1 YOGA SOMA vzw licht gezondheid natuur vrede liefde geluk DOCHTERS VAN DE MAAN Over vrouw-zijn en geboorteregeling Themanummer 1 Juni 2006 vzw SOMA Bergjesbos 18 B-8310 Brugge Tel. & fax: 0032 (0) 50 36 49 36 e-mail: soma@freegates.be WWW.YOGASOMA.BE
2 Themanummer 1 We bekijken de hormonale contraceptiva en de invloed ervan op vrouwen en hun relaties. We belichten ook alternatieven, want die zijn er ook. Ik hoop dat dit kleine, onvolledige werkje een aanzet mag zijn tot nadenken, zelfonderzoek en dialoog. Zodat iedere vrouw bewust en vrij kan kiezen wat voor haar persoonlijk op dit moment meest zinvol is. Bea Boomgaert Info en feed-back betreffende de inhoud liefst per mail. boomgaert-bea@tiscalinet.be Wie geen internet heeft: tel. & fax: 050/ 27 99 27 Dit themanummer wordt opgestuurd naar al wie een postabonnement betaalde voor 2006. Ook verkrijgbaar bij Alberto na de yogabijeenkomsten. Richtprijs 3. Per post versturen in België 4. Pakket van 25 reeds verschenen Soma-berichten: 45, themanummer inbegrepen. Versturen gratis. Meer info achteraan. Postabonnement: 3 Soma-berichten en 1 themanummer: 10 voor België. 15 voor Europa. Het volgende gewone programmaboekje met advertenties- verschijnt in het najaar. Info aanmelden betalen. Postabonnement - Geschenkbon Tenzij anders vermeld bij de activiteit kun je hiervoor terecht bij SOMA vzw, Bergjesbos 18, 8310 Brugge Assebroek Tel. en fax: 0032/50/36 49 36 soma@freegates.be www.yogasoma.be Bankrekening: 001-2659385-12 IBAN BE 19001265938512 BIC GEBABEBB Figuur op de cover uit: Entfaltung schöpferische Kräfte durch lebebeudiges Formenzeignen Rudolf Kutzli Oratio Verlag isbn 3-7215-0040-2
3 Soma-berichten Themanummer 1 Dochters van de maan Over vrouw-zijn en geboorteregeling Themanummer 1 juni 2006 Verspreid aan yogacursisten en geïnteresseerden Verantwoordelijke uitgever: Alberto Paganini Bergjesbos 18 B-8310 Brugge Tel. + fax: 050/36 49 36 E-mail: soma@freegates.be Website: www.yogasoma.be
4 INHOUD Introductie..5 Dochters van de maan 1. Mijn grootmoeder had 12 kinderen.6 2. Man en vrouw 8 3. Dochters van de maan.. 11 4. Het natuurlijke hormonenspel....12 5. Hormonale geboortebeperking...15 6. Geboorteregeling zonder hormonen.19 7. Pearl Index.25 8. Minder gekende methodes.27 9. De keerzijde van de pil..29 10. Besluit..36 Soma-programma zomer najaar 2006 1. Reeksen met Moritoen.38 2. Activiteitenkalender Specials..39 3. Yogaweek Frandeux.40 4. Vision Quest Chanting 42 5. Yoga voor iedereen zomerreeksen..43 6. Yoga-academie 2006/07 eerste jaar..44 7. Workshop Ashtanga met Manju Jois.46 Overzicht vorige Soma-berichten Binnenkant cover achteraan.
5 INTRODUCTIE Tijdens mijn jarenlange ervaring als yogaleraar heb ik tamelijk vroeg opgemerkt hoe voedingsgewoonten en -patronen een belangrijke rol spelen in de algemene energetische toestand en de gezondheid van iedereen. Gezonde voeding beschouw ik dus als een trouwe en steunende metgezel van de yogabeoefening en van het succesvol bewandelen van het yogapad in het algemeen. Als we een 7-tal jaar geleden met ons yogatijdschrift begonnen vroeg ik Bea om in elk nummer waardevolle informatie over de opbouw van gezonde voedingsgewoonten neer te schrijven. Nadere observatie van de gezondheid en energetische toestand, de vorderingen en het terugvallen van tientallen studenten door de jaren heen trokken mijn aandacht ook op andere storende elementen die dikwijls niet de verdiende bewuste attentie krijgen, maar wel een sterke invloed kunnen uitoefenen. Eén daarvan is de pil en veelgebruikt contraceptiemiddel. Ik voelde veel aan en zag veel, maar ik had niet voldoende wetenschappelijke informatie om duidelijk uit te leggen wat daarmee in ons lichaam en geest gebeurt. Het lijkt me in elk geval niet normaal dat iemand elk voedingsetiket nauwkeurig leest om te vermijden dagelijks chemische stoffen in te slikken en daarnaast toch elke dag artificiële hormoonpreparaten (de pil) inneemt. Daarom vroeg ik Bea, een paar jaar geleden, na een aantal verhelderende waarnemingen met enkele studenten, om iets te schrijven over de pil en de effecten daarvan op lichaam, emoties en geest. Het resultaat heeft een tijdje op zich laten wachten. Uit het onderzoek is dan toch veel meer naar boven gekomen dan wat ik aanvankelijk dacht. Daarvoor hartelijk dank aan Bea, aan haar eerlijke, attente en onvermoeibare studie en onderzoekdrang en aan haar doorzettingsvermogen. Ik ben er zeker van dat deze waardevolle studie en informatie iedereen kunnen helpen om bewustere en helderdere keuzes te maken op een gevoelig en belangrijk gebied van ons mensenleven: namelijk de seksualiteit. De vrijheid van keuzes kan alleen echte vrijheid zijn als men diepere kennis en informatie bezit over oorzaken en gevolgen. Ik wens iedereen waardevolle inzichten door het lezen van dit themaboekje. We zijn van plan elk jaar het zomerboekje voor te behouden aan de verdieping van een bepaald thema dat met gezondheid in de bredere zin te maken heeft. Graag feed-back. AUM Alberto
