Misverstanden over je pensioen en hoe het wel zit
Inhoud 3 Voorwoord Misverstand 4 Het pensioenfonds van Unilever is een verzekeraar die geld aan mij wil verdienen. 8 Tegen de tijd dat ík met pensioen ga, is de pensioenpot leeg. 12 Over wat ik ieder jaar bij Forward aan pensioen opbouw, valt geen zinnig woord te zeggen. Dit hangt volledig af van hoe de beleggingen het doen. 16 Als de pensioenen niet verhoogd worden, raakt dat alléén de gepensioneerden. 20 Mijn pensioen wordt ieder jaar automatisch verhoogd. 24 Ik ben beter af als ik zelf de premies mag beleggen. 28 Het heeft geen zin om mij te verdiepen in mijn pensioen. Alles wijzigt toch nog. 32 Ik werk bij Unilever, dús mijn pensioen zal vast goed zijn. Ik hoef er niet naar om te kijken.
In 10 minuten een stuk wijzer over je pensioen! Beste Unilever-collega, Denk jij weleens: Als ík eindelijk met pensioen ga, dan is de pot vast leeg? Of: Ik ben beter af als ik de premie zelf mag beleggen? Over pensioen en pensioenfondsen bestaan veel van dit soort misverstanden. In dit boekje lees je hoe het wel zit. Waarom is dat belangrijk? Je pensioen is in feite uitgesteld salaris en dus een belangrijke arbeidsvoorwaarde. En juist daarom is het goed om je eigen pensioensituatie te begrijpen. In onze pensioenplanner zie je hoe je ervoor staat. Je kunt dan actie ondernemen als dat nodig is. Heel belangrijk: het gaat tenslotte om jouw oudedagsvoorziening. Veel leesplezier! Rob Kragten Algemeen Directeur Unilever APF 2 3
Misverstand 31 Het pensioenfonds van Unilever is een verzekeraar die geld aan mij wil verdienen. Zo zit het Unilever heeft een eigen pensioenfonds: het Unilever APF. Deze stichting verzorgt alleen het pensioen voor (oud-)medewerkers van Unilever Nederland en is onafhankelijk. Het Unilever APF heeft in tegenstelling tot verzekeraars geen winstoogmerk. De medewerkers van het Unilever APF zijn in dienst van Unilever Nederland. Wij zijn dus jouw collega s! 4 5
Hoe werkt dit dan? Wist je dat... Unilever heeft ervoor gekozen om een eigen ondernemingspensioenfonds op te richten. Dit fonds heet het Algemeen Pensioenfonds Unilever Nederland, ofwel het Unilever APF. Veel grote bedrijven doen dit zo. Onder meer Philips, Shell, ABN AMRO en DSM hebben ook een eigen pensioenfonds. De uitvoering van een pensioenregeling kan ook op andere manieren worden geregeld. Via een bedrijfstakpensioenfonds voor een hele bedrijfstak, bijvoorbeeld de metaal-, horeca- of bouwsector. Of via een verzekeraar, zoals Nationale Nederlanden, Delta Lloyd en Aegon. In tegenstelling tot een verzekeraar heeft een pensioenfonds niet als doel om winst te maken. Wie is Unilever APF? Het Unilever APF bestaat uit de onderdelen Forward en Progress. In Progress zijn de opgebouwde pensioenen tot aan 1 april 2015 ondergebracht. De pensioenopbouw vanaf 1 april 2015 valt onder Forward....deBrug in Rotterdam onze werklocatie is? Wij zijn dus dichterbij dan je misschien denkt. Heb je een vraag over je pensioen? Maak dan een afspraak om langs te komen! 6 7
Misverstand Tegen de tijd dat ík met pensioen ga, is de pensioenpot leeg. 4 2 Zo zit het Veel mensen denken dat van hun pensioenpremie de pensioenen van de huidige gepensioneerden worden betaald. Dat is niet zo. Met de betaalde premies sparen we wel degelijk voor jouw pensioen. We zetten in feite een pot met geld apart om jouw pensioen later te kunnen betalen. Bij de AOW is dat niet zo; daar komt waarschijnlijk dit misverstand vandaan. 8 9
