activiteiten, en (3) als land met een aantrekkelijk innovatie- en vestigingsklimaat voor het verladende en logistieke bedrijfsleven. Om deze ambitie waar te maken moet Nederland zich profileren op het gebied van de kennisintensieve logistiek: het bedenken, ontwikkelen, demonstreren en op grote schaal toepassen van nieuwe logistieke werkwijzen. Daarvoor heeft het Topteam Logistiek een samenhangende actieagenda opgesteld met drie hoofdthema s: 1. Nederland als één samenhangend logistiek systeem; 2. Ketenregie; 3. Innovatie- en vestigingsklimaat. Het Meerjarenprogramma gaat in op de doelstellingen en streefwaarden, die zijn gedefinieerd, de bijdrage aan maatschappelijke doelstellingen, de benodigde activiteiten, de begroting en de governancestructuur. NWO heeft tot nu toe geen middelen beschikbaar gesteld voor dit programmaonderdeel. Vanuit het ministerie van IenM is M 9 beschikbaar voor calls in 2016 en 2017. Er kan subsidie worden aangevraagd waarbij er evenveel matching geleverd dient te worden. (50% cofinanciering). De projecten zijn veelal toegepast van aard. Programma Budget: 18,0 M (bijdrage I&M) shutterstock.com Toekomstige en robuuste infrastructuur (PPS) De Nederlandse infrastructuur moet uitgerust worden voor de toekomst. Om toekomstbestendig te zijn en de ambities van de logistieke sector blijvend te faciliteren moeten de infrabeheerders en -eigenaren continu strategisch beheren, onderhouden, vervangen en innoveren. Er dient nieuwe kennis te worden ontwikkeld om de netwerkgebonden infrastructuren in Nederland adequaat in te laten spelen op logistieke ontwikkelingen in de toekomst en te komen tot ontwikkelingsperspectieven en -opgaven. Gezien de lopende processen zou het onderzoek zich onder andere kunnen richten op de thema s beschikbaarheid (asset management) en toekomst Topsector Logistiek 3
verkennen. Hier spelen ook complexiteits- en big data vraagstukken. Mede door de ontwikkelingen op het gebied van ICT zijn transportsystemen aan het veranderen. Veel taken (bijv. planning en facturering op basis van de werkelijk gemaakte kosten) gebeuren al automatisch en (reizigers)informatie is direct toegankelijk. De systeemeigenschappen zijn daarbij niet noodzakelijkerwijs in lijn met de maatschappelijke doelstellingen (duurzaamheid, veerkracht) en de relaties tussen de betrokken elementen in het systeem zijn zeer complex wat het management uitdagend maakt (systems of systems). Vrachtnetwerken zouden zich tot ultra-modale systemen kunnen ontwikkelen met het doel van bijvoorbeeld collaboratief capaciteitsgebruik en duurzaamheid op systeemniveau (in verschillende sub-sectoren van personen- en goederenvervoer, synchro-modal vrachttransport bijv.). Het is belangrijk het effect van deze hyper-verbondenheid van elementen en systemen te begrijpen. Ook zorgt de verstrengeling van de diverse infrastructuren (wegen, waterwegen, spoorwegen maar ook telecommunicatie-, electriciteits-en gasnetwerken etc.) voor complexiteit. Deze verstrengeling is niet alleen technisch van aard. Er is ook een bestuurlijke complexiteit. NWO en de participerende partijen zullen een Memorandum of Understanding tekenen in het najaar van 2015 om te komen tot een lange termijn samenwerkingsverband. NWO heeft hierop vooruitlopend k 500 opgenomen in de propositie voor de Topsector Logistiek. Budget NWO: 0,50 M Praktijkgericht Onderzoek NRPO SIA gaat in 2016 en 2017 een bijdrage leveren aan de topsectorpropositie van NWO. In dat kader is SIA een verkenning op het thema Logistiek gestart. Doelstelling is enerzijds de kansen van praktijkgericht onderzoek (lectoraten en de CoE) op de huidige vijf roadmaps van de Topsector Logistiek te exploreren, waarbij anderzijds ook specifiek naar de onderwerpen wordt gekeken die dwarsdoorsnijdend zijn op de roadmaps. Daarnaast zal in afstemming met NWO worden onderzocht welke thema s tot nieuwe programma s voor onderzoek, i.h.k.v. de kennis- en innovatieagenda Logistiek kunnen leiden. Het uitgangspunt van SIA is dat lectoren mede aanvrager kunnen zijn, met een eigen arrangement waar verbinding tussen mkb en de hogescholen mogelijk is. Het NRPO-SIA richt een platform in voor