6 DOCHTERS VAN DE MAAN 1. MIJN GROOTMOEDER HAD 12 KINDEREN. Toen Alberto me vroeg om iets te schrijven over contraceptie dacht ik spontaan aan mijn grootmoeder. Ze huwde toen ze 21 was en schonk tussen 1907 en 1928 het leven aan 15 kinderen waarvan er 12 volwassen geworden zijn. Drie stierven op jonge leeftijd tijdens de eerste wereldoorlog. Tussendoor zorgde ze voor het huishouden ( zonder elektriciteit), de grote moestuin, de geiten, varkens, konijnen en kippen en laveerde ze het gezin doorheen twee wereldoorlogen. Grootvader werkte 6 dagen van 10u als landarbeider en verdiende juist genoeg om de eindjes aan elkaar te knopen, zodat de moestuin en de bovengenoemde have eigenlijk als onontbeerlijk tweede inkomen moeten beschouwd worden. Ik weet niet hoe ze het voor elkaar gekregen hebben, maar ze hadden toch een eigen huis dat voor de normen van die tijd ruim en comfortabel was. Grootvader en grootmoeder vormden een voorbeeldig Vlaamsch Katholiek gezin waar de liefdesdaad gebruikt werd voor zijn oorspronkelijk doel, nml het verwekken van kinderen binnen het huwelijk. Hun kinderzegen was hun vreugde en rijkdom. Het verlies van de drie kleine kindjes deed meer pijn dan het opvoeden van de 12 andere. Ze leefden in het dorp op het ritme van de seizoenen. De dagen gleden door hun vingers als de kralen van de rozenkrans. s Avonds zaten ze elke aan een kant van de leuvense stoof, met halfgesloten ogen, te staren naar de vlammen onder het deksel dat scheef op de kachelpot lag. Grootvader lurkte aan zijn pijn, en grootmoeder bad de paternoster. Dat was het enige moment, waarop niet gewerkt werd. Ze zegden weinig en begrepen veel. Misschien was dat Santhosha, tevreden zijn met hier en nu? Honderd jaar later zijn de achterkleindochters volwassen vrouwen. De wereld is gekrompen tot een dorp dat voortraast op de Herz-slag van de microsoft-processor. De kluisters van de drie K s: Kerk, Kinderen en Keuken, werden afgegooid. Baas in eigen Buik! Gelijk loon voor gelijk werk! Na de tweede wereldoorlog lieten de vrouwen zich niet terug naar de kookpotten sturen en vochten ze terecht voor politieke en sociale gelijkberechtiging. De Vloek van de Vruchtbaarheid stond hen hierbij in de weg. De roep naar betrouwbare voorbehoedsmiddelen werd steeds luider. In 1960 kwam de eerste Pil op de markt. Oorspronkelijk als middel tegen onregelmatige maandstonden, met als nevenwerking een omkeerbare onvruchtbaarheid. De nevenwerking werd al vlug het hoofddoel en bevrijdde, de vrouw op haar weg naar emancipatie, onafhankelijkheid en vrije liefde. Mei 68, de Flower Power beweging, oude normen en waarden werden overboord gegooid, het patriarchale gezag aan de kant gezet. Nu kon en mocht ook de vrouw
7 genieten van haar seksuele relatie(s), zonder angst voor ongewenste zwangerschappen. Het verhoogde comfort in het huishouden en het kleiner aantal kinderen maakte de verovering van de arbeidsmarkt mogelijk zodat ze ook op financieel gebied onafhankelijker werd van de man. Hoe vrij is de vrouw in de 21 ste eeuw? Veel van grootmoeders achterkleindochters combineren een huishouden met kinderen en een job buitenshuis. Met het loon hopen ze, na aftrek van de kosten de hypotheek of de huur van het huis te betalen. Een modaal gezin redt het niet meer met één inkomen. De vrouw redt het wel, ze delegeert naar de nieuwe man, de grootouders, de onthaalmoeder, de poetsdienst, de afhaalchinees, de strijkwinkel Bracht de PIL bevrijding? Of werden de 3 k s ingeruild voor de 3 C s? : consumptie carrière en contraceptie? Samen leven, samen werken En in wederzijdse trouw Liefdevol elkander sterken Is de plicht van man en vrouw ooooooooo Daar alleen kan liefde wonen Daar alleen is t leven goed Waar men stil en ongedwongen Alles voor elkander doet Vlaams spreekwoorden, bruine letters op vaal perkament ingelijst aan grootmoeders keukenmuur.
8 2. MAN EN VROUW, NIET GELIJK, WEL EVENWAARDIG. Volgens de oosterse traditie manifesteert de energie op aarde zich in twee aanvullende tegengestelden: de hemelkracht (of zwaartekracht) die zich vanuit de kosmos naar het middelpunt van de aarde richt en YANG-kracht genoemd wordt, de aardekracht die vanuit het middelpunt van de aarde vertrekt, zich omhoog richt en in de kosmos verspreidt, ook YIN-kracht genoemd. Door de draaibeweging van de aarde verplaatst deze energie zich niet rechtlijnig, maar in de vorm van spiralen. Ook in de mens zijn die energieën aanwezig, ze stromen via de meridianen of nadi s. In de man overheerst de hemelkracht, de yangkracht, de middelpunt zoekende kracht vanuit de kosmos. Deze kracht passeert het spirituele kanaal en loopt van het topje van het hoofd naar het uiteinde van de penis en de voeten. Bij de vrouw vertrekt de middelpuntvliedende yin-kracht vanuit de aarde via de voeten en de geslachtsorganen naar het topje van de kruin. Bij de man vormt de overheersende hemelkracht een groter, rechtlijnig en harder lichaam, een uitwending seksueel orgaan, kleine borsten en de drang om via zijn denken zichzelf op de aarde te realiseren. Bij de vrouw is de opwaartse yinkracht veel sterker aanwezig, zodat er in het lichaam als het ware een botsing ontstaat met de neerwaartse hemelkracht waardoor het yinne binnenste naar buiten uitgestulpt wordt. Dat leidt tot naar binnen gerichte seksuele organen, grote borsten, lang hoofdhaar, een zachtere huid, een kleiner, meer gedrongen lichaam met brede ronde heupen, en de mentale drang om vanuit het gevoel orde te scheppen in de wereld rond haar heen en om geborgenheid en schoonheid te creëren. De man manifesteert zich normaal gezien meer in fysieke kracht en in activiteiten die naar buiten toe gericht zijn, in moed en ambitie. Hij zou durven sterven voor zijn dromen. De man draagt zijn sterkte aan de buitenkant, zijn zachtheid binnenin. Het is voor hem over het algemeen moeilijk om met zijn innerlijke, zijn gevoelens, in contact te komen en deze te uiten. De vrouw is meestal gevoeliger, intuïtiever, teder, zorgend, kunstzinnig. Zij zou kunnen sterven uit liefde. De vrouw draagt haar zachtheid langs de buitenkant, haar sterkte binnenin. Over het algemeen is ze, beter dan de man, in staat tot introspectie, tot het aanvoelen wat er binnenin met haar lichaam of haar emoties aan de hand is. Zodra vrouwen hun aandacht naar binnen durven te richten komen ze in contact met hun innerlijke kracht. Daarenboven danst de vrouw dankzij haar menstruatiecyclus mee in de kosmische dans tussen hemel en aarde. Ze is de brengster en behoedster van het leven.
