Studente wint award. studentenprojecten

In dit nummer: Interview strategisch plan Jan Smets Evenement viering Max Havelaar Opleiding virtueel vertaalbureau Internationaal Valencia en Oekraïne TIJDSCHRIFT van het University College Hogeschool-Universiteit Brussel - Sint-Lieven SEPTEMBER 2010 - NUMMER 1 Studente wint award Ivanka versloeg 50 studenten uit verschillende scholen en werd Bachelor Office Management of the year 2010 10 studentenprojecten vanaf pag 6

inhoud N9 corporate 04 Strategisch plan Jan Smets 11 OPLEIDING Studenten aan de macht 12 Corporate Verhuizen naar hartje Brussel 22 Onderzoek Kabeljauw op het ERF Verder studiebegeleiding 03 Hulp op het web Kort Nieuws 06 Koffers gepakt EVENEMENT 10 150 jaar Max Havelaar OPLEIDING 14 Virtuele vertalers aan zet INTERNATIONAAL 15 Oekraïne beetje dichterbij corporate 16 Ga Ervoor Prijs 2010 opleiding 18 Psychosociale Gerontologie Studentenproject 20 Paella meten in Valencia studentenproject 25 Rock Werchter groen agenda vanaf pag 26 COLOFON N9: viermaandelijks tijdschrift van de Hogeschool-Universiteit Brussel (www.hubrussel.be) en de Sint-Lieven (www.kahosl.be) Eindredactie: Sigrid Creytens (Hogeschool-Universiteit Brussel). Redactie: Filip Clarisse (Hogeschool-Universiteit Brussel) en Inge De Schuyter ( Sint-Lieven) Concept, realisatie en productie: www.f-twee.be Cover: Studente Ivanka Willems. Fotograaf: Bart Cloet Verantwoordelijke uitgever: Dirk De Ceulaer, Stormstraat 2, 1000 Brussel 2 N9

studiebegeleiding Een studie kiezen? De HUB ontwikkelde een website die toekomstige studenten helpt bij hun studiekeuze. Voor leerkrachten, directies en CLB s volgt een opleiding rond studiekeuzebegeleiding. INFO Cursus voor scholen en CLB s op 26 nov en 31 jan - zie pagina 27 Erica Mechelmans: De website focust vooral op jongeren rond 17 jaar. Verder studeren in het hoger onderwijs vraagt een keuze. Wellicht de meest ingrijpende keuze die een tiener tot op dat moment heeft gemaakt. Hoe komen ze tot de juiste keuze? Welke job past bij zijn of haar persoonlijkheid? En hoe hakken ze de knoop door? De gloednieuwe website van de HUB loodst hen letterlijk stap voor stap doorheen deze aartsmoeilijke opdracht. Een must De HUB-site www.sosstudiekeuze.be pakt het grondig aan met heel wat interactieve testjes. Volgens Erica Mechelmans van het Centrum voor Studentenbegeleiding en -voorzieningen is het een must voor al wie twijfelt! De website kijkt naar de talenten en vooral ook naar de persoonlijkheid en de interesses van de toekomstige student. Is hij een perfectionist of een helper? Wat zijn de sterke en zwakke punten? Is hij een planner, een organisator? Als men weet wat men zelf wil en dat lijkt veel gemakkelijker dan het is en de eigen interesses goed kan inschatten, toont de website de weg naar opleidingen die daarbij aansluiten. Tante Kaat De rubriek Een wijze raad van tante Kaat biedt tips om het studiekeuzeproject goed aan te pakken. Vaardigheden zijn belangrijk, maar onderschat ook het belang niet van motivatie. Jongeren staan vaak te weinig stil bij de vraag Waarom wil ik die richting studeren? De website geeft ook allerhande informatie over het opleidingsaanbod in Vlaanderen, over de arbeidsmarkt en het leerkrediet. Wij focussen vooral op jongeren rond 17 jaar die een professionele of academische bachelor aan de hogeschool of universiteit willen volgen. De eerste test is echter: Wil je wel verder studeren? Voor sommigen is die vraag al een struikelblok. Op het einde van de rit moet men knopen doorhakken en ook daar geven we tips en kunnen ze een handige beslissingsoefening maken. Wie met een probleem blijft zitten, kan ons een vraag stellen via de site. Navorming Om de website bekend te maken, organiseert de HUB volgend schooljaar een flyeractie op de middelbare scholen. Erica Mechelmans: Studenten informeren is één ding. Maar we willen uiteraard ook de directies, leerkrachten en Centra voor Leerlingenbegeleiding betrekken bij het studiekeuzeproces. Daarom organiseren we specifiek voor hen een cursus rond studiekeuzebegeleiding. N9 3

corporate Er stijgt een onrustwekkend gerommel op uit de kelders van de Nationale Bank van België. Maar dat heeft niets te maken met inflatieproblemen of een wankelende euro, stelt NBBdirecteur Jan Smets ons gerust. De treintunnels van de Noord- Zuidverbinding lopen hier vlak onder. In het kantoor van de gouverneur is het nog een stuk slechter. Als voorzitter van de nieuwe Raad van Bestuur van de HUB en de Sint-Lieven krijgt Jan Smets veeleer met een Oost-Westverbinding te maken. De samenwerking tussen de Oost- Vlaamse en de Brusselse instelling moet op termijn tot een echte fusie leiden. Jan Smets: We gaan niet zitten morrelen aan wat nu al goed werkt. Strategisch plan 4 N9 Er is al heel veel gebeurd, steekt Jan Smets van wal. Het allereerste gesprek tussen de HUB en de Sint-Lieven dateert pas van september 2009. Op een jaar tijd hebben we een Raad van Bestuur gecreëerd, een missie en opdrachtverklaring op papier gezet, een integratieovereenkomst met strategieplan goedgekeurd, het concept van het university college uitgewerkt en een voorlopig overkoepelend Directiecomité aangesteld. Tegen de start van het volgend academiejaar staat de organisatie er helemaal. Het begrip campus De eerstvolgende prioriteit is het uitwerken van een gemeenschappelijke organisatiestructuur, een kluif voor de algemeen directeurs en hun managementcomités. Die krijgen onvermijdelijk te maken met verschillen in organisatiemodel en bedrijfscultuur. Zo geven de HUB en de Sint-Lieven elk een andere invulling aan het begrip campus. Jan Smets acht de verschillen echter niet onoverkomelijk. Het is logisch dat de campussen van de Sint-Lieven in Gent, Aalst en Sint- Niklaas sterk per campus aangestuurd zijn. Dat was vroeger ook in Brussel het geval. Door de fusie is men daar overgestapt op meer functiegebonden structuren, met een organisatie per opleidingstype. Die verschillen zullen we moeten overbruggen.

