<Werkgever> Analyse en Advies Eigen risicodragerschap ZW en WGA. Vertrouwelijk. adviseur: <Plaats, Datum>

Vergelijkbare documenten
WGA en ZW: Welke keuze maakt u?

W at vooraf ging Op 1 januari 2013 is de Wet beperking ziekteverzuim en

Een kijkje achter de schermen van de WIA

BeZaVa, de premieveranderingen voor de werkgever 1. INLEIDING

Het 12-jaars risico bij ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid. Heeft u al nagedacht over het Ziektewet- en WGA-risico voor de komende jaren?

Wet beperking ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid vangnetters. (Wet BeZaVa)

Whitepaper Parameters Werkhervattingkas 2014 en de Wet BeZaVa

FIDIB ACTUALITEITEN BEZAVA JANTHONY WIELINK

BTN Houten, 25 mei 2016

Actualiteiten in het arbeids- en sociale zekerheidsrecht. Modernisering Ziektewet

Actualiteiten in het arbeids- en sociale zekerheidsrecht. Modernisering Ziektewet. Henriette Sterken Werkgeversrelaties, UWV 28 januari 2014

Modernisering Ziektewet

1. INLEIDING. 2. BeZaVa EN DE GEVOLGEN VOOR DE PUBLIEKE PREMIES

Wet beperking ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid vangnetters (BeZaVa)

Wet beperking ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid vangnetters (Wet BeZaVa)

Modernisering Ziektewet

Whitepaper Werkhervattingskas 2017 en afweging eigenrisicodragerschap ZW en WGA

Personeel kost geld, niet inzetbaar personeel een vermogen

Wet BeZaVa Wet Beperking Langdurig Ziekteverzuim & arbeidsongeschiktheid Vangnetters

Welkom. Sepideh Naiemasa Accountmanager UWV

Bijeenkomst 6 juli 2016 Driekleur verzekeringen

Beperken van de WGA kosten

Eigenrisicodragen. Publieke of private verzekering? De keuze is aan u

Veranderingen financiering WGA in 2017: wat betekent de samenvoeging van WGA-vast en -flex voor uw bedrijf?

Eigenrisicodragen Publieke of private verzekering? De keuze is aan u

Per 1 januari 2015 hebben werknemers met een tijdelijk contract meer bescherming:

Daar word je samen beter van! Modernisering Ziektewet

Modernisering Ziektewet

Nieuwe ziektewet: betalen per zieke flexwerker vanaf 2014

Met het oog op morgen...

UPDATE MODERNISERING ZIEKTEWET

BeZaVa. Wet Beperking Ziekteverzuim en Arbeidsongeschiktheid Vangnetters

Veel gestelde vragen modernisering ziektewet. -Wie betaalt mijn (ex-)medewerker de uitkering uit?

De laatste stap van de modernisering ziektewet. Samenvoeging premies WGA-vast en WGA-flex.

Productinformatie WGA Eigenrisicodragerschap

Werkgeversadvies Lisette Niemeijer-Denisse EBP RVI Specialist Inkomen Collectief De Amersfoortse

Goed moment om de balans op te maken. Eigenrisicodragen vanaf 2017

Whitepaper gedifferentieerde premie Werkhervattingkas 2016 en vooruitblik naar 2017

Herwin Schrijver. Landelijk Arbo congres Reed Business 7 oktober 2013 Wat kunt u verwachten in 2014

Gevolgen modernisering ZW per 1 januari 2014 (wet beperking ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid Vangnetters of wet BEZAVA).

De financiële gevolgen van verzuim en arbeidsongeschiktheid. Erik Hollander en Alfons Mulder Advocaat en Registercasemanager

Verandering op komst Werkgevers krijgen nog meer verantwoordelijkheden. Zelfs voor hun ex- medewerkers gelden nieuwe verantwoordelijkheden.

Modernisering van de Ziektewet

WET(SVOORSTEL) VERBETERING HYBRIDE MARKT WGA

Tijd om het eigenrisicodragerschap te heroverwegen

ziekteverzuim en Wet beperking (Wet BeZaVa) vangnetters 26 november 2013

Modernisering Ziektewet [BeZaVa] Poortwachtercentrum / Land van Horne Weert

VERZUIMMANAGEMENT EN DE ROL VAN ASSURANTIEADVISEUR. Woensdag 3 juni 2015

Consequenties modernisering Ziektewet (BeZaVa)

WGA en Ziektewetpremies. Premies en parameters WerkHervattingsKas 20I6

WGA op zijn kop per 2014!

Modernisering Ziektewet Hoofdlijnen van de wet beperking ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid vangnetters (BeZaVa)

1. Ziektewet Vangnetregeling voor bepaalde groepen werknemers... 3

Whitepaper Werkhervattingskas 2018 en gevolgen eigenrisicodragerschap ZW en WGA

Modernisering Ziektewet

Wijziging Wfsv. Toerekening WGA van 10 jaar terug naar 5 jaar en wijziging WIA. Marjol Nikkels-Agema. VeReFi Zomermarkt 2018

Nationale Praktijkdag Knelpunten WIA

Whitepaper Werkhervattingskas 2019

Eigenrisicodragen in ZW en WGA of gedifferentieerde premie betalen?

U kunt het boek bestellen via

Premiedifferentiatie en eigenrisicodragen ZW- en WGA-uitkeringen vangnetters

MEER VERANTWOORDELIJKHEID VOOR ZIEKE EX-WERKNEMERS. De gevolgen van de Wet Beperking Ziekteverzuim en Arbeidsongeschiktheid Vangnetters (BeZaVa)

De Wet Beperking Ziekteverzuim en Arbeidsongeschiktheid Vangnetters. BeZaVa

Al jaren stevige turbulentie

Samenvoeging WGA-vast en WGA-flex

Whitepaper Modernisering Ziektewet

Welkom uur Inleidende lezing: belangrijke aandachtspunten bij zieke (ex-) uitzendkrachten

WGA-EIGENRISICODRAGEN: OP 1 JANUARI 2016 VERANDERT DE WERELD

Tweede Kamer der Staten-Generaal

ONTWIKKELINGEN WIA TRIPLE A & NATIONALE BORG 1 JULI 2019

N A W Steenwijk, datum. Geachte mevrouw meneer,

De prikkel voor de vangnetter om eerder aan het werk te gaan neemt toe door:

