Europees Burgerinitiatief

EEn nieuw recht voor Eu-BurGErS U BEPAALT DE AGENDA! Gids voor het Europees Burgerinitiatief

Europese Commissie Secretariaat-generaal B-1049 Brussel Manuscript voltooid in november 2011 Luxemburg: Publicatiebureau van de Europese Unie ISBN 978-92-79-21783-8 doi:10.2775/23833 Europese Unie, 2011 Reproductie is toegestaan. Printed in Germany Gedrukt op chloorvrij gerecycleerd papier

VOORWOORD Door het Verdrag van Lissabon staat de Europese Unie weer een stapje dichter bij u als burger. U kunt nu een grote rol spelen in het wetgevingsproces. Dankzij het zogenaamde Europees burgerinitiatief kunt u namelijk samen met 1 miljoen andere EU-burgers de Commissie oproepen een wetgevingsvoorstel te doen. Zo'n burgerinitiatief kan dus de wetgevingsagenda van de EU bepalen. Het is het eerste voorbeeld van participerende democratie op transnationaal niveau. Het verstevigt de democratische grondslag van de Europese Unie. Met dit middel kan de burger immers direct zijn stem laten horen in Brussel. In deze gids krijgt u uitleg over wat het Europees burgerinitiatief precies inhoudt, hoe u een burgerinitiatief kunt steunen en hoe u zelf een burgerinitiatief kunt organiseren als u een suggestie heeft voor EU-wetgeving die op de steun van minstens 1 miljoen EU-burgers kan rekenen. Ik hoop dat de EU-burgers en vooral jongeren hun kans grijpen en van hun nieuwe recht gebruikmaken. Ik verheug me al op de levendige internationale discussies die we tegemoet gaan. Maroš Šefčovič Vicevoorziter van de Europese Commissie 1

INHOUD Wat is het burgerinitiatief nu eigenlijk? De feiten op een rijtje 3 Hoe kunt u een burgerinitiatief steunen? 7 Hoe worden de handtekeninggegevens beschermd? 11 Hoe kunt u een burgerinitiatief organiseren? De procedure stap voor stap 13 De procedure in het kort 14 Voorbereidingen treffen 16 Een burgercomité oprichten 16 Uw burgerinitiatief laten registreren 17 Uw online-inzamelingssysteem laten certificeren 19 Steunbetuigingen verzamelen 20 De steunbetuigingen laten controleren 22 Uw burgerinitiatief bij de Commissie indienen 23 Eén miljoen handtekeningen? Wat nu? 25 Waar kan ik meer informatie krijgen? 27 2

Wat is het burgerinitiatief nu eigenlijk? De feiten op een rijtje

Wat is het Europees burgerinitiatief? Dankzij het Europees burgerinitiatief kunnen 1 miljoen EU-burgers uit minstens zeven EU-landen de Europese Commissie vragen een wetsvoorstel te doen over een kwestie waarvoor de EU bevoegd is. Het is een recht dat in de EU-verdragen is verankerd. Het Europees Parlement en de Raad van de EU hebben de regels en procedures voor het burgerinitiatief in februari 2011 in een EU-verordening vastgelegd ( 1 ). Wat kunt u zoal voorstellen via een Europees burgerinitiatief? Een burgerinitiatief kan betrekking hebben op alle gebieden waarop de Europese Commissie een wetgevingsvoorstel mag doen: milieu, landbouw, vervoer, volksgezondheid enzovoort. Wie kan een Europees burgerinitiatief organiseren? Alle EU-burgers (d.w.z. mensen met de nationaliteit van een EU-land) die oud genoeg zijn ( 2 ) om aan de Europese verkiezingen deel te nemen (16 jaar in Oostenrijk, 18 jaar in de overige EU-landen) kunnen een burgerinitiatief organiseren. Zij moeten wel eerst een burgercomité oprichten met minstens zeven leden uit minimaal zeven EU-landen. Het burgercomité beheert het burgerinitiatief van begin tot einde. Organisaties mogen zelf geen burgerinitiatieven organiseren. Zij mogen een burgerinitiatief wel promoten of sponsoren, als dat maar volledig transparant gebeurt. ( 1 ) Verordening (EU) nr. 211/2011 van het Europees Parlement en de Raad van 16 februari 2011 over het burgerinitiatief: http://eur-lex.europa.eu/lexuriserv/lexuriserv.do?uri=oj:l:2011:065:0001:0022:nl:pdf ( 2 ) Zij hoeven niet per se in het kiesregister te zijn ingeschreven, zij moeten alleen oud genoeg zijn. 4

