26 e jaargang nr. 101 september 2011 V OOR M A G A Z I N E Zichtbaar desinfecteren met schuim Brinkman installeert in vogelpark Avifauna Hygiënetrainingen op locatie KONINKLIJKE
Met Skumix en Hygitrix is schuimdesinfectie voor elke teler binnen handbereik Desinfectie met schuim maakt behan Brinkman introduceert een nieuwe desinfectiemethode: desinfectie met schuim. De resultaten van desinfectie met schuim zijn aanzienlijk beter: u desinfecteert met schuim alles wat u vroeger niet raakte en schuim verlengt de inwerktijd en effectiviteit van de behandeling. Menno ter forte en Menno clean zijn zeer geschikt als schuimdesinfectiemiddel omdat ze beide geen residu achterlaten en vanuit zichzelf al schuimend zijn. Bij de vloeibare desinfectiemethoden is de effectiviteit altijd afhankelijk van het samenspel tussen inwerktijd en concentratie. Terwijl een teler de concentratie nog kan beïnvloeden, is dit bij de inwerktijd niet het geval. Deze is afhankelijk van de toepassingstechniek en klimaatomstandigheden. Met de komst van schuim als desinfectiemethode kan nu ook de inwerktijd beïnvloed worden! Voordelen van schuim De toepassing van een schuimend desinfectiemiddel verhoogt de effectiviteit. Schuim verlengt de inwerktijd van het desinfectiemiddel. Schuim heeft een veel groter hechtvermogen, waardoor het snelle afvloeien van verticale oppervlaktes als kasgevels wordt voorkomen. Schuim heeft bovendien een kruipend vermogen waardoor moeilijk te bereiken oppervlaktes toch behandeld kunnen worden. Schuim is bovendien veiliger omdat er minder aerosolen worden gevormd. Schuim is bijna altijd de betere keuze, alleen in het geval van desinfectie van oppervlakten die makkelijk vocht absorberen heeft een vloeistof de voorkeur. Schuim maken De methode om schuim te maken komt van de Duitse leverancier Menno Chemie. Brinkman is dealer van Menno producten en installaties in binnen- en buitenland. Menno Chemie ontwikkelde een betaalbare technische installatie: de combinatie Skumix & Hygitrix. De fabrikant heeft in Duitsland een belangrijke innovatieprijs hiervoor gewonnen. De installatie bestaat uit 2 belangrijke onderdelen: Skumix & Hygitrix voor respectievelijk de schuimvorming en de registratie van het desinfectieproces. Skumix - een dikke laag schuim U kunt met uw bestaande pomp, compressor en een Skumix al een dikke laag schuim produceren die zeer geschikt is voor desinfectie. Een Skumix accessoire zorgt ervoor dat er een dikke laag schuim uit de spuitkop komt, in plaats van een dunne vloeistof. Een voorwaarde bij de keuze van het desinfectiemiddel is, dat deze vanuit zichzelf schuimvormend is. Menno clean en Menno ter forte zijn hiervoor zeer geschikt. Gebruik Menno ter forte wanneer u groene algenaanslag wilt verwijderen. Gebruik Menno clean wanneer u bacteriën, schimmels en virussen wilt doden. De investering in een Skumix is overzichtelijk en u bent voor een klein bedrag voorzien van een krachtige desinfectiemethode met schuim. Hygitrix - documenteren De Hygitrix computerinstallatie is een uitbreiding op de Skumix. Hiermee kunt u het reinigings- en ontsmettingsproces meten, monitoren en documenteren. Tijdens de reiniging/desinfectie worden o.a. datum/tijd, spuitvolume per tijdseenheid, temperatuur van de spuitvloeistof en de concentratie van het desinfectiemiddel door de Hygitrix elektronisch vastgelegd. Hierdoor wordt de desinfectiebehandeling achteraf traceerbaar en bewijsbaar. De informatie wordt opgeslagen op een micro SD-kaart en via software grafisch weergegeven. De data kan eenvoudig worden afgedrukt en is zo beveiligd dat deze niet achteraf kan worden aangepast. Door het bekijken van de data kan worden nagegaan of de toepassing aan de eisen heeft voldaan. De gegevens kunnen als bewijsvoering van de toepassing dienen en zo zekerheid bieden in kwaliteitscontroleen certificeringsystemen. Strenge registratieplicht Gezien de strenge zorgvuldigheidsplicht vandaag de dag, eist zowel de markt als ook de wetgever een waterdichte registratie- en documentatieprocedure. Met betrekking tot de steeds hogere eisen aan hygiëne neemt ook op dit onderwerp de productaansprakelijkheid een steeds belangrijkere rol in. Het is een geruststellend idee dat u als teler en producent van primaire producten in het geval van een kwaliteitskwestie (zieke planten, vervuilde/besmette producten) achteraf kunt aantonen dat u het juiste desinfectiemiddel heeft gebruikt, een passende toepassingsmethodiek gekozen heeft Verticale kasgevels blijven langer nat. Desinfectie van plantenbakken met schuim. Desinfectie van Deense containers met schuim. 2 Brinkman Agro Voorop Magazine september 2011 Nr. 101
