Evaluatie van de steunverlening voor bedrijventerreinmanagement Netwerkbijeenkomst
AGENDA Doel en werkwijze van de onderzoeksopdracht De beleidstheorie ontrafeld De evaluatie resultaten: - Kwantitatieve gegevens (digitale bevraging bij ontwikkelaars bedrijventerreinen) - Kwalitatieve gegevens ter onderbouwing / weerlegging van hypothesen (casesonderzoek) Aanbevelingen: - Principes - De aanbevelingen
1. DOEL EN WERKWIJZE VAN DE OPDRACHT
DOELSTELLING VAN DE OPDRACHT Inrichting en uitgifte bedrijventerrein Kwalitatieve exploitatie en beheer Beheer van een bedrijventerrein Geregeld binnen het besluit van de Vlaamse Regering mbt subsidiëring van bedrijventerreinen van 24 mei 2013 Bedrijventerreinmanagement Doel van de opdracht - Wenselijkheid en nood aan subsidies voor bedrijventerreinmanagementprojecten evalueren en beleidsaanbevelingen formuleren - Projectevaluatie- en rapporteringssysteem uitwerken Nog geen uitvoeringsbesluit Wel projectoproep (2010): 24+5 projecten kregen subsidie om een bedrijvenvereniging op te richten met het oog op verduurzaamheidsinitiatieven
PLAN VAN AANPAK OP HOOFDLIJNEN
2. DE BELEIDSTHEORIE ONTRAFELD
DE BELEIDSTHEORIE ONTRAFELD ALS BASIS VOOR HET EVALUATIE-ONDERZOEK Bedrijventerreinverenigingen worden niet opgericht of blijven niet bestaan zonder financiële ondersteuning van de Vlaamse Overheid BTM kan enkel worden waargemaakt door één of andere formele samenwerking tussen de bedrijven op een BT BTM kan het verschil maken in het verduurzamen van BT BT zonder BTM zijn minder duurzaam dan BT met BTM Duurzame BT zijn aantrekkelijke vestigingsmilieus Zonder verduurzaming van BT zal er meer leegstand komen
3. DE EVALUATIERESULTATEN
KWANTITATIEVE RESULTATEN: UIT 60 INGEVULDE ENQUÊTES Bevraging uitgestuurd einde augustus, afgesloten einde september Doelgroep: - Ontwikkelaars, beheerders van bedrijventerreinen - Bedrijventerreinverenigingen Respons: 60 ingevulde enquêtes - Verdeeld over de verschillende provincies - Verdeeld over grotere & kleinere bedrijventerreinen, nieuwe en bestaande bedrijventerreinen - Zowel respons van bedrijventerreinen met als zonder een bedrijventerreinvereniging
REDENEN VOOR OPRICHTING BTV / UITVOEREN ACTIES: KOSTENBESPARING, LOBBYING, Top-3 redenen voor oprichting BTV - Gemeenschappelijke activiteiten - Lobbying - Groepsaankopen Top-3 redenen voor het ondernemen van acties (zonder BTV) - Kostenbesparing - Lobbying - Leegstand verminderen
FINANCIERINGSBRONNEN VOOR OPRICHTING BTV EN OPSTART BTM VARIABEL EN NOG ONDUIDELIJK Bronnen voor financiering: - Agentschap Ondernemen - Provincies - Lidmaatschap - Gemeenten Grootte-orde: - 30.000 à 40.000 (mediaanwaarde) - Bedrag hoger indien ook middelen vanuit AO worden verkregen
ER WORDEN HEEL WAT ACTIES ONDERNOMEN, IN DE VERSCHILLENDE THEMA S Meeste acties rond transport & mobiliteit, lobbying en eco-efficiëntie Aantal BT actief rond de thema s: ook samenaankopen, beeldkwaliteit, beveiliging belangrijk
AANDEEL BT DAT ACTIES ONDERNEEMT IS AFHANKELIJK AANWEZIGHEID BTV, AANTAL ACTIES PER THEMA MINDER
DEELNAMEGRAAD VAN BEDRIJVEN AAN DE ACTIES: 15 À 70 % (MEDIAANWAARDEN) AFHANKELIJK VAN THEMA