Wie kan een Europees burgerinitiatief ondertekenen? Elke EU-burger (d.w.z. iemand met de nationaliteit van een EU-land) die oud genoeg is ( 3 ) om te stemmen bij de Europese verkiezingen (16 jaar in Oostenrijk, 18 jaar in de overige EU-landen) kan een burgerinitiatief ondertekenen. Waar kan ik vinden welke burgerinitiatieven er nu lopen? Alle burgerinitiatieven in de EU worden geregistreerd op een centrale website van de Europese Commissie: http://ec.europa.eu/citizens-initiative ( 3 ) Zij hoeven niet per se in het kiesregister te zijn ingeschreven, zij moeten alleen oud genoeg zijn. 5

Hoe kunt u een burgerinitiatief steunen?

U bent EU-burger (u heeft de nationaliteit van een EU-land), oud genoeg om bij de Europese verkiezingen te stemmen en u wilt een bepaald burgerinitiatief steunen? Daarvoor moet u het steunbetuigingsformulier van de organisatoren invullen, op papier of online (als de organisatoren ook een website hebben opgezet). Het formulier moet beantwoorden aan het model uit de verordening over het burgerinitiatief. Het moet alle noodzakelijke informatie over het initiatief bevatten (titel, onderwerp, doelstellingen, enz.), evenals het nummer waaronder de Commissie het burgerinitiatief geregistreerd heeft. Op de website van de Commissie kunt u controleren of het initiatief inderdaad geregistreerd is. Welke gegevens u op het formulier moet invullen, hangt af van uw land (het land waarvan u de nationaliteit heeft of waarin u woont). Ieder land heeft zelf bepaald welke gegevens zij nodig heeft om een steunbetuiging te kunnen controleren. Als u in een EU-land woont en de nationaliteit van een ander EU-land heeft of als u de nationaliteit van verschillende EU-landen heeft, mag u tussen deze landen kiezen op basis van de gevraagde informatie. Uiteraard mag u maar één keer steun betuigen aan een bepaald initiatief. 8

Steunbetuiging op papier Gebruik het formulier voor het EU-land waar u woont of waarvan u de nationaliteit heeft. Vul de verplichte gegevens in (per land verschillend). Onderteken het formulier en geef het aan de organisatoren. Online steunbetuiging Ga naar de website van de organisatoren (de link vindt u op de webpagina voor het burgerinitiatief op de website van de Commissie). Ga na of het online inzamelingssysteem van de organisatoren door een bevoegde nationale dienst goedgekeurd is (de organisatoren moeten het certificaat op hun website plaatsen). Dit garandeert dat uw gegevens veilig zijn en er geen misbruik van wordt gemaakt. Vul alle gegevens in die voor uw land verplicht zijn. U hoeft geen elektronische handtekening te plaatsen wanneer u uw steunbetuiging online indient. Zodra de organisatoren het vereiste aantal steunbetuigingen hebben verzameld, sturen zij deze ter controle naar de nationale autoriteiten. De organisatoren en de nationale autoriteiten moeten uw gegevens beschermen en mogen de lijst van ondertekenaars dus ook niet bekendmaken. Meer informatie over de verwerking van uw persoonsgegevens vindt u onder Hoe worden de handtekeninggegevens beschermd?. 9