Hoe werkt dit dan? Wist je dat... Hoe wordt het Unilever pensioen gefinancierd? Voor alle medewerkers die bij Forward in een jaar pensioen opbouwen, berekenen wij hoeveel premie we voor dat jaar in totaal nodig hebben. Unilever betaalt deze premie aan ons en dat geld beleggen we. Dat doen we gespreid: we beleggen in verschillende beleggingssoorten, in verschillende landen en variërend in de mate van risico. Zo bouwen we een kapitaal op voor alle medewerkers om de pensioenen nu en later mee te kunnen betalen. Momenteel betaal je 3% van jouw salaris boven het drempelbedrag van ruim 13.000 (in verband met de AOW). Die premie wordt maandelijks op je salaris ingehouden. Bij de AOW is er geen spaarsysteem. Daar betalen de huidige werkenden via belasting voor de AOW die nu aan gepensioneerden wordt betaald. als wij jou een pensioen moeten uitbetalen van (bijvoorbeeld) 25.000 per jaar vanaf 64-jarige leeftijd, wij daar dan een kapitaal van 400.000 voor klaar hebben staan? Unilever brengt een klein deel van de totale premie bij jou in rekening. Dat wordt bepaald in de CAO. 10 11
Misverstand 3 Over wat ik ieder jaar bij Forward aan pensioen opbouw, valt geen zinnig woord te zeggen. Dit hangt volledig af van hoe de beleggingen het doen. Zo zit het Ieder jaar dat je in dienst bent van Unilever Nederland bouw je een stukje van je pensioen op. Hoeveel precies hangt af van jouw salaris in dat jaar. Het pensioen dat je zo door de jaren heen opbouwt, is de optelsom van al die stukjes. Dat totaal ontvang je levenslang vanaf de pensioendatum. De opbouw van jouw pensioen hangt dus niet af van de beleggingsresultaten. In de pensioenplanner zie je hoeveel je tot nu toe hebt opgebouwd. Kijk op unileverpensioenfonds.nl 12 13
Hoe werkt dit dan? Wist je dat... Om de pensioenopbouw van alle medewerkers in een jaar te financieren, berekenen wij hoeveel geld daar voor nodig is. Dat is de premie, die Unilever betaalt. Ter indicatie: als jouw salaris in een jaar 50.000 is, bouw je volgens ons reglement 700 pensioen op. Blijf je zo 30 jaar voor Unilever werken, dan heb je een pensioen van in totaal 21.000 opgebouwd. Dat is dan je levenslange pensioen per jaar. Het is onze taak om de ingelegde premies goed te beleggen en ervoor te zorgen dat we voldoende kapitaal hebben om het pensioen te zijner tijd uit te kunnen betalen. Daarbovenop streven wij ernaar om het pensioen regelmatig te verhogen (indexatie). Daarover lees je bij de volgende misverstanden. Opbouw bij Forward en Progress De pensioenopbouw voor de medewerkers vindt vanaf 1 april 2015 plaats bij Forward. Dat is onderdeel van het Algemeen Pensioenfonds van Unilever, ofwel het Unilever APF. De pensioenopbouw tot aan 1 april 2015 valt onder Progress. Daar vindt dus nu geen pensioenopbouw meer plaats. de premie voor het pensioen van alle 3.000 medewerkers in 2017 in totaal 65 miljoen bedraagt? Unilever betaalt van dit bedrag 60 miljoen. De medewerkers betalen samen 5 miljoen. 14 15
Misverstand 34 Als de pensioenen niet verhoogd worden, raakt dat alléén de gepensioneerden. Zo zit het Alles wordt steeds duurder. Wij proberen daarom het al opgebouwde pensioen van medewerkers elk jaar te laten stijgen. Dit heet indexatie. Als we in een jaar te weinig geld hebben, kunnen we niet indexeren en verliest pensioen waarde. Dat geldt voor gepensioneerden, maar óók voor medewerkers! 16 17
Hoe werkt dit dan? Wist je dat... Zolang je medewerker bent, proberen we ieder jaar jouw opgebouwde pensioen te verhogen met het percentage van de CAOloonstijging bij Unilever. Na jouw uitdiensttreding of pensionering streven we ernaar om het pensioen te verhogen met de stijging van de prijzen. Alles wordt in de loop der tijd namelijk duurder, zoals de boodschappen. Dit beleid hebben Unilever en vakorganisaties met elkaar afgesproken. Een gepensioneerde voelt een misgelopen indexatie direct in zijn portemonnee: de prijzen zijn gestegen, maar het pensioen is gelijk gebleven. Voor jou als mede werker is dit effect minder voelbaar. Toch werkt dit hetzelfde: je pensioenopbouw en dus ook wat je uiteindelijk aan pensioen ontvangt wordt door een misgelopen indexatie minder waard. wij de pensioenen voor medewerkers de afgelopen 10 jaar met in totaal 24% hebben kunnen verhogen? 18 19
