WAT HEBT U NODIG? 1. EEN GESCHIKTE COMPUTER Wie tegenwoordig een computer in de winkel koopt, hoeft meestal niet te twijfelen of hij wel geschikt is om mee te surfen op het internet. Het internet vormt geen zware taak meer voor de hedendaagse computers. En ook als uw pc al enkele jaren oud is, hebt u waarschijnlijk niet veel te vrezen. Als hij zonder problemen met Windows 7 werkt, is internetgebruik geen probleem. Toch zijn er enkele zaken waar u op moet letten, omdat ze het comfort waarmee u het internet gebruikt sterk kunnen beïnvloeden. Hieronder volgt een checklist waaraan de belangrijkste componenten van uw computer beter zouden voldoen. NETWERKAANSLUITING De twee belangrijkste technologieën waaruit u kunt kiezen zijn een ADSLen een kabelaansluiting. Uw internet- aanbieder installeert daarvoor een ADSL- of kabelmodem bij u thuis. Daarnaast zijn er twee manieren om uw computer met de modem te verbinden: een ethernetkabel of draadloos (wifi). Alle computers zijn uitgerust met een poort waar u de ethernetkabel in steekt en alle laptops zijn voorzien van een wifichip voor een draadloze netwerkverbinding. Wilt u ook buitenshuis op het internet met uw laptop, dan is een zogenaamde 3G-modem handig. Die maakt een verbinding met het internet via het gsmnetwerk. BEELDSCHERM Als u veel op het internet surft, is een goed en vooral groot beeldscherm belangrijk. Hebt u nog een ouder scherm met een beelddiagonaal van 19, 17 of zelfs 15 inch, dan moet u waarschijnlijk vrij veel scrollen bij het lezen van de tekst of het bekijken van foto s op 8
I WAT HEBT U NODIG? een website. Niet echt handig. De huidige losse beeldschermen hebben standaard een diagonaal van 22 tot 24 inch, wat ruim voldoende is voor de meeste websites. Laptops hebben meestal een kleiner scherm van ongeveer 15 inch. De meeste schermen zijn tegenwoordig breedbeeldschermen (verhouding 16:9 of 16:10), die zo gemaakt zijn om films op te kijken. Maar ook tijdens het internetten is het breedbeeldformaat handig: u kunt hierdoor gemakkelijk twee websites naast elkaar bekijken. Leest u vaak lange teksten op het internet, dan loont het de moeite om te investeren in een draaibaar scherm: door het scherm negentig graden te kantelen is het hoger dan breder, waardoor u minder moet scrollen. RAM Uw computer maakt gebruik van een RAM-geheugen (random access memory) om de programma s en bestanden die u opent in te laden. Als u te weinig van dit zogenaamde werkgeheugen hebt, worden de geopende bestanden tijdelijk op de harde schijf opgeslagen, waardoor uw computer trager werkt. Daarom is het belangrijk om een groot RAM-geheugen te hebben. Voor basisgebruik is 1 of 2 gigabyte (GB) voldoende om vlot te werken, maar als u regelmatig heel wat programma s en websites tegelijk hebt openstaan, is meer RAM geen luxe. HARDE SCHIJF Een kleine harde schijf volstaat om op het internet te gaan, maar als u veel Als u uw scherm negentig graden draait en u in Windows de schermstand op Staand instelt, kunt u langere teksten lezen zonder te scrollen. 9
Als u veel grote bestanden (zoals films en video s) downloadt, is uw harde schijf snel vol. grote bestanden zoals video s of muziek downloadt, zult u merken dat uw schijf snel vol is. Gelukkig komen de meeste computers tegenwoordig met een harde schijf van honderden gigabytes. Om een idee te geven: een muziekbestand (mp3) neemt enkele megabytes (MB) in beslag. U zou honderdduizenden muziekbestanden moeten downloaden om de schijf vol te krijgen. TOETSENBORD EN MUIS Toetsenborden zijn beschikbaar in veel varianten, van een basisuitvoering tot een complex multimediaklavier met