Actuarïele technieken voor niet-actuarissen Date: 2012-11-14 Module 1- Initiatie in de actuariële technieken betreffende levensverzekeringen DAGEN GEANIMEERD DOOR Steven Boes, Senior Manager, TOWERS WATSON WOENSDAG 14 NOVEMBER 2012 Actuariële technieken toegepast op levensverzekeringen en kapitalisatie Fundamentele begrippen van het actuariaat leven Intrestberekening Sterftekansen sterftetafels Actuele waarden rekening houdend met de overlevingskansen De berekening van levensverzekeringpremies - Zuivere/commerciële/inventarispremie - Fractionering De toeslagen van de levensverzekeringscontracten De berekening van de wiskundige voorzieningen Termijn, aankoop, voorschot en reductie Toepassing van technieken op verzekeringen in geval van leven Uitgestelde kapitaal Lijfrente Tijdelijke lijfrenten - Onmiddellijke ingaande tijdelijke lijfrente 1
- Uitgestelde tijdelijke lijfrente Toepassing op verzekeringen in geval van overlijden Levenslange verzekeringen Tijdelijke verzekeringen Overlijdensverzekering op twee hoofden Schuldsaldo verzekering Voorbeelden van levensverzekerings - contracten met numerieke illustraties Definitie van het contract Berekening van de technische voorzieningen: premies, voorzieningen DONDERDAG 15 NOVEMBER 2012 Toepassing op levensverzekeringen met prestaties bij leven en overlijden Gemengde verzekeringen Uitgestelde kapitaal met tegenverzekering Toepassingen op de verzekeringen in alle omstandigheden Vaste termijn Vaste rente: onmiddellijke / uitgestelde Kapitalisatiebons Concrete voorbeelden, in het bijzonder van de tarifering van een gemengde verzekering Analyse van de rendabiliteit van een levensverzekeringscontract Hoe wordt de rendabiliteit gemeten? De samenstelling van het resultaat Resultaat op sterfte Financieel resultaat Resultaat op kosten De balans en de resultatenrekening 2
Producten Lasten Structuur van de rekening Rendabiliteitstudie (profit testing) Invloed van bepaalde parameters op de rendabiliteit van een product (sensitiviteitsanalyse) Simulatie op basis van case studies: invloed van de veranderingen van de parameters op de rendabiliteit Kosten en toeslagen Over- en ondersterfte Financiële producten Toepassing op verzekeringscontracten in geval van overlijden: levenslang / in geval van leven: onmiddellijke lijfrente Tarieven, voorzieningen en sturingsinstrumenten De berekening van de tarieven Risicoanalyse - Keuze van sterftetafel / van technische intrestvoet - Collectieven en individuele tarifering van het risico - Definitie van de verhogingen Analyse van de omgeving - De economische lasten - De wettelijke / structurele verplichtingen De uitwerking De technische rekeningen De reglementaire staten De wiskundige voorzieningen Rol van de actuaris in de onderneming en interactie met de andere departementen Module 2 - Initiatie in de actuariële technieken betreffende schadeverzekeringen DAGEN GEANIMEERD DOOR Dirk Stiers, Actuaris - Directeur, KBC WOENSDAG 21 NOVEMBER 2012 Actuariële Schadeverzekeringen: inleiding Classificatie van verzekeringen Voornaamste takken binnen niet-leven 3
De Belgische markt Leven versus niet-leven Distributiekanalen Maatschappijen Producten niet-leven Grondbeginselen van verzekeren Actuariële rendementsberekening De inkomsten Geboekte premie Verworven premie Premiereserve begin van het jaar Premiereserve einde van het jaar De uitgaven Schadelasten: uitkeringen en schadereserves / IBNRvoorzieningen / IBNER-voorzieningen Interne bedrijfskosten Commissielonen Het resultaat van het boekjaar Het resultaat van het voorvalsjaar De afwikkeling van de schadereserves Afwikkelingsdriehoek Chain-laddermethode Invloed op het resultaat Hoe rekening houden met financiële opbrengsten? Het resultaat volgens de financiële staten Statistieken voor de Belgische markt Volgens boekjaar Volgens voorvalsjaar Het resultaat van de voornaamste takken Resultaat van het boekjaar Resultaat van het voorvalsjaar Actuarieel rendement 4
Enkele specifieke posten: voorlopige premie nog uit te geven premie / vergrijzingvoorziening / voorziening voor egalisatie en catastrofen Opstellen van een nieuw tarief Solidariteit en segmentering Selectie van tariefvariabelen Frequentietabellen Regressietechnieken Methode van Lemaire DONDERDAG 22 NOVEMBER 2012 Clustering Soorten clusteringmethodes Enkele agglomeratiemethodes Bepalen van de risicopremie voor een homogene klasse Aanpassen van de basiscijfers Eenvoudige tariefberekeningsmethoden: methode van de marginale totalen / kleinste kwadraten methode Lineaire regressie Credibiliteitstheorie Veiligheidsopslag Van risicopremie naar handelspremie Interne kosten Vergoeding voor de tussenpersoon Herverzekering Waarom herverzekering? Herverzekeringsvormen Facultatief / obligatoir Proportioneel / niet-proportioneel Berekenen van de herverzekeringspremie 5
Burning cost Exposure rating Compound Poisson Pareto-model Solvabiliteit en economisch kapitaal Definitie van economisch kapitaal Van Solvency I naar Solvency II De economische balans Het vereist kapitaal 6