Doelstelling van het wetsvoorstel Werking van de wet

B en W Adviesnota % premieverhaal die door onze medewerkers wordt betaald per 1 juli 2019 te laten vervallen. Eigen Risicodrager WGA

Werkgeverslasten per 1 juli 2015

Controle premie en uitkeringen

S&V Transparant. Eigen risico dragen WGA. Veranderingen per 1 januari 2017

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Premiedifferentiatie en eigenrisicodragen van Ziektewet- en WGA-uitkeringen van vangnetters

Eigenrisicodragerschap Ziektewetverzekering. Kostenbeheersing en persoonlijke begeleiding van zieke ex-werknemers

Seminar UBplus 2013 Wijzigingen en BeZaVa Door Turgut Hefti Patrick Hustinx

Eigenrisicodragerschap Ziektewetverzekering. Kostenbeheersing en persoonlijke begeleiding van zieke ex-werknemers

Veranderingen Sociale Zekerheid inkomen 2017

Verzuim kansrijk aanpakken

Schadebeheersing Ziektewet

Gezondheids-RisicoManagement

Whitepaper Modernisering Ziektewet

Whitepaper gedifferentieerde premie Werkhervattingkas 2015 en laatste stand van zaken ZW/WGA-eigenrisicodragerschap

Schadelastbeperking: Bezava en de Wet verbetering hybride markt WGA

Whitepaper Reduceren arbeidsongeschiktheidsuitkeringslasten

Veranderingen Sociale Zekerheid inkomen 2017

INHOUD DEEL B BURGERLIJK WETBOEK WET VERBETERING POORTWACHTER

Zijn alle veranderingen in de sociale zekerheid een bedreiging voor ons bedrijf. Of biedt het ons ook kansen?

Dienstverlening Ziektewet-eigenrisicodragerschap

Modernisering Ziektewet

Geld besparen met Sociale Zekerheid

WGA: Pijler van inzetbaarheidsbeleid

Arbeidskracht op Krachten. Kosten door arbeidsongeschiktheid beheersen met duurzaam inzetbare werknemers

WGA Financieringskeuze

Modernisering Ziektewet. Door: Peter van Hattem

Transcriptie:

<Werkgever> Analyse en Advies Eigen risicodragerschap ZW en WGA Vertrouwelijk adviseur: <Plaats, Datum> 1

Inhoudsopgave Inhoudsopgave... 2 Samenvatting van ons advies... 4 Inleiding... 5 Ontwikkelingen... 5 Adviesrapport 5 Indeling rapport... 5 Gebruikte gegevens... 5 Uw keuze... 5 Wie is <adviseur>?... 5 1. Risico s ZW en WGA voor de werkgever... 6 Wat is er veranderd?... 6 Wat is een flexwerker?... 6 Overgangsperiode WGA-flex... 6 Onderscheid WGA-vast en WGA-FLex... 6 WGA-vast premie vanaf 1 januari 2014 via Werkhervattingskas (Whk)... 7 Grootte werkgever van belang... 7 Omslagstelsel... 7 Controle juistheid toerekening... 8 Informatieplicht werkgever... 8 Berekening gewogeen gemiddelde middelgrote werkgevers... 8 2. Eigen risicodragerschap ZW en/of WGA... 8 Garantiestelling ZW en WGA-vast... 8 Garantstelling WGA vanaf 1 januari 2017... 9 Staartlasten ZW... 9 Staartlasten WGA-vast... 9 Geen Staartlasten per 1-1-2017... 9 Overige maatregelen per 1-1-2017... 9 Anti-duiventil regeling... 9 3. Uitvoering Ziektewet... 9 Voordelen... 10 Nadelen... 10 4. Uitvoering WGA... 10 Re-integratieverantwoordelijkheid... 10 Zelfstandige bestuursorgaan (ZBO)... 10 Voordelen... 10 Nadelen... 10 5. Schadelastbeheersing (hoofdstuk is optioneel)... 11 2

Voorkomen WGA-uitkering... 11 Vervroegde WIA aanvragen... 12 Beslissingen doorsturen naar WGA verzekeraar (enkel bij eigen risicodragerschap)... 12 No-risk polis... 12 Aansprakelijke derde... 12 Kostendeling... 12 6. Analyse <werkgever>... 12 Advies rondom Ziektewet... 14 Ondernemingsraad (indien aanwezig)... 15 Advies rondom WGA... 15 Conclusie... 15 Bijlage 1: Informatie grote werkgever... 16 Bijlage 2: Informatie middelgrote werkgever... 19 Bijlage 3: Informatie kleine werkgever... 20 Bijlage 4: Implementatie ERD ZW beknopt... 21 3

Samenvatting van ons advies Plaats hier de samenvatting en belangrijkste conclusies uit uw advies. Denk aan: - Informatie over de klant - Beschrijving risico s WGA en ZW specifiek voor <werkgever> - Grootte van de werkgever (wegingsfactor) - WGA verleden/instroom - ZW lasten - Gevolgen per 1-1-2017 van keuzes - Hoogte ziekteverzuim - Langdurig zieken - Huidige situatie WGA en ZW - Gewenste situatie WGA en ZW - Argumenten voor en tegen 12-jaarsproducten - Financiële consequenties - Passend advies 4

Inleiding <Hier algemene informatie over de werkgever invullen> Ontwikkelingen Met de komst van gewijzigde wetgeving per 1-1-2013, de Wet Beperking ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid vangnetters, waarvan de gevolgen per 1-1-2014 voor werkgevers zichtbaar zijn geworden, is het gewenst om deze gevolgen voor <WERKGEVER> inzichtelijk te krijgen. De aanstaande veranderingen per 1-1-2017 geven aanleiding om als werkgever het verzuim-, Ziektewet - en WIA-risico opnieuw te beoordelen. <WERKGEVER> heeft hiertoe opdracht gegeven aan <adviseur>. Adviesrapport Met dit adviesrapport krijgt <WERKGEVER> inzicht in (de beheersbaarheid van) de toekomstige kosten voor Ziektewet (ZW) en de doorstroom van langdurig zieken naar WIA (Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen). Indeling rapport Allereerst wordt de WGA en met name de wijziging op grond van de Wet Beperking ziekteverzuim en arbeidsongeschiktheid vangnetters (hierna: BeZaVa) beschreven. Daarna wordt het WGA-Eigenrisicodragerschap nader toegelicht, als ook de uitvoering van zowel het publieke als private bestel en de verschillen tussen beide. Op deze wijze krijgt u inzicht in mogelijke schadelastbeheersingsmaatregelen. Gebruikte gegevens Ons advies is gebaseerd op de volgende gegevens: - Algemene gegevens van het bedrijf - Personeelsgegevens - Opgave van de zieken - Opgave van de toegerekende WIA-uitkeringen Uw keuze Het is uiteraard uw keuze om ons advies te volgen of er van af te wijken. Dit rapport is zo opgesteld dat wij de gevolgen proberen te schetsen van uw uiteindelijke keuze. Wie is <adviseur>? <Hier informatie over adviseur> 5

