Onderzoek Psychologie Wat speelt er onderhuids? HDT A130-13, verslag 1 Studentinformatie Naam: Marion Koch Studentennummer: 13039164 Klas: HDT- 1J Gelegenheid: Eerste kans Onderwerp: De huidaandoening psoriasis Contact gegevens betrokkenen Mevr. A.H.J. Barten e-mailadres: A.Barten@hhs.nl Dhr. T.J. Brummelaar e-mailadres: T.J.Brummelaar@hhs.nl Gegevens Hogeschool De Haagse Hogeschool Opleiding Huidtherapie Johanna Westerdijkplein 75 2521 EN, Den Haag Tel. 070 445 8300-1 -
Inhoudsopgave 1 Voorblad...1 2 Inhoudsopgave...2 3 Aanleiding...3 3.1 Probleemstelling...3 3.2 Doelstelling...4 4 Het onderzoek... 5-6 4.1 Hoofdvraag...5 4.2 Deelvragen...5 4.3 Afbakening... 5-6 4.4 Globale beschrijving en methoden...6 4.5 Globale tijdsplanning...6 5 Literatuurlijst...7 6 Bijlagen... 8-12 6.1 Feedbackformulieren... 8-11 6.2 Evaluatiecriteria... 12-2 -
3. Aanleiding Psoriasis is een aandoening van de huid die in de huidige samenleving veel voorkomt, bijna 3 procent van de wereldbevolking, zijnde 125 miljoen mensen (cijfers van het IFPA, International Federation of Psoriasis Associations). De huidige maatschappij is ook een maatschappij waar psychologische zaken als: Stress, burn-out, depressie en een laag zelfbeeld veelvuldig voorkomen (Trimbosinstituut, cijfers 2012, tabel 5: psychologische aandoeningen onder de Nederlandse bevolking 18-64 jaar). Er bestaat een verband tussen de hevigheid van psoriasis bij een patiënt en de negatieve invloed van voornoemde psychologische factoren. Mensen die lijden aan de huidaandoening psoriasis krijgen vaak last van psychologische verschijnselen omdat zij zich schamen voor de aandoening en/of beperkingen ondervinden door de aandoening op fysiek gebied (Depression and quality of life in psoriasis, Abby S. van Voorhees, MD and Richard Fried, MD PhD). Deze negatieve psychologische uitingen verkregen door psoriasis zorgen er op hun beurt weer voor dat de symptomen van psoriasis verergeren. Er is dus sprake van een positieve terugkoppeling (British Journal of Dermatology, Alex Anstey, Newport United Kingdom) en (Lisette verhoeven, Nijmegen Centre for Evidence-Based Practice van het UMC St. Radboud). Omdat er sprake is van een positieve terugkoppeling bij psoriasis, die de hevigheid beïnvloedt, is het van groot belang dat er een behandeling ontwikkeld wordt waarbij door de huidtherapeut rekening wordt gehouden met de psychologische factoren die bij een psoriasispatiënt een rol spelen. Met mijn onderzoek wil ik bereiken dat er meer aandacht komt voor en beter gekeken wordt naar de mogelijkheden die de huidtherapeut kan bieden bij behandelingen van de aandoening Psoriasis in combinatie met psychische belemmeringen. Mijn onderzoek is van belang omdat bij psoriasispatiënten, zoals eerder benoemd, vaak psychische aspecten een grote rol spelen en er weinig bekend is over de rol die de huidtherapeut inneemt wanneer er naast de huidaandoening zelf, ook andere aspecten een rol spelen die de standaard behandeling kunnen tegenwerken. 