UITVOERING ACTIES RESULTATEN MOEILIJK IN KAART TE BRENGEN Kostenbesparing: 15 à 35 % ngl. thema Lobbying bij gemeenten: - 140 vragen - 11,9 per respondent - 4,3 per jaar per respondent Gebruik maken van aangeboden diensten: te weinig antwoorden Idem voor outcome-indicatoren zoals zwerfvuil,
VOORLOPIGE CONCLUSIES OP BASIS VAN KWANTITATIEF ONDERZOEK Bedrijvenverenigingen worden ook opgericht of blijven bestaan zonder AO-steun Het aandeel BT dat acties onderneemt is lager indien er geen BTV aanwezig is Meeste acties betreffen transport & mobiliteit, lobbying, eco-efficiëntie potentieel bestaat om duurzame terreinen te vormen [Vraag nog niet beantwoord]
KWALITATIEVE RESULTATEN: ANALYSE VAN 6 CASES 6 bedrijventerreinen Gesprekken met verschillende actoren op het bedrijventerrein - Ontwikkelaar / beheerder - Parkmanager - Voorzitter bedrijventerreinvereniging - Bedrijven - Gemeentelijke overheid
CONCLUSIES OP BASIS VAN KWANTITATIEF & KWALITATIEF ONDERZOEK Bedrijvenverenigingen worden ook opgericht of blijven bestaan zonder AO-steun Klopt maar vaak zonder bedrijventerreinmanager, waardoor er weinig acties worden ondernomen! Het aandeel BT dat acties onderneemt is lager indien er geen BTV aanwezig is BT met BTV gaan ervan uit dat acties op laag pitje zullen gaan staan indien gesubsidieerde BTmanager weg zal vallen Meeste acties betreffen transport & mobiliteit, lobbying, eco-efficiëntie potentieel bestaat om duurzame terreinen te vormen Concrete realisaties hebben tijd nodig! Zichtbare resultaten laten (soms) op zich wachten Duurzaamheid minder belangrijk als vestigingsfactor dan vb. ligging, ontsluiting, enzovoort Beeldkwaliteit belangrijkste waarrond kan gewerkt worden om leegstand te voorkomen
KRITIEKE SUCCESFACTOREN Ervaren parkmanager die BTM serieus neemt en professioneel aanpakt Laagdrempeligheid voor bedrijven om in het BTM mee te stappen + Traditie met BTV of ondernemingsclubs (contact tussen de bedrijven) Samenwerking met gemeente of intercommunale / POM (+ duidelijke taakverdeling) Trekker + centraal aanspreekpunt Subsidie loonkost Zichtbaarheid van kleine eerste acties Aanleiding aanwezig om bedrijven te verenigen in een BTV
KNELPUNTEN Tijdrovend en intensief om BTM opgestart te krijgen BTM op bestaande terreinen is stuk moeilijker dan op nieuwe terreinen - Personeelswissels waardoor één centraal aanspreekpunt in gedrang komt Te weinig concrete realisaties op korte termijn waardoor bedrijven afhaken (of hun geloof verliezen in BTM) of te weinig terugkoppeling over de resultaten van de initiatieven of proefprojecten
4. AANBEVELINGEN VANUIT DE ONDERZOEKERS
AANBEVELINGEN VANUIT DE ONDERZOEKERS Principes voor het beleid m.b.t. ondersteuning Onze aanbevelingen voor financiële en niet-financiële ondersteuning vanuit de Vlaamse Overheid
PRINCIPES VOOR HET BELEID - ONDERSTEUNING BTM Structurele inbedding Financiële middelen worden bijeengebracht door alle begunstigden samen Differentiatie in ondersteuning: aard van voorkomen / maturiteit / Periodiciteit en afhankelijkheid van financiële ondersteuning Complementariteit financiële en niet-financiële ondersteuning