1. Risico s ZW en WGA voor de werkgever Wat is er veranderd? Door de invoering van de Wet BeZaVa is de financiering van de ZW en WGA ingrijpend gewijzigd. De WGA is een onderdeel van de Wet WIA. De WIA kent daarnaast ook nog de regeling voor IVA (Inkomensverzekering Volledig en duurzaam Arbeidsongeschikten). Werkgevers zijn sinds 2007 voor de eerste 10 jaar van een WGA-uitkering financieel verantwoordelijk voor de WGA instroom van werknemers met een vast dienstverband die de 1 e ziektedag bij de werkgever hebben gehad. Werkgevers zijn met de komst van de BeZaVa ook financieel verantwoordelijk geworden voor WGAinstromers die vanuit de Ziektewet de WGA instromen. Deze groep werknemers (WGA-flex genaamd) was tot 1-1-2014 bewust uitgezonderd van de financiële verantwoordelijkheid. Aan deze uitzondering is dus een eind gekomen. Daarnaast geldt per 1-1-2014 ook een ander systeem van premieheffing van de ZW-uitkeringen. De ZW-uitkeringen en WGA-flex-uitkeringen werden tot 2014 gefinancierd via het Sectorfonds WW, maar komen vanaf heden ook rechtstreeks voor rekening van werkgevers in de vorm van premiedifferentiatie. Voor kleine en middelgrote werkgevers geldt geen, respectievelijk een gedeeltelijke toerekening van de lasten. Naast iedere vorm van premiedifferentiatie staat ook de keuze om uitkeringen rechtstreeks voor eigen rekening te nemen: eigen risico dragen ZW en/of WGA. Voor ZW en WGA-vast kon dit al voor 1-1-2014, voor WGA-flex is dit moment uitgesteld tot 1-1-2017. Met de BeZaVa is iedere werkgever per 1 januari 2014 voor de duur van 12 jaar financieel verantwoordelijk voor de uitkeringslasten voor ziekte en langdurige arbeidsongeschiktheid van alle werknemers. Zolang de eerste ziektedag is ontstaan tijdens een dienstbetrekking is er een verantwoordelijke werkgever. Ongeacht de vorm van het arbeidscontract (vast, flex, oproep, minmax etc.). En ongeacht wél of niet eigen risicodrager. Wat is een flexwerker? Voor de wet BeZaVa zijn flexwerkers werknemers die: ziek uit dienst gaan en een ZW-recht hebben; binnen 4 weken na het einde van hun dienstverband ziek worden (nawerking van de Ziektewet); ziek worden en een fictief dienstverband hebben, zoals thuiswerkers, provisie-werkers, stagiaires. Overgangsperiode WGA-flex Een werkgever kan voor de jaren 2014 tot en met 2016 geen eigenrisicodragerschap aanvragen voor de WGA-flex. Dit kan pas vanaf 1 januari 2017 wanneer het risico één wordt met de WGA-vast. Over de jaren 2014 tot en met 2016 wordt het financiële risico van WGA-flex wel in beeld gebracht via een aparte premiedifferentiatie WGA-flex. Vanaf 2017 (keuze uiterlijk 1-10-2016) moet iedere werkgever bepaald hebben op welke wijze de werkgever de volledige (WGA-vast en WGA-flex) risico s wil dragen: of door geheel eigen risicodragen WGA of door het geheel vallen onder de premiedifferentiatie WGA. Onderscheid WGA-vast en WGA-FLex 6

WGA-vast premie vanaf 1 januari 2014 via Werkhervattingskas (Whk) Werkgevers die in het publieke bestel zitten betalen een gedifferentieerde premie voor de Whk. Sinds 1 januari 2014 bestaat de gedifferentieerde premie Whk uit 3 onderdelen: 1. WGA-vast: voor WGA-uitkeringen van werknemers met een vast dienstverband 2. WGA-flex: voor WGA-uitkeringen van flexwerkers 3. ZW-flex: voor Ziektewet-uitkeringen van flexwerkers Vanaf 1-1-2017 zullen er nog maar 2 premies op de beschikking staan, door de samenvoeging van WGA-vast en WGA-flex. Grootte werkgever van belang In de berekening van de gedifferentieerde premie van 2017 worden werkgevers voor de WGA-vast in 3 categorieën ingedeeld. De premieplichtige loonsom van het premiejaar minus 2 jaar (dus 2015) is van belang voor de indeling in één van de volgende categorieën: Omvang werkgever Premieplichtige loonsom 2015 in euro s UWV premie afhankelijk van Klein < 322.000 sectorpremie Middel > 322.000 maar < 3.220.000 Gewogen gemiddelde van de sectorpremie en individuele premie op basis van eigen schadelast Groot > 3.220.000,- individuele premie op basis van eigen schadelast Dus hoe groter een onderneming in loonsom, hoe groter de invloed van de in deze onderneming ontstane schadelast op de gedifferentieerde premie. Let op: de premiebepaling van de Whk vindt plaats op basis van loonheffingsnummer. Omslagstelsel UWV werkt met het omslagstelsel. De premies die UWV ontvangt moeten voldoende dekkend zijn om de uitkeringen te financieren. Wanneer deze premies niet toereikend zijn zal de premie verhoogd worden. Dit betekent dat ieder jaar opnieuw wordt bekeken welke premie gemiddeld nodig is om de te verwachten uitkeringslasten te dekken. UWV heeft daarmee het uitlooprisico niet verzekerd. 7