deling zichtbaar en controleerbaar Kijk voor een video impressie op www.youtube.com/koninklijkebrinkman en alles aantoonbaar geregistreerd en gedocumenteerd heeft. Hygitrix installatie De installatie Skumix met Hygitrix is een op maat leverbare installatie. Beide onderdelen zijn zowel los van elkaar als in combinatie verkrijgbaar. Het systeem kan worden geleverd als een mobiel of stationair systeem. Met behulp van doseerpompjes kan de gewenste hoeveelheid desinfectiemiddel worden toegevoegd aan de spuitoplossing. Het desinfectiemiddel kan als vloeistof worden verspoten maar ook als schuim indien gebruik wordt gemaakt van een compressor. Conclusie Zorg dat u dit seizoen niet overvallen wordt door ziekten. Door het gebruik van de juiste toepassingsapparaten bespaart u veel geld. Aangezien het desinfectiemiddel precies daar komt waar u wilt desinfecteren. De Hygitrix is een computerinstallatie voor het meten, monitoren en documenteren van het desinfectieproces. De verkregen data wordt opgeslagen op een micro SD-kaart. Schuim desinfecteert alles wat u vroeger niet raakte, maakt desinfectie visueel controleerbaar en verlengt de inwerktijd en effectiviteit. Schuim kruipt ook in de kleinste openingen. Desinfectie van transportmiddelen met schuim. Visuele controle van het spuitresultaat. 3 Brinkman Agro Voorop Magazine september 2011 Nr. 101
Montyline werkt ook bij lage temperaturen Roofmijt Montdorensis in komkommer Bij Tuinbouwbedrijf Rutten in Reuver (N-Limburg) is vanaf week 9 2011 ervaring opgedaan met Montyline. Deze nieuwe roofmijt Amblyseius montdorensis is in komkommer actief tegen witte vlieg en trips. De resultaten zijn goed, de derde teelt zal de komende maanden het verschil kunnen maken. Witte vlieg- en tripsbestrijding vragen in komkommer extra zorg en aandacht. Tot op heden werd voor de biologische gewasbescherming van deze plagen in komkommer met een combinatie van A. swirskii en A. cucumeris gewerkt. De nieuwe roofmijt Montdorensis is actief tegen witte vlieg en trips, met als bijkomstig voordeel dat deze roofmijt ook actief is in de wintermaanden bij een lagere temperatuur en kortere daglengte. Redenen genoeg om deze roofmijt ook in komkommer uit te testen. Stapsgewijs testen Komkommerteler William Rutten heeft in overleg met zijn gewasbeschermingspecialist Roy Verlinden besloten om Montyline dit teeltseizoen stapsgewijs uit te testen. Bij Tuinbouwbedrijf Rutten wordt op 3 hectare komkommers geteeld, 3 teelten per jaar. William Rutten vertelt: Wanneer een nieuwe roofmijt geïntroduceerd wordt, kun je hem het beste uittesten op gevoelige plaatsen op het bedrijf. Zo hebben we hier in de eerste tralie elk jaar op dezelfde plek last van witte vlieg. Daar kregen we de witte vlieg er met Swirskii niet onder, en wat heb je dan te verliezen? Niets toch! In de eerste teelt komkommers plantdatum 2e week januari werd de nieuwe roofmijt in de eerste 2 kappen uitgetest. In week 9 werden Montyline kweekzakjes uitgehangen, 1 op de twee planten kreeg een kweekzakje. Na een week startte de uitloop van roofmijten en terugkijkend op de eerste teelt is William Rutten tevreden. Op deze traditioneel gevoelige plek voor witte vlieg en trips heeft de roofmijt Montdorensis het goed gedaan in de eerste komkommerteelt. Tot het einde van de eerste teelt hadden we de ziektedruk goed onder controle. de komkommerteler de proef uitgebreid naar vier kappen. Begin mei werden meer kweekzakjes Montyline uitgehangen: 1 op de 2 planten kreeg een kweekzakje. Begin mei was de ziektedruk onder controle en ook de 2e teelt is goed verlopen. Aan het einde van de tweede teelt is in het proefvak met Montyline in de 4e kap wat witte vlieg gesignaleerd, precies bij de overlap van de Swirskii en Montdorensis bestrijdingsmethode. Redenen genoeg dus om nu in de derde teelt het hele bedrijf met Montyline in te zetten. Roy Verlinden zegt dat het beestje Montdorensis goed terug te vinden is in het gewas. Ze zijn wat kleiner dan Swirskii en je vindt ze niet alleen in de kop van de plant bij het jonge gewas, maar ook onderin de plant op het oudere blad. Dat is een voordeel want dat voorkomt witte vlieg haarden onderin. William Rutten vertelt dat de derde teelt op zijn bedrijf jaarlijks de hoogste plaagdruk van vooral witte vlieg Kweekzakjes Montyline worden uitgehangen in het jonge komkommergewas. geeft. Ook vorig jaar hadden we redelijk veel witte vlieg in de maanden september/ oktober. Nu komt het er dus op aan voor Montyline. We gaan het product op het hele bedrijf inzetten. Actief in het najaar Montyline pretendeert actief te zijn in de wintermaanden. Swirskii laat het in de regel afweten aan het einde van de teelt wanneer de temperatuur lager wordt en de dagen korter. Hoe actief Montdorensis in komkommer in het najaar is, zal de komende maanden duidelijk worden. De verwachtingen zijn hoog gespannen, zeker gezien de goede resultaten van deze biologische bestrijder aan het begin van de eerste teelt in maart 2011. William Rutten: In oktober kunnen we de balans opmaken, maar gevoelsmatig denk ik dat we met minder witte vlieg gaan eindigen. Tweede teelt De tweede teelt komkommers is inmiddels ook achter de rug. Tijdens deze teelt heeft William Rutten van Tuinbouwbedrijf Rutten in Reuven: De verwachtingen van Montdorensis voor de derde komkommerteelt zijn hoog gespannen! 4 Brinkman Agro Voorop Magazine september 2011 Nr. 101
