De toekomst van de OGGz Een goede basis voor iedere burger RINO, 21 Januari 2013
Waar staan we nu: een peiling Bemoeizorg is business as usual Ja / Nee Motiverende gespreksvoering gis de standaard Dwang en drang zetten we maximaal in Dakloosheid is onacceptabel
Motivatie Paradox Klassiek: Symptomen Distress Motivatie Motivatie Paradox: Symptomen Ziektebesef Inzicht Hersen- Functies Motivatie Eerder ervaringen
We doen het samen. even kennismaken Ken je je buur?
De Nederlandse Bemoeizorg heeft hoge kwaliteit EENS NIET EENS
How satisfied are you with the quality of outapient care for difficult to engage SMI patients in large cities your country? Satisfaction 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Highest scores: Denmark, Netherlands (7) Lowest scores: Czech, Lithuania, Portugal (0)
Waar staan we nu Gemeenten steeds belangrijker: Jeugdzorg Thuiszorg Dagbesteding g Justitie brengt patiënten naar de GGz Monitoring en verantwoording steeds meer vereist (Zelfredzaamheidsmatrix) Door bezuinigingen zorg door naasten (vrijwilligers) toenemend noodzakelijk
Waar staan we nu Opschuiven zorg voor mensen met ernstige psychiatrische py aandoeningen naar de eerste lijn: basis ggz De huisarts steeds meer in beeld Herleving van de Mentale Hygiëne gedachte en (geïndiceerde) preventie Ambulantisering en bedden afbouwen: 30% Verminderde tolerantie Verscherpt toezicht
Pas op de plaats Hulpverleners ethiek staat centraal in de OGGz Herstel in de GGz is leidend (nog te theoretisch) principe (FACT, HIC) Bezuinigingen: Minder bedden Minder ambulante zorg per patient Minder mogelijkheden voor dagbesteding en reintegratie
Pas op de plaats Diversiteit neemt toe (tussen gemeentes, meer marktpartijen: FACT, Buurtzorg(T) > > Veel korte termijn termijn denken, versnippering voldoen aan basisbehoeften en branden plussen
Aantal nieuwe ondertoezichtstellingen (CBS 2012)
IBS en en RM en per 100.000 000 inwoners in Nederland (o.a. Mulder et al. NTvG 2006) 70 60 50 40 30 20 IBS RM 10 0 1978 1981 1984 1987 1990 1993 1996 1999 2002 2005 2008 2011
Toekomst van de OGGz Iedereen doet mee op zijn Iedereen doet mee op zijn manier
De triomftocht van de lijdzaamheid
Iedereen doet mee op zijn manier
Wens: iedereen doet mee op zijn manier 1. Preventie van (O)GGz problemen (mentale hygiëne revisited): Bij gezinnen en op scholen Bij instellingen (Sociale dienst, UWV, woningbouwverenigingen) 2. Herstel gerichte zorg 4. Integraal beleid: minder verzuiling instanties: departementen (VWS, justitie) jeugdzorg 5. Landelijke samenwerking gemeentes 6. Implementatie van onderzoeksresultaten wat werkt voor wie.
OGGz: het conceptuele kader Algemene definitie: De OGGz is openbare zorg voor de geestelijke (volks)gezondheid in brede zin (AWP G4). Beperkte definitie: openbare zorg die zich focust zich op het voorzien in basisbehoeften: de Basis OGGz
BOGGz focust op onderste treden
Basis OGGz schept voorwaarden voor participatie p
Kansen optimaliseren en risico s indekken: de nieuwe maakbaarheid van de samenleving Investeren in preventie en vroegdetectie Ombuigen van probleem trajecten Snel lingrijpen ij om risico s ii te vermijden Op decentraal niveau (gemeente en wijk) In een vrije markt Met minder geld
Welke kansen biedt deze crisis? Meer nadruk op preventie Meer werk voor OGGz doelgroep nodig (terugdringen uitkeringen) Naasten krijgen grotere rol in de OGGz (sociaal kapitaal) Meer nadruk op wat werkt (opbouwen evidence, voorbeeld onderzoek huisvervuiling) Door afbouw bedden meer participatie
Toekomst van de BOGGz: gevaren Nog minder tolerantie voor ander gedrag Strenger beleid mbt mensen zonder verblijfsvergunning: grotere groep zonder uitkering en verzekering Teveel beroep op naasten / vrijwilligers Teveel focus op zelfredzaamheid Privacy problemen: 1 nationaal EPD: ook voor de OGGZ? Alle Nederlanders staan hun DNA af
Meer verwachting van eigen Verantwoordelijkheid?
Toekomst van de BOGGz: gevaren Steeds zwaardere doelgroep Meer armoede Meer GGz problemen, suicide gevaar Meer uithuiszettingen Bedden sluiten: meer ambulante patiënten Meer forensische problematiek in de algemene GGz Sturen op incidenten Participatie naar de achtergrond
Opdracht: Basis OGGz verder ontwikkelen Hoe doen we optimale signalering en toeleiding? Snelle en goede diagnostiek van mensen en situaties Werken in netwerken Pi Privacy regelingen We leren van elkaar (gemeenten, wijken) Focus op wat werkt Focus op preventie
Aanpak Huisvervuiling anno 2012 (Jongeleen, Daamen, Mulder 2012) Amsterdam Rotterdam Utrecht Den Haag Aantal meldingen/100.000000 28 27 28 30 Aantal vrijwillige schoonmaakacties 30 60 10 17 Aantal gedwongen schoonmaakacties 35 2 7 7 Aantal recidieven 168 (75%) 10 (5%) 9 (10%) 9 (6%) Formatieplaatsen woonhygiëne 2 15 1,5 15 1,5 25 2,5 Discipline van deze medewerkers Ongedier SPV HBOV HBO-MW Aantal bestede uren per melding* 15.85 uur 13.01 uur 32.89 uur 32.53 uur
Professionaliseren van de BOGGz, Meer samenwerking tussen gemeenten Registratie Beleid Onderzoek (AWP G4) Voorbeelden: Professionalisering i van de signaleringsfunctie: i digitaal aangifte doen door burgers Gezamenlijk werken met 1 elektronisch dossier Ontwikkelen effectieve interventies (huiselijk ( j geweld, huisvervuiling)
Professionaliseren BOGGz Ontwikkelen landelijkeboggz standaarden Diagnostiek en follow up, b.v. m.b.v. de Zlf Zelfredzaamheidsmatrix hid i Ontwikkelen van richtlijnen Suicide preventie Voorkomen huisuitzetting Huiselijk geweld Huisvervuiling Aantonen van bereikte resultaten: wat werkt voor wie
Factsheet: ZRM
Conclusies Er is veel bereikt in de OGGz de afgelopen jaren De focus is verschoven van algemene OGGz naar Basis OGGz (BOGGz) en focus op zelfredzaamheid Crisis vergroot noodzaak tot preventie, entie samenwerken en ontwikkelen effectieve praktijken Pas op voor verschaling en op achtergrond raken van participatie