Twee voorbeelden van het steunbetuigingsformulier op papier: FINLAND STEUNBETUIGINGSFORMULIER VOOR HET EUROPEES BURGERINITIATIEF 1. Alle ondertekenaars van dit formulier moeten wonen in of de nationaliteit hebben van: FINLAND 2. Registratienummer van de Europese Commissie: 3. Registratiedatum: 4. Internetadres van dit burgerinitiatief in het register van de Europese Commissie: 5. Titel van het burgerinitiatief: 6. Onderwerp: 7. Belangrijkste doelen: In te vullen door de organisatoren 8. Naam van de organisatoren: 9. Naam en e-mailadres van de contactpersonen: 10. Website van het burgerinitiatief (indien van toepassing): IN TE VULLEN DOOR DE ONDERTEKENAARS - Alle velden moeten worden ingevuld Ik verklaar hierbij dat de gegevens op dit formulier juist zijn en dat ik slechts één steunbetuiging voor dit voorgestelde burgerinitiatief heb ondertekend. VOLLEDIGE VOORNAMEN ACHTERNAMEN WOONLAND GEBOORTEDATUM NATIONALITEIT DATUM EN HANDTEKENING ( 1 ) In te vullen door de ondertekenaars ( 1 ) Handtekening niet verplicht wanneer het formulier elektronisch wordt ingeleverd zonder elektronische handtekening. Privacyverklaring: Overeenkomstig artikel 10 van Richtlijn 95/46/EG van het Europees Parlement en de Raad van 24 oktober 1995 betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens en betreffende het vrije verkeer van die gegevens, worden de op dit formulier verstrekte persoonsgegevens uitsluitend aan de bevoegde autoriteiten ter beschikking gesteld ter verificatie en certificering van het aantal geldige steunbetuigingen dat voor dit burgerinitiatief is ontvangen (zie artikel 8 van Verordening (EU) nr. 211/2011 van het Europees Parlement en de Raad van 16 februari 2011 betreffende het burgerinitiatief) en, indien noodzakelijk, voor verdere verwerking met het oog op juridische en administratieve procedures in verband met dit burgerinitiatief (zie artikel 12 van Verordening (EU) nr. 211/2011). De gegevens mogen voor geen andere doeleinden worden gebruikt. Betrokkenen hebben recht op toegang tot hun eigen persoonsgegevens. Alle steunbetuigingen worden uiterlijk 18 maanden na de datum van registratie van het burgerinitiatief of, in het geval van juridische of administratieve procedures, uiterlijk een week na afronding van die procedures vernietigd. OOSTENRIJK STEUNBETUIGINGSFORMULIER VOOR HET EUROPEES BURGERINITIATIEF 1. Alle ondertekenaars van dit formulier hebben een persoonlijk identificatie(document)nummer van: OOSTENRIJK Zie deel C van bijlage III bij Verordening (EU) nr. 211/2011 voor de aard van het persoonlijk identificatie(document)nummer dat moet worden verstrekt. 2. Registratienummer van de Europese Commissie: 3. Registratiedatum: 4. Internetadres van dit burgerinitiatief in het register van de Europese Commissie: 5. Titel van het burgerinitiatief: 6. Onderwerp: 7. Belangrijkste doelen: In te vullen door de organisatoren 8. Naam van de organisatoren: 9. Naam en e-mailadres van de contactpersonen: 10. Website van het burgerinitiatief (indien van toepassing): IN TE VULLEN DOOR DE ONDERTEKENAARS - Alle velden moeten worden ingevuld Ik verklaar hierbij dat de gegevens op dit formulier juist zijn en dat ik slechts één steunbetuiging voor dit voorgestelde burgerinitiatief heb ondertekend. VOLLEDIGE VOORNAMEN ACHTERNAMEN WOONPLAATS (adres, huisnummer, postcode, plaats, land) GEBOORTE- DATUM EN -PLAATS NATIONA- LITEIT PERSOONSNUMMER OF AARD EN NUMMER VAN HET VAN HET IDENTIFICATIEDOCUMENT DATUM EN HANDTEKE- NING ( 1 ) In te vullen door de ondertekenaars ( 1 ) Handtekening niet verplicht wanneer het formulier elektronisch wordt ingeleverd zonder elektronische handtekening. Privacyverklaring: Overeenkomstig artikel 10 van Richtlijn 95/46/EG van het Europees Parlement en de Raad van 24 oktober 1995 betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens en betreffende het vrije verkeer van die gegevens, worden de op dit formulier verstrekte persoonsgegevens uitsluitend aan de bevoegde autoriteiten ter beschikking gesteld ter verificatie en certificering van het aantal geldige steunbetuigingen dat voor dit burgerinitiatief is ontvangen (zie artikel 8 van Verordening (EU) nr. 211/2011 van het Europees Parlement en de Raad van 16 februari 2011 betreffende het burgerinitiatief) en, indien noodzakelijk, voor verdere verwerking met het oog op juridische en administratieve procedures in verband met dit burgerinitiatief (zie artikel 12 van Verordening (EU) nr. 211/2011). De gegevens mogen voor geen andere doeleinden worden gebruikt. Betrokkenen hebben recht op toegang tot hun eigen persoonsgegevens. Alle steunbetuigingen worden uiterlijk 18 maanden na de datum van registratie van het burgerinitiatief of, in het geval van juridische of administratieve procedures, uiterlijk een week na afronding van die procedures vernietigd. 10