9 Mannen blijven op die vlakken een buitenstaander. Daarom vinden ze vrouwen geheimzinnig, onvoorspelbaar, een beetje hekserig wild. Ze worden erdoor gefascineerd, aangetrokken, betoverd en van hun verstand beroofd. Vrouwen maken hen soms bang en onzeker. Eeuwenlang trachten ze haar, zoals alles wat ongetemd en natuurlijk is, te domesticeren, in een keurslijf te wringen, van zichzelf te vervreemden, te onderdrukken, of onzichtbaar te maken door in een boerka te hullen. Natuurlijk zijn beide energieën zowel in de man als in de vrouw werkzaam, maar bij de ene overheerst de yangkracht, bij de andere de yin, in verschillende gradaties. Er zijn inderdaad ook yingerichte mannen, en yanggerichte vrouwen. Vroeger werd de manifestatie ervan netjes geregeld in een maatschappelijk rollenpatroon. Nu staat alles op losse schroeven. Veel vrouwen proberen zich waar te maken op een yange, mannelijke manier. Fysiek is de vrouw superieur aan de man. Ze leeft niet alleen langer, ze is ook beter in staat om naargelang de noden van het moment, flexilbel te switchen tussen haar yinne en yange kracht. Die sterkte is ook haar zwakte. Onze maatschappij beloont yange prestaties. Het is voor de vrouw erg verleidelijk om zich hoofdzakelijk daarop toe te spitsen, en tegelijk haar innerlijke yinkracht te (laten) onderdrukken. Ook na de emancipatie blijft de samenleving hoofdzakelijk yong-gericht. Gevoelens en intuïtie worden dikwijls miskend, lichaamsignalen genegeerd, de natuur uitgebuit door wetenschap en techniek. Zo blijft er weinig energie over voor yingerichte ontwikkeling. Door hun yanggericht zijn, kunnen veel mannen redelijk overweg met die gang van zaken. De vrouwen proberen zich hierin aan te passen, hun eigenheid opzij te schuiven en de mannelijke logica tot de hunne te maken. Tegelijk zoeken ze bij de nieuwe man de zachtheid die ze bij zichzelf kwijtraakten. Dat leidt dan bij hem tot een identiteitscrisis: er wordt hem iets opgedrongen waar hij meestal nog niet klaar voor is. Veel vrouwen ervaren het contactverlies met hun innerlijke als een diepe leegte, als de ondraaglijke lichtheid van het bestaan. Ze hebben veel eerder dan mannen in de gaten dat er iets niet in orde is, maar weten niet meer hoe ze die problemen zelf kunnen oplossen. De subtiele vrouwenwijsheid is door de eeuwen heen verloren gegaan, miskend, onwetenschappelijk verklaard en op brandstapels vernietigd. De klanten van alternatieve consulenten zijn hoofdzakelijk vrouwen, op zoek naar hun eigen verloren gewaande paradijs. Maar ook daar kloppen ze dikwijls tevergeefs aan. Oeroude disciplines zoals yoga, tai chi, enz, werden eeuwenlang gecreëerd, beoefend en opgeschreven door en voor mannen. De uitdaging van deze tijd is aangepaste werkinstrumenten creëren voor en door de hedendaagse naar zichzelf zoekende vrouw.
10 Het is goed dat de man en de vrouw zowel in de maatschappij, binnen hun relatie als in zichzelf de opgedrongen normen overboord gooien en hun specifieke energiestromen reorganiseren totdat het harmonisch aanvoelt. Het is goed dat iedereen, los van dogma s, zelf kan beslissen hoe hij zijn Ware Zelf in de wereld wil manifesteren, zolang dat gebeurt met respect voor ieders gelijkwaardige eigenaardig-heid. Gun de mannen de heftigheid van het vuur, de vrouwen de flexibele kracht van het water, cultiveer de spanning van de pijl in de boog en de stilte van het doel, laat de mannen een beetje Mars, de vrouwen hun stukje Venus. Een seksuele relatie is gebaseerd op de aantrekking tussen de polen, op het elektrische spanningsveld tussen yin en yang, op het aanvullende van de verschillen. Zonder dit spanningsverschil krijg je misschien een mooie vriendschap, geen pittige relatie. Bron: Macrobiotiek Michio Kushi - Ank Hermes/spiraal isbn 90-202-5031 0 De tao van de vrouwelijke seksualiteit Maitreyi D. Piontek Brecht/Haarlem - isbn 90-230-1011-6 Liefde Als dat wat je wil liefde is wacht dan niet tot liefde naar je toekomt want het zou kunnen zijn dat je nog aan het wachten bent op het eind van je leven. Echhaben Patel Liefde is niet iets wat je krijgt Het is iets wat je voelt Als je liefde geeft aan anderen
11 3. DOCHTERS VAN DE MAAN. Zoals alles wat leeft, staan ook de mensen onder invloed van de zon, de planeten, en vooral van de maan. Een natuurlijke menstruatie wordt zoals eb en vloed- bepaald door de maangestalten. Hierdoor heeft de vrouw veel meer dan de man- voeling met het ritme van aarde- en hemelkracht. Hoe verder de vrouw zich verwijderd van het contact met de natuur en een natuurlijke leefstijl, hoe problematischer de maandstonden en alles wat met vruchtbaarheid en geboorte te maken heeft kunnen worden. Het is de taak van iedereen, maar in het bijzonder van de vrouw om moeder aarde ( het yinne principe) te voeden, te genezen en lief te hebben zodat techniek en wetenschap ( het yange principe) op een positieve voedingsbodem kunnen groeien ten voordele van alles wat leeft. In de Oosterse gezondheidsleer spreekt men soms van een witte of een rode maancyclus. Bij de witte maanscyclus heeft de eisprong plaats rond volle maan en de menstruatie bij nieuwe. Dat is de cyclus van de goede moeder. De seksuele energie wordt hier hoofdzakelijk voor de voortplanting gebruikt. Bij de rode maancyclus gebeurt alles juist het tegenovergestelde. De wijze vrouw. De energie wordt hoofdzakelijk voor de eigen ontwikkeling gebruikt. Beiden zijn niet goed of slecht. Naargelang hun levenssituatie wisselen de meeste vrouwen onbewust- tussen de twee. Om een regelmatige en natuurlijke cyclus te bevorderen is het belangrijk: Het dag- en nachtritme respecteren. Nachtwerk is veel nefaster voor vrouwen dan voor mannen. Een natuurlijke voeding. Volwaardige maaltijden op basis van volle granen en peulvruchten, veel verse groenten, weinig zout zijn gezond voor iedereen. Om in haar yin-kracht te blijven gebruikt de vrouw -in vgl met de man best minder (of geen) dierlijke eiwitten en zoute spijzen ( yang), maar meer groenten en volwaardige lichte desserts op basis van fruit, stroop of amasake ( yin). Een overdaad aan koffie, alcohol of geraffineerde producten is voor niemand gezond. Verse frisse lucht ademen en regelmatig in de natuur zijn. Niet roken. De longen voorzien de mens niet alleen van zuurstof maar ook van fijnstoffelijke kosmische energie. Overbelaste longen nemen nog weinig prana op. Daardoor verzwakt de yinkracht. Chemische stoffen vermijden. Deze vind je overal: maar het meest in scheikundige medicatie. Neem ze daarom alleen als het echt niet anders kan, niet bij het minste ongemakje. Bron: De tao van de vrouwelijke seksualiteit Maitreyi D. Piontek Brecht/Haarlem - isbn 90-230-1011-6
12 4. HET NATUURLIJKE HORMONENSPEL. Het woord hormoon komt uit het Grieks, en betekent in beweging zetten, aansporen tot actie. De hormonen worden hoofdzakelijk vanuit de grote hersenen en de hypofyse gestuurd. Het hormonale systeem is een vernuftig raderwerk dat al onze organen en endocriene klieren op elkaar en ook op onze omgeving afstemt. Samen met het zenuwstelsel sturen ze o.a. het stofwisselingssysteem en het voortplantingssysteem. Van de concentratie ervan in ons bloed hangen ons gedrag, ons gevoel en ook onze geslachtskenmerken af. Ze beïnvloeden de intensiteit van ons gevoelsleven en ons liefdesleven. Het verstoren van één schakeltje in het raderwerk verstoort geheel dat subtiele mechanisme en heeft invloeden op het volledige wezen van de mens. De natuurlijke cyclus van de vrouw. De menstruatiecyclus wordt geleid door de hypofyse, die op zijn beurt gestuurd wordt door de hypothalamus De eisprong. Elke maand beginnen meerdere eiblaasjes ( follikels ) te rijpen onder invloed van het hypofysehormoon FSH. Daarvan barst er slechts 1 open en geeft de rijpe eicel vrij. De andere sterven af. In de wand van de rijpende eiblaasjes wordt het hormoon oestrogeen gevormd. Hoe groter de eiblaasjes, hoe meer oestrogeen in het bloed komt. De dagen voor de eisprong worden de hoogste concentraties gemeten. Werking van oestrogeen Remt de productie van FSH zodat gaan 2 de eicel rijpt. Het baarmoederslijmvlies dat tijdens de vorige menstruatie werd afgebroken wordt terug opgebouwd. Het cervixslijm ( cervix = baarmoederhals) wordt vloeibaarder en neemt aanzienlijk in hoeveelheid toe, zodat eventuele spermacellen gemakkelijk tot bij de rijpe eicel kunnen zwemmen. Na de eisprong verschrompelt het lege eiblaasje en verandert in een klier dat men omwille van zijn kleur het gele lichaam noemt. Dat produceert naast oestrogeen ook progesteron. Werking van progesteron Het baarmoederslijmvlies wordt klaargemaakt voor de innesteling van de eicel. Het cervixslijm wordt taaier en sluit als een prop de baarmoeder af. De lichaamstemperatuur stijgt met enkele tienden van een graad en geeft aan dat de vruchtbare tijd voorbij is tot de volgende eisprong. Indien geen bevruchting verschrompelt het gele lichaam na 12 tot 16 dagen en neemt de productie van oestrogeen en progesteron af. De lichaamstemperatuur daalt weer enkele tienden. Het baarmoederslijmvlies wordt afgebroken en afgevoerd door de menstruatie.