Diversiteit koesteren Hoe die bruggen er zullen uitzien, weet Jan Smets nog niet. Dat het zal lukken, daar is hij wel van overtuigd. Emoties zijn er altijd. Maar ik stel vast dat beide instellingen zeer professioneel en rationeel werken en naar de meest efficiënte oplossing streven. De nieuwe fusie wordt ook minder ingrijpend dan de Brusselse samensmelting. Toen was een echte rationalisatie nodig en zijn er opleidingen geschrapt. Daar is dit keer geen sprake van. Links en rechts kan de organisatie efficiënter, maar er is een mooie complementariteit, zowel geografisch als qua opleidingen. We doen alles in constructief overleg en we gaan zeker niet morrelen aan wat nu al goed functioneert. Als de diversiteit een meerwaarde biedt, kunnen we ze beter koesteren. Een breder draagvlak Centraal in de toekomstplannen is het concept van het university college. Het idee komt overgewaaid uit het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. Het wordt, weliswaar in aangepaste vorm, zo n beetje een primeur in Vlaanderen. Het university college moet de samenvoeging van academisch hogeschoolonderwijs en universitair onderwijs mogelijk maken een wens van de Vlaamse regering en tegelijk de verbinding maken met het professioneel onderwijs van de hogescholen. Jan Smets: Tot nu toe had je drie soorten opleidingen: de professionele bachelors en het academisch onderwijs in de hogescholen en de universiteit. Dat worden er twee. De professionele bacheloropleidingen blijven integraal in handen van de hogescholen. Ons academisch aanbod komt onder het juridische dak van de universiteit terecht, in dit geval van de K.U.Leuven. Daar is een stevig maatschappelijk debat over gevoerd. Wij kunnen ons wel vinden in de keuze. Wetenschappelijk onderzoek en onderwijs heeft een breed draagvlak nodig en Vlaanderen is te klein om versnipperd te werken. Samen en toch apart De masteropleidingen van de hogescholen worden juridisch eigendom van de K.U.Leuven. Maar ze blijven wel geografisch en in hoge mate ook bestuursmatig waar ze zijn. Het unieke profiel van de aca demische hogeschoolopleidingen blijft zo bewaard, en liefst zelfs nog wat aangescherpt. Op onderzoeksvlak zijn al afspraken gemaakt met de universiteit om samen onderzoekseenheden, onder zoeks speerpunten en infrastructurele zwaarte punten uit te De integratie van onze academische opleidingen in de universiteit is de ideale gelegenheid om die opleidingen nog scherper te profileren. bouwen. Werkgevers staan in de rij voor de handelswetenschappers van de HUBrussel en de industrieel ingenieurs van de Sint-Lieven. Ook onze andere opleidingen bieden een specifiek antwoord op de noden van de werkgevers. Ze hebben een stevig academisch niveau, maar zijn toch zeer arbeidsmarktgericht. Het is dus zeker niet de bedoeling dat we oplossen in een universitaire eenheidswolk. Vandaar het idee van een university college. Die maakt het mogelijk om zowel academisch onderwijs met een eigen sterk profiel als het bijzonder gewaardeerde professioneel hoger onderwijs aan te bieden in één structuur, die de eigenheid van beide types opleidingen bewaart. De K.U.Leuven wordt eigenaar van de academische opleidingen. Zij kijkt toe op de performantie en de complementariteit van het academisch onderzoek en onderwijs. En wij krijgen alle nodige bevoegdheden op het vlak van organisatie, profilering en ontwikkeling van die opleidingen om die lokale academische poot nog beter uit te bouwen. Met andere woorden: de academische opleidingen gaan naar de universiteit maar de HUB en de Sint-Lieven blijven ze binnen hun beleidsstructuren aanbieden. Raad van bestuur Een team met gewicht Een nieuwe Raad van Bestuur: de HUB had de oefening al eens gemaakt, in het zog van de samensmelting van de Brusselse hogescholen EHSAL, VLEKHO, HONIM en de universiteit K.U.Brussel. Naar aanleiding van de integratie met de hogeschool Sint-Lieven moest men opnieuw naar de tekentafel. We wilden een sterke Raad van Bestuur, een team met gewicht, vertelt voorzitter Jan Smets. Veel leden zijn externe mensen, die hun sporen hebben verdiend in onderwijs, middenveld, economie Ook de gender balance was belangrijk, net als een evenwichtige vertegenwoordiging uit de Brusselse en de Vlaamse poot. Sluitstuk zijn twee vicerectoren van de K.U.Leuven en twee studentenbestuurders. Ik moet zeggen: het klikt uitstekend. Iedereen is enthousiast over dit toch gedurfd project. De voeding van de managementteams is bovendien exemplarisch. Daardoor kunnen wij ons volledig op onze kerntaken toespitsen: strategie en toezicht. Jan Smets ( 1951) studeerde Economische Wetenschappen aan de Gentse universiteit. Hij is gehuwd en heeft twee dochters. Jan Smets heeft zijn hart verpand aan zijn geboortestad Gent en aan Brussel, waar hij sinds 1972 werkt, tegenwoordig als directeur van de Nationale Bank van België. Hij was kabinetschef, publiceerde over monetair beleid, bankwezen, economische groei, arbeidsmarkt en concurrentiepositie en raakte als docent voor het toenmalige EHSAL gefascineerd door het onderwijs. N9 5

Kort Nieuws 01 De jongste les van Marc Van den Wijngaert Hoogleraar en monarchiespecialist Mark Van den Wijngaert gaat met emeritaat. Toch liet hij tijdens zijn laatste les een achterdeurtje open. Enkele extracten uit zijn afscheidscollege: Toen ik in Leuven afstudeerde in het begin van de jaren zestig, eindigde de geschiedenis voor onze professoren bij de Eerste Wereldoorlog. Al wat nadien kwam, was volgens hen voer voor journalisten. Hedendaagse geschiedenis gaat nu anders te werk. Uitgaande van de fenomenen die zich nu voordoen, gaat ze op zoek naar de oorsprong ervan. Waar ligt de bakermat van het terrorisme dat nu wereldwijd wordt bestreden? Hedendaagse geschiedenis wil de gebeurtenissen op de voet volgen, de feiten niet koud laten worden. Wetenschappelijke waakzaamheid is daar uiteraard bij geboden, de historische kritiek geldt onverminderd. Een sprekend voorbeeld daarvan is de mythe die koning Leopold III en zijn medewerkers hebben geweven. De koning is in de leopoldistische versie de redder van het vaderland die de neutraliteit verdedigt, terwijl hij in werkelijkheid bereid was België onder Duitse dominantie mee te besturen. De maatschappelijke betekenis van geschiedenis ligt niet in de zogenaamde lessen uit het verleden, om de zogenaamde herhaling van de geschiedenis te voorkomen. In dat geval zouden we toch allang in een ideale maatschappij leven. Waarom geschiedenis schrijven en doceren? Geschiedenis ontwikkelt de kritische zin om niet alles wat ons als waar gebeurde feiten wordt voorgeschoteld ook als waarheid te aanvaarden. Ik zou niet anders gekund hebben. Het was en is voor mij een passie die ik nog lang wil beleven. Ik neem wel afscheid van deze universiteit, maar ik zal geschiedenis blijven beoefenen tot mijn laatste dag. Dit afscheidscollege is niet mijn laatste maar mijn jongste les. HUB 02 03 Mijn zeppelin Ze goat omhuug Mijne vlieger, hij goat omhuug, is de beginzin van het officieuze Gentse volkslied. Voor hun eindwerk stuurden twee ingenieursstudenten met specialisatie Elektromechanica een hedendaagse versie de lucht in: een zelfgemaakte, radiogestuurde zeppelin van maar liefst vijf meter lang. Het werd dé blikvanger van de opendag op de Technologiecampus Gent. Het regelmatig landen en opstijgen van het gevaarte vroeg een uiterste precisie. Af en toe moest de zeppelin naar beneden om helium bij te vullen en de batterijen te wisselen, zegt Gerrit Desmet. Maar in totaal hielden we de zeppelin zeven uur in de lucht. De zeppelin was overigens niet zomaar een langwerpige zak gevuld met helium, zoals dat bij de meeste schaalmodellen het geval is. De bouwplannen haalde het duo uit de Tweede Wereldoorlog. Pieter-Paul De Gendt: Wij hebben een echt frame gebruikt, naar het voorbeeld van de originele Duitse luchtschepen in de Tweede Wereldoorlog. Het was dus geen sinecure om zo n zware constructie in de lucht te houden. We hebben er dan ook een volledig jaar intensief aan gewerkt. Een kinderdroom die werkelijkheid werd. Koffers gepakt Stadscampus Brussel Eindelijk is het zo ver. Vanaf 1 september verhuizen de studenten van Campus Koekelberg en Koningsstraat naar de Stormstraat, in het hart van de hoofdstad. Alles samen zullen hier een vijfduizendtal studenten les krijgen. Dat is een verdubbeling van het aantal studenten. Met de verhuis zet de HUB een eerste stap in het ruimere proces van campusconsolidatie, waarbij de HUB studenten wil concentreren in de binnenstad en in een kleiner aantal gebouwen. Het lescomfort gaat er alleen maar op vooruit. De studenten komen in een modern gebouw terecht met een gloednieuw campusrestaurant, dicht bij het Centraal Station en in de nabijheid van winkels, boekhandels, musea én cafeetjes. HUB 6 N9

