Virenze, Kind & Jeugd Ambulante geestelijke gezondheidszorg voor volwassenen, jeugdigen en kinderen Kind & Jeugd VIRENZE IS EEN ORGANISATIE VOOR MENSEN MET PSYCHISCHE/PSYCHIATRISCHE PROBLEMEN. ALS ERKENDE ZORGINSTELLING MET MEERDERE VESTIGINGEN IN NEDERLAND, BIEDEN WE AMBULANTE GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG AAN KINDEREN, JONGEREN EN VOLWASSENEN. DE HULPVERLENING WORDT UITGEVOERD DOOR VERSCHILLENDE TEAMS MET EEN MULTIDISCIPLINAIR KARAKTER, DAT WIL ZEGGEN, ELKE VESTIGING BESCHIKT OVER EEN EIGEN TEAM MEDEWERKERS MET VERSCHILLENDE OPLEIDINGEN, KWALITEITEN EN SPECIALISATIES. ELK TEAM BIEDT EEN OP MAAT GESNEDEN ZORGAANBOD. A. DIVISIE KIND EN JEUGD De divisie Kind en Jeugd biedt ambulante geestelijke zorg aan kinderen in de leeftijd van 0 tot en met 25 jaar. Er zijn Infantteams die gespecialiseerde diagnostiek en behandeling bieden aan jonge kinderen van 0 tot 6 jaar en hun ouders en/of verzorgers. De verschillende teams van de divisie Kind en Jeugd bieden specialistische geestelijke gezondheidszorg (GGZ) op het gebied van stemmingsklachten, angstklachten, moeite met de omgang met leeftijdsgenoten, leerproblemen, concentratieproblemen, gedragsproblemen en/of ontwikkelingsmoeilijkheden. Bij de zorg wordt zowel het kind of de jongere betrokken als ook zijn sociale context, zoals gezin of wettelijke verzorgers, familie en de school. Hierbij is tevens aandacht voor medisch-biologische factoren. Er wordt onderscheid gemaakt tussen zorg in de eerste en de tweede lijn. Het onderscheid tussen beide wordt bepaald door de aard en complexiteit van de problematiek, de zorgduur en het zorgaanbod. Openingstijden De vestigingen van Virenze zijn van maandag t/m vrijdag van 9.00 tot 17.00 uur geopend en telefonisch bereikbaar. In bepaalde vestigingen zijn therapeuten ook in de avonduren beschikbaar. Het secretariaat van de betreffende vestiging kan u hierover nader inlichten. Aanmelding Een aanmelding dient te gebeuren na verwijzing door een (huis)arts of externe hulpverlener. Ouders kunnen hun kind of jongere zelf telefonisch aanmelden (met verwijskaart en/of verwijsbrief van de huisarts) bij een vestiging bij u in de buurt. De adresgegevens vindt u elders in deze brochure en op onze website. Tevens kan een aanmelding gebeuren door het aanmeldingsformulier op de website (www.virenze.nl) in te vullen. In beide gevallen wordt u benaderd door één van onze secretaressen. Virenze, Kind & Jeugd Pagina 1
Zij zal u met betrekking tot uw aanmelding een aantal korte vragen stellen en u informatie geven over de wachttijd, de eventuele wachtlijst en de vergoeding. Tevens kunt u bij haar voor alle andere informatie terecht. Wat gebeurt er nadat u zich heeft aangemeld? Na de aanmelding wordt bekeken door een therapeut (=poortwachter) of zorg vanuit Virenze kan worden geboden en in welke vorm. Mocht een andere vorm van zorg of hulp aangewezen zijn, dan wordt dat aangegeven door één van de poortwachters. Redenen voor doorverwijzing kunnen onder andere zijn: een hoge crisisgevoeligheid, een verstandelijke handicap, zware verslavingsproblematiek, of een hoge mate van problemen in een gezin (multi-problem) zodat ambulante zorg niet mogelijk is. We verrichten geen raadsonderzoeken en geven geen advies rondom echtscheiding en omgangsregeling. Uw zorgen en hulpvraag zijn het uitgangspunt voor de toewijzing aan een therapeut. Afhankelijk van de wachtlijst worden ouders, kind of jongere uitgenodigd voor een eerste gesprek. Intake Tijdens het eerste (screenings-) gesprek verkennen en inventariseren we samen met ouders, kind of jongere de problemen en de hulpvraag