Er volgt een nieuwe cyclus. Indien wel bevrucht gaat de productie van oestrogeen en progesteron verder zodat tot het einde van de zwangerschap geen nieuwe eicel rijp wordt. 13 Natuurlijke, lichaamseigen hormonen in functie van vrouwelijke seksualiteit. Oestrogeen, het yinne hormoon, de bron van de vrouwelijkheid. Daardoor wordt ze vooral in haar vruchtbare periode superaantrekkelijk voor de man. Geeft de vrouw haar ronde vormen in borsten en heupen. Zorgt voor grote heldere ogen en gevulde lippen. Ioniseert de huid en maakt deze zacht. Maakt de tastzin extra gevoelig. Brengt een vrolijke stemming en een zonnig humeur. Stimuleert de lichaamssecreties en de lichaamsgeur ( natuurlijke feromonen) Activeert de geslachtsdrift. Testeren: yangkwaliteit bij de vrouw Het mannelijke hormoon is ook in de vrouw aanwezig. ( ongeveer 1/10 van de mannelijke hoeveelheid) Het wordt bij de vrouwen in de eierstokken en de bijnieren aangemaakt, bij de man in de testes en bijnieren. Activeert, maakt zinnelijker en zelfbewuster. Sensibiliseert borsten en clitoris. Stimuleert het orgasme. Zet ertoe aan om een geschikte partner te gaan zoeken. Bevordert de afbakening van eigen grenzen. Maakt agressief en ongeduldig indien te sterk aanwezig. Activeert o;a. de adrenalineproductie. Progesteron Verlaagt de testeronspiegel en vermindert zo de actieve seksuele drift. Indien te sterk aanwezig ( of als medicatie toegediend) kan het vrouwen prikkelbaar en humeurig maken. DHA Is het voorstadium van de meeste seksuele hormonen en bevat feromonen. Het is bij vrouwen en mannen aanwezig en wordt geproduceerd door de hersenen, bijnieren, eierstokken (en testes bij de man) Het zorgt bij beiden voor Versterkt immuunsysteem. Is een antidepressivum. Breekt vet en cholesterol af, bevordert de beendergroei. Stimuleert de geslachtsdrift, vooral bij de vrouw. Bevordert de seksuele bereidwilligheid en maakt vrouwen verleidelijk.
14 Oxytocine Wordt in de hypothalamus geproduceerd en in de hypofyse opgeslagen. Werkt alleen in aanwezigheid van oestrogeen. Maakt de huid zacht en doet de behoefte tot aanraking ontstaan. Brengt liefdevolle zorgzaamheid en is een bindingsmiddel in de relatie. Veroorzaakt de contractie van de baarmoeder, stimuleert de melkproductie en versterkt de band tussen moeder en kind. Door orgasme en aanrakingen van het gehele lichaam wordt meer oxytocine geproduceerd. Het is de superlijm voor een relatie. Feromonen Zijn geen hormonen, maar chemische geurstoffen die bij levende wezens via de geur een reactie te weeg brengen. Het zijn kleine moleculen die meestal onbewust - ons gedrag bepalen. Ze worden afgescheiden door de huid, en door alle lichaamssappen. Ze bevatten geurstoffen die via de reukzenuw rechtstreeks het seksuele centrum in de hersenen stimuleren. Daardoor is hun werking heel direct. Feromonen maken dat mensen en dieren zich tot elkaar aangetrokken voelen. De cosmetica-industrie speelt daar handig op in met parfums met natuurlijke (muskus) of synthetische feromonen. De aantrekkingskracht tussen mensen Is van zelfsprekend meer dan een spel van hormonen en feromonen. Gaat het om lust? Om liefde? Om zielsverwantschap? Om karmische banden? Om het aanvullen van elkaars yinne en yange patronen? Om nog veel meer? Elke relatie is anders en kan op veel gebaseerd zijn. Hier beperk ik me hoofdzakelijk tot fysieke aspect. Bron: De tao van de vrouwelijke seksualiteit Maitreyi D. Piontek Brecht/Haarlem - isbn 90-230-1011-6 Come ti vidi mi innamorai. E tu sorridi perché lo sai. Arrigo Boito A Toen ik je zag werd ik verliefd En je glimlachte omdat je het wist.