Hoe worden de handtekeninggegevens beschermd?

Alle betrokken partijen moeten zich tijdens de hele procedure houden aan de regels voor de bescherming van persoonsgegevens ( 4 ). Eventueel moeten zij daarom vóór het inzamelen van steunbetuigingen de gegevensbeschermingsautoriteiten ( 5 ) (in de lidsta(a)t(en) waar de gegevens worden verwerkt) op de hoogte stellen. Ook de verordening over het burgerinitiatief stelt eisen aan de bescherming van de gegevens. De organisatoren moeten: de persoonsgegevens goed beveiligen tegen opzettelijke of onbedoelde vernietiging, verlies, vervalsing en onrechtmatige verspreiding of toegang; voorkomen dat zij voor andere doeleinden worden gebruikt dan de ondersteuning van het betrokken burgerinitiatief; alle steunbetuigingen en kopieën daarvan uiterlijk 1 maand na de indiening van het burgerinitiatief bij de Commissie, maar in ieder geval uiterlijk 18 maanden na de datum van registratie vernietigen ( 6 ). De organisatoren van een burgerinitiatief stellen zich aan sancties bloot bij overtreding van de verordening voor het burgerinitiatief, met name bij fraude met declaraties of misbruik van gegevens. De nationale autoriteiten moeten: de persoonsgegevens alleen gebruiken voor de controle van de steunbetuigingen; alle steunbetuigingen en kopieën daarvan uiterlijk 1 maand na de certificatie van het aantal geldige steunbetuigingen vernietigen ( 6 ). ( 4 ) Wetgeving die voortvloeit uit Richtlijn 95/46/EG. ( 5 ) http://ec.europa.eu/justice/policies/privacy/nationalcomm/index_en.htm ( 6 ) Steunbetuigingen mogen langer worden bewaard als dat nodig is voor een juridische of administratieve procedure in verband met het betrokken initiatief. In dat geval moeten de organisatoren de steunbetuigingen uiterlijk 1 week na de definitieve uitspraak in de procedure vernietigen. 12

Hoe kunt u een burgerinitiatief organiseren? De procedure stap voor stap

De procedure in het kort AAN DE SLAG! 2. 1. Uw burgerinitiatief registreren De Commissie antwoordt binnen 2 maanden Voorbereidingen treffen en een burgercomité oprichten 3. Wilt u steunbetuigingen online verzamelen? Laat uw systeem dan certificeren De nationale autoriteiten antwoorden binnen 1 maand 8. Voorstel Stemt de Commissie met uw initiatief in, dan gaat de wetgevingsprocedure van start. 14

4. VERZAMELEN! 5. Steunbetuigingen verzamelen in minstens 7 EU-landen. Max. 12 maanden Het aantal steunbetuigingen laten certificeren door de nationale autoriteiten Nationale autoriteiten antwoorden binnen 3 maanden 7. ECI INDIENEN! 6. 1.000.000 De Commissie buigt zich over de inhoud van uw initiatief en geeft u antwoord. Heeft u meer dan 1 000 000 handtekeningen verzameld? Dien uw burgerinitiatief dan bij de Commissie in. De Commissie antwoordt binnen 3 maanden 15