04 Bijen op het dak Op het dak van Campus Waas prijken sinds kort drie bijenkasten. Initiatiefnemer is Hans Laevens, statistisch ondersteuner van onderzoeksprojecten, en imker in zijn vrije tijd: In het voorjaar konden studenten Agro- en biotechnologie op vrijwillige basis een cursus bijenteelt volgen. Ze leerden onder meer met bijen omgaan, bijenkasten inspecteren en honing oogsten. In totaal hebben we 150 kilo honing geproduceerd. Lekker, maar wat heeft dat met hoger onderwijs te maken? De bijenkasten krijgen uitlopers in andere onderzoeksprojecten. Zo hebben we contact opgenomen met de Technologiecampus Gent om een speciaal honingbier te brouwen. En een van onze studenten is van plan om voor haar eindwerk honingpralines te ontwikkelen. Hans Laevens wil met het project nog verder gaan: Als dat praktisch te regelen valt, willen we de geïnteresseerde studenten ook de meer gedetailleerde bijenteelt aanleren, en naast honing ook stuifmeel en koninginnenbrij laten oogsten. 05 Francqui-leerstoel Prof. Koen Debackere De Francqui-Stichting kent elk jaar aan de Belgische universiteiten twee prestigieuze leerstoelen toe. Die maken het mogelijk om een professor van een andere universiteit uit te nodigen voor een reeks van tien lesuren. In het voorjaar werd professor Koenraad Debackere uitgenodigd door de HUB voor zo n Francqui-leerstoel. Professor Debackere is Algemeen beheerder van K.U.Leuven en Gedelegeerd bestuurder van K.U.Leuven Research and Development. Tijdens zijn druk bijgewoonde toespraken legde hij vooral de nadruk op innovatie vanuit een bedrijfsmatige invalshoek. HUB 06 Rijk verleden in beeld Veertien historische panelen en het gerestaureerde schoonste cholerakapelletje van Gent uit de negentiende eeuw maken van het verleden een opvallend thema op de hypermoderne Technologiecampus Gent. Studenten en buurtbewoners komen op de campustuin in contact met het rijke verleden van de Rabotwijk. Toon Van den Abeele (docent Sint-Lieven): De panelen brengen de geschiedenis van de wijk in beeld. Zo zie je de evolutie van een meersengebied tot de huidige campus en de Gentse traditie van bier brouwen overigens vandaag nog altijd een belangrijke onderzoekstak op de campus. Ook de grote cholera-epidemie van 1866 krijgt de nodige aandacht. Om troost te zoeken bij Maria, werden in die tijd heel wat kapelletjes opgericht. Een van die cholerakapelletjes bevindt zich nog steeds aan de buitenmuur van de campus en werd volledig gerestaureerd door de Sint-Lieven. Het originele Maria beeld kreeg wel noodgedwongen nieuwe kleren en een moderne belichting. Bij valavond schiet de energiezuinige LED-verlichting automatisch aan, zodat iedereen dag én nacht het kapelletje kan bewonderen. 07 Lage-energiehut In het parkgebied van Campus Dirk Martens komt naast de passiefhut een nieuw groen bouwsel van architect Versele: een lageenergie hut. De piramidevormige houten hut krijgt een grondoppervlak van 12 meter op 12 meter een stuk groter dus dan de passiefhut met binnenin een hoogte van 6 meter. In september beginnen we met de grondwerken, zegt Lien Verberckmoes van de Expertise cel Bouwen en Wonen. Om het energieverbruik zo laag mogelijk te houden, gebruiken we voor de vloer isolatie 30 centimeter dik foamglas en in de schuine wanden spuiten we cellulosevlokken van wel 20 centimeter dik. De studenten van het Vrij Technisch Instituut Aalst helpen opnieuw een handje mee. Na het leggen van de laatste steen zal de hut ondermeer dienst doen als project- en lesruimte. N9 7