15 5.HORMONALE GEBOORTEBEPERKING. De nood om de eigen vruchtbaarheid te beheersen is typisch voor de mens. Al het andere wat leeft op aarde is er op gericht om zich zoveel mogelijk voort te planten, met het oog op de daarop volgende natuurlijke selectie waarna nog een leefbaar aantal meestal de sterkste of de slimste overblijft. Hoe primitiever de levensvorm, hoe mechanischer de geslachtsdaad. Maar zelfs bij de hogere diersoorten blijft het hoofdzakelijk een genetisch bepaald spel van hormonen en feromonen geactiveerd door het wisselen van de seizoenen (paartijd) Bij de mens ligt dat anders. De mens heeft een vrije wil, een hoge intelligentie, een goddelijke IK, het vermogen om lief te hebben. Hij kan nadenken, verbanden zien, het denken overdenken. Hij ziet in dat elk mensenleven uniek is en waard om geleefd te worden. Seksualiteit is iets heiligs, een goddelijke opdracht waardoor een ziel de kans krijgt om op aarde te incarneren. Hij wil AL zijn kinderen zien opgroeien, een waardige opvoeding en een leefbare toekomst bieden. Hij is er zich ook van bewust dat met ruim 4 miljard inwoners de aarde overvol geraakt.de meeste mannen èn vrouwen vinden ouderschap zeer waardevol maar willen ook op andere vlakken hun talenten ontwikkelen. Tegelijk is seksualiteit ook een fysiek gebeuren, vol passie en genot. Daarom spreekt de enige echte natuurlijke geboortebeperking de volledige onthouding en / of de transformatie van de seksuele energie naar andere vormen van liefhebben - weinig mensen aan. Sedert eeuwen zoekt men naar middelen om de vruchtbaarheid te sturen zonder belemmering van de geslachtsdaad. In 1960 kwam de antconceptiepil op de markt, een hormonenpreparaat dat de eisprong verhindert. In zijn kielzog volgden diverse andere hormonale toepassingen. 5.1 De anticonceptiepil. A Samenstelling en werking. Het basisprincipe van hormonale anticonceptie is het beïnvloeden van de normale productie van eicellen bij de vrouw en/of zaadcellen bij de man. Hormonale anticonceptie bij de man is nog steeds in de onderzoeksfase, deze voor de vrouw is goed ingeburgerd. 'De pil' bestaat uit kunstmatig vervaardigde hormonen: progestagenen en meestal oestrogenen. Als beide aanwezig zijn spreekt men over de combinatiepil. Progestagenen zorgen ervoor dat er geen zwangerschap optreedt Ze remmen de afgifte van FSH (Follikel Stimulerend Hormoon) en LH (Luteïnizerend Hormoon) uit de hypofyse. Zodoende worden het rijpen van de eiblaasjes en de eisprong verhinderd en wordt het cervixslijm taai en ondoordringbaar. ( zie hfst 4). De oestrogenen zijn toegevoegd om het baarmoederslijmvlies te laten aangroeien en een bloedingpatroon te krijgen die lijkt op een gewone cyclus. Meestal wordt de pil gedurende 3 weken genomen, daarna volgt een week pauze, waarin een soort menstruatie plaatsvindt. Die dervingbloeding is een kunstmatig
16 gevolg van de pilsamenstelling en heeft niet de uitwerking van een gewone menstruatie. Daardoor komen menstruatiegerelateerde ongemakken zoals gespannen borsten of pijn in de onderbuik minder voor bij pilgebruiksters. Soms kunnen de bloedingen erg minimaal zijn of geheel wegblijven, of doen zich, vooral in het begin, tussentijdse bloedingen voor. 3 soorten combinatiepillen Eenfasepreparaten: Alle pillen in de pilstrip hebben dezelfde samenstelling Tweefasenpreparaten: De pillen in de eerste week van de pilstrip hebben een andere samenstelling dan die in de tweede en derde week Driefasenpreparaten: De pillen in de eerste, tweede en derde week van de pilstrip hebben een andere samenstelling, waarbij de hoeveelheid progestageen in de pil wekelijks iets toeneemt De minipil bevat alleen progesteron en bevat geen stopweek. Daardoor ontbreken ook de maandelijkse bloedingen. B Voor- en nadelen van de pil volgens de klassieke visie. Voordelen zeer betrouwbaar bij goed gebruik minder bloedverlies en daardoor minder kans op bloedarmoede minder pijn tijdens de ongesteldheid minder premenstruele spanningen minder acné en vet haar Er zijn ook preparaten op de markt met cyproteronacetaat die geregistreerd zijn als als antiacné-middel en niet als anticonceptiemiddel, alhoewel deze preparaten voldoende hormonen bevatten om een anticonceptive werking te hebben. Nadelen Verhoogde kans op hart- en vaatziekten vooral in combinatie met roken (>35 j. best stoppen met roken of stoppen met de pil!!) trombose gedurende de eerste twee jaar van het gebruik van de pil trombose of embolie als dit in de naaste familie voorkomt lichte stoornissen in de suikerstofwisseling lichte verhoging van de bloeddruk goedaardige aandoeningen van de lever hoofdpijn misselijkheid, overgeven, slecht humeur, vooral in de eerste 3 maanden. meer kans op drogere ogen, die branderig kunnen aanvoelen.
17 Over het al dan niet, meer of minder, kans op gezwellen in baarmoeder en eierstokken, alsook op borstkanker zijn de mening verdeeld en de onderzoeksresultaten tegenstrijdig. 5.2 Andere niet orale contraceptiva met hormonen. 5.2.1 Combinaties van progesteron en oestrogeen. Hun werking, betrouwbaarheid en mogelijke nevenwerkingen zijn vergelijkbaar met de eenfasepil. De dosis hormonen die in het bloed komt is kleiner en stabieler. Men moet niet elke dag aan een pil denken. A De nuovaring De anticonceptiering is een soepele ring met een doorsnede van 5,4 cm, die gemakkelijk hanteerbaar is en als een inwendige tampon is in te brengen. Deze ring bevat een dosis hormonen die langzaam in het bloed afgegeven wordt, waardoor de bloedspiegel constant verhoogd is. De ring wordt na 3 weken uitgehaald voor 1 week pauze met dervingbloeding.. B De anticonceptiepleister is een dunne, flexibele huidpleister van ongeveer 4,5 bij 4,5 cm, waardoor er een contactoppervlak van 20 cm 2 bestaat. Per 24 uur wordt een gelijke dosis hormonen afgegeven, waardoor er een constante hoeveelheid in het bloed aanwezig is. Daardoor zijn er in het bloed nauwelijks schommelingen in de hormoonspiegels, wat bij de gewone pil wel het geval is. De pleister moet elke week vervangen worden. Ook hier na 3 weken, 1 week pauze. 5.2.2 Progesteron alleen. Alle onderstaande middelen geven, bij gebrek aan oestrogeen, een verstoord bloedingpatroon, met in het begin veel kans op tussentijdse en onvoorspelbare bloedingen. Na verloop van tijd kunnen die helemaal wegblijven. Ze worden als zeer betrouwbaar beschouwd, zeker ook omdat ze door de gebruiker niet moeten gemanipuleerd worden. Door hun lange werking worden ze veel toegepast bij mensen of bevolkingsgroepen die niet de discipline of de motivatie hebben om andere contraceptiva toe te passen. A De prikpil De prikpil bestaat uit 1 injectie per 12 weken. De tegenaanwijzingen en mogelijke nevenwerkingen zijn veel groter dan die van de pil, en moeilijker bij te sturen, gezien de lange werking. Die is minimaal 12 weken. De maximale werking is individueel afhankelijk en kan tot meer dan een jaar bedragen. Men kan nooit van te voren weten wanneer de vruchtbaarheid zich zal herstellen.. Gecombineerde prikpillen: progestageen in combinatie met een natuurlijk oestrogeen: de CIC's (Combined Injectable Contraceptives) geven een betere cycluscontrole. De