praktijkgericht logistiek onderzoek. Het platform dient gekoppeld aan het bestaande Centre of Expertise Logistiek. NRPO-SIA organiseert een call voor KIEM-projecten. Budget NWO: 1,0 M Publiek-private samenwerking PPS 2 en 3 Programma s relevant voor meerdere topsectoren Interdisciplinaire Samenwerking voor Duurzame Logistiek Logistiek/ICT Vernieuwend onderzoek dat leidt tot radicale ideeën voor het logistieke systeem. Dit zou kunnen door early-stage onderzoekers de mogelijkheid te bieden om ideeën in te dienen voor Vidi-achtig onderzoek. Dit zou multidisciplinair van aard moeten zijn. Inhoudelijk is er op het gebied van duurzame logistiek een link met big data intelligente wegen en vervoer- maar ook met de modellering van logistieke processen en met complexiteit. Logistieke problemen zijn berucht voor hun computationele complexiteit. Een beter begrip van de drie fundamentele processen van complexe systemen, te weten de beïnvloedbaarheid van veerkracht, faseverandering en tot slot het opkomen van nieuwe eigenschappen van een geheel, die niet kunnen worden herleid uit de componenten kan worden toegepast binnen tal van disciplines, waaronder de logistiek. Een aanpak met interdisciplinaire onderzoeksprojecten, waarin onderzoekers uit diverse disciplines samenwerken met industriële partijen maar ook excellent fundamenteel onderzoek op dit terrein zijn noodzakelijk om doorbraken te bereiken. Complexiteit is een topsector-doorsnijdend initiatief in samenwerking met TNO. Bovendien is het een van de zes 4 NWO-bijdrage 2016-2017
shutterstock.com NWO-uitdagingen. Het doorsnijdend initiatief vormt een deelinvulling van deze uitdaging. Open call; PPS op programmaniveau, cofinanciering op projectniveau Variant 2 (10%). Budget NWO: 3,50 M Maatschappelijk Verantwoord Innoveren alle TS In het programma Maatschappelijk Verantwoord Innoveren (MVI) wordt al in de ontwikkelingsfase van een innovatie onderzocht welke ethische en maatschappelijke aspecten een rol spelen, en welke maatschappelijke context nodig is om de innovatie te doen slagen. Dit zorgt voor een groter maatschappelijk draagvlak en voorkomt dat innovaties onnodig stranden. Bovendien worden door dit onderzoek complexe en kostenverhogende aanpassingen achteraf voorkomen. Zo ontstaan kansen voor betere producten en diensten die beter aansluiten bij behoeften in de maatschappij door sociaal geïnspireerde innovaties. Binnen de topsector Logistiek zijn veel onderwerpen waarbij ethische en maatschappelijke overwegingen een rol spelen. De logistieke oplossingen uit de topsector kunnen meerwaarde krijgen door deze aspecten erbij te betrekken. Naast de programmering die gericht is op specifieke topsectoren, zal MVI ook vraagstukken programmeren die voor alle topsectoren relevant zijn. Deze vraagstukken worden uitgewerkt binnen de aan MVI deelnemende topsectoren. Budget NWO: 6,15 M (voor alle topsectoren), waarvan 0,50 via Logistiek. Naar gesloten kringlopen voor water en herwinbare grondstoffen- in transitie naar een circulaire economie Agri & Food/Logistiek/Tuinbouw & Uitgangsmaterialen/Water De transitie naar een circulaire economie legt ons vanuit het perspectief van de verbindingen tussen water, voedsel, energie en biodiversiteit de opgave op om de huidige systemen om te vormen naar klimaat-robuuste en hoogproductieve systemen. Het biedt kansen voor zowel het aanpakken van grote maatschappelijke vraagstukken, zoals het verminderen van de uitstoot van broeikasgassen, de voorzieningszekerheid van grondstoffen, schoon water en voedsel, en de eindigheid van fossiele grondstoffen, als voor economische groei. Nieuwe ontwikkelingen moeten zonder uitzondering duurzaam zijn. De te ontwikkelen kringlopen dienen maximaal gesloten te zijn: biomassareststromen moeten worden ingezet voor het behoud van draagkracht van de bodem en het water om een stabiele gewasgroei te verzekeren. Systeemaanpak is het vertrekpunt voor het sluiten van kringlopen op verschillende schaalniveaus; vervanging fossiele grondstoffen door hernieuwbare grondstoffen en herwinning van grondstoffen, het terugvoeren van mineralen, hergebruik van afval, retourstromen, complexe