Kort Nieuws 01 ISO-audit bevestigt kwaliteit Studeren aan de HUB is kiezen voor kwaliteit. Er zijn duidelijke afspraken over belangrijke aspecten van het onderwijs zoals de ontwikkeling van de cursussen, de begeleiding van de studenten en het verloop van de examens, weet Paul Garré, directeur Onderwijs en Kwaliteit. Om de drie jaar wordt de hogeschool door een onafhankelijk auditbureau gescreend volgens de vereisten van de ISO 9001-norm, een wereldwijd erkende standaard voor kwaliteitssystemen. Tussentijds vinden opvolgings audits plaats. Dit jaar was dat het geval voor de studiegebieden Sociaal- agogisch Werk en Gezondheidszorg. Algemeen drukte de auditor zijn waardering uit over de kwaliteit van de ECTS-fiches en de omkadering van de gastdocenten. De opleiding Orthopedagogie kreeg een eervolle vermelding voor het overleg met andere hogescholen over competentieprofielen. De opleidingen Verpleegkunde en Optiek & Optometrie behaalden goede punten met de opvolging van tevredenheidsenquêtes en studietijdmetingen bij de studenten. Ook enkele diensten werden doorgelicht. Er was bijvoorbeeld ruime aandacht voor de ondersteuning van het diversiteitsbeleid, waarbij het educatief spel Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen hoge ogen gooide. Op het eindrapport is het nog even wachten. Paul Garré: Maar tijdens de mondelinge afsluiting liet de auditor zich alvast in lovende bewoordingen uit over de werking van de instelling. HUB 02 Terranova geriatrisch dagcentrum Binnenkort gaat het geriatrisch dagcentrum van start op Terranova, de nieuwe welzijns- en gezondheidscentrum in hartje Brussel. Het dagcentrum richt zich vooral op zestigplussers met Alzheimer, MS, Parkinson en hersenletsels. Alles staat klaar om overdag patiënten op te vangen. De ruimte is uitgerust met speciale baden, een keuken op maat van ouderen en andere faciliteiten, zegt Jo Praet, directeur Gezondheidszorg. Partners in het project zijn het woon-en zorgcentrum Sint-Vincentius Aaigem, de HUB en Kliniek Sint-Jan. Dankzij een hechte samenwerking kunnen de studenten Gezondheidszorg op Terranova meteen proeven van de praktijk. Ze leren van echte patiënten, in een echt zorgteam. Het is een oud-student Ergotherapie die de werking van het dagcentrum coördineert. Op dezelfde verdieping van het dagcentrum bevindt zich het skillslab van de opleiding Ergotherapie. Makkelijker kan niet. HUB 03 Start-up Café Om studenten met ondernemingszin een duwtje in de rug te geven, werd op Campus Dirk Martens het Start-up Café geopend met de nodige toeters en bellen. In het Start-up Café kunnen onze ondernemers in spe een babbeltje slaan met professionals vooral oudstudenten die de stap naar het ondernemerschap hebben gezet, zegt Dirk Trachet, coördinator van de Expertisecel Entrepreneurship. De studenten zetten zelf ondermeer infosessies en lunchactiviteiten op poten. Zo krijgen studenten met zin voor ondernemen meteen de kans om een professioneel netwerk uit te bouwen. Bovendien bekomen ze op die manier de meest recente informatie over ondernemerschap. Vlaams minister van Financiën Philippe Muyters wees de studenten bij de opening meteen op twee grote struikelblokken: Wat je nodig hebt om te ondernemen, is kennis en kluiten. En dat tweede is iets makkelijker te vinden met het juiste netwerk. Intussen werd ook een virtueel café opgestart, waar jongeren hun vragen over ondernemerschap kunnen posten of discussies voeren. Een videoverslag op www.tvoost.be (zoekterm: start up café) 8 N9

04 Klimaatpaus aangesteld Voormalig HUB-professor Jos Delbeke werd in het voorjaar aangesteld als hoofd van het nieuwe directoraat-generaal Klimaatactie van de Europese Commissie. Dat werd beslist door de Commissie Barroso. De docent economie werkt al sinds 1986 voor de Europese Unie en ontpopte zich als sterk pleitbezorger om bij ecologische uitdagingen de economische achtergrond niet te negeren. Voor zijn huidige aanstelling was hij al twee jaar adjunct-directeur-generaal van hetzelfde directoraat-generaal, dat toen nog DG Milieu heette. Eerder verdiende Jos Delbeke zijn strepen in de succesvolle onderhandeling over het ambitieuze Europese klimaatplan. Dat wil tegen 2020 de uitstoot van broeikasgassen met 20 procent reduceren. Geen wonder dat deze autoriteit op klimaatvlak en de economics van milieubeleid ook wel eens de klimaatpaus Sterke visitatiescores 06 Marktonderzoek varkensindustrie in Oekraïne Elk jaar onderzoeken een veertigtal studenten Handelswetenschappen en Handelsingenieur van de HUB de exportmogelijkheden van bedrijven. Dankzij zo n Internationaal Bedrijfseconomisch Onderzoek (IBeO) ontdekken die bedrijven het potentieel van een buitenlandse markt. En de studenten proeven van de internationale handelspraktijk. Het Nederlandse bedrijf Hypor en Hendrix schakelde HUB-studente Leen Van Dingenen in om de markt van varkensvlees in Oekraïne in kaart te brengen. De Handelswetenschapper in spe trok op verkenning ter plaatse en stelde een SWOT-analyse op: De financiële crisis was sterk voelbaar in Oekraïne. Toch is mijn conclusie dat investeringen in de lokale varkensindustrie zullen renderen. Wim Lemmens wordt genoemd. HUB van Hypor en Hendrix is tevreden: Het marktonderzoek vormt de basis voor een meerjarig businessplan. Ondanks de onvoorspelbare economie heeft Leen bruikbare oplossingen gefor- 05 muleerd. HUB De Sint-Lieven behaalt goede visitatierapporten. Onlangs gooide de bacheloropleiding Facilitair management op Campus Waas hoge ogen bij de experten van de visitatiecommissie. Op het onderdeel gerealiseerd niveau sleepte die unieke opleiding in Vlaanderen een excellent in de wacht. De Technologiecampus Gent en Campus Dirk Martens moeten overigens niet onderdoen. In het visitatierapport van september vorig jaar scoorden de ingenieursopleidingen Elektronica-ICT, Elektromechanica en Elektrotechniek ook bijzonder goed, zegt kwaliteitscoördinator Mieke Vanhoorne. De Sint-Lieven behoort voor deze opleidingen tot de top in Vlaanderen. Het onderdeel Materiële Voorzieningen van de opleiding Elektronica- ICT ging met de vermelding excellent aan de haal. Vooral de samenwerking tussen de hogeschool, de bedrijfswereld en de universiteiten is volgens het visitatierapport een grote troef. N9 9