18 injectie wordt 1 keer per 4 weken toegediend maar is nog niet overal in Europa te verkrijgen. B Implantaat onder de huid. Implanon is een staafje met een lengte van 4 cm en een doorsnede van 2mm, vergelijkbaar met de grootte van een lucifer. Het wordt onderhuids ingebracht in de bovenarm en moet om de drie jaar vernieuwd worden.. Dagelijks wordt een constante hoeveelheid van ca. 25-30 µg van de werkzame stof in het bloed opgenomen. C Implantaat in de baarmoeder De Mirena is een cilinder met progesteron die in de baarmoeder gebracht wordt en daar geleidelijk zijn inhoud afgeeft. (spiraaltje met hormonen) Mirena werkt vooral plaatselijk in de baarmoeder. Er komt wel progesteron in de bloedbaan maar de hoeveelheid is aanzienlijk minder dan bij gebruik van de combinatiepil. Er kan dan ook af en toe een eisprong plaatsvinden, maar tot bevruchting zal dit niet leiden omdat de zaadcellen door de taaiheid van het cervixslijm en door het remmen van de beweeglijkheid de zaadcellen de eicel niet kunnen bereiken. Het hormoon maakt het baarmoederslijmvlies ongeschikt om de eicel te laten innestelen. Het systeem werkt gedurende vijf jaar Bij vrouwen die nog geen kinderen gebaard hebben langs de natuurlijke weg moet het soms onder plaatselijke verdoving ingebracht worden. Bron: www.anticonceptie-online.nl Info voor België : www.sensoa.be Sensoa is het Vlaams service- en expertisecentrum voor seksuele gezondheid en hiv. Liefde Samen hand in hand de vloed tegemoet tot de nek golven breekt is dat liefde Gestommel in een kamer zonder ramen en dan schreeuwen is dat liefde Bloemen vluchtig geplukt onhandig geruikerd zou dat liefde zijn Luc Rigole
19 7. GEBOORTEREGELING ZONDER HORMONEN. Naast de hormonale voorbehoedsmiddelen bestaat een ruime keuze natuurlijke technieken die minder bekend zijn. Mits zorgvuldig toegepast kunnen dat waardevolle alternatieven zijn voor wie liever geen hormonen slikt. 7. 1 Klassieke methoden van anticonceptie A. Abstinentie betekent het zich geheel onthouden van de geslachtsdaad. Zo kan er vanzelfsprekend geen zwangerschap plaatsvinden. In de praktijk is dat niet evident om lang vol te houden, zeker als men met een partner samenleeft. Meer dan 10% van degenen, die deze vorm van anticonceptie proberen toe te passen, worden binnen het jaar zwanger. B. Coïtus interruptus of de onderbroken geslachtsgemeenschap. Hierbij wordt de penis teruggetrokken uit de schede voordat ejaculatie (zaadlozing) plaatsvindt. Deze methode is niet veilig. Soms kunnen zich zaadcellen in het voorvocht bevinden. Voor het zingen de kerk vraagt vooral van de man alerte reflexen en verstoort soms abrupt het liefdesspel. C. De LAM of lactatie amenorroe gaat ervan uit dat er geen eisprong plaatsvindt indien de baby volledige borstvoeding krijgt. Voor het onderdrukken van de eisprong is het noodzakelijk dat de baby steeds aan de borst gelegd wordt: afkolven mag in dit geval dus niet. De baby mag ook geen tussendoortjes als fruithapjes krijgen! De zuigreflex is noodzakelijk om bij de moeder de afgifte van GnRH (=gonadotropinen afgevend hormoon in de hypothalamus -centraal in de hersenen gelegen) uit te schakelen. Het GnRH stimuleert de hypofyse (het hersenaanhangsel) tot de afgifte van hormonen, die werking van de eierstok weer op gang brengen. Naast volledige borstvoeding is het ook noodzakelijk dat de vrouw niet menstrueert. Elke bloeding die na 15 dagen na de geboorte optreedt wordt als een menstruatie beschouwd en betekent dus het einde van de veilige periode. De betrouwbaarheid vermindert naargelang de tijd verstrijkt. Na 6 maanden is de methode onbetrouwbaar, ook als er nog geen bloeding is geweest, 7.2 De natuurlijke methode. Alle natuurlijke methoden van anticonceptie zijn gebaseerd op het vermijden van geslachtsgemeenschap tijdens de vruchtbare dagen. Ze kunnen ook gebruikt worden om de vruchtbare dagen te bepalen en deze te benutten om zwanger te worden. De kans op zwangerschap is het hoogst indien geslachtsgemeenschap plaatsvindt gedurende de twee dagen voorafgaande aan de ovulatie (eisprong) of op de dag
20 van de ovulatie zelf. Vanaf 1 dag na de ovulatie is er geen kans meer op bevruchting. Tevens is de coïtusfrequentie tijdens de vruchtbare dagen van belang. De grootste kans op zwangerschap (ca.30 %) bestaat, indien men tijdens deze vruchtbare dagen 3 maal geslachtsgemeenschap heeft. De gemiddelde overlevingstijd van een zaadcel is 2 dagen. Dat ligt niet vast. Een overlevingsperiode tot 6 dagen is mogelijk. Tijdens de vruchtbare dagen kan men zich onthouden of gebruik maken van barrièremiddelen. Zie verder onder 7.3. A. Natural Family Planning (NFP) De NFP-methode ook wel sympto-thermale methode genoemd is gebaseerd op het waarnemen door de vrouw van een aantal veranderingen, die gedurende de cyclus plaatsvinden. Er worden drie veranderingen geobserveerd en op een kalenderblad genoteerd. Deze drie observatiemethodes kunnen ook apart gebruikt worden met wisselend resultaat. Gecombineerd en deskundig geïnterpreteerd zijn ze veel betrouwbaarder. NFP is bijna even betrouwbaar als de pil, op voorwaarde dat alles juist wordt toegepast. Dat is alleen mogelijk wanneer een vrouw geleerd heeft om zichzelf waar te nemen, de signalen exact te interpreteren en de regels van de methode te beheersen. Een begrijpende partner die bereid is tot medewerking verhoogt de kans op welslagen. NFP is een zeker methode wanneer een man en een vrouw tijdens de vruchtbare periode geen onbeschermde gemeenschap hebben. Een bijkomend voordeel is dat de vrouw door de observaties nauw in contact komt met haar eigen vrouw-zijn. Ook de partner wordt vanaf het begin bij het proces betrokken. Hierdoor ontstaan in de meeste relaties een open communicatie en een hechte, respectvolle band. De 3 waarnemingen. 1. De temperatuur Na de ovulatie stijgt de basale lichaamstemperatuur met 0,2 à 0,3 ºC tot aan de eerstvolgende menstruatie. De lichaamstemperatuur dient steeds s morgens vóór het opstaan op een vast tijdstip te worden opgenomen om deze betrouwbaar te kunnen interpreteren. Vanaf de tweede dag met de verhoogde temperatuur is het ontstaan van zwangerschap niet meer mogelijk. 2. Het cervixslijm (Methode volgens Billings ) In de periode voorafgaande aan de ovulatie zorgt het oestradiol voor toename van het cervixslijm. Men kan de rekbaarheid beoordelen door een kleine tampon tot op de baarmoedermond in de schede in te brengen en deze vervolgens weer te verwijderen. In de vruchtbare periode zal dan een heldere slijmdraad met het tamponnetje naar