Controle juistheid toerekening Werkgevers ontvangen verschillende beslissingen van UWV. Het is belangrijk al deze brieven te controleren op juistheid om onjuiste of onterechte toerekening van ZW- en WGA-uitkeringen te voorkomen. Onterechte toewijzing kan namelijk langdurig grote financiële consequenties hebben. Informatieplicht werkgever Als werkgever bent u wettelijk verplicht uw werknemers te informeren over de wijzigingen in de Ziektewet en de WGA. Vergeet daarom niet uw werknemers en de Ondernemingsraad op de hoogte te stellen. Dit kunt u bijvoorbeeld doen door te verwijzen naar informatie op de website van het UWV. Berekening gewogeen gemiddelde middelgrote werkgevers X x indivueel bepaalde premie + (1-X) x sectoraal bepaalde premie Hierbij geldt X = (Loonsom werkgever Loonsomgrens klein/middel) (Loonsomgrens middel/groot Loonsomgrens klein/middel) 2. Eigen risicodragerschap ZW en/of WGA De wetgever staat toe dat werkgevers losse keuzes maken voor het eigen risicodragen ZW en WGAvast. Alleen voor WGA-flex is er momenteel nog geen keuzemogelijkheid. Op 1-1-2017 wordt er geen onderscheid meer gemaakt tussen WGA-vast en WGA-flex. Vanaf dat moment is er nog maar één WGA risico. Een aantal verzekeraars eisen om de twee vormen van eigenrisicodragerschap (ZW en WGA) te koppelen per 1-1-2017. Ook een koppeling tussen de verzuimpolis en de ZW ERD polis komt voor. Het ziet er niet naar uit dat er veel aanbod van losse ZW ERD polissen zal komen. Zolang een werkgever geen eigen risicodrager is voor ZW en/of WGA is het UWV de partij die de reintegratie van de zieke en arbeidsongeschikte ZW ers en WGA ers op zich neemt. Het al dan niet succesvol zijn hiervan leidt tot het opleggen van een gedifferentieerde premie ZW en/of WGA. Garantiestelling ZW en WGA-vast Eén van de elementen van de keuzes rond eigen risicodragerschap is dat een werknemer hiervan niet de dupe mag worden bij betalingsonvermogen van de werkgever. Daarom is bepaald dat voor het zelfstandig dragen van het risico van WGA-uitkeringslasten een garantiestelling (ook wel zekerheidsstelling of borgstelling genoemd) moet worden overlegd aan de Belastingdienst. Dit is expliciet niet nodig voor het risico van ZW. Deze ZW-eis is vervallen met ingang van 1-1-2013. Wanneer een werkgever een WGA-eigenrisicodragerverzekering heeft afgesloten, zorgt de verzekeraar voor deze garantiestelling. 8

Garantstelling WGA vanaf 1 januari 2017 Als <WERKGEVER> per 1 januari 2017 eigen risicodrager WGA wil blijven dan moet uiterlijk voor 1 januari 2017 de bestaande garantieverklaring worden uitgebreid met de garantstelling voor het WGA-flex risico. Staartlasten ZW Werkgevers die vanaf 1-1-2014 eigen risicodrager worden voor de ZW hebben niet te maken met staartlasten (ook wel uitlooprisico UWV genoemd, en hiermee inlooprisico voor een eventuele nieuw te starten verzekering). Werkgevers kunnen met een zogeheten schone lei starten met het eigen risicodragerschap ZW. Lopende uitkeringen zullen dus door UWV worden betaald. Staartlasten WGA-vast Werkgevers die eigen risicodrager worden voor WGA-vast kunnen te maken hebben met staartlasten (ook wel inlooprisico genoemd). Staartlasten zijn de bestaande WGA-uitkeringen van (ex- )werknemers maar ook eventuele toekomstige WGA-uitkeringen van (ex-)werknemers die al ziek zijn op het moment dat het eigenrisocodragerschap begint. Per 1-1-2014 is het systeem van staartlasten WGA(-vast) iets gewijzigd. Kleine en middelgrote werkgevers hebben niet of niet volledig te maken met staartlasten. Geen Staartlasten per 1-1-2017 In 2015 is Minister Asscher met een aanvullende brief gekomen waarin staat dat alle staartlasten (lopende zieken, ZW-uitkeringen en WGA-uitkeringen), voor alle bedrijfsgroottes, kunnen worden achtergelaten bij UWV als een werkgever op of na 1-1-2017 eigenrisicodrager wordt. Hierdoor kunnen werkgevers met relatief veel schade op 1 januari met een schone lei beginnen. Overige maatregelen per 1-1-2017 De premie voor (middel)grote werkgevers die na een periode eigenrisicodragen terugkeren naar het UWV wordt gebaseerd op alle historische WGA-lasten, dat wil zeggen de WGA-lasten die zijn ontstaan tijdens publieke verzekering bij het UWV én tijdens eigenrisicodragerschap. De publieke premie wordt zo beter vergelijkbaar met de premiestelling bij private verzekeraars. Anti-duiventil regeling Doordat werkgevers schoon over kunnen naar UWV, bestond het gevaar dat werkgevers met veel schade per 1-1-2017 zich privaat zouden verzekeren en UWV zouden verlaten (laten dan hun staartlasten achter) en vervolgens een half jaar later weer terug zouden keren naar het publieke bestel. Op deze wijze zou UWV met alle schadelast komen te zitten. Om dit tegen te gaan heeft de Minister besloten om de regel 3 jaar bij UWV te blijven strikter te hanteren. Een maal in het publieke bestel betekent nu ook 3 jaar binnen het publieke bestel blijven. 3. Uitvoering Ziektewet Als een werkgever eigen risicodrager is voor de ZW bepaalt de werkgever het recht op de hoogte en de duur van de ZW-uitkering of besteedt dit uit aan een deskundige dienst. Verantwoordelijkheden Als eigenrisicodrager voor de ZW heeft u dus bepaalde verantwoordelijkheden. Zo betaalt u de uitkering of laat dit doen door een deskundige dienst. Hier staat tegenover dat u geen premie aan UWV betaalt voor het ziek-uit-dienst risico. Als uw (ex)werknemer 1 jaar ziek is, voert UWV een eerstejaarsbeoordeling uit om het arbeidsongeschiktheidspercentage vast te stellen (vergelijkbaar 9