EVENEMENT 150 jaar Max Havelaar Wereldpremière van Saïdjahs lied op 15 oktober. INFO Vertaalsymposium en uniek concert op 15 oktober - zie pagina 26 Exact 150 jaar geleden rolde een meesterwerk van de pers: Max Havelaar van Eduard Douwes Dekker (Multatuli). Philip Vermoortel, Multatulikenner en taaldocent, laat dat historisch moment niet onopgemerkt voorbij gaan. Na een leesmarathon volgen een symposium en een concert met wereldpremière. Ik ben makelaar in koffij, en woon op de Lauriergracht, n 37. Het is mijne gewoonte niet, romans te schrijven Met deze woorden beet Europees president Herman Van Rompuy de spits af van de leesmarathon. Het was een gigantisch succes, vertelt docent Philip Vermoortel. De campus in de Stormstraat werd overspoeld door bekende koppen uit de politiek, de literatuur en de academische en artistieke wereld. Van 8 uur s ochtends tot middernacht lazen 96 BV s elk tien minuten voor uit Multatuli s meesterwerk. Thebaanse trompetten schalden vanuit de campusramen, studenten in 19de eeuwse kostuums deelden flyers uit in acht talen. Schrijfkoorts Op een boogscheut van de campus ligt het Brussels zolderkamertje - in de Arenbergstraat 52 - waar Multatuli zijn pamflet tegen de koloniale onderdrukking 10 N9 neerpende. Na zijn ontslag als assistentresident van Lebak in Java verhuisde Dekker niet toevallig naar Brussel. Philip Vermoortel: Omdat hij achtervolgd werd door schuldeisers kon hij onmogelijk in Nederland blijven. Bovendien was Brussel in die tijd voor nog meer rondzwervende schrijvers en denkers een veilige haven. Ook Marx had er tien jaar eerder een soort van tijdelijk asiel gevonden, net als Hugo. Het boek schrijven kostte een gedreven Dekker nauwelijks drie weken tijd. Hij had in Indonesië het menselijke leed gezien én zelf ondergaan. Vandaar zijn nom de plume Multatuli, Latijn voor ik heb veel gedragen. Hij werd de pater Damiaan van de Javaan en later de aanklager van alle misstanden in de maatschappij. Wereldpremière Max Havelaar is niet alleen de meest gelezen en best verkochte Nederlandse roman aller tijden, het is ook de meest vertaalde. Op vrijdag 15 oktober spreken internationale specialisten over de vertalingen in het Frans, Engels, Duits en Indonesisch. Afspraak om 14 uur in de Conferentiezaal van het Brussels stadhuis. Om 20 uur volgt het sluitstuk: een uniek concert in het Koninklijk Muziekconservatorium met prachtige composities én een wereldpremière. Eerder heeft Max Havelaar als inspiratie gediend voor vier muziekstukken zoals De Japanse Steenhouwer. Voor het eerst zal ook de muzikale versie van het beroemdste gedicht uit Max Havelaar te horen zijn. Vijf Vlaamse componisten hebben elk één van de vijf strofen van Saïdjahs lied Ik weet niet waar ik sterven zal op muziek gezet voor tenor, piano en cello. De avond wordt gepresenteerd door Fred Brouwers. Ook het publiek krijgt een toemaatje: de compositie hebben we ondertussen al op cd gebrand, besluit Vermoortel.

OPLEIDING Praktijkervaring in AZ Nikolaas Laatstejaarsstudenten Ziekenhuisverpleegkunde namen een maand lang de helft van de afdeling neurologie-endocrinologie van het AZ Nikolaas in. Ervaren verpleegkundigen ter plaatse en docenten van de Sint-Lieven hielden natuurlijk een oogje in het zeil. Qua praktijkervaring kan het tellen. De overname van een halve ziekenhuisafdeling door twaalf studenten is een primeur in onze regio. Het was dan ook eventjes aanpassen, niet alleen voor de studenten, maar ook voor de stagebegeleiders. Belinda Drieghe, docente Verpleegkunde op Campus Waas, begeleidde de studenten en zag dat het goed was: De studenten leerden op een zelfstandige manier mee te draaien in het ziekenhuis. In plaats van individueel praktijkervaring op te doen, waren ze verantwoordelijk voor een halve afdeling, met alles erop en eraan Tijdens gewone stages worden studenten verpleegkunde doorgaans niet betrokken bij de organisatie en coördinatie. Die competenties hebben ze nochtans nodig wanneer ze echt aan de slag gaan, zegt Monique Michiels, opleidingshoofd Verpleegkunde. Doordat de studenten nu echt aan zet waren, leerden ze ook onderzoeken vastleggen, medicatie en ontslag regelen, artsen, kinesisten en familie contacteren etc. Ook bij eventuele problemen moesten ze zich uit de slag trekken. Zo was er tijdens de eerste week al een personeelslid ziek en moesten de studenten puzzelen met het ploegensysteem om de planning niet in het honderd te laten lopen. Het leven zoals het is. Voor herhaling vatbaar Kristof Schutyser, hoofdverpleegkundige in het AZ Nikolaas, geeft toe dat het ook voor hem even aanpassen was: Verpleegkundigen zijn immers echte doeners en hadden nu louter een observerende rol. Sommige artsen stonden aanvankelijk wat sceptisch tegenover het idee, maar uiteindelijk hebben we niets dan positieve reacties gekregen. Ook de patiënten waren vol lof: ze merkten niet eens dat ze door studenten werden verzorgd. Maar de studenten zelf moesten de grootste aanpassing van allemaal leveren. Belinda Drieghe: Het is niet evident voor studenten om meteen fulltime mee te draaien in een goed geoliede ziekenhuismachine. In het begin was het dus een beetje zoeken, maar de motivatie was groot. Over één ding zijn het ziekenhuis en de hogeschool het alvast eens: het project is voor herhaling vatbaar. Ook het ziekenhuis ziet het belang in van zo n stage. Zij hebben er baat bij dat onze verpleegkundigen in spe op alle vlakken goed voorbereid zijn, aldus Monique Michiels. Studenten grijpen de kans om fulltime mee te draaien in een goed geoliede ziekenhuismachine. N9 11

Corporate Verhuizen naar hartje Brussel Campus Koekelberg en Campus Koningsstraat pakten tijdens de zomer de koffers om zich te settelen in de stadscampus van de HUB in hartje Brussel. Martine de Clercq en Ludo Teeuwen zijn klaar voor de nieuwe uitdagingen, maar niet zonder even terug te blikken op de goeie ouwe tijd. Campus Koekelberg en Campus Koningsstraat verhuizen naar hartje Brussel. In 1969, wanneer de K.U. Brussel werd geboren, was Martine de Clercq een van de eerste studenten die werd ingeschreven. Dat gebeurde toen trouwens nog door de rector himself, vertelt Martine De Clercq. Na mijn studies ben ik er blijven plakken: eerst als assistent, dan als docent, vervolgens als decaan en ten slotte als waarnemend rector. Ik heb de evoluties dus van op de eerste rij meegemaakt. In 72 verhuisde de K.U. Brussel naar Koekelberg, toen nog in de oude brouwerij. Een 12 N9 kleine tien jaar later trokken we naar onze definitieve stek, het gebouw waarvan we nu afscheid hebben genomen. Een goeie zet Bij dat afscheid heeft Martine de Clercq gemengde gevoelens: Omdat we veertig jaar geleden moesten knokken om als Nederlandstalige universiteit een plekje te veroveren in Brussel, maar ook omdat ik er heel wat mooie dingen heb meegemaakt, zal ik de campus zeker missen. Anderzijds vind ik de verhuis een goeie zet. Niet alleen omwille van de uitstekende ligging vlak bij het Centraal-Station maar ook omdat het de mogelijkheid biedt om nóg intensiever samen te werken. De reeds bestaande synergieën, bijvoorbeeld tussen Toegepaste Taalkunde en Taal- en Letterkunde, worden zo nog versterkt en nieuwe samenwerkingsverbanden kunnen worden gesmeed. Doordat we allemaal op één plek zitten, zal de communicatie veel vlotter verlopen.