knopjes en lichtjes. Een basistoetsenbord volstaat weliswaar om te surfen, maar een multimediatoetsenbord kan handig zijn. U kunt de speciale knoppen bijvoorbeeld zo instellen dat uw internetbrowser of e mail opent als u erop drukt. Ook bij de muizen is de basisuitvoering vol- doende, maar kunnen complexere versies extra comfort bieden. Zo hebben veel muizen een rolletje tussen de linker- en rechtermuisknop waarmee u snel door een lange tekst kunt scrollen zonder met de muiscursor de schuifbalk te moeten verslepen. Ook zijn er muizen met extra knoppen aan de zijkant waarmee u snel naar de vorige pagina in uw webbrowser terugkeert. NIET ALLEEN INTERNET Waarschijnlijk doet u met uw computer meer dan alleen surfen op het internet. Dan moet u ook rekening houden met andere criteria. Als u (of uw kinderen) ook de nieuwste computerspelletjes wilt spelen, moet u bijvoorbeeld investeren in een betere processor en grafische kaart. Andere nuttige componenten zijn een cden/of dvd-lezer en -brander, een printer, scanner en luidsprekers. 10
I WAT HEBT U NODIG? 2. DE INTERNETVERBINDING De meest voorkomende types van internetverbindingen werken via de ADSL-telefoonlijn of de kabel van de teledistributie. Beide worden ook wel breedbandverbindingen genoemd omdat ze sneller zijn dan de klassieke internetverbinding via de telefoonlijn. ADSL-TELEFOONLIJN ADSL is in bijna het hele land beschikbaar, omdat het signaal van de telefoonlijn gebruikt wordt. Hebt u dus een telefoonlijn in uw huis, dan kunt u in principe met ADSL op het internet. Er is wel een beperking: hoe verder u van de telefooncentrale woont, hoe trager de internetverbinding. De snellere variant VDSL is daarom niet overal beschikbaar. Een technicus van uw internetaanbieder installeert bij u thuis een ADSL-modem en sluit hem aan op de telefoonlijn. Hebt u ook een vast telefoontoestel, dan plaatst de technicus een zogenaamde splitter die het internetsignaal voor de modem scheidt van het telefoonverkeer, zodat u gelijktijdig kunt internetten en telefoneren via dezelfde lijn. Ook het signaal voor digitale televisie kan over dezelfde lijn gestuurd worden. TELEDISTRIBUTIEKABEL Ook internetten via de teledistributiekabel kan in zowat het hele land. Waarschijnlijk hebt u al een kabelaansluiting voor uw televisietoestel: dezelfde kabel kan ook het internetsignaal dragen. Een technicus van uw internetaanbieder installeert bij u thuis een kabelmodem en sluit hem op de teledistributiekabel aan. Hebt u een tv, dan installeert hij een splitter die het internetsignaal voor de modem scheidt van het televisiesignaal. Ook telefoneren via de teledistributiekabel is mogelijk. ANDERE TECHNIEKEN U kunt ook op het internet via de klassieke telefoonlijn met behulp van een modem die u op de computer aansluit. Maar dat is traag. Complexe websites bezoeken en grote bestanden downloaden gaat dan niet zo vlot. Bovendien is de telefoonlijn bezet zolang u op het internet zit en kunt u intussen niet telefoneren of getelefoneerd worden. U betaalt het tarief van een lokaal telefoongesprek. Internetten via de klassieke telefoonlijn wordt nog amper gedaan. Een snellere variant is surfen via een ISDN-telefoonlijn, die de lijn splitst zodat u intussen de telefoon kunt gebruiken. ONDERWEG Tot nu toe bespraken we alleen internetverbindingen voor bij u thuis. Wilt u ook onderweg toegang tot het internet, zoals in de auto, in een station, de luchthaven, op hotel of elders, dan zijn er diverse mogelijkheden. Meestal verlopen deze verbindingen draadloos. De twee belangrijkste technieken hiervoor zijn wifi en 3G. Wifi. Zowat elke laptop van de laatste jaren is uitgerust met wifi, zodat u draadloos op het internet kunt. Let wel op voor de kosten als u buitenshuis wifi gebruikt. Soms biedt het station of hotel gratis wifitoegang aan, 11