Misverstand 35 Mijn pensioen wordt ieder jaar automatisch verhoogd. Zo zit het Indexatie is geen vanzelfsprekendheid. Wij kunnen de pensioenen alleen verhogen als wij daar voldoende geld voor hebben. Met andere woorden: onze financiële positie (ofwel de dekkingsgraad) moet goed genoeg zijn. De dekkingsgraad geeft aan hoe het in financieel opzicht met ons gaat. Progress en Forward hebben elk hun eigen dekkingsgraad. 20 21
Hoe werkt dit dan? De dekkingsgraad geeft de verhouding aan tussen ons vermogen (waarde van de beleggingen) en onze pensioen verplichtingen (waarde van de toekomstige uitkeringen). Is de dekkingsgraad 100%, dan hebben we precies genoeg geld in kas om de pensioenen uit te betalen, nu en in de toekomst. Maar ons doel is om het pensioen ook ieder jaar te verhogen en daarvoor moet onze dekkingsgraad hóger zijn dan 100%. Forward en Progress hebben ieder hun eigen dekkingsgraad en ieder aparte regels voor de verhoging van je pensioen. Zo zie je hiernaast dat Forward een volledige pensioenverhoging mag toekennen bij een beleidsdekkingsgraad vanaf 130% en dat dit bij Progress al een stuk eerder mag. Bij Forward kan het pensioen ook lager worden. Dit gebeurt alleen in het uiterste geval, dus als we er finan - cieel (lange tijd) slecht voorstaan. Welke verhoging geldt bij welke (beleids)dekkingsgraad? Forward Progress Mogelijke verlaging 100% 110% 120% 130% Geen verhoging Gedeeltelijke verhoging Volledige verhoging Volgens de wettelijke regels is de zogenaamde beleidsdekkingsgraad leidend. Dit is het gemiddelde van de dekkingsgraden van de afgelopen twaalf maanden. Bij Progress kan het pensioen niet worden verlaagd vanwege de zoge naamde bijstortingsgarantie van Unilever. De afspraak is dat Unilever geld bijstort als Progress er financieel minder goed voor komt te staan. 22 23
Misverstand 36 Ik ben beter af als ik zelf de premies mag beleggen. Zo zit het Dat kunnen wij ons niet voorstellen. Bij een pensioenfonds krijgt de deelnemer fors meer in euro s aan pensioen uitgekeerd dan in totaal aan premie is betaald. Dit komt vooral omdat een pensioenfonds voor een collectief belegt en risico s kan spreiden. Verder profiteert een pensioenfonds van schaalvoordelen en heeft het geen winstoogmerk. 24 25
Hoe werkt dit dan? Wist je dat... Om voldoende kapitaal te hebben voor de uitbetaling van de pensioenen, moeten de premies belegd worden. Het geld veilig vastzetten op een spaarrekening levert onvoldoende op. Aan beleggen zijn wel risico s verbonden. Maar door te spreiden over verschillende beleggingscategorieën (aandelen, obligaties, onroerend goed) beperken wij die risico s. Ook door binnen die categorieën weer te spreiden. Dus niet alleen beleggen in aandelen in de IT-sector, niet alleen obligaties in Nederland en niet alleen onroerend goed via kantoren. Wij kunnen dit doen vanwege ons totaal vermogen van 5 miljard. Een individu heeft die mogelijkheid vanwege een veel kleiner kapitaal niet. En dan nog kan het gebeuren dat wij in een jaar een negatief rendement scoren. Maar op de lange termijn brengt dit beleggen uiteindelijk veel meer op dan bijvoorbeeld het sparen op een bankrekening. wij de afgelopen 10 jaar een rendement op de beleggingen hebben behaald van gemiddeld 6% per jaar? 26 27
Misverstand 7 Het heeft geen zin om mij te verdiepen in mijn pensioen. Alles wijzigt toch nog. Zo zit het Wat in ieder geval niet verandert, is het pensioen dat je tot nu toe al opgebouwd hebt. Het klopt dat de regeling voor toekomstige opbouw nog wel kan wijzigen. Maar de verwachte doorrekening in de pensioenplanner geeft je wel een goede indicatie voor de toekomst. Op basis hiervan is het goed om je de vraag te stellen: heb ik dan genoeg pensioen om straks van rond te kunnen komen? Om daarachter te komen is het belangrijk dat je op de hoogte bent van je eigen situatie. 28