en lichten we het verdere traject toe. In de volgende gesprekken besteden we aandacht aan de voorgeschiedenis en de relevante omstandigheden van de problemen van het kind en het gezin. Daarnaast doen we een spelobservatie of hebben we een individueel gesprek met het kind of de jongere. Aan het eind van de intakefase wordt een eerste werkhypothese voor behandeling met ouders en eventueel jongere besproken. In overleg met de ouders en eventueel met de jongere wordt een behandelplan opgesteld dat enerzijds kan bestaan uit verdere diagnostiek (naar intelligentie, neuropsychologisch en/of sociaal-emotioneel functioneren, kinderpsychiatrisch onderzoek, gezinsonderzoek, spelobservatie of schoolobservatie) en anderzijds uit behandeling van ouders en/of kind en/of de jongere. Indien er sprake is van nadere uitgebreide diagnostiek, worden na afronding de onderzoeksbevindingen, diagnose en het behandeladvies in eerste instantie met de ouders en vervolgens ook met de jongere besproken. De doelen van de behandeling worden steeds beschreven in een behandelplan, waarna het behandeltraject ingezet wordt. Behandeling Een behandeling kan kort of lang duren, afhankelijk van de aard van de problemen. Wanneer er bijvoorbeeld sprake blijkt te zijn van een ontwikkelingsstoornis dan is de behandeling gericht op het verkrijgen van inzicht in de specifieke problematiek door diagnostiek en te bekijken wat de betekenis hiervan is en de mogelijkheden voor het kind, de jongere en het gezin. Er wordt steeds gezocht naar effectieve omgangsmanieren voor het kind of jongere en het gezin. Kind- en Jeugdteams bieden onder andere de volgende behandelmogelijkheden: Psycho-educatie Video-interactietraining Systeemtherapie (gezinstherapie of ouder-kind relatietherapie) Medicamenteuze therapie Speltherapie Psychologische behandeling voor kind of jongere Groepstherapie/trainingen Psychomotore therapie Vergoeding en kosten Virenze biedt zorg vanuit de zorgverzekeringswet. Afhankelijk van de zorgvraag ontvangt u zorg binnen de Generalistische Basis GGZ of binnen de Specialistische GGZ. Voor behandeling van uw kind of jongere in de Specialistische GGZ betaalt u geen eigen risico. Voor jongvolwassenen vanaf 18 jaar geldt dat behandeling ten koste gaat van het wettelijk vastgestelde eigen risico. De kosten van het verplichte eigen risico variëren per kalenderjaar. Voor meer informatie hierover kunt u contact opnemen met het secretariaat van de desbetreffende vestiging of uw verzekeringspolis raadplegen. Inzage dossier In het dossier van uw kind of jongere worden gegevens vastgelegd zoals het behandelplan, verslagen van gesprekken, onderzoeksresultaten, evaluaties, etc. Ouders of jongere kunnen dit dossier inzien, om kopieën vragen, een eigen verklaring aan het dossier toevoegen en het dossier laten vernietigen. Uw hulpverlener kan hierover meer informatie geven of u kan het privacyreglement van Virenze raadplegen via onze website. Virenze, Kind & Jeugd Pagina 2 Virenze, Kind & Jeugd Pagina 3
Uw privacy Virenze hecht grote waarde aan de bescherming van de privacy van uw kind of jongere en het betrokken gezin. De gegevens van uw kind of jongere worden vertrouwelijk behandeld en nooit zonder toestemming van de ouder(s) en/of jongere verstrekt aan mensen die niet bij uw behandeling betrokken zijn. Het privacyreglement van Virenze beschrijft hoe er met de gegevens van uw kind of jongere wordt omgegaan. Het privacyreglement treft u aan op onze website of kunt u kosteloos opvragen bij Virenze Hoofdkantoor via kwaliteit@virenze.nl. Cliëntenraad Virenze heeft een cliëntenraad. De cliëntenraad