3.1 Probleemstelling De huidtherapeut kan tijdens de anamnese een inschatting maken, welke psychologische factoren bij de patiënt aan de orde zijn en in welke mate die factoren de patiënt hinderen. Het is van belang dat de huidtherapeut een goede inschatting maakt van wat hij of zij kan doen aan de aandoening psoriasis in combinatie met een psychologische factor of meerdere psychologische factoren, zodat er een oplossing kan worden gevonden voor de hulpvraag van de patiënt. Het probleem bestaat uit twee onderdelen, namelijk: De psoriasis en de psychische factoren. Deze twee onderdelen beïnvloeden elkaar in negatieve zin, waardoor de patiënt zich ongelukkig voelt (hoofdprobleem) en een oplossing uitblijft. De huidtherapeut wilt graag dat zijn of haar behandeltraject leidt tot een bevrediging van de hulpvraag van de patiënt, zodat de patiënt weer gelukkig wordt en weer een positieve positie kan innemen in de maatschappij. In mijn onderzoek staat daarom de volgende vraag centraal: Wat kan de huidtherapeut betekenen voor mensen met psychologische klachten veroorzaakt door de aandoening psoriasis?. - 3 -
3.2 Doel van het onderzoek Meer inzichten verkrijgen in wat de huidtherapeut kan doen met betrekking tot de samenhang van de huidziekte psoriasis en de als gevolg hiervan verkregen psychologische aandoeningen, zodat patiënten beter en gerichter kunnen worden geholpen. - 4 -
4. Het onderzoek 4.1 Hoofdvraag Wat kan de huidtherapeut betekenen voor mensen met psychologische klachten veroorzaakt door de aandoening psoriasis? 4.2 Deelvragen 1)Bestaat de behandeling van psoriasis uitsluitend uit een fysieke benadering? 2)Welke psychologische klachten komen voor bij patiënten die lijden aan psoriasis? 3)In welke mate wordt het dagelijks leven van patiënten met psoriasis negatief beïnvloed als gevolg van de psychische klachten? 4)Wanneer houd de inbreng van de huidtherapeut op en welke rol speelt de huidtherapeut wanneer de psychologische aspecten te complex zijn? 5)Kan de behandeling van de fysieke en psychologische aspecten van een psoriasispatiënt samengaan, uitgevoerd door twee therapeuten (huidtherapeut en psychotherapeut/psycholoog)? 4.3 Afbakening Wat is.. Psoriasis: Een huidaandoening met rode plekken en witte schilfers Bron: www.huidarts.info Fysieke benadering: Een lichamelijke benadering, waarbij een huidtherapeut doormiddel van apparatuur en vakkennis poogt de zieke huid weer gezond te maken. Bron: Online encyclopedie Negatieve psychologische aspecten: Afwijkende toestand van de geest Bron: Online encyclopedie Huidtherapeut: Behandelt de zieke en/of beschadigde huid. Hiervoor heeft hij of zij de 4-jarige Hbo-opleiding Huidtherapie gevolgd aan de Hogeschool Utrecht of de Haagse Hogeschool. De titel huidtherapeut is een beschermde titel, vastgelegd in wet Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg(wet BIG, artikel 34). Bron: Nederlandse Vereniging van Huidtherapeuten Positieve en negatieve terugkoppeling: Terugkoppeling betekent dat het resultaat van een proces invloed heeft op het proces. Ofwel: Verschijnsel dat een proces wordt beïnvloed door zijn eigen resultaat. Als de invloed remmend is spreekt men van negatieve terugkoppeling, als de invloed stimulerend is spreekt men van positieve terugkoppeling. Bron: Biologie voor jou editie vwo 4 (ISBN: 9020872788) Burn-out: Een specifieke vorm van stress. Onder burn-out wordt letterlijk verstaan: afgebrand, uitgeblust en emotioneel uitgeput zijn. Bron: Nederlands woordenboek Depressie: Een depressie is een psychische aandoening die zich kenmerkt door een voortdurend aanwezige neerslachtige stemming die langer dan twee weken duurt en niet vanzelf verdwijnt. De stof serotonine zorgt voor een positieve stemming. Bij een persoon - 5 -