Montyline en Bugline: sterke unieke wapens in de biologische gewasbescherming Geïntegreerde gewasbescherming is in de sierteelt niet meer weg te denken. Samen met Syngenta Bioline ontwikkelt Brinkman gewasprogramma s voor de sierteelt. Montyline en Bugline zijn twee sterke unieke wapens van de afgelopen periode, die goede resultaten laten zien in de praktijk. Maak een afspraak met een productspecialist van Brinkman voor een strategie op maat voor uw bedrijf. Bugline Het waterbestendige lint Bugline cu bestaat uit een aaneenschakeling van kweekcellen met de roofmijt Amblyseius cucumeris. Het lint is eenvoudig en snel in het gewas te brengen. De roofmijten komen gedurende een periode van 6-8 weken gedoseerd in grote aantallen vrij en verspreiden zich direct over het gewas op zoek naar voedsel in de vorm van trips en/of spint. Door de introductie van Bugline cu is de trips- en spintbestrijding in sierteeltgewassen als chrysant en roos met sprongen vooruit gegaan. Bugline is ook verkrijgbaar met de roofmijten A. swirskii en A. andersoni. Montyline De roofmijt Amblyseius montdorensis werd door Syngenta sinds begin 2011 breed geïntroduceerd in de glastuinbouw. De resultaten zijn veelbelovend. Montyline is leverbaar in kweekzakjes of -linten. Er zijn goede resultaten geboekt in o.a. Gerbera en komkommer in de strijd tegen witte vlieg en trips in de eerste maanden van het jaar. Tot op heden was het lastig om witte vlieg te bestrijden met alleen A. swirskii. De nieuwe roofmijt Amblyseius montdorensis werd geïntroduceerd als actief in de wintermaanden en hij maakt de verwachtingen meer dan waar! Masai effectief bij bestrijding van weekhuidmijt Het najaar is een kritische periode wanneer het gaat om weekhuidmijt in Gerbera. Door de lagere instraling loopt de populatie A. swirskii snel terug. Met het wegvallen van Torque is de bestrijding van weekhuidmijt er niet eenvoudiger op geworden. Masai is een goed alternatief gebleken. Bij jonge gerberaplanten heb je altijd een verhoogd risico op weekhuidmijt, zeker in het najaar. Weekhuidmijt laat zich relatief goed biologisch bestrijden, maar het gevaar ligt op de loer als de populatie natuurlijke vijanden onder druk komt te staan als gevolg van een correctiebehandeling tegen een andere ziekte of plaag. Om ervoor te zorgen dat de weekhuidmijt niet teveel schade veroorzaakt is tijdig ingrijpen met Masai een goede aanpak. Zacht voor het gewas Masai is zacht voor het gewas en de inzet ervan leidt niet tot gewasschade. Het is werkzaam tegen alle stadia van weekhuidmijt. Omdat het de ademhaling van de mijten verstoort, is het middel snel werkzaam met een nawerking van ongeveer twee weken. Masai werkt op basis van direct contact met de weekhuidmijt, daarom is het belangrijk om het gewas van alle kanten te raken bij de bespuiting. Het gebruiken van een uitvloeier draagt bij aan een optimale verdeling over het gewas. 5 Brinkman Agro Voorop Magazine september 2011 Nr. 101
Techniek projecten in uitvoering Jonge Plantenkwekerij Florensis Plantenkwekerij Betreft: Inrichting nieuwe watertechnische ruimte voor de bestaande kwekerij te Hendrik Ido Ambacht. Oplevering: 3e kwartaal 2011 Betreft: Nieuwbouw/uitbreiding 20.000 m 2 in Oplevering: 4e kwartaal 2011 Brinkman installeert water: Eb/vloed unit 120 m 3 /uur Voedingsunit 40 m 3 /uur Beregeningspompen set Mestbakkeninstallatie Wateropslagtanks voedingswater Verplaatsen HDUV installatie Brinkman installeert elektro: Uitbreiding Procescomputer Alliance Integro Update Alliance Integro naar Connext Touchscreen procescomputer bediening op unit Uitbreiding glasvezelnetwerk Brinkman installeert water: Eb- en vloedinstallatie Beregeningsinstallatie Kleppen en kranen Richard van Laar (r) en Renee Buijs van Florensis, bouwbegeleiders van het project. Wim van der Werff, hoofd technische dienst Brabant Plant te Haarsteeg. Watertechnisch monteur Dave de Munck. Teeltvloeren. Brinkman monteur Paul van Iperen de Groot. 6 Brinkman Agro Voorop Magazine september 2011 Nr. 101
Brinkman Tuinbouw Techniek installeert volop technische projecten door het hele land. De laatste maanden van het jaar zijn traditioneel de drukste maanden voor de nieuwbouw en realisatie van glastuinbouwgebieden. Onderstaand ziet u een aantal projecten waar Brinkman op dit moment bezig is. Brabantplant Tomatenkwekerij Voskamp - St. Aechtenland Haarsteeg Betreft: Nieuwbouw 78.000 m 2 in De Lier Oplevering: 4e kwartaal 2011 Brinkman installeert elektro: Groeilichtinstallatie Hortilux Uitbreiding procescomputer Alliance Integro Sterkstroominstallatie Schakelpanelen Ventilatoren Geluidsinstallatie Brinkman installeert water: Voedingsunit 145 m 3 /uur Ontsmetter HDUV 16 m 3 /uur Vloeibare mestinstallatie met afvulsysteem Druppelbevloeiing Wateropslagtanks 8 stuks Drainopvang Omgekeerde osmose installatie Lubron 450 m 3 /per dag Hogedruk spuitinstallatie Brinkman installeert elektro: Procescomputer Connext Sterkstroominstallatie Klimaatventilatoren/zwavelverdampers Geluidsinstallatie/alarminstallatie Schakelpanelen 10 stuks Aansluiten wkk installatie Glasvezelnetwerk John Voskamp, bouwbegeleider van het project St. Aechtenland. Het nieuwbouwproject in Haarsteeg. Brinkman monteur Leo Oosterwijk. Het nieuwbouwproject in De Lier. 7 Brinkman Agro Voorop Magazine september 2011 Nr. 101
