Benoemingenprotocol 2009
benoemingenprotocol 2009 2
Een uitgave van het bisdom Breda, 2009 T 076 5223444 E secretariaat@bisdombreda.nl I www.bisdombreda.nl Foto omslag: H. Willibrorduskerk in Zierikzee 3
Benoemingenprotocol 2009 Voor u ligt het Benoemingenprotocol 2009 ten behoeve van benoemingen in parochies in het bisdom van Breda. Dit is een herziening van het protocol Benoemingen en aanstelling van 16 april 1999, dat hiermee vervalt. De herziening is eind 2008 besproken in de Priesterraad. De volgende vier punten waren aanleiding om het protocol van 1999 te herzien: 1. In het verleden was het mogelijk voor het bisdom om meer dan één kandidaat aan te dragen bij een parochie met een vacature. Dat is in steeds mindere mate mogelijk gebleken. In de regel wordt nu één kandidaat aangedragen. Dit maakt een procedure met parochiële benoemingsadviescommissies ( sollicitatiecommissies ) overbodig. 2. Versterking regiefunctie bisdom: vorming van teams en financiering van teams. Uit de beleidsnota In de duizend gezichten van Uw volk volgde dat samenwerkingsverbanden werden aangewezen, waarin teams van minimaal vier personen werkzaam zullen zijn. In de teams zullen de diverse ambten, taken en functies van priester, diaken en pastoraal werk(st)er zijn vertegenwoordigd (niet per se in vier volledige aanstellingen). De financiering van deze teams zal voor de lange termijn gedragen moeten kunnen worden door de parochies. Om de teams verspreid door het bisdom goed samen te stellen en te ontwikkelen en de ambtelijke bediening daarbinnen goed in te vullen, en om voor langere tijd deze teams gezond te financieren bleek meer regie vanuit de bisdomleiding nodig te zijn. 4
3. Roeping. Priesters, diakens en pastoraal werk(st)ers werken op basis van een wijding en een zending door de bisschop. Sollicitatieprocedures met meerdere kandidaten zijn in de samenleving gangbaar, maar moeilijk te rijmen met het dienstwerk in de Kerk op basis van een roeping en een zending. 4. Nieuwe pastorale beroepskrachten. Het is van groot en algemeen belang dat de eerste plek waar iemand een pastorale benoeming krijgt goed gekozen wordt. Met het protocol van 1999 bleken goede plekken voor juniors soms moeilijk te bereiken. Wat is er nieuw? Dit protocol formaliseert de verschuiving van de regiefunctie naar het bisdom. Het pastoraal team en het bestuur/de besturen van de parochie(s) hebben onderscheiden gesprekken met de nieuwe kracht. De parochie ontvangt geen sollicitanten meer, maar maakt kennis met de nieuwe persoon. Tevoren zijn het pastoraal team en het parochiebestuur betrokken geweest bij de bepaling van het profiel van een nieuw teamlid. Zo is er ruimte voor onderlinge communicatie en afstemming. Kandidaten solliciteren niet in strikte zin, maar worden door de diocesane benoemingscommissie gevraagd kennis te maken met een parochie. Zoals voorheen kunnen priesters, diakens en pastoraal werk(st)ers wensen omtrent werkplekken en de eigen professionele ontwikkeling kenbaar maken bij de dekenale leiding en het bisdom. Hiermee wordt rekening gehouden door de benoemingscommissie bij het zoeken naar de juiste invulling 5
voor een vacature. Net als in het oude protocol is het ook nu niet wenselijk dat pastorale beroepskrachten zich uit eigener beweging melden bij een parochie. Doopbevoegdheid kan situationeel worden verleend, zoals mede besproken in de Priesterraad (eind 2008). Het pastoraal team en samenwerkingsverbanden van parochies Pastorale beroepskrachten in het bisdom van Breda worden aangesteld in teams die werken voor een samenwerkingsverband van meerdere parochies. De parochies in deze samenwerkingsverbanden hebben een taak om te werken aan maximale samenwerking op de beleidsterreinen: pastoraat, personeel, financiën, gebouwen, besturen, met het geloof voorop. De pastorale teams hebben een specifieke taak waar het gaat om de samenwerking op het terrein van pastoraat. Omdat het team is aangesteld voor het geheel van de parochies in een samenwerkingsverband, hebben de leden van het team waar mogelijk ook een stimulerende taak waar het gaat om maximale samenwerking op de overige terreinen. Werken in het bisdom van Breda: het geloof voorop Het pastoraat is gericht op het bewaren en doorgeven van het evangelie, op de voortdurende overdracht én de verdieping van het geloof in de levende Heer. 6