Voorbereidingen treffen Eerst moet u besluiten of het Europees burgerinitiatief wel de beste manier is om mensen voor uw idee te winnen. Bedenk dat een burgerinitiatief een oproep is aan de Europese Commissie om met een wetsvoorstel te komen. Het moet dus gaan over een zaak waarvoor de Commissie ook bevoegd is ( 7 ). U kunt dit het best zelf nagaan in de EU-wetgeving. Misschien kunt u de EUinstellingen op een andere manier aanspreken die beter past bij uw verzoek. U kunt bijvoorbeeld een petitie tot het Europees Parlement richten, aan openbare raadplegingen deelnemen of een klacht bij de Europese Ombudsman indienen ( 8 ). Meer informatie over de voorwaarden voor het organiseren van een burgerinitiatief vindt u onder Uw burgerinitiatief laten registreren. Een burgercomité oprichten Voordat u een burgerinitiatief organiseert, moet u een comité oprichten bestaande uit minstens zeven EU-burgers (personen met de nationaliteit van een EU-land) die oud genoeg zijn om te stemmen bij de Europese verkiezingen ( 9 ) en die in minstens zeven verschillende EU-landen wonen. De comitéleden hoeven niet zeven verschillende EU-nationaliteiten te hebben. Dit comité wordt beschouwd als de officiële organisator van het initiatief en moet de hele procedure beheren. Het moet onder zijn leden een vertegenwoordiger en een plaatsvervanger aanwijzen, die namens het comité de contacten met de Commissie onderhouden. ( 7 ) Informatie over de bevoegdheden van de Europese Commissie: http://ec.europa.eu/citizens-initiative/public/competences ( 8 ) Informatie over andere manieren om invloed op het EU-beleid uit te oefenen: http://ec.europa.eu/citizens-initiative/public/alternative-ways-eu ( 9 ) Zij hoeven niet in het kiesregister te zijn ingeschreven, zij moeten alleen oud genoeg zijn om mee te doen (16 jaar in Oostenrijk, 18 jaar in de rest van de EU). 16

Uw burgerinitiatief laten registreren Commissie antwoordt binnen 2 maanden Voor u steunbetuigingen van burgers mag verzamelen, moet u uw burgerinitiatief registreren op de website van de Commissie voor het burgerinitiatief: http://ec.europa.eu/citizens-initiative/registration Om uw burgerinitiatief te registreren, moet u de volgende informatie verstrekken in een van de 23 officiële EU-talen: titel van uw burgerinitiatief (max. 100 tekens); onderwerp (max. 200 tekens); beschrijving van de doelstellingen (max. 500 tekens); bepalingen van de EU-verdragen die volgens u relevant zijn voor de door u voorgestelde maatregel ( 10 ); naam, adres, e-mailadres, nationaliteit en geboortedatum van zeven leden van het burgercomité, met vermelding van de vertegenwoordiger en de plaatsvervanger; alle bronnen van financiering en ondersteuning van uw burgerinitiatief ter waarde van meer dan 500 EUR per jaar per sponsor. Facultatief: adres van de eventuele website van uw burgerinitiatief; bijlage met uitvoeriger informatie over uw burgerinitiatief; eventueel uw wetsvoorstel. ( 10 ) Meer informatie over de EU-verdragen: http://ec.europa.eu/citizens-initiative/public/competences 17