Sommige internetaanbieders bieden gratis draadloze toegang tot het internet via wifitoegangspunten. Wanneer u voor het eerst een abonnement neemt bij een internetaanbieder, zal hij zorgen voor de installatie en aansluiting van een modem soms gratis, soms voor een beperkte prijs. Sommige leveren ook kits met een installatiehandleiding, zodat u zelf de modem kunt installeren. Houd bij uw keuze voor een internetabonnement rekening met de volgende elementen. soms moet u ervoor betalen. Ook zijn er internetaanbieders die aan hun abonnees draadloze toegang aanbieden via allerlei toegangspunten (hotspots) in het hele land, wat in hun abonnement inbegrepen is. Zo hoeven ze alleen voor de internetverbinding thuis te betalen en krijgen ze toch op allerlei andere plaatsen toegang tot het internet. 3G. 3G staat voor de derde generatie van het gsm-netwerk. Heel wat moderne gsm s zijn ermee uitgerust, zodat u op uw gsm overal kunt internetten. Dat is wel duur, vooral als u geen speciaal data-abonnement hebt en als u in het buitenland verblijft. Ook laptops kunnen overal op het internet als ze een ingebouwde 3G-modem hebben of als u via een USB-poort een externe 3G-modem aansluit. 3. HET INTERNET- ABONNEMENT Naast de verbinding zelf moet u een abonnement hebben om van de verbinding gebruik te maken. Een internetaanbieder zorgt voor beide. U kunt de internetaansluiting laten uitvoeren door een technicus van uw internetaanbieder of het zelf doen met een starterskit. BESCHIKBAARHEID Op de website van heel wat internetaanbieders kunt u opvragen of er internet via ADSL of de kabel beschikbaar is in uw buurt. Hiervoor geeft u uw adres, postcode of telefoonnummer in op een formulier. Bij andere aanbieders kunt u de beschikbaarheid telefonisch opvragen. Doe dat altijd voordat u een abonnement afsluit, en bij ADSL vraagt u beter ook meteen of de snellere VDSL-versie beschikbaar is. Als u geen VDSL maar wel ADSL kunt gebruiken, heeft het geen zin te betalen voor een sneller (en duurder) 12
I WAT HEBT U NODIG? VDSL-abonnement waar u niet het uiterste uit kunt halen. SNELHEID Er zijn twee belangrijke snelheden: de snelheid waarmee u bestanden van het internet op uw computer kunt overbrengen (downloaden) en de snelheid waarmee u bestanden van uw computer naar het internet kunt overzetten (uploaden). Bijna altijd ligt Hebt u een verbinding via de kabel, wordt de snelheid niet beïnvloed. De snelheden die internetaanbieders beloven, zijn overigens louter theoretische waarden die alleen gehaald worden in ideale omstandigheden. In werkelijkheid liggen ze een stuk lager omdat ze door allerlei factoren afgeremd worden. Laat u dan ook niet verblinden door al die snelheden. Om gewoon wat te surfen en te mailen hebt u genoeg aan het goedkoopste abonnement. Enkel voor intensief internetgebruik en het downloaden van grote bestanden hebt u hogere snelheden nodig. De snelheden die internetaanbieders adverteren zijn theoretische waarden. U kunt uw reële snelheid meten op een website zoals www.speedtest.net. de downloadsnelheid veel hoger dan de uploadsnelheid. Als u bijvoorbeeld back-ups van uw computerbestanden op het internet opslaat, gaat dat veel trager dan wanneer u die back-up later weer downloadt om uw bestanden te herstellen. Houd er ook rekening mee dat de snelheid van uw internetverbinding afneemt als u zowel digitale tv als het internet gebruikt via de ADSL-lijn. VOLUME Elk abonnement komt ook met een downloadlimiet: een maximaal aantal gigabytes dat u maandelijks mag downloaden. Overschrijdt u dit volume, dan moet u bijbetalen of wordt uw snelheid tot het einde van de maand verlaagd. Downloadt u veel grote bestanden of maakt u met meerdere personen intensief gebruik van het internet, dan loont het de moeite om een abonnement met een hoger volume te kopen. Bij veel aanbieders houden de duurste abonnementen een onbeperkt downloadvolume in. 13