Hoe werkt dit dan? Wist je dat... Allereerst: de pensioenregeling bestaat niet alleen uit ouderdomspensioen. Het regelt ook het pensioen na overlijden voor je nabestaanden. En word je langdurig ziek? Dan zijn de voorzieningen bij arbeidsongeschiktheid van toepassing. Voor je eigen pensioen geldt: hoe eerder je je hierin verdiept, hoe eerder je nog kunt bijsturen als dat nodig is! Het is daarom verstandig om tijdig uit te zoeken hoeveel pensioen je straks krijgt. En of dat genoeg is. Via de pensioenplanner krijg je hierin inzicht. Je vult je gewenste pensioenleeftijd in en het gewenste netto inkomen na pensionering. De pensioenbarometer laat vervolgens zien hoe je ervoor staat. Valt dit tegen? Dan is het wellicht goed om zelf extra geld bij te sparen naast je pensioen. Kijk op consumentenbond.nl voor meer informatie daarover. Bij Forward/Progress is sparen voor extra pensioen niet mogelijk. je in onze pensioenplanner kunt zien hoe jij ervoor staat en of je een pensioentekort hebt? Via unileverpensioenfonds.nl log je veilig in op de planner met je DigiD. 30 31
Misverstand 38 Ik werk bij Unilever, dús mijn pensioen zal vast goed zijn. Ik hoef er niet naar om te kijken. Zo zit het De pensioenregeling van Unilever is zeker goed te noemen. Dat komt met name door de hoge jaarlijkse pensioenopbouw, de prima indexatieregeling en de lage premie die de medewerker betaalt. Toch wil dat niet zeggen dat jouw pensioen dan ook wel goed zal zijn. Dat wordt mede bepaald door jouw persoonlijke omstandigheden. Ben je in het verleden tegen een pensioengat aangelopen? Verwacht je ook na je pensionering hoge lasten vanwege bijvoorbeeld een hypotheek of studerende kinderen? 32 33
Is jouw pensioen goed genoeg? Wist je dat... Een algemeen antwoord op deze vraag kunnen wij niet geven. Maar we kunnen wel een paar situaties noemen die een tegenvallend pensioen kunnen veroorzaken: 1 Flinke carrière Het pensioen dat je bij Unilever in de loop van de tijd opbouwt, is gebaseerd op je gemiddelde salaris. Als je flinke carrière maakt, eindig je met een salaris dat veel hoger is dan dat gemiddelde. Als je levensstijl meegegroeid is met dat salaris, is het aan te raden om kritisch naar je pensioensituatie te kijken. 2 Tijdelijk geen pensioenbouw of van baan gewisseld Niet alleen als je bij een vorige werkgever of als ZZP-er geen pensioen hebt opgebouwd, kan je totale pensioen tegenvallen. Dat is ook het geval als je wat langer bij een werkgever hebt gewerkt met een minder goede pensioenregeling. Benieuwd naar je totale pensioen tot nu toe (dus ook elders)? Kijk dan op mijnpensioenoverzicht.nl. 3 Een echtscheiding Bij een echtscheiding kan een deel van je opgebouwde pensioen naar de ex-partner gaan. Daardoor wordt je eigen pensioen lager. je op mijnpensioenoverzicht.nl kunt zien wat je in totaal aan pensioen hebt opgebouwd? Dat is dus inclusief je pensioen bij andere werkgevers en de AOW. 34 35
Dit boekje over pensioenmisverstanden word je aangeboden door Forward en Progress, onderdelen van het Unilever Algemeen Pensioenfonds (Unilever APF). Vragen? Heb je nog vragen over dit boekje of over je pensioen? Dan kun je de Pensioeninfolijn bellen. Onze medewerkers helpen je graag. Wil je bij ons langskomen? Dat kan! Maak dan vooraf een afspraak. Dit boekje is op zorgvuldige wijze tot stand gekomen. De informatie hierin is een verkorte en vereen voudigde weergave van de pensioen reglementen van Forward en Progress. De pensioenreglementen zijn uiteindelijk bepalend. Je kunt daarom geen rechten ontlenen aan dit boekje. Tekst Linde Verburgt/Leo van der Wel Vormgeving datbureau.nl Illustraties githaschrijver.nl Contactgegevens Unilever APF, locatie debrug Nassaukade 5, 3071 JL Rotterdam Postbus 2071, 3000 CB Rotterdam Pensioeninfolijn: (010) 439 4473 Pensioen.Infolijn@unilever.com unileverpensioenfonds.nl Versie april 2017 36