De 3 favoriete Koekelberg-plekjes van Martine de Clercq, waarnemend rector 1 Eén van mijn favoriete plekjes op Campus Koekelberg was de prachtige bibliotheek. De plaats bij uitstek om mijn creativiteit de vrije loop te laten gaan. Maar de nieuwe bib moet zeker niet onderdoen. 2 Ik heb goeie herinneringen aan de auditoria waar ik al die jaren colleges heb gegeven. De grote auditoria met honderden studenten vond ik fantastisch. De seminaries in de kleinere leslokalen waren dan weer knusjes. De studenten voelden zich er ook thuis, dat zeggen oud-studenten mij nog steeds. 3 Als waarnemend rector kreeg ik een kantoor op de vijfde verdieping, met zicht op het park en de basiliek. De perfecte plek om te avond dromen en nieuwe inspiratie op te doen. De 3 favoriete Koningsstraat-plekjes van Ludo Teeuwen, decaan faculteit Taal & Letteren Centraler kan niet Ook op materieel vlak heeft de stadscampus heel wat in petto. Het heeft misschien te maken met mijn passie voor literatuur, maar het paradepaardje van ons nieuwe gebouw is volgens mij de bibliotheek: die is gehuisvest op alle verdiepingen en prachtig uitgebouwd. Het gebouw is trouwens fraai gerenoveerd met een prachtig uitzicht: sommige kantoren kijken uit op de kathedraal en op de Sint- Hubertusgalerij. Centraler kan niet. Martine de Clercq kijkt dan ook vol vertrouwen naar de toekomst. De grootste uitdaging is de dialoog die we nu hebben met de Sint-Lieven. Directeur Frank Baert is trouwens een oud-student van mij en dat creëert toch een band. 1 De aangename leslokalen met al hun didactisch comfort behoorden absoluut tot mijn favoriete plekjes op Campus Koningsstraat. Ik gaf vooral graag les op de vierde verdieping, aan de binnenkant van het gebouw. Want aan de voorkant kon het bij zonneschijn wel eens te warm worden. 2 Ook aan mijn laatste kantoor heb ik goeie herinneringen. Dat was aanvankelijk van de voormalige directeur van Vlekho, een heiligdom bijna, waar je vroeger niet zomaar binnenkwam! Het kantoor had een prachtig balkon dat uitgaf op de patio. 3 Wat ik zal missen, is de Groene Ezel, een typisch Brussels restaurant niet ver van de campus. Vooral hun Ballekes Marolles waren heerlijk. Maar ook het decor en het menu van onze eigen studentencafetaria zijn onvergetelijk. N9 13

OPLEIDING Alles in het vertaalbureau is echt, behalve het geld. Europees netwerk 14 N9 Het vertaalbureau Activ Trans is slechts enkele uren per week open. Want behalve hun eigen zaak openhouden, hebben de masterstudenten Vertalen nog een paar andere opdrachten. Afstuderen, bijvoorbeeld. Het is geen gemakkelijke klus: een vertaalbureau oprichten. Toch zijn de masterstudenten Vertalen er opnieuw in geslaagd. Hun mini-bedrijf Activ Trans richt zich tot vzw s en ngo s die vaak geen centen hebben om een commercieel vertaalbureau te betalen. Zij vergoeden ons met cijfers, goede of slechte, legt Dirk Geens, docent Vertaaltechnologie, uit. De studenten gaan zelf op zoek naar klanten. Studente en Algemeen directeur van Activ Trans, Sarah T Joncke: Er kwamen drie klanten uit de bus. Voor de Brusselse fietsersvereniging Pro Velo en voor Close the Gap, een Belgische non-profitorganisatie die de digitale kloof tussen Noord en Zuid wil dichten, vertaalden we webpagina s naar het Nederlands, Frans en Engels. Op vraag van E-Deo, een spin-off van Lernout & Hauspie, hebben we het meertalig woordenboek van Wikimedia aangevuld met vooral economische termen. Het leuke is dat echt iedereen toegang heeft tot deze Wiktionary. Op het matje Elk academiejaar richten de laatstejaars bij de start van hun masterjaar een nieuw bedrijf op en bundelen daarbij alle vaardigheden van hun opleiding. Ze kiezen de naam van hun bedrijf, vergaderen en verdelen de taken. Dirk Geens: Ze stellen een directie samen en die organiseert sollicitatierondes voor de andere studenten. Sinds de opstart van het allereerste bureau, drie jaar geleden, werd nog nooit iemand ontslagen. Maar het kan wel Alles in het bedrijf is echt. Alleen komt er geen geld aan te pas. De laatstejaars ondervinden aan den lijve dat ook de niet-typische klanten zoals vzw s en ngo s nood hebben aan vertaalwerk. En dat Engels en Frans domineren. Naar de meer exotische talen is weinig vraag. Europese kwaliteit Virtuele vertaalbureaus duiken sinds kort overal op waar een vertaalopleiding wordt gegeven. De bedenker is de Hogeschool Zuyd in Maastricht. Ondertussen zijn zo n twintig Europese onderwijsinstellingen ge wonnen voor het concept, stelt Dirk Geens. Dergelijke bureaus vind je nu in alle denkbare vormen. We hebben een netwerk opgericht om van elkaar te leren. In de nabije toekomst kunnen de bureaus dan opdrachtgevers doorspelen, studenten uitwisselen en, last but not least, een Europees kwaliteitscertificaat bekomen. In oktober starten onze studenten alvast met een gloednieuw vertaalbureau.

INTERNATIONAAL Samenwerken met bedrijven Scholen en bedrijven werken steeds vaker samen. Toch in België. In Oekraïne is dat echter minder vanzelfsprekend. Daarom steekt de Sint-Lieven samen met de Kamer van Koophandel Oost- Vlaanderen de hand uit, 2.500 kilometer ver. Geert De Lepeleer: De delegatie uit Oekraïne kwam haar licht opsteken in Gent. De Technische Universiteit in Dnjepropetrovsk in Oekraïne is geen klein grut: twaalfduizend studenten en meer dan vijfhonderd docenten. Het onderwijs aan de National Academy of Metallurgy verloopt helemaal anders dan bij ons, weet Geert De Lepeleer van de dienst Internationalisering van de Sint-Lieven. Het is zuiver theoretisch. De samenwerking met bedrijven staat nog in de kinderschoenen en van beroepsprofielen is er al helemaal geen sprake. De universiteit houdt er ook andere gewoontes op na. Zo worden de docenten betaald volgens het aantal studenten en de minister van Onderwijs ondertekent nog eigenhandig de diploma s. Stap voor stap knoopt Oekraïne nu aan bij het Europees hoger onderwijs. ArcelorMittal Het project Fuel promoot ondernemerschap in Oekraïne. Met de steun van de Vlaamse Gemeenschap reiken we goede voorbeelden uit Vlaanderen aan. We stimuleren niet alleen ondernemerschap bij studenten maar ook de samenwerking tussen onderwijs en industrie, de banden tussen Oekraïense bedrijven onderling én hun contacten met de Vlaamse industrie. Daarom planden we tijdens het bezoek van de Oekraïense delegatie deze zomer in Gent ook een bedrijfsbezoek aan ArcelorMittal, de grootste staalproducent in België én in Oekraïne. Naast de hogescholen stapten ook de Kamer van Koophandel (VOKA) uit Oost-Vlaanderen en die uit Dnje propetrovsk in het project. Spin-off Dat het project ook steun krijgt van de Oekraïense overheid, bewees de aanwezigheid van de viceminister van Hoger Onderwijs. Vooral de oprichting van spin-offs en de financiering ervan trokken zijn aandacht. Tijdens de tweedaagse maakte de delegatie ook kennis met andere projecten van de Sint-Lieven, de HUB en VOKA, zoals de Small Business Projects, waarbij studenten een eigen product ontwikkelen en de Interdisciplinary Assessment Project waarbij masterstudenten uit verschillende richtingen samenwerken rond technologie. Nog een voorbeeld is het Start-up Café : een ontmoetingsplaats op Campus Dirk Martens waar studenten netwerken met professionals. De Oekraïense universiteit heeft alvast een dienst opgericht die het ondernemerschap moet promoten en bekijkt nu hoe ze de Vlaamse knowhow in de curricula kan implementeren. Het ene project is nog niet afgesloten, of het volgende voorstel staat al in de steigers: We overwegen een nieuw project in te dienen met partnerschappen tussen universiteiten en bedrijven in Armenië, Georgië en Oekraïne, aldus Geert De Lepeleer. N9 15