netwerken, ketenregie en integratie, duurzame business modellen, andere diensten koppelen aan primaire producten, van bulk naar specialisatie. Het is cruciaal te begrijpen hoe onderdelen in een circulaire economie elkaar beïnvloeden in het geheel (het systeem), maar ook wat de relatie is van het geheel tot de onderdelen. Daarbij worden de elementen ook in relatie tot hun omgeving en in hun maatschappelijke context beschouwd. Dit programma krijgt vorm als een PPS2 met minimaal 10% cofinanciering. Het is een topsector-overstijgend programma en maakt onderdeel uit van de topsectoren Agri & Food, Logistiek, Tuinbouw & Uitgangsmaterialen en Water. Ook de topsector Creatieve Industrie heeft zich middels bijdragen vanuit het bedrijfsleven aan bij dit initiatief aangesloten. Bij het NRPO-SIA onderzoek loopt momenteel een programma op het gebied van circulaire economie: PROVANG. Waar mogelijk Topsector Logistiek 5
wordt aansluiting op de NWO call Circulaire Economie gestimuleerd. Ook de topsector Energie en TNO zijn voornemens te participeren. Budget NWO: 5,0 M Big Data: real time ICT for logistics (PPS) ICT/Logistiek Databeschikbaarheid en informatievoorziening voor de logistieke sector. Hoe zet je dit duurzaam neer? De ICT behoefte van de logistieke sector is breed en divers. In de logistiek is er behoefte aan informatie-uitwisseling tussen bedrijven en overheid (B2G), maar ook tussen bedrijven (B2B) en tussen bedrijven en consumenten (B2C). In alle gevallen is deze informatievoorziening wederkerig: consumenten willen informatie van bedrijven én andersom. Om met de laatste te beginnen: steeds meer mensen kopen spullen op internet, via webshops. Die producten komen via koeriers en de post naar mensen toe. De informatievoorziening daarover kan nog veel beter. Nu weten mensen vaak niet precies wanneer hun aankopen bezorg worden, waardoor ze niet thuis zijn, en de bezorger opnieuw moet komen. De logistiek van thuisbezorging is dus inefficiënt, en om die efficiënter te maken is veel meer informatie-uitwisseling tussen de bezorgers en consumenten nodig dan nu het geval is. En dan de communicatie tussen bedrijven. Er zijn al jaren initiatieven voor het digitaal uitwisselen van documenten (orders, vrachtbrieven, facturen). Maar het is in de afgelopen paar jaar steeds duidelijker geworden dat logistieke bedrijven in hun logistieke operatie vooral ook actuele informatie nodig om de vruchten van ketensynchronisatie te plukken en om toekomstige knelpunten te zien aankomen. Naast de een-op-een informatievoorziening naar individuele (bedrijfs)gebruikers ontstaan er ook steeds meer vragen om het bundelen of combineren van data. Er is behoefte in de logistieke sector aan een basisinfrastructuur waarmee deze informatiebehoeften eenvoudig(er) met applicaties ingevuld kunnen worden. Er is behoefte aan een specifiek programma voor ICT in de logistieke sector, waarin de uitdagingen worden opgepakt. Die uitdagingen zijn: het bouwen van de generieke ICT infrastructuur, waarin vooral realtime data gedeeld kan worden tussen bedrijven, en tussen bedrijven en klanten/consumenten, het ontwikkelen van applicaties die aantoonbaar voordelen bieden en waarde creëren voor de gebruikers, en het betrekken van grotere groepen partijen in de logistieke sector bij moderne ontwikkelingen in de ICT. In verschillende topsectoren vinden Big Data gerelateerde activiteiten plaats. De doorsnijdende uitdaging Big Data (via het meerjarige samenwerkingsverband COMMIT2DATA) heeft mede als doel de verschillende activiteiten met elkaar te verbinden en te versterken, zowel voor fundamenteel/toegepast onderzoek, als voor valorisatie en disseminatie. Het hier genoemde programma gaat onderdeel uitmaken van dit ecosysteem. Vanuit de TTI transitiebijdrage van het ministerie van EZ is M 2 beschikbaar. Budget NWO: 2,0 M Publiek-private samenwerking PPS 2 en 3 Internationale programma s ERA- net Transport Sustainable Logistics and Supply Chains (PPS) Het Era-net Transport organiseert een gezamenlijke call for proposals op het gebied van sustainable logistics and supply chains. Nederlandse onderzoekers kunnen aan de call meedoen als onderdeel van transnationale consortia. De ERA-net Transport Flagship 2015 call Sustainable Logistics and Supply Chains beantwoordt aan de vraag voor Hollandse Hoogte 6 NWO-bijdrage 2016-2017