Voorwaarden De registratie is niet automatisch. Voordat uw burgerinitiatief officieel wordt geregistreerd en op de website wordt geplaatst, gaat de Commissie (binnen 2 maanden) na of: er een burgercomité is opgericht dat contactpersonen heeft aangewezen; uw burgerinitiatief niet duidelijk op een terrein valt waarop de Commissie geen wetgevingsvoorstel kan indienen; uw burgerinitiatief niet duidelijk beledigend, lichtzinnig of provocerend is; uw voorstel niet duidelijk indruist tegen de waarden die in de EUverdragen zijn vastgelegd ( 11 ). Zodra uw burgerinitiatief geregistreerd is, krijgen de vertegenwoordiger en diens plaatsvervanger toegang tot een beveiligde account op de website van de Commissie. Daarmee kunnen ze informatie krijgen over de volgende stappen in de procedure. Ze kunnen er ook de documenten mee beheren die ze in in verband met hun burgerinitiatief bij de Commissie indienen. Zo kunnen ze via deze account vertalingen van uw burgerinitiatief in andere officiële EU-talen aanleveren. U moet ervoor zorgen dat de vertalingen inhoudelijk overeenstemmen met het origineel. De Commissie publiceert geen vertalingen die volgens haar op belangrijke punten duidelijk afwijken van het origineel. Bovendien moet u van tijd tot tijd actuele informatie indienen over alle bronnen van steun en financiering met een waarde van meer dan 500 EUR per jaar per sponsor. Let op: De organisatoren kunnen een initiatief op elk moment intrekken zolang zij hun steunbetuigingen nog niet ter controle naar een nationale instantie hebben verzonden. Intrekking is onherroepelijk. Als een initiatief wordt ingetrokken vervalt het volledig en worden alle ingezamelde steunbetuigingen nietig. Ingetrokken initiatieven zullen als zodanig nog wel geraadpleegd kunnen worden op de website van de Commissie onder Achterhaalde initiatieven. ( 11 ) Artikel 2 van het Verdrag betreffende de Europese Unie: De waarden waarop de Unie berust, zijn eerbied voor de menselijke waardigheid, vrijheid, democratie, gelijkheid, de rechtsstaat en eerbiediging van de mensenrechten, waaronder de rechten van personen die tot minderheden behoren. Deze waarden hebben de lidstaten gemeen in een samenleving die gekenmerkt wordt door pluralisme, non-discriminatie, verdraagzaamheid, rechtvaardigheid, solidariteit en gelijkheid van vrouwen en mannen. 18

Uw online inzamelingssysteem laten certificeren Nationale autoriteiten antwoorden binnen 1 maand Als u steunbetuigingen online wilt verzamelen, kunt u daarvoor niet elk willekeurig systeem gebruiken. Het systeem moet namelijk aan bepaalde eisen voldoen: alleen personen (dus geen computers) kunnen een steunbetuiging indienen; de verstrekte gegevens worden veilig behandeld en bewaard; de steunbetuigingen kunnen worden gereproduceerd in een passend formaat zodat zij door de bevoegde nationale instanties kunnen worden gecontroleerd. De technische en veiligheidsvereisten waaraan uw systeem moet voldoen, zijn in een speciale verordening vastgelegd (zie link hieronder). Om de organisatoren te helpen heeft de Commissie open source software ontwikkeld die al aan alle vereisten voldoet. Voordat u steunbetuigingen begint te verzamelen met uw online systeem, moet u dit laten certificeren door de bevoegde instantie van het EU-land waar de gegevens worden opgeslagen. Ook als u de software van de Commissie gebruikt, dient u uw systeem te laten certificeren (uw online inzamelingssysteem bestaat immers uit meer dan alleen software). Het maakt de certificering wel makkelijker. De betrokken nationale autoriteit moet uw aanvraag binnen een maand beantwoorden. Zodra u het certificaat heeft ontvangen, moet u hiervan een kopie op uw website zetten. Let op: Het maakt niet uit of u uw systeem vóór of na de registratie van uw burgerinitiatief laat certificeren. Nuttige informatie Verordening tot vaststelling van de technische en veiligheidsvereisten voor uw systeem http://eur-lex.europa.eu/lexuriserv/ LexuriServ.do?uri=PB:L:011:301:0003:0009:NL:PDF Open source software van de Commissie: http://ec.europa.eu/citizens-initiative/public/software Lijst van nationale autoriteiten voor de certificering van het online inzamelingssysteem: http://ec.europa.eu/citizens-initiative/public/ authorities-online-systems 19