Corporate Uitreiking Ga Ervoor Prijs 2010 Bij de integratie van de HUB en de Sint-Lieven is meteen werk gemaakt van een gezamenlijk mission statement. Redelijk vlug stelden beide instellingen vast dat ze gelijke opvattingen, waarden en ambities hebben. Zij vormden de basis voor het gezamenlijke mission statement. Om dat ook tastbaar te maken, besloten beide instellingen om de vorig jaar gelanceerde Ga Ervoor Prijs samen verder te zetten. Zowel de HUB als de Sint-Lieven zijn in het hoger onderwijs voorlopers geweest op het vlak van onderwijsinnovatie, kwaliteit en organisatie. Die dynamiek was alleen mogelijk door de duidelijke visie die de verschillende partners hadden. Bij de start van de integratie tussen de HUB en de Sint-Lieven werd dan ook meteen werk gemaakt van een nieuwe missie. Al vlug werd duidelijk dat de woorden denken, durven, doen en doorzetten, die de HUB al een paar jaar gebruikt, ook perfect slaan op de aanpak van de Sint- Lieven. Ze kregen daarom een centrale rol in het gezamenlijke nieuwe mission statement. Vele initiatieven en acties zowel aan de HUB als aan de Sint-Lieven zijn het resultaat van denken, durven, 16 N9 doen en doorzetten. Sommigen voegen er zelfs nog dromen aan toe. Moeilijke selectie Met de eerste gezamenlijke Ga Ervoor Prijs willen de HUB en de Sint-Lieven bij de start van het nieuwe academiejaar de nieuwe missie een gezicht geven én belonen. Studenten en personeelsleden konden verdienstelijke studenten, oudstudenten, collega s en externe partners nomineren. Een commissie met vertegenwoordigers van de studenten, het personeel en het bestuur van de HUB en van de Sint-Lieven, beoordeelde alle inzendingen en maakte een shortlist met genomineerden. De jury koos één winnaar in elk van de vier categorieën: studenten, externen, personeelsleden en oud-studenten. De winnaars werden uitgenodigd op de academische opening op 20 september en ontvingen een mooie prijs. Er kwamen heel wat nominaties binnen. De uiteindelijke keuze per categorie was een erg delicate klus. Het is immers moeilijk om totaal verschillende prestaties stuk voor stuk verdienstelijk in hun domein tegen elkaar af te wegen, besluit Dirk De Ceulaer, voorzitter van de jury. Supervoorbeeldige studente In de categorie studenten ging de Ga Ervoor Prijs naar HUB-student Bert Wastijn. De studentenvertegenwoordiger heeft zich enorm ingezet voor de HUB en voor

De HUB en de Sint-Lieven zetten durvers in de bloemetjes. de belangen van de studenten in het algemeen. Vooral ook zijn inzet tijdens de Multatuli-voorleesmarathon werd fel gesmaakt. Aurélie Van Londersele, studente aan de Sint-Lieven, was de tweede genomineerde. Ze is een supervoorbeeldige studente met een grote creativiteit en doorzettingsvermogen. Tijdens een voor haar en de kinderen onvergetelijke stage in Ecuador gedroeg ze zich als een waardig ambassadeur van de Sint-Lieven, aldus een collega-studente. Ondergewaardeerde job Als meest verdienstelijke externe kwam Koen Blieck uit de bus. De pastoor van de Sint-Jozefsparochie in de Gentse Rabotwijk krijgt tot over de grenzen bewondering voor de integratie-oefening die hij in zijn parochie realiseert. Hij doet meer voor de integratie en de bevordering van het samenleven van verschillende culturen dan alle studies ooit hebben verwezenlijkt, luidt het bij iemand die hem nomineerde. Tweede genomineerde was de Dagkliniek Oncologie van het AZ Sint-Lucas in Gent. De dokters en verpleegkundigen van de dienst zetten zich dagelijks in voor kankerpatiënten. Elke dag opnieuw zijn ze in de weer om hun patiënten te genezen en hen hoop te geven om hun kanker te overwinnen: een belangrijke en vaak ondergewaardeerde job. Met hart en ziel Welke medewerker kreeg van collega s en studenten de Ga Ervoor Prijs voor personeelsleden? Het werd Joëlle Theunis van de dienst Economaat (HUB). Samen met haar team slaagde ze erin om alle aspecten van de enorme campusconsolidatieoperatie in goede banen te leiden. Een terechte pluim voor alle schoonmakers, werklui en onthaalmedewerkers die vaak ongezien heel veel werk opknappen en vele varkentjes wassen. De al even gedreven Peter Hanselaer ( Sint-Lieven) was de tweede genomineerde. Zijn Laboratorium voor Lichttechnologie in Gent is internationaal bekend. Vorig jaar haalde hij een Hercules-project binnen dat zelfs de ruimtelijke groei van het labo noodzakelijk maakte. Peter is nog steeds de stuwende kracht van het labo. Hij is met elk onderzoekstopic en met elke werknemer persoonlijk begaan, luidt het in een aanbeveling. Ondernemingszin Ten slotte was er ook een prijs voor de oud-student die de Ga Ervoor-waarden het meest tot uitdrukking bracht. De jury koos in de categorie oud-student voor Frank Lauwers. Een collega vertelt: Hij is met zijn bedrijfje door de stad Gent genomineerd als technologisch ondernemer van het jaar. Zijn aanpak getuigt van ondernemingszin, een waarde die zowel de HUB als de Sint-Lieven hoog in het vaandel dragen. Frederik Coene was de tweede genomineerde. Na zijn studies aan de HUB kwam hij terecht bij de Europese Commissie, waar hij vanuit Tadjikistan de situatie opvolgde in Nagorno-Karabach, Abchazië en Zuid-Ossetië. Daarna stuurde de Commissie hem naar Georgië. Oud-studenten om fier op te zijn. N9 17