transnationaal gecoördineerd onderzoek met een omvattende blik op de logistieke sector, inclusief alle daarbij horende stakeholders (productie, retail, logistieke dienstverleners, infrastructuur en overheden). De call staat open voor projecten in de volgende vijf domeinen: 1. Corridors voor grensoverschrijdend goederenvervoer 2. Ontwikkeling van hubs 3. Stedelijke distributie (last mile logistiek) 4. Organisatorische innovatie en nieuwe businessmodellen 5. Informatie-infrastructuur en logistieke diensten De call richt zich op voorstellen die operationele strategieën, direct toepasbare resultaten en/of producten/diensten opleveren met als doel om de effectiviteit, efficiency en duurzaamheid van de logistieke sector in Europa te verbeteren. Vanuit het ministerie van IenM is M 1 beschikbaar. Er kan subsidie worden aangevraagd tot 250.000 waarbij er evenveel matching geleverd dient te worden. (50% cofinanciering). Budget: IenM M 1 CWI K 300. Publiek-private samenwerking PPS 2 en 3 Bijdrage vanuit de NWO-instituten CWI: e-commerce (PPS) De internethandel groeit hard en dit creëert verschillende probleemgebieden. Zowel beveiliging van webshops, de logistieke efficiëntie van de fulfilment, het toezicht op internationale goederenstromen, als de behoefte aan horizontale samenwerking vragen om onderzoek en innovatie, en deze vragen zijn urgent, of zullen dat binnen korte tijd worden. Naast uitdagingen op het gebied van big data, security en complexiteit (gedrag van klanten in het systeem) spelen de ontwikkelingen op het gebied van het internet of things een rol (semi-intelligente apparaten die een entiteit op het internet vormen en met mensen en andere objecten communiceren en beslissingen nemen). Er zijn nog veel open vragen op het terrein van e-commerce (scan NederlandDistributieland): Standaardisatie op Europees niveau is een issue binnen webshops en de informatieafhandeling voor fulfilment, Er zijn grote verschillen in service levels binnen Europa, Hoe om te gaan met niet-eu landen (CH, N), Het douane toezicht wordt een steeds groter probleem: cross border e-commerce neemt sterk toe, ondanks de obstakels daarvoor. Heffing van belasting en invoerrechten is een groot probleem, doordat partijen via logistieke ingrepen, of fraude, onder de minimum normen proberen te komen, Door inefficiëntie van betrokken partijen en de organisatie van de markt is last mile belevering is een groot knelpunt aan het worden Er is nog weinig kennis over effectieve multichannel sales strategies (en de daarbij behorende logistiek). Daarnaast zijn er specifieke e-commerce uitdagingen: assortiment (personalisatie van producten), retouren, kwaliteit van levering, zekerheid van betaling. Voor een deel zitten in die uitdagingen ook weer oplossingen voor andere problemen: toezicht zou sterker gerelateerd moeten worden aan het de betalingsinformatie van webshops, en niet zozeer aan de huidige informatie die in de fulfilment wordt gebruikt. Tenslotte omvat e-commerce ook een grote MKB-uitdaging. Horizontale samenwerking lijkt een oplossing te bieden voor veel van de knelpunten, maar dit is moeilijk. Binnen de roadmap 4C is daar nog te weinig specifieke kennis over ontwikkeld. Bovendien is veel van de problematiek specifiek voor e-commerce, en zijn oplossingen uit andere deelgebieden van de roadmap 4C niet goed bruikbaar. Onderzoek door het CWI. Inzet NWO: 0,06 M Publiek-private samenwerking PPS 1 Open Technologieprogramma alle TS Het Open Technologieprogramma (OTP) is bedoeld voor projecten over de hele breedte van het technisch-wetenschappelijke onderzoek. Er zijn geen thema s in het OTP en er vindt geen oormerking vooraf plaats. Indienen van onderzoeksaanvragen kan het hele jaar door. Hoogstaande wetenschappelijke kwaliteit én utilisatie zijn de twee criteria waarop aanvragen door internationale onafhankelijke referenten worden beoordeeld. Bij elk project wordt Topsector Logistiek 7