behartigt de belangen van alle cliënten van Virenze. Zij doet dit door gevraagd en ongevraagd adviezen te geven over zaken als huisvesting, behandelmethodes, bejegening, uitbreiding van het zorgaanbod, nieuwe doelgroepen, toegankelijkheid, etc. De cliëntenraad overlegt regelmatig met de directie van Virenze. Een klacht indienen bij de klachtencommissie Het is mogelijk dat de bemiddeling binnen Virenze niet tot een oplossing van uw klacht heeft geleid. Het kan ook zo zijn dat u geen behoefte heeft aan interne bemiddeling. In deze gevallen kunt u uw klacht rechtstreeks indienen bij de klachtencommissie van Virenze. De klachtencommissie behandelt klachten van cliënten van Virenze. De leden van de klachtencommissie hebben een geheimhoudingsplicht. De behandeling van klachten door de klachtencommissie is kosteloos, behoudens eventuele kosten die u maakt om zich te laten vertegenwoordigen of bijstaan door een derde. De klachtencommissie werkt met een klachtenregeling. Daarin staan de stappen beschreven die de klachtencommissie in het kader van de behandeling van uw klacht onderneemt. U kunt de klachtenregeling kosteloos opvragen bij de secretaris van de klachtencommissie of downloaden op de website van Virenze (Over Virenze > Geef uw mening) Klachten Virenze streeft ernaar om begeleiding en behandeling zo goed mogelijk af te stemmen op uw wensen en verwachtingen. Toch kan het voorkomen dat u niet tevreden bent of vindt dat u niet goed of onzorgvuldig bent behandeld. Als u suggesties of klachten heeft, horen we dat graag van u. Als wij weet hebben van uw ontevredenheid, kan dat informatie opleveren waarmee we nieuwe klachten kunnen voorkomen. Hierdoor wordt het mogelijk om de zorg aan u en andere cliënten te verbeteren. Wat te doen als u een klacht heeft? De klacht bespreken met de betrokken medewerker/hulpverlener Wanneer u ergens een klacht over heeft, kunt u dit bespreken met de betreffende medewerker. Het komt vaak voor dat een misverstand de oorzaak van een klacht blijkt te zijn. Door een gesprek met de betrokken medewerker kan zo n misverstand veelal eenvoudig worden rechtgezet. Bemiddeling door de leidinggevende Komt u er in het gesprek met de betrokken medewerker niet uit, dan kan de leidinggevende worden ingeschakeld. Deze zal een bemiddelende rol vervullen. Bemiddeling door de directie Als de klachtenbemiddeling door de leidinggevende niets oplevert, dan zal deze aan de Bestuurder en de directie worden gemeld. De directie zal vervolgens uw klacht in behandeling nemen. Virenze, Kind & Jeugd Pagina 4 B. KWALITEIT VAN ZORG Om de kwaliteit van zorg te vergroten worden binnen Virenze een aantal kwaliteitsonderzoeken gedaan. Regelmatige Uitkomst Meting van de behandeling (ROM) Vanuit Virenze hechten wij veel belang om de behandeling en zorg te doen slagen. Om de voortgang van de behandeling of begeleiding van uw kind of jongere zo goed mogelijk in kaart te brengen, vragen we u of de jongere standaard op regelmatige basis om een vragenlijst in te vullen. Via uw e-mailadres of op de vestiging ontvangt u meer informatie hierover en een inloglink. In een beveiligde webomgeving kunt u thuis de vragenlijst invullen. Indien u niet beschikt over een e-mailadres en/of een internetaansluiting dan kunt u deze vragenlijst ook op onze vestiging invullen. We vragen we u dit bij de start van de behandeling, tussentijds en bij afloop van de behandeling in te vullen om de voortgang en uitkomsten van de behandeling zichtbaar te krijgen en met u te bespreken. Daarnaast zal deze vragenlijst gebruikt worden om onderzoek te doen naar de uitkomsten van de behandeling en een vergelijking hiervan met andere zorgaanbieders/ GGZ instellingen. Deze gegevens worden versleuteld en vanzelfsprekend geanonimiseerd verwerkt en aangeleverd aan een Stichting Benchmark GGZ (SBG). Dit is een landelijke Stichting die de algemene uitkomsten van behandelingen van zorgaanbieders/ GGZ instellingen verzamelt en onderling vergelijkt. Dit leidt ertoe dat we binnen Virenze kunnen bekijken hoe we steeds de zorg kunnen verbeteren. Voor meer vragen hierover kunt u zich wenden tot uw hulpverlener. Virenze, Kind & Jeugd Pagina 5