die last heeft van een depressie is er te weinig serotonine aan het werk in de hersenen. Als gevolg hiervan worden de gevoelens en gedragingen van de desbetreffende persoon negatief beïnvloed. Bron: Artikel Titel: Als je nergens meer zin in hebt Auteur: M.Vos Anamnese: Gesprek met de huidtherapeut waar progressief de opbouw van je klachtenpatroon en je ziektegeschiedenis opgemaakt wordt. Bron: Online encyclopedie 4.4 Globale beschrijving/methoden In het onderzoek zal gebruik gemaakt worden van verschillende meetinstrumenten. Het eerste meetinstrument zullen interviews zijn. De interviews zullen worden afgenomen met huidtherapeuten en psychologen. Het tweede meetinstrument bestaat uit de verzamelde theoretische informatie doormiddel van boeken, internetsites en artikelen. De uitkomsten van beide meetinstrumenten zullen op elkaar worden afgestemd om vervolgens de deelvragen en uiteindelijk de hoofdvraag te beantwoorden. Stappenplan Stap 1: Verzamelen relevante informatie Stap 2: Bepaling wie te gaan interviewen Stap 3: Interview vragen opstellen Stap 4: Resultaten interviews evalueren Stap 5: Theoretische informatie afstemmen met de verkregen informatie uit de interviews (praktijk) Stap 6: Beantwoorden van de hoofd- en deelvragen Stap 7: Opstellen van een rapportage 4.5 Globale tijdsplanning Week 1: Relevante informatie verzamelen Week 2: Relevante informatie verzamelen Week 3: Verkregen informatie bestuderen Week 4: Selectie maken van bruikbare en niet-bruikbare informatie Week 5: Bepalen wie te gaan interviewen Week 6: Interviewvragen opstellen Week 7: Afspraak maken met de mensen die ik wens te interviewen Week 8: Interview afnemen Week 9: Interview afnemen Week 10: Interview afnemen Week 11: Resultaten van de interviews beschouwen en verwerken Week 12: Theorie (informatie) en praktijk (interviews) evalueren Week 13: Beantwoorden van hoofd-en deelvragen Week 14: Beantwoorden van hoofd-en deelvragen Week 15: Rapportage maken Week 16: Afronding rapport - 6 -
5. Literatuurlijst Bron 1: Informatie afkomstig van: Artikel Titel: Depression and quality of life in psoriasis Auteur: Abby S. van Voorhees, MD and Richard Fried, MD PhD Bron 2: Informatie afkomstig van: Boek Titel: Britisch Journal of Dermatology Auteur: Alex Anstey, Newport, United Kingdom Bron 3: Informatie afkomstig van: Artikel Titel: Psoriasis: depression, anxiety, smoking and drinking habits Auteur: David Geffen, school of medicine, University of California, Los Angeles, USA Bron 4: Informatie afkomstig van: Artikel Titel: Associations between skin diseases and quality of life: a comparison of psoriasis, vitiligo and alopecia areata Auteur: professor van: Brain and spinal injury repain research center, Tehran University of medical sciences Bron 5: Informatie afkomstig van: Artikel Titel: Relatie stress en Psoriasis is gecompliceerd Auteur: Lisette Verhoeven Bron 6: Informatie afkomstig van: Internetsite Auteur: IFPA (International Federation of Psoriasis Associations) Gebruikte informatie van de internetsite: Cijfers van het IFPA (International Federation of Psoriasis Associations) Bron 7: Informatie afkomstig van: Internetsite Auteur: Trimbosinstituut Gebruikte informatie van de internetsite: Cijfers 2012, tabel 5: psychologische aandoeningen onder de Nederlandse bevolking 18-64 jaar Bronnen afbakening: - Website: www.huidarts.info - Website: Online encyclopedie - Website: Nederlandse Vereniging van Huidtherapeuten - Boek: Biologie voor jou editie vwo 4 (ISBN: 9020872788) -Artikel: Als je nergens meer zin in hebt (M.Vos) -Boek: Nederlands woordenboek Overige informatie: -Alle gebruikte artikelen voldoen aan de actualiteitseisen gesteld door de opdrachtgever. -Eis: De gebruikte bronnen, vermeld in de literatuurlijst, dienen actueel en relevant te zijn. -Onder actueel wordt verstaan: Artikelen uitgegeven in de jaren 2007-2013. - 7 -
6. Bijlage 6.1 Feedbackformulieren Feedbackformulier 1 Naam auteur: Marion Koch Studentnummer : 13039164 Klas: HDT-1J Titel onderzoeksvoorstel: Wat speelt er onderhuids? Naam beoordelaar: Mariam Akabe Studentnummer: 13021877 Klas: HDT-1J Datum: 07-10-2013 Inhoud Opmerkingen 1. Titel De titel is pakkend! Goede titel 2. Cursus, student informatie en onderwerp Prima 3. Contactgegevens betrokkenen n.v.t 4. Aanleiding Prima 5. Doelstelling en Probleemstelling Doelstelling heb je goed verwoord! 6. Hoofdvraag en deelvragen Prima 7. Afbakening Prima 8. Globale beschrijven Methoden Beter beschrijven hoe je het onderzoek gaat uitvoeren, hoe je aan je antwoorden wilt komen. 9. Globale tijdsplanning Prima - 8 -
10. Literatuurlijst Prima Vorm Opmerkingen 1. Structuur Prima 2. Taal Prima 3. Bondigheid Prima 4. Volledigheid Prima 5. Consistentie Prima - 9 -
Feedbackformulier 2 Naam auteur: Marion Koch Studentnummer: 13039164 Klas: HDT-1J Titel onderzoeksvoorstel: Wat speelt er onderhuids? Naam beoordelaar: Stacey de Haas Studentnummer: 13009753 Klas: HDT-1J Datum: 07-10-2013 Inhoud Opmerkingen 1. Titel Ik zou iets duidelijker psoriasis erin voor laten komen. 2. Cursus, student informatie en onderwerp Goed 3. Contactgegevens betrokkenen Namen en eventueel e-mailadressen vermelden van leraren. 4. Aanleiding Duidelijk aangeven waarom het zeer belangrijk is dat het onderzoek wordt uitgevoerd. 5. Doelstelling en Probleemstelling Doelstelling: Prima Probleemstelling: De vraag moet je als een zin formuleren. Dus wat is exact het probleem? 6. Hoofdvraag en deelvragen Hoofdvraag: Prima Deelvragen: Artikel hoeft niet te worden vermeld 7. Afbakening Netjes! 8. Globale beschrijven Methoden Opschrijven hoe? D.m.v. literatuur/enquêtes/interview enz. 9. Globale tijdsplanning Goed Het lijkt nu een beetje een plan. 10. Literatuurlijst Ik heb zelf ook het tijdschrift/site en de schrijvers en jaartallen erbij gezet. - 10 -
Vorm Opmerkingen 1. Structuur Prima 2. Taal Mooi duidelijk en formeel 3. Bondigheid Prima 4. Volledigheid Na wat aanpassingen goed 5. Consistentie Prima - 11 -
6.2 Evaluatiecriteria Inhoud 0-5 punten Opmerkingen 1. Titel 2. Cursus, student informatie en onderwerp 3. Contactgegevens betrokkenen 4. Aanleiding 5. Doelstelling en probleemstelling 6. Hoofdvraag en deelvragen 7. Afbakening 8. Globale beschrijving Methoden 9. Globale tijdsplanning 10. Literatuurlijst Vorm 0-10 punten Opmerkingen 1. Structuur 2. Taal 3. Bondigheid 4. Volledigheid 5. Consistentie Totaal Cijfer (totaal aantal punten/10) - 12 -