met de WIA keuring). U hebt tevens de verantwoordelijkheid over de verzuimbegeleiding en reintegratie van de (ex)werknemer. Ook zult u sommige beschikkingen moeten voorbereiden voor UWV. UWV zal de beschikking zelf afgeven. Voordelen - Grip pakken op de ZW-schadelast die aan de werkgever wordt toegerekend; - ZW-schadelast kan op termijn leiden tot WGA instroom. Het is verstandig om deze toekomstige schadelast optimaal te beheren en te beperken; - WGA-instroom (vanuit ZW) wordt door betere re-integratiebegeleiding verlaagd, waardoor ook de toekomstige premiehoogte voor de WGA-verzekering (zowel publiek als privaat) gunstig wordt beïnvloed. Nadelen - Extra plichten ten opzichte van publiek verzekeren; - Opstellen van ZW-beleid en sanctiemodel; - Het regelen van het uitbetalen van ZW-uitkeringen aan ex-werknemers; - Dubbele verzuimadministratie, van zowel loon bij ziekte als van ZW-uitkeringen. Veelal kan dit in hetzelfde verzuimsysteem georganiseerd worden; - Een controlemogelijkheid door UWV in de vorm van audits. 4. Uitvoering WGA Als een werkgever eigen risicodrager is voor de WGA-vast blijft UWV de claimbeoordeling doen. De eigen risicodrager WGA heeft wel extra verplichtingen. Deze verplichtingen worden hier toegelicht. Re-integratieverantwoordelijkheid Als eigen risicodrager WGA heeft de werkgever de re-integratieplicht in plaats van UWV. De werkgever kan recht hebben op hulp, advies en ondersteuning van de verzekeraar voor bevordering van het herstel en de re-integratie van een arbeidsongeschikte werknemer. Zelfstandige bestuursorgaan (ZBO) Een werkgever die eigen risicodrager is voor de WGA wordt een zelfstandig bestuursorgaan. Dit betekent dat, zodra een werknemer niet meewerkt aan de re-integratie, de werkgever een sanctiebeleid op papier moet hebben staan (voortzetting van de verplichtingen zoals die voortvloeien uit de Wet Verbetering Poortwachter) alsmede een beroepsprocedure. Voordelen - Grip pakken op de schadelast die aan u wordt toegerekend; - Op basis van een kosten-batenanalyse biedt de private verzekeraar in sommige gevallen; terwijl de werknemer nog in de loondoorbetalingsperiode verkeert, een financiële tegemoetkoming in de kosten van re-integratie; - WGA-instroom wordt door betere re-integratiebegeleiding verlaagd, waardoor ook de toekomstige premiehoogte gunstig wordt beïnvloed; - Financiële dekking van het uitlooprisico. Nadelen - Extra plichten ten opzichte van publiek verzekeren van WGA; - Als een verzekering is opgezegd blijft de werkgever verantwoordelijk voor re-integratie van het uitlooprisico (bij privaat verzekeren neemt de verzekeraar dit uitlooprisico over). 10

5. Schadelastbeheersing (hoofdstuk is optioneel) Een eigen risicodrager WGA heeft belang bij zo laag mogelijke WGA kosten, maar ook binnen het publieke bestel is schadelastbeheersing belangrijk om een hoge gedifferentieerde premie te voorkomen. Wij beschrijven een aantal mogelijkheden waarmee de schadelast positief beïnvloedt kan worden. Voorkomen WGA-uitkering Allereerst is het belangrijk om te voorkomen dat een werknemer ziek wordt. Als een werknemer dan toch verzuimt, is het van belang er alles aan te doen om de werknemer duurzaam te re-integreren. Een goede verzuimbegeleiding kan (naast verminderde kosten van loondoorbetaling bij ziekte) diverse vormen van kosten voorkomen: 1. Loonsanctie Als de werknemer langdurig arbeidsongeschikt blijft en beoordeeld wordt voor de WIA, dan zal UWV eerst beoordelen of de werkgever voldoende aan re-integratie heeft gedaan. Als dit als onvoldoende wordt beoordeeld, kan een sanctie van maximaal een jaar extra loondoorbetaling worden gegeven. 2. ZW-uitkeringen en premiedifferentiatie Whk (enkel bij publiek bestel) Als een werknemer ziek uit dienst gaat, leidt dit tot een mogelijk ZW-recht. Deze kosten leiden tot een hogere premie voor ZW binnen de Whk (Werkhervattingskas; premiedifferentiatie ZW). UWV rekent met uitkeringen die 2 jaar eerder hebben plaatsgevonden. De premie ZW van bijvoorbeeld 2017 is gebaseerd op ZW uitkeringen uit 2015. Er is altijd sprake van een minimumpremie. Als de inmiddels ex-werknemer ziek blijft en in de WGA komt, leidt dit bij publiek verzekeren tevens tot een aanpassing van de gedifferentieerde WGA-premie. Hierbij geldt zoals eerder aangegeven dat kleine werkgevers te maken hebben met een sectorafhankelijk jaarlijks vastgesteld premiepercentage onafhankelijk van de eigen prestaties in het verleden. Voor middelgrote werkgevers geldt dat de premie deels afhankelijk is van de eigen uitkeringslast in het verleden (o.b.v. de wegingsfactor). 3. ZW-uitkeringen voor eigen rekening (enkel bij eigen risicodragerschap) Als een werknemer ziek uit dienst gaat kan de werkgever ook beslissen om deze uitkeringen zelf te dragen. De werkgever is dan voor alle werknemers eigen risicodrager ZW. Als een werkgever het aantal ZW-uitkeringen op nihil weet te brengen zijn er ook geen kosten, terwijl bij het publiek bestel dan altijd nog het minimale premiepercentage dient te worden betaald. Uitgangspunt hierbij is dat er geen sprake is van een ZW-verzekering. 4. WGA-uitkeringen en gedifferentieerde Whk premie (enkel bij publiek bestel) Naast een eventuele sanctie wordt de WGA-uitkering van de werknemer gedurende de eerste 10 jaar van de WGA-uitkering aan de werkgever toegerekend. Hierdoor kan de gedifferentieerde premie hoger worden. UWV rekent met uitkeringen die 2 jaar eerder hebben plaatsgevonden. De premie van bijvoorbeeld 2017 is gebaseerd op WGA uitkeringslasten uit 2015. Ook hier geldt weer dat dit alleen voor grote en middelgrote werkgevers geldt. Door de correctiefactor is de premie meestal een factor 2 van de werkelijke schade! 5. WGA-uitkeringen en een hogere verzekeringspremie (enkel bij eigen risicodragerschap) Naast een eventuele sanctie wordt de WGA-uitkering van de werknemer aan de werkgever toegerekend. Hierdoor kan de premie van de verzekeraar hoger worden. 11