GEZAMENLIJKE FINANCIERING DOOR VERSCHILLENDE BEGUNSTIGDEN SAMEN Nieuwe BT: - Rol voor lokale overheid in beginfase kleiner? - Geleidelijk aan draagt Vlaamse Overheid minder en minder bij voor basisfinanciering parkmanager - Verplichting bijdrage bedrijven Bestaande BT - Lokale overheid vanaf begin betrekken - Snel resultaat boeken om bedrijven snel te laten bijdragen in financiering - Geleidelijk aan draagt Vlaamse Overheid minder en minder bij voor basisfinanciering parkmanager
DIFFERENTIATIE / INSPANNINGS- EN RESULTAATSVERBINTENISSEN EN BEPERKTHEID IN TIJD Differentiatie ngl. maturiteit bedrijventerrein inzake BTM - Niet elk BT heeft zelfde ondersteuning nodig - Om resultaten te bereiken die bijdragen aan de Vlaamse beleidsdoelstellingen, is een voortraject nodig waarin BTM vormt gegeven wordt dit levert nog niet direct concrete resultaten op, maar is noodzakelijk Beperktheid financiële ondersteuning vanuit VO in een bepaald maturiteitsniveau - Om middelen efficiënt in te zetten - Gericht op het behalen van het resultaat op lange termijn - I.e., indien BT niet de ambitie hebben om bij te kunnen dragen aan de bedoelde beleidsdoelstellingen, worden ze niet langer financieel ondersteund vanuit het Vlaamse niveau
KRITIEKE PRESTATIE-INDICATOREN ALS MIDDEL OM EFFECTIVITEIT VAN ONDERSTEUNINGTE VERHOGEN Kritieke prestatie-indicatoren - Zo veel als mogelijk: resultaatsverbintenissen (zeker in hogere maturiteitsfasen) - In lagere maturiteitsfasen en/of bij afwezigheid beschikbaarheid resultaatsverbintenis inspanningsverbintenissen afspreken Voorbeeld - Maturiteitsfase 1: netwerkbijeenkomsten opzetten, bevraging organiseren bij bedrijven naar noden, aantal leden, eerste actie (vb. rond beveiliging, groepsaankoop, - zichtbare resultaten) - Maturiteitsfase 2: aantal leden, uitvoeren haalbaarheidsstudies rond bepaalde onderwerpen, resultaten van eerste acties - Vanaf maturiteitsfase 3 en verder: aantal leden, resultaatsverbintenissen rond vooraf afgesproken thema s passend binnen BTM
SCHEMATISCHE VOORSTELLING AANBEVELINGEN ONDERSTEUNING BTM DOOR VLAAMSE OVERHEID KPI s KPI s KPI s Projecten Studies Parkmanager Financiële ondersteuning Maturiteitsniveaus Niveau 0 Niveau 1 Niveau 2 Niveau 3 Niveau 4 Kennisuitwisseling, Niet-financiële ondersteuning Stijgende ambitie bij stijgend maturiteitsniveau
AANZET PROJECTEVALUATIE EN - RAPPORTERINGSSYSTEEM Opvolging van de initiatieven die financieel worden ondersteund (afleggen verantwoording) Opvolging van de KPI s horende bij het maturiteitsniveau waarin het BT zich bevindt Niveau 1 Niveau 2 Niveau 3 Niveau 4 Aantal netwerkbijeenkomsten Resultaten bevraging Opzetten 1e acties Uitvoeren haalbaarheidsstudie rond thema rakende aan beleidsdoelstellingen Kennisvergaring & - verspreiding Resultaten eerste initiatieven Outcome rond vooraf afgesproken acties Kennisverspreiding Opbouw tool voor gemakkelijke rapportering!
AFRONDING VAN HET ONDERZOEK Workshop: - Aftoetsen van de resultaten van evaluatie-onderzoek: komen de resultaten overeen met wat u ervaart? - Aftoetsen voorstel tot aanbevelingen: aandachtspunten? Met inbegrip van de input verkregen in de workshop: - Eindrapport met conclusies naar het beleids toe