buiten worden getrokken. De productie van het cervixslijm houdt abrupt op na de ovulatie. 3. De consistentie van de baarmoederhals. In de loop van haar cyclus kan een vrouw door regelmatig aftasten meestal duidelijk vaststellen hoe de ligging, de stevigheid en de opening van de baarmoederhals veranderen. De kans op bevruchting is het grootst als de baarmoederhals hoog ligt en heel zacht en wijd open is. 21 In de veel Europese landen zijn werkgroepen waarin ervaren koppels de nieuwelingen individueel begeleiden. Op vraag geeft men lezingen en cursussen. Dat kan ook in de huiskring als een 6-tal paren hiervoor met elkaar afspreken en een consulent(e) uitnodigen. Info voor Vlaanderen: www.nfp.be Pierre Hernalsteen Boechhoutselei 1 B- 2640 Morstel Regio Brugge: Huguette De Corte 050/82 36 41 brugge@nfp.be Boek: Natuurlijk en zeker. NFP-Vlaanderen /NFP-Nederland. Van Mazijk.isbn 90-72572-29-7 B. Periodieke Onthouding (kalendermethode volgens Ogino-Knaus) Om zwangerschap te voorkómen is het noodzakelijk zich te onthouden van geslachtsgemeenschap vanaf 7 dagen voor tot 2 dagen na de vermoedelijke eisprong: derhalve een periode van 9 dagen per cyclus. De periode van ovulatie tot menstruatie is 12-16 dagen. Is de cyclus, gerekend vanaf de eerste dag van de menstruatie tot aan de eerste dag van de volgende menstruatie precies 28 dagen, dan vindt ovulatie plaats omstreeks de veertiende cyclusdag, waarbij rekening gehouden dient te worden met een spreiding van de 12de tot de 16de dag. Als methode op zich is dit systeem voorbijgestreefd. Het is wel goed te combineren met andere manieren op de eisprong vast te stellen. Zie ook NFP C. Thuistest met microcomputer Thermometers met microcomputer.. Aan de hand van de ingevoerde persoonlijke gegevens en de basale temperatuur verricht een microcomputer het rekenwerk om bij de volgende cycli de vermoedelijk vruchtbare dagen aan te geven: Cyclotest 2 plus, de Ladycomp en de Minisophia. Te koop bij de apotheek. Persona Door regelmatige meting van een van het oestradiol afgeleide stof in de urine in combinatie met de meting van het luteïniserend hormoon kan men zowel het begin als het einde van de vruchtbare periode bepalen. Is de computer eenmaal geprogrammeerd op de individuele cyclus, dan volstaan enkele metingen per cyclus om de vruchtbare dagen te bepalen. De computer geeft een rood licht tijdens de vruchtbare periode en een groen signaal tijdens de onvruchtbare periode. Is de
22 vruchtbaarheid niet geheel zeker, dan vraagt een geel licht een extra onderzoek van de urine op een door de computer aangegeven tijdstip.. Bij uitgebreid klinisch onderzoek bleek de betrouwbaarheid van deze methode 94% te zijn, d.w.z. dat bij het correct volgen van de instructies 6 van de 100 vrouwen jaarlijks zwanger zullen worden. De methode kan gebruikt worden bij een cyclus die varieert tussen de 23 tot 35 dagen. Bij een langere cyclus is de methode ongeschikt. 7.3 Barrièremiddelen De barrièremiddelen verhinderen dat de zaadcellen de baarmoedermond kunnen bereiken. Het voordeel van deze middelen is dat ze de normale natuurlijke cyclus respecteren. De belangrijkste nadelen zijn het mogelijk verstoren van het liefdesspel en dat het correct gebruik een zekere handigheid vergt. A. Condoom voor mannen. Het condoom is het oudste en tevens meest bekende barrièremiddel. Het dient aangebracht te worden over de penis in erectie vóórdat het "voorvocht" de penis verlaat. Bij het verslappen van de penis na de ejaculatie moet voorkomen worden dat het condoom afglijdt en in de schede achterblijft. Dat en het scheuren van het condoom zijn de meest voorkomende oorzaken van een onverwachte zwangerschap: het "condoomongeval". Voor wie last heeft van irritaties ten gevolge van een rubberallergie zijn sinds kort latexvrije condooms beschikbaar van het merk Avanti. Het condoom is het enige voorbehoedsmiddel dat ook beschermt tegen seksueel overdraagbare aandoeningen ( SOA) zoals aids en syfilis) B. Vrouwencondoom Het vrouwencondoom (Femidon ) bestaat uit kunststof, voorzien van twee soepele ringen van rubber. De kleinste ring wordt diep in de schede voor de baarmoedermond ingebracht, de grootste ring komt aan de buitenkant van de vulva te liggen. De betrouwbaarheid kan net als bij het mannencondoom worden verhoogd door vooraf een zaaddodend preparaat in de schede in te brengen. Het beschermt ook tegen SOA. C. Pessarium occlusivum (diafragma) Dit is een tweede barrièremiddel dat door de vrouw zelf kan worden ingebracht. Het is een gesloten ring van rubber of siliconen, die buigzaam en soepel is en voor de geslachtsgemeenschap diep in de schede wordt ingebracht, nadat het diafragma eerst aan de zijde van de baarmoederhals voorzien is van een zaaddodend middel. Een pessarium occlusivum of diafragma wordt aangemeten door een terzake deskundige hulpverlener bij het eerste gebruik en na elke zwangerschap.
D. De Femcap De Femcap is een siliconenkapje, dat op de baarmoedermond wordt geplaatst. In combinatie met een spermicide (zaaddodend) middel is de betrouwbaarheid vergelijkbaar met die van het diafragma occlusivum. De Femcap kan maximaal 24 uur (langer dan het pessarium occlusivum) blijven zitten. Aanmeten is niet nodig. Er zijn 3 standaardmaten: small (diameter 22 mm) voor vrouwen die nog niet zwanger zijn geweest, medium (diameter 26 mm) voor vrouwen die wel zwanger zijn geweest maar geen bevalling hebben gehad langs natuurlijke weg (dus na miskraam, abortus of keizersnede) en large (diameter 30 mm) voor vrouwen die langs de normale weg een of meerdere kinderen hebben gekregen. De Femcap is sinds maart 2004 in Nederland en België beschikbaar. 23 E. Spermiciden Spermiciden of zaaddodende middelen worden gebruikt om de betrouwbaarheid van het condoom, vrouwencondoom en pessarium occlusivum te vergroten. De zaaddodende middelen in de vorm van pasta, crème, gel of schuim verliezen na twee uur hun werking. Ze zijn onbetrouwbaar als ze niet gebruikt worden in combinatie met een ander barrièremiddel. 7.4 Het koperspiraaltje Door het inbrengen van een spiraaltje in de baarmoeder wordt het ontstaan van zwangerschap voorkomen. Alhoewel de vorm van de intra-uteriene voorbehoedmiddelen niet meer lijkt op een spiraal ( zoals in de beginperiode) wordt deze naam nog steeds gebruikt voor alle intra-uteriene middelen. Aan het plastic is koper toegevoegd waardoor de anticonceptieve werking wordt verbeterd. Het koper werkt in op de zaadcel zodat deze niet meer in staat is een rijpe eicel te bevruchten. Mocht dat toch nog gebeuren, dan wordt de innesteling verhinderd. Een spiraaltje dat ingebracht wordt binnen 5 dagen na een mogelijke bevruchting als morning after spiraal verhindert dat een embryo zich kan innestelen doordat het koper het baarmoederslijmvlies ongeschikt maakt. Bij gebruik van koperspiraaltjes blijft de normale maandelijkse cyclus behouden. Er is een normale eisprong en de hormonale regulering van de cyclus verandert niet. De maandelijkse hoeveelheid bloedverlies neemt iets toe tot 40 à 50 ml per cyclus, 10 ml meer dan er zonder.ook de duur van de maandelijkse bloeding is iets verlengd, met één tot twee dagen Gedurende de eerste 3 weken na het inbrengen is er een licht verhoogde kans op ontsteking. Veel hangt af van de zorgvuldigheid waarmee het spiraaltje ingebracht wordt. Naast zijn preventieve werking, is het koperspiraaltje dus ook in staat om de mogelijk bevruchte eicel af te drijven in plaats van te laten innestelen. Wie het ontstaan van het menselijk leven situeert bij de bevruchting kan om ethische redenen bezwaar hebben tegen deze abortieve mogelijkheid.