Internetabonnementen verschillen in downloadsnelheid, uploadsnelheid en downloadvolume. PACKS Bij veel internetaanbieders krijgt u een korting als u naast het internetabonnement ook een abonnement afsluit voor vaste telefonie, mobiele telefonie en/of televisie. Dat zijn zogenaamde packs of shakes, die een totaalpakket aanbieden voor een prijs die lager ligt dan wanneer u deze diensten afzonderlijk zou aankopen. Zo kunt u heel wat besparen. CONFIGURATIE VAN DE MODEM Na de installatie van de modem moet u deze meestal eenmaal configureren. De details hangen af van uw internetaanbieder en modem, dus u volgt best de handleiding die u gekregen hebt. Meestal komt het erop neer dat u uw computer via een ethernetkabel op de modem aansluit en dan met uw browser surft naar het IP-adres van de modem. Dit IP-adres staat vermeld in de installatiehandleiding en ziet er bijvoorbeeld zo uit: http://192.168.0.1. Dan geeft u de gebruikersnaam en het wachtwoord in die u bij uw abonnement gekregen hebt en volgt u de instructies. De configuratie is slechts eenmalig, daarna kunt u altijd op internet (zolang uw modem aanstaat). 4. AAN DE SLAG Als u een internetabonnement hebt afgesloten en de technicus of uzelf de modem heeft geïnstalleerd, moet u de computer aansluiten op de modem en de installatie-instructies volgen. De meeste internetaanbieders leveren een modem met een of meerdere ethernetpoorten om uw computer met een kabel op aan te sluiten, en een ingebouwd wifitoegangspunt waardoor u ook draadloos met uw laptop, smartphone en tablet op het internet kunt. De eerste keer moet u uw gebruikersnaam en wachtwoord ingeven op de configuratiepagina van uw modem. 14
I WAT HEBT U NODIG? DRAADLOOS Als uw modem ook een wifitoegangspunt bevat, kunt u draadloos op het internet gaan. Daarvoor moet u echter nog wat extra configureren. Uw modem is namelijk standaard ingesteld om wifi op een onbeveiligde manier te voorzien (waardoor iedereen in uw buurt op uw kosten kan surfen) of deze functie is niet ingeschakeld. Surf daarom eerst via de ethernetkabel op uw computer naar het IP-adres van de modem en kies daar de pagina Als u nu op uw laptop met wifichip draadloos wilt internetten, klikt u met de muis in Windows rechtsonder aan de startbalk op het netwerkicoontje. U krijgt nu de namen van de draadloze netwerken in uw buurt te zien. Als u op de naam van uw netwerk klikt, moet u een wachtwoord ingeven. Gebruik hetzelfde wachtwoord als hetgene u op de configuratiepagina s van uw modem ingesteld hebt voor uw wifinetwerk. Als alles goed gaat, bent u nu na enkele seconden draadloos verbonden met uw modem en kunt u nu via wifi surfen. De volgende keren hoeft u dit wachtwoord niet meer in te geven, omdat Windows het onthoudt en u automatisch met de modem verbindt wanneer het signaal gevonden wordt. Geef een naam en wachtwoord in om uw wifinetwerk te beveiligen. met de wifi-instellingen. Schakel de beveiliging in door WPA2 te kiezen. Hierna kiest u een wachtwoord om de draadloze verbinding te beveiligen. Onthoud ook de naam (SSID) van het wifinetwerk of verander deze naam naar keuze. Kies het wifinetwerk waarmee u uw computer wilt verbinden. 15