Pastoraat heeft te maken met de opdracht van de Heer om op tocht te gaan (Joh. 15, 16). In pastoraat zit de nodige beweging: de taak om met het geloof voorop vanuit de parochie met mensen op weg te gaan in de verschillende omstandigheden van hun leven. Zien wat hen raakt en bezighoudt, met oog en oor voor de vragen en noden. Luisterend, bemoedigend, verkondigend, zo nodig corrigerend, opdat het dagelijkse leven van parochianen en anderen die een beroep op de parochie doen betrokken blijft op de Heer en zijn evangelie. Werken met het geloof voorop betekent de zending die de Heer aan de Kerk heeft toevertrouwd in praktijk brengen. Namens de diocesane benoemingscommissie. 15 augustus 2009 + J.H.J. van den Hende V.G.P.J.M. Schoenmakers Bisschop van Breda Vicaris-generaal 7
Diocesaan benoemingenprotocol 2009 Dit diocesaan benoemingenprotocol beschrijft de werkwijze omtrent benoemingen ten behoeve van het parochiepastoraat in het bisdom van Breda. De benoemingscommissie bereidt benoemingen voor en begeleidt deze. De benoemingscommissie bestaat uit de bisdomleiding, de coördinator diocesane diensten, en de dekens en dekenale coördinatoren van de drie dekenaten van het bisdom. De stappen bij een nieuwe benoeming zijn: 1. Het bepalen van de vacature 2. Het zoeken en benaderen van een kandidaat 3. Kennismakingsgesprekken met de parochie(s) 4. Afwikkeling van de benoeming 5. Presentatie in de parochie Hier worden deze stappen achtereenvolgens beschreven voor parochies waar een vacature wordt geconstateerd. 1. Het bepalen van de vacature Een vacature wordt geconstateerd in de diocesane benoemingscommissie, naar aanleiding van een vraag van de parochie waar de vacature is of zal ontstaan, of naar aanleiding van een constatering door de diocesane of dekenale leiding. De econoom van het bisdom stelt vast volgens de regels van het normatieve begroten welke financiële ruimte en formatieruimte 8
de parochie heeft voor de aanstelling van een nieuwe pastorale beroepskracht. Daarnaast weegt de benoemingscommissie bij het vaststellen van een vacature voor de parochie onder meer mee: de samenstelling van het huidige team, het toekomstig te verwachten verloop, en de prioriteit ten opzichte van andere vacatures in dekenaat en bisdom. De benoemingscommissie heeft zo reeds een eerste visie op de aard en inhoud van de vacature, de taken en bevoegdheden, waaronder een eventuele doopbevoegdheid. Om deze visie te verfijnen en eventueel waar nodig aan te vullen, spreekt de dekenale leiding vertrouwelijk met het pastoraal team en, op een ander moment ook met een bestuursafvaardiging teneinde de vacatureomschrijving af te stemmen. De bestuursafvaardiging bestaat uit de pastoor en de vicevoorzitters als het om meerdere parochies gaat (eventueel kan een vice-voorzitter zich door een ander bestuurslid laten vervangen), of uit de pastoor, de vice-voorzitter en enkele bestuurders als het om één parochie gaat. Na deze gespreksronde stelt de bisschop de vacature (de inhoud en de aard ervan) definitief vast. De dekenale leiding communiceert de definitieve vacature vervolgens met het pastoraal team en de bestuursafvaardiging waarmee is gesproken. De bestuursafvaardiging informeert de parochie. 9
2. Het zoeken en benaderen van een kandidaat In de tweede fase zoekt en benadert de benoemingscommissie een kandidaat voor de parochie. De benoemingscommissie bekijkt allereerst of er onder de huidige beroepskrachten of aspirant beroepskrachten (personen die opleiding en toeleiding voltooid hebben) iemand is die in aanmerking komt. Als dit zo is wordt deze door de bisdomleiding gevraagd om zich te kandideren. Als het zoeken onder de huidige (aspirant) beroepskrachten geen kandidaten oplevert, kan de benoemingscommissie besluiten de vacature openbaar te maken door haar te plaatsen op de website van het bisdom. Eventueel kan de vacature, op kosten van de parochie(s), in vaktijdschriften geplaatst worden. De kandidaten die op deze advertentie reageren worden door de benoemingenfunctionaris van het bisdom uitgenodigd voor een gesprek. De benoembaarheid van de kandidaten wordt getoetst en de kandidaten worden door de benoemingscommissie gewogen. Als zich onder de sollicitanten een geschikte kandidaat uit het eigen bisdom bevindt, kan deze de voorrang krijgen boven kandidaten van elders. Er wordt één kandidaat geselecteerd. De bisschop is voornemens deze kandidaat te benoemen. 10