Brinkman installeert in vogelpark Avifauna Wie naar Avifauna gaat, doet dat meestal om vele soorten vogels te zien. Vogels in een zo natuurlijk mogelijke omgeving, temidden van veel groen. Het vogelpark Avifauna besteedt veel aandacht aan een optimaal klimaat voor de vogels en u raadt het al: Brinkman heeft daarbij de installatie van de klimaatregeling verzorgd. Het vogelpark Avifauna in Alphen aan den Rijn telt een oppervlakte van 15 hectare met daarop allerlei soorten vogelverblijven. Ruim 1800 vogels vragen verschillende omstandigheden en afhankelijk van hun herkomst komen in Avifauna bijna alle klimaten van de wereld samen. Sommige vogels verblijven in tropische hallen, en dat zijn inderdaad - kassen. Deze tropische hallen zijn opgesplitst in aparte afdelingen als de Filippijnen en het moerasgebied Pantanal. Project Het vogelpark Avifauna realiseert momenteel een nieuwe kasafdeling van het moerasgebied Pantanal. De Pantanal is o.a. het leefgebied van de reuzentoekan, de hyacint ara en de leljacana. Deze vogels leven in een Zuid-Amerikaans moerasgebied en vragen aparte leefomstandigheden. Voor de reuzentoekan bijvoorbeeld, wordt een afgesloten volière van glas gebouwd, waarbij de leefomgeving volledig ziektevrij en hygië- De Multi Climate is uitstekend geschikt voor de klimaatregeling in de tropische hallen van Avifauna. nisch in beton wordt uitgevoerd. De klimaatregeling van de kasafdeling van het moerasgebied wordt door een Multi Climate computer van Brinkman geregeld. De reuzentoekan en hyacint ara komen in de nieuwe moerasafdeling Pantanal. Samenwerking Brinkman en Avifauna hebben al ruim dertig jaar een relatie. De eerste generatie klimaatcomputers regelen al jarenlang de klimaatregeling van alle tropische hallen van Avifauna. John de Hoon, directeur van Avifauna: Het werd tijd om de klimaatregeling te moderniseren, tegelijk met de verbouwing van de Pantanal. Er worden wel andere eisen gesteld aan de klimaatregeling van deze ruimte in vergelijking met bijvoorbeeld een paprika- of tomatenkwekerij. Hier vliegen allerlei vogels rond die graag aan de bedrading knagen. De installatie moet vogelproof zijn. Ben Peters, verkoopadviseur van Brinkman Tuinbouw Techniek legt uit dat men bij Avifauna prima uit de voeten kan met een eenvoudige klimaatregeling als de Multi Climate. De regeling bestaat uit het aansturen van heteluchtkachels en het automatisch openen en sluiten van de ramen. Verder gebruiken we speciale meetboxen met buitenvoelers waaraan de vogels geen schade kunnen aanrichten. Technische installatie De technische installatie van Brinkman bij Avifauna is voor het publiek niet zichtbaar. Het publiek komt immers voor de vogels en niet voor de technische installaties. Binnenkort zullen de reuzentoekans, hyacinth ara s en andere vogels hun intrede nemen in het nieuwe moerasgebied Pantanal in Avifauna. Momenteel wordt er nog hard gewerkt aan het bouwen van de volières, beplanting, bestrating etc. John de Hoon, directeur van Avifauna en Ben Peters van Brinkman in de Lori Landing waar de honingpapegaaien uit je hand eten. Met korting naar Avifauna Wilt u Avifauna ook eens met eigen ogen bekijken? Tot en met 31 oktober 2011 kunt u met de bon in dit magazine met korting naar Avifauna. 8 Brinkman Agro Voorop Magazine september 2011 Nr. 101
Directie Brinkman compleet met benoeming Coert Rasenberg Onlangs is ing. Coert Rasenberg toegetreden tot de directie van de Koninklijke Brinkman Groep. In de functie van Verkoopdirecteur zal Coert Rasenberg zich bezighouden met de commerciële activiteiten van Brinkman. Coert Rasenberg (45) is al vele jaren in de tuinbouwsector werkzaam. Hij brengt de nodige kennis en ervaring mee vanuit zijn functies in het verleden bij o.a. Vlamings Agro Groep en Everris (tot voor kort geheten Scotts). Als Verkoopdirecteur Nederland zal Coert Rasenberg zich specifiek richten op de verdere groei en ontwikkeling van de commerciële activiteiten van zowel het reguliere accountmanagement als de online verkoopkanalen zoals de Brinkman Webshop. Tezamen met John de Boer (Algemeen directeur), Henry Janssen (Inkoop directeur) en Gert-Jan van Peer (CFO) is de directie compleet. Verkoopdirecteur Coert Rasenberg. 20% korting op de entree van vogelpark Avifauna Tegen inlevering van deze bon ontvangen klanten van Koninklijke Brinkman 20% korting p.p. op de entree van Vogelpark Avifauna. Geldig t/m 31 oktober 2011. Max. 4 personen per bon. Niet geldig i.c.m. met andere acties en niet inwisselbaar tegen contant geld. 9 Brinkman Agro Voorop Magazine september 2011 Nr. 101