Cliënttevredenheid Aandacht voor de cliënt staat centraal. Virenze vindt het belangrijk om te weten of u tevreden bent over de behandeling of begeleiding, geleverde zorg, therapeut (-en) en of u Virenze ook bij familie, vrienden of kennissen zou aanbevelen. Hiervoor voert Virenze een doorlopende cliënttevredenheidsmeting uit aan het einde van elke afgesloten behandeling. Deelname heeft op geen enkele wijze enige consequenties voor uw behandeling. Alle gegevens zullen volledig geanonimiseerd gerapporteerd worden. Voor meer vragen hierover kunt u zich wenden tot het Bureau Kwaliteit, via kwaliteit@virenze.nl of kijk op de website www.virenze.nl. C. RECHTEN VAN KINDEREN EN JONGEREN BIJ EEN MEDISCHE BEHANDELING INFORMATIE VOOR OUDERS, KINDEREN EN JONGEREN Uw kind of jongere komt in behandeling bij Virenze. Een belangrijke start van de behandeling is dat u samen met uw kind en behandelaar bekijkt wat er aan de hand is en wat de behandeling inhoudt. Dit kan betekenen dat er eerst een diagnostisch onderzoek dient plaats te vinden en dat doelen met de behandelaar worden afgesproken. Naast deze inhoudelijke informatie, is het ook handig om te weten welke wet- en regelgeving ten aanzien van een medische (en hier wel psychologische) behandeling van kinderen en jongeren in Nederland worden gehanteerd. In deze brochure gaan we ervan uit dat u als ouder het wettelijk (ouderlijk) gezag hebt over uw kind. Ouders hebben doorgaans het gezamenlijk gezag over hun kind(eren). Dat betekent dat u dezelfde rechten hebt. Algemeen geldend is dat een behandeling pas kan starten als van beide ouders de toestemming is verkregen. In deze brochure geven we u ook informatie over toestemming en informatieverstrekking bij scheiding en ouderlijk gezag. De Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO) De rechten van cliënten zijn vastgelegd in de Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO). Voor kinderen en jongeren gelden specifieke rechten. De wet onderscheidt drie leeftijdsgroepen: kinderen tot 12 jaar; jongeren van 12 tot 16 jaar; jongeren vanaf 16 jaar. Voor iedere leeftijdsgroep gelden aparte rechten. Hieronder wordt informatie gegeven over de belangrijkste rechten. Rechten voor kinderen tot 12 jaar Kinderen tot twaalf jaar mogen niet zelf beslissen. De ouders moeten toestemming geven voor onderzoek en behandeling van hun kind. De ouders worden volledig geïnformeerd om een goede beslissing over de behandeling van hun kind te kunnen nemen. Toch begrijpen kinderen vaak goed wat er met hen gebeurt. Daarom is het van belang dat de behandelaar en de ouders het kind zoveel mogelijk betrekken bij besluiten en de behandeling. Voor het kind is een duidelijke en begrijpelijke uitleg nodig. Zo weet het kind wat er gaat gebeuren en kan het beter meewerken. Inzage in het medisch dossier De ouders hebben recht op inzage in het medisch dossier van hun kind. Zij kunnen een kopie krijgen van (een gedeelte van) het dossier. Inzage zal meestal samen met de behandelaar plaatsvinden, deze kan dan meteen uitleg geven. Wanneer inzage niet in het