Het is belangrijk om te investeren in het gezond houden en gezonder maken van de werknemers. Als er dan toch uitval door ziekte is, dan is het belangrijk om er alles aan te doen om de werknemer zo snel mogelijk maximaal te re-integreren. Vervroegde WIA aanvragen Voor (ex-)werknemers die volledig en duurzaam arbeidsongeschikt zijn, is het mogelijk om al na 13 weken ziekte een IVA-uitkering te ontvangen. Deze mogelijkheid is voor zowel de werknemer als de werkgever een belangrijke financiële prikkel. Een IVA-uitkering geeft aan de (ex-)werknemer een hogere uitkering (75%) en kan voor een lange termijn meer stabiliteit geven in inkomen. De IVAuitkering komt niet voor rekening van het WGA-risico. Ook vervalt de re-integratieverplichting. Zowel de werkgever als de werknemer hebben daarom een groot (financieel) belang bij deze uitkering. Beslissingen doorsturen naar WGA verzekeraar (enkel bij eigen risicodragerschap) Al tijdens de wachttijd van de WIA moet de werkgever bij de verzekeraar melding maken van een potentiele claim. Afhankelijk van de polisvoorwaarden is dit uiterlijk in de 42 e week van het ziekteverzuim. Het te laat melden van de ziekte of de WGA beschikking kan gevolgen hebben voor het recht op een uitkering van de schadeclaim. In de praktijk is zichtbaar dat verzekeraars zich steeds strikter aan deze verplichting houden. Het kan lastig zijn onderscheid te maken tussen een WGA-vast en een WGA-flex beslissing. Uit onze ervaring en navraag bij de Belastingdienst blijkt dat UWV op de beschikking vermeldt of een werkgever voor het betreffende risico eigen risicodrager is. Maar ook als deze tekst niet vermeld is, raden wij werkgevers aan de WGA-beschikking goed te controleren op de noodzaak deze aan de verzekeraar te sturen. Dit kan bijvoorbeeld ook van belang zijn als er naast een WGAeigenrisicodragerverzekering ook een WIA-aanvullingsverzekering voor de werknemers is gesloten. No-risk polis Voor arbeidsgehandicapten en Structureel Functioneel Beperkten kun u gebruik maken van de Norisk polis (art. 29b ZW). Dit geldt voor het verhalen van de loondoorbetaling bij ziekte op UWV. De No-risk polis dekt ook de WGA-uitkeringen die aan een werkgever worden toegerekend. Het is daarom van belang dat een werkgever van alle werknemers inzichtelijk heeft of er sprake is van een No-risk polis. Een werkgever mag hiernaar vragen nadat de werknemer minimaal 2 maanden bij de werkgever in dienst is. Aansprakelijke derde Is er sprake van arbeidsongeschiktheid door een aansprakelijke derde? Ook dan kan een werkgever mogelijk kosten verhalen; zowel van de loondoorbetaling als voor ZW en WGA-uitkeringen. Kostendeling Naast het beperken van WIA-instroom is het ook mogelijk om de kosten van de WGA te verdelen. Het is wettelijk toegestaan om 50% van de premie (ook van premiedifferentiatie) te verhalen op het netto loon van werknemers. Het gaat hierbij om WGA-premies (WGA-vast en flex). Uitgesloten van dit recht is de premie van ZW. 6. Analyse <werkgever> Premies van de Werkhervattingskas worden geïnd door de Belastingdienst. Het lijkt daarmee een vast gegeven te zijn, maar niets is minder waar. De premie is nagenoeg direct gebaseerd op de uitkeringslast die <WERKGEVER> veroorzaakt (afhankelijk van de grootte van de werkgever). En deze schade is beïnvloedbaar; waarbij er regie moet zijn tussen de Arborol, financiën en arbeidsrecht. 12

Om een inschatting te kunnen maken van de UWV premies hebben wij voor u de parameters berekend en benaderd (onder voorbehoud). De definitieve parameters worden pas in september gepubliceerd, echter is de tijd dan erg kort om voor 1-10-2016 een overwogen beslissing te kunnen nemen, de OR de raadplegen et cetera. De premies en parameters voor de WGA zijn voor 2017 als volgt vastgesteld: Parameters 2017 Gemiddelde percentage 0,74% Maximumpremie 2,96% Minimumpremie 0,18% Gemiddeld werkgeversrisicopercentage 0,39% Rekenpercentage 0,76% Correctiefactor 1,47 Middels de volgende formule zijn de parameters uit te rekenen (voor een grote werkgever). Houd bij kleine en middelgrote werkgever rekening met de sectorpremie en/of de wegingsfactor. Rekenpremie + (individueel risico gemiddeld risico) * correctiefactor De door ons berekende UWV premies laten het volgende zien: Onderdelen Loonsom 2015 Premie WGA 2017 Premie in Euro Schadelast in Euro (uit beschikking) Verschil <WERKGEVER> % 0 (evt) Loonheffingnummer 2 % 0 Totalen 0 Voor een totale WGA-schadelast van 0,- in 2015 wordt in 2017 aan premie een bedrag van betaald. 13

De premies en parameters voor de Ziektewet zijn voor 2017 als volgt vastgesteld: Parameters 2017 Gemiddeld percentage 0,35% Maximumpremie 1,40% Minimumpremie 0,08% Gemiddeld werkgeversrisico 0,22% Rekenpercentage 0,40% Correctiefactor 1,42 Onderdelen Loonsom 2015 Premie ZW 2017 Premie in Euro Schadelast in Euro (uit beschikking) Verschil <WERKGEVER> % 0 (evt) Loonheffingnummer 2 % 0 Totalen 0 Voor een totale ZW schadelast van 0,- in 2015 wordt in 2017 een bedrag van betaald aan UWV. Advies rondom Ziektewet <In geval van advies geen verzekering afsluiten en wel uittreden: vanaf circa 25 a 50 werknemers geen polis afsluiten, afhankelijk van financiële armslag van de onderneming> Voor het bedrijf adviseren wij uit te treden uit het publieke bestel en enkel dienstverlening in te kopen (uitvoering ZW). De redenen voor dit advies: De besparing ten opzichte van de UWV premie. Met dit verschil is het heel goed mogelijk om een enkele ZW er qua claimbeoordeling en ZW-casemanagement te begeleiden en daarnaast ook de gemiddelde ZW-uitkering te bekostigen. Effectief casemanagement op de ZW ers betekent op termijn een lagere schadelast voor WGA-flex. En voor dit risico zal <WERKGEVER> waarschijnlijk per 1-1-2016 ook het risico zelf gaan dragen. De keuze voor wel of niet eigen risicodragen ZW moet echter gedaan worden voor 1-10-2016. <WERKGEVER> wordt dan eigen risicodrager ZW per 1-1-2017. 14