De teeltwisseling staat voor de deur Een schone start vraagt serieus sch Heeft u uw stappenplan al klaar voor de komende teeltwisseling? In korte tijd gaan vele groentebedrijven leeg en weer vol. Daarbij is het aspect schoon Om schoon te kunnen beginnen met uw nieuwe teelt, is het allerbelangrijkste dat u uw huidige teelt schoon eindigt. En dat vraagt een stapsgewijze aan Stap 1 Einde signalering In de maand oktober zijn de meeste groentebedrijven in een afrondende fase van de teelt. Het biologische evenwicht van natuurlijke vijanden in het gewas loopt op het einde. Het is belangrijk dat u vlak voor de teeltwisseling uw oude gewas serieus schoon spuit. Op deze manier voorkomt u dat insecten hun poppen achterlaten op de kasgrond of elders, en andere ziekten en plagen achterblijven. Daar heeft u in de nieuwe teelt direct last van. In de meeste gevallen wordt het gewas schoon gespoten met (breedwerkende) chemische gewasbeschermingsmiddelen. Het middel SBI is hiervoor een welkome aanvulling. Stap 2 Leegruimen van de kas Bij het leegruimen van de kas is er op hygiënegebied één vuistregel te noemen: voorkom dat eventuele aanwezige ziekten en plagen over het hele bedrijf verspreid worden. Het gewas kan pleksgewijs eventuele ziekten en plagen met zich meedragen, en dan is het belangrijk dat dit niet elders op uw bedrijf tot herbesmetting leidt. Wees alert op lokale ziektedruk en zorg dat dit gewas zorgvuldig afgevoerd wordt. Dat voorkomt problemen in de nieuwe teelt. Stap 3 Reinigen van de kas Wanneer het bedrijf leeg is, kan het schoonmaken beginnen. Het reinigen van de kasopstanden en kasinrichting vindt in verschillende schoonmaakrondes plaats. Denk daarbij aan krijtreiniging van de buitenzijde van het kasdek met een product als Q4 White remover. Daarna begint de reiniging van de kasopstanden aan de binnenzijde met schoon water of producten als Topcleaner, Glasblank etc. Stap 4 Reinigen druppelsysteem Het reinigen van uw druppelsysteem vraagt extra aandacht. Door verstoppingen in het druppelsysteem ontstaat een biofilm die een bron is van algen, bacteriën, schimmels en virussen. Dit is het moment om het druppelsysteem én uw voorraadtanks eerst te (laten) reinigen met chloorbleekloog voor het verwijderen van algen en bacteriën, en daarna met salpeterzuur voor het verwijderen van minerale vervuiling als meststoffenaanslag. Dit is ook het moment om na te denken over de aanschaf en installatie van een ECA-unit. Hiermee kunt u bij aanvang van de nieuwe teelt ECA water mee gaan druppelen. ECA water doodt algen en micro-organismen in het watergeefsysteem tijdens de teelt. Voor het doden en reinigen van algenaanslag aan de buitenzijde van het druppelsysteem is Menno ter Forte het aangewezen product. 10 Brinkman Agro Voorop Magazine september 2011 Nr. 101
oon eindigen van uw huidige teelt en hygiënisch starten van uw nieuwe teelt de laatste jaren veel belangrijker geworden. pak. Stap 5 Desinfectie van de kas Na de reiniging het visueel schoonmaken start de desinfectie. Het elimineren van nog aanwezige bacteriën, virussen, schimmels en viroïden is het meest essentiële onderdeel van de teeltwisseling. Dit is hét moment waar u af moet rekenen met de erfenis van ziekten en plagen uit de oude teelt - voor de nieuwe teelt! Voor desinfectie van bacteriën, schimmels en virussen is Menno Clean de beste keus. Menno Clean is in staat om rustsporen van schimmels af te doden, mede dankzij de lange stabiliteit en inwerktijd. Kijk op pagina 2-3 in dit magazine naar een nog effectievere behandeling van Menno ter Forte en Menno Clean door toepassing van deze middelen in schuimvorm. Stap 6 Schoon beginnen Bij aanvang van de nieuwe teelt is het belangrijk om hygiënisch en schoon uw kas opnieuw in te richten. Dat begint bij het intrekken van de folies en het plaatsen van het teeltsubstraat. Wanneer uw materialen bij aanvang schoon zijn, worden geen ziekten en plagen overgebracht (denk ook aan de ontsmetting vooraf van de gereedschappen zoals scharen en folieknippers die u gebruikt). Laat niets aan het toeval over, zie toe op de allerhoogste hygiënevoorschriften. Denk ook bij de kasinrichting aan ontsmetting van handen en voeten van de werknemers in de kas. Stap 7 Installatie persoonlijke hygiëne Persoonlijke hygiëne van uw medewerkers verdient extra aandacht. Via handen en voeten worden de meeste ziekten en plagen verspreid. Afhankelijk van uw teelt en de ziektedruk op uw bedrijf kunt u de persoonlijke hygiëne eenvoudig of streng doorvoeren. Bij eenvoudige persoonlijke hygiëne moet u denken aan zolenreiniging via Menno matten bij de entree, gastenjassen en laarzen voor bezoekers en handenreiniging. Voor meer uitgebreide hygiëneproblemen levert Brinkman complete hygiënestations. Daarbij is het bij de entree van het bedrijf verplicht om via het hygiënestation het bedrijf te betreden, waarbij handenen voetontsmetting met Menno Clean gegarandeerd is. Kijk op de achterzijde van dit magazine voor meer informatie. Stap 8 Aanvang signalering Bij de aanvang van de nieuwe, schone teelt, wanneer het nieuwe gewas is geplant, begint ook het uitzetten van nieuwe biologische bestrijders en de signalering van nieuwe ziekten en plagen. De signalering begint met het ophangen van vangplaten of vangrollen. De biosignaalplaten en rollen zijn hét middel voor tijdige signalering. Gele vangplaten en -rollen hebben een grote aantrekkingskracht op bladluizen, mineervliegen, witte vliegen, varenrouwmuggen en tripsen. Blauwe vangplaten zijn speciaal ontwikkeld om tripsen te signaleren. Bij de aanvang van de signalering start ook het wekelijkse scouten: tijdig signaleren en reageren is de basis voor een goede gewasbescherming. 11 Brinkman Agro Voorop Magazine september 2011 Nr. 101