Steunbetuigingen verzamelen Max. 12 maanden Zodra uw burgerinitiatief geregistreerd is, mag u beginnen steunbetuigingen van burgers te verzamelen. U heeft daarvoor een jaar de tijd. Steunbetuigingen kunnen op papier en/of online worden verzameld. U moet daarvoor speciale formulieren gebruiken die voldoen aan de modellen in bijlage III van de verordening over het burgerinitiatief en die alle verplichte informatie over het initiatief bevatten. Die informatie moet overeenstemmen met de informatie over het burgerinitiatief op de website van de Commissie. Via uw organisatoraccount kunt u de juiste steunbetuigingsformulieren downloaden. U kunt daar: het EU-land kiezen waar u steunbetuigingen wilt verzamelen; een officiële EU-taal kiezen voor de naamvelden; de taal kiezen waarin de informatie over uw burgerinitiatief op de website wordt gepubliceerd. Gegevensbescherming Gedurende de hele procedure moet u zich aan de wettelijke bepalingen over gegevensbescherming houden. Dit kan betekenen dat u vóór het verzamelen van steunbetuigingen de gegevensbeschermingsautoriteiten ( 12 ) in de lidsta(a)t(en) waar de gegevens worden verwerkt, op de hoogte moet stellen. Meer informatie over de verwerking van persoonsgegevens vindt u onder Hoe worden de handtekeninggegevens beschermd?. Minimumaantal handtekeningen per land U hoeft niet per se in alle 27 EU-landen handtekeningen te verzamelen. U moet echter een minimumaantal handtekeningen verzamelen uit ten minste zeven verschillende EU-landen (zie onderstaande tabel). Let op: Steunbetuigingen uit landen waar de drempel niet wordt gehaald, tellen wel mee voor het benodigde totale aantal van 1 miljoen handtekeningen. ( 12 ) http://ec.europa.eu/justice/policies/privacy/nationalcomm/index_en.htm 20

Minimumaantal handtekeningen per land België 16 500 Bulgarije 13 500 Cyprus 4 500 Denemarken 9 750 Duitsland 74 250 Estland 4 500 Finland 9 750 Frankrijk 55 500 Griekenland 16 500 Hongarije 16 500 Ierland 9 000 Italië 54 750 Letland 6 750 Litouwen 9 000 Luxemburg 4 500 Malta 4 500 Nederland 19 500 Oostenrijk 14 250 Polen 38 250 Portugal 16 500 Roemenië 24 750 Slovenië 6 000 Slowakije 9 750 Spanje 40 500 Tsjechië 16 500 Verenigd Koninkrijk 54 750 Zweden 15 000 21

Steunbetuigingen laten certificeren Nationale autoriteiten antwoorden binnen 3 maanden Als u klaar bent met het verzamelen van steunbetuigingen, moet u in elk EUland waar u steunbetuigingen heeft verzameld, de bevoegde autoriteiten vragen het aantal geldige steunbetuigingen voor dat land te certificeren. U kunt deze certificering per land waar u steunbetuigingen heeft verzameld, slechts één keer aanvragen. U mag de steunbetuigingen op papier of elektronisch insturen. U moet de steunbetuigingen op papier, de online-steunbetuigingen en steunbetuigingen die met een systeem voor elektronische handtekeningen zijn ondertekend, van elkaar gescheiden houden. Online verzamelde steunbetuigingen mogen afgedrukt worden en op papier worden ingestuurd ofwel in beveiligd elektronisch formaat (bijvoorbeeld als geëncrypteerde bestanden op cd-rom) worden ingezonden. Als de nationale autoriteit daarmee instemt, mogen de bestanden ook in XML-formaat worden ingestuurd (u kunt dit nagaan op de website van de Commissie). Met de door de Commissie ontwikkelde software kunnen de steunbetuigingen naar een XML-bestand worden geëxporteerd. De nationale autoriteiten hebben drie maanden de tijd om het aantal geldige steunbetuigingen te bepalen. Zij mogen bij de controle van de handtekeningen gebruik maken van steekproeven. Wij raden organisatoren aan om meer steunbetuigingen te verzamelen dan het vereiste minimum, omdat er bij de certificering door de nationale autoriteiten altijd steunbetuigingen kunnen worden afgekeurd. Nuttige informatie Lijst van nationale autoriteiten voor de certificering van het aantal geldige steunbetuigingen: http://ec.europa.eu/citizens-initiative/public/authorities-verification 22

Uw burgerinitiatief bij de Commissie indienen Als u van voldoende EU-landen (minstens zeven) een certificaat heeft gekregen waaruit blijkt dat u het vereiste aantal steunbetuigingen heeft bereikt, kunt u uw burgerinitiatief aan de Commissie voorleggen. Vergeet niet dat u wettelijk verplicht bent alle steunbetuigingen en kopieën daarvan uiterlijk een maand na indiening van uw burgerinitiatief of (als u niet genoeg steunbetuigingen heeft verzameld) 18 maanden na de registratie ervan te vernietigen. 23

Eén miljoen handtekeningen? Wat nu?