Ondernemingsraad (indien aanwezig) Een beslissing om eigen risicodrager te worden voor ZW moet op grond van art. 25 WOR langs de OR voor adviesrecht. Omdat vaak ook het ziekteverzuimbeleid door deze keuze wordt geraakt en bij een wijziging daarvan instemming van de OR noodzakelijk is, adviseren wij u tijdig een overleg met de OR op te starten. Advies rondom WGA Ons advies is het WGA risico privaat te verzekeren. Hiermee wordt wellicht niet direct een financieel voordeel op de korte termijn behaald, maar heeft de werkgever wel grip op re-integratie en de kosten die daarbij horen. Wij verwachten dat de publieke premies in de komende jaren harder zullen stijgen dan de private. Wij kunnen ons voorstellen dat dit rapport veel informatie bevat waarover u vragen heeft of opmerkingen hebt. Uiteraard lichten wij het rapport graag nader toe in een gesprek bij u op kantoor. Conclusie 1-1-2017 is het moment dat iedere werkgever keuzes moet maken of herzien aangaande ZW- en WGA risico. Een werkgever kan zonder zijn schadelast mee te nemen uittreden naar de private markt. Andersom zal UWV de premies baseren op de daadwerkelijke schadelast. Vul hier uw conclusie voor de betreffende werkgever verder in. 15

Bijlage 1: Informatie grote werkgever WGA risico De kans op WGA-kosten is onder andere afhankelijk van: - de bedrijfswerkzaamheden (de sector), - de samenstelling personeelsbestand (leeftijd, geslacht en aandeel tijdelijke dienstverbanden), - de grootte van het bedrijf, - de opgave van (langdurig) zieke werknemers, - de historie van de WGA-toerekeningen. Sector U hebt opgegeven dat u door de Belastingdienst/UWV bent ingedeeld in de sector <sectornaam> Personeelsgegevens In de volgende tabel ziet u een vergelijk van de samenstelling van uw personeelsgegevens met het landelijke risico of uw sector. Samenstelling personeelsbestand Personeelsgegevens Aantal werknemers - Vast - Tijdelijk Geslacht - Man - Vrouw <WERKGEVER> Geslacht De instroom in de WGA ligt hoger (ongeveer 12%) bij vrouwen. Gemiddelde leeftijd Een lage gemiddelde leeftijd is gunstig voor de potentiële duur van een WGA-uitkering. Een deel van de WGA-uitkering is namelijk afhankelijk van het arbeidsverleden van de WGA-instromer. Hoe korter het arbeidsverleden, hoe sneller de persoon in een lagere WGA-uitkering kan komen. Bedrijfsgrootte Voor de bepaling van de gedifferentieerde premie 2015 van het UWV is de hoogte van uw premieplichtige loon in 2013 van belang. Het gemiddelde inkomen per werknemer is De bedrijfsgrootte: Opgave (langdurig) zieken Doe hier een opgave van het aantal langdurig zieken. WGA-vast toerekeningen historie De individuele toerekening van WGA-vast-uitkeringen vindt al sinds 2006 plaats. Op basis van de door ons ontvangen informatie is de volgende WIA-historie in beeld: 16

Instroomcijfers WGA <WERKGEVER> 2006-2015 Jaar 35-45-55 55-65 65-80 80-100 IVA <35% 45 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 Totaal Instroomcijfers ZW <WERKGEVER> 2013-2016 Jaar ZW lasten 2013 2014 2015 2016 Totaal Een 35-minner of WGA-er die bij een nieuwe werkgever in dienst treedt valt (mogelijk) onder het recht op no risk ZW en een premiekorting. Bij nieuw in diensttreden is de premiekorting zelfs 3 jaar geldig. <WERKGEVER> zou daar optimaal gebruik van kunnen maken als een < 35% of een WGA-er in een andere werkmaatschappij (ander loonheffingnummer) in duurzame arbeid geplaatst kan worden. Het in dienst houden van een < 35% wordt verder niet bevoordeeld. Aandachtspunt: een werknemer waarbij in eerste instantie < 35% is geoordeeld, kan alsnog een risico vormen voor het WGA risico. Dit vindt plaats als binnen 5 jaar na de WIA-beoordeling er sprake is van hernieuwde uitval (verergering van klachten). Dus ook al is een < 35% uit dienst gedaan en elders aan het werk (of WW), alsnog kan er een risico zijn voor <WERKGEVER>. Mocht deze situatie zich voordoen dan is de eerste noodzaak om via bezwaar en beroep te herleiden of er geen twijfel bestaat over al dan niet dezelfde oorzaak. Afhankelijk van de juistheid en volledigheid van de aangeleverde informatie kan de werkelijke schadelast afwijken. Controleer deze gegevens daarom met de opgave van UWV en uw eigen administratie. Publieke bestel (omslagstelsel): Het UWV stelt, zoals eerder aangegeven, haar premies vast op basis van het omslagstelsel. Dit betekent kort door de bocht dat vooraf wordt berekend welke uitkeringslast het komende jaar moet worden betaald en welk premiebedrag daar tegenover moet staan om deze uitkeringslast te kunnen voldoen. Dit is de gemiddeld benodigde premie. De gedifferentieerde premie is deze gemiddeld benodigde premie met een individuele opslag of korting. Is er een jaar te veel of te weinig ontvangen, dan moet dat gecompenseerd worden. Er worden dus geen voorzieningen voor de 17

toekomst vastgelegd zoals bij het private stelsel. Het UWV stelt de premies vast op basis van de meest recente complete gegevens en dat is het jaar t-2. Private stelsel (rentedekkingstelsel): Het private stelsel betekent een hogere premie (%) dan de minimale premie bij het UWV (% in 2015). Deze private premie is echter hoger vanwege het feit dat je er meer voor terug krijgt en direct al betaald wordt voor de volledige 10 jaar. De private verzekeraar moet van de wet en toezichthouders zoveel premie ontvangen, dat zij, ook als de verzekering niet wordt voortgezet, aan haar uitkeringsverplichting kan blijven voldoen. 18