3. Kennismakingsgesprekken met de parochie(s) De dekenale leiding informeert de kandidaat over de parochie(s) en de vacature. De dekenale leiding maakt een kennismakingsafspraak van de kandidaat met het pastoraal team. De kandidaat, de pastoor en de leden van het pastoraal team voeren dit gesprek onder leiding van de dekenale leiding. Het is een vertrouwelijk gesprek ter kennismaking. Bij dit gesprek komt onder meer de taakverdeling aan de orde. Het gesprek wordt afgesloten met een korte rondvraag, waarbij ieder gelegenheid heeft om nog iets te zeggen. De dekenale leiding maakt een kennismakingsafspraak van de kandidaat met het bestuur. Dit vindt plaats na het kennismakingsgesprek met de leden van het pastoraal team. Het gesprek vindt plaats tussen de kandidaat en een bestuursafvaardiging inclusief de pastoor (bij voorkeur dezelfde personen als waarmee eerder is gesproken in de gespreksronde waarin de vacature werd vastgesteld). Ook dit gesprek vindt plaats onder leiding van de dekenale leiding en is een vertrouwelijk gesprek ter kennismaking. De taakverdeling komt aan de orde en het gesprek wordt afgesloten met een korte rondvraag, waarbij ieder gelegenheid heeft om nog iets te zeggen. De dekenale leiding doet schriftelijk verslag van de kennismakingsgesprekken aan de bisschop. Daarna komt de bisschop tot een voorgenomen besluit tot benoeming. Het besluit van de bisschop wordt schriftelijk gemeld aan de kandidaat en aan het bestuur van de parochie(s). 11
4. Afwikkeling van de benoeming De dekenale leiding (van het betreffende dekenaat) spreekt vertrouwelijk met de parochie(s) waaruit een beroepskracht vertrekt. De pastoor, de vice-voorzitter(s) en de teamleider worden formeel geïnformeerd over het vertrek van de beroepskracht. De termijn van vertrek komt aan de orde (met het oog op overdracht en afscheid), er vindt afstemming plaats van de datum van bekendmaking, de kanselboodschap, en er wordt gesproken over de voortgang van het pastoraat in de parochie na het vertrek van de betreffende pastorale beroepskracht. De dekenale leiding (van het dekenaat waar de benoeming plaatsvindt) spreekt vertrouwelijk met de pastoor, de vicevoorzitter(s) en de teamleider van de parochie(s) waar de pastorale beroepskracht wordt benoemd. De datum van bekendmaking wordt afgestemd, evenals de datum van aanvang, er worden afspraken gemaakt over presentatie dan wel installatie. Na deze gesprekken informeren de dekenale leidingen het bisdom ten behoeve van de administratieve afhandeling. Het secretariaat van het bisdom coördineert het opstellen van een contract en een benoemingsbrief. De kandidaat wordt geïnformeerd als deze zaken zijn afgehandeld. De kandidaat dient daarop zijn of haar ontslag in bij de bisschop, of bij het bestuur waar hij of zij nog werkzaam is, en vraagt aan de bisschop om zijn/haar huidige zending of opdracht in te trekken. Afschriften van de benoemingsbrief en de brief waarin ontslag wordt verleend voor de huidige functie of waarin de zending 12
wordt teruggenomen gaan naar de betreffende teams (pastoor, teamleider), naar de betreffende besturen, de dekenale leiding en eventueel de overste of provinciaal van de beroepskracht. Indien nodig initieert de dekenale leiding een gesprek ten behoeve van nadere financiële en materiële afspraken die nog niet geregeld zijn. Dit gesprek vindt plaats tussen de kandidaat en een bestuursdelegatie (inclusief penningmeester(s) van de nieuwe parochie(s)). 5. Presentatie in de parochie De officiële mededeling (kanselboodschap) wordt voorbereid door de dekenale leiding en via de personeelsfunctionaris van het bisdom afgestemd met de communicatieregisseur van het bisdom. Het dekenaat stuurt de officiële mededeling vervolgens aan de contactpersonen in de parochies. Zij zorgen ervoor dat deze in de parochiemededelingen en in de parochiebladen wordt opgenomen. De officiële mededeling wordt in de parochie van vertrek en in de parochie van de nieuwe benoeming op dezelfde datum bekend gemaakt. De officiële mededeling bevat informatie over de data van vertrek, afscheid, komst en presentatie of installatie. In de nieuwe parochie bevat ze ook de inhoud van de benoeming en een korte typering van de nieuwe beroepskracht (naam, leeftijd, ervaring). In beginsel geschiedt de presentatie van een gewijde bedienaar door een gewijde bedienaar. De installatie van een pastoor geschiedt door de deken. 13
14