belang van het kind is, mag de behandelaar de inzage weigeren. De behandelaar mag kinderen onder de twaalf jaar niet zelf inzage verlenen. Wel kunnen de ouders het dossier in hun bijzijn aan hun kind laten lezen. Rechten van jongeren van 12 tot 16 jaar Jongeren in de leeftijd van twaalf tot zestien jaar weten vaak heel goed wat ze willen. Bij medische behandelingen wordt hun mening dan ook serieus genomen. Zowel de jongere als de ouders moeten toestemming geven voor een behandeling. De jongere en de ouders hebben het recht om volledig geïnformeerd te worden. De behandelaar moet de informatie zo geven dat de jongere en de ouders het kunnen begrijpen. Als de jongere niet wil dat zijn ouders worden geïnformeerd, kan de behandelaar hiermee in uitzonderlijke gevallen akkoord gaan. De behandelaar zal echter in alle gevallen proberen de ouders erbij te betrekken. Inzage in het medisch dossier Zowel de jongere als de ouders kunnen inzage krijgen in het medisch dossier. Zij kunnen een kopie krijgen van (een gedeelte van) het dossier. De jongere kan bezwaar maken tegen inzage door (een van) de ouders. De behandelaar kan hiermee in uitzonderlijke gevallen akkoord gaan. De behandelaar draagt er dan zorg voor dat dit bezwaar wordt vastgelegd in het dossier. Als de behandelaar de jongere verstandig genoeg acht, zal hij/zij toestaan dat de jongere alleen het dossier inziet. De behandelaar zal echter in alle gevallen proberen de ouders erbij te betrekken. Virenze, Kind & Jeugd Pagina 6 Virenze, Kind & Jeugd Pagina 7
Rechten van jongeren vanaf 16 jaar Vanaf 16 jaar mogen jongeren zelf beslissingen nemen over hun medische behandeling. Zij hebben dezelfde rechten als volwassenen. Een jongere moet zelf toestemming geven voor een behandeling. De jongere heeft daarbij het recht om volledig geïnformeerd te worden. Toestemming van de ouders is niet meer nodig. De behandelaar heeft een inspanningsverplichting om de ouders te informeren in het belang van de behandeling van het kind. Inzage in het medisch dossier De jongere kan zelf inzage in het medisch dossier vragen. Hij kan ook een kopie van (een gedeelte van) het dossier krijgen. De ouders hebben geen recht dit dossier in te zien, tenzij de jongere hiermee instemt. TOESTEMMING EN INFORMATIEVERSTREKKING AAN GESCHEIDEN OUDERS MET GEDEELD OUDERLIJK GEZAG Indien er sprake is van gedeeld ouderlijk gezag betekent dit dat beide ouders wettelijk vertegenwoordiger van hun kind zijn en gezagdragend zijn. Beiden moeten toestemming geven voor de behandeling van hun minderjarige kind. Beiden hebben recht op informatie over de behandeling en de gezondheidstoestand van hun kind. Kinderen jonger dan 12 jaar Wij vragen u als aanmeldende ouder naar de gezagssituatie en de naam en het adres van de andere ouder. Bij voorkeur willen wij met beide ouders en het kind waar het om gaat het intakegesprek houden. Heeft een van de ouders daar bezwaren tegen? Dan bieden wij ouders ieder een eigen intakegesprek aan. Wij sturen een schriftelijke bevestiging van de uitnodiging aan beide ouders. Bij een blijvende weigering om de andere ouder te betrekken kan de behandeling nog niet starten. Uw kind kan apart een intakegesprek aangeboden krijgen. Wij sturen een schriftelijke bevestiging van de uitnodiging aan elke ouder en indien gewenst ook aan uw kind. Weigert een van de ouders of uw kind om de andere ouder om toestemming te vragen voor de behandeling? Dan bieden wij u een motiverend vervolggesprek aan. Bij een blijvende weigering zal afgewogen worden wat in het belang van uw kind is. Jongeren van 16 jaar of ouder Als uw kind 16 jaar of ouder