Bijlage 2: Informatie middelgrote werkgever Analyse Dit bedrijf betreft een middelgrote werkgever. Door de wijze waarop de gedifferentieerde premie voor middelgrote wordt vastgesteld, tellen de eigen merites van <Werkgever> deels mee maar ook het door de overheid vastgestelde sectorafhankelijk premiepercentage. Hoe dichter de loonsom de 322.000 nadert, des te zwaarder telt de sectorafhankelijke percentage mee. Des te dichter de totale premieplichtige loonsom de 3.220.000 nadert, des te meer de eigen uitkeringsgegevens mee tellen. <Werkgever> valt met een afgetopt loonsom van ca. bijna in het midden van de toedeling van de eigen schadelast. Gevolg is dat veel of weinig instroom in de Ziektewet of WGA redelijke gevolgen heeft voor de publieke premie. Risico <WERKGEVER> Beschrijf hier het werkgeversrisico - Contracten bepaalde en onbepaalde tijd - WGA verleden - Etc. Om de wegingsfactor en premie voor een middelgrote werkgever te kunnen berekenen, kan onderstaande formule worden gebruik. Formule premieberekening middelgrote werkgevers: 1 (loonsom werkgever loonsom laag) * sectorpremie + loonsom wg loonsom laag * ind. premie loonsom hoog loonsom laag loonsom hoog loonsom laag 19

Bijlage 3: Informatie kleine werkgever Analyse Dit bedrijf betreft een kleine werkgever met x werknemers waarvoor een door de overheid vastgesteld sectorafhankelijk premiepercentage geldt. Gevolg is dat veel of weinig instroom in de Ziektewet of WGA geen gevolgen heeft voor de publieke premie. Risico <WERKGEVER> Het financiële risico voor <WERKGEVER> is relatief beperkt. Statistisch gezien het WGA-risico beperkt uitgaande van een gemiddelde sectorale WGA-instroom van 0,14%. Daarbij geldt anderzijds dat, omdat sprake is van een lage totale loonsom (kleine werkgever), het financiële voordeel van het ZWof WGA-erd beperkt is. Argumenten voor uittreden WGA en ZW: - 1 loket voor het 12-jaars risico; - Grip houden op re-integratie; - Geen dossieroverdrachten van partij naar partij; - Werkgever is al WGA ERD; - Niet de portemonnee weggeven aan UWV ; - Het is niet duidelijk hoe lang deze systematiek blijft bestaan; - Grotere kans op bijdragen vanuit verzekeraars als alles bij één verzekeraar wordt ondergebracht. 20

Bijlage 4: Implementatie ERD ZW beknopt Wanneer u als organisatie heeft besloten om eigenrisicodrager te worden doet u hiervoor aanvraag bij de Belastingdienst. De Belastingdienst stuurt u binnen 13 weken de beschikking tot uittreding. Een kort overzicht van de onderwerpen en bijbehorende vragen die aan bod komen bij het implementeren van het eigenrisicodragerschap Ziektewet. Verzekeren - Willen we het Ziektewetrisico verzekeren? - Zo ja, bij wie en welke verzekeraars bieden een dergelijke verzekering aan? - Zijn er verplichte koppelingen met andere polissen of diensten? Uitvoeren - Willen we de uitvoering van de Ziektewet uitbesteden? - Zo ja, welke uitvoerders bieden dit aan? - Wat zijn hun voorwaarden? - Wat doen ze wel en niet voor ons? - Wat doen ze tegen extra betaling? Opleiding - Bij zelf uitvoeren: welke kennis moeten we inkopen om de uitvoering goed te doen? Welke opleidingen hebben we hiervoor nodig? - Welke kennis ontbreekt nog binnen de organisatie? - Welke opleider kan ons hierbij helpen? - Wat zijn onze leerdoelen? - Hoe houden we onze kennis bij? Arbodienstverlener/Casemanagement - Met welke dienstverlener gaan we samenwerken? Met een andere dienstverlener of onze huidige? - Moet de overeenkomst dan uitgebreid of aangepast worden? Uitbetaling - Willen we de uitbetaling van de uitkeringen zelf doen of uitbesteden? - Wat komt hierbij kijken? Hebben we de kennis om dit zelf te doen? Zo nee, wie kan ons hierbij helpen? - Aan welke dienstverleners kunnen we dit eventueel uitbesteden? - Is er een CAO van waaruit recht is op een aanvulling op de Ziektewetuitkering? Systemen - Welke eisen worden gesteld aan het verzuimvolgsysteem voor de Ziektewet? - Welke aanpassingen in ons huidige systeem zijn noodzakelijk? Of hebben we hier een apart systeem voor nodig? - Hoe wordt de privacy in de systemen gewaarborgd? Beleid - Hoe willen we dat begeleiding van de uitkeringsgerechtigde eruit ziet? Hoe betrokken wil de organisatie zijn? - Ziet de begeleiding van de zieke contractanten er anders uit dan de uitkeringsgerechtigde? - Wat verandert er in de begeleiding van de zieke werknemer (tijdelijk en vast!) met het oog op een mogelijke Ziektewetuitkering? 21

- Wie begeleidt de uitkeringsgerechtigde? Dezelfde casemanager of een andere? Wie stelt het plan van aanpak op met de uitkeringsgerechtigde? Wie onderhoudt de contacten? - Verandert ons beleid ten aanzien van het sluiten van tijdelijke arbeidsovereenkomsten? - Op welke wijze informeren we de uitkeringsgerechtigde over zijn rechten en plichten? Interne processen Protocollen In hoeverre moeten de volgende protocollen en stukken worden aangepast of opgesteld? - verzuimprotocol - verzuimreglement - personeelshandboek - werkwijze interne communicatie - werkwijze communicatie uitkeringsgerechtigde - samenloop ontslag bedrijfseconomische redenen - bewaren/vernietigen dossiers/gegevens Rolverdeling - Wie onderhoudt contacten met externe partijen? - Wie verzorgt de interne communicatie? - Wie is verantwoordelijk voor aanpassing van systemen? - Wie is verantwoordelijk voor aanpassen protocollen? - Wie is casemanager? - Wie is procesbegeleider/projectleider? - Wie is verantwoordelijk voor de opleidingen? Evaluatie - Wanneer wordt de uitvoering geëvalueerd? Wie zijn bij die evaluatie aanwezig? Vergeet niet de inhoudsopgave bij te werken! (op de inhoudsopgave gaan staan rechter muisknop veld bijwerken) 22