Leo Ruinard van tomatenkwekerij L.W. van der Houwen in Steenbergen Prima bestuiving met lage aantallen Agrobío hommelvolken Dit is het tweede teeltseizoen met Agrobío hommelvolken voor tomatenkwekerij L.W. van der Houwen. De ervaringen zijn prima: de bestuivingsresultaten zijn goed en het aantal gebruikte hommelvolken per hectare is opvallend laag. Sinds 2010 levert Brinkman hommels van producent Agrobío. Vorig jaar zijn er al flink wat ervaringen opgedaan in de tomatenteelt en daarbij komen de ervaringen van dit teeltjaar 2011. Eén opvallende conclusie kan gemaakt worden: het aantal gebruikte Agrobío hommelvolken per hectare is opvallend laag. De hommelvolken zijn sterk en de kwaliteit en betrouwbaarheid zijn goed te noemen. Laag aantal volken Leo Ruinard, bedrijfsleider van tomatenkwekerij L.W. van der Houwen in Steenbergen beaamt het lage aantal hommelvolken. Vorig jaar kwamen we uit op 31 hommelvolken per hectare per jaar. Dat aantal gaan we dit jaar zeker niet overschrijden. Onze ervaring is dat deze Agrobío hommelvolken sterk en actief zijn. Precies wat wij willen: want dat heeft voordelen voor de prijs en het vermindert de arbeid. Bij Van der Houwen zijn de eerste hommelvolken net voor de kerst 2010 ingezet. De plantdatum van de Arvento ronde tomaat was 2/3 december 2010. Leo: We zijn begonnen met 1 hommelvolk per hectare. We laten de hommelvolken zo n 20 weken staan, daarna gaan we ze er weer gefaseerd uithalen. Terugblik Leo Ruinard vertelt dat ze in 2009 minder tevreden waren over de kwaliteit van de toenmalige hommelvolken. Leo: We hebben in 2009 flink wat extra volken moeten bijzetten omdat de bestuiving niet naar wens verliep. We kwamen destijds flink hoger uit qua aantallen hommelvolken aan het einde van het seizoen. Nu zitten we alweer twee jaar met goede lage aantallen en een correcte bestuiving. De overstap naar Brinkman met Agrobío hommelvolken is een juiste gebleken. We vragen Leo Ruinard of het hem iets uitmaakt waar de hommelvolken vandaan komen. Eerlijk gezegd maakt me dat niet zoveel uit. Of ze nu uit Spanje of uit een ander land komen. Het gaat uiteindelijk om de kwaliteit en de kostprijs. MACROcontrol kan los- of via een introductiebox uitgestrooid worden. Agrobío hommelvolken zijn opvallend actief en sterk, aldus bedrijfsleider Leo Ruinard van tomatenkwekerij L.W. van der Houwen in Steenbergen. Ervaringen MACROcontrol Agrobío levert naast hommelvolken ook een assortiment biologische bestrijders. Bij L.W. van der Houwen is dit jaar ervaring opgedaan met MACROcontrol (macrolo-phus caliginosus), een roofwants voor de bestrijding van witte vlieg. Macrolophus was, na een korte aanloopperiode, goed terug te vinden in het gewas. MACROcontrol is uitgestrooid op de steenwolmatten in week 7 en 9, totaal 0,5 macrolophus per m 2. De biologische bestrijding van witte vlieg is goed verlopen, hier en daar is een kleine aantasting met spint geweest maar deze is onder controle gebleven. De ervaringen met biologische bestrijders van Agrobío zijn positief. 12 Brinkman Agro Voorop Magazine september 2011 Nr. 101
Brinkman Groep maakt strategische keuze met Agrobío voor de toekomst Agrobío sterk in natuurlijke vijanden en bestuiving Brinkman levert voor de groenteteelt hommelvolken en biologische bestrijders van het bedrijf Agrobío, gevestigd in La Mojonera, nabij Almería (Spanje). Op deze locatie worden natuurlijke producten zoals hommels, roofmijten, wantsen en andere levende natuurlijke vijanden gekweekt in een moderne, geïsoleerde fabriek. De omstandigheden voor de productie zijn in deze nieuw gebouwde productielocatie optimaal. Agrobío is een productiebedrijf voor hommels en natuurlijke vijanden, gevestigd in Zuid-Spanje. Op een oppervlakte van ruim 1,5 hectare worden hommels en insecten opgekweekt en gedistribueerd. Inmiddels is Agrobío één van de grootste producenten van hommels ter wereld. Naast hommels levert Agrobío inmiddels alle natuurlijke vijanden die in de groenteteelt nodig zijn. De kwaliteitscontrole van de hommelvolken en biologische bestrijders van Agrobío is streng. Levertijden en transportschema s van Spanje naar Nederland zijn goed op elkaar afgestemd waardoor er, ook in het geval van spoedbestellingen, tijdig vers materiaal geleverd kan worden. Team van experts Agrobío beschikt over een uitgebreid complex aan onderzoeksfaciliteiten, met laboratoria en R&D. Achter de professionele productie staat een groot team van experts, die voortdurend aan innoverende technieken, maar ook aan kostenbesparende productiemethodieken werken. De aanwezigheid op de twee grootste productiemarkten voor kasgroenten ter wereld, Spanje en Nederland, bevordert en versterkt de kennisuitwisseling. Voor Nederland nieuwe problemen zijn wellicht in Spanje reeds bekend. Zo heeft Agrobío voor plagen als Tuta absoluta en Turkse mot kant-en-klare systemen voor een effectieve biologische bestrijding, die in Nederland direct toegepast kunnen worden. Het