een Gebruikerscommissie ingesteld. Het OTP leidt tot PPS-projecten variant 1 of 2. Op grond van stabiele historische verdeling kan voor grote topsectoren goed vooraf worden ingeschat hoeveel middelen per topsector besteed zullen gaan worden. Budget NWO: 36,0 M Privaat-publieke programmering PPP Topsector Specifieke programma s Platform Praktijkgericht Onderzoek Een Platform Praktijkgericht Onderzoek zal worden ingesteld (PPP) ten behoeve van samenwerking tussen HBOinstellingen, NWO-instituten en beroepspraktijk. Budget NWO: M 0,15 Privaat-publieke programmering PPP Topsector Internationale programma s Urban Access: Stedelijke distributie (PPS)-Logistiek/SIA Binnen de maatschappelijke uitdaging Smart, green and integrated transport van Horizon2020 wordt in het werkprogramma 2016-2017 aandacht besteed aan stedelijke ontwikkelingen, specifiek gericht op tussenstedelijk transport, public procurement, energie-efficiëntie van transport en innovaties in transport op buurtniveau. Infrastructurele, technologische en sociale ontwikkelingen hebben grote impact op de toegankelijkheid en connectiviteit van steden. Dit onderzoeksprogramma richt zich op het verbeteren van de stedelijke toegankelijkheid om steden en regio s economisch competitief te maken. Onderwerpen die in de call aan de orde kunnen komen zijn: Last mile delivery van goederen Big data voor stedelijke distributie Informatie-infrastructuur (governance) Transport als dienst -concepten De call wordt georganiseerd in Europees verband: JPI Urban Europe. Elk land (15 deelnemende landen) levert een bijdrage, vervolgens wordt door de Europese commissie een ERA-net Cofund opengesteld. De verwachte totale begroting wordt geschat op M 25, waarvan 1,08 M door NWO. De call en het Europese samenwerkingsverband vallen onder het NWO-thema Verbinden van Duurzame Steden en er is een duidelijke crossover met Sociale Infrastructuur Agenda. Budget NWO: 1,08 M Vrij onderzoek gericht op de topsectoren Een deel van de bijdrage komt uit brede calls voor ongebonden, nieuwsgierigheidsgedreven onderzoek. Belangrijke instrumenten zijn bijvoorbeeld de vrije competitie van de verschillende NWO-gebieden, het Open Technologieprogramma van STW en talentprogramma s zoals de Vernieuwingsimpuls. Van deze investeringen wordt na toekenning vastgesteld in hoeverre deze bijdragen aan de innovatiecontracten. NWO zal de aandelen en inhoudelijke aansluiting op de strategische agenda s actief monitoren en hierover op reguliere basis contact onderhouden met de topsectoren en TKI s en tevens de resultaten van de projecten actief onder de aandacht van bedrijven brengen, met het oog op snelle doorstroom van kennis en kunde en potentiele nieuwe PPS. Specifiek voor de Logistiek is het Take-off programma interessant. Startende bedrijven en MKB-ers kunnen hier terecht voor haalbaarheidsstudies en proof of concept financiering. 8 NWO-bijdrage 2016-2017
Topsector Logistiek: concrete acties voor 2016-2017 Activiteit PPS Relatie met Innovatiecontract TS specifieke PPS calls Raakvlak met andere topsectoren NWO inzet Logistiek (M ) Toekomstige en Robuuste Infrastructuur PPS 3 Synchromodaliteit 0,50 Praktijkgericht onderzoek PPS 2 Alle roadmaps 1,0 PPS calls relevant voor meerdere TS Interdisciplinaire Samenwerking voor Duurzame Logistiek PPS 2 Alle roadmaps ICT 3,50 Totale NWO inzet (M ) MVI PPS 2 Doorsnijdend (alle) Alle 0,50 6,15 Circulaire economie: Naar gesloten kringlopen voor water en herwinbare grondstoffen- in transitie naar een circulaire economie PPS 2 4C, synchromodaal, Service Logistiek, Duurzaamheid Agri & Food Logistiek Tuinbouw Water COMMIT2DATA: Big Data: real time ICT for Logistics PPS 2 ICT ICT 2,0 Internationale PPS calls ERA-net Transport PPS 2 Alle roadmaps PPS bijdrage instituten e-commerce PPS 2 e-commerce 0,06 PPS 1 1,25 5,0 OTP PPS 1 Alle roadmaps Alle 36,0 PPP calls Platform Praktijkgericht Onderzoek PPP 0,15 PPP internationaal Urban Access PPS 2 Stedelijke distributie, Duurzaamheid PPP bijdrage instituten SIA 1,08 Instituten PPP 1,15 Totaal 11,19 Contactpersoon / meer informatie dr. Renée van Kessel-Hagesteijn E: r.vankessel@nwo.nl drs. Marcus van Leeuwen E: m.vanleeuwen@nwo.nl Topsector Logistiek 9