Commissie antwoordt binnen 3 maanden Binnen drie maanden na de indiening van een burgerinitiatief waarvoor de organisatoren voldoende steunbetuigingen hebben verzameld: belegt de Commissie een vergadering met de organisatoren zodat zij hun burgerinitiatief kunnen toelichten; krijgen de organisatoren de kans hun burgerinitiatief te presenteren op een openbare hoorzitting van het Europees Parlement; stelt de Commissie op basis van een zorgvuldige afweging haar officiële antwoord vast. Daarin geeft zij aan of en, zo ja, welk gevolg zij aan het burgerinitiatief zal geven en licht zij haar besluit toe. Dit antwoord, in de vorm van een mededeling, wordt officieel vastgesteld door het college van commissarissen en in alle officiële EU-talen gepubliceerd. In bepaalde gevallen beperkt de Commissie zich tot een voorlopig standpunt en zal zij pas na nadere studie een definitieve beslissing nemen. Als de Commissie besluit om naar aanleiding van een burgerinitiatief een wetgevingsvoorstel in te dienen, start zij de gebruikelijke wetgevingsprocedure. Zij legt haar voorstel aan de wetgever (het Europees Parlement en de Raad, in sommige gevallen alleen de Raad) voor. Pas wanneer de wetgever het voorstel heeft goedgekeurd, krijgt het kracht van wet. 26

Waar kan ik meer informatie krijgen?

Bezoek de website van de Commissie en schrijf u in voor het burgerinitiatief: http://ec.europa.eu/citizens-initiative Op deze website vindt u: informatie over alle burgerinitiatieven, ingedeeld op status (lopend, beëindigd, achterhaald, enz.); een tool om het door u gezochte burgerinitiatief te vinden; een uitvoerige uitleg van de regels voor het burgerinitiatief, een lijst van bevoegde nationale autoriteiten, tips en veelgestelde vragen (FAQ); het registratieformulier; voor organisatoren van een burgerinitiatief: toegang tot uw organisatoraccount waarmee u uw burgerinitiatief kunt beheren nadat de Commissie het geregistreerd heeft. Nog vragen? Europe Direct! Telefoon 00 800 6 7 8 9 10 11 (*) E-mail: http://europa.eu/europedirect/write_to_us/mailbox/index_nl.htm Chat: http://europa.eu/europedirect/web_assistance/index_nl.htm U kunt ook contact opnemen met het Europe Direct-centrum in uw land. De gegevens vindt u op: http://europa.eu/europedirect/meet_us/directory/index_nl.htm (*) Gratis, behalve bij bepaalde telefoonmaatschappijen of wanneer u belt vanuit een telefooncel of hotel. 28

Europese Commissie Gids voor het Europees Burgerinitiatief Luxemburg: Publicatiebureau van de Europese Unie, 2011 28 blz. 16,2 22,9 cm ISBN 978-92-79-21783-8 doi:10.2775/23833 DISCLAIMER Deze brochure bevat algemene informatie over de regels en voorwaarden voor het Europees burgerinitiatief. Zij is evenwel niet wettelijk bindend en pretendeert evenmin volledig te zijn. De gedetailleerde regels vindt u in Verordening (EU) nr. 211/2011 over het burgerinitiatief: http://eur-lex.europa.eu/lexuriserv/lexuriserv.do?uri=oj:l:2011:065:000 1:0022:NL:PDF

NA-30-11-330-NL-C EEn nieuw recht voor Eu-BurGErS U BEPAALT DE AGENDA! Meer informatie over dit nieuwe recht: http://ec.europa.eu/citizens-initiative