assortiment natuurlijke vijanden van Agrobío Agrobío levert een compleet assortiment natuurlijke vijanden voor de groenteteelt. Hieronder volgt een aantal belangrijke producten voor het seizoen 2011-2012. ORIcontrol : (Orius laevigatus) Verkrijgbaar in een strooifles met 1000 adulten en nimfen. Deze wants parasiteert trips. SWIRScontrol : (Amblyseius swirskii) Verkrijgbaar in kweekzakjes (250 zakjes per doos) of los strooimateriaal (25.000 per fles). Parasiteert witte vlieg en trips nimfen. MACROcontrol : (Macrolophus caliginosus) Verkrijgbaar in een strooifles met 500 adulten en nimfen. Deze wants parasiteert witte vlieg en trips. AMBLYcontrol : (Amblyseius cucumeris) Verkrijgbaar in kweekzakjes (250 zakjes per doos) of los strooimateriaal (50.000, 250.000 of 500.000 per fles). Parasiteert trips eieren en nimfen. EPHEScontrol : (Ephestia kuehniella) Fles met 10 gram eieren van Ephestia. Deze eieren worden als voedsel gebruikt voor natuurlijke vijanden, om de populatie in de teelt op te kunnen bouwen. Bijvoorbeeld voor Macrolophus. TRICHOcontrol : (Trichogramma achaeae) Een unieke nieuwe natuurlijke vijand. Set met 50 innovatieve dispensers, met minimaal 2500 poppen per dispenser. Parasiteert eieren van Tuta absoluta en de Turkse Mot (Chrysodeixis chalcites). 13 Brinkman Agro Voorop Magazine september 2011 Nr. 101
Switch effectief tegen Botrytis in tomaat Wanneer de kwakkelende weersomstandigheden van deze zomer ook dit najaar aanhouden, is het belangrijk om extra alert te zijn op een Botrytis aantasting in de teelt van tomaat. Zover hoeft het echter niet te komen als u kiest voor een toepassing met Switch. Recent onderzoek uitgevoerd door proeftuin Zwaagdijk heeft wederom aangetoond dat een toepassing met Switch zeer effectief is om Botrytis in de kiem te smoren. Switch kan toegepast worden door middel van een spuitbehandeling van de kale stengels of in het najaar via een laag volumetoepassing zoals bijvoorbeeld foggen waarbij het hele gewas behandeld wordt. Kies altijd voor een stengelbehandeling als er curatief ingegrepen moet worden. Voor een goede curatieve werking is namelijk voldoende water en opnametijd nodig. Dit effect wordt niet bereikt met foggen. Voor een gedegen advies toegespitst op uw bedrijf neem dan contact op met één van de specialisten van Brinkman. Botrytis aantasting op een bladsteel. Biofungicide Prestop actief tegen Botrytis De biofungicide Prestop is een welkome aanvulling in de strijd tegen Botrytis sp., Mycosphearella sp., Rhizoctonia sp. en/of Pythium sp. Het is niet mogelijk om telkens naar hetzelfde goedwerkende chemisch gewasbeschermingsmiddel te grijpen om resistenties te voorkomen. Met Prestop bouwt u geen resistentie op en het middel geeft geen residuen. Prestop is als biofungide goed inzetbaar naast het huidige, beperkte pakket aan beschikbare middelen. Binnen de huidige glastuinbouw krijgen we steeds meer te maken met restricties ten aanzien van residuen en MRL s. Prestop is een nieuw preventief werkende biofungicide met een toelating als schimmelbestrijdingsmiddel in de bedekte teelt van: groenten, kruiden en bloemisterijgewassen. Voedselconcurrentie De Prestop-schimmel, Gliocladium catenulatem, koloniseert het blad, de stengel en de wortel (afhankelijk van toepassing) van de plant voordat de ziekteverwekkers zoals Botrytis sp., Mycosphearella sp., Rhizoctonia sp. en/of Pythium sp. zich kunnen vestigen. Mede hierdoor vinden de ziekteverwekkers geen voedingsstoffen meer. Er is dus sprake van concurrentie op basis van plek en voedsel. Daarnaast is Prestop een hyperparasiet die met enzymen de celwanden van de ziekteverwekkers afbreekt. Voor een optimale werking dient Prestop preventief te worden toegepast. Dit kan zowel via bespuiting (Botrytis sp., Mycosphearella sp.) alsook via druppel-irrigatie (Rhizoctonia sp., Pythium sp.). Rekening houdend met nawerking van chemische fungiciden kan Prestop prima in een spuitschema worden gepast. Prestop voordelen Prestop zorgt voor een vitaal groeiend gewas dat daardoor meer weerstand heeft tegen allerlei ziekten en plagen. Een ziekteverwekker kan geen resistentie opbouwen tegen Prestop gezien het werkingsmechanisme. Prestop laat geen residu achter, is volledig MRL vrij, heeft geen negatief effect op nuttige insecten en is toepasbaar in de reguliere- en de biologische teelt. 14 Brinkman Agro Voorop Magazine september 2011 Nr. 101