is en goed over zijn/haar situatie kan oordelen, dan heeft hij/zij geen toestemming van de ouders nodig voor een behandeling. In de loop van een behandeling kan beoordeeld worden of inschakelen van de ouders in het belang van de jongere is. In dat geval kunnen met de jongere motiverende gesprekken worden gevoerd. TOESTEMMING EN INFORMATIEVERSTREKKING AAN GESCHEIDEN OUDERS MET 1 OUDER GEZAG Indien er sprake is van 1 ouder gezag betekent dit dat 1 van de ouders de wettelijke vertegenwoordiger van het kind is. Deze ouder geeft toestemming om het kind in behandeling te nemen. Dit is de ouder die het kind kan aanmelden. De nietgezagdragende ouder is geen wettelijke vertegenwoordiger van het kind. Deze ouder beslist niet mee over de behandeling. De niet-gezagdragende ouder heeft het recht om ons te verzoeken informatie te geven over de behandeling van het kind. Voor het geven van deze informatie is geen toestemming nodig van de gezagdragende ouder. De niet gezagdragende ouder heeft toestemming nodig van de gezagdragende ouder om inzage in het dossier te krijgen. Kinderen tussen 12 en 16 jaar Zowel de ouders als het kind moeten hun toestemming geven voor de behandeling. U beslist niet meer alleen, uw kind beslist mee. Wanneer uw kind weloverwogen een behandeling blijft wensen, of wanneer het schadelijk voor uw kind zou zijn om geen behandeling aan te bieden, dan kan uw kind zonder toestemming van een of beide ouders bij ons in behandeling komen. Ook bij deze leeftijd van uw kind heeft het onze voorkeur dat beide ouders en het kind naar het intakegesprek komen. Indien een van de ouders of uw kind daar bezwaren tegen heeft, dan bespreken we tijdens het eerste gesprek. Uw kind mag aangeven met welke ouder het mee wil komen voor het intakegesprek. Kinderen jonger dan 12 jaar Onze behandelaar zal u vragen naar de gezagssituatie en hiervan aantekening maken middels het toestemmings-verklaringformulier. Wij vragen de aanmeldende ouder om de andere ouder zelf te informeren over de aanmelding bij Virenze. Wij vragen de medewerking van de gezagdragende ouder om, indien beschikbaar, het adres van de andere ouder te verstrekken, zodat wij de algemene brief van aanmelding en de brochure kunnen versturen. Indien de aanmeldende ouder medewerking weigert is dit geen reden de aanmelding te staken. Virenze, Kind & Jeugd Pagina 8 Virenze, Kind & Jeugd Pagina 9
Kinderen tussen de 12 en 16 jaar oud Het aangemelde kind moet mee beslissen over het geven van informatie aan de andere ouder. Wordt de toestemming geweigerd? Dan volgt bespreking in het aanmeldteam. In de besluitvorming in het aanmeldteam wordt afgewogen wat in het belang van uw kind (de jongere) is. MEER INFORMATIE? Neem contact op met de vestiging in uw regio of kijk op www.virenze.nl Als het belang van uw kind of de vertrouwensrelatie met onze organisatie wordt geschaad door informatie te verstrekken aan de niet-gezagdragende ouder, dan wordt aan deze ouder geen informatie verstrekt. De algemene privacyregel is dat uw kind uitdrukkelijk kan vragen om geen of beperkt informatie te verstrekken aan ouder(s). In de loop van de behandeling zal bij evaluatie steeds nagegaan worden of de gezagssituatie ongewijzigd is. Jongeren van 16 jaar of ouder Als uw kind 16 jaar of ouder is en goed over zijn/haar situatie kan oordelen dan heeft hij/zij geen toestemming van de ouders nodig voor een behandeling. In de loop van een behandeling kan beoordeeld worden of inschakelen van de ouders in het belang van de jongere is. In dat geval kunnen met de jongere motiverende gesprekken worden gevoerd. Virenze, Kind & Jeugd Pagina 10