OPLEIDING Nieuwe banaba Nieuwe uitdagingen in ouderenzorg vragen een ander aanbod. 18 N9 Ouderen. Ze zijn met steeds meer en ze worden steeds ouder. Hoe kan de maatschappij hen optimaal ondersteunen en helpen? De nieuwe opleiding Psychosociale gerontologie van de HUB speelt in op die vraag naar ouderenzorg. Ze wil vooral een gepaste ondersteuning bieden aan ouderen die hun autonomie en zelfredzaamheid willen bewaren. De nieuwe bachelor-na-bachelor loopt over twee jaar en mikt op professionele bachelors uit de sociaal-agogische richtingen en op afgestudeerde ergotherapeuten en verplegers. De lessen beginnen op 7 oktober 2010 en vinden plaats op Campus Hoger Instituut voor Gezinswetenschappen van de HUB. Initiatiefneemster Gaby Jennes: Met deze nieuwe banaba geven we mensen uit heel wat disciplines de kans zich te verdiepen in het begeleiden van ouderen. We willen niet alleen de klemtoon leggen op zorgvraagstukken. Een goede hulpverlening aan ouderen vraagt immers steeds meer samenwerking tussen verschillende professionals en stelt andere eisen aan de beroepsuitoefening. Succesvol ouder worden De nieuwe banaba beantwoordt concrete vragen. Hoe kunnen ouderen zo lang mogelijk volgens hun eigen wensen in hun eigen omgeving blijven? Hoe kunnen ze blijven participeren aan het economisch, sociaal en cultureel leven? Hoe worden ze succesvol ouder? Dat vraagt een actieve inzet en voortdurende dialoog van zorgen dienstverleners. De opleiding richt zich daarom vooral tot professionele bachelors Sociaal werk, Gezinswetenschappen, Orthopedagogie, Ergotherapie, Verpleegkunde en Toegepaste psychologie die al enige ervaring hebben met het werken met ouderen. Kracht van ouderen Het programma gaat uit van de kracht en de competenties van ouderen en het reikt inzichten aan vanuit verschillende disciplines. Het is niet de bedoeling dat de oudere zich schikt naar een vast aanbod. Het zijn de zorg- en dienstverleners die, in dialoog met ouderen en voortbouwend op hun kracht, zoveel en zolang mogelijk hun autonomie bewaken. Gaby Jennes: Studenten krijgen daarom les van deskundigen uit diverse terreinen. Ze leren een brugfunctie te vervullen tussen ouderen, hun familieleden, de voorzieningen en andere professionele dienstverleners. Op die manier krijgen ouderen tijdig de gepaste steun, met respect voor hun autonomie. Studenten worden aangespoord om de bijdrage van senioren aan de samenleving te waarderen en versterken. Dat vraagt een brede kennis en de bereidheid om over het muurtje van hun eigen discipline te kijken.

01 Van elektro naar energie De studenten van de professionele bachelor Elektrotechniek vinden sinds dit academiejaar meer ener gievakken in hun curri culum. Hernieuwbare energie en de evolutie naar elektrisch transport bijvoorbeeld zijn hot items vandaag, zegt Joeri Van Goethem, opleidingshoofd Elektro techniek. Dat zie je al in kleine details zoals de naamsverandering van elektriciteitsfactuur naar energiefactuur en van elektriciteitsverdeler naar energieleverancier. We kunnen het toenemend belang van energie in onze samenleving niet negeren. Nu de inhoud van de opleiding aangepast wordt aan de hedendaagse energienoden kan ook de naam niet achterblijven: in september 2011 wordt de bachelor Elektrotechniek omgedoopt tot Energietechnologie. 02 OPLEIDING Gentse stek voor Facilitair management De opleiding Facilitair management verhuist in september 2011 van Campus Waas naar de Technologiecampus Gent. We faseren de verplaatsing over drie jaar, waarbij telkens één bachelorjaar overgeplaatst wordt. Zo krijgen de huidige studenten die gekozen hebben voor Sint-Niklaas als studentenstad de kans om hun opleiding daar te voltooien, zegt Wilfried Van Wittenberghe, departementshoofd departement Gent. De reden voor de verhuis? In tegenstelling tot in Nederland, waar de opleiding ondertussen vijfduizend studenten telt, is bij ons het aantal studenten laag, ondanks het feit dat de opleiding uniek is in Vlaanderen. Gent is als grootste studentenstad van Vlaanderen zeer populair bij jongeren. Met de verhuis naar Gent verwachten wij een groei van het aantal studenten. 03 Van vier bachelors naar één bachelordiploma De vier bacheloropleidingen in de Industriële Wetenschappen worden omgevormd tot één gemeenschappelijke bacheloropleiding. Hoe zit de vork aan de steel? De studenten die voor een van deze opleidingen kiezen, krijgen de eerste drie semesters identiek dezelfde opleidingsonderdelen voorgeschoteld. Maar als zij daarna bijvoorbeeld van Elektronica-ICT naar Chemie overstappen, kan dat problemen opleveren voor het leerkrediet en de vrijstelling van opleidingsonderdelen. Dit willen we vermijden, zegt Luc Vanhooymissen, departementshoofd Industrieel Ingenieur. Daarom worden deze opleidingen tot één gemeenschappelijke bachelor met vier verschillende afstudeerrichtingen omgevormd. Inhoudelijk vraagt deze omvorming geen wijzigingen. De hervorming start volgend academiejaar 2011-2012. N9 19

Studentenproject Meetinstrument voor voedingsindustrie Is het te zuur, te zout, te zoet? Op zoek naar antwoorden namen laatstejaars van de bacheloropleiding Elektronica (Technologiecampus Gent) en Elektromechanica (Campus Dirk Martens) het vliegtuig naar Valencia. Met een internationaal team ontwikkelden ze daar op de universiteit een meetinstrument voor de voedingsindustrie. 20 N9 Stage lopen en een eindwerk maken in de geboorteplaats van de paella: het is eens iets anders. Maarten Van den Steen en Bram Staelens verbleven drie maanden in het zuiderse Valencia. Maarten: De Universidad Politécnica of technische universiteit telt wel 37.000 studenten. Het is een gigantisch, modern complex met mooie parken, een voetbalveld, fitness, pizzeria alles erop en eraan! De unief is een klein dorp op zich. Echt indrukwekkend. Vliegende start Maarten en Bram konden aansluiten bij het werk van hun voorgangers Omar en Alexander van de Technologiecampus Gent. Zij waren al drie maanden bezig met de ontwikkeling van een meetinstrument voor de voedingsindustrie. Omar Cocquyt: De opstelling bestaat uit een vloeistof waarin twee elektroden zitten. Die elektroden zijn gekoppeld aan een interface die de metingen doorstuurt naar een computerscherm. Resultaten zoals zout-, suiker-, vetgehalte maar ook verschillende soorten chemicaliën in voedsel en vloeistoffen kun je aflezen op grafieken. Wit product De afdeling Chemie zal het apparaat gebruiken voor wetenschappelijk onderzoek. Nieuw is het meetinstrument niet. Er zijn al een tijdje potentiostaten te koop op de markt, maar dan wel aan een gigantisch hoge prijs. De Universidad Politécnica startte daarom drie jaar geleden, onder leiding van docent Miguel Alcañiz Fillol, met de ontwikkeling van een goedkope versie, een wit product. Maarten: Vorig jaar namen al studenten van de Sint- Lieven, de Hogeschool Gent en de KATHO Zuid-West-Vlaanderen deel aan het project. Maar het product was nog steeds te duur en ook te groot. Daar hebben we nu