24 7.5 Definitieve methodes In beginsel is de sterilisatie definitief. Er is een blijvende onvruchtbaarheid ontstaan. Daarom is dat niet geschikt voor jonge mensen die hun kinderwens nog niet voltooid hebben. Aan de hormonale regulering van de vruchtbaarheid verandert niets, dit in tegenstelling tot sterilisatie bij dieren, waar meestal sprake is van castratie. Bij sterilisatie van man of vrouw wordt alleen de mogelijkheid van transport van eicel of zaadcel weggenomen: eicellen en zaadcellen worden nog wel geproduceerd. Theoretisch betekent dit dat herstel nog kan, afhankelijk van de mogelijkheid tot opheffen van de gemaakte afsluiting. De kans om daarna opnieuw vruchtbaar te worden is bij de vrouw aanzienlijk groter dan bij de man. Bij de man worden na de sterilisatie soms antistoffen gemaakt tegen de eigen zaadcellen, waardoor de kans op vruchtbaarheid sterk afneemt. Zowel bij de vrouw als bij de man kan na sterilisatie spontaan herstel van de doorgankelijkheid van eileiders of zaadstreng optreden. De kans op het ontstaan van zwangerschap na een correct uitgevoerde sterilisatie bij de vrouw is ongeveer 1 %. In dat geval is de kans op een buitenbaarmoederlijk zwangerschap groot. Spontaan herstel kan ook vele jaren na de sterilisatie nog voorkomen. A Sterilisatie bij de man. Bij de man vindt sterilisatie plaats door het dubbelzijdig afbinden van de zaadleider. Deze ingreep vindt poliklinisch plaats onder plaatselijke verdoving. Na de ingreep zijn een tiental ejaculaties nodig om de nog aanwezige zaadcellen in de afvoerwegen te doen verdwijnen. Nadien zal bij controle van het ejaculaat zelden nog een beweeglijke zaadcel worden gevonden. B. Sterilisatie bij de vrouw De sterilisatie bij de vrouw wordt doorgaans uitgevoerd door het afsluiten van de eileiders, waardoor de zaadcellen niet meer in staat zijn de eicel te bereiken. Dank zij de ontwikkeling van de laparoscopie ( kijkbuisoperatie via klein sneetje rond de navel.) is sterilisatie een betrekkelijk eenvoudige ingreep geworden, die meestal in dagbehandeling wordt uitgevoerd. Recent ontwikkelt men ook methodes met hysteroscopie ( kijkbuis via de baarmoeder). Deze ingrepen gebeuren meestal onder volledige narcose. Bron: www.anticonceptie-online.nl Info voor België : www.sensoa.be
25 7. BETROUWBAARHEID - PEARL INDEX Onderstaande tabel geeft een overzicht van de wetenschappelijke statistische betrouwbaarheid van alle besproken methodes. Theoretisch = aantal zwangerschappen op 100 als de methode foutloos wordt uitgevoerd. Praktisch: aantal zwangerschappen op 100, rekening houdend met menselijke fouten van de gebruiker. Bij methodes zonder tussenkomst van de gebruiker wordt dat niet vermeld. Bron: www.anticonceptie-online.nl 20 mei 2006.
26
27 8. MINDER GEKENDE METHODES 8.1. Tantra seks Tantra seks is gebaseerd op Oosterse tradities en verschilt sterk van de manier van vrijen die wij in het Westen kennen. Het is meer een vorm van meditatie en minder gericht op opwinding en orgasme. Via verschillende technieken kun je leren een orgasme te hebben zonder zaadlozing. De kunst is de seksuele energie als een soort rivier door je lichaam te laten stromen, van je voeten naar je hoofd en weer terug. Ademhaling speelt hierbij een belangrijke rol. Na veel oefenen kun je een punt bereiken waarop je tegelijkertijd opgewonden bent en helemaal ontspannen. Bron: http://www.sexwoordenboek.nl 8.2. Kosmosbiologische geboortecontrole. In het oude Egypte, Babylonië, China, India, was men perfect op de hoogte van de samenhang tussen de maanstanden en de vruchtbaarheid van de natuur in het algemeen, alsook met de vrouwelijke cyclus. Aan de hand van een soort maankalender waren zij in staat om de vruchtbare dagen van de vrouw te bepalen. Deze kennis ging door de eeuwen heen bijna verloren tot midden vorige eeuw de Tsjecho-Slowaakse arts Dr. Eugen Jonas deze wijsheden herontdekte en nader bestudeerde. Zo kwam hij tot een methode die helemaal anders is dan alles wat in de vorige hoofdstukken beschreven werd. Naar hij zegt werden zijn bevindingen uitgetest op een grote groep vrouwen en uiterst betrouwbaar bevonden, ongeveer zo zeker als de pil. Hij merkte op dat elke vrouw eens per maand enkele dagen een hoogtepunt van seksueel verlangen kent, en dat deze periode ongeveer om de 30 dagen terugkeert. Dit hoogtepunt viel niet noodzakelijk samen met de eisprong. Hij observeerde dat, naast de gewone biologische cyclus, de vrouw nog een tweede cyclus kende, gestuurd door de stand van de maan. De vruchtbare dagen van de biologische cyclus vielen soms, maar niet altijd, samen met die van de maancyclus. Wanneer beide dagen benut werden om bevrucht te worden, dan kwam 85% van de bevruchtingen tot stand op het hoogtepunt van de maancyclus. De grootste kans op zwangerschap ontstaat als de vruchtbare dagen van beide cycli samenvallen. Hij stelde ook vast dat bij minder geciviliseerde volkeren deze beide cycli op elkaar afgestemd waren. Bij Westerse vrouwen die minstens 6 maanden gingen leven in nauw contact met de aarde en op het ritme van de natuur kwam een spontane herschikking van de biologische cyclus tot stand waardoor ook bij hen de vruchtbare dag van beide perioden dezelfde werd.