Bestellen via de Brinkman webshop geeft u rust en overzicht Kan het nog makkelijker? Bij het ontwikkelen van de Brinkman webshop staat gebruiksgemak voorop. We willen dat u met een prettig gevoel de webshop gebruikt en producten bestelt. Uit de reacties van gebruikers kunnen we concluderen dat dit het geval is. U kunt dit uiteraard het beste zelf ervaren! Enkele functionaliteiten lichten we hieronder toe om u een indruk te geven. Vraag gerust uw Brinkman accountmanager om meer uitleg. Snel zoeken Eenvoudig en snel zoeken naar uw producten. Als u verschillende woorden zoekt, kunt u de zoekactie verfijnen met behulp van de elementen en, of, +, -. Voorbeeld: witte vlieg + tomaat of pvc + bocht. Uw favorieten Dit is een overzicht van artikelen die u regelmatig bestelt. Uw favorieten worden automatisch bijgewerkt met artikelen die u aanschaft. U kunt zelf groepen toevoegen/verwijderen. Ooit gedacht aan een checklist met producten die u altijd even wilt nalopen? Statistiek printen Via de webshop bieden wij u de mogelijkheid om statistiek uit te printen. Hierdoor krijgt u inzicht in uw eigen gebruik- bestelgedrag. Ook zorgt dit voor meer gemak bij de registratie van producten voor uw kwaliteitssystemen. Selecteer een begindatum, einddatum, eventueel een productgroep en uw rapport wordt gemaakt. Dit rapport is te exporteren naar Excel. Vraag uw toegangscode aan via www.brinkman.nl/webshop Meld u nu aan voor digitaal factureren! In plaats van uw factuur per post, kunt u er ook voor kiezen uw factuur in PDF per E-mail te ontvangen. Wanneer u gebruikt maakt van de webshop staan automatisch al uw facturen in uw facturenarchief. U voordelen zijn: Vermindering van uw papieren factuurstroom Geen zoekrakende facturen Eenvoudig uw factuur doorsturen naar collega s of uw boekhoudkantoor Besparing van het milieu Aanmelden kan via de Brinkman webshop: www.brinkman.nl/webshop Of stuur een e-mail naar: webshop@brinkman.nl 15 Brinkman Agro Voorop Magazine september 2011 Nr. 101
Nieuw in het Brinkman assortiment: Mammoet Hygiënesystemen Persoonlijke hygiëne is de basis voor alles Bacteriën en virussen in het gewas wilt u voorkomen. Naast het reinigen en desinfecteren van Vraag naar onze hygiëne- werkruimtes, machines, gereedschappen en overige teeltmaterialen is persoonlijke hygiëne een trainingen op locatie! belangrijk aandachtspunt! Om het pakket persoonlijke hygiëne compleet te maken heeft Brinkman nu haar assortiment uitgebreid met de producten van Mammoet Produkt Service. Dit assortiment staat borg voor kwaliteitsproducten waarmee u eenvoudig handen en voeten kunt reinigen én ontsmetten. Het betreft handenreinigers verwerkt in entreepoorten, complete hygiënestations inclusief zolenreinigers en handenreinigers van verschillende merken, waaronder Dibo. Voor elke toepassing, van eenvoudige tot zeer uitgebreide hygiëneproblemen, en voor elk budget hebben wij nu de oplossing. Hygiënetraining voor medewerkers Naast de installatie van hygiëneproducten op uw kwekerij is het van cruciaal belang, dat uw personeel op de hoogte is van de hygiëneregels binnen uw bedrijf. Waarom neemt u al deze maatregelen? Deze vraag horen wij veel op de werkvloer. Brinkman heeft hier de oplossing voor. Wij bieden hygiënetrainingen op locatie aan. In een aantal verschillende hygiënetrainingen gebaseerd op uw praktijk situatie, worden uw medewerkers bewust gemaakt van persoonlijke hygiëne. Het is belangrijk dat u goed en deskundig advies krijgt, daarom maken wij graag bij u op locatie een inventarisatie, om te kijken wat de beste oplossing voor u is. Vraag uw Brinkman vertegenwoordiger naar de mogelijkheden. Assortiment toepassingsapparatuur Het assortiment hygiëne applicaties van Mammoet voor de glastuinbouw bestaat uit o.a. zolenreinigers, laarzenreinigers, compacte en dubbele hygiënestations voor handen en zolenreiniging, zeepdesinfectiestations, handenwasbakken/wasgoten, laarzen- en schoenenrekken, ontsmettingsmatten voor intern transport en krattenwasmachines in allerlei soorten en uitvoeringen. Samenwerking Brinkman & Mammoet Produkt Service Brinkman en Mammoet Produkt Service zijn een samenwerking aangegaan. Daardoor is het Brinkman producten pakket persoonlijke hygiëne flink uitgebreid: van eenvoudige handen- en zolenreinigers tot zeer uitgebreide hygiënestations. Brinkman Vestigingen Hoofdkantoor: Woutersweg 10 Postbus 301 2690 AH s-gravenzande tel. (0174) 44 61 00 Fax (0174) 44 61 50 E-mail: agro@brinkman.nl Aalsmeer Turfstekerstraat 26 tel. (0297) 38 86 00 fax (0297) 38 86 50 aalsmeer@brinkman.nl De Lier Hoofdstraat 7 tel. (0174) 51 23 27 fax (0174) 51 39 39 delier@brinkman.nl s-gravenzande Woutersweg 10 tel. (0174) 44 63 00 fax (0174) 44 63 50 gravenzande@brinkman.nl Bleiswijk Hoefweg 191 tel. (010) 529 27 00 fax (010) 529 27 50 bleiswijk@brinkman.nl Emmen Phileas Foggstraat 79 tel. (0591) 57 55 00 fax (0591) 57 55 50 emmen@brinkman.nl Venlo L. J. Costerstraat 48 tel. (077) 320 89 00 fax (077) 320 89 50 venlo@brinkman.nl Breda IABC 5101 tel. (076) 530 50 00 fax (076) 530 50 50 breda@brinkman.nl Gameren Hendrikstraat 25a tel. (0418) 56 48 00 fax (0418) 56 48 50 gameren@brinkman.nl KaRo b.v. Nieuwmarkt 2 1681 NP Zwaagdijk tel. (0228) 56 31 35 fax (0228) 56 18 32 16 Brin km an A gro Voorop Ma ga zi n e s ep t ember 2 0 11 N r. 1 0 1 België tel. (015) 31 02 25 fax (015) 31 02 46 belgie@brinkman.com Voorop Magazine is een perio dieke uitgave van Brinkman Agro B.V. en verschijnt vier keer per jaar. Redactie: afdeling communicatie Brinkman Agro BV, e.a. Fotografie: Fotostudio G.J. Vlekke, e.a. Dit magazine is met zorg samengesteld. Brinkman aanvaardt echter geen enkele aansprakelijkheid voor informatie die bij nader inzien niet juist is. Overname van artikelen mits met bronvermelding Voorop